@dusharge || همت شهبازی
282 subscribers
119 photos
2 videos
30 files
346 links
@dusharge
کانالدا کی یازی‌لاری کانالین لینکینی وئرمک شرطی ایله پایلاشماق اولار.
اشتراک‌گذاری مطالب کانال به شرط ارائه لینک آن مجاز است.
Download Telegram
#شعر_آنا_یاسایا_ضیددیر
#جمال_ثریا

طبیعت اخلاقی قوووب چیخاریر. هاردا اخلاق تؤره‌میشسه، اورادا طبیعتله اخلاق بیر بیریله دارتیشمادا اولوبلار. دئمیریک کی: #صنعتی محض بو دارتیشمالار یارادیر. آنجاق صنعتی بسله‌ین ده ائله بو دارتیشمالاردیر. طبیعت، صنعتله قورولموش سیستئمه قارشی باش قالدیریر. اونو ایره‌لی ایته‌له‌ییر. بوش توتور اونو. پوزور. آغی‌لاییر. صنعت‌لر ایچینده بو اؤزللییی أن چوخ داشییان دا شعر صنعتی‌دیر. او قدر کی بو قونودا بیر چوخ صنعت‌لرین عمومی مسئله‌لرینی شعر اوزرینده دارتیشماسی یئرسیز اولماز. #نووالیس–ین بیر سؤزونو اویغون گؤره‌رک خاطیرلادیرام: هر صنعت شعره دایانیر، حتتا شعر ده بئله ...
« #شعر آلیشقانلیق‌لارا (عادت) قارشی بیر یایلیم آتشی‌دیر». بو یایلیم آتش، شعرین قونوسوندا اولدوغو قدَر #دیالئکتیکینده‌ دورور. حتتا داها چوخ دیالئکتیکینده‌دیر. آنجاق اخلاقا قارشی جهد ائتمک شعرین آماجی دئییل. بلکه وظیفه‌سی و ایشله‌یی‌دیر [کارکرد]. بو ایکی قاورامی بیربیرینه قاریشدیرمامالییق. شعرین چیخیش نؤقطه‌سینده قوروجولوق دا یوخدور ییخیجی‌لیق دا. بیر نؤقطه‌دن سونرا ایسه یالنیز ییخیجی‌لیق اؤزللییی اؤزونو گؤستریر.
قورولموش سیستئمه ضیدلیک، #ائستئتیک ایچینده داها چوخ، گؤزل-‌چیرکین، یاخشی-‌پیس ساواشی شکلینده اؤزونو گؤسترمیشدیر. گؤزلی یاخالادیقلاری یئرده، اؤزلرینی گئرچه‌یین یوکسک‌لیینده سانان دوشونرلر [متفکر] آرتیق یوخدور. اونلار هارداسا گؤزلی گئرچکده، گئرچه‌یی ایسه گؤزلده گؤرورلر. حتتا بعضی‌لری اشیانین ماهیتینه ایلک پیلله‌نین گؤزل اولدوغونو ایره‌لی سوره‌جک قدر آشیری فیکیرده ایدیلر. آنجاق بئله‌لری آرتیق یوخدور ایندی. « #بودلئر»ی دوشونورم. بودلئر 1867ده اؤلدویو زامان بدیعی‌لیکده لاپ یئنی بیر چاغ باشلامیشدیر. بودلئر اسکینی قاپامیش، یئنینی آچمیشدیر. داها دوغروسو شعر بودلئرین سرگذشتینده اؤز ایپ اوجلارینی تاپمیشدیر. بعضی ایپ اوجلارینی. اونون اؤلوموندن بیر ایل سونرا « #لوترئموند»ون chans de maldoro اثری ایشیق اوزو گؤرور. او گوندن بوگونه قدر #شاعیرلر مین ایللیک گؤزلین یئرینه چیرکینینی اوتورتدولار. مصراعلار دا یاخشی-‌پیسه یئنیلدی. تانری‌نین تاسی داراغی توپلانیب گؤیلره چکیلمه‌سی، انساندا کی شئیطانین ظفردن ظفره قاچماسی بو تاریخدن سونرا اورتایا چیخان گئرچک‌لردن‌دیر. انساندا کی جؤوهر، شعرله کاینات ایچینده اؤزونو عکس ائتدیریر. اؤزو یاراتدیغی تانری‌لارین اؤزونه ضید سونوجلارینی ایزله‌ییر. چونکی تانری سونرادان یارانمیش بیچیم و وارلیق‌دیر. انسان ایسه، اؤنجه‌دن یارانمیش بیر جؤوهر.
بوگون شعرین بیر اوجو اجتماعی پلاندا #انسان_حاقلارینی منیمسه‌ییر. بو شعرین توخوموندا اخلاقی بیر قایغی گؤروندویوندن دئییل، بلکه قورولموش نظاما ضیدلیک خصوصیتی آغیرلیق تشکیل ائتدییندن اولور. چونکی انسان حاقلاریندا کی اوصول‌لار ( ilke ) آرتیق قانونی اعتباری یوخدور. چونکی او اوصول‌لار قورولموش سیستئمله داها قارشی‌دورما حالیندادیر. آنجاق اونلارین بیر گون توپلوملاردا گئنیش اولاراق تطبیق اولوندوغونو، قورولموش سیستئم ایچینده قایناشاراق آیریلماز بیر پارچا اولدوغونو دوشونورم، او زامان آرتیق شعر اونلاری عکس ائتدیرمه‌یه‌جکدیر. ترسینه اونلارا بلکه ده قارشی چیخاجاقدیر. ایندی بو نؤقطه‌ده #گئرچکچی‌لر [ #رئالیست‌لر] گئرچک‌چیسی « #ژئرینگ»ین حقوقی ایسماریجی(mesaj) ایله اوسچولارین #اوسچوسو[خردگرا] « #کانت»ین فلسفی ایسماریجی بیرلَشیر یقین. «ژئرینگ» حقوقون مئیدانا گلمه‌سینی توپلومدا حاکیم بیر قوروپون ایستک‌لرینه اویغون اولاراق تثبیت ائدیر. کانت ایسه أن گئنیش آنلامدا اخلاقی طبیعتین مطلق قوواجاغینی سؤیله‌ییر. بیری اجتماعی حیات باخیمیندان، او بیریسی #فلسفی داورانیش باخیمیندان گؤرولموش بو ایکی تثبیت، ایکی حقیقتی ایشیغا چیخاریر.
بیری بو: بیر توپلومدا کی #اخلاق و #حقوق سیستئمی، هئچ بیر زامان انسان‌اوغلونون طبیعتینه تام اویغون گؤرونمه‌یه‌جکدیر. بلکه ده اویغون اولا بیلر، آنجاق تام اویغون اولدوغو گؤرونه بیلمز.
او بیریسی ده بودور: انسان‌اوغلونون طبیعتینه یاخشیجا بیتیشیک [چسبیده] بیر جهتی اولان شعر او اخلاقا، او حقوقلا اوزون مدت مبارزه دوروموندادیر. گئنیش آنلامدا اخلاق حقوقو دا اؤز چرچیوه‌سینه آلدیغیندان یالنیز اخلاق دئیه بیله‌رم، اخلاق طبیعته نئجه ضید اولورسا سؤزونو ائتدییمیز قارشی‌دورما اونجا سرت اولاجاقدیر.
.

@dusharge
.
@dusharge || همت شهبازی
#شعر_آنا_یاسایا_ضیددیر #جمال_ثریا طبیعت اخلاقی قوووب چیخاریر. هاردا اخلاق تؤره‌میشسه، اورادا طبیعتله اخلاق بیر بیریله دارتیشمادا اولوبلار. دئمیریک کی: #صنعتی محض بو دارتیشمالار یارادیر. آنجاق صنعتی بسله‌ین ده ائله بو دارتیشمالاردیر. طبیعت، صنعتله قورولموش…
« #بودلئر» بیر شئیه ضیددیر. « #ریمبو» ایسه هئچ بیر شئیله باغلانتیدا دئییل‌دیر. #سوررئالیست‌لر، چیخیش‌لارینی «ریمبو»نو مقصد توتاراق اونون revolution# قاورامینا قرار وئرمیشدیلر. اونلار دونیانین دَییشدیریلمه‌سی پلانیندا « #کارل_مارکس»ی، حیاتین دَییشدیریلمه‌سی پلانیندا «آرتور ریمبو»نو ایزله‌ییرلر.
بوگون #شعر، چاغداش شاعیرلرده یئنی آلانلار، یئنی باخیشلار یارادارکن آیدین بیر یؤنده دیرچه‌لیر: باش قالدیرما یؤنونده ... بوگونکو انسانین، #اویغارلیغین [تمدن] بوگونکو سیخیلمیش فورمالاریندا، چیخیلماز کوچه‌لرینده، دَهلیزلرینده ایره‌لی‌لرکن گؤستردییی داورانیشلارا اویغون گلیر بو. بو فورمالار، بو کوچه‌لر، بو دهلیزلر اویغارلیغین اؤزودور سه، شعر #باربارلیغین اؤزو اولور. اونون اوچون اخلاقی قووور.
شعر بوتون چاغلاردا اونا گؤره واردیر.

قایناق:
#فولکلور_شعره_دوشمن کیتابی، جمال ثریا ، جان یایین‌لاری 1961

اویغونلاشدیردی: #همت_شهبازی

https://telegram.me/dusharge
#شعر_آذربایجان
خواب هولناك || #نبي_خزري


... آهويي ديده شد
در مزرعه‌ي سبز،
با نگاههاي رميده‌اش
ايستاد و نگاه كرد.
بوي باروت مي‌آمد
از زمين و هوا،
گويي ناگهان گلوله‌اي
به در خواهد شد.
-كجايي؟
اي شكارچي!
دست نگهدار!
دست نگهدار!
... بيدار شدم.
تنم
لرز لرزان مي‌لرزيد.
زنم نگران و مضطرب نگاهم كرد:
-فرياد تو از براي چيست؟
چه شده است؟
-آهويي ديدم...
آهويي زيبا ...
-آهو؟ اينكه چيز خوبي است.
- مي‌داني؟...
كسي دست به ماشه برده بود...
خدا كند
آن را نكشيده باشد..


#ترجمه:
#همت_شهبازی

https://telegram.me/dusharge
#ایپک_سیلاح دئییله‌سی #شعر

#همت_شهبازی

۷۰.جی اون‌ایللیک‌ شاعیرلریندن اولان #کیان_خیاو اؤزونده یورغونلوق حیس ائتمه‌ییر. هله ده اؤزونو آکتیو ساخلاییر. اؤزو ده ادبی صحنه‌نین چئشیدلی ساحه‌لرینه باش ووراراق گوندمده‌دیر. اونون شعری کئچمیشدن داها آکتیو، #فلسفی معنادا داها درین، توپلومسال معنادا داها #اومانیستیک بیر آب-هاوا ایله ادبیاتیمیزا قانینا آخیر.او، یورغون و دوشگون دئییل.بو معنادا کی او،هله ده بیزه ان معنالی و دوشوندوروجو شعری سونور. همی ده اونا گؤره یورغون دئییل کی او هم اؤزونون هم باشقالاری‌نین کئچمیشینی (یعنی شعر گله‌نک‌لرینی) تکرار ائتمه‌ییر. اونون شعرینده عینی ایله شعری کیمی #کاینات اؤزونده آکتیودیر. حرکتده‌دیر. آبسورد دئییل. بیر قدر مرموزدور.

من بیلمیرم شعر، «کیان خیاو»ی نئجه تاپمیش؟! آنجاق اؤزو اوچون، اؤزونون بوتون جیغیرلارینا گل‌-گئت ائتمک اوچون چوخ اطرافلی و «نفس‌نفسه دایایان» صمیمی بیر یولداش تاپمیشدیر. اؤزو بونا #ایپک_سیلاح آدی وئریر:

بير توپال قارتال ايتميشدين اوزايلاردا
موزه‌لردن آسيلميشدين.
بيردن بيره گؤروشونو ايسته‌ديم
هاواني يارمادان ائندين
و آتيشدين قانلي تپه‌لرده
سانكي قاراداغ توفه‌يي.
بلكه بير قيزيل آلما شاخيرتيسي‌يدين
بلكه گؤي اوزوندن ائنن،
بير بالديري چيلپاق ملئيكه...
سني بؤيله تاپيرام
اي قارانليق بير شئيلره آتيلان ايپك سيلاح!
و بؤيله تاپينيرام سنه، اي شعير!

آذربایجان #تنقیدچیسی #جوانشیر_یوسفلی‌نین ایللر اؤنجه کیان خیاوین #دیب_اوتاق شعرینه یازدیغی یازیسی یادیما دوشور:
«اونون شعرينده بير راحاتليق وار، انساني اووودور، اوخو پروسئسينده معين کادرلار داخيلينده «آزديرير» و اؤزونه تانيدير...»

شعرین کیان خیاویندا هر شئی دوم‌ـ‌دورو آخیر، حتتا جانسیز اشیالار دا بئله. چونکی «کیان خیاو» آخدیغی جیغیردا، آددیم آتدیغی یولدا، تمیز و توزسوز-قوبارسیزدیر. شعرین کیان خیاوی، سؤزون چیلخا معناسیندا صمیمی‌دیر. سئوگیسینده، وطنداشلیغیندا، اولوسال-توپلومسال سوروملولوغوندا و بونلارین باشیندا دوران اومانیست‌لیینده. اونون صمیمیتی داملا-داملا دامجیلایان داملا کیمی انسان روحونون دَرین‌لیک‌لرینه نفوذ ائدیر.

کیان خیاو شعرینده بیر #یوخسونلوق آختاریر. داها دوغروسو، خالقینا عاید اولان بیر یوخسونلوق: مدنی-انسانی یوخسونلوغون سببکارلاری اونون شعری‌نین اؤفکه‌لی و اؤجشکن پوسکورتوسوندن آماندا قالمیر. او ساکیتجه قارشیلانان بو یوخسونلوقلاری پوسگورور. پوسگوردوکجه شعری‌نین درین‌لییی، بوتون انسانلیغی بورویور. اونا گؤره اونون پوسگورتوسو، اؤز ایچینده و یا خالقی‌نین سکوتوندا ایتیب باتمیر. گور سسی ایله بیزیم قولاقلاریمیزی کار ائدیر. او‌قدر، قولاغیمیزین دیبینده قیشقیریر کی سوندا بیز مجبورن ده اولموش اولسا اونو دینله‌مه‌یه باشلاییریق. دویغو شدتی، دونیا گؤروشونون انسانی بویاسی، اونون شعرینی‌نین سوییه‌سینی داها دا درین‌لشدیریر. اونون قایغی‌کئش دویغو اؤفکه‌سی هیزلی هنیرتیسی یالنیز #بیر_اوجاقدا_ایکی_کول_توپاسی اثرینده سنگی‌ییر.

كيان خياوين شعرلري، بوتون تاريخ و ياشاييشيميزدا ايتيرديك‌لريميز اوچون سارسيديجي و #عصيانجيل_آغلاييش‌دير. دوغرو اوخودونوز: اونون شعري آغلايير. بو آغلاييش انساني اؤز ايچه‌ريسينه قاپيلماغا چاغيرمير. بو، ايچدن قوپان دوشونجه‌لي و دوشوندورن بير آغلاييش‌دير.

هر گون گونش
اومود اوفوقلاريميزي،
ايشيلداتمادان باتدي.
و ياغيش يئرينه
دوزلاق ياغدي اورتاميزا.
تورپاغي آراشديرديم
بئرنوولاري، بنؤوشه تك
گؤن دَريلر آراسيندا بوينو بوكوك گؤردوم.
دلی آتلار اؤلموشدولر.
دلی آتلارين يانيندا،
قارامان قوشلار وار ايدي
قانادلاري قوورولموشدو.
سونرا درين دره‌لره اوز توتدوم
گونئيده دردلي داغلار،
سيخ‌سيخ سيرالارلا مَله‌شيرديلر.
قوزئيده مئشه‌لر،
مئشه‌بی‌لري‌يله بيرگه يانيردي.
اورتاداسا بير چاي حسرت قوخويوردو:
دالقالاريندا يابانجي دامغالارين ساغالمايان ياراسي
پوشگونده بؤهتانلار
و آدينا هذيانلار قوراشديريلميش بير چاي...

اونون شعرلرينده سؤزجوك‌لرين قراري يوخدور. اونون سؤزجوك‌لري وورنوخور، وورنوخور سوندا بير یوخ، نئچه‌قاتلی آنلام قوپارير. بو آنلامدا شعرله انسانين ياشامي و تاريخي ياشانتيسي اوز اوزه گلير.

کیان خیاوین شعر دیلینده اولان هیجان و حرکت، سس تئمبرینده اولان گوج و حرارت اؤزونو یاراشیقلی گؤسترن و بوتون وارلیغینی یاخشی گؤسترمک اوچون باخیش سوزگه‌جیندن کئچیرمه‌یه حاضیرلاشان یئنی‌یئتمه بیر قیزا بنزه‌ییر. بونا گؤره بو شعری اوخویوب منیمسه‌ین کیمسه ده،او یئنی‌یئتمه قیزین سئوینج حرارتینی داشییر. اوخوجو، بوتون وارلیغی ایله بو یاراشیقلی و حرارتلی اینجه‌‌لییه تپکی گؤستریر؛ کیان خیاوین دیلی تک‌بویوتلو، باسیلقان بیر دیل دئییل. اونون دیلی شدتلی‌-‌‌حیددتلی بیر یانارداغ‌دیر.


اوزرینده ایشله‌دییم #آذربایجان_شعرینده_مدرنیزم کیتابیمدان بیر پارچا

https://telegram.me/dusharge
#شعر || #همت_شهبازی


باخیش‌لارین
دنیزین قالخیب‌یاتان دالغالاری‌دیر
قاپاقلانیر
دویوخور
اوره‌ییمین قالخیب‌یاتان گولوشونه
قالخیب‌یاتان کدرینه
گؤزله‌مه‌دییم آندا
اویادیر منی
ریتمیک قاپاقلاری ایله
او باخیش‌لار؛
منده اولان او حسرت
او آه...ه!
کئییمیش دوداقلاریمی آچیر
اوزانیر سنین باخیشی‌نین اوزانتیسینا
و ابدی بیر رسیم تابلوسو اولور،
ساکیت،
تیترک
و سرت جوشغولو.

.
##

#غروب درگیسینه تشکرلر. شعر، غروب درگیسی‌نین ۱۳.جو ساییندا چاپ اولوب.

https://telegram.me/dusharge
#محمد_فضولی، رند دلسوخته
                           
نوشته: #همت_شهبازی

در تاریخ #ادبیات_آذربایجان شاهد شخصیت های ادبی بزرگی هستیم که هرکدام به نحوی به ادبیات و فرهنگ این مرز و بوم کمک کرده، آن را به اوج رسانده اند. یکی از این شخصیت ها، « محمد بن سلیمان » معروف به « مولانا فضولی » از شعرای قرن 10 هجری است. او از معدود شاعرانی است که در شعر، شعرای بعد از خود را تحت تأثیر قرار داده و متاع سخنش دست به دست گشته و جایگاهی برای خود پیدا کرده است. بیشتر آثار او، بخصوص اشعار غنایی اش در بین توده مردم رواج داشته، به طوری که وقتی میرزا مهدی خان استرآبادی کتاب « #مبانی_اللغت » یا « #سنگلاخ» خود را می نوشت ، برای گفته های خود شواهدی از اشعار فضولی می آورد.
دوره ی اواخر تیموری و اوایل صفوی دوره ای است که « در عین حال که با کامیابی های نظامی و سیاسی و با جنگاوری ها و پیروزی های مردانی چون شاه اسماعیل و شاه عباس صفوی همراه بود، با فرمانروایی مردانی لایق و با نفوذ مفسده جویان، پیشوایی فکری و عقلی متعصبان کوته نظر جاهل نیز تقارن داشت » ( 1 )
در چنین دوره ای سلیمان، پدر فضولی که گویا در #تبریز زندگی می کرده به جهت فشارهای اقتصادی و کشت و کشتارهای متعدد دنبال یک سرپناه راحت و بی اغتشاش رفت و به همین لحاظ روی به عراق نهاد.
فضولی احتمالا به سال 900 هجری در شهر « #حله » از شهرهای عراق به دنیا آمد و تحصیلات خود را در همان شهر یا احتمالا در بغداد به اتمام رسانده است. پدر فضولی بنا به گفته ی « #صادقی_بیگ_افشار » صاحب تذکره ی « #مجمع_الخواص » - که به زبان #ترکی_ازبکی نوشته شده – از ایل بیات بوده که یکی از 22 طایفه مهاجر ترکان #اوغوز می‌باشد. بنابراین عقیده کسانی چون « #سام_میرزا » که می نویسد : «فضولی از دارالسلام بغداد است و از آن شهر شاعری بهتر از او پیدا نشده» ( 2 ) مردود است. چرا که فضولی در دیوانش بغداد را دیار غربت می نامد.
اما سبب اشتهار او را به «فضولی» بهتر است از زبان خود شاعر در مقدمه #دیوان_فارسی اش بشنویم :
«در ابتدای شروع نظم هرچند روزی دل بر تخلصی می نهادم و بعد از مدتی به واسطه ظهور شریکی به تخلص دیگر تغبیر می دادم. آخرالامر معلوم  شد  که یارانی که پیش از من بوده اند تخلص ها را بیش از معانی ربوده اند ».  ( 3 )
استاد « #برتلس» خاورشناس روسی، او را از « #حروفیان» دانسته است. لیکن در اشعار او نشانی از عقاید و افکار #حروفیان دیده نمی شود:

مشو قانع به صوت و حرف ، کسب فیض معنی کن
که داود از نبوت می کند  دعوی نه  ز الحانش

شاید این نظر از آنجا ناشی شده باشد که استادِ فضولی ، یعنی « #ملک_الشعرا_حبیبی » - که از استادان مسلم #شعر_ترکی بوده و دیوان او توسط « م. ساوالان » چاپ شده است و تأثیر او را در اشعار ترکی #شاه_اسماعیل_ختایی و خود فضولی می توان مشاهده کرد - یکی از شاعران حروفی بوده و به همین لحاظ فضولی را هم تالی استاد خود معرفی کرده باشند. « #عهدی_بغدادی» که با فضولی معاشرت داشته در #تذکره خود می نویسد: «فضولی اهل طریقت بوده است اما این تذکره نویس به طور صریح بازگو نمی کند که فضولی به کدام طریقت پایبند بوده است» ( 4 ).

#آثار_فضولی به سه #زبان ترکی آذربایجانی، فارسی و عربی است که به معرفی مختصر آنها می پردازیم:...


# # #

ادامه #مقاله را در #لینک زیر بخوانید. در اینجا فقط به ذکر #منابع مورد استفاده می‌پردازم:

http://dusharge.blogfa.com/post/53

  #منابع: _
1. تاریخ ادبیات در ایران ، ذبیح الله صفا ، ج 5 بخش 1 ص 5

2. رک : تحفه سامی ، سام میرزا ، تصحیح همایونفر ، صص 246- 245

3. دیوان فارسی فضولی ،  تصحیح حسیبه مازی اوغلی ، مقدمه ، آنکارا 1962 (  تمامی شواهد فارسی از این نسخه است )

4. نشریه دانشکده ادبیات تبریز ، سال 2 ، ش اول و دوم ، ترجمه مرحوم دکتر خیامپور

5. آذربایجان ادبیات تاریخی ( تاریخ ادبیات آذربایجان ) ،  گرد آورندگان :  م . عارف ،  م . ابراهیموف ، باکو 1960

۶. مجله « #ارمغان » ، سال 1309 ، شماره 11 ( متن کامل #سفرنامه_روح در این شماره چاپ شده )

۷. فضولی نین سئچیلمیش اثرلری ( آثار برگزیده فضولی ) ، به اهتمام : آزاده رستمووا ، جلد اول ، باکو 1988

۸. نشریه دانشکده ادبیات تبریز ، سال 2 ، ش  1و 2 ترجمه دکتر خیامپور.


#مقاله اولين بار بصورت #کنفرانس_دانشجویی در سال ۱۳۷۳ و سپس در روزنامه « #مهد_آزادی»، شماره های 531، 533 و 539، دوره چهارم ، سال چهل و پنجم  ( آبان 1373) چاپ شد.

https://telegram.me/dusharge
#دیوان_تصحیحی، #نسیمی و ایکی جهان
 
#همت_شهبازی
 
#کلاسیک متن‌لری آراشدیریب تصحیح ائده‌رک، الیازما سیستئمیندن بو گونکو تایپ ائتمه‌ متنینه گتیرمکده بؤیوک و اذیت چکیجی بیر ایش‌دیر. بونون ان چتین یئری #نسخه‌بدل آراشدیرمادیر. نسخه‌بدل‌لری قارشی قارشییا قویوب هانسی واریانتین دوغرو یانلیش اولماسی دیوان مصححی‌نین ان حساس ایش‌لریندن حساب اولونور. بونا قاتلاشان مصحح، همی الینده اساس گؤتوردویو متنی نظره آلیر همی ده باشقا نسخه‌لری. او، باشقا نسخه‌لری اساس نسخه ایله توتوشدوردوقدا بیر آندا نئچه بیر سیرا مقصدیؤنلو ایش‌لر ده گؤرور. تاسوفله ایندییه‌دک چاپ اولان #تورکجه_دیوان مصحح‌لری بو اساسی، اؤز ایش‌لرینده یوروتمکدن چکینیرلر.

بو حاقدا بوگونه‌جک #علمی اساسدا چاپ اولان تورکجه دیوان‌لار سیراسیندا، سایین #رسول_اسماعیل‌زاده‌نین، #شاه_اسماعیل_ختایی دیوانی‌نین (۱۳۸۰) چاپی‌دیر. او بو اثرده اساس گؤتوردویو نسخه ایله بیرگه نئچه نسخه‌بدل‌لری ده نظره آلاراق کلمه، عبارت و یا بیت فرقلرینی هر صفحه‌نین آلتیندا ایضاح ائتمیشدیر. بونلاری دئمکدن، مقصدیمی باشقا بیر شئیه یؤنلتمکدیر. بو گونلرده #نسیمی‌نین «منده سیغار ایکی جهان من بو جهانه سیغمازام» بیتی‌نین دوغرو یانلیش واریانتی حاقدا ایکی باخیش ایزله‌دیم. هر ایکی باخیشدا اونون دوغرو واریانتی «منده سیغاریکن» اولدوغونو وورغولامیشلار:
 
1.بیرینجی باخیش سایین #ایواز_طاهایا عایددیر. یازیچی « #شعر_وارلیغین_ائوی‌دیر» (صص 39-42) کیتابیندان بیر بؤلوم گتیرمکله شعرین رقصه بنزری اولدوغونو تحلیل ائدرکن بو بئیته ده اشاره ائدیر. سونرا بیته بیر ایضاح دا #تلگرام_کانالیندا آرتیریر. (قئید ائدیرم بو ایضاح کیتابدا یوخدور). ایضاح بئله‌دیر:

«عمادالدین نسیمی‌نین بو مصراعسینداکی «ایکی» سؤزو بعضی الیازما نسخه‌لرینده عینی بیچیمده یازیلدیغینا باخمایاراق، بیرایکی نسخه‌ده «ایکن» کیمی قئید ائدیلمیشدیر. نسیمی‌نین بیر نئچه غزلده ایکی جهان تعبیرینی قوللاندیغینا باخمایاراق «سیغاریکن» واریانتی داها #آخیجی، داها #منطیقی گؤزه چارپیر. یوخسا ایکینجی مصراع «من بو ایکی جهانا سیغمازام» کیمی بیر آنلام داشیمالی ایدی».
 
قئید ائدیرم کی ایندییه‌جک چاپ اولان دیوانلاردا «ایکی» کلمه‌سی چاپ اولوبدور. اونلارا اشاره ائدیرم:
 
#حمید_آراسلی، باکی 2004،
#عراق_چاپی باکی 1987،
#دکتر_صدیق چاپی تبریز 1387،
#دکتر_حسین_آیان چاپی ، تورکیه 1990.

بونلاری نظره آلاراق یازار بعضی نسخه‌لرده «سیغاریکن» گلدیینه اشاره ائتدیینده هانسی چاپلاری نظره آلدیغی بللی دئییل.
 
2. ایکینجی باخیش شخصی تلگرام کانالیندا یاییلان سایین #خسرو_باریشان جنابلارینا عایددیر. بئله‌جه:
«منیم آراشدیرمالاریم سونوجو و #شاعیرلیک_بیلینجیمه گؤره «عمادالدین نسیمی»نین بو شعری‌نین ایلک بئیتی‌نین ایلک مصراعسی بئله اولاجاقدیر:
«منده سیغار ایکن جهان من بو جهانه سیغمازام»
 
هر ایکی باخیشدا #نسخه‌لره اساسلانمادان #شاعیرلیک و یا خود #ذوق‌لرینه استناد ائده‌رک «سیغاریکن» واریانتینی قبول ائدیرلر. ایوازبی «داها #آخیجی، داها #منطقی» ایفاده‌سی ایله، خسرو بی ده « #شاعیرلیک_بیلینجی» ایفاده‌سی ایله. بئله بیر ایشی بیز #دیوان_اوخونوشو آدلاندیریریق. بونون اؤرنه‌یی #احمد_شاملونون دیوان حافظ چاپی‌دیر. بوتون نسخه‌لری و نسخه‌لرده دیوان شاعیری‌نین شعر دوزومونه سایغی‌سیزلیق ائده‌رک اؤز ذوقو ایله کلمه، عباره و یا بیت‌لرین یئرینی دَییشدیره‌رک گؤیلو ایسته‌دییی یئرده گتیرمک، نهایتده ایشین اونودولماسینا سبب اولاجاقدیر. عینی ایله شاملونون ایشی کیمی.
 
هر ایکی #یازاریمیز اؤزلریندن اؤنجه بو حاقدا سؤیله‌نیلن #فیکیرلره اشاره ائتمه‌دن، بو #تاپینتینی اؤزلرینه عاید و مخصوص اولدوغونو بیر نوعو وورغولاییرلار.
 
حال بو کی #عیسی_حبیب‌بیلی‌نین «جهانا سیغمایان شاعیر» (آوانقارد نت، انترنت) مقاله‌سینه استنادا، واختی ایله #بختیار_واهابزاده، اوندان علاوه نئچه ایل اؤنجه #گونتای_بی_جوانشیر بیر یازیسیندا و #علیار_صفرلی ایله دارتیشمادا دا (آزادلیق رادیوسو، یانوار 2015) بو فیکری ایره‌لی سورموشدور.
#ادبی_تدقیقاتدا باشقالاری‌نین حاققینی اؤده‌مک، هئچ بیر یازار و تدقیقاتچی‌نین قیمتینی آشاغیلاماز، اوسته‌لیک اونون نه قدر آراشدیرمادا دقیق، باشقالاری‌نین نظرینه قیمت وئردیینی، همی ده #اخلاقی چرچیوه‌لره ایناندیغینی، بونلاردان علاوه نه قدر #علمی بیر آدام اولماسینا اوخوجو طرفیندن امضا آتاجاغینی و اونونلا آراشدیریجی آراسیندا #صمیمی‌لیک یاراتماغا امکان یاراداجاغینی اورتایا قویاجاقدیر.
 
#موغان ، ۹۸۰۶۰۲۴


https://telegram.me/dusharge

قایناقلار:
عیسی حبیب‌بیلی
http://www.avanqard.net/index.php?action=static_detail&static_id=59037


گونتای جوانشیر:
https://www.azadliq.org/a/24781598.html
@dusharge || همت شهبازی
آبانین اونو دوستوم #بهروز_صدیقی ۵۰ یاشا دولور. یاریم عصیرلیک عؤمرو، اوتوز ایللیک دوستلوغو،اوتوز ایل یازیب یارادان انسانین عؤمرونو ساده‌جه کیچیک یازییلا اوزریندن سووشماغی انصافسیزلیق سانیرام. @dusharge
دوستوم #بهروز_صدیقی‌‌ 50 یاشا دولدو

(آبانین اونو دوستوم #بهروز_صدیقی ۵۰ یاشا دولور.
#یاریم_عصیرلیک عؤمرو، اوتوز ایللیک دوستلوغو ساده‌جه کیچیک یازی ایله اوزریندن سووشماغی انصافسیزلیق سانیرام. اؤزو ده اوتوز ایل یازیب یارادان بیر انسانین عؤمرونو. کئشکه سنین اللی ایللینی بؤیوک مقیاسدا قئید ائتمک اولوردو!).


...#هارمونیک وزن، #شعر یاراندیقجا کلمه‌لرین ایچ #ریتمی ایله یارانیر. یعنی بو آرادا «ریتم» اؤنجه‌دن حاضیر دئییل. شعر یازیلاراق ریتم ده یارانیر. بو ریتم: کلمه‌لرین یئرلرینی دَییشمکله، حرف‌لرین تکرارلانماسی‌ ایله، سؤز بیرلشمه‌لری‌نین قراماتیکاسینی دَییشمکله، یئنی کلمه‌لر یاراتماقلا و یا خود کلمه‌لره یئنی واریانت و معنا باغیشلاماقلا حتتا آرکائیک کلمه‌لری ریتمیک‌لشدیرمکله، مصراع بؤلگوسونون مضمونلا اویغون فورمالاشماسی باشقا سؤزله شعری گؤرونتولشدیرمه‌سی ایله، و ان باشلیجاسی ایجاز ایله ییغجاملاشدیرماسی ایله یارانیر.
باخیشی قارلیم
او یاخشیم
بیر آخشام
اوره‌ییمین گئجه‌سینه گله‌جک
و
اللریم یوخوسوندان دوراجاق...
بیر آخشام
او یاخشیم
تکی منه گتیررسه
گلیمین
اوتورمارام
من یاسیندا الیمین ( #صدیقی، 1384: 1).
#یئنی_شعرده، #كلاسيك شعرين ريتم و وزنيني تکرارلاماقلا شعريميز هر نه قدر يئني ديللي، يئني اوسلوبلو اولسا دا، يئنه ‌ده عادت ائتدييميز ريتم و وزن بللي اولان و عادت ائديلن ريتم و وزن‌لرله سئچيلمه‌یه‌جکدير.
« #هارمونی» دئدیکده، کلمه‌لرین، عبارت‌لرین ایچیندن قالخان #موسیقی‌دیر. کلمه‌لردن قالخان موسیقیده، #عروض اؤلچوسونون روکن‌لری‌نین تاثیری اولمور. داها دوغروسو وزن، عروض #افاعیلی ایله آردی‌آردینا گلمیر. عروض افاعیلی، شعرده ایشله‌نن کلمه‌لرین ریتمینی عینی ائدیر.
#بهروزون شعری‌نین ایلکیندن سونوناجاق کلمه‌لر عینی ریتم ایله قولاقدا جینگیلده‌ییر. یئنی شعر، اؤزللیکله «هارمونی» اوزرینده یازیلان شعرلر، بو ریتمی الوان‌لاشدیریر؛ یوروجو، یک‌نسق و بیر هاوادا جینگیلده‌ین ریتمی مختلیف سس‌لرله جینگیلده‌ده بیلیر. شاعیر، کلمه‌لرله ریتمیک داورانیشی ریتمین ده تکرارلاییجی اولماسی‌نین قارشیسینی آلیر.
بعضی شعرلریمیزین هارمونیسی، شعرین ایچینده #ایچ_قافیه‌لرله اولور. #بهروز_صدیق‌دن وئردییم شعر نمونه‌سینده اولان هارمونی، شعری #مدرن فورمتده یوخ، #کلاسیک شعر فورمتینده اولدوغونو گؤستره‌جکدیر. آنجاق شعرین مدرن ائلئمئنت‌لری چوخدور. اؤرنک اوچون ایلک سطیرده «باخیشی قارلیم»، کلاسیک و حتتا چاغداشلانما دؤورو شعریمیزین عکسینه‌ اولاراق هم #یئنی هم ده فرقلی بیر تصووردور.

«قار» سؤزو #حبیب_ساهیرین (چاغداشلانما دؤورو شعریمیزین نماینده‌سی اولاراق) شعرینده (1358، 104) بورادا گئدن تصوورون تام عکسینه‌دیر. ساهیر، «قار» سؤزونو سیمبولیزه ائتدیینده، دؤورون شاختا بورانلی، استبدادی دورومون دونوقلوغونو نظره آلیر. یعنی اونو حیاتا ضید اولان آنلاییشلارا بیر #سیمبول کیمی ایشله‌دیر.

#بهروز_صدیقی ایسه، بونون عکسینی نظره آلیر. بورادا «قار» آیدینلیق، دورولوق، آغایین‌لیق، همی ده برکت سیمبولودور. بونا گؤره ده «او یاخشیم» سسله‌دییی سئوگیلی‌نین باخیشی بین‌لی برکتلی، صاف و دورودور. بو قار باخیشی یئره داها دوغروسو گئجه‌لنمیش اوره‌یه قوندوقدا، بوتون آغری آجی‌لار، یاس قوخولو هاوالار، بهره‌سیز یاشام یوخوسوندان اویاناراق بارا اوتوراجاقدیر.
بورادا شعرین سون ایکی سطرینه‌دک، طبیعی آخارلی بیر ایچ قافیه‌لی هارمونیانین شاهیدی اولوروق. آنجاق سون ایکی سطیرده شاعیر قصدن قافیه‌لندیریر. شاعیرین اصرارلا قافیه‌لنمه‌یه مئیلی، سطیر و مضمونون بوش‌بئکار اولماسینا، باشقا سؤزله مضمون آخاریندا قافیه‌له‌نن کلمه‌نین رولونون اولماماسینا گتیریب چیخاریر. شعرین ایلک باشلانغیجیندا اولان سس‌اوخشارلی کلمه‌لرین، و ایلک بندین سونوندا «بیر آخشام/ او یاخشیم» سؤزلری‌نین یئنی هارمونیاسی شعری مدرن‌لشمه‌یه طرف سوروکله‌دییی آندا، شعرین سونوندا کی زورلا هارمونی یاراتماق اصراری اونو هم شابلونلاشدیریر، هم ده صنعی اؤلچو یاراتماغا دوغرو آپاریر...


اوزرینده ایشله‌دییم #آذربایجان_شعرینده_مدرنیزم کیتابیمدان بیر پارچا

#همت_شهبازی

https://telegram.me/dusharge
@dusharge || همت شهبازی
قانلی شرقی شعر: #همت_شهبازی دوزلاق دويغولاريني دَ‌مير آياقلار تاپداياندا سازاقلار يازاجاقدير مين‌ايلليك كد‌ريني يارپاقلارين ساچينا. بو توْزلو مئشه‌نين آراسيندا چوروموش آغاجلار دنيزدن دانيشيرلار دنيزين ووقاريندان،…
جلد دوم‌ #کتاب_داروگ (مجموعه‌ای از #شعر و #نقد و #نظر) به همت #نشر_کتاب_هرمز منتشر شد. این‌ کتاب به کوشش #ابوالفضل_پاشا، #آفاق_شوهانی و #علی_رضا_شعبانی گردآوری شده است. شعری از من با ترجمه‌ی خانم #ثریا_خلیق_خیاوی در این شماره چاپ شده است. از خانم #خلیق مجموعه شعری با عنوان #دختر_شهر_یئری توسط انتشارات #ساوالان_ایگیدلری منتشر شده است.

ضمن سپاس از شاعر ارجمندمان خانم #خلیق و دست‌اندرکاران این کتاب، ترجمه را به حضورتان تقدیم می‌کنم.



اندوه هزارساله


احساس کویری‌ات را
وقتی پاهای آهنین
لگدمال می‌کنند؛
سوز بادهای سرد
اندوه هزار ساله‌ات را
بر گیسوان برگها خواهند نوشت..‌.

میان این جنگل غبارآلود
درختان پوسیده هم از دریا سخن می‌گویند
از وقارو موج و وسعت دریا...

و باد با گلوی خونین‌اش
ترانه‌ای خونین می‌خواند
بر جنازه‌ی درختان...

دستان باردارت
جوانه‌‌یی برای روزهایی که از باران خبری نبود
تپش قلب مرا
به تپشی مبهم بدل می‌کردند.

با احساس کویری‌ام خواهم گریست
حتا اگر دزد شبانگاهان وقارت را ببرد؛
حتا اگر استخوان رویاهای‌ات را
دستان نامریی ابلیس، مدفون سازد؛
سوز بادهای سرد
از نجابت تو سخن خواهند گفت.
سوز بادهای سرد
اندوه هزارساله‌ی تو را
بر گیسوان برگها خواهند نوشت.


شعر:#همت_شهبازی
برگردان از #ترکی به فارسی:
#ثریا_خلیق_خیاوی
صص ۱۷۴ _۱۷۳

https://telegram.me/dusharge
🔘 #شعر از: #علیرضا_نابدل_اوختای (۱۳۵۰-۱۳۲۳)

ترجمه از ترکی: #فرهاد_شهبازی

" کلاهم، شمشیرم و اسبم"



بار خستگی بر دوشم، مدال ظفر بر سینه ام
هزاران زخم بر تنم، هزاران آرزو در قلبم،
و بر سم اسبم وطن.
از راه رسیدم
در حالیکه سمهای اسبم به سنگ ها برمی خوردند
و خون دیوها را به روی سنگها می مالیدم.
از راه رسیدم و آشیانه ی آخرین دیو را محو کردم
و رهانیدم دختر را از بند.
دختر سیه‌چرده و سیه ابرو و سیه موی را
دختر چشم‌ستاره‌ای را.
ستاره ها در دل شب بانگ برآوردند

و انسان فراخوانده شد:

"پیش آی آی میهمان،
من دختر شن های روانم،
خارهای نرم دشتهای بی انتها...
موهایم را آلاچیق‌ات می‌کنم
دستانم را بالش سرت،
چشمهایم برایت نور می افشاند،
سینه هایم میهمان خسته‌ای همچون تو را سیراب می کند
بیتوته کن!"

آلاچیقی از موهایش، سنگفرشی از دامن‌اش
بالشی از دست‌هایش ساخت
اینگونه بود که در دل صحرا خانه‌ای ساختیم.
من اسب ترکمنم را رها کردم به صحرا
شمشیرم را در "باغ اتابک" گم کردم،
کلاه دست‌دوز مادرم هم گم شد.
راههای آمده ام را فراموش کردم
گذشته‌ی گسترده شده بر قلبم را زدودم
سرگذشتم اینگونه شد.

من او را همچون قالیچه ی اردبیل
از ابریشم بافتم
تارش از رگ، پودش از ریشه
گره‌اش از نگاه ، از خنده
بوته‌ای گل سرخ
خارش از جنگ، شکوفه‌اش از صلح
بوته‌‌ای اطلسی
یک بوته هم شمشیر،
یک بوته هم آغارچین
و بوته‌ای کبوتر...

من آن را همچون قالیچه ی اردبیل
از ابریشم بافتم.
بافتم و بر اعماق قلبم گستردم.

ایستادم بر سر راه شب،
و صدایش کردم:
«ـ هی زیبای سیه‌چرده‌ی من پیش آی،
من زاده‌ی قپچاقم،
زاده‌ی رشته‌صخره‌های سنگی کوهستانها.
فراز چشمانم را تخت خوابت می کنم،
زانوانم را اتاقت،
بازوانم را همچون سپری می کنم بر سر ایلم
تا پاسدار عشقم باشد،

قالیچه‌ی بافتهدشده از خون رگانم را
بر اعماق فرداها می‌گسترانم
بیا باهم دوست بشویم!"
«ـ آن هنگام که با گامهای روستایی ام در سنگلاخها گام بردارم،
گیسوان بافته‌ات بر هم بپیچد، بتابد و برافرازد
فقط کوزه‌ای نیست که بر شانه‌هایم آرام گیرد
ای کاش گذرت به چشمه می‌افتاد
عصرها دست در دست هم هالای می‌رقصیدیم
ساز آشیق، قصه سر می داد
و روستاییان کلاه بر سر دست افشان می شدند"،

ایستادم بر سر راه شب
بار دیگر صدایش کردم "اینجا بیا دلرر سیه‌چرده‌ی من!"

پس آنگاه افق تیره شد،
فقط پژواک صدایم از میان صخره ها شنیدم،
آنگاه باد وزیدن گرفت، باد سیاه
باد سیاه...
این بانگ سیاه را هم باد به گوشم رساند:
"- تو ایل کلاه بر سر را می خواهی،
تو دختران روستایی چارقدبند را می‌خواهی،
دخترم را نمی‌دهم به کسی که جدایی را دوست می‌دارد"

شگفت زده ایستادم،
مگر من حرفی از جدایی زده بودم؟!
من از جدایی حرف نمی‌زنم، ما یکی هستیم
او صدایم کرد، دوستم داشت، من هم عاشقش شدم

خدایان
ای خدایان شصت و شش گانه
شما بگویید...
 
ایستادم و تاب آوردم از سال اسب تا سال اسب
با همان اسبانی که رها شده بودند
دگرباره...
آفتاب بر دمید تا بسوزاندم، اما نسوختم
باد آمد تا از ریشه برکندم، اما کنده نشدم،
سیل آمد تا فروبردم، اما نرفتم،
ایستادم، محفاظت کردم دشت مسخ شده را.
بر آستانه ی شب ایستادم
تا دختر را صدا بزنم،
تا بهار را فرابخوانم،
تا صدا را صدا بزنم،
تا کلام را صدا بزنم
و بر همه‌ی دنیا جار بزنم
تا همه ی دنیا به اینجا، به آستانه ی دروازه بکشانم
 

دروازه سیاه سیاه بود... من تاریکی را دیدم
و دودهای غلیظ را
دل آن دودها را شکافتم، شکافته شدند،
قلعه ها را فرو ریختم، قلعه‌ها ویران شدند،
و آنگاه چه ها که ندیدم...
دیوهایی بودند که اطرافش را فرا گرفته بودند:
دیوهای خون آشام،
که کلاهم بر سرش بود،
شمشیرم بر کمرش،
و پاهایش بر رکاب اسبم.
 
###


#مهندس_فرهاد_شهبازی از مهندسان کاربلد، خوش‌فکر و شایسته‌ی #مغان و جزو مهندسان مجری #سد_خداآفرین بوده است. چندین سال #مدیریت امور منابع آب مغان و نظارت بر بهره‌برداری از شبکه‌ی آبیاری مغان را برعهده داشته است. هم اکنون نیز مدیر دفتر فنی شرکت آب منطقه‌ای #البرز است.

ایشان علاوه بر داشتن تخصص در رشته خود، دارای ذوق ادبی نیز می‌باشد که حاصل آن را در ترجمه شعر #اوختای مشاهده می‌کنید.

https://telegram.me/dusharge
#همت_شهبازی و نگارش مجموعه دو جلدی " #مدرنیسم_در_شعر_آذربایجان"

همت شهبازی مجموعه #دو_جلدی "مدرنیسم در شعر آذربایجان" و دو #کتاب با رویکرد #وضعیت_پست‌مدرنیزم و #واژه‌نامه_توضیحی_پست‌مدرنیزم را به ناشر سپرده است.



سرویس فرهنگ و ادبیات #هنر_آنلاین

همت شهبازی نویسنده، شاعر و منتقد ادبی، با این توضیح که مجموعه دو جلدی "مدرنیسم در شعر آذربایجان" را در #انتشارات_اختر در دست چاپ دارد به #هنرآنلاین گفت:
این کتاب به #شاعران_آذربایجانی که فقط به شیوه نو و #مدرن، #شعر&ترکی سرودند اختصاص دارد و به #نقد_شعر آن‌ها پرداخته شده است.
او با بیان این‌که در مقدمه کتاب حدود 400 صفحه #ویژگی_شعر_مدرنیسم را بررسی کرده، افزود:
کتاب قبل از ورود به بحث اصلی یعنی "شعر مدرن" دو دوره شامل دوره " #روشنگری" و " #نوگرایی" را بررسی می‌کند. دوره روشنگری از #میرزا_فتحعلی_آخوندزاده آغاز و شامل شعر دوره #مشروطه می‌شود. دوره نوگرایی از دوره پهلوی اول آغاز و تا دهه چهل ادامه می‌یابد. دوره شعر مدرن نیز از دهه چهل شروع و تا حال را شامل می‌شود.
شهبازی با این توضیح که 10 سال تحقیق و نگارش مجموعه دو جلدی "مدرنیسم در شعر آذربایجان" زمان برده است، ادامه داد: البته در این مدت چهار، پنج کتاب دیگر نیز به تناوب #ترجمه و به چاپ رساندم.
او که دو کتاب دیگر نیز با عناوین " #پست‌مدرنیزمین_دورومو" (وضعیت پست‌مدرنیزم) و " #پست‌مدرنیزمین_سوزلویو" (واژه‌نامه توضیحی پست‌مدرنیزم) را برای چاپ به انتشارات #اختر سپرده، تصریح کرد:
کتاب نخست شامل مجموعه مقالات #فلسفی و #اجتماعی در حوزه #پست‌مدرنیته ‌و #پست‌مدرنیسم است که از نویسندگان ترکیه و غربی و از زبان ترکی استانبولی به #ترکی_آذربایجانی ترجمه شده است. کتاب دوم نیز حاوی توضیحاتی در حوزه #پست‌مدرنیسم می‌شود. در واقع کتاب شامل توضیح مفاهیم مصطلح در جریان‌های ادبی، اجتماعی و فلسفی پست‌مدرنیسم است.

ترجمه کتاب " #آخشام_اوستو_ساعات_بئشده" (ساعت پنج عصر) شامل برگزیده شعرهای #لورکا و نقد دو شعر بلند از ترکی استانبولی به ترکی آذربایجانی، ترجمه " #حکایه_نین_امکانلاری" شامل 10 داستان و 10 نقد از نویسندگان ترکیه به ترکی آذربایجانی، ترجمه " #مدرنیته_و_مدرنلیک" شامل مجموعه مقالات فلسفی و اجتماعی و ادبی در حوزه مدرنیته و مدرنیسم، " #تویوغ‌لار" کار تحقیقی درباره یکی از قالب‌های قدیمی شعر آذربایجان به نام #تویوغ و بررسی شعرهای #قاضی_برهان‌_الدین_احمد شاعر قرن ۸ هجری #آذربایجان که در قالب تویوغ سروده شده، " #نقد_شعر_معاصر_آذربایجان" با تحلیل شعرهای (ساهیر، سهند، باریشماز و سحر)، ترجمه " #من_بوی_دارچین_می‌دهم" #جمال_ثریا، ترجمه " #آبی_چشمانت_آسمان_چه‌_کسی‌_ست" شعرهای عاشقانه #آتیلا_ایلهان از آثار منتشر شده شهبازی است که در استان اردبیل زندگی می‌کند.

http://www.honaronline.ir/%D8%A8%D8%AE%D8%B4-%D9%81%D8%B1%D9%87%D9%86%DA%AF-%D8%A7%D8%AF%D8%A8%DB%8C%D8%A7%D8%AA-8/145766-%D9%87%D9%85%D8%AA-%D8%B4%D9%87%D8%A8%D8%A7%D8%B2%DB%8C-%D9%86%DA%AF%D8%A7%D8%B1%D8%B4-%D9%85%D8%AC%D9%85%D9%88%D8%B9%D9%87-%D8%AF%D9%88-%D8%AC%D9%84%D8%AF%DB%8C-%D9%85%D8%AF%D8%B1%D9%86%DB%8C%D8%B3%D9%85-%D8%AF%D8%B1-%D8%B4%D8%B9%D8%B1-%D8%A2%D8%B0%D8%B1%D8%A8%D8%A7%DB%8C%D8%AC%D8%A7%D9%86


@dusharge
ترجمه #شعر_ترکی || #سيد_حيدر_بيات


مي‌دانم
قدت نمي‌رسد
براي به آغوش گرفتنم
چوبه‌هاي دار اين سرزمين بلند است.

اينگونه كه دارها را بلند مي‌سازند
مي‌دانم
در آخرين ديدارمان
قدت نمي‌رسد
براي به آغوش گرفتنم

###
#اصل_شعر

Bu ölkə

Boynumu qucaqlamağa
Bilirəm
Boyun çatmaz
Bu ölkənin dar ağacları ucadır

*
Beləki darları uca qururlar
Son görüşdə
Boynumu qucaqlamağa
Bilirəm
Boyun çatmaz


منبع:
#روشنایی_در_بیات_ترک
ترجمه از ترکی: #همت_شهبازي


#شعر_آذربایجان #تورکجه_شعر
#آنتولوژی #انتشارات_فرهنگ_عامه
#شعر #ترجمه


https://telegram.me/dusharge
Forwarded from کانال شعر ثریا
🔶برای تمام زنان جهان که قربانی انواع جهل و خشونت هستند.

🔶کابوس

در شهر سرد و زرد و پرکابوس بودی
در قعر ظلمت ، دست بی‌فانوس بودی

و لال بودن ،افتخار شهرتان بود
قربانی یک شهر باناموس! بودی

هر روز می‌لرزیدی از طاعون تهدید
در زیر چشم گشت نامحسوس بودی

تو ماهی تنها در این مرداب بدبو
در آرزوی قلب اقیانوس بودی

تو ماهی کوچک ، که آبت جیره می شد
هردم میان چنگ اختاپوس بودی

قانون، تو را انسان نمی دانست هرگز!
انگار موجودی از اورانوس بودی

فریاد زردت را شنیدند و ندیدند
از هفت نسل زندگان مایوس بودی

در قارقار قاضیان قبر بر دوش
افسوس در افسوس در افسوس بودی

قانون اجباری، برایت ساز می‌زد
در برزخ جبر و جنون محبوس بودی

اصلن زمان هم مرهم زخمت نمی شد
عصر فضا ؛مهمان دقیانوس! بودی

در سالهای کشف کاغذ هم همین بود؛
زخم دل اوراق پاپیروس بودی

دیگر چه گویم؟ جهل، زندان جهان است
حالا چه ایرانی ،عرب یا روس بودی

حیف از دل و عقلت میان این جهنم
در شهر سرد و زرد و پر کابوس بودی...

کابوس در اینجا ادامه دارد ای گل
بیماری دنیا ادامه دارد ای گل

زن ثبت می گردد ،سند دارد خدایا!
اینها، دلیل مستند دارد خدایا!

وقتی بخندی آبرویت رفته برباد!
وای از دل دیوارهای موش بنیاد

حرفم زیاد و شعر ، سنگین شد دوباره
در دفتر من دردها، مین شد دوباره!

دست خودم را روی این مین می گذارم
بر روی این کابوس سنگین می گذارم

شاید تمام جان من آتش بگیرد
شاید در این آتش ،سیاهی هم بمیرد

تو عاشق سیبی ، ولی زرد است قانون
باچشم خود دیدی که نامرد است قانون

اینها دریغا ! حرفهای تازه ای نیست
اینجا جهالت مدرکی دارد پراز بیست!

اینجا " فروغ " عشق را بر دار کردند
" سیمین" ترین احساس را بیمار کردند

اینجا که پروین، تهمت و آزار دیده ست
لعنت به اینجا شعرهایم ، مار دیده ست

من در کجای این جهانم؟ مهربانم!
آتش گرفته استخوانم ، مهربانم!

ای کاش می رفتم میان چشم دریا
یا یک پرنده می شدم نامش ثریا....

🔶قسمتی از غزل مثنوی بلند کابوس

🔶 ثریا خلیق خیاوی - اسفند 96 - مارس 2018

#ثریا_خلیق_خیاوی
#شعر
#خیاو
#دفتر_شعر
#وقتی_که_قلبها_همه_آیینه_میشوند
#دختر_شهر_یئری
@dusharge || همت شهبازی
#قابلیت‌های_اصلاحگرانه‌ی_طنز نوشته: #همت_شهبازی روزنامه اطلاعات، ۱۳۷۷/۴/۳۱ ، شماره ۲۱۳۸۹ صفحه ۷ @dusharge
#قابلیت‌های_اصلاحگرانه‌ی_طنز
نوشته: #همت_شهبازی

#طنز یکی از بهترین و موثرترین نوع شیوه‌ی هنری است که به صورت مستقیم و با سادگی و بی‌پیرایگی با مخاطب خود ارتباط برقرار می‌کند. شاید حیات اجتماعی بهتر از هر شیوه‌ی هنری دیگر، روابط و اصول درست اجتماعی را از نوع هنری طنز دریافت می‌کند.
«[طنز] عبارت از روش ویژه‌ای در نویسندگی است که ضمن دادن تصویر #هجوآمیزی از جهات زشت و منفی و «ناجور» زندگی، معایب و مفاسد جامعه و حقایق تلخ اجتماعی را بصورتی اغراق‌آمیز، یعنی زشت‌تر و بدترکیب‌تر از آنچه هست نمایش می‌دهد، تا صفات و مشخصات آنها روشن‌تر و نمایان‌تر جلوه کند و تضاد عمیق وضع موجودی با اندیشه‌ی یک زندگی عالی و معمولی آشکار گردد. بدین ترتیب قلم #طنزنویس با هرچه مرده و کهنه و واپس مانده است و با هرچه که زندگی را از ترقی و پیشرفت باز می‌دارد، بی‌گذشت و اغماض مبارزه می‌کند... ادبیات طنزی باید ناظر به حوادث کلی (تیپیک) زندگی باشد نه انحرافات جزئی و تصادفی از حد عادت و طبیعت و بنابراین نباید حربه‌ی تعرض و تجاوز یر شخصیت کسانی قرار گیرد که به نظر نویسنده پسندیده و خوشایند نیستند» (از صبا تا نیما).

#طنز بازتاب اندیشه‌ها و سلیقه‌های مخاطب خویش است. مخاطب وقتی فرایند فکری خود را در قالب طنز می‌بیند، به خود اطمینان پیدا می‌کند که در جامعه اندیشه‌ی او دارای قابلیت تشخیص بوده و از این لحاظ نوعی غرور علمی در خود احساس می‌کند.
#طنز، نبض زمان است که در همه حال و در هر لحظه با جنبه‌های روانی و فکری مردم در حرکت است. طنز همواره درکنار مردم بوده، غم و غصه، سعادت و خوشبختی و آرزو و آمال آنها را زیسته است. انگیزه‌ تکامل روحی و روانی و اجتماعی انسان، حقیقت حیات اجتماعی اساسی‌ترین جهات طنز می‌باشند، طنز با احساس این کمبودها به عرصه آمده، سعی در پر کردن و بهبود این کمبودها داشته است.
قابلیت‌های ظریف و هنری طنز بخشهای اجتماعی و قشرهای مختلف مردم را به خود جلب می‌کند. در شیوه‌های هنری دیگر از قبیل: #شعر، #داستان، #نمایشنامه، و... به دلیل تخصصی بودن و پیچیدگی‌های فرم و محتوا تعیین قابلیت و قبول آن از طرف مخاطب دشوار است، اما طنز به خاطر سادگی و در عین حال تاثیرگذاری‌های جرقه‌ای و لحظه‌ای خود با مخاطب ارتیاط مستقیم داشته، و مخاطب بدون هیچگونه دردسر و تفکر عمیق، منظور و مراد طنز را به آسانی دریافت می‌کند. در واقع برای ارائه مطلب در زمینه‌های هنری غیر از طنز، باید محیط و روانشناسی اجتماع را بررسی کرد. یعنی تاثیر مطالب آنها اختصاصی است. اما طنز برای ارائه و انتقال پیام خود و تاثیر و قبول آن از طرف مخاطب با مشکلی مواجه نمی‌شود. عدم تناقض سلیقه‌های طنز با سلیقه‌های مخاطب خود، او را در ارائه بهتر و آسان‌تر پیام خود، یاری می‌رساند. طنز در قالب بی‌خیالی، ما را وادار می‌کند که حقایق تلخ اجتماعی را دریابیم. به راستی هم قابلیت طنز، تحسین برانگیز است.
در یک لحظه ما را وادار به تبسم یعنی تجویز نسخه‌ی بی‌خیالی می‌کند، اما بعد از این جرقه‌ بی‌خیالی، جرقه‌ی دیگری به سراغ مخاطب می‌آید که آن تفکر عمیق درباره‌ی حقایق گنجانده شده در طنز می‌باشد. طنز به هیچوجه خود را محدود به حال نمی‌کند.او درباره‌ حال می‌اندیشد حال را به سخره گرفته، به پیشگویی آینده پرداخته، سعادت و خوشبختی انسان را مقصود و منظور خود قرار می‌دهد.
نگاه #طنز، نگاهی انتقادآمیز و در نهایت اصلاح‌طلبانه است که در آن از اغراض فردی و شخصی اجتناب می‌کنند. طنز افشا می‌کند تا همه‌چیز اصلاح شوند. مخاطب در مقابل قابلیت دگرگون کننده، افشاگرانه و اصلاح‌طلبانه طنز سرخم کرده، ارشادات او را نقطه عطفی در گسترش دیدگاه و دگرگونی افکار خود تصور می‌کند. زبان نیشدار طنز برای افشاگری و نشان دادن واقعیتهای پست و خشن جامعه وسیله مناسبی برای بهبود این وضعیت غیرقابل‌ قبول است. طنز قادر به پیوند دادن افراد با اجتماع خود و جوامع دیگر، و نشان دادن راه و رسم زندگی و تجزیه و تحلیل آن، و دادن آگاهی و اطلاعات ساده است. او می‌تواند مخاطب خود را در یک لحظه از تمام تمایلات و هوسها و مشکلات زندگی به دور کرده، او را دلشادکند. طنز در عین حال که مخاطب را می‌خنداند او را به تفکر و تامل درباره زندگی و روابط اجتماعی نیز سوق می‌دهد. در این مرحله، طنز به عنوان یک هنری سطحی نیست بلکه از دل برمی‌آید و تبدیل به یک درام جدی می‌شود.
#طبقه‌بندی_طنز نیز بر اساس مخاطب آن مختلف میباشد.
طنز را می‌توان به دو گروه تقسیم کرد:
الف) طنزی که از شوخی بوجود می‌آید
ب) طنزکنایه‌ای

نخستین نوع طنز چیزی عادی و طبیعی است که بر اثر روابط و گفتار و اعمال بین انسانها حادث می‌شود. در این نوع از طنز تنها شکل ظاهری و سطحی آن را که همانا آوردن تبسم بر لبان مخاطب است، در نظر می‌گیرند که این نوع، برای سرگرمی و دلمشغولی مخاطب است و نمی تواند طبیعت واقعی طنز را آشکار بکند. در واقع

@dusharge
ترجمه دو شعر از #هادی_قاراچای
ترجمه: #همت_شهبازی

۱.

مرگ کو؟
خيلی نزديک من
در ميان موهای سرم پنهان شده
در گوشه و کنار کفش‌هايم
به هر کجا که روم
با من است
نزديک است
همچون خونی که در رگ‌هايم جاری است.
مرگ
پر و بال پرندگان است
پای پلنگ و شعور انسان است
مرگ.
بی‌مرگی برايم بی‌شعوری است.
بنگر !
زندگی ديوار خرابی است
با قدی خميده و فرتوت
و من همچون بره‌ای
در زير سايه‌اش دراز کشيده ام
و آن غراب
لنگر زمان است
که بالای سر ما می گردد.


#ترجمه شعر در :
هفته‌نامه #آتیه ، سال 1375 چاپ شده است.


۲.


با نام انسان زيستم
شعر : #هادی_قاراچای
ترجمه : همت شهبازی


آب، خاک، آتش و من
آب را گل آلود کردم
در آرزوهايی که از خودم هم چرکين بودند
و بر خاک گور کندم
عميق و تاريک
در بطالت خود دفن نمودم.
و آتش،
زدم بر بوته‌های اميد همخون‌هايمان،
بر گل آرزو.
و باد
که بر خاکسترش دميدم.
اينک منم
تنها و بی‌کس
در ريگزارهای سرخ وادی حيات،
بی‌اميد و آرزو ،
بی‌آب و آتش.
قرن‌ها با نام انسان زيستم،
زيستم
اما
به همين سياق.



#توضیح:

متن اصلی #شعر در روزنامه #مهد_آزادی در سالهای ۱۳۷۲ یا ۱۳۷۱ چاپ شده است. تاریخ ترجمه شعر نیز مربوط به همان زمان یا سالهای ۱۳۷۳ یا ۱۳۷۴ می‌باشد‌.

https://telegram.me/dusharge
@dusharge || همت شهبازی
بئله‌لیکله پلانلارینی بؤلوشدورندن سونرا حرکت ائدیب، حیات و طبیعتین أن گؤزل و دورولوغو یعنی «بولاق باشینا» یئتیشیرلر. بولاق باشینا یئتیشمکله، اونلار داها دا توتدوقلاری یوللاردا محکم و اراده‌لی اولماقلارینا تأکید ائدیرلر. ائله بونا گؤره‌ ده اونلارین بو حرکتی…
اثری #فارسجا بیر #شعر_توپلوسونون بیر بؤلومونه یئرلشدیریب سیریماسی‌نین سببینی باشا دوشمه‌دیم. بو کیتاب اؤنجه مستقل بیر اثر کیمی یاییملانمیشدیر. یئنی چاپداکی بعضی دَییشیکلیک‌لر یئرلی‌دیر. اؤرنک اوچون بندلرین سیرا دوزومو مضمونجا داها یاخینلاشیبدیر. آنجاق بو چاپدا، مصراعلارین ایچینده گتیریلن دَییشیکلیک‌لرین بیر چوخو ایله راضیلاشا بیلمه‌دیم. عینی حالدا ایلک چاپدا اولان بعضی گؤزل بندلرین یئنی چاپدا حذف اولونماسی دا یاخشی آلینماییبدیر. مندن سورسانیز عمومیتله اوستونلویو #ایلکین_چاپا یعنی ۱۳۵۷ چاپینا وئره‌ردیم. بونا گؤره بو یازیدا #شعر اؤرنک‌لرینی وئرمکده ایلک چاپی واریانت گؤتورموشم. ضعیف دَییشمه‌لردن بیری یوخاریدا اؤرنک وئردییمیز «بو بیر سؤزدور…» بندی‌دیرکی مقایسه اوچون یئنی چاپدا اولان واریانتی وئریرم:

بو بیر سؤزدور گولوم قالسین یادیندا
شیرین یا شور، توتارلیق وار دادیندا
حقیقت، بیر اوزون چای‌دیر یئر اوزره
که یوز تای دان کئچیر، یوز بیر آدیندا

####

#یازی ایلک دفعه #نوید_آذربایجان قزئتی‌ ۱۳۸۰/۶/۲۰ سای ۱۷۹ دا چاپ اولاراق سونرالار آزاجیق دییشیکلیکله #آذری درگیسینده چاپ اولدو.

https://telegram.me/dusharge
حکایه‌جیک‌لر || #فرید_ائدگو
 اویغونلاشدیران: #همت_شهبازی
 

#قصاص
(1)
 
کندين ان اَركؤيون قيزي ايدي،
اونو كندين ان آخماق گنجينه وئرديلر.
هئچ اوشاقلاري اولمادي
داها دوغروسو سايسيز اوشاقلاريندان هئچ بيري او آخماق گنجدن دئييلدي.

 
 #باليقچي
(2)
  
قاييق ساحيلدن آيريلديقدان سونرا
  تورلار آتيلديقدان سونرا
  قاييق ساحيله دؤندوکدن سونرا
  گؤزله‌يک باخاق، دئديکدن سونرا
  و توردان، ايستاوريت‌*لر ، ايزماريت‌*لر، ايسکورپيت*‌لرله
  بيرليکده گنج بير قادين جسدي چيخديقدان سونرا
  بو قدر چوخ، دئييب قادي‌نين جسديني يئنيدن دنيزه آتدي.


     # ×هر اوچو ده باليق نوعو
 

 #یوخو
(3)
  
مني اؤلدورمه‌يه آند ايچميش.
  من ده اونو اؤلدورمه‌مه‌يه آند ايچميشيم.
  دوئل سيلاحيني منيم سئچمه‌ييم لازيم اولورموش.
گؤزلريم ياخشي گؤرمه‌دييي اوچون من ده توتوب تاپانچاني سئچميشيم. ايشه باخين کي اؤلن يئنه او اولور.
 آمما کيمين گولـله‌سييله، بونو نه من خاطيرلاييرام نه ده دوئل شاهيدلري.
  اويانميشام.
  

#عدليه
(4)
 
 ساغ قاپيدان گيريب سول قاپيدان چيخيرسينيز.
 ايکيسي آراسيندا بير نئچه دقيقه آياق‌اوستده دايانيب بيزي دينله‌ييرسينيز. چيخديغينيزدا سانيرسينيز کي اؤلکه‌نين عدالت قونوسوندا بير بيلگي الده ائتدينيز. حال‌بوکي هئچ بير بيلگي الده ائتمه‌دينيز.
بير گون بو سالوندا، سوچلو يا دا شاهيد اولاراق اولدوغونوزو گؤره‌جک و آنلاياجاقسينيز کي بو اؤلکه‌ده عدالت يوخدور. بيزلر، ايندي او اولمايان عدالتي اويغونلاشديرانلاريق. سيزلرسه دوشوندويونوز اؤلچوده سوچلو.


———–
 
(1): #فرید_ائدگو 1936.جی ایل #استانبولدا دونیایا گلمیش و بیر چوخ  #حکایه‌، #شعر و #رومان‌‌لارین موللیفی‌دیر. بوکسک لیسانسینی استانبولدا آلمیش، سونرا پاریسه گئده‌رک، تحصیل حیاتینی اورادا داوام ائتمیشدیر. داها سونرا تورکیه‌یه دؤنه‌رک، #آدا نشریاتینی قورموش و 1976‌دان 1990.جی ایله قدر بیر چوخ یئرلی و خارجی #یازار و #شاعرلرین اثرلرینی یایمیشدیر.


http://dusharge.blogfa.com/post/109

https://telegram.me/dusharge
«منه چیچک گتیرین ،
دونیانین بوتون چیچک‌لرینی بورایا گتیرین»
(کندلی‌لر معلمی #شفیق_سینیغ‌ین سون سؤزلری)

#شعر: جیحون آتوف قانسو ( 1978 – 1919 )

اویغونلاشدیردی: همت شهبازی

دونیانین بوتون چیچک‌لرینی دئییرم
بوتون چیچک‌لری گتیرین بورایا
اؤیرنجی‌لریمی گتیرین، گتیرین بورایا
قایا دیبلرینده آچمیش چیغ‌لارا(1) بنزه‌ییر
بوتون کند اوشاقلارینی گتیرین بورایا
سون بیر درس وئره‌جه‌یم اونلارا
سون شرقیمی سؤیله‌یه‌جه‌یم
گتیرین، گتیرین... و سونرا اؤله‌جه‌یم

دونیانین بوتون چیچک‌لرینی دئییرم
دوز و داغ چیچک‌لرینی ایسته‌ییرم
کدرلری منه بنزه‌ین
یالنیزلیقدا آچارلار، کیمسه تانیماز اونلاری
گئنیش اووالاردا ایتیر قوخولاری
یوردومون سئوگیلی و آدسیز چیچک‌لری
هامینیزی، هامینیزی ایسته‌ییرم، گلین گؤرون منی

دونیانین بوتون چیچک‌لرینی دئییرم
افیون اوواسیندا آچان خاشخاش چیچک‌لرینی
باجیمین سولادیغی رئیحانلاری
کند چیچک‌لری‌نین هامیسینی، هامیسینی
حیط‌لرین چهرایی اوزون ختمی گولونو
چوبان یاسدغینی‌، پیغمبر چیچه‌یینی ده ( 2) اونوتمایین
آمان ایسپارتا گوللرینی ده اونوتمایین
هامیسینی، هامیسینی بیر آندا قوخلاماق ایسته‌ییرم
گتیرین، دونیانین بوتون چیچک‌لرینی ایسته‌ییرم

دونیانین بوتون چیچک‌لرینی دئییرم
من کند معلمی‌یم، بیر باغبانام
من بیر باغچا سولاییردیم، کؤنلومدن
کیمسه بیلمز ، کیمسه آنلاماز دیلیمدن
نه گوللر فیشقیریر چیینیمدن
قان‌دیر، حیات‌دیر، امک‌دیر منیم گوللریم
قورخمادیم، قورخماییرام اؤلومدن
سیز چیچک گتیرین یالنیز، چیچک گتیرین...
...

کند اوکول‌لاریندا(3) آچان، گیزلی و سس‌سیز
او باخیمسیز، آما قوخوسو میثیل‌سیز چیچک
کیمسه تانیمایاجاق، سنی منی کیمسه تانیمایاجاق
سنی منی یالنیزلیق باسدیراجاق، یالنیزلیق باسدیراجاق

دونیانین بوتون چیچک‌لرینی دئییرم
من قبیرسیز یاشاماغی دیله‌ییرم
اؤلمه‌مک ایسته‌ییرم، یاشاماق ایسته‌ییرم
یئتیشدیردییم باغچا یاریدا قالماسین
داغیلماسین، پریشان اولماسین
منی تانیسا، تانیسا چیچک‌لر تانییار، دوستلاریم
نئچون یاشادیغیمی من اونلارا سؤیله‌دیم
چیچک‌لرده آچار منیم گیزلی آرزولاریم

دونیانین بوتون چیچک‌لرینی دئییرم
اوکولون دوواری چؤکدو آلتیندا قالدیم
آما من دونیا اوستونده‌یم، تورپاق اوزرینده
درد چکدیم، یالنیز قالدیم، آما یاشادیم
بیلیر بونو باغچالار، قایالار، کندلر بیلیر
ایندی سوسدوم، اؤرتون منی، یاتیرین بورایا
دونیانین بوتون چیچک‌لرینی گتیرین بورایا


1) بهمن ، اوچقون قار توپلومو
2) بیر نوع چیچک آدی دیر : بوغدایی چیچک ، قنطریون
3 ) مکتب ، مدرسه

https://telegram.me/dusharge
#شعر : #همت_شهبازی


بیری دئدی
اؤلومه آرخا چئویردیم قاچدیم.
بیری دئدی
اوشاغیمین بئشیینی
یاغیشین اود کیمی چاخناشماسیندا
بوراخدیم قاچدیم.
قیغیلجیم‌لار اود پوسگوروردو.
بیری دئدی
قیزیمین سونالیغی
میندار سئویشمه‌لرله
قیزیل گولون تنهالیغینا قووشدو
کپنک‌لریمین
قان چیخماز گؤوده‌سی
دووارلارا پرچیملندی.
بیری دئدی
او اوچ قادین
-او دنیز گئییملیسی –
اولدوزلاری اَتک‌لرینده گیزلتدی.
دورنا گؤزلرینی باسدیردیلار
وطن آدلی قومرال تورپاغین آلتیندا
و بوتون تورپاق سئوگیسینی
هؤردولر هؤروک‌لری‌نین دویون‌لرینده
آخ!
او تایلی بو تایلی چاییم منیم!
حسرت پاییم منیم!
یئنه ده
حسرتیمی یئنی‌لشدیردین.
اوره‌یی اوره‌ییمه سؤیکه‌نن بیریسی
-یاواشجا میزیلدادی بونو-
آخ!
سئوگیلی چاییم،
آخ!
توکنمز حسرتیم!
بو گون
اؤلومدن قاچمیشام
بو گون بئشییمی یارالی بوراخمیشام
و سنین آخار حسرتینده
بئشیک‌لنمیشم

#موغان-تبریز ۱۳۷۲-۱۳۷۳ (۹۴-۱۹۹۳)
|| سون ائدیت ۱۳۷۸


#آچیقلاما:
ایلک قاراباغ ساواشیندا ائرمنی‌لرین ۱۹۹۴-۱۹۹۳ لرده تؤرتدییی فاجعه‌لر نتیجه‌سینده اؤزلرینی آراز چایینا ووران سویداشلاریمیزی گؤره‌رکن یازیلمیشدی بو شعر. دوز بیر ایل اؤنجه ده خوجالی فاجعه‌سینی تؤرتمیشدیلر اونلار.

###

Şeir: #hümmət_şəhbazi


Biri dedi
Ölümə arxa çevirdim qaçdım
biri dedi
uşağımın beşiyini
yağışın od kimi çaxnaşmasında
buraxdım qaçdım
qığılcımlar od püskürürdü
biri dedi
qızımın sonanlığı
mındar sevişmələrlə
Qızıl gülün tənhalığına qovuşdu
kəpənəklərimin
Qançıxmaz gövdəsi
duvarlara pərçimləndi
biri dedi
O üç qadın
- o dəniz geyimlisi-
ulduzların ətəklərində gizlətdi
durna gözlərini basdırdılar
vətən adlı qumral torpağın altında
və bütün torpaq sevgisini
hördülər hörüklərinin düyünlərində
ax!
o taylı bu taylı çayım mənim!
həsrət payım mənim
yenə də
həsrətimi yenilədin.
ürəyi ürəyimə söykənən birisi
-yavaşca mızıldadı bunu-
ax !
sevgili çayım
ax !
Tükənməz həsrətim
bu gün
ölümdən qaçmışam
bu gün
beşiyimi yaralı buraxmışam
və sənin axar həsrətində
beşiklənmişəm


#müğan-təbriz - (1993-94)

#Açıqlama:
İlk Qarabağ savaşında ermənilərin 1993-94 də törətdiyi faciələr nəticəsində özlərini #araz çayına vuran soydaşlarımızı görərkən yazılmışdı bu şeir. Duz bir il öncə də #xocalı faciəsini törətmişdilər onlar.

https://telegram.me/dusharge
@dusharge || همت شهبازی
#آذربایجان ادبیاتی‌نین ایلدیریمی سوسدو ایشیق باشین ساغ اولسون آذربایجان! بوردان بیر آتلی کئچدی آتین اویناتدی کئچدی آی کیمی شفق ساچدی گون‌ کیمی باتدی کئچدی چوخ تاسفله بوگون مرداد آیی‌نین 28ی، ادبیاتیمیزین ایلدیریمی، عؤمرونو اجتماعی عدالت و آزادلیق عشقیله…
5 جیلدلیک « #شعر_مجموعه‌‌سی»، «ادبی پوبلئستیک مقاله‌لر توپلوسو»، «دونیا ادبیاتیندان ترجومه‌لر» اثری چوخ آز بیر مدتده رئداکته اولوب نشره حاضیرلاندی. بو کیتابلاردان « #یاغیش_یوخوسو» و « #گؤزلریمدن_آسیلدیم» عنوانلی ایکی شعر مجموعه‌سی یاخین گله‌جکده تبریزین « #موغام» نشریاتی طرفیندن اوخوجولارا تقدیم ائدیله‌جک. چوخ تاسفله، سئویملی شاعریمیز، آذربایجانیمیزین فداکار اوغلو بو اثرلرینین یاییلماسی‌نین هئچ بیرینه شاهید اولمایاجاق. نییه کی اونون شاعر اوره‌یی‌نین سون چیرپینتی‌لاری اوزون ایللر باشقا خسته‌لره خیدمت گؤستردییی تهرانین «شریعتی» خسته‌خاناسیندا مرداد آیی‌نین 28ینده بیر یوللوق سوسموشدور.
حیات طرزی، یارادیجیلیق یوللاری و ادبی گؤروشلرینه فخر ائتدیگیمیز سئویملی آذربایجان شاعری، ژورنالیستی و ترجومه‌چیسی «حسن ایلدیریم»ین آغیر ایتگیسی بوتون آذربایجان ادبیاتینا و مدنی اجتماعیاتیمیزا اوز وئره‌ن سارسیدیجی و آغیر بیر ایتگی‌دیر‌. «آذربایجانیمیزین باشی ساغ اولسون!» دئیه، بو آغیر ایتگینی آذربایجان خالقینا، سئویملی شاعریمیزین حؤرمتلی عائله‌سینه، دوست تانیشلارینا و ادبی-مدنی جمعیتیمیزه باش ساغلیغی وئریر، آذربایجان خالقی‌نین فداکار اوغلو و تعهدلی ادبیاتچیسی حسن ریاضی(ایلدیریم)ین شرفلی خاطیره‌سینه عشق اولسون دئییریک.

«ساهر ادبی – مدنی درنه‌یی»
«آذری» فصلنامه‌سی
«صابر ادبی انجومنی»
«ایشیق» – آذربایجان ادبیات و اینجه صنعت سایتی
«ادبیات سئونلر» گروهو
«ایشیق» درگیسی
«ائلدار موسیقی گروهو»
28/05/1400


https://ishiq.net/?p=29233

@ishiqnet