🔴 علل احتمالی انفجار در بندر شهید رجایی

🔗متن کامل

#دنیای_اقتصاد #حمل_و_نقل #انفجار #بندر #بندر_شهید_رجایی #علت_انفجار

✅ کانال رسمی روزنامه دنیای اقتصاد👇
@den_ir

ارزش اقتصادی بندر شهید رجایی

🔹بندر شهیدرجایی، بزرگ‌ترین و مهم‌ترین بندر تجاری ایران است. این بندر با وسعت 2400 هکتاری پس‌‌‌‌‌‌کرانه، به دلیل موقعیت جغرافیایی استراتژیک و نزدیکی به تنگه هرمز، نقش کلیدی در مبادلات تجاری بین‌المللی ایفا می‌کند.

🔹بندر شهیدرجایی نه‌تنها بزرگ‌ترین، بلکه به لحاظ امکانات زیرساختی، مجهزترین بندر کشور نیز محسوب شده و به‌عنوان دروازه اصلی تجارت دریایی ایران شناخته می‌شود.

🔹اگرچه طی سال‌های اخیر تحریم‌ها نقش این بندر به‌عنوان یکی از حلقه‌‌‌‌‌‌های اصلی زنجیره تامین جهانی را کمرنگ‌کرده و نقش ایران در حوزه تجارت دریایی کمتر از یک‌درصد است، اما همچنان حجم بارگیری در این بندر دست‌‌‌‌‌‌کم در بعد منطقه‌ای قابل‌توجه است.

🔹بندر شهیدرجایی با داشتن روابط دریایی و مبادله کالا با 80 بندر معروف بین‌المللی و 21 خط کشتیرانی لاینر، در سال‌های اخیر همواره بین 50 تا 55‌درصد از تجارت دریایی ایران را پشتیبانی کرده‌است.

🔹این بندر ظرفیت جابه‌‌‌‌‌‌جایی سالانه 90‌میلیون‌تن انواع کالا و پذیرش بیش از چهار‌هزار کشتی از انواع فله‌‌‌‌‌‌بر، کانتینری و نفتکش را دارد. سال‌گذشته تخلیه و بارگیری حدود 81‌میلیون‌تن کالا در این بندر انجام شده‌است.

🔹بندر شهیدرجایی در برخی رتبه‌‌‌‌‌‌بندی‌‌‌‌‌‌های سالانه لویدز در زمره 100 بندر برتر جهان قرار داشته‌، اما در سال‌های اخیر تبعات تجاری تحریم، رتبه این بندر را تنزل داده‌است.

🔹بندر شهیدرجایی در وضعیت فعلی نیز یکی از بنادر مهم منطقه و بلکه جهان محسوب می‌شود که ارزش اقتصادی غیر‌قابل‌چشم‌‌‌‌‌‌پوشی برای کشور دارد.

🔹این بندر همچنین در نقل و انتقال فرآورده‌های نفتی که مبدأ واردات یا صادرات آنها 21 کشور گوناگون است، نقش مهمی دارد.

🔗متن کامل

#دنیای_اقتصاد #حمل_و_نقل #انفجار #بندر #بندر_شهید_رجایی #علت_انفجار #ارزش_اقتصادی

✅ کانال رسمی روزنامه دنیای اقتصاد👇
@den_ir

ترکش انفجار بندر به «خودرو» خورد!

🔺بندر شهید رجایی بندرعباس، نقش حیاتی در زنجیره تامین صنعت خودروی کشور ایفا می‌کند؛ بنابراین انفجار اخیر، تاثیرات گسترده‌‌ای بر صنعت خودروی ایران خواهد داشت.

🔺خودروهای وارداتی که در این بندر دپو شده بودند، با آسیب جدی مواجه شده‌‌اند.

🔺علاوه بر این قطعات وارداتی که در محل انفجار وجود داشتند نیز آسیب دیده‌‌اند.

🔺واردات خودرو و قطعه از امارات به عنوان مهم‌ترین مبدا وارداتی به کشور از جمله در حوزه خودرو، به بندر شهید رجایی انجام می‌شود.

🔺این حادثه در شرایطی اتفاق افتاده که صنعت قطعه‌‌ کشور نیز با چالش‌‌های جدی مواجه است و حالا قطعات وارداتی موردنیاز خودروسازان که در محل انفجار آسیب دیده‌‌اند هم دیگر قابل استفاده نیستند.

🔺از طرف دیگر امکان تامین قطعات از تولیدکنندگان داخلی نیز به شدت محدود شده است زیرا آنها نیز با کمبود مواد اولیه مواجه هستند. خودروهای وارداتی آسیب‌‌دیده در بندر نیز امکان تزریق به بازار را ندارند.

🔺بنابراین پیش‌بینی می‌شود در چند ماه آینده، بازار خودرو با چالش‌‌های جدی در زمینه عرضه مواجه شود. احتمال افزایش قیمت‌ خودرو هم وجود دارد.

🔗متن کامل

#دنیای_اقتصاد #خودرو #بندر #انفجار #قطعات_خودرو #خودروهای_وارداتی #قیمت_خودرو

✅ کانال رسمی روزنامه دنیای اقتصاد👇
@den_ir

نگاهی به موقعیت چابهار در گذر زمان / بندر آرزوهای تجاری

🔹شهر چابهار به‌عنوان یکی از مهم‌ترین بنادر کشور همیشه در تاریخ ایران نقش بسیار مهمی داشته است.

🔹در قرن هفتم میلادی چابهار به‌عنوان پایگاهی نظامی برای حکومت‌های مختلف در منطقه مورد استفاده قرار گرفت.

🔹در قرن هشتم میلادی برای مدتی به دست نیروهای عرب درگیر با بخشی از خراسان درآمد.

🔹در دوره صفویه چابهار به عنوان بندر ورودی برای تجارت و ارتباطات با هند به‌کار گرفته شد.

🔹در دوره قاجاریه شهر چابهار به‌دلیل موقعیت استراتژیک خود در جنوب شرق ایران و به‌عنوان بندری برای صادرات محصولات زمینی به هند و همین‌طور جنوب شرق آسیا رونق بسیار گرفت.

🔹در دوره معاصر، با بهره‌برداری از توسعه بندر و فرودگاه، چابهار به‌عنوان یکی از مهم‌ترین مراکز تجاری و صنعتی در جنوب ایران شناخته شده است.

🔹آن قسمت از بلوچستان که امروزه به نام بلوچستان پاکستان نامیده می‌شود، جزئی از خاک ایران بوده و پادشاهان ایران منطقه مزبور را از بقیه خاک ایران جدا نمی‌دانستند، بلکه حدود فرمانروایی خود را تا رودخانه «سند» به حساب می‌آوردند...👇

🔗متن کامل را اینجا بخوانید

#دنیای_اقتصاد #چابهار #بندر_چابهار

✅ کانال رسمی روزنامه دنیای اقتصاد👇
@den_ir

🔹 سرمقاله امروز «دنیای اقتصاد»:

چند نکته درمورد انفجار فاجعه‌بار بندر شهید رجایی

👤 سهراب دل‌انگیزان؛ استاد گروه اقتصاد دانشگاه رازی

✍️ انفجار در بندر شهید رجایی دارای ابعادی چندگانه است ولی ابعاد اقتصادی و اجتماعی آن موضوعی فراگیر و حساسیت‌برانگیز است. این موضوع را می‌توان با چند نکته بیشتر شکافت.

✍️ بندر شهید رجایی پذیرای حجم بسیار بزرگی از تجارت بین‌المللی کشور در حوزه‌های کانتینری بوده -و البته که نباید این اندازه تمرکز در یک‌جا باشد-؛ حالا سایر بنادر کشور که به علت تحریم از همه ظرفیت آنها استفاده نشده، این شرایط را دارند که هریک با پذیرش سهمی از بار بندر شهید رجایی، جای خالی این بندر را تا ترمیم کامل تا حدودی پر کنند.

✍️ باتوجه به اینکه بندر شهیدرجایی علاوه بر وظیفه امور تجاری کشور، وظیفه امور تجاری سایر کشورهای شمال ایران را نیز بر عهده داشته و خواهد داشت، برنامه ترمیم این بندر باید هم به زودی صورت بگیرد و هم همزمان اصلاحات و تغییرات گسترده لازم شروع شود برای اینکه هم حجم پذیرندگی و خدمات‌دهی بندر در سطح استانداردهای بین‌المللی بهبود یابد و هم تکنولوژی‌های بندر برای پهلوگیری کشتی‌های بسیار بزرگ آماده باشد.

✍️ باید همه مکان‌های مهم و کانونی کشور در همین روزها و بدون فوت وقت از نگاه امنیتی و خطرپذیری بررسی شود و به‌منظور آماده‌سازی لازم در مقابل حوادث مشابه، چاره‌اندیشی‌های لازم صورت بگیرد.

✍️ حادثه بندر شهید رجایی اثرات بزرگی را در اعتمادپذیری سرمایه‌گذاری کشور دربرخواهد داشت. لذا باید برای جبران این عدم اطمینان و خسارات وارده به بخش خصوصی، هم کل هزینه‌ها و سرمایه‌گذاری بخش خصوصی که خسارت دیده است جبران شود و هم تسهیلات قانونی منطقی برای مدت حداقل پنج‌سال در نظر گرفته شوند.

✍️ جبران خسارات این نوع حوادث برای شرکت‌های بیمه‌گر می‌تواند به شدت سنگین شده و بیمه‌گر را ورشکست کند.

✍️ لذا پیشنهاد می‌شود که سبد قراردادهای بیمه همه بنادر یا مکان‌ها و تاسیسات و حوزه‌های مشابه با دخالت درست نهادهای نظارتی، هموار و به‌گونه‌ای تنظیم شوند که سلامت و توان پاسخ‌گویی نظام بیمه‌ای کشور در این زمان‌ها حفظ شود.

#دنیای_اقتصاد #سرمقاله #بندر_شهید_رجایی

✅ کانال رسمی روزنامه دنیای اقتصاد👇
@den_ir

🔴 خودرو در سرلیست کالاهای دپویی / کدام سیاست ها منجر به خسارت سنگین خودرویی در انفجار بندر شد؟

🔹 «دنیای اقتصاد» در گزارشی به زنجیره‌ تصمیم‌های ناهماهنگ، سیاست‌گذاری‌های متناقض و بوروکراسی فلج‌کننده در پرونده خودروهای دپوشده در گمرکات کشور پرداخت.

🔹در این گزارش آمده است که در پی انفجار اخیر در انبارهای گمرک شهید رجایی بندرعباس، بار دیگر معضل مزمن دپوی خودرو و قطعات در گمرکات کشور در صدر توجه رسانه‌ها، افکار عمومی و نهادهای نظارتی قرار گرفت.

🔹این رویداد، نمادی از زنجیره‌ای طولانی از ناکارآمدی‌ها، بوروکراسی پیچیده و ناهماهنگی میان نهادهای تصمیم‌گیر از جمله وزارت صمت، بانک مرکزی، سازمان توسعه تجارت و گمرک است.

🔹واردکنندگان سال هاست همراه با خطای سیاستگذاری با مقررات متناقض، بخشنامه‌های خلق‌الساعه و توقف‌های پرهزینه مواجه بوده اند.

🔹از سال ۱۳۹۷ ده‌ها هزار دستگاه خودرو در گمرکات کشور دپو شده‌اند؛ خودروهایی که بسیاری از آن‌ها با وجود داشتن مجوز، به دلیل عدم تخصیص ارز، اختلاف بین نهادها یا پیچیدگی روند ثبت سفارش، ترخیص نشده‌اند.

🔹انفجار اخیر در بندرعباس، تنها نمود عینی از این سیاست‌گذاری‌های پرنوسان بود که منجر به خسارت‌های مالی زیادی شد.

🔹ریشه این بحران، در ناهماهنگی نهادهای ذی‌ربط، مقررات متناقض و رویه‌های اداری فرسایشی است. نمونه آن‌که در مواردی واردکنندگان موظف به اخذ استعلام از حراست وزارت صمت شده‌اند؛ نهادی که خود اعلام کرده چنین مسئولیتی ندارد.

🔹همچنین، بانک مرکزی با اعمال محدودیت‌های ارزی، بارها مانع از ترخیص خودروها شده است، حتی زمانی که سایر مجوزها فراهم بوده‌اند.

🔹به‌نظر می‌رسد حادثه انفجار بندرعباس، باید به‌عنوان زنگ خطر جدی برای بازنگری در سیاست‌های وارداتی تلقی شود.

🔗متن کامل

#دنیای_اقتصاد #خودرو #دپوی_خودرو #بندر #انفجار #خسارت #سیاستگذاری

✅ کانال رسمی روزنامه دنیای اقتصاد👇
@den_ir

🔴 خسارت ۴ میلیارد دلاری سوختن «بندر» / بندر «انبار نیست»!

🔺بدون بنادر، نه تنها تجارت، بلکه تولید نیز امکان‌‌پذیر نیست.

🔺بنابراین فاجعه آتش‌سوزی گسترده در بندر شهید رجایی -به‌عنوان کانون اصلی ورود و خروج انواع کالاها-، آسیب قابل‌توجهی به بخش‌های مختلف اقتصادی وارد می‌کند.

🔺آنچه در این بندر سوخته و «ابعاد خسارت» را چند برابر کرده، «حبس چندین ماهه محموله‌های وارداتی» بوده که ترکیبی از سیاست‌های نادرست ارزی و گمرکی، آن را رقم زده است.

🔺دپوی کالا در بندر شهید رجایی مسبوق به سابقه است؛ پیش‌تر رسوب ۱۸۰کانتینر قطعات خودرو در این بندر و تبعات آن برای تولیدکنندگان باعث صدور دستور «ترخیص فوری» از سوی مقامات قضایی هرمزگان شد.

🔺یک پژوهش دانشگاهی نشان می‌دهد انفجار بندر شهید رجایی می‌تواند نزدیک به 2 درصد اقتصاد ایران را تحت‌‌‌‌‌‌‌الشعاع قرار دهد. این میزان خسارت حدود ۴میلیارد دلار برآورد می‌شود.

🔺کارشناسان هشدار می‌دهند، فاجعه بندر شهیدرجایی باید به‌عنوان «درس عبرت» به اصلاح رویه‌های تجاری در حوزه ترخیص منجر شود؛ بندر، انبار نیست.

🔺توقف ۹۰ روزه‌‌‌‌‌‌ فعالیت این بندر، شوکی عمیق به زنجیره‌‌‌‌‌‌ تولید ملی وارد می‌کند و ارزش خروجی بخش‌های حیاتی اقتصاد ایران را به‌شدت کاهش می‌دهد.

🔺صنایع کلیدی اقتصاد ایران متحمل زیان‌های بسیار سنگینی می‌شوند. تولید مواد شیمیایی و محصولات وابسته با افتی بیش از ۲‌هزار‌میلیارد‌تومان، فلزات اساسی با 1.5هزار‌میلیارد‌تومان و وسایل نقلیه موتوری و تراکتور با حدود یک‌هزار‌میلیارد‌تومان، بیشترین آسیب را متحمل می‌شوند.

🔺همچنین بخش‌های عمده‌‌‌‌‌‌‌فروشی، خرده‌‌‌‌‌‌‌فروشی و تعمیر وسایل نقلیه با کاهش ۶۰۰‌میلیارد‌تومانی و تولید محصولات غذایی و آشامیدنی با افت حدود ۹۰۰‌میلیارد‌تومانی ارزش‌افزوده مواجه می‌شوند.

🔺در کنار این زیان‌ها، صنایع کوچک‌تر و تخصصی‌‌‌‌‌‌‌تر نیز از توقف ۹۰ روزه‌‌‌‌‌‌ بندر آسیب‌های نسبی قابل‌توجهی می‌بینند.

🔺سیاستگذاران باید تولید داخلی قطعات واسطه‌‌‌‌‌‌‌ای را با سرمایه‌گذاری هدفمند در پتروشیمی، فلز و خودرو تقویت کنند. مسیرهای وارداتی را تنوع دهند و از تمرکز روی یک بندر یا کریدور خاص اجتناب ورزند.

🔺ظرفیت ذخیره‌سازی راهبردی مواد اولیه و قطعات کلیدی را افزایش دهند تا نوسانات یکباره مدیریت‌‌‌‌‌‌‌پذیر شود.

🔺به بخش‌های آسیب‌‌‌‌‌‌‌پذیر، تسهیلات مالی و اعتباری ویژه اعطا کنند تا بازسازی زنجیره تامین شتاب گیرد.

🔗متن کامل

#دنیای_اقتصاد #بندر #انفجار #بندر_شهیدرجایی #خسارت_سوختن #انبار #تولید #صنایع_کلیدی

✅ کانال رسمی روزنامه دنیای اقتصاد👇
@den_ir

🔴 آنچه در بارنامه ثبت شده با آنچه در کانتینر بوده اختلاف دارد؛ این موضوع چگونه از دید کشتیرانی دور مانده؟!

🔹مرتضی محمودی عضو هیات اعزامی رئیس مجلس به بندر شهید رجایی، در گفت‌وگو با «دنیای اقتصاد»:

🔺صاحب بار کانتینر منفجر شده احضار شده و درحال پاسخ دادن به دستگاه‌های امنیتی است.

🔺ماده شیمیایی که در کانتینر بوده کاربردهای مختلفی دارد و در محصولات کشاورزی به عنوان سموم و کود، در حوزه بهداشت و هم در حوزه نظامی استفاده می‌شود.

🔺مهم‌ترین ابهام حادثه این است که آنچه در بارنامه ثبت شده با آنچه در کانتینر بوده اختلاف دارد، این موضوع چگونه از دید کشتیرانی جمهوری اسلامی دور مانده است.

🔺این موضوع از سوی دستگاه‌های امنیتی قابل پیگیری است. البته حدس ما این است که این یک تخلف است و یک نوع زد و بند و مفسده برای کاهش هزینه انبارداری و ترخیص به حساب می‌آید. با این اقدام، کالا وارد منطقه کالاهای پرخطر که هزینه بالایی دارد، نشده است.

🔺مشخص شد که این روال قبلا هم وجود داشته و بارها و بارها در بنادر ما و در این بندر این اتفاق رخ داده است.

🔺محتوای این کانتینر یک ماده شیمیایی است. اما آمونیاک و نیترات آمونیوم در کانتینر نبوده است. این ماده، ماده منفجره سوخت نظامی و موشکی هم نبوده است.

🔺اما مهم این است که خلوص این ماده به چه میزان بوده؛ کارشناسان در حال بررسی هستند تا مشخص می‌شود که این کالا ممنوع بوده یا خیر.

🔺تا اینجا برای ما روشن است که این کالا در آن نقطه نباید انبارداری می‌شد، بلکه باید به محل نگهداری کالاهای پرخطر می‌رفت، اما به دلیل اظهار غلط در بارنامه، کارکنان پیمانکاری که در آن بندر کار حمل را انجام می‌دادند، از خطرپذیر بودن این کانتینر مطلع نبودند.

🔺بنابراین رفتاری که با این کالا در جابه‌جایی صورت گرفته رفتار پرخطری بوده است. یعنی به صورت غیرایمن حمل شده و مانند حمل پوشاک با آن رفتار شده است.

🔺علت آتش‌سوزی «عدم رعایت ایمنی در کار» بوده است. احتمالا علت این بوده که لیفتراک محموله را وارد کانتینر کرده و چون از خطرناک بودن محموله مطلع نبوده‌اند، این محموله را در کانتینر رها کرده که منجر به جرقه یا منجر به یک حادثه شعله‌آفرین شده و شعله اولیه را ایجاد کرده است.

🔺اگر فرضیه غیرعمدی بودن و سهل‌انگاری بودن تقویت شود این موضوع می‌تواند علت انفجار باشد.

🔺اما اگر این آتش‌سوزی عمدی و خرابکاری باشد که تاکنون برای ما محرز نیست و آن را رد می‌کنیم، دستگاه‌های امنیتی باید علت حادثه را بررسی کنند.

🔗متن کامل

#دنیای_اقتصاد #انفجار #بندر #ابهام #علت_انفجار #بار_کانتینر #اظهارنامه_غلط

✅ کانال رسمی روزنامه دنیای اقتصاد👇
@den_ir

🔵 چگونه «بوروکراسی» مانع ترخیص سریع کالا از بندر می‌شود؟ / بنادر موفق دنیا چگونه عمل می کنند؟

🔹بهترین بنادر جهان در کمتر از ۸۰ ساعت کانتینرهای کالا را ترخیص و بارگیری می‌کنند؛ اما در ایران ترخیص یک کانتینر دست‌کم ۸۰ تا ۹۰ روز زمان می‌برد! موضوعی که جدا از تبعات امنیتی، هزینه تولید را به‌شدت بالا می‌برد.

🔹بندر سنگاپور به‌عنوان یکی از بزرگ‌ترین بنادر ترانزیتی جهان، به‌‌‌‌طور متوسط ظرف ۲ تا ۴ روز کالاها را ترخیص می‌کند.

🔹بندر جبل‌علی نیز بین 2 تا 4 روز به طول می‌انجامد تا کالا ترخیص شود.

🔹در بندر روتردام، این زمان گاه به کمتر از 36 ساعت می‌رسد، مشروط بر اینکه اسناد به‌‌‌‌درستی ارائه‌شده باشند.

🔹در بندر شانگهای که روزانه بیش از ۴۰‌هزار کانتینر را پردازش می‌کنند، با وجود حجم بالا، میانگین زمان ترخیص به ۳ تا ۵ روز محدود می‌شود.

🔹حتی در بنادری مانند گوانگژو، تانجونگ پلباس، یا هامبورگ، با حجم بالای تردد، امکان نظارت و تسریع در امور فراهم شده‌است.

🔹در بندر لس‌‌‌‌آنجلس، با وجود فشار ناشی از تجارت با شرق آسیا، میانگین ترخیص در حالت عادی ۳ تا ۷ روز است و در شرایط ازدحام، با اعمال سامانه‌‌‌‌های نوبت‌‌‌‌دهی و اولویت‌‌‌‌بندی کالا، این زمان به‌‌‌‌حداقل رسانده می‌شود.

🔹در ایران، اما فقدان این ابزارها موجب‌شده فرآیندهای ساده‌‌‌‌ای مانند ارزیابی اسناد یا تطبیق بارنامه، هفته‌ها زمانبر شود؛ درحالی‌که در بنادر فوق، هر مرحله گمرکی از ثبت اسناد، ارزیابی کالا، تا صدور مجوز ترخیص در یک سامانه متمرکز و بدون نیاز به مراجعه حضوری انجام می‌شود. در ایران مراجعات حضوری، تنوع مجوزها و موازی‌‌‌‌کاری دستگاه‌ها، پدیده بوروکراسی را به یک ویژگی ساختاری بدل کرده‌است.

🔹فرآیند بیش از 80روزه ترخیص کانتینر در ایران، باعث می شود قیمت تمام‌شده کالا افزایش می‌یابد یا برخی کالاهای ضروری با تاخیر وارد بازار می‌شوند.

🔹در کشوری با تورم مزمن، این تأخیرها به تسریع چرخه تورمی منجر می‌شود. اتفاقی مانند ترکیب مواد خطرناک و انفجار بندر نیز دور از ذهن نیست.

🔹در بنادر پیشرفته، بهره‌‌‌‌گیری از فناوری هوش‌مصنوعی به ابزاری موثر برای کاهش زمان تبدیل شده‌اند. این در حالی است که در بنادر جنوبی ایران، حتی کالاهای حساس نیز در صف مجوزها معطل می‌‌‌‌مانند.

🔹در بندر تانجونگ پلباس، هر مرحله گمرکی سقف زمانی مشخصی دارد و تاخیر بیش از آن، منجر به جریمه ارگان مربوطه می‌شود، تاجایی‌که فرآیند ترخیص‌کالا در این بندر نهایت تا 3 روز طول می‌کشد.

🔗متن کامل

#دنیای_اقتصاد #بندر #ترخیص_کالا #تورم #بنادر_موفق

✅ کانال رسمی روزنامه دنیای اقتصاد👇
@den_ir

❌فقط ۲۰ درصد کالاهای ورودی اسکن می‌شوند / در کل بندر شهیدرجایی سه دستگاه ایکس‌‌‌‌‌ری فعال وجود دارد!

علیرضا شبانی، کارشناس امور گمرکی:

🔹تنها حدود ۲۰‌درصد محموله‌‌‌‌‌های وارداتی و ترانزیتی در کشور تحت ‌اسکن قرار می‌گیرند.

🔹بسیاری از کالاهای دولتی نیز با استناد به‌نامه‌‌‌‌‌هایی نظیر «مربوط به بیت‌‌‌‌‌المال»، عملا از نظارت و اسکن معاف می‌شوند!

🔹در بندر شهیدرجایی، به‌‌‌‌‌رغم حجم بالای تبادل کالا (روزانه حدود ۷‌ هزار کانتینر)، فقط سه دستگاه ایکس‌‌‌‌‌ری فعال وجود دارد که دو دستگاه آن متعلق به بخش‌خصوصی و یک دستگاه نیز دولتی است.

🔹در این میان، نقش بخش‌خصوصی در توسعه این زیرساخت بسیار پررنگ‌تر از دولت بوده‌است. مانع اصلی، همکاری اندک نهادهایی چون سازمان بنادر در واگذاری زمین مناسب برای نصب دستگاه‌ها، ناهماهنگی میان ارگان‌ها و نبود اراده کافی برای تسهیل فرآیندهای نظارتی است.

🔹در کنار همه این‌‌‌‌‌ها، نبود الزام قانونی برای اسکن تمامی محموله‌‌‌‌‌ها، یا حداقل نیمی از آنها، یکی از مهم‌ترین شکاف‌‌‌‌‌های موجود در سیستم کنترل گمرکی کشور است؛ شکافی که به افزایش قاچاق، اختلال در زنجیره تامین و کاهش شفافیت اقتصادی دامن زده است.

🔹این بندر دست‌‌‌‌‌کم به ۷ تا ۱۰ دستگاه ایکس‌‌‌‌‌ری با فناوری مشابه نمونه‌‌‌‌‌های بخش‌خصوصی نیاز دارد تا تنها یک مسیر ورودی یا خروجی را تحت‌نظارت قرار دهد.

🔹مشکل دیگری که وجود دارد، پایان‌یافتن گارانتی دستگاه‌های چینی و هزینه بالای نگهداری آنها، استفاده از دستگاه‌های چینی قدیمی را غیر‌اقتصادی کرده‌است.

🔹قیمت هر دستگاه ایکس‌‌‌‌‌ری خارجی حدود ۵‌میلیون یورو است و هزینه‌های سنگین تعمیر و نگهداری نیز بر آن افزوده می‌شود.

🔹سال‌گذشته ۴.۵میلیون یورو صرف تعمیر این دستگاه‌های قدیمی شد، اگر سازمان بنادر زمین‌‌‌‌‌های مورد‌نیاز قراردادها را به‌‌‌‌‌موقع واگذار کرده‌بود، امروز تعداد دستگاه‌های فعال به ۲۵ عدد می‌رسید.

🔹در دولت گذشته با حضور وزیر اقتصاد وقت ۸ قرارداد برای نصب دستگاه‌های جدید امضا شد که یکی از آنها برای بندر شهیدرجایی بود، اما تاکنون به نتیجه نرسیده‌است.

🔗متن کامل

#دنیای_اقتصاد #بندر #ایکس_ری #فرآیند_ترخیص #گمرک #اسکن_کالا

✅ کانال رسمی روزنامه دنیای اقتصاد👇
@den_ir

انفجار بندر نشان داد: «سامانه یکپارچه عملیات بندری»، فاقد کارکرد است

🔹بندر شهیدرجایی یکی از دو بندری است که اجرای آزمایشی «سامانه یکپارچه عملیات بندری» در آن از سال گذشته آغاز شد.

🔹با این حال حادثه انفجار کانتینرها «باگ‌های سامانه» را نشان داد و مشخص کرد، ثبت ناصحیح اطلاعات کالاها، عدم یکپارچگی واقعی سامانه‌ها و نبود نظارت دقیق بر محموله‌های خطرناک از جمله نقاط ضعف این نرم‌افزار است.

🔹این سامانه فاقد کارکردهای موردانتظار در حوزه مدیریت فرآیند ورود، انبارش و خروج کالا بوده و نتوانسته زمینه‌‌‌‌‌ساز تقویت ایمنی و شفافیت در این بندر شود و اطلاعات محموله‌‌‌‌‌های خطرناک همچنان به‌صورت جزیره‌‌‌‌‌ای و غیریکپارچه ثبت و ضبط می‌شوند.

🔹عملکرد تخلیه و بارگیری در بنادر کشور نامناسب است و این عملکرد در سال‌1403 نسبت به سال‌قبل از آن منفی گزارش شد؛ به‌طوری‌که از ظرفیت 295‌میلیون تنی بنادر کشور، 80‌میلیون‌تن آن خالی ماند.

🔹این رشد منفی حاکی از آن است که عملیات تخلیه و بارگیری که فلسفه وجودی بنادر به‌حساب می‎‌‌‌‌‌آید، دچار نقص است.

🔹تاکنون آمار دقیقی از تاثیر این سامانه بر بهره‌‌‌‌‌وری لجستیک و بازدهی اقتصادی بنادر، تاثیر آن بر افزایش درآمد ارزی و کاهش تلفات زمانی حضور در بنادر ارائه نشده‌است.

🔗متن کامل

#دنیای_اقتصاد #حمل_و_نقل #بندر #سامانه_یکپارچه_عملیات_بندری

✅ کانال رسمی روزنامه دنیای اقتصاد👇
@den_ir

🔹 سرمقاله امروز «دنیای اقتصاد»:

تاخیر غیرموجه در ترخیص کالا؛ زیان اقتصاد ملی

👤 ولی‌الله افخمی؛ رئیس اسبق سازمان توسعه تجارت

🔹به نظر می‌رسد یکی از دلایل انباشت کالا در یاردهای کانتینری بندرعباس را باید در عدم‌همراهی با ترانزیت اداری کالای وارداتی به دیگر گمرکات دانست.

🔹نکته دوم وجود ضوابط و مقررات پیچیده و غیر‌ضروری است که دستگاه‌های اجرایی مرتبط با امر تجارت خارجی وضع کرده ‌اند که به ماندگاری طولانی کالاهای صادراتی پس از ورود آن به بنادر و مبادی ورودی کشور می‌انجامد.

🔹در حال حاضر تجار و بازرگانان و صاحبان صنایع که برای تامین کالای موردنیاز اقدام به واردات می‌کنند، به دو دسته تقسیم می‌شوند.

🔹دسته اول بازرگانانی هستند که اقدام به صادرات کالاهای مشخص‌شده در فهرست وزارت صمت کرده و ملزم‌ هستند ارز حاصل از صادرات خود را صرفا به دولت براساس قیمت تعیین‌شده اصطلاحا نیمایی عرضه کنند.

🔹واردکنندگانی که بخواهند از محل ارز اصطلاحا نیمایی اقدام به واردات کنند، باید مدت‌ها در صف تخصیص ارز بانک‌مرکزی منتظر بمانند و پس از تحقق تخصیص ارز، کالای وارداتی خود را از بنادر و دیگر گمرکات ترخیص کنند.

🔹دسته دوم صادرکنندگانی هستند که نوع کالاهای صادراتی آنها براساس فهرست اعلام‌شده از سوی وزارت صمت به‌گونه‌ای است که به آنها اجازه داده شده از محل ارز حاصل از صادرات خود، راسا اقدام به ورود کالاهای خاصی کنند.

🔹تفاوت واردکنندگان دسته اول با دسته دوم در این است که دسته اول ارز موردنیاز برای کالای وارداتی خود را باید از محل مثلا صندوق نیمایی دریافت کنند، اما وارد‌کنندگان دسته دوم، آن را از محل ارزی که متعلق به صادرات کالای خودشان و در لحظه موجود است دریافت می‌کنند.

🔹با کمال تاسف باید گفت، نظامات جاری در وزارت صمت به‌گونه‌ای است که کالای وارداتی این قبیل صادرکنندگان افزون بر دو یا سه‌ماه یا بیشتر، منتظر تخصیص ارز در بنادر می‌ماند.

🔹به تعبیر دیگر این گروه که می‌خواهند از ارز خودشان واردات داشته باشند، کالای وارداتی‌شان سه، چهارماه در بندر منتظر تخصیص ارزی است که مثلا در لحظه، موجود است.

🔹در چنین حالتی بدا به حال گروه اول که کالای وارداتی‌شان بیش از سه، چهارماه در بنادر کشور معطل می‌ماند و قادر به ترخیص آن نیستند.

🔹الزام به بازگشت ارز حاصل از صادرات از جمله وظایف بانک‌مرکزی است.

🔹آنچه هم‌اکنون شاهدش هستیم، تاخیرات غیرموجهی است که به‌طور طبیعی به تاخیر در تولید و عرضه کالا منجر شده و هزینه‌های تحمیل‌شده از این بابت نیز به گران‌تر شدن محصول نهایی می‌انجامد.

#دنیای_اقتصاد #سرمقاله #انباشت_کالا #بنادر_تجاری #بندر_شهیدرجایی #ترخیص_کالا

✅ کانال رسمی روزنامه دنیای اقتصاد👇
@den_ir

چالش جدی تجارت کالا پس از انفجار بندر

🔹تجارت پس از بروز حادثه در بندر شهیدرجایی عملا مختل شده و روند ورود کالا به این بندر به حالت نامعلوم درآمده است. زمان طولانی و غیرمنطقی ترخیص‌کالا یکی از مهم‌ترین انتقادات است.

🔹این‌یعنی علاوه‌بر «بوروکراسی حاکم بر فرآیندهای اداری ترخیص‌کالا»، «نابسامانی در فرآیند تخصیص ارز»، «کمبود تجهیزات نوین گمرکی» و «تغییر مداوم قوانین و مقررات»، نقص بندر نیز بر چالش‌‌‌‏‌ ها اضافه شده است.

🔹سهم اصلی کالاهای وارداتی به کشور، کالاهای واسطه‌‌‌‌‌ای هستند که در جریان تولید کاربرد دارند. با توجه به سهم قابل‌توجه بندر شهیدرجایی برای واردات کالا به کشور، حال فعالان زنجیره تامین نمی‌دانند برای واردات کالاهای موردنیاز تولید چه کنند؟

🔹تداوم این روند در آینده نه‌‌‌‌‌چندان دور به بروز خسارات در روند تولید منجر خواهدشد. چالشی که می‌تواند تامین کالاهای مصرفی مردم را هم تحت‌تاثیر منفی قرار دهد.

🔹روند طولانی ترخیص‌کالا از گمرکات در موارد متعددی به توقف خطوط تولید منجر می‌شود.

🔹با توجه به حادثه موردبحث و هزینه تحمیل شده به شرکت‌های بیمه، احتمال می‌رود هزینه انبارداری کالا در گمرکات افزایش یابد.

🔹تغییر مسیر ورود کالا به کشور نیز می‌تواند به هزینه‌های انتقال‌بار بیفزاید. یعنی هزینه و خسارات این حادثه برای زنجیره تامین و تولید کشور به‌مراتب گسترده و احتساب آن، به‌‌‌‌‌مراتب دشوارتر است.

🔗متن کامل

#دنیای_اقتصاد #بندر #انفجار #تجارت #صادرات #واردات

✅ کانال رسمی روزنامه دنیای اقتصاد👇
@den_ir

.
درد خرمشهر چیست؟ چرا ساکنان خرمشهر احساس اجحاف می‌کنند؟

🔹از روز آزادی خرمشهر ۴۳‌سال می گذرد؛ شهری که زمانی واقعا خرم و نگین بنادر ایران بود.

🔹این بندر در دهه‌۵۰ به‌عنوان قطب تجاری کشور شناخته می‌شد و سهم بالایی از ورود و خروج کالا به ایران را در اختیار داشت، این رقم حدود ۴ تا ۱۰‌میلیون‌تن برآورد می‌شود.

🔹تا دهه‌های میانی قرن چهاردهم انتظار می‌رفت بندر خرمشهر به منطقه‌ای پیشران و توسعه‌‌‌‌‌یافته در نوار ساحلی خلیج‌فارس بدل شود؛ اما تحولات سیاسی نگذاشت.

🔹به این ترتیب بندر خرمشهر از سایر بنادر کشورهای عربی در حاشیه خلیج‌فارس عقب مانده‌است.

🔹در حال‌حاضر بندر فاو عراق در فاصله حدود ۴۵‌کیلومتری از بندر خرمشهر واقع شده و میزبان چندصد‌میلیون دلار سرمایه خارجی است، درحالی‌که بندر خرمشهر در این سال‌ها توسعه جدی نیافته است.

🔹کم‌توجهی سیاستگذاران به پتانسیل‌های اقتصادی این بندر و عدم‌جذب سرمایه کافی به این منطقه، از مهم‌ترین دلایل عقب‌‌‌‌‌ماندگی این بندر و خرمشهر از مسیر توسعه بوده‌است.

🔹ظرفیت‌های این منطقه در حوزه گردشگری نیز در سالیان گذشته مغفول‌مانده است.

🔹عدم‌لایروبی اروند و مخصوصا دهانه اروند، مانع ورود کشتی‌های بزرگ به دهانه اروند می‌شود. درهمین‌‌‌‌‌حال 15 مغروقه بزرگ در مسیر اروند هستند که ورود کشتی‌های بزرگ به اروند را مختل می‌کنند.

🔹کسب رضایت از طرف عراقی برای لایروبی نیز اهمیت ویژه‌ای دارد. ایران و عراق در گذشته و حال بر سر مرز آبی اختلافاتی داشته‌‌‌‌‌اند.

🔗متن کامل

#دنیای_اقتصاد #خرمشهر #بندر

✅ کانال رسمی روزنامه دنیای اقتصاد👇
@den_ir

زمانی، «تراکم بیش از حد کالا» در بندر خرمشهر وضعیت فوق العاده ایجاد می کرد و حالا...

🔹نگاهی به اسناد تاریخی جراید، حکایت از اهمیت بندر خرمشهر در اقتصاد ایران طی دهه‌۵۰ دارد.

🔹عکس بالا گزارشی از روزنامه اطلاعات است. در این گزارش از انباشت کالاهای وارداتی در اسکله، گمرک و انبارهای شهر خرمشهر و بروز بحران برای این شهر گفته شده‌است:

🔹«یک‌میلیون ‌تن کالا در خرمشهر وضع فوق‌‌‌‌‌العاده‌ای به‌‌‌‌‌وجود آورده‌است.»

🔹«۶۰۰‌هزار‌تن کالا در محوطه گمرک بندر خرمشهر روی هم انباشته شده و درنتیجه تراکم کالا به حدی رسیده که حتی جا برای عبور و مرور وسایل نقلیه در محوطه بزرگ گمرک خرمشهر نمانده‌است.

🔹علاوه‌‌‌‌‌براین ۴۰۰‌هزار‌تن کالای دیگر در گاراژها و انبارهای خصوصی بازرگانان خرمشهر وجود دارد و تراکم بیش از حد کالا سبب‌شده که علاوه‌‌‌‌‌بر افزایش نرخ حمل‌ونقل، بازرگانان با کمبود کامیون مواجه شوند.»

🔗متن کامل

#دنیای_اقتصاد #خرمشهر #بندر

✅ کانال رسمی روزنامه دنیای اقتصاد👇
@den_ir

اهمیت «بنادر خشک» چیست و چرا برای ایران ضروری هستند؟

🔹نخستین بندر خشک فعال ایران موسوم به «آپرین»، اگرچه در هفته گذشته با میزبانی قطاری از مبدأ چین به بهره‌‌‌‌‌برداری رسید، اما هنوز فاصله زیادی تا استفاده از تمام ظرفیت بالقوه آن به‌عنوان یک حلقه کلیدی از زنجیره اتصال ریلی چین به اروپا وجود دارد.

🔹بهبود خدمات حمل‌ونقل و جلوگیری از تردد کامیون‌‌‌‌‌های بیشتر در جاده‌‌‌‌‌ها از جمله مهم‌ترین دلایل اهمیت توسعه «بنادر خشک» است.

🔹با افزایش تجارت‌جهانی نیاز به زیرساخت‌های لجستیک از جمله بنادر خشک، در کنار بنادر دریایی پاسخگوی جابه‌‌‌‌‌جایی داخلی کالاها خواهد بود، از این‌رو تعداد بنادر خشک در سطح جهان در حال افزایش است.

🔹تعداد بنادر خشک در منطقه آسیا و اقیانوسیه از ۲۴۰‌بندر در سال‌۲۰۱۶ به ۲۷۵ بندر در سال‌۲۰۲۴ افزایش ‌یافته‌است.

🔹بازار جهانی بنادر خشک در سال‌۲۰۲۴ تقریبا یک‌میلیارد دلار آمریکا ارزش‌گذاری شد و پیش‌بینی می‌شود تا سال‌۲۰۳۳ به 1.5‌میلیارد دلار آمریکا برسد.

🔹قرار است بخشی از فعالیت‌های بندرعباس به آپرین منتقل شود و این اقدام، تجار تهرانی را به الزام تردد به جنوب کشور برای ترخیص‌کالا بی‌‌‌‌‌نیاز خواهد کرد.

🔹در کشور ظرفیت‌های متعددی برای احداث بنادر خشک وجود دارد که برخی از آنها شناسایی شده‌است.

🔹ایران به دلیل موقعیت ژئوپلیتیک ممتاز خود، مسیر اتصال آسیای‌مرکزی، قفقاز و کشورهای حاشیه خلیج‌فارس به اروپا است و بنادر خشک می‌توانند به‌عنوان مراکز پردازش و جابه‌‌‌‌‌جایی‌بار ترانزیتی، ضمن ایفای نقش در کاهش هزینه حمل‌ونقل به بنادر دریایی، از این بنادر به‌نوعی پشتیبانی کنند.

🔗متن کامل

#دنیای_اقتصاد #بندر_خشک #آپرین

✅ کانال رسمی روزنامه دنیای اقتصاد👇
@den_ir

حراست بندر از اقتصاد / سرعت واکنش مطلوب مقامات ایرانی نسبت به شرایط جنگی، در مقایسه با استانداردهای جهانی

🔹بخش بنادر و گمرک در دوران جنگ ۱۲روزه، عملکرد درخشانی را به ثبت رساند.

🔹در همان روزهای ابتدایی تهاجم، وزارت صمت در جهت تسهیل واردات کالاهای اساسی، به سرعت واکنش نشان داد و بخشنامه‌های مخل واردات را تعلیق کرد.

🔹همچنین فرآیند ترخیص کالا از گمرک نیز با فعالیت شبانه‏روزی این نهاد شتاب گرفت.

🔹مقایسه عملکرد دستگاه بوروکراسی ایران در حوزه واردات با سایر کشورها حاکی از آن است که سرعت واکنش مقامات ایرانی نسبت به شرایط جنگی، حتی در استانداردهای جهانی نیز مطلوب بوده است.

🔹بر اساس آمارهای بین‌المللی، فرآیند ورود و خروج کشتی به بنادر روسیه و اوکراین در ابتدای جنگ این دو کشور با اختلال جدی مواجه شد؛ به‌صورتی‌که در برخی از روزها، حتی یک کشتی نیز در بنادر این دو کشور پهناور پهلو نگرفت.

🔹این در حالی است که در مدت تهاجم رژیم صهیونیستی، تعداد کشتی‏های ورودی به برخی بنادر ایران افزایش چندبرابری داشت؛ آماری که نتیجه همکاری گسترده دولت و بخش خصوصی بود.

#دنیای_اقتصاد #سرعت_واکنش #شرایط_جنگی #بندر #واردات

✅ کانال رسمی روزنامه دنیای اقتصاد👇
@den_ir