دولت دین | اندیشکده مرصاد
1.52K subscribers
1.19K photos
198 videos
20 files
1.51K links


خبر و تحلیل از «نهاد دین در جهان اسلام». نهادی که می باید به جایگاه راستین خویش، یعنی رهبری جوامع باز گردد.

هیئت تحریر: میز «نهادها»ی اندیشکده حوزوی مرصاد
https://tttttt.me/mersadcss

ارتباط با مدیر: @dolatdin
Download Telegram
#فتوا ی اندماج میان فصائل معارض #سوریه جلوه‌ای جالب توجه از کشمکش‌ها بر نقش #علما در روندهای سیاسی نظامی شده است.
عبدالله #المحیسنی که اخیرا به همراه 15 تن از شیوخ، انضمام فصائل معارض از جمله النصره، احرار، زنکی و پنج گروه دیگر را «واجب» و مخالفت با آن را «گناه» اعلام کرده بود ( https://goo.gl/gaX5TE) با واکنش تند مخالفان مواجه شده است.
هر دو گروه احرار و النصره مشتمل بر جناحی هستند که یکی به علت تندروی و دیگری به هوای بقا در گروه های معتدل پیوستن این دو به هم را نفی می کنند. همانطور که پیداست، محیسنی که از همان ابتدا نیز به لحاظ فکری جایی میان النصره و احرار قرار داشت بعد از فتح #حلب جرات و صراحت لفظ بیشتری برای برخورد با جناح ضد اندماجی دو گروه یافته است. دقیقا همین معنا را می توان با ملاحظۀ امضای #ابوماریا_القحطانی ذیل این فتوا دریافت. او هم شرعی تراز اول #النصره بود که تلاش بسیاری برای تعدیل این گروه نمود و بر اثر اصرار بر همین مطلب با النصره فاصله گرفت. به هرطریق حال که جناح راست النصرة و چپ #احرار دست به فتوی شده اند جناح راست احرار برآشفته است. تندترین واکنش در این میان مربوط به لبیب نحاس -مسئول مکتب سیاسی و چهرۀ شبه لیبرال احرار- بود که فتوا را «کودتایی شرعی با فتوایی کهنوتی» عنوان داده است. احمد محمد نجیب، رئیس هیأت قضایی احرار نیز که چهره ای اعتدالی شناخته می شود فتوای مزبور را سیاسی و نوعی «ارهاب فکری» خوانده است (https://goo.gl/VugoKT).
طبعا اینکه مخالفان اساس «فتوای سیاسی» را با عناوینی چون ارهاب و #کهنوتیه و طاغوت هدف قرار دهند فارغ از مورد خاص آن می تواند الگویی پایدار درون #اسلام_سیاسی را برسازد.
______________
@dolatedin
(https://telegram.me/dolatedin/104) :معرفی کانال
دردسرهای یک فتوای شیعی!

الازهر اخیرا با چالش هایی حول موضوع ضرورت شهادت در طلاق مواجه شده است.
داستان زمانی آغاز شد که سیسی در یک همایش از تاثیرات منفی شرعی دانسته شدن #طلاق_شفوی سخن گفت و با لحنی نیشدار از احمد #الطیب که در جمع حاضر بود خواست تا #الازهر در مقابل این نوع طلاق موضع بگیرد. درخواستی که با پاسخ منفی هیئت #کبار_علماء الازهر مواجه شد و جدال سنگین رسانه ای میان جریان مذهبی و طرفداران سیسی را به دنبال داشت (http://ara.tv/44sxc).
بعد از این هجمه ها بود که الطیب در یک برنامه تلویزیونی از تلاش خود برای اقناع هیئت کبار به رجوع از #فتوا ی جواز طلاق بدون شهادت پرده برداشت. تلاشی که با گردآوری آرائی خارج از مصادر فقهی مذاهب اربعه همراه بوده ولی به علت مخالفت چنین فتوایی با اجماع فقهای اهل سنت بی نتیجه ماند (https://goo.gl/rahlWD).
لازم به توضیح است که شرطیت شهادت بر طلاق جزو اختلافات دیرین فقه عامه و فقه امامیه است. درواقع مهمترین مستند این شرط عمل امیرالمومنین ع است و از میان فقهای عامه جز 3 نفر از فقهای تابعین بدان فتوا نداده اند و جمهور فقهای اهل سنت با آن مخالفت کرده اند. به این ترتیب طبیعی است تسلیم شدن در برابر این فتوای امامیه برای الازهر گران تمام شود.
پ.ن: برای بحثی تفصیلی در مورد نظر اهل سنت به اشتراط شهادت در طلاق بنگرید به: سیدسابق، فقه السنة، دارالکتاب العربی، ج2، ص257
______________
@dolatedin
(https://telegram.me/dolatedin/104) :معرفی کانال
آیا فتوا در سرزمین "میلیون مفتی" متولی واحد خواهد یافت؟

ماجرای منصب فتوا در #الجزائر به پیچیدگی مصر نیست. #بوتفلیقه هرچند چون سیسی باید نگران نفوذ اسلامگرایان در نهادهای رسمی دینی باشد اما اقلا پدیده غیرقابل کنترلی چون الازهر در مقابل خود ندارد. برهمین اساس اختلافات در این مورد فعلا در لایۀ درون حزبی و میان دو چهره منتسب به حزب حاکم یعنی بوعبدالله غلام‌الله رئیس المجلس الاسلامی الاعلى و محمد عیسی وزیر #اوقاف ظاهر شده است (https://goo.gl/pj84LD). محمد عیسی که یکی دو سالی است سخت به دنبال ایجاد منصب «#مفتی جمهوری» است هفته پیش اعلام کرد تا پایان سال مجمع فقه اسلامی را به عنوان مرجع رسمی #فتوا در الجزائر تاسیس خواهد کرد. عیسی هرچند وفاداری خود را به حزب حاکم و سرسختی‌اش را در برابر #اسلام‌گرایان ثابت کرده است اما عملکرد پرحاشیه او در تعامل با شیوخ پرطرفدار #سنتی همچون آیت عجلت (https://goo.gl/Tgwpks) و علی عیة (https://goo.gl/TkN3Sn) ریسک سپردن این پروژه دشوار را به او بالابرده است. خاصه اینکه مدیریت ضعیف این پروسه ظرفیت آن را دارد که مانند آنچه در ماجرای دعوت شیخ حسون به الجزائر رخ داد (https://goo.gl/9w5W3V)، جریان سنتی و اسلامگرا را در مقابل دولت متحد نماید. از طرف دیگر احتمال قدرت گرفتن آجل اسلامگرایان درون ساختار دولت و به خصوص وزارت اوقاف، بوتفلیقه را نسبت به دادن زمام افتا به این وزارت بی‌رغبت می کند. رئیس جمهور الجزائر طبیعتا ترجیح خواهد داد برای بحران‌های احتمالی پیش رو قدرت مجلس اسلامی اعلای منتسب به خود را در مقابل مجلس علمی وابسته به اوقاف حفظ کند.
______________
@dolatedin
🔹المصری الیوم: ششمین کنفرانس بین‌المللی فتوا در قاهره با حضور علما و روحانیون نماینده 85 کشور طی دو روز برگزار شد. در این کنفرانس که عبدالفتاح السیسی، رئیس جمهور مصر، و دکتر شوقی علام، مفتی اعظم مصر، نیز حضور داشتند، موضوعات پیشنهادی #دارالافتاء مصر پیرامون «نهادهای فتوا در عصر دیجیتال» مورد بحث و بررسی قرار گرفت.

🔹دکتر ابراهیم نجم مهمترین موضوعات این کنفرانس را چنین عنوان کرد: «فتواهای جمعی و نهادهای آن؛ واقعیت و امید»، «موسسات فتوا در عصر دیجیتال؛ چالش‌های توسعه و مدل‌های پردازش»، «مجموعه افتا در زمان همه‌گیری‌ها و بحران‌ها»، «فعال‌سازی توسعه دیجیتال در موسسات فتوا برای مقابله با همه‌گیری‌ها و بحران‌های متقابل».

#مصر #الازهر #السیسی #شوقی_علام #فتوا
@dolatedin
⭕️ «مبلغان قهوه‌خانه‌ها»؛ مردان الازهر بین دود قلیان و ترانه‌های ام کلثوم

🔸
بخش اول

🔹العرب: الازهر پس از آنکه #وزارت_اوقاف کنترل خود را بر مساجد شدیدتر کرد و توانست دیدگاه خود را در مورد روش و ابزار گفتگو با نمازگزاران تحکیم ببخشد، به دنبال فضاهای جدیدی است که بتواند نقش‌های اجتماعی و مذهبی خود را در کف جامعه تقویت کند.

🔹الازهر به فکر مسیرهای دیگری خارج از #مساجد افتاد و #واعظان خود را به حضور مؤثر در کانون‌های جوانان، کلوپ‌ها و قهوه‌خانه‌ها سوق داد و حضور کاروان‌های تبلیغی خود را در جاهای مختلف تشدید کرد تا به نوعی وجود و حضور معنوی خود را اثبات کند.

🔹نظیر عیاد، دبیر کل #مجمع_البحوث_الإسلامیة (وابسته به الازهر)، از حوزه‌های تبلیغی خواست تا «ایده‌های جدیدی را برای ارتباط با مردم ابداع کنند و یک گفتمان تبلیغی روشنگرانه را ارائه دهند و مفاهیمی که به غلط فهم شده است را برای مردم روشن کنند و زمینه‌های گفت‌وگوی متقابل و مؤثر با آنها را فراهم کنند.»

🔹چنین می‌نماید که فعال شدن جنبش #مبلغان با واکنش به اقدامات موفق وزارت اوقاف مرتبط است، چرا که الازهر چهار سال پیش نیز بیش از 600 کاروان تبلیغی را به قهوه‌خانه‌ها و مراکز جوانان اعزام کرد که به نتیجه نرسید و طرح خود را که از مناطق دورافتاده آغاز کرد و قرار بود به قاهره برسد، کامل نکرد.

🔹فعالان شبکه‌های اجتماعی تصاویر واعظانی را که در قهوه‌خانه‌ها و مراکز جوانان در مناطق مختلف و با #لباس_رسمی الازهر (روپوش و #عمامه) پرسه می‌زدند، پخش کردند. نظرات مربوط به این قضیه به دلیل تناقض میان ظاهر مبلغان جوان و موضوعاتی که در قهوه‌خانه‌ها مطرح می‌کنند و میان تصویر شیخ الازهر #احمد_الطیب، که به نظر می‌رسد تلاش می‌کند تا ایده‌های خود را در میان ترانه‌ها و دود قلیان به اشتراک بگذارد، طنز زیادی به همراه داشت.

🔹اقدامات الازهر با مخالفت برخی از علمای آن مواجه شده است و معتقدند که نقش اصلی الازهر این است که مرجع و نهادی مهم باشد که برنامه‌ریزی‌های مؤسسات مذهبی مرتبط با #فتوا و #تبلیغ را تنظیم می‌کند.

🔹این افراد باور دارند که قرار دادن تعدادی از شیوخ #الازهر در آماج مزاحمت‌ها و انتقادها به دلیل حضور آنها در محیطی که برای انتقال دیدگاه‌های تبلیغی آنها مناسب نیست، تأثیرات منفی بر تصویر الازهر در بین شهروندان دارد و در عین حال شهروندان به گروه‌هایی سوق داده می‌شوند که ذهنیت‌هایی فراتر از نهادهای رسمی مذهبی دارند.

🔹یکی از واعظان که از تعدادی قهوه‌خانه در اسکندریه بازدید کرده و ترجیح داد نامش فاش نشود، گفت: «کاروان‌ها با مشکل بی‌تفاوتی جوانان نسبت به آنچه که برای آن آمده‌ایم مواجه هستند و ممکن است یک مسابقه فوتبال یا غوطه‌ور شدن در بازی دومینو عاملی مخرب برای جلب توجه بسیاری از جوانان باشد و به همین دلیل پاسخ آنها برای درخواست گفتگو منفی باشد.»

🔹وی افزود: «هدف ما این است که به جزئیات مشکلات زندگی شهروندان بپردازیم، توصیه‌های دینی ارائه کنیم تا برخورد با این مشکلات را تسهیل کنیم و اسلام میانه‌رو را که شامل افراط‌گرایی و خشونت نباشد، گسترش دهیم. اینها مسائلی کلی است که اکثر مردم به آن اهمیت می‌دهند، اما در عین حال با مخالفت برخی از صاحبان قهوه‌خانه‌ها مواجه هستیم که از فتوای #تحریم سیگار کشیدن یا روبه‌رو شدن با مشکلات امنیتی به دلیل نقض رویه‌های بهداشتی ترس دارند.»

ادامه دارد...

@dolatedin
💢 پیامدهای فتوای جدید آیت الله سیستانی: خنثی کردن عادی‌سازی روابط با اسرائیل و اتحاد مسلمانان

✍🏼 ابنا انگلیسی: شهر مذهبی #نجف در #عراق روز دوشنبه ۸ نوامبر با فتوایی تاریخی روز خود را آغاز کرد. رسانه‌های عراقی به نقل از دفتر (آیت الله العظمی) سید علی سیستانی، روحانی ارشد شیعه عراق، گزارش دادند که آیت‌الله #سیستانی خرید و مصرف محصولات شرکت‌های #صهیونیستی یا شرکت‌های حامی رژیم صهیونیستی را شرعاً #حرام خوانده است. این فتوا در پاسخ به یک استفتا در مورد مسائل دینی داده شده است.

🔹این #فتوا کمتر از یک ماه پس از #نشست_اربیل که درباره روابط با رژیم اسرائیل برگزار شد و خشم گسترده‌ای را برانگیخت، صادر شد.

🔸شکست عادی‌سازی

🔹در ماه سپتامبر، اربیل پایتخت اقلیم کردستان عراق میزبان نشستی در مورد #عادی‌سازی روابط با رژیم صهیونیستی بود. این دیدار غیردولتی بود، اما واکنش‌های بسیاری را در پی داشت. در همان زمان این خبر برای جناح‌های مختلف عراقی حتی در داخل اقلیم کردستان تکان‌دهنده بود و جنجال زیادی به پا کرد تا جایی که مقامات عراقی برای دستگیری و مجازات سازمان‌دهندگان این نشست وارد عمل شدند.

🔹بسیاری از کارشناسان در آن زمان هشدار دادند که نشست موسوم به «صلح»، که با حضور چهره‌های ناشناخته برگزار شد، با هدف عادی‌سازی روابط با تل‌آویو است، علی‌رغم اینکه دستور کار آن ظاهراً صلح، گفت‌وگوی بین ادیان و مبارزه با تروریسم بود. این نشست از سوی نیروهای تحت حمایت #امارات در عراق برگزار می‌شد که با توجه به واکنش بغداد ناقص ماند.

🔸محدوده اجتماعی و سیاسی فتوا

🔹گاه و بیگاه، برخی از محافل غربگرا در عراق بحث‌هایی در مورد برقراری رابطه با تل آویو مطرح می‌کنند، هرچند که در مقابل مخالفت افکار عمومی عراق جرأت نمی‌کنند حرف خود را بزنند. در عین حال فتوای اخیر آیت الله سیستانی مبنی بر تحریم کالاهای صهیونیستی را می‌توان پاسخی به این نیات دانست. در تاریخ عراق، #مرجعیت_دینی همواره نقش تعیین‌کننده‌ای در جریان تحولات سیاسی و اجتماعی داشته است و اکنون فتوای اخیر هر گامی در جهت عادی‌سازی با تل آویو را خنثی خواهد کرد.

🔹این در حالی است که پیروان و هواداران آیت الله سیستانی نه تنها در عراق بلکه در سایر کشورهای منطقه و حتی کشورهای غربی و اروپایی نیز بسیار گسترده هستند و از این رو فتوای اخیر طیف گسترده‌ای را در بر خواهد گرفت.

🔹در واقع، این #فتوا نه تنها افکار عمومی را علیه هرگونه گرم شدن روابط با تل آویو بسیج می‌کند و از اقدامات احتمالی هر دولتی در عراق، حتی طرفدار غرب، جلوگیری می‌کند، بلکه هزینه‌های عادی‌سازی با رژیم صهیونیستی را حتی در سایر کشورهای مسلمان در منطقه افزایش می‌دهد.

🔹این فتوا همچنین باعث اتحاد و همبستگی با فلسطینی‌ها می‌شود. مردم فلسطین که در سال‌های گذشته تنها از حمایت‌های اندک کشورهای عربی برخوردار بودند، اکنون نسبت به حمایت مسلمانان در کشورهای مختلف خوش‌بین شده‌اند.

🔹اسرائیلی‌ها به خوبی از میزان نفوذ آیت الله سیستانی و به طور کلی مرجعیت دینی در میان مردم آگاه هستند. در سال 2019، وب‌سایت خبری اسرائیلی دبکا فایل (Debkafile) موقعیت و نفوذ مرجعیت دینی را «#دشمن_پنهانی» خواند که پروژه موسوم به اسرائیل بزرگ را تهدید می‌کند. این گزارش می‌افزاید: «تهدید واقعی از سوی ایران نیست، زیرا ایرانی‌ها #دشمن_آشکار ما هستند، اما خطر وحشتناک از سوی عراق و به ویژه شهر نجف و مسلمانان شیعه است». این وب سایت اعلام کرد که آیت الله سیستانی، بنیانگذار نیروهای #حشد_الشعبی، نیرویی که در سال 2014 در مخالفت با گروه تروریستی #داعش به دنبال فتوای #جهاد او متولد شد، مانع بزرگی در برابر منافع استراتژیک تل آویو است و از این رو نمونه واقعی فرضیه دشمن پنهان است. این فتوا قدرت او را برای بسیج 4 میلیون مبارز ضد #تروریسم در عرض چند روز تنها با یک "فتوای دو کلمه‌ای" برجسته کرد.

🔹دبکا فایل گزارش داد: «این فتوا حتی توسط پیروان دیگر مراجع و علما در نجف، کربلا، قم و مشهد پذیرفته و عملی شد و این اتفاق نادری است». این وب‌سایت افزود: «وی (آیت الله سیستانی) چندین مؤسسه آموزشی، مالی و خدماتی تأسیس کرده است که دامنه فعالیت‌های آن‌ها به صورت گسترده و فراتر از عراق است و حتی گاهی اوقات به دولت کمک می کند.»

@dolatedin
💢 الازهر و جنجال تحریم خوک

🔹بی بی سی عربی: نزدیک به یک ماه پیش جهان شاهد یک موفقیت پزشکی و علمی بود که در رسانه‌ها خبرساز شد؛ جراحان آمریکایی موفق شدند کلیه یک #خوک اصلاح‌شده ژنتیکی را به بدن یک بیمار مرگ مغزی پیوند بزنند.

🔹به موازات این دستاورد علمی، پرسشی دینی مطرح شد که با وجود حرمت گوشت خوک در میان #مسلمانان و #یهودیان چنین پیوندی چه حکمی دارد. از آن زمان تاکنون بحث و جدل در مورد جواز استفاده از این آزمایش پزشکی در صورت موفقیت کامل و گسترش کاربرد آن ادامه یافته است.

🔸احمد کریمه: حرمت پیوند اعضای خوک

🔹نظرات دینی در این باره متفاوت بود؛ نخست #احمد_کریمه، استاد فقه تطبیقی دانشگاه #الازهر بود که به ممنوعیت پیوند عضو خوک به بدن انسان، حتی اگر موضوع مرگ و زندگی در میان باشد، #فتوا داد.

🔹کریمه در برنامه «حیاة الیوم» در شبکه الحیاة مصر گفت: «پیوند اعضا از خوک به انسان به عنوان یک نص شرعی #حرام بوده و این امر اجتهادپذیر نیست.»

🔹کریمه در پاسخ به این سوال مجری که آیا وجوب حفظ جان آن را از حرام بودن خارج می‌کند، گفت: «فقها اتفاق نظر دارند که درمان با شیء حرام و نجس، حرام است.»

🔹وی افزود: «خوک با تمام اعضا، مایعات، اندام‌ها، چربی‌ها و غیره که از آن جداشده، #نجس است.»

🔹این دیدگاه کریمه مورد حمله کسانی قرار گرفت که او را به "#افراط‌گرایی فکری" متهم کردند و یک وکیل مصری با ارائه دادخواستی خواستار ممانعت از حضور کریمه در رسانه‌ها و لغو مجوز سخنرانی و فتوا برای وی شد.

🔸فتاوای مخالف نظر کریمه

🔹در همین چارچوب فقهی و شرعی، #احمد_ترکی از علمای الأزهر در این باره و در برنامه «صالة التحرير» شبکه صدى البلد صحبت کرد.

🔹ترکی با بیان اینکه قرآن بر تحریم «گوشت» خوک و نه خوک به طور مطلق تاکید کرده، گفت: «گویی خدا می‌داند که انسان به این حیوان نیاز پیدا خواهد کرد» و وی در این باره به چند کاربرد پزشکی مواد و بافت‌های استخراج شده از خوک اشاره کرد.

🔹ترکی گفت: «میان اسلام و هیچ حیوانی دشمنی نیست و نجاستی که با آن به خوک انگ زده می‌شود، مجازی و معنوی است و در نص قرآن تنها به گوشت خوک اختصاص یافته است.»

🔹ترکی درباره پیوند کلیه خوک گفت: «موضوع به صورت علمی به دانشمندان، متخصصان و کمیته‌های علمی و پژوهشی ارجاع می‌شود تا فواید و مضرات این موضوع و موارد دیگر را با هم مقایسه کنند.»

🔹خالد الجندی عضو المجلس الأعلى للشئون الإسلامية در واکنش به ممنوعیت پیوند کلیه خوک به بدن انسان توسط احمد کریمه، به وی حمله کرده و او را متحجر توصیف کرد و گفت: تعجب‌آور است که نظر کریمه با نظر الازهر که در آن درس خوانده، تناقض دارد.

🔸دیدگاه دارالافتاء مصر

🔹#دارالفتاء #مصر پیش از این با انتشار پستی در صفحات رسمی خود در شبکه‌های اجتماعی، در مورد جنجال پیرامون جواز پیوند کلیه خوک به بدن انسان اظهار نظر کرده بود و در آن نوشت: «اصل در دارو این است که باید مشروع باشد و از اعضای خوک در آن استفاده نشود، مگر اینکه جایگزینی برای آن وجود نداشته باشد و آن نیز مورد نیاز باشد. در این صورت مداوا شدن با آن اشکالی ندارد، زیرا حفظ نفس یک هدف مشروع و #واجب در دین است.»

@dolatedin
💢 حمایت سازمان‌های علمایی اسلام‌گرا از انتخاب اسامه الرفاعی به عنوان «مفتی سوریه»

🔹السوریة: الإتحاد العالمي لعلماء المسلمين با صدور بیانیه‌ای صمیمانه‌ترین تبریکات و بهترین آرزوهای خود را به مناسبت انتخاب شیخ #اسامه_الرفاعی توسط #المجلس_الإسلامي_السوري به عنوان #مفتی کل #سوریه ابراز کرد.

🔹پیش از این، «هيئة علماء المسلمين» لبنان، «هيئة علماء فلسطين في الخارج» و «هيئة علماء اليمن» بیانیه‌های مشابهی را صادر کرده بودند.

🔹در بیانیه #اتحاد_العلماء که دکتر علی #قره_داغی دبیرکل آن است، آمده است که انتخاب اسامه الرفاعی، واکنشی عملی به لغو رسمی منصب مفتی سوریه تلقی می‌شود و با توجه به حضور شیخ الرفاعی در این مقام بی‌تردید موجب ایجاد رابطه ممتازی خواهد شد که اتحادیه جهانی علمای مسلمان را با علمای برجسته و مردم بزرگ سوریه سرافراز و آزاد پیوند می‌دهد.

🔹همچنین #هيئة_علماء المسلمين #لبنان 21 نوامبر بیانیه‌ای صادر کرد، که در آن آمده است: انجمن علمای مسلمان لبنان انتخاب عالم برجسته شیخ اسامه عبد الکریم الرفاعی به عنوان مفتی اعظم سوریه را به مردم سوریه به طور عام و علمای آن به ویژه تبریک می‌گوید و آن را گامی برای آزادسازی جایگاه افتا دانست.

🔹هيئة علماء فلسطين در خارج از کشور نیز از انتخاب الرفاعی استقبال کرد و گفت این انتخاب جایگاه فتوا را به جایگاه واقعی خود و به دور از انتصاب و کنترل سیاسی باز می‌گرداند و این اقدام مبارکی است که ما در انجمن علمای فلسطین حمایت خود را از آن اعلام می‌کنیم.

🔹سخنگوی رسمی هيئة علماء يمن، محمد ناصر الحزمی الادریسی نیز به نوبه خود، اقدام «المجلس الإسلامي السوري» را تبریک گفت.

✍️ ملاحظه: حمایت سازمان‌های علمایی اسلام‌گرا از اقدام مجلس معارضان سوریه دور از انتظار نبود. اما با وجود این حمایت‌ها، بعید است انتخاب اسامه الرفاعی به عنوان مفتی کل بتواند چندان موفقیتی برای معارضان در ارتقای اقتدار دینی خود در جامعه سوریه به همراه داشته باشد؛ چرا که پیش از این نیز علمای معارض سوری جایگاه #افتا را خالی نگذاشته بودند و مجلس معارضان با ریاست الرفاعی، شورای افتایی را ترتیب داده و موازی با مفتی جمهوری سوریه (شیخ حسون)، #فتوا می‌دادند.

🔸طرفه آنکه معارضان اسلام‌گرا با تصمیم جدید خود گامی مخالف با موضع پیشین خود نسبت به نهاد افتا برداشته‌اند و با انتخاب مفتی کل، عملا خلاف «#اجتهاد_گروهی» مبتنی بر «#شورا» و «گفتگوی علمی»، که پیش از این شعار و عمل خود قرار داده بودند، اقدام کرده‌اند. در واقع همانگونه که دولت سوریه مقام مفتی کل را لغو کرده، معارضان نیز #مجلس_الافتاء را برچیده‌اند و عملا امتیاز شورایی بودن افتا را به طور انحصاری به دولت بخشیده‌اند و پس از این به جای بیش از ۲۰ امضای علمای دینی که پای هر فتوای مجلس افتای معارضان می‌آمد، تنها باید امضای اسامه الرفاعی را شاهد باشیم.

@dolatedin
⭕️ «حق الکد و السعایة»؛ شیخ الازهر خواستار اعطای نیمی از اموال حاصله در دوران زوجیت به زنان شاغل شد

🔹اسکای نیوز: دعوت شیخ #الازهر به لزوم احیای فتوای موسوم به «حق الکد والسعاية» (حق زحمت و تلاش) جهت حفظ حقوق #زنان شاغلی که برای گسترش ثروت همسرشان تلاش می‌کنند، واکنش‌های متعددی در محافل مختلف #مصر به همراه داشته است.

🔹بر اساس این فتوای قدیمی که شیخ #احمد_الطیب خواستار احیای آن شده، در صورت فوت مرد، نیمی از اموالش که در به دست آوردن آن سهیم بوده است، مستقیما به همسرش اختصاص می‌یابد و بقیه آن نیز براساس سهم الارث تقسیم می‌شود و دلیل چنین موضوعی هم مشارکت و تلاش او در به دست آوردن این ثروت است.

🔹شیخ احمد الطیب لزوم احیای این #فتوا را، با توجه به تحولات امروزی و لزوم ورود زنان به بازار کار برای کمک به تامین مخارج زندگی، خواستار شده و بر اهتمام شریعت اسلامی نسبت به حفظ حقوق زن و تضمین هر آنچه باعث حفظ کرامتش می‌شود، تاکید کرده است.

🔹این فراخوان شیخ الازهر با استقبال گسترده ارگان‌های رسمی و سازمان‌های جامعه مدنی در مصر همراه شده و آنها بر تلاش الازهر برای حفظ حقوق زنان شاغل در برابر قلدری‌ها تاکید کردند.

🔹«محمود مهنا» عضو هیئت علمای بزرگ مصر نیز به نوبه خود در اظهاراتی به اسکای نیوز گفت: #شریعت اسلامی حفظ حقوق زنان را از همه جهات تضمین کرده و برای آن ضمانت ویژه قرار داده است در حالی که مرد را به تمام حقوق مالی از تامین منزل زناشویی تا هزینه‌های روزانه ملزم کرده است.

🔹وی افزود: زنان شاغل اگر بخواهند در هزینه‌های زندگی به همسر خود کمک کنند، این از باب خوش برخوردی است اما از نظر شرعی مجبور به این موضوع نیست؛ در نتیجه احیای فتوای «زحمت و تلاش برای کسب روزی» حقوق مالی زنان را در صورت ضرر تضمین می‌کند.

🔹این فتوا موافقان و مخالفانی را در داخل مصر به همراه داشته است. ازجمله موافقان آن، شورای ملی زنان این کشور بود که «مایا مرسی» رئیس آن از شیخ الازهر به خاطر تاکید بر احیای این فتوا تمجید کرد.

🔹درمقابل برخی دیگر ضمن مخالفت با آن، عنوان کردند که «حق زحمت و تلاش » در اسلام وجود ندارد.

🔹#خالد_الحوینی از علمای این کشور در این باره گفت: «اصطلاح حق زحمت و تلاش در اسلام وجود ندارد و ماجرای حکمی که عمر بن خطاب برای یک زن صادر کرد و نسبت به اعطای نصف اموال همسرش به او حکم کرد، به این دلیل بود که زن در تجارت مرد شریک بود و صدور چنین حکمی از باب بدهی‌هایی است که صاحب آن اعم از مرد و زن قبل از تقسیم ماترک، مستحق آن هستند.»

🔹گفتنی است «حق الکد والسعایة» (حق زحمت و تلاش برای کسب روزی) عبارت است از حق زن در ثروتی که مرد در دوران ازدواج خود با او انباشته می‌کند به طوری که زن در ازای تلاش‌های مادی و معنوی که به انباشتن آن کمک کرده، حق الزحمه نصیبش می‌شود.

🔹شیخ الازهر در دیدار «شیخ عبداللطیف بن عبدالعزیز آل شیخ» وزیر الشؤون الإسلامیة عربستان سعودی خواستار احیای این فتوا از میراث اسلامی به منظور حفظ حقوق زنان شاغل شده است. (شفقنا)

✍️ ملاحظه: حق کد و سعایة در میراث اسلامی به اجتهادی از عمر بن خطاب بازمی‌گردد که در مورد زنی به نام حبیبة بن زریق که در تجارت شوهرش شریک بود، نیمی از مال شوهرش را به وی بخشید و در نیم دیگر هم بر اساس سهم الارث با دیگر وارثان شریک کرد.

🔸بسیاری از علمای مالکی به این اجتهاد استناد کرده و به حق شراکت زوجه در اموالی از شوهرش که در طول زندگی با وی بدست آورده، فتوا داده‌اند. أبو العباس أحمد بن عرضون، فقیه برجسته مالکی در قرن ۱۰ هجری، در این باره گفته: «زن اگر شوهرش بمیرد نیمی از اموال را می‌گیرد و مابقی مطابق قواعد ارث تقسیم می‌شود، و این به دلیل مشارکت و تلاش و کوشش زن در به دست آوردن این مال است.»

🔸شیخ #علی_جمعه، #مفتی اعظم سابق مصر و از اعضای هیئت #کبار_العلماء الازهر، با تأیید اينکه بسیاری از فقهای مالکی در این باره فتوا داده‌اند، می‌گوید: «بسیاری از محاکم شرعی در کشورهای مغرب عربی در قرن گذشته بر این اساس حکم داده‌اند و مطالعات و تحقیقات بسیاری نشان می‌دهد که قوانین غربی از این دیدگاه حقوقی اسلامی بهره برده‌اند.»

🔸برخی از معاصران، همچون #سعدالدین_هلالی، استاد فقه مقارن دانشگاه الازهر، در کتاب تازه خود با عنوان «حق السعاية في الوظيفة المنسية» تلاش کرده تا با استناد به تلاش زنان خانه‌دار در رسیدگی به امور منزل و فرزندان، حق کد و سعایة را به تمامی زنان خانه‌دار و شاغل توسعه دهد. او همچنین این حق را برای مرد هم ثابت دانسته و مرد را نیز شریک در اموال زن می‌شمرد.

@dolatedin
مستند "سیستانی" منتشر شد

🔹سید عمار نقشوانی(نخجوانی) متولد نجف و بزرگ شده در آمریکا و انگلیس است و در سال ۲۰۱۴ میلادی به عنوان یکی از ۵۰۰ مسلمان تاثیرگذار در دنیا مطرح و انتخاب شد. وی که با سخنرانی‌ها و فعالیت‌های رسانه‌ای‌اش به زبان انگلیسی شناخته می‌شود، شنبه ۱۹ فوریه مطابق با ۳۰ بهمن مستندی با عنوان "سیستانی" در کانال یوتیوب‌اش منتشر کرده که طی دو روز ۵۰ هزار بار دیده شده است. نقشوانی در این مستند یک ساعته که برای مخاطب انگلیسی‌زبان تولید شده، مراحل زندگی آیت‌الله #سیستانی را تشریح می‌کند.

🔹در این مستند با کسی که در جریان بازداشت آیت‌الله در زمان صدام با وی همراه بوده، مصاحبه اختصاصی انجام شده و مصاحبه‌شونده (سیدعلی خلخالی) از احوالات آیت‌الله در مدت بازداشت می‌گوید و اینکه بعثی‌ها شرط آزادی را مصاحبه تلویزیونی و اعلام دخالت ایران در انتفاضه شعبانیه عنوان می‌کنند. آقای سیستانی هم در مقابل می‌‌گوید که به دو شرط حاضر به همراهی می‌شود. یکی از شروط این است که اسم ایران را نیاورد، چون بستگان‌اش در ایران هستند و نمی‌خواهد برای آنها دردسر ایجاد کند. بالاخره مصاحبه انجام نمی‌شود.

🔹نقشوانی در این مستند به مخاطبان انگلیسی زبان‌اش به‌صراحت القا می‌کند که اصلاح "#فتوا" و "آیت‌الله" دو بار در رسانه‌ها مطرح شد، یکبار در ماجرای "سلمان رشدی" و دیگر بار در سال ۲۰۱۴ و پس از اقدامات داعش در عراق و فتوای جهاد آیت‌الله سیستانی.

🔹در بخش دیگر این مستند صدای #سیدجواد_شهرستانی شنیده می‌شود و مستندساز که به تازگی به ایران سفر کرده بوده، در دیدار با دامادِ آیت‌الله در جریان حواشی دیدار پاپ با #مرجعیت قرار می‌گیرد.

🔹شهرستانی به مستندساز می‌گوید که #پاپ شرط کرده بود که برای دیدار با آیت‌الله باید صندلی مخصوص‌اش را بیاورد ولی آقای سیستانی نمی‌پذیرد و اینکه بعد از این دیدار، #مسیحیان دیگری از جمله ماکرون(رئیس‌جمهور) فرانسه نیز درخواست دیدار با مرجعیت را داشته‌اند که به علت شرایط کرونایی و ... پذیرفته نشده است.

🔹در بخش پایانی این مستند نیز با یکی از اعضای کلیسای کاتولیک مصاحبه می‌شود که هرچند سخنان وی کاملا مطابق با تفسیر اطرافیان آیت‌الله از دیدار وی با پاپ نیست ولی نکات قابل توجهی در سخنان این #کشیش وجود دارد. از جمله اینکه گویا کلیسای #کاتولیک هنوز از حوزویان نجف که اجازه ندادند پاپ وارد حرم شود، دلخور بوده و این برخورد را فراموش نکرده‌است. برخوردی که در نجف خبرساز شد ولی خبر آن به #ایران نرسید. (به نقل از کانال «حوزه‌ بی سانسور»)

@dolatedin
💢 معرفی کتاب «صلح به نام خدا؛ گفتارهای اسلامی در مورد معاهدات با اسرائیل»

📚 Peace in the Name of Allah; Islamic Discourses on Treaties with Israel

✍🏼 نویسنده: Ofir Winter

📓 ناشر: De Gruyter

📅 تاریخ انتشار: فوریه 2022

🔹از پیمان دراماتیک کمپ دیوید در سال 1978 تا اعلام غافلگیرکننده #پیمان_ابراهیم در سال 2020، برقراری #صلح با #اسرائیل همیشه برای رژیم‌های عربی کار سختی بوده است. کتاب «صلح به نام خدا» از طریق تجزیه و تحلیل صدها #فتوا، #خطبه، مقاله، کتاب، مصاحبه، اشعار، تمبر پستی و دیگر رسانه‌ها، بررسی می‌کند که چگونه مقامات سیاسی و مذهبی #مصر، #اردن و #امارات توجیهات اسلامی برای صلح با اسرائیل را ارائه کرده‌اند و چگونه مخالفان با آنها مقابله کردند.

🔹این بحث ماهیت انعطاف‌پذیر و مبهم گفتمان‌های سیاسی مبتنی بر وحی را نشان می‌دهد. اسلام نه «طرفدار» و نه «مخالف» صلح با اسرائیل است، بلکه تنها مردم چنین هستند، همانطور که بازیگران مختلف سیاسی مسلمان مواضع رقابتی یا حتی متناقضی دارند.

🔹این کتاب اولین کتابی است که به طور سیستماتیک، در یک چشم‌انداز تاریخی تطبیقی، گفتمان‌های عربی-اسلامی را در ترویج صلح با اسرائیل بررسی می‌کند.

📌فهرست مطالب:

1️⃣ پیشگفتار

2️⃣ مقدمه: صلح در اسلام

3️⃣ مصر: زمینه سازی برای صلح

4️⃣ اردن: مشروعیت بخشیدن به یک صلح گرم

5️⃣ امارات متحده عربی: پیشگام در توافق ابراهیم

6️⃣ نتیجه

@dolatedin
💢 مفتی عمان: مکتب اباضیه با خوارج موافق نیست و اجرای شریعت بر دموکراسی رجحان دارد

🔹الجزیره: برنامه «المقابله» در شبکه الجزیره میزبان #مفتی سلطان‌نشین #عمان، شیخ احمد بن حمد الخلیلی بود تا در مورد زندگی خود، اعتقادات #اباضیه و تجربیاتی که به عنوان مفتی اعظم عمان پشت سر گذاشته است، صحبت کند.

🔹الخلیلی در رابطه با ارتباط خود با سلطان فقید عمان، قابوس بن سعید، تأکید کرد که وی به بسیاری از موارد مانند نوشیدن مشروبات الکلی، بی‌حجابی و موارد دیگر انتقاد داشته و با وجود انتقاداتش، مورد آزار و طرد قرار نگرفته است و سلطان قابوس نیز به نوبه خود شنونده نصیحت‌های او بوده است.

🔸عمان و مذهب اباضیه

🔹مفتی اعظم عمان در مورد تبدیل سلطنت عمان به مرکز مذهب اِباضیه و نحوه برخورد آن با محیط چندمذهبی، تاکید کرد که ریشه این مذهب به سال 130 هجری قمری باز می‌گردد و این مذهب با همگان تعامل می‌کند، مگر سه گروه: مشرک به خدا و بت‌پرست، کافر از اهل کتاب و یا امام ظالمی که بر مردم مسلط است.

🔹وی افزود: اباضی‌ها جز شهادتین از دیگری چیزی نمی‌پرسند و هر کس که شهادتین را بر زبان جاری کند، او را برادری می‌دانند که باید حق وی رعایت شود.

🔹#احمد_الخلیلی با اشاره به فراگیری علوم دینی نزد شاگردان شافعی، مالکی و حنفی و مطالعه میراث #شیعه، افزود: «فتاوای اباضیه برگرفته از قرآن و سنت و اجماع علمای اهل فن است.»

🔸مخالفت اباضیه با حاکم فاسد

🔹الخلیلی درباره ماهیت رابطه مفتی با حاکم و استقلال #فتوا از فشارهای سیاسی تاکید کرد که اباضی‌ها به حاکم وفادار نیستند و در صورتی که حاکم به حکم خدا حکومت نکند، او را طرد می‌کنند.

🔹وی گفت فرقه اباضیه از حاکم می‌خواهد که تنها با آنچه خداوند نازل کرده حکومت کند و عدالت را برقرار نموده و به مردم آزادی بدهد. وی اظهارات برخی از علما - از دیگر فرق - را مبنی بر نهی از قیام بر حاکم را حتی در صورت ارتکاب وی به زنا به صورت علنی، محکوم و نکوهش کرد.

🔹مفتی اعظم عمان گفت فرقه اباضیه با #خوارج موافق نیست، بلکه آنها، خوارج را انکار می‌کنند و آنها را گروهی سرکش می‌دانند. وی توضیح داد که دو طرف (اباضیه و خوارج) در مورد جواز قیام علیه حاکمی که به قانون شرع حکم نکند، اتفاق نظر دارند، همچنان که مکتب اباضیه در بسیاری از امور با #زیدیه هم عقیده است و به گفته وی، اختلافات میان آنان کم است.

🔸ناسازگاری دموکراسی با شریعت

🔹الخلیلی در قسمت دوم برنامه «المقابله» تاکید کرد که #دموکراسی گاه با مسائل دین اسلام به ویژه مسائل تشریعی سازگار نیست و احکام دین اسلام را باید از قوانین عرفی که در بسیاری از کشورها در قالب قوانین وضع می‌شود، جدا کرد.

🔹وی افزود: در مجلس شورا اجرای آن چیزی که شرع مقرر کرده است، اهمیت دارد و در مورد آنچه #شریعت تصریح نکرده است، باید تحقیق کنند. وی تأکید کرد که در دموکراسی به شریعت توجه نمی‌شود و به خاطر دموکراسی نباید به امور شرعی خدشه‌ای وارد می‌شود.

🔸موضع مفتی عمان در مورد عادی‌سازی

🔹مفتی عمان در خصوص #عادی‌سازی روابط برخی کشورهای عربی با رژیم اشغالگر صهیونیستی و سفر بنیامین نتانیاهو نخست وزیر سابق #رژیم_صهیونیستی به عمان، که آن را سیاسی توصیف کرد، اظهار داشت: «مخالف هرگونه مصالحه در مورد #فلسطین است و عادی‌سازی نتیجه‌ای ندارد و در نهایت فلسطین با طرفداران عادی‌سازی یا بدون آنها پیروز خواهد شد.»

🔹احمد الخلیلی تسلط طالبان بر #افغانستان پس از عقب‌نشینی آمریکایی‌ها را پیروزی آشکار جنبش اسلامی #طالبان دانست و گفت هیمنه آمریکا در مقابل ایمان مجاهدین شکسته شد و راز آن در ترکیب ایمان و قدرت طالبان نهفته است.

🔹 وی افزود که از هر دستوری که جایگاه اسلام را در هر کجای جهان بالا ببرد، از جمله تبدیل «ایاصوفیه» از کلیسا به مسجد در #ترکیه، و از اردوغان به خاطر مواضعش در حمایت از اسلام، حمایت می‌کنم.

🔹الخلیلی سخنان خود را با پیامی خطاب به مسلمانان ملتزم به تقوا، به پایان رساند، زیرا طبق گفته‌های خود، این کلید آسایش مسلمانان است و فاش کرد که در حال حاضر مشغول تفسیر قرآن است و سعی دارد هر چه زودتر آن را تکمیل کند.

✍️ ملاحظه: در حالی که سیاست کلی عمان دهه‌ها بر حفظ بی‌طرفی در رابطه با برخی از مهم‌ترین مسائل منطقه و خاورمیانه استوار بوده، احمد بن حمد الخلیلی، مفتی اعظم این کشور مسیری متفاوت در پیش گرفته و نظرات خود در رابطه با سیاست‌ها و تحولات داخلی و منطقه‌ای را آشکارا در شبکه‌های اجتماعی به اشتراک می‌گذارد.

🔸درخواست از سلطان عمان برای پایین آوردن قیمت‌ها، حمایت از پیروزی طالبان، حمایت از سیاست‌های مالی اردوغان، انتقاد از وضعیت حقوق بشری مسلمانان هند، حمایت همه‌جانبه از مسأله فلسطین و بسیاری دیگر از این چنین مسائل جهان اسلام، الخلیلی را به «مرجع دینی تراز» در نگاه بسیاری از اسلام‌گرایان اهل سنت تبدیل کرده است.

@dolatedin
⭕️ یک خطیب در ازبکستان به‌دلیل انتقاد از سیستم پرداخت برکنار شد.

در پی انتقاد خطیب و امام مسجد ترمذی تاشکند از سیستم کش‌بک، اداره مسلمانان ازبکستان وی را برکنار کرد.

🔗ادامه مطلب:
syaaq.com/26720

🏷 #آسیای_مرکزی #اقتصاد_ازبکستان #فتوا

@syaaq_ir