#የደም #ግፊት #በሽታ #መነሻ፣ #ምልክትና #መከላከያዎች

የደም ግፊት በሽታ የተለመደ ችግር ሲሆን የደማችን ጉልበት/ሀይል ከአርተሪ (የደም ቧንቧ) ግድግዳ ጋር ሲነፃፀር በጣም ከፍተኛ ሲሆን የሚከሰት ህመም ነው ይህም እንደ ልብ ህመም አይነት የጤና ችግር ያስከትላል። የደም ግፊት ልባችን በምትረጨው የደም መጠን እና ደም በአርተሪዎቻችን ውስጥ ሲያልፍ የመቋቋም ኃይል ይወሰናል። ብዙ ደም ልባችን በረጨች መጠን አርተሪያችን (ደም መልስ) ይጠባል ከዚያም የደም ግፊታት መጠናችን ይጨምራል ማለት ነው። ምንም አይነት ምላክት ሳይኖረው ለአመታት የደም ግፊት መጠናችን ከፍተኛ ሊሆን ይችላል ይህም የደም ቧንቧዎቻችንን ይጐዳቸዋል።
ያልተቆጣጠርነው ከፍተኛ የደም ግፊት ለከባድ የጤና ችግር የመጋለጥ እድላችንን ይጨምራል ለዚህም የልብ ድካምና የደም መርጋት ተጠቃሾች ናቸው። የደም ግፊት ከብዙ አመታቶች በፊት የነበረ በሽታ ሲሆን በማንኛውም የእድሜ ክልል ያሉ ሰዎችን ያጠቃል። ከፍተኛ የደም ግፊት በቀላሉ የሚታወቅ በሽታ ሲሆን በሽታው እናዳለብን ካወቅን ሀኪምዎን በማማከር በቀላሉ መቆጣጠር ይቻላል።
የደም ግፊት በሽታ መነሻዎች!
ሁለት አይነት የደም ግፊት በሽታዎች አሉ፦
#1. የመጀመሪያ የደም ግፊት
አብዛኞቻችን አዋቂዎች የደም ግፊት መነሻ ምክንያት አይታወቅም። የዚህ አይነቱ የደም ግፊት የመጀመሪያ ደረጃ ይባላል የሚከሰተውም ቀስ በቀስ ከረጂም አመታት ቆይታ በኃላ ነው።
#2. ሁለተኛ የደም ግፊት
አንዳንድ ሰዎች ከፍተኛ የደም ግፊት ከተች በተጠቀሱት ምክንያቶች ያጋጥማቸዋል። ይህ አይነቱ የደም ግፊት ሁለተኛ ደረጃ የደም ግፊት ይባላል በድንገት የሚከሰት ሲሆን ከመጀመሪያ ደረጃ የደም ግፊት ዓይነት የበለጠ ከፍተኛ የደም ግፊት በሽታ ያስከትላል።
የተለያዮ ሁኔታዎች እና መድሃኒቶች ለሁለተኛ ደረጃ የደም ግፊት ያጋልጡናል እነሱም፦
👉የኩላሊት ችግር
👉የአድሬናል ዕጢ እብጠት
👉የታይሮይድ ችግር
👉ጥቃቅን የደም ቧንቧዎች ችግር
👉አንዳንድ መድሃኒቶች
👉በህግ የተከለከሉ መድሃኒቶች (ኮኬይን፣ አምፊታሚን)
👉የአልኮል ሱሰኝነት
👉 የእንቅልፍ ችግር
#የደም #ግፊት #ምልክቶች!
አብዛኛውን ጊዜ የደም ግፊት በሽታ ተጠቂ ሰዎች የደም ግፊት መጠናቸው በአስደንጋጭ ሁኔታ እስከሚጨምር ድረስ ምንም አይነት የበሽታው ምልክት አይታይባቸውም። ጥቂት ሰዎች በመጀመሪያ የበሽታው ደረጃ ላይ ከባድ የራስ ምታት፣ የተምታታ ንግግር እና ከወትሮው የተለየ የአፍንጫ መድማት ያጋጥማቸዋል። እነዚህ ምልክቶች የደም ግፊት መጠናቸው ለህይወታቸው አስጊ እስከሚሆን ድረስ ላይታዮ/ላይከሰቱ ይችላሉ። የደም ግፊት መጠንዎን መለካት እንደማንኛውም የህክምና ቀጠሮ ልንወስደው ይገባል።
ከ18 ዓመታችን ጀምሮ ቢያንስ በ2 ዓመት አንድ ጊዜ እንድንለካ ይመከራል። የደም ግፊትዎን ሲለኩ በሁለቱም ክንድዎ መለካት አለብዎት የደም ግፊት በሽታ ካለብዎት ወይም የልብ ችግር ካለብዎት በተደጋጋሚ መለካት ተገቢ ነው። በተወሰነ የጊዜ ልዮነት የጤና ምርመራ የማያደርጉ ከሆነ በፋርማሲና በተለያዮ ቦታዎች በሚገኙ የደም ግፊት መለኪያ መሳሪያዎች እንዲለኩ ይመከራል።
የደም ግፊት መከላከያ መንገዶች!
#ጤናማ #የሰውነት #ክብደት
ከመጠን ያለፈ ውፍረት ከ2-6 እጥፍ በደም ግፊት የመያዝ እድላችንን ይጨምራል።
※ በየጊዜው እንቅስቃሴ መስራት
የሰውነት እንቅስቃሴ የሚያደርጉ ሰዎች ከ 20―50% ከማያደርጉት ሰዎች የመያዝ ዕደላቸውን ይቀንሳል። እንቅስቃሴ ሲባል ማራቶን መሮጥ አይጠበቅብንም በየቀኑ የሚደረግ ትንሽ እንቅስቃሴ በቂ ነው።
※ የጨው አጠቃቀማችንን መቀነስ
የደም ብዛት ያለባቸው ሰዎች ጨው መጠቀማቸውን ሲያቆሙ የደም ግፊት መጠናቸው ይቀንሳል። ጨው መጠቀም ም ማቆም የደም ግፊት መጠናችን እንደይጨምር ያደርጋል።
※ አልኮል መጠጦችን አለመጠጣት/መቀነስ
ብዛት ያለው አልኮል መጠጣት የደም ግፊታችን እንዲጨምር ያደርጋል። የደም ግፊታችንን ለመቀነስ የሚወስድትን የአልኮል መጠን ገደብ ማስቀመጥ ተገቢ ነው።
※ ጭንቀትን መቀነስ
ጭንቀት የደም ግፊት መጠናችንን እንዲጨምር ያደርገዋል ከጊዜ ቆይታ በኃላ ለደም ግፊት በሽታ መነሻ አንድ ምክንያት ይሆናል።
ሌሎች የምግብ ይዘቶች የደም ግፊት በሽታን ለመከላከል ይረድናል ከነዚህም መካከል፦
※ ፖታሲየም
በፖታሲየም የበለፀጉ ምግቦች በደም ግፊት በሽታ ከመያዝ ይከላከላሉ። ፖታሲየም ከተለያዮ አትክልትና ፍራፍሬዎች፣ ከእንሰሳት ተዋጽኦዎች እና ከአሳ እናገኛለን።
※ ካልሲየም
አነስተኛ የካልሲየም መጠን የሚጠቀሙ የህብረተሰብ ክፍሎች በደም ግፊት የመያዝ ዕድላቸው ይጨምራል። ካልሲየም ከወተት፣ እርጐና አይብ እናገኝዋለን።
※ ማግኒዚየም
የማግኒዚየም መጠናቸው አነስተኛ የሆኑ ምግቦች መመገብ የደም ግፊት መጠናችንን ይጨምራል። የጤና ባለሙያዎች እንደሚመክሩት ተጨማሪ ማግኒዚየም የደም ግፊትን ለመከላከል/ለመቀነስ መውሰድ አይመከርም ከመደበኛ ምግባችን የምናገኝው በቂ ስለሆነ።
※ የአሳ ዘይት
ኦሜጋ 3 ፋቲ አሲድ የምናገኝው ከአሳ ሲሆን የደም ግፊትን በመከላከል ይረዳናል።
※ ነጭ ሽንኩርት
የደም ግፊት መጠንን እና ኮሌስትሮልን በማስተካከል ከፍተኛ ሚና ይጫዎታል። የካንሰር በሽታን ይከላከላል።
መልካም ጤንነት!!
ለበለጠ የጤና መረጃ ይህን ቻናል ይቀላቀሉ እንዲሀም ለወዳጆ ሼር ያድርጉ

#የሽንት #ቧንቧ #ኢንፊክሽን #በሽታ

የሽንት ቧንቧ ኢንፌሽን በሽታ በሽንት ስርአት ውስጥ ያሉ አካሎች በባክቴርያ ሲጠቁ ሲሆን በዚህ ስርአት ውስጥ
👉ኩላሊት
👉ዮሬተር
👉የሽንት ፊኛና
👉ዩሬትራን ይካትታል፡፡
ሴቶች ከወንዶች የበለጠ በዚህ በሽታ ይጠቃሉ፡፡ ይህ በሽታ የሽንት ፊኛን ብቻ የሚያጠቃ ሲሆን ከፍተኛ ህመም አለው፡፡ ወደ ኩላሊት ሲደርስ ደግሞ ውጤቱ የከፋ ይሆናል፡፡
ፀረ- ባክቴሪያ መድሀኒቶች በሽታውን ለማጥፋት ፍቱን ናቸው፡፡
👉#የሽንት #ቧንቧ #ኢንፎክሽን #መነሻ!
ሽንት ቤት ከተጠቀምን በኋላ በሶፍት ወይም በሌላ ነገር ስናጠዳ ከፊት ወደ ኋላ እንድናጸዳ /እንድንጠርግ/የሚመከርበት ዋነኛው ምክንያት የሽንት ቧንቧ ኢንፌክሽን እንዳይፈጠር ለመከላከል ነው፡፡
👉ዩሬትራ ቱቦ/ቧንቧ ሽንትና ከሽንት ከረጢት ወደ ውጪ ማለትም ከሰውንት ውጭ ማስወገድ ተግባርን ይወጣል፡፡
ይህ ቧንቧ ለፊንጢጣ ቅርብ የሆነ ቦታ ላይ ይገኛል፡፡
በተለይ በሴቶች ትልቁ አንጀታቸው ላይ የሚገኝ ባክቴሪያዎች ለምሳሌ፦ ኢ- ኮላይ (E.coli) ከፊንጢጣ በመነሳት በቀላሉ ዮሬትራ ቧንቧን ወረራ ያደርጉበታል ከዚህም ወደ ሽንት ከረጢት ይጓዛሉ ህክምና ካልተደረገልን በመቀጠል ኩላሊትን ያጠቃል ለዚህም ነው ከወንዶች ይልቅ ሴቶች በሽንት
ቧንቧ ኢንፊክሽን የሚጠቁት በተጨማሪም ሴቶች አጭር ዩሬትራ ስላለቸው ባክቴሪያ በቀላሉ የሽንት ከረጢት የመድረስ እድል አላቸው፡፡
👉#የሽንት #ቧንቧ #ኢንፊክሽን #ምርመራና #ህክምና!
የሽንት ናሙና በመውሰድ በላብራቶሪ ኢንፊክሽኑ እንዲከሰት ያደረገው ባክቴሪያ የተለያዬ ዓይነት ህክምና ምርመራዎች ይደረጉለታል፡፡
👉የዚህ በሽታ ህክምና ጸረ- ባክቴሪያ መድሀኒቶች ናቸው፡፡ ዋናው ልብ ልንል የሚገባን ጉዳይ እየተሸለን እንኳን ቢሆን የታዘዘልንን መድሀኒቶች ውጠን መጨረስ ግድ ነው።
መድሀኒቱን ከጀመርን በኋላ ምልክቶቹ በጥቂት ቀናት ውስጥ ይጠፋሉ በድጋሜ ለማስታወስ የታዘዙትን መድሀኒቶች መጨረስ ግዴታም ጭምር ነው፡፡ ይህም ባክቴሪያው ሙሉ ለሙሉ ከሰውነታችን እንዲወገድና መድሀኒቱን ባክቴሪያዎቹ እንዳይለመድ ያደርጋል፡፡
በተደጋጋሚ በዚህ በሽታ የምንጠቃ ከሆነ ሀኪማችን የሚከተሉትን እርምጃዎች ሊወስድ ይችላል፦
👉ለረጅም ግዜ የሚወሰድ የጸረ ባክቴሪያ መድሀኒቶች ወይም በሽታው በሚጀመርበት ጊዜ በአጭር ጊዜ የሚወሰድ መድሀኒቶች እንድንጠቀም ሊታዘዝ ይችላል፡፡
👉በሽታው ከግብረ ስጋ ግንኙነት ጋር የሚያያዝ ከሆነ ከግብረ ስጋ ግንኙነት በኋላ በአንድ ጊዜ የሚወሰድ ጸረ - ባክቴሪያ ሊታዘዝልዎ ይችላል፡፡
#መከላከያ #መንገድ!
👉የሽንት ፊኛዎችን ባዶ ማድረግ ወይም ሽንትዎ በመጣብዎት ጊዜ ቶሎ መሽናት
👉ሶፍት ስንጠቀም ከፊት ወደ ኋላ መጠቀም
👉ውሃ በብዛት መጠጣት
👉በገንዳ ከመታጠብ ይልቅ በቁም ሻወር መጠቀም
👉ከግብረ ስጋ ግንኙነት በፊት ብልተዎን ማጽዳት /መታጠብ
👉ከግብረ ስጋ ግንኙነት በኋላ ወዲያውኑ መሽናትና ወደ ዮሬትራ የሚገቡትን ባክቴሪያዎች ማስወገድ
👉የብልት አካባቢ ሁሉ ጊዜ ደረቅ እንዲሆን ማድረግ
👉ከውስጥ የምንለብሳቸው (ፓንት) ኮተን መጠቀም ንፅህናውን መጠበቅ
መልካም ጤንነት!!

#Herpes #zoster (አልማዝ-ባለጭራ)

በግማሽ የሰውነት ክፍል ላይ በድንገት የሚወጣ ሽፍታ ሲሆን ብዙዉን ጊዜ ሽፍታው መስመር ይዞ ውሀ ቋጥሮ በጣም ህመም ያለው ነው፡፡ በየትኛዉም የሰዉነት ክፍል ላይ ሊወጣ ይችላል አብዛኛውን ጊዜ ግን
👉በጀርባበማጅራት
👉በደረት ወይም
👉በፊት ላይ ሊወጣ ይችላል፡፡
በአገራችን በተለምዶ #አልማዝ #ባለጭራ እየተባለ ይጠራል::
👉 #የአልማዝ #ባለጭራ #በሽታ #ዋና #መንስኤ ጉድፍን የሚያስከትለው ቫሪሴላ ዞስተር ቫይረስ (Varicella Zoster Virus) ነው ህመሙ ምንም እንኳን ለህልፈተ ህይወት ባይዳርግም ከፍተኛ ስቃይ/ህመም ሊያመጣ ይችላል፡፡
#የህመሙ #ምልክቶች
ብዙዉን ጊዜ በአንዱ የሰዉነት ክፍል በኩል/በቀኝ ወይም በግራ በኩል/ የሚታይ ነዉ፡፡
👉የማቃጠል
👉ማሳከክ
👉የመደንዘዝ
👉መጠቅጠቅ ህመም
👉የጡንቻ ህመም (ድካም)
👉ህመሙ ከተከሰተ ከጢቂት ቀናት በኃላ በቫይረሱ የተጠቃዉ አካባቢ ቀይ ሽፍታ መከሰት/መጀመር
👉ትኩሳት
👉የራስ ምታት የመሳሰሉት ናቸው
#ተጋላጭነትን #የሚጨምሩ #ነገሮች
👉ከዚህ በፊት ጉድፍ የነበረባቸውን ሰዎች
👉የተወሰኑ የህመም አይነቶች እንደ #ካንሰር #ኤች #አይቪ #ስኳርና ሌሎች የሰዉነትን የበሽታ መከላከል አቅም የሚቀንሱ ህመሞች ካሉ
👉እድሜ ከ50 ዓመትና ከዚያ በላይ ሲሆን
#ህክምናዉ
👉ወደ ቆዳና አባለዘር ሐኪም መሄድ
👉ሕክምናው ከሐኪም ጋር በመነጋገር የሚካሄድ ሲሆን የተለያዩ አማራጮች ያሉት ነው፤የአልማዝ ባለጭራ (ኸርፐስ) በቫይረስ አማካኝነት የሚከሰት እንደመሆኑ ጨርሶ ከሰዉነት ዉስጥ የሚያስወጣ መድሃኒት የለም ቢሆንም አንዳንድ ሁኔታውን ለማቅለል የሚታዘዙ የፀረ ቫይረስ መድኃኒቶች አሉ ፡፡ በአፍም ሆነ በቅባት መልክ የሚወሰዱ መድኃኒቶች ቁስሉ ወዲያው እንደጀመረ ቶሎ መወሰድ አለባቸው፤ በፍጥነት ለማገገም ይረዳሉ፡፡
በተጨማሪም - ህመምና ሽፍታ በአይን ዙሪያ ከወጣ ይህ አይነት እንፌክሽን ካልታከመ የማይመለስ ጉዳት በአይን ላይ ሊያመጣ ይችላል፡፡

#መልካም #ጤና

​​✍#ሁሉም_ከማህፀን_የሚወጣ_ፈሳሽ #በሽታ_ነው ?
🔹🔹🔹🔹🔹🔹🔹🔹🔹🔹🔹🔹

⏩ #ከሴት የመራቢያ አካል የሚወጣው ተፈጥሮአዊ ፈሳሽ ከሰውነት ሆርሞን ጋር በተገናኘ ከፍና ዝቅ በማለት በሚሮሩ ለውጦች የሚመጣ ሲሆን በእርግጥ ከሰው ሰው ቢለያይም በአብዛኛው ጊዜ ከ2-5 ml (ከ 2-5 ሚሊ ሊትር) ወይም ከግማሽ እስከ ሙሉ የሻይ ማንኪያ መጠን ሊፈስና ነጭ ወይም ቀለም የሌለው ውሃ መሳይ፤ ወፈር ያለ ንፍጥነት ያለው እና ሽታ የሌለው ነው፡፡
መጠኑ በተለያየ የወር አበባ ኡደት ወቅት ሊለያይ ቢችልም የሚበዛው፦ በእርግዝና ወቅት፤ የወሊድ መቆጣጠሪያ መድሃኒት በሚጠቀሙ ጊዜያት፤ ኦቩሌሽን (Ovulation) እንዲሁም የወር አበባ ለመምጣት ባለው 7 ቀናት ውስጥ ይሆናል፡፡ የተፈጥረ የማህጸን ፈሳሽ የሽንት ቱቦ እና የማህጸን ኢንፌክሽን ለመከላከል እንዲሁም የመራቢያ አካል መድረቅን ለመከላከል ይጠቅማል፡፡

👉 #በበሽታው_በምንጠቃ_ጊዜ #የሚያሳዩት_ምልክቶች_ምንድ_ናቸው?

📌 በመራቢያ አካላት አካባቢ ማሳከክ፣ መቅላት፣ ማቃጠል፣ የህመም ስሜት እንዲሁም እብጠት መኖር።
📌 አረፋ ያለው በቀለሙም ቢጫ፣ አረንጓዴ የሚመስል ፈሳሽ መኖር።
📌 ሽታ ያለው ፈሳሽ።
📌 በወር አበባ እንዲሁም በግንኙነት ጊዜ ሽታ መኖር።
📌 ከማህጸን ፈሳሽ ጋር ደም መቀላቀል።
📌 በግንኙነት ጊዜ ህመም መኖር።
📌 የሆድ፤ የማህጸን አካባቢ እንዲሁም የታችኛው ወገብ። ህመም መኖር እንደ ዋና ዋና ምልክቶች ይካተታሉ።

👉 #ለዚህም_በሽታ_ከሚያጋልጡ #ምክንያቶች_መካከል፦

📌 እድሜ ፡ እድሜ እየጨመረ እና የወር- አበባ መምጣት ሲያቆም የማህጸን ፈሳሽ ሊዛባ፣ ድርቀት እና ማሳከክ ሊኖረ ይችላል፡፡
📌 በወር አባባ ወቅት ለንጽህና መጠበቂያ የሚጠቀሙበትን አቆይቶ መቀየር ማቃጠል፣ ማሳከክ እንዲሁም ማበጥ ከማስከተሉም በተጨማሪ ለኢንፌክሽን መራቢያ ጥሩ መንግድ ይከፍታል።
📌 ሽታ ያለው ሳሙና እና አለርጂ ወይም የማይስማማዎትን ሳሙና መጠቀም ተመሳሳይ ምልክት ያመጣሉ።
📌 ጠባብ እና ላይነን የሆኑ ፓንቶችን መጠቀም ።
📌 ልቅ የሆነ የግብረስጋ ግንኙነት እና ከአንድ በላይ የግብረስጋ ግንኙነት ጓደኛ መኖር ይጠቀሱበታል፡፡

👉 #ይህን_በሽታ_ለመከላከል_ምን
#ማድረግ_አለብን?

📌 ሞቅ ባለ ውሀ በየቀኑ መታጠብ።
📌 ሽታ ያላቸውን ሳሙናዎቸ፤ ዋይፐር ወይም ማድረቂያ ሶፍቶችን አለመጠቀም።
📌 የማያጣብቅ እና ጥጥነት ያላቸውን የውስጥ ልብሶች መጠቀም።
📌 ሽንት ቤት ከተጠቀሙ በሆላ በውሀ መታጠብ እና በደረቅ ፎጣ ማድረቅ።

👉 👉 #ከዚህም በተጨማሪ እኚህን ምልክቶች የሚያመጡት ምክንያቶች ውስጥ አንዱ እና ዋነኛው የሆነው በግብረስጋ ግንኙነት የሚተላለፍ በሽታ መገለጫ ሰለሆነ ይሄም በሽታ እየባሰ ሲሄድ የማህጸን ኢንፌክሽን ብሎም ማህንነትን ስለሚያመጣ ወደ ሀኪምዎ ሄደው ላለብዎት በሽታ ተገቢውን ምክር ያግኙ።


#መልካም_ ጤና