دولت دین | اندیشکده مرصاد
1.53K subscribers
1.18K photos
196 videos
20 files
1.5K links


خبر و تحلیل از «نهاد دین در جهان اسلام». نهادی که می باید به جایگاه راستین خویش، یعنی رهبری جوامع باز گردد.

هیئت تحریر: میز «نهادها»ی اندیشکده حوزوی مرصاد
https://tttttt.me/mersadcss

ارتباط با مدیر: @dolatdin
Download Telegram
#آیت‌الله سبحانی دیروز در #قم با تعدادی از چهره های شرکت کننده در #اجلاس_وحدت دیداری جالب توجه داشتند.

استاد برجسته حوزه علمیه از #علما ی مصری حاضر در جلسه خواست، سلام ایشان را به #احمد_الطیب برساند و افزود: به‌یاد دارم ایشان (شیخ #الازهر) در ماه رمضان گذشته، هنگام افطار در تلویزیون مصر درباره شیعه و اعتقادات شیعه صحبت کردند و ما از الازهر و منبر آن انتظار داریم منبر وحدت باشد نه منبر تفرقه، ایشان باید از مسلمانان بخواهد در برابر صهیونیست‌ها متحد باشند.

آیت‌الله سبحانی خاطرنشان کرد: از الازهر می‌خواهم کنفرانسی درباره ایمان و کفر برگزار کند و از علمای جهان اسلام دعوت کند تا در این کنفرانس «حدود ایمان و کفر» را مشخص کنند، چون در این روزها هر انسانی گمان می‌کند پیامبر است و حدود ایمان و کفر را بیان می‌کند و مسلمانان را کافر خطاب می‌کند.
https://goo.gl/y29FKH

👈اما نکاتی در مورد این دیدار:
🔸 به نظر میرسد منظور آیت الله سبحانی از علمای مصری که فرموده اند حامل سلام ایشان به شیخ الازهر باشند «حجت الاسلام دکتر أیمن المصري» است که «أکاديمية الحکمة العقلية» را در قم مدیریت می کند. این روحانی شیعي تاکنون حضوری قابل رویتی در جامعۀ #مصر نداشته و سابقۀ ارتباط با الازهر و دیگر تشکلهای سنی از وی گزارش نشده است.
🔸 ابهام چندانی در موضع الازهر در مورد ايمان و كفر نیست. عباس #شومان، وکیل الازهر، چندی پیش تصریح کرد که «احدی از علمای الازهر در مسلمان بودن شیعه بحثی ندارد» (https://goo.gl/w7mTTa). در واقع مشکل شیوخ متکثری که دست به #تکفیر شیعه می زنند در این نیست که موضع الازهر را در این مورد نمی دانند. مشکل اصلی در تصور نادقیق قم از میزان مرجعیت الازهر در میان علمای اهل سنت است.
______________
@dolatedin
(https://telegram.me/dolatedin/104) :معرفی کانال
طی دو ماه اخیر، #احرار الشام مهم ترین «پوست اندازی سیاسی» را تجربه می کند؛ به طوری که قاطعانه می توان ادعا کرد تطورات سیاسی این دوره احرار الشام آن را در درجه اول به گروهی سیاسی و در درجه بعد به گروهی نظامی تبدیل کرده است!

در این گزارش کوتاه، مهم ترین اقدامات سیاسی یک ماهه اخیر را برمی شماریم. اقداماتی که یک سال قبل، حتی تصور ان هم محال می نمود!

1⃣ ظهور رهبری تشکیلات (علی العمر ابوعمار) در برابر دوربین در حالی که پرچم سوریه معارضه (سه ستاره سرخ) را در کنار پرچم احرار الشام قرار داده بود.

2⃣ احمد محمد النجیب، قاضی القضات محاکم وابسته به احرار الشام، به صورت رسمی اعلام کرد از لیالی قدر، تنها قانون مدون و معیار برای دادگاه ها و محاکم زیر نظر احرار الشام – که بخش اعظم محاکم وابسته به جیش الفتح را در ساختار حکومتی استان ادلب در بر می گرفت - قانون موسوم به «القانون العربی الموحد» خواهد بود.
این قانون در سال 1996 توسط مجلس مشترک وزرای دادگستری اتحادیه عرب به تصویب رسیده و ادعا می کند میان قوانین جزای بین المللی، بحث حقوق بشر و قوانین #شریعت حتی الامکان جمع کرده؛ هرچند اولویت را به شریعت مقدس اسلام داده است.

3⃣ حالا با برافراشتن پرچم های بسیار بزرگ سوریه معارضه (سه ستاره سرخ) بر معابر مرزی، احرار الشام سومین حرکت سمبلیک بزرگ و اثرگذار خود را طی یک ماه اخیر نشان داد.

گفتنی است هر سه حرکت – بلا استثناء – با مخالفت شدید طیف های غالب و برجسته #سلفی_جهادی و گروه های تروریستی وابسته به القاعده و هیئت تحریر الشام مواجه شده است!
به عنوان نمونه «طارق عبد الحلیم» #مفتی سرشناس جریان غالب سلفی جهادی با سرزنش شدید مشایخ احرار الشام و نام بردن از چهره هایی مانند هاروش، #طرطوسی، نجیب، دغیم و... هشدار داد این افراد به علت وابستگی به ترکیه و نفوذ عمق سکولاریسم در اندیشه آنان، دیگر مصداق #علماء نیستند و «جایی بین (وسط) اسلام و کفر قرار دارند!»
ابو محمد #المقدسی در موضعی رادیکال تر، اعتقاد ، تجویز و تنفیذ به این قانون را مصداق «کفر صریح» دانست و در مورد احرار الشام – بدون نام بردن از فرد یا تشکیلات – گفت: «این افراد نه دغدغه توحید دارند نه دغدغه شریعت! این قانون (قانون عربی موحد) را برای کنار زدن شریعت متعالی اسلام به اجرا می گذارند و تنها دغدغه و هدفشان، جلب رضایت کشور پشتیبان (ترکیه) و نظام بین الملل است.»

از داخل #سوریه نیز سعید القحطانی، تندروترین مفتی سابق احرار الشام – که به «موتور #تکفیر » در این تشکیلات معروف بود – و سال گذشته در جریان انشعابات، از احرار الشام جدا و به هیئت تحریر الشام پیوست؛ رسما پیام تسلیت برای اهالی شام فرستاد! او در این پیام خودش نوشت: «به اهالی شام بابت وفات و مرگ یک جنبش که زمانی جهادی بود تسلیت می گوییم. زمانی جنبش حرکة احرار الشام الإسلامیة، منشأ امید و پناه مظلومین و مستضعفین مسلمان بود؛ اما رهبری جدید با استحاله تشکیلات و حالا با پرچم کفر و قانون مخالف شریعت، عملا آخرین میخ ها را بر تابوت تشکیلات اسلامی زدند و از امروز با یک تشکیلات منافق اسلام نما اما در واقع پنتاگونی مواجه هستیم!» او البته بعد در توئیتی ادعا کرد منظور وی از منافق و خروج از اسلام، اصل تشکیلات و رهبران آن بوده و سربازان و بدنه آن را شرعا نمی توان تکفیر، بلکه باید «ارشاد» کرد!

علیرغم تمام این حملات و تخریب ها، احرار الشام در مدار «پوست اندازی» با سرعت قابل توجهی پیش می رود.
منبع: @ME_Magnifier
____________
@dolatedin
«داعش، و زایمان فرزندی افراطی‌تر»

ابوبکر القحطانی نیز کشته شد! (goo.gl/Z32DZx) #فقیه شمارۀ یک #داعش، شیخی #سعودی الاصل که پس از کشته شدن ترکی #البنعلی، پرنفوذترین #شرعی این گروه به شمار می آمد. اگر بخواهیم همچون ماجرای بنعلی، مرگ او را حاصل ساده‌ترین سناریو یعنی کشته شدن توسط موشک‌های امریکایی بدانیم از داستان مهمی که این روزها در پشت صحنۀ دولت رو به زوال رقه در جریان است غافل خواهیم ماند.

بسیاری شاید نتوانند تصور کنند که تندروتر از داعش اساسا چطور ممکن است! اما بله! داعش باز در حال دگردیسی به نوعی افراطی‌تر است؛ گونه‌ای که این روزها با نام حازمیه شناخته می‌شود. طنز ماجرا اینجاست که همزمان با شکار تئوریسین‌های جناح معتدل توسط امریکا، تئوریسین جناح تندرو یعنی احمد الحازمی اکنون راست راست در عربستان می چرخد و بی‌مزاحمت تدریس دانشگاهی دارد!

نخستین بار اختلاف فرقه حازمیه با جناح بنعلیه با ردیه‌ای که بنعلی در ماه مه 2016 منتشر نمود به طور گسترده علنی شد. در آن ردیه وی با ادله‌ای فقهی به رد نظریۀ #تکفیر_عاذر پرداخته بود. مفاد نظریه حازمی که مورد نقد بنعلی قرارگرفت این است که نه تنها خود جاهل، که حتی کسی که جاهل را معذور می‌داند و #تکفیر نمی‌کند نیز کافر است و به همین ترتیب #تسلسل_تکفیر اتفاق خواهد افتاد. به زبان ساده #القاعده چون عوام #شیعه را تکفیر نمی‌کرد توسط داعشیان سنتی منحرف دانسته می شد. اما نو داعشی‌ها می‌گویند هم القاعده به دلیل عدم تکفیر عوام شیعه کافر است، و هم داعش سنتی که القاعده را به خاطر این عقیده تکفیر نکرده و به تضلیل آن اکتفا می‌کند دچار کفر شده است.

در میان حلقه‌های داخلی داعش، مدتها پیش از نوشته بنعلی، موضوع از مناظرات و ردیه‌نویسی‌ها عبور کرده بود و بدل به یک نزاع سیاسی در داخل ساختار قدرت شده بود. درواقع مهمترین رهبران شرعی حازمی‌ها در خاک داعش یکسال پیشتر اعدام شده بودند و برخوردهای امنیتی با حلقه‌های متمرد این جریان از همان زمان شدت می‌یافت (goo.gl/nEKkzr). حازمی‌ها نیز در مقابل تعارف را کنار گذاشتند و خود بغدادی را نیز به جرم عدم التزام به تکفیر عاذر کافر اعلام نمودند (goo.gl/WSuZ8v). البته این صراحت لهجه عمدتا از بخشی از این گروه که در تبعید خودخواسته در تونس به سر می بردند سرمی‌زد. حازمی‌های مقیم تونس (که خواستگاه این جریان نیز محسوب می شود) در تبعیدگاه خود انشقاق از داعش و راه اندازی گروهی با نام موحدون را اعلام نمودند (goo.gl/DsJgSV).

با وجود تمام تضییقات، شاخۀ داخلی، به خلاف تبعیدیان تونسی، تلاش کرده است بدون تقابل مستقیم و خشن، راه نفوذ تدریجی در درون داعش را پیش برد. به همین دلیل نیز بسیاری از همدلان این جریان هنوز جایگاه مستحکم خود در ساختار داعش را حفظ کرده‌اند. شاهد آنکه از مکتوبات بنعلی بر می آید، حتی ابو زید العراقی، نائب خلیفه نیز گرایشات حازمی دارد (goo.gl/aSRxC4).

به نکته اول برگردیم. آیا می‌توان حذف وجوه جریان معتدل همچون بنعلی و قحطانی را در ماه‌های اخیر توطئه‌ای از جانب جناح حازمی دانست؟ این نظریه ایست که وجود دارد و سران این جریان را متهم به دادن پالس‌های لازم به امریکا جهت هدف قرار دادن شیوخ معتدل‌تر می‌داند. در این صورت تعجب نباید کرد اگر در ایام آتی با تسلط نسخه‌ای تندروتر بر داعش مواجه شویم. اگر مرگ بغدادی واقعیت داشته باشد هم‌اکنون نیز نزاع قدرتی سخت در میان این دو جریان برای قبضۀ رهبری داعش در جریان است.
______________
@dolatedin©
💢مولد النبي در نگاه مذاهب اسلامی

🔹بی بی سی عربی: تزیینات و چراغانی، شیرینی ها و غذاهای پرطرفدار، جلسات مداحی و ذکر، پرچم ها و راهپیمایی های مختلف... در بسیاری از شهرها و روستاهای عربی، از غرب گرفته تا شرق، هر ساله به چندین روش #جشن_میلاد_پیامبر (ص) را برگزار می کنند.

🔹و از آنجایی که این جشن به عنوان یک مناسبت، ریشه در سنت های عامیانه دارد، این سوال هر ساله در مورد نظر #مذاهب_فقهی بین حلال و حرام بودن این مراسم، مطرح می شود.

🔹مانند بسیاری از مسائل اسلامی، علمای فقه رویکرد واحدی به جشن میلاد پیامبر (ص) نداشته، حتی در تاریخ ولادت حضرت محمد (ص) نیز میان #اهل_سنت و #شیعه اختلاف است.

🔹درست است که بیشتر مراجع بر این عقیده هستند که پیامبر (ص) در ماه ربیع الاول بر اساس تقویم هجری قمری متولد شده است، اما اهل سنت این سالگرد را در دوازدهم ربیع الاول جشن می گیرند و شیعیان در هفدهم جشن می گیرند. بنابراین، تمام ماه ربیع الاول ماه جشن محسوب می شود.

🔹به دلیل این اختلاف در تاریخ میلاد پیامبر (ص) و از سال 1981(امام راحل) روح الله خمینی آن به نام هفته #وحدت_اسلامی نام گذاری و به عنوان وسیله ای برای #تقریب میان سنی ها و شیعیان شد.

🔹آغاز جشن سالروز ولادت پیامبر (ص) به خلیفه فاطمی #المعز_لدین_الله پس از ورود وی به مصر در سال 969 میلادی نسبت داده می شود. بر اساس منابع تاریخی، برپایی جشن های سازماندهی شده میلاد پیامبر و تعدادی از خاندان او، وسیله ای برای نزدیک شدن آن خلیفه به مصریان از طریق مناسبت های عمومی و شادی بود.

🔹با تغییر حکومت و اختلافات پی در پی اسلامی و با توجه به اولویت های سلطنت ها، جشن میلاد پیامبر ص رو به محو شدن می رفت، بدین ترتیب ایوبیان از آن جلوگیری کردند، سپس بار دیگر ممالیک اجازه برگزاری آن را دادند، تا اینکه در زمان #محمدعلی_پاشا به یک #سنت صوفیانه تبدیل شد.

🔹فرقه های #صوفیه، مکاتب اسلامی هستند که بیش از همه به احیای میلاد پیامبر(ص) و به طور کلی میلاد اولیای صالح می پردازند. این جشن‌ها از جمله سنت‌های جاافتاده در مصر است.

🔹بر خلاف تصوف، علمای #سلفی به رهبری عالم دینی سعودی #بن_باز، جشن میلاد پیامبر را #بدعت دانسته و معتقدند که شرع اشاره ای به این مساله نکرده است، زیرا نه پیامبر (ص) و نه صحابه آن را جشن نمی گرفتند، پس بدعت است.

🔹موضوع احیای میلاد پیامبر (ص) یکی از اختلافات رایج فقهی میان سلفیان و صوفیه است که ممکن است منجر به #تکفیر نیز شود.

🔹از سوی دیگر، علمای #الأزهر در فتواهای متعددی که در طول سالیان متمادی صادر شده، موضع مثبتی در مورد جشن میلاد پیامبر (ص) گرفته اند. درست است که در قرآن و روایات به صراحت به جشن میلاد اشاره نشده است، اما بر اساس فتاوا (علمای الأزهر) یکی از مظاهر تجلیل از رسول خدا و نشان دادن عشق به ایشان، نکوداشت میلاد پیامبر (ص) است.

🔹این نظر در میان اکثر مفسران اهل سنت نیز رایج است، زیرا جشن میلاد اگرچه واجب نیست، اما در نظر آنان مردود هم نیست، زیرا میلاد پیامبر اکرم (ص) مظهر رحمت الهی بر انسانها است.

🔹در میان علما و مفسران کسانی هستند که جشن میلاد پیامبر (ص) را #بدعتی_نیکو توصیف می کنند، افرادی همچون ابن حجر #عسقلانی و جلال الدین عبدالرحمن #سیوطی معتقداند که این عمل بدعتی نیکو است که به صاحبش پاداش داده می شود.

🔹از نگاه علمای شیعه، جشن میلاد پیامبر (ص)، ابراز محبت، عزت و ترفیع مقام پیامبر (ص) است.

🔹نزاع اعتقادی امروزه نیز مانند #تاریخ_اسلام، گاهی ابعاد سیاسی پیدا می کند. با روی کار آمدن #حوثی_ها در #یمن، برگزاری جشن میلاد پیامبر (ص) در آنجا فراگیرتر شده است. از سوی دیگر، #داعش از برگزاری جشن میلاد در مناطق تحت کنترل خود در #سوریه و #عراق جلوگیری می کرد.

@dolatedin
✍️ علی عبدالرحمن الحذیفی: از حمله به «روافض» در حضور رفسنجانی تا دعوت به وحدت اسلامی!

🔸بخش دوم

🔹حال پس از ده سال، حذیفی با استناد به آیاتی از قرآن کریم که از اختلافات میان امت مسلمان و درافتادن در فتنه‌ها پرهیز می‌دهد، به وحدت اسلامی دعوت کرده است. او هشدار می‌دهد که گفتار و نوشتار ممکن است صفوف را از هم جدا و گروه‌ها را متفرق کند، بین چهره‌ها اختلاف افکند، از راه حق منحرف کند و اختلاف را گسترش دهد؛ زیرا پیامبر اکرم(ص) فرمودند «من كان يؤمن بالله واليوم الآخر فليقل خيراً أو ليصمت: هر که به خدای تعالی و به روز قیامت ایمان دارد باید به خیر و نیکی سخن گوید، یا باید که خاموش باشد».

🔹این سخنان را به سختی می‌توان سفارشی خواند؛ نه خطبه‌های نماز جمعه در عربستان از دستورالعملی هفتگی پیروی می‌کند (چنانکه مثلا در امارات خطبه‌های هر هفته به موضوعی ویژه اختصاص می‌یابد) و نه حذیفی ۷۶ ساله چندان از خود شخصیتی گوش به فرمان حاکمان نشان داده است.

🔹این نشان می‌دهد خاموشی و کم‌فروغی این روزهای گفتمان سلفیت در عربستان، تنها واکنشی به فشارهای حکومت و تشدید سیاست‌های لیبرالی در سالیان اخیر نیست. اینکه یکی از مهم‌ترین و تندترین خطیبان جمعه در عربستان چنین مفصل در ثنای وحدت مسلمانان و کنار گذاشتن اختلافات خطبه می‌خواند، باید به مثابه نشانه‌ای دیگر از «پوست انداختن #نهاد_دین در عربستان» دیده شود.

🔹سال ۲۰۱۵ بود که پیش از این دوره تازه، با انتشار کتاب «ما بعد السلفیة» گفتگوهای بسیاری بر سر افول جریان سلفی و آینده پس از سلفیت درگرفت. دو نویسنده مصری و #نوسلفی کتاب، احمد سالم و عمرو بسیونی، در این اثر خوانشی تازه از سلفیت معاصر ارائه داده و با دست گذاشتن بر عواملی درون‌زا، آینده‌ای نزدیک را برای رسیدن به دوران #پساسلفیت پیش‌بینی کردند.

🔹از جمله این عوامل، خلأ مرجعیت فکری در سلفیت سعودی است؛ در فاصله سال‌های ۱۹۹۹ تا ۲۰۰۱، سه مرجع و ستون اصلی اندیشه سلفی، یعنی #ابن_باز، #البانی و #ابن_عثیمین از دنیا رفتند و سلفیت به یکباره به یک جنبش بی‌سر بدل شد که پس از آن دیگر نتوانست شخصیت‌های علمی برجسته‌ای در آن تراز به خود ببیند.

🔹از این گذشته، سلفیت تازگی و جذابیت نخستین خود را نیز از دست داد و از سوی دیگر خوی #دیگرستیزی شدید در سلفیان، دامن خود آنها را نیز گرفته و با اندک اختلاف‌هایی، جریان سلفیت فرقه فرقه شده و انشقاق‌های گسترده‌ای را به خود دید. اختلاف‌هایی که حتی به #تکفیر دوستان دیروز می‌انجامید.

🔹این همه در کنار عوامل برون‌زا و درون‌زای دیگر، چنین می نماید که دوران جدیدی را برای سلفیت رقم زده است؛ دورانی که دیگر نه تنها از کلیدواژه‌های «شرک» و «کفر» و «رافضی» و... بر منبرهای شیوخ سلفی عربستان چندان خبری نیست، بلکه همان حنجره‌هایی که تا دیروز خود آتش منازعات را می‌دمیدند، امروز خیرخواه امت شده و به وحدت مسلمانان و سکوت در برابر اختلافات دعوت می‌کنند.

@dolatedin
✍️ گشایش فلسفی در تنگنای تکفیر

👤مرتضی ابراهیم‌پور خرمشهری

📌برش‌هایی از یادداشت:

🔹۸ تا ۱۰ دسامبر ۲۰۲۱ رياض میزبان همایش بین‌المللی #فلسفه بود. برخی از سخنرانان و میهمانان همایش، از نظریه‌پردازان فلسفه در دانشگاه‌های مهم جهان از جمله دانشگاه پرتوریا، دانشگاه هاروارد، دانشگاه تورین، موسسه مطالعات داده‌های شرق و آفریقایی در دانشگاه لندن، دانشگاه قاهره، دانشگاه ملک سعود و… بودند.

🔹مایکل سندل، فیلسوف برجسته و شناخته‌شده آمریکایی از جمله افراد دانشگاهی بود که در این رویداد سه‌روزه در ریاض شرکت کرد. سندل به یک داستان باستانی چینی در مورد گرفتاری حاکمی اشاره کرد که پدرش را قاتل یافت. مضمون این داستان واضح بود و به نوعی با نقل این داستان به جریان قتل #خاشقچی و نقش ولیعهد محمد #بن_سلمان در آن اشاره می‌کرد.

🔹پیش از همایش سعودی‌ها، در نوامبر گذشته و مصادف با روز جهانی فلسفه، #امارات جمعی از فیلسوفان، سخنرانان و متخصصان عرب در حوزه فلسفه و علوم انسانی را با هدف «برجسته‌سازی تفکر فلسفی» در همایش بین‌المللی فلسفه در فجیره گرد هم آورد.

🔹#عربستان سعودی سال گذشته تدریس برنامه درسی فلسفه را به منظور «نفی #تعصب و ترویج #کثرت‌گرایی در جامعه» تصویب کرد، اما در کمال تعجب درس «#تفکر_انتقادی»، که یک موضوع فلسفی است، به معلمانی غیرمتخصص از رشته‌های معارف اسلامی، مطالعات اجتماعی و زبان عربی سپرده شد!

🔹همایش بین‌المللی فلسفه در عربستان سعودی با هدف تشویق تفکر انتقادی، در کشوری برگزار شد که در آن شخصیت‌های برجسته‌ای همچون سلمان العوده، عوض القرنی، رائف بدوی و بسیاری دیگر به دلیل ابراز عقاید مخالف زندانی شده‌اند و برخی همچون موسی القرنی در همان زندان جان داده‌اند.

🔹دهه‌هاست که عربستان بر اساس فتوا‌ها و تصمیمات مقامات دینی این کشور از جمله «اللجنة الدائمة للبحوث العلمية والإفتاء» وابسته به هیئت #کبار_العلماء عربستان، تدریس فلسفه در تمامی مراحل تحصیلی حتی دانشگاه‌ها را ممنوع کرده است. از این گذشته، شیوخ سعودی همچون ابن عثیمین و صالح الفوزان هر گونه آموزش و تعلیم فلسفه را مذموم و فتوا به #حرمت آن داده‌اند و عبدالمحسن الزامل ابن سینا و فارابی را #تکفیر کرده است.

👈 متن کامل این یادداشت را از اینجا دنبال کنید.

©️ @mersadcss 🔷🔷🔷
دولت دین | اندیشکده مرصاد
✍️ فتوای تازه #دار_الافتاء #مصر درباره جواز #توسل به اولیای الهی با واکنش‌های گسترده‌ای روبه‌رو شد و بار دیگر از رشد شدید #سلفیت در مصر پرده برداشت. 🔹شب گذشته دار الافتاء در صفحه فیسبوک خود بر جواز توسل و اعمالی همچون دست کشیدن یا بوسیدن ضریح تأکید کرد و…
💢 «اشعری‌های الازهر» در برابر خدایان تکفیر

📌 بخش اول

🔹النهار: در جریان زیارت جمعی از دانشجویان #الازهر به همراهی دکتر محمد إبراهیم العشماوی استاد حدیث دانشگاه الازهر از مرقد سید احمد البدوی قطب صوفیه در شهر طنطا، عده‌ای از مدافعان جریان‌های سلفی نسبت به این اقدام دانشجویان الازهر اعتراض کردند که موجب ایجاد درگیری لفظی بین این دو گروه شد.

🔹«جریانات سلفی» با سوء استفاده از این اتفاق، موجی از #تکفیر شیوخ الازهر به عنوان نماینده مکتب #اشعری به راه انداختند و رویکرد آنان را به چالش کشیدند. این جریانات همچنین از این مساله به عنوان فرصتی برای ابراز مخالفت خود نسبت به اتفاقات اخیر در صحنه سیاسی ملی و منطقه‌ای استفاده می‌کنند.

🔹مصادیق روشنی از علاقه به مکتب صوفیانه مدرن در دولت #مصر وجود دارد، از قانون‌گذاری و فقه، توانمندسازی اجتماعی آن و سرمایه‌گذاری عملی در مهار پروژه گروه‌های افراطی تا تلاش برای جایگزینی هویت فکری و فرهنگی و اجرای طرح توسعه مساجد و حرم‌های اهل بیت که نمادهای بارز سلوک معنوی میان پیروان فرقه‌های #صوفیه هستند.

🔹با وجود بودجه و حمایت زیاد از جریان‌های #سلفی و تعداد قابل توجه مراکز تحقیقاتی و آکادمیک متعلق به این جریان، با توجه به ترس همیشگی از کوچکتر شدن حوزه‌ی نفوذشان، تمرکز فعلی جریان‌های سلفی به «فضای مجازی» منتقل شده‌ است.

🔹ده‌ها مرکز تحقیقاتی معتبر مرتبط با «جریان سلفی» اخیراً به ارائه تحقیقات فقهی مفصلی پرداخته‌اند که عقاید اشعری را به چالش می‌کشد. در عین حال یوتیوبرهای سلفی را برای برخورد با مکاتب صوفیه و مکاتب قدیمی و معاصر آن‌ها فعال کرده‌اند. جریان‌های سلفی معتقدند مکتب صوفیانه مدرن خصوصا پس از افول جریان‌های مربوط به اسلام حَرَکی در سال‌های اخیر، در جامعه و مخصوصا جوانان نفوذ چشمگیری داشته است.

🔹بسیاری جنبش صوفیانه مدرن را نقطه کانونی در پروژه ریشه‌کنی افراط فکری و ناهنجاری‌های رفتاری دینی می‌دانند که دقیقا مقابل آن چیزی است که از سوی جریان‌های سلفی-جهادی براساس مبانی فقهی ابن تیمیه و محمد بن عبدالوهاب حمایت و ترویج می‌شود.

🔹«جریان‌های سلفی» به دلیل اختلاف فکری محمد بن سلمان ولیعهد سعودی با دکترین محمد بن عبدالوهاب که در سخنرانی وی در مارس 2022 ایراد شد، نسبت به وی نگاه مثبتی ندارند. بن سلمان در این سخنرانی گفته بود محمد بن عبدالوهاب نماینده پادشاهی سعودی نیست، او فقط یک واعظ است نه یک پیام‌آور و هیچ شخصی نمی‌تواند دکترین مشخص و خاصی را بر پادشاهی عربستان تحمیل کند.

🔹#عربستان سعودی به تدریج در حال جایگزینی فرقه اشعریه به جای سلفیه است. برای اولین بار قسمت‌هایی از یک برنامه تلویزیونی با گرایش صوفیانه توسط شیخ جابر بغدادی (یکی از نمادهای مکتب صوفیه مصر) از داخل مدینه المنوره ضبط و در ماه رمضان سال گذشته با عنوان «حالة حب» از شبکه «اقرأ» پخش شد. در این برنامه از رابطه حضرت محمد صلی الله علیه و آله و سلم با اصحاب و خاندان مکرمش صحبت شده است.

👇 ادامه دارد...

@dolatedin