تداوم بازی همکاری‌‌جویانه ایران و آمریکا

⭐ ابراهیم متقی، استاد دانشگاه تهران در پاسخ به روزنامه «دنیای‌اقتصاد» در خصوص چشم‌‌انداز مذاکرات هسته‌‌ای در سال 1403 گفت:

🔹مذاکرات هسته‌‌ای ایران و ایالات متحده در دوران بعد از جنگ غزه از سرعت محدودی برخوردار شد.

🔹مذاکرات دوجانبه، چندجانبه و مستقیم و غیرمستقیم ایران و آمریکا اثر خود را بر روند دیپلماسی هسته‌‌ای و محدودسازی سطح غنی‌‌سازی‌‌ اورانیوم برجای گذاشته است.

🔹بحث اصلی آمریکا در دوران موجود، کاهش ‌‌قدرت‌‌ هسته‌‌ای جمهوری اسلامی برای کاهش قابلیت‌‌های غنی‌‌سازی است. ایران نیز در ازای چنین اقداماتی، مبادرت به پذیرش برخی نرمش‌ها کرد.

🔹بعید به نظر می‌رسد فرمول و روند دیپلماسی هسته‌‌ای ایران و آمریکا در آینده با تغییر جدی روبه‌رو شود.

🔹جو بایدن هیچ تمایلی به ایجاد چالش نظامی و امنیتی در ارتباط با قابلیت‌‌ هسته‌‌ای ایران ندارد.

🔹در این شرایط مذاکرات ماهیت مرحله‌‌ای داشته و می‌تواند برخی از انتظارات دو طرف را تامین کند.

🔹پیروزی ترامپ معادله همکاری‌‌های تاکتیکی و مرحله‌‌ای ایران و آمریکا را تحت‌تاثیر قرار می‌دهد.

🔹اما این تاثیر به گونه‌‌ای نیست که زمینه برای تعارض نظامی یا امنیتی زودهنگام در روابط ایران و آمریکا ایجاد می‌شود.

🔗متن کامل

#دنیای_اقتصاد #روابط_ایران_و_آمریکا

✅ کانال رسمی روزنامه دنیای اقتصاد👇
@den_ir

سرمقاله امروز «دنیای اقتصاد»:

پایان درجازدگی

👤 دکتر پویا جبل‌عاملی

✍️ اگر بر اساس مدل معروف عجم اوغلو-رابینسون در کتاب «جاده باریک آزادی» بخواهیم روابط متقابل جامعه و دولت (state) در ایران را تحلیل کنیم، باید گفت به شکل ملموسی توان دولت کاهش یافته، اما در عین حال افزایش توان جامعه محدود بوده است.

✍️ پس از وقایع سال گذشته، هرچند جامعه توانست قدم‌هایی را خارج از بستر رسمی برای رسیدن به خواسته‌هایش بردارد که می‌توان آن را به‌عنوان افزایش ظرفیت جامعه قلمداد کرد، اما این افزایش محدود بود؛ ضمن آنکه به کاهش توان دولت ختم شد که لزوما پدیده مبارکی نیست.

✍️ دولت در ایران امروز، برای اجرای قطعی‌ترین خواسته‌هایش فارغ از اینکه درست باشند یا نادرست، با مشکل مواجه است. به یادآورید صحبت‌های معاون ریاست‌جمهوری را برای تنظیم بازار.

✍️ یا مساله حجاب را در نظر بگیرید که شاید خواسته‌ مهم برای دولت کنونی بازگشت آن به وضعیت گذشته باشد و همه تلاش و جهد و راهکارهایش را مصروف آن کرده است.

✍️ یا به این موضوع فکر کنید که همه ارکان تخصصی دولت می‌دانند ناترازی در بنزین قابل ادامه دادن نیست، اما هیچ تغییری رخ نمی‌دهد.

✍️ اینها سیگنال‌های مهمی است که نشان می‌دهد در مدل عجم اوغلو-رابینسون توان دولت در ایران به حد ملموسی کاهش یافته است و نمی‌تواند بدیهی‌ترین اهدافش را جامه عمل بپوشاند.

✍️ کاهش ادامه‌دار ظرفیت دولت در بلندمدت، به معنی کاهش توان نهادی خواهد بود که باید عرضه‌کننده کالای عمومی باشد و از حق مالکیت دفاع کند.

✍️ این امر برای همه ایرانیان خطرناک است؛ حتی مخالفان دولت. دولت باید توان خود را بازیابد. اما بازیافتن توانش به جز رسمیت بخشیدن به افزایش ظرفیت جامعه نیست.

✍️ به عبارت دیگر اگر امروز سوالات ما در حوزه اقتصاد دچار دگرگونی ژرفی شده و از «چگونگی دست‌یافتن به توسعه‌یافتگی» مثلا در دهه۱۳۷۰ به «چگونگی جلوگیری از گسترش فقر» در دوره حاضر رسیده است.

✍️ در حوزه سیاست ممکن است با وضعیت آنارشی مواجه شویم که پرسشمان این باشد اصولا پیش از این چگونه ایرانیان به دولت مدرن دست یافتند؟ و آیا بار دیگر می توان آن را احیا کرد؟

✍️ واقعیت آن است که تصمیم‌گیرندگان شاید بیش از همه بتوانند تاریخ ایران را از این نتایج برحذر دارند. راه‌حل، تقویت توان دولت از طریق پذیرش و رسمیت دادن به قدرت و ظرفیت جامعه است.

🔗متن کامل سرمقاله

#دنیای_اقتصاد #سرمقاله #روابط_متقابل_جامعه_و_دولت

✅ کانال رسمی روزنامه دنیای اقتصاد👇
@den_ir

روابط بین‌المللی و توسعه اقتصادی

🔹روی سخن با دو گروه از متخصصان علوم انسانی یعنی «اقتصاددانان» و اساتید «روابط بین‌الملل» است که پیرامون مسائل کشور اظهارنظر می‌کنند و خلاصه کلامشان اتکا بر روابط بین‌المللی است.

🔹بدون شک تعامل با دیگر کشورها حتی اگر نفعی در بر نداشته باشد همانند تقابل برای توسعه زیانبار نیست. اما تمرکز صرف بر تعامل با دنیای خارج نیز به‌تنهایی حلال مشکلات نیست.

🔹هر دو گروه ریشه مشکلات و راه‌حل آنها را در خارج از کشور جست‌وجو می‌کنند. این گزاره نه تنها درست نیست بلکه تبعات منفی دارد.

🔹قرار دادن این مشکل در صدر مشکلات کشور به نظر من کمی اغراق‌آمیز است.

🔹اگرچه تجارت بین‌المللی یک اصل مهم توسعه است اما در خلأ اتفاق نمی‌افتد.

🔹نه‌تنها هر کالایی قبل از اینکه صادر شود باید در داخل تولید شود، بلکه تولید نمی‌شود مگر اینکه بسترهای مناسب برای تولید وجود داشته باشد.

🔹این بسترها شامل فراهم کردن فضای کسب‌وکار و برقراری امنیت حقوق مالکیت، عدم مداخلات دولت در اقتصاد و برچیدن بوروکراسی و اتکا بر فعالیت‌های بازار آزاد و کارآفرینان بخش خصوصی است.

🔹به عبارت دیگر این فعالیت‌های کارآفرینان در اقتصاد است که جهانی شدن را اجتناب‌ناپذیر و مفید کرده نه تصمیم‌گیران سیاسی، تکنوکرات‌ها و بوروکرات‌ها.

🔹اقتصاددانانی که «سیاست خارجی» را در اولویت قرار می‌دهند و اساتید «روابط بین الملل»، صرف‌نظر از تفاوت در تحلیلشان، هر دو گروه در دو اشتباه مشترک هستند: اول اینکه ریشه مشکلات کشور و راه‌حل آنها را بیرون مرزها جست‌وجو می‌کنند.

🔹بنابراین نسبت به شرایط داخلی و بسترهای لازم برای برقراری یک اقتصاد آزاد بی‌توجه هستند.

🔹دوم، هر دو گروه بر مداخله دولت تاکید می‌کنند و به طور ضمنی دولت را منجی توسعه می‌دانند*...👇

*دکتر محمدقلی یوسفی

🔗متن کامل را اینجا بخوانید

#دنیای_اقتصاد #تجارت_سیاستگذاری #روابط_خارجی

✅ کانال رسمی روزنامه دنیای اقتصاد👇
@den_ir

🔹 روابط نظامی و راهبردی روسیه و کره‌شمالی به سطح بی‌سابقه‌ای رسیده

🔺ولادیمیر پوتین، دیروز برای دیدار با رهبر کره‌شمالی به این کشور سفر کرد.

🔺این دومین دیدار آنها در ۹ماه گذشته است؛ زیرا دو کشور روابط نظامی خود را گسترش داده‌اند و کره‌شمالی با ارائه تسلیحات به مسکو، در پی تقویت رابطه با روس‌ها است.

⭕️ سفر این هفته که از روز سه‌شنبه آغاز شده است، اهمیت استراتژیک فزاینده کره‌شمالی برای پوتین، به‌ویژه توانایی این کشور در تامین سلاح‌های متعارف مورد نیاز برای جنگ در اوکراین را برجسته می‌کند.

🔺کیم سپتامبر گذشته با پوتین دیدار کرد و دوره جدیدی از روابط بین دو کشور را آغاز کرد. برای کیم، این لحظه نادری بود که کشورش، به‌عنوان متحد مورد توجه قرار می‌گرفت.

⭕️ کره‌شمالی اصلا در غرب محبوب نیست و این اتحاد می‌تواند برای آنها قابل توجه باشد. برای روسیه هم این تقویت روابط با کشوری است که مهمات بسیار مورد نیاز آنها را برای جنگ در اوکراین فراهم می‌کند.

🔺با طولانی شدن جنگ در اوکراین، روسیه به تسلیحات متعارف به‌ویژه گلوله‌های توپخانه نیاز فوری پیدا کرده است.

🔺کره‌شمالی چیزهای زیادی برای ارائه دارد. در مقابل، کیم می‌خواهد سیستم‌های تسلیحاتی خود را ارتقا دهد و روسیه فناوری‌های نظامی پیشرفته و سایر کمک‌ها را در اختیار این کشور قرار دهد.

🔗متن کامل

#دنیای_اقتصاد #پوتین #کیم #روسیه #کره_شمالی #روابط_نظامی

✅ کانال رسمی روزنامه دنیای اقتصاد👇
@den_ir

تا روابط خارجی حل نشود، امیدی به اصلاحات اقتصادی نیست

🔹ناترازی‌‌‌های اقتصادی ما آنچنان گسترده، بزرگ و درهم‌‌‌تنیده شده‌‌‌اند که دیگر نمی‌‌‌توان با تغییرهای سیاستی، تغییری جامع‌‌‌الاطراف نیاز است.

🔹این اصلاح جامع‌‌‌الاطراف اقتصادی نیازمند حل مسائل روابط خارجی کشور است؛ زیرا تا زمانی که نتوانیم شرایط باثباتی را در روابط خارجی خود پدید آوریم، مدام در معرض حملات تحریمی قرار خواهیم‌‌‌ گرفت؛ حملاتی که به‌طور پیوسته با وارد کردن شوک‌‌‌های اقتصادی به کشور، تمام تلاش ما در حوزه اصلاحات اقتصادی را ابتر گذاشته‌‌‌اند.

🔹بنابراین، اگر قرار است اقدامی همه‌‌‌جانبه برای اصلاح وضعیت اقتصادی میهن‌‌‌مان ایران داشته‌‌‌باشیم، ابتدا باید اقدامی در راستای ثبات‌‌‌بخشی به وضعیت روابط خارجی انجام دهیم.

🔹اما اینکه اقتصاددانان امروز به ما چه می‌‌‌گویند، مساله مهمی است که پرونده امروز «باشگاه اقتصاددانان» حول آن شکل گرفته است.👇

🔗باشگاه اقتصاددانان را بخوانید

#دنیای_اقتصاد #اصلاحات_اقتصادی #روابط_خارجی

✅ کانال رسمی روزنامه دنیای اقتصاد👇
@den_ir

🔴 نسخه مسعود نیلی برای رفع ناترازی‌ها / اصلاح جامع اقتصادی، اجتماعی و روابط خارجی نیاز است

مسعود نیلی، اقتصاددان:

🔹ما فهرست بلندبالایی از ناترازی‌ها در حوزه انرژی، نظام بانکی، تجارت خارجی و ارز، صندوق بازنشستگی، منابع آب و محیط‌زیست داریم و این فهرست در مقابل هر کدام از سیاستمداران قرار داده شود، در مورد اغلب آنها گفته خواهد شد که فعلا اصلاح آنها صلاح نیست.

🔹تجربه نشان می‌دهد تمایل سیاستمدار به اصلاح بازار انرژی بیشتر است، چون آنجا می‌تواند منابعی به دست بیاورد و بعد تقسیم کند و به شکلی توازن برقرار کند.

🔹بااین‌حال به نظر من اگر یک مطالعه کارشناسی در مورد تجربه کشورهایی که در بازار انرژی اصلاحات انجام دادند، صورت بگیرد حتما تجربه ما به عنوان یک نمونه شکست‌خورده شناخته می‌شود.

🔹اصلاح کوچک‌مقیاس اساسا تاثیر چندانی روی ناترازی نمی‌گذارد و برای اصلاح بزرگ‌مقیاس آمادگی و ظرفیت لازم در جامعه وجود ندارد.

🔹از تجربه‌های قبلی هم می‌دانیم که بزرگ‌ترین ضربه به بخش انرژی کشور در سال 1389 وارد شد. چون همان مبالغ کمی که به انرژی داده می‌شد هم گرفته شد و به سازمان هدفمندسازی یارانه‌ها و از آن طریق به مردم داده شد.

🔹بدتر اینکه جمع این مبلغ برای هر نفر کمتر از 20هزار تومان بود و وقتی 45هزار تومان به افراد داده شد، کسری آن از منابع بانک مرکزی جبران شد.

🔹پس نتیجه اینکه اگر فارغ از روابط خارجی و پشتوانه اجتماعی، سراغ اصلاحات اقتصادی برویم، این مسائل به وجود می‌آید.

🔹پس باید به سراغ گزینه اصلاحات جامع اقتصادی رفت و باید در آن هم روابط خارجی، هم مسائل اجتماعی و هم اصلاحات اقتصادی لحاظ شود.

#دنیای_اقتصاد #ناترازی #اصلاحات_اقتصادی #روابط_خارجی #مسعود_نیلی

✅ کانال رسمی روزنامه دنیای اقتصاد👇
@den_ir

🔹 سرمقاله امروز «دنیای اقتصاد»:

بازنگری در سیاست‌های تجاری ایران

👤 دکتر حسین سلاح‌ورزی

✍️ بیش از ۳۰درصد واردات ایران از امارات انجام می‌شود؛ درحالی‌که عراق، به‌عنوان یکی از بزرگ‌ترین بازارهای صادراتی ایران، سهمی بسیار کوچک در واردات کشور دارد.

✍️ روابط تجاری ایران با این دو کشور، حاوی نواقص ساختاری است که می‌تواند آسیب‌پذیری اقتصادی کشور را افزایش دهد.

✍️ واردات از امارات متحده عربی در سال‌های اخیر به‌طور متوسط حدود ۳۱درصد از کل واردات کشور را تشکیل می‌دهد. این میزان وابستگی، به‌ویژه به امارات که تحت تاثیر سیاست‌های تحریمی آمریکا و درگیر برخی رقابت‌های منطقه‌ای و ادعاهای ارضی با ایران است، اقتصاد کشور را در معرض ریسک‌های ژئوپلیتیک قرار می‌دهد.

✍️ افزایش هزینه کالاها به‌دلیل واسطه‌گری امارات، مشکلاتی را در تامین کالاهای داخلی ایجاد می‌کند و فشار بیشتری بر مصرف‌کنندگان ایرانی تحمیل می‌کند.

✍️ میزان واردات از عراق که بسیار اندک و نابرابر با حجم صادرات است، ایران را در معرض خطر از دست دادن بازار عراق قرار می‌دهد.

✍️ پیامدهای اقتصادی و استراتژیک ادامه این روند

۱- کاهش توان رقابتی ایران در منطقه.
۲- افزایش فشار تورمی و کاهش قدرت خرید مصرف‌کنندگان.
۳- ریسک‌های ژئوپلیتیک و تحریم‌های اقتصادی جدید.

✍️ لازم است مجموعه‌ای از مشوق‌ها و تسهیلات اجرایی در اختیار تجار و واردکنندگان قرار گیرد تا مسیر واردات از عراق و اقلیم کردستان برای کالاهایی که تاکنون از طریق امارات به ایران ارسال می‌شد، تسهیل شود:

۱- کاهش سود بازرگانی برای واردات از عراق
۲- تسهیلات گمرکی ویژه برای واردات کالاهای عراقی
۳- تسهیلات ارزی با شرایط ویژه برای واردات از عراق
۴- سرمایه‌گذاری در زیرساخت‌های لجستیکی و حمل‌ونقل مرزی با عراق
۵- ایجاد مشوق‌های مالیاتی و کاهش تعرفه‌ها برای تجار ایرانی فعال در عراق

#دنیای_اقتصاد #سرمقاله #امارات #عراق #روابط_تجاری #تجارت

✅ کانال رسمی روزنامه دنیای اقتصاد👇
@den_ir

۲ سناریو از آینده روابط ایران و آمریکا با ترامپ

🔹با پیروزی ترامپ در انتخابات، آینده روابط ایران و آمریکا در هاله‌ای از ابهام قرار دارد.

🔹تجربه خروج ترامپ از برجام و اعمال تحریم‌های سنگین، اقتصاد ایران را تحت فشار شدید قرار داد و چالش‌های متعددی مانند کاهش صادرات نفت، تورم بالا و کاهش ارزش ریال ایجاد کرد.

🔹اکنون دو سناریو محتمل است: بازگشت به سیاست فشار حداکثری یا دستیابی به توافق جدید.

🔹از یک سو، ایران اقداماتی مانند کاهش سطح غنی‌سازی اورانیوم را برای کاهش نگرانی‌های جهانی انجام داده است. از سوی دیگر، دولت جدید ایران به ریاست مسعود پزشکیان بر رفع تحریم‌ها و تقویت روابط اقتصادی تأکید دارد.

🔹 تیم سیاست خارجی ایران به رهبری عباس عراقچی نشان از تمایل به کاهش تنش‌ها دارد.

🔹بهبود روابط ایران با عربستان و توافقات جدید منطقه‌ای، می‌تواند وزنه‌ای به نفع ایران در مواجهه با سیاست‌های آمریکا باشد. با این حال، آینده روابط همچنان به تصمیم دو طرف برای انتخاب میان سیاست‌های هزینه‌زا یا توافق‌های سازنده بستگی دارد.

🔗متن کامل

#دنیای_اقتصاد #روابط_ایران_و_آمریکا #اقتصاد_ایران #ترامپ

✅ کانال رسمی روزنامه دنیای اقتصاد👇
@den_ir

🔴 چرا هوش مصنوعی نمی‌تواند یک دوست یا همسر خوب برای هر فردی پیدا کند؟

🔺الگوریتم‌‌‌های بازی شطرنج مانند دیپ بلو (Deep Blue) به‌‌‌گونه‌‌‌ای طراحی شده‌‌‌اند که می‌توانند از طریق بررسی میلیاردها حرکت احتمالی، حرکت طرف مقابل را پیش‌بینی کنند. اما نمی‌توانند همین کار را در مورد عشق انجام دهند.

🔺قوانین بازی شطرنج کاملا روشن و شناخته‌شده هستند و از قدیم تاکنون ثابت بوده‌‌‌اند و هیچ‌گونه ابهام و پوشیدگی در خصوص نحوه بازی شطرنج وجود ندارد. حال‌‌‌آنکه روابط انسانی مملو از ابهام و تغییر است و قوانین حاکم بر آن به طور پیوسته در حال نقض ‌‌‌شدن هستند.

🔺اصل دنیای ثابت فقط برای پیش‌بینی چیزهایی کاربرد دارد که ثابت و بدون تغییر بوده و ابهامی در آنها وجود ندارد.

🔺به‌‌‌طور کلی، ما برای پیش‌بینی موفق و درست آینده هم به یک تئوری درست نیاز داریم و هم به داده‌‌‌های معتبر و کافی و البته دنیایی ثابت و بدون تغییر.

🔺در سال ۲۰۱۱ ناسا توانست فضاپیمای مسنجر را دقیقا در همان نقطه‌ای از سیاره مریخ فرود آورد که هفت سال پیش از آن یعنی در سال ۲۰۰۴ پیش‌بینی کرده بود.

🔺علت کسب این موفقیت بزرگ این بود که هم یک تئوری خوب و مناسب در خصوص نحوه حرکت سیارات وجود داشت، هم داده‌‌‌های نجومی کافی موجود بود و مهم‌تر از همه اینکه حرکت مریخ همیشه و در همه زمان ثابت بوده و وقتی همه چیز برای قدرت‌‌‌نمایی هوش مصنوعی وجود داشته باشد پیش‌بینی آینده درست از آب درمی‌‌‌آید.

🔺اما شرکت‌های تکنولوژیک که می‌‌‌کوشند رفتار انسان را بدون داشتن تئوری‌‌‌های خوب، داده‌‌‌های کافی و معتبر و در دنیایی متغیر پیش‌بینی کنند در اغلب موارد ناکام می‌‌‌مانند و راه به جایی نمی‌‌‌برند.

🔺چنین ناکامی‌‌‌هایی در مواردی همچون استخدام کارکنان جدید، پیش‌بینی نتایج انتخابات یا میزان شیوع ویروس آنفلوآنزا یا کرونا توسط الگوریتم‌‌‌ها بارها و بارها دیده شده است؛ آن هم به این دلیل که در چنین مواردی محاسبات و داده به‌‌‌تنهایی کافی نیست و ما به قضاوت، نگرش، درایت و ریسک‌‌‌ کردن برای تصمیم‌گیری و مقابله با ابهامات و پیچیدگی‌‌‌ها نیاز داریم.

🔺بنابراین، باید پذیرفت که عملکرد ماشین‌‌‌ها و الگوریتم‌‌‌ها در موقعیت‌‌‌هایی که ابهام و پیچیدگی در آنها وجود دارد و به قدرت محاسباتی نیاز مبرمی وجود ندارد، ضعیف و ناامیدکننده خواهد بود.

🔗متن کامل

#دنیای_اقتصاد #هوش_مصنوعی #روابط_انسانی

✅ کانال رسمی روزنامه دنیای اقتصاد👇
@den_ir

فرصت و چالش تهران و قاهره / آیا این روابط رو به گسترش، گره‌ای از مشکلات ایران باز خواهد کرد؟

دکتر عبدالامیر نبوی / عضو پژوهشکده مطالعات استراتژیک خاورمیانه

🖌 دولت چهاردهم در تداوم سیاست‌ها و اقدامات دولت‌های پیشین، ارتقای روابط با مصر را مورد توجه و در دستورکار قرار داده و گفته می‌شود که به‌زودی روابط دو کشور با بهبود و ارتقای قابل‌توجه به مرحله افتتاح سفارتخانه‌های طرفین خواهد رسید.

🖌 افتتاح سفارتخانه‌های ایران و مصر با توجه به قطع روابط سیاسی تهران و قاهره برای بیش از ۴ دهه، یک نقطه عطف به شمار می‌آید و حتما محاسبات دو طرف مبتنی بر این واقعیت است که این ارتقای مناسبات، مزایا و منافعی برای آنها و منطقه دارد.

🖌 طبیعتا جایگاه مصر به لحاظ سیاسی، تاریخی، فرهنگی و نظامی در منطقه خاورمیانه جایگاه مهم و گاه منحصربه‌فردی است.

❓ اما باید توجه کرد که در یک چشم‌انداز بلندمدت‌تر و عمیق‌تر آیا این روابط رو به گسترش گره‌ای از مشکلات ایران در منطقه و احیانا نظام بین‌الملل باز خواهد کرد یا خیر.

🖌 در این خصوص ضمن اینکه نباید از اهمیت جایگاه مصر غافل شد، به نظر می‌رسد مشکلات قابل‌توجهی پیش روی ایران است.

👈 دلایل این امر را می‌توان چنین برشمرد؛ نخست اینکه، مصر روابط با ایران را در یک چارچوب عربی می‌بیند و دنبال می‌کند و اتفاقا ارتقای روابط با تهران بعد از آن بود که روابط تهران و ریاض با میانجیگری پکن بهبود پیدا کرد.

👈 لذا مصر هیچ‌گاه نگرانی‌ها، حساسیت‌ها و منافع کشورهای مهمی مانند امارات، عربستان و بحرین را نادیده نمی‌گیرد.

👈 کما اینکه قاهره روابط استراتژیک و مهمی با تمامی دیگر بازیگران مهم منطقه‌ای و فرامنطقه‌ای چون اسرائیل، اتحادیه اروپا، ایالات متحده، چین و روسیه دارد و منافع، نگرانی و حساسیت‌های آنها را نیز به خاطر گسترش روابط با تهران لحاظ خواهد کرد...👇

🔗متن کامل

#دنیای_اقتصاد #ایران #مصر #روابط #خاورمیانه

✅ کانال رسمی روزنامه دنیای اقتصاد👇
@den_ir

اهمیت سفر سودانی به تهران

علی موسوی خلخالی پژوهشگر مسائل عراق

🔹سفر محمد شیاع السودانی به تهران جدا از اینکه اهمیت سیاسی دارد و در آن درباره وضعیت گروه‌های مسلح عراقی موسوم به فصائل که بخشی از الحشد‌الشعبی هستند، صحبت شده است، به لحاظ اقتصادی نیز از اهمیت بالایی برخوردار است.

🔹در این سفر درباره موضوع صادرات برق و گاز ایران به عراق صحبت شده است. عراق بخش عمده گاز مورد نیاز، به‌ویژه گاز مورد نیاز در بخش تولید برق خود را از ایران وارد می‌کند و به‌نوعی در این زمینه به ایران وابسته است.

🔹همچنین بخش مهمی از مصرف برق عراق از طریق واردات برق از ایران تامین می‌شود و می‌توان گفت استان‌های جنوبی و شرقی عراق، به‌ویژه در فصل تابستان، به‌نوعی به برق ایران وابسته هستند.

🔹برای همین عراق طی حدود یک دهه اخیر و بازگشت تحریم‌های آمریکا علیه ایران دائما از آمریکا بابت این واردات معافیت از تحریم می‌گرفته است.

🔹آخرین مجوز معافیت را دولت بایدن برای دولت عراق صادر کرده است که شش ماه اعتبار دارد. اما با بازگشت دونالد ترامپ به کاخ سفید، او قصد دارد این مجوز را دیگر صادر نکند و در این باره عراق را تحت فشار گذاشته است.

🔹دولت جدید آمریکا به دولت عراق پیام داده است که عراق بنا بود به موازات گرفتن این معافیت‌ها، در زمینه تامین انرژی مورد نیازش به خودکفایی برسد و اکنون که حدود شش سال از اولین صدور معافیت از تحریم برای عراق گذشته، بغداد باید به خودکفایی لازم برای تامین انرژی خود رسیده باشد.

🔹دونالد ترامپ در پاسخ عراقی‌ها که گفته‌اند هنوز نتوانسته‌اند در این زمینه به خودکفایی برسند، صرفا پاسخ داده که این مشکل عراق است و واشنگتن دیگر لزومی به تمدید معافیت از تحریم‌های ایران برای عراق نمی‌بیند.

🔹موضوع دیگری که سودانی درباره آن با طرف ایرانی صحبت کرده، گلایه از واردات نامنظم گاز از ایران است.

🔹موضوع اقتصادی سومی که سودانی در تهران با طرف‌های ایرانی گفت‌وگو کرده، تهدید جدی ترامپ به تحریم شرکت فروش نفت عراق موسوم به سومو است.

🔗متن کامل

#دنیای_اقتصاد #ایران #عراق #روابط

✅ کانال رسمی روزنامه دنیای اقتصاد👇
@den_ir

صفحه جدید در مناسبات تهران و ریاض

سفیر ایران در عربستان سعودی در گفت‌وگو با «دنیای اقتصاد» کارنامه دو سالگی روابط را تشریح کرد

🔹در طول دو سال گذشته روابط ایران و عربستان توانسته در بعد سیاسی و دیپلماتیک سطح قابل قبولی را تجربه کند و فضای اواخر دهه هفتاد و اوایل دهه هشتاد شمسی پس از امضای معاهده امنیتی را تداعی کند.

🔹دیدار منظم وزرای خارجه و معاونان با همراهی چین، دیدار مقامات ارشد دو کشور و برقراری پروازهای برنامه‌ای در حوزه گردشگری و تجارت و مدیریت تنش‌های منطقه‌ای به‌ویژه پس از 7 اکتبر از جمله دستاوردهایی است که تهران و ریاض را در شرایط باثبات قرار داده است.

🔹بااین‌حال چالش‌های روابط، به‌ویژه پس از بازگشت ترامپ و فشار حداکثری، عدم پیوست اقتصادی روابط و پویایی تنش‌های منطقه‌ای از جمله مولفه هایی است که پیش روی تهران و ریاض قرار دارد و می‌تواند آزمون مهمی برای روابط دو کشور باشد.

🔹بااین‌حال دکتر علیرضا عنایتی معتقد است که تاکید ایران همواره بر این مبناست که شکوفایی اقتصادی و رشد و توسعه مناسبات اقتصادی یک امر صرفا دوجانبه نیست، بلکه ابعاد فراجانبه پیدا می‌کند و در چارچوب همکاری‌های منطقه معنا و مفهوم بهتری را می‌توان یافت.

🔹وی با اشاره به روابط اقتصادی بین دو کشور می‌گوید: در برخی زمینه‌ها نیازمند زمان هستیم که دو کشور بتوانند با استمرار رایزنی‌ها دیدگاه مشترکی را در مسائل کلی منطقه ترسیم کنند. در بخشی از مسائل هم شاید بتوان گفت در ابتدای راه هستیم. ما در مسائل اقتصادی به‌رغم همه تلاش‌ها هنوز در ابتداى راه قرار داریم و امیدواریم بتوانیم این راه را در جهت تامین منافع اقتصادی تجاری دو کشور طی کنیم...👇

🔗متن کامل

#دنیای_اقتصاد #ایران #عربستان #روابط #دیپلماسی

✅ کانال رسمی روزنامه دنیای اقتصاد👇
@den_ir

نسیم عقلانیت در روابط ایران و عربستان

دکتر کامران کرمی پژوهشگر مسائل شبه‌جزیره عرب

🔹عقلانیت حاکم بر مناسبات احیاشده ایران و عربستان دو سال پس از ۱۰ مارس ۲۰۲۳ در متن و فرامتن توافق مشهود است. از تماس‌های منظم سطح بالا، ورود روابط دوجانبه به فاز تجارت و گردشگری و مدیریت متغیرهای آشوب‌ساز منطقه‌ای که می‌تواند ترسیم‌کننده خطوط آینده همکاری به‌ویژه در بعد امنیت منطقه‌ای باشد.

🔹آنچه حائز اهمیت و توجه است، برون‌رفت تصمیم‌گیرندگان تهران و ریاض از فضای ادراک تهدید و رقابت تخریبی پس از بیش از چهار دهه منازعه در جغرافیای خاورمیانه است.

🔹خروج از این معضل امنیتی و بازگشت به رقابت متعارف که ماهیت روابط دو قدرت منطقه‌ای است، مهم‌ترین دستاورد توافق تاریخی پکن به شمار می‌رود.

🔹تهران و ریاض به‌ویژه با آگاهی از رقابت مخرب صفر و صدی پس از خیزش‌های جهان عرب در سال ۲۰۱۱ به نظر می‌رسد که به این ادراک اولیه دست یافته‌اند که می‌توان یک رابطه دوجانبه باثبات داشت و نسبت به ارتقای آن گام برداشت. می‌توان بازی آشوب در خاورمیانه را کنترل و مدیریت کرد و حول محور اقتصاد سیاسی به کنشگری پرداخت.

🔹از منظر این بلوغ اولیه است که ارزش استراتژیک و سویه‌های راهبردی که با احیای روابط ایران و عربستان پدیدار شده است، می‌تواند با گام‌های تکمیلی در فرآیند اعتمادسازی به بعد منطقه‌ای گره خورده و بر شکل‌ بخشی به نظم نوپدید خاورمیانه‌ای تاثیرگذار باشد.

🔹خاورمیانه امروز با معضلات چندگانه امنیتی، زیست‌محیطی، اجتماعی، اقلیمی و ... مجالی برای صف‌بندی‌های حذفی و تقابلی باقی نگذاشته و عرصه‌ای از همکاری‌های ضروری و مشترک را روی میز قرار داده که عدم حل‌وفصل آنها می‌تواند همه را بازنده کند.

🔹ایران و عربستان در دوسالگی مناسبات احیا‌شده خود، این فرصت تاریخی را دارند که مسیر سرنوشت مشترک در خاورمیانه را برای یک بار به آزمون عقلانیت بسپارند.

🔗متن کامل

#دنیای_اقتصاد #ایران #عربستان #روابط #دیپلماسی #خاورمیانه

✅ کانال رسمی روزنامه دنیای اقتصاد👇
@den_ir

ایران و عربستان به این جمع بندی رسیده‌اند که مخاصمه اتلاف وقت و سرمایه است

🔹مناسبات تازه ایران و عربستان که از ۱۰ مارس ۲۰۲۳ تهران و ریاض را وارد روندها و فرآیندهای جدیدی کرده، دستاوردهایی را در روابط دوجانبه و همچنین در سطح منطقه با تمایل دو کشور به مدیریت تنش‌ها تثبیت کرده که نقش مهمی در مقوله ثبات‌سازی در خاورمیانه دستخوش آشوب دارد.

🔹ارزیابی از روند طی شده و چشم‌انداز پیش رو موضوعی است که دکتر قدیر نصری، استاد اندیشه سیاسی دانشگاه خوارزمی و رئیس پژوهشکده مطالعات علمی و استراتژیک خاورمیانه، با تبیین سویه‌های استراتژیک در مناسبات تازه ایران و عربستان به آن پرداخته است.

🔹قدیر نصری معتقد است گام‌های مهمی طی دو سال اخیر، برای برقراری مجدد رابطه بین دو کشور برداشته شده و ریل‌‌گذاری موثری صورت گرفته است.

🔹نصری با اشاره به اینکه سفیر فعلی عربستان در تهران، فردی مثبت و علاقه‌مند به ارتقای سطح کیفی روابط است، به «دنیای اقتصاد» می‌گوید: در صورت مدیریت متغیرهای کلان دیگر، دو کشور می‌توانند حتی به شکل‌گیری نظم منطقه‌ای کمک کنند.

🔹ترامپ با رویکرد یکسره‌ساز و جراحی با تبر، نه فقط ایران و عربستان بلکه کل دنیا را مبهوت و معطل کرده است. لذا عربستان و هر قدرت دیگر مترصد هستند ببینند او تا چه اندازه جدی و مرد عمل به وعده‌هایش است.

🔹در دهه ۱۳۷۰، دو کشور به فرمولی برای مدیریت اختلافات متقابل رسیده بودند که بعدها ترک شد. اما در حال حاضر، دو کشور بدین جمع بندی رسیده‌اند که مخاصمه اتلاف وقت و سرمایه است.

🔗متن کامل

#دنیای_اقتصاد #ایران #عربستان #روابط #دیپلماسی

✅ کانال رسمی روزنامه دنیای اقتصاد👇
@den_ir

نسل زد تنبل نیست، اتفاقا آنها تعاملات حضوری را ترجیح می‌دهند

🔹یک نظرسنجی جدید نشان داده کارکنان نسل زد تمایل بیشتری به تعامل حضوری دارند. 

🔹بر اساس نظرسنجی اخیر شرکت تحقیقات بازار Harris Poll از هزار و ۸۲۴ بزرگسال آمریکایی که در مشاغل اداری مشغول به کار هستند، جوان‌‌‌ترین نسل در محیط کار، بر این باور است که ارتباط حضوری با دیگران ارزشمند است.

🔹۹۱‌درصد از افراد نسل زد موافقند که رویدادهای حضوری یکی از بهترین راه‌‌‌ها برای تقویت مهارت‌‌‌های اجتماعی و بین‌‌‌فردی هستند.

🔹اکثر افراد نسل زد (حدود ۸۹ درصد) معتقدند روابطی که در رویدادهای حضوری شکل می‌گیرد، برای ایجاد اعتماد حرفه‌‌‌ای بسیار مهم است و ۸۶‌درصد از آنها بر این باورند که شرکت در رویدادهای حضوری نقش کلیدی در توسعه شغلی دارد.

🔹۸۲‌درصد از افراد نسل زد می‌‌‌گویند که می‌‌‌خواهند در ابراز احساسات و قرار گرفتن در کنار دیگران، راحت‌‌‌تر باشند و ۷۹‌درصد از آنها هدف‌‌‌شان این است که بتوانند تعامل بیشتری با افراد در «دنیای واقعی» داشته باشند.

🔹بیش از دو‌‌‌سوم افراد نسل زد معتقدند که تکنولوژی باعث شده احساس کنند در شرکت و صنعت خود، کمتر با دیگران ارتباط دارند و بیشتر منزوی شده‌‌‌اند.

🔹به‌‌‌طور کلی، افراد نسل زد می‌‌‌خواهند شرکتشان بودجه بیشتری را به برگزاری رویدادها اختصاص دهد تا به آنها کمک کند روابط تجاری قوی‌‌‌تری بسازند.

🔹نسل زد در واقع خواهان تلفیق هوشمندانه‌‌‌تر تعاملات دیجیتال و حضوری هستند.

🔹آنها نمی‌‌‌خواهند پشت صفحه‌‌‌نمایش‌‌‌ها پنهان شوند، بلکه فعالانه به دنبال فرصت‌‌‌هایی برای تقویت مهارت‌‌‌های بین‌‌‌فردی و ایجاد روابط حرفه‌‌‌ای معنادار هستند.

🔹این نسل درک پیچیده‌‌‌ای از این دارد که فناوری چه زمانی مفید است و چه زمانی مانعی برای ارتباطات واقعی ایجاد می‌کند.

🔗متن کامل

#دنیای_اقتصاد #نسل_زد #تعاملات_کاری #دورکاری #تکنولوژی #روابط_بین_فردی

✅ کانال رسمی روزنامه دنیای اقتصاد👇
@den_ir

🔴 پیش‌پرده مذاکراتی ایران و آمریکا / مذاکرات امروز در یک نقطه‌عطف و تصمیم مهم قرار دارد

🔺وزیر خارجه ایران روز گذشته در یک مقطع زمانی بسیار حساس و مهم به جده رفت و با مقامات سعودی، از جمله فیصل بن‌فرحان، همتای عربستانی خود، دیدار و رایزنی کرد.

👈 عربستان طی چند روز آینده میزبان اولین سفر خارجی رسمی رئیس‌جمهور آمریکاست و از این رو سفر عراقچی با هدف تقویت و توسعه بیش از پیش روابط دوجانبه، آن هم یک روز پیش از برگزاری دور چهارم مذاکرات ایران و آمریکا، در دستورکار قرار گرفته است.

🔺عراقچی قرار است امروز با استیو ویتکاف مذاکره‌کننده ارشد آمریکا دور چهارم مذاکرات غیرمستقیم را در مسقط برگزار کنند. مذاکراتی که امروز در یک نقطه‌عطف و تصمیم مهم قرار دارد.

🔺عراقچی همچنین عصر دیروز شنبه در اجلاس گفت‌وگوی ایرانی-عربی در دوحه حاضر شد و بر «روابط مستحکم و منافع متقابل» بین دو طرف تاکید کرد.

🔺اهمیت سفر عراقچی به جده از این جهت است که منطقه ظرف روزهای آینده تحولات و رویدادهای مهمی را پیش روی خود دارد که خروجی آن در ترسیم چشم‌انداز خاورمیانه بسیار تاثیرگذار است.

🔺سفر وزیر خارجه ایران همچنین سه هفته بعد از سفر غیرمنتظره خالد بن سلمان، وزیر دفاع عربستان، به ایران انجام گرفت. سفر وزیر دفاع سعودی به ایران در اواخر فروردین‌ماه پس از حدود ۲۷ سال یک نقطه‌عطف در مناسبات تهران و ریاض بعد از آشتی دیپلماتیک دو کشور در اسفند‌ماه سال ۱۴۰۱به شمار می‌رود.

🔺خالد در این سفر با رهبر انقلاب دیدار و پیام مکتوب پادشاه را به ایشان تقدیم کرد. لذا به نظر می‌رسد شاید یکی از دستورکارهای سفر عراقچی به عربستان ارسال پاسخ نامه ایران به ملک سلمان بن عبدالعزیز، پادشاه عربستان سعودی، باشد.

🔗متن کامل

#دنیای_اقتصاد #ایران #عربستان #روابط #آمریکا #مذاکرات

✅ کانال رسمی روزنامه دنیای اقتصاد👇
@den_ir

🔹 سرمقاله امروز «دنیای اقتصاد»:

مربع دیپلماسی اقتصادی / چرا رابطه با روسیه، چین، هند و غرب مهم است؟

👤 محمدمهدی بهکیش؛ اقتصاددان

✍️ روابط اقتصادی و تجارت خارجی کشور باید مورد بازنگری قرار گیرد. این نوع روابط را می‌‌‌توان به چهار دسته تقسیم کرد و آن را چهارضلعی روابط اقتصادی بین‌المللی ایران نامید:

✍️اول- رابطه ایران با روسیه؛ دوم- رابطه ایران با غرب (اروپا و آمریکا)؛ سوم- رابطه ایران با اعراب به‌خصوص عربستان‌سعودی؛ چهارم- رابطه ایران با هندوستان و چین.

✍️ ۱. روسیه کشور بسیار بزرگی است که تجارت دریایی قابل‌توجهی ندارد. منافع ایران ایجاب می‌کند که هیچ‌گاه اجازه گذر روسیه از طریق ایران به خلیج‌فارس را ندهد، مگر ترانزیتی و در کنار آن به یکی از کشورهای غربی نیز همین امکان، اعطا شود تا تعادل لازم بین آنان برقرار شود و منافع کشور در امان بماند.

✍️ باید پذیرفت که رابطه با این کشور مزایایی نیز دارد؛ روسیه رقیب سرسختی در بازار نفت و گاز و فرآورده‌های نفتی و گازی و البته قدرت اتمی است و در شورای امنیت سازمان ملل متحد جایگاه ویژه‌ای دارد.

✍️ ۲. مراکز مالی مهم جهان در کشورهای غربی متمرکز شده‌‌‌اند و می‌‌‌توانند در بازسازی ایران تسهیلات گسترده فراهم کنند. بنابراین برای حفظ منافع ملی ضروری است با کشورهای غربی روابط متعادلی برقرار کنیم. منافع ما در ایران ایجاب می‌کند که زمینه فعالیت آنان در کشورمان را فراهم آوریم.

✍️ ۳. در ضلع سوم رابطه با اعراب به‌خصوص عربستان مورد تاکید است. منافع ایران ایجاب می‌کند که از پتانسیل‌‌‌‌های گسترده‌‌‌ای که در کشورهای عربی شکل گرفته است، استفاده کند. سرمایه آنها تشنه پروژه‌‌‌های سودآور است و می‌‌‌توان آنها را به فعالیت‌‌‌های اقتصادی در ایران جذب کرد و البته در سایه فعالیت‌‌‌های اقتصادی از ارتباطات سیاسی آنان که بسیار گسترده شده است، بهره گرفت.

✍️ ۴. چین و هندوستان هر دو کشور مصرف‌کننده عمده مناسبی برای نفت و گاز ایران در دهه‌‌‌های آینده هستند.

✍️ هندوستان برای دسترسی به بازارهای افغانستان و کشورهای آسیای مرکزی یعنی سی‌ای‌اس علاقه‌مند به بهره‌‌‌گیری از بندر چابهار در ایران است که فاصله آن از بندر گوادر تنها ۱۵۰کیلومتر است.

✍️ اگر ایران اهمیت رشد در دو منطقه چین غربی و هندوستان را در برنامه گسترش روابط خارجی خود قرار دهد، اقتصاد داخلی ایران می‌‌‌تواند از آن مسیر بهره‌‌‌گیری قابل‌توجهی داشته باشد.

#دنیای_اقتصاد #روابط_خارجی #تجارت #بازرگانی #غرب #روسیه #هند #چین #توسعه #سرمایه_گذاری

✅ کانال رسمی روزنامه دنیای اقتصاد👇
@den_ir

امضای ۱۸ سند همکاری بین ایران و عمان چه معنایی دارد؟

حمیدرضا کاظمی کارشناس مسائل خلیج فارس

🔹فضای رسانه‌ای در حوزه سیاست خارجی کاملا در سایه مذاکرات هسته‌ای قرار گرفته و عمده اخبار و گزارش‌های رسانه‌ها از این زاویه مورد توجه قرار می‌گیرد.

🔹در این میان روابط با کشورهای منطقه خلیج فارس و به طور ویژه عمان صرفا از این مورد ارزیابی قرار می‌گیرد و به دیگر ابعاد روابط دوجانبه با این کشور مهم کمتر توجه می‌شود.

🔹در همین چهارچوب، سفر اخیر مسعود پزشکیان، به مسقط در میان تحولات اخیر در مذاکرات هسته‌ای و مکاتبات رد‌و‌بدل‌شده میان جمهوری اسلامی ایران و ایالات متحده مفقود شد.

🔹این سفر از جهات متعدد قابل توجه بود و اگرچه این سفر در سایه میانجیگری عمان برای کمک به حل مسائل هسته‌ای قرار داشت، در حوزه دوجانبه می‌توان ادعا کرد یکی از مهمترین سفرهای رئیس‌جمهور ایران به کشوری در کرانه جنوبی خلیج فارس در یک دهه اخیر بوده است.

🔹از جهت کمی، رئیس‌جمهور ایران در سفر ۶خرداد ۱۸سند همکاری با طرف مقابل به امضا رساند که این عدد از توافقات قابل‌توجه است.

🔹شاید ۱۸سند در رابطه ایران با چین یا رابطه با ترکیه و دیگر شرکا عدد معقولی باشد اما در رابطه با کشوری در جنوب خلیج فارس که عضو شورای همکاری است، نشانه‌ای از موفقیت این سفر باشد.

🔹ایران و عمان توافقی با عنوان «چهارچوب همکاری راهبردی» به امضا رساندند که سندی بالادستی برای حوزه‌های مورد علاقه همکاری طی ده سال آینده است.

🔗متن کامل

#دنیای_اقتصاد #ایران #عمان #پزشکیان #اسناد #روابط

✅ کانال رسمی روزنامه دنیای اقتصاد👇
@den_ir

ما برای عبور از بحران، باید به «توسعه تجارت» و «جذب سرمایه خارجی» اهمیت ویژه دهیم

🔹«منافع متقابل اقتصادی پایه‌‌‌‌‌‌‌‌‌ توافقات سیاسی پایدار را بنا می‌‌‌نهد.» این گزاره مهم در طول دهه‌‌‌های گذشته از سوی سیاستگذاران ایرانی مورد غفلت قرار گرفته است.

🔹بارها از مفاهیمی همچون ضرورت تعمیق روابط با سایر کشورها و الزامات جذب سرمایه خارجی به کشور، سخن به میان آمده است.

🔹بارها تاکید شده که سرمایه گذاری خارجی در کشور و برقراری پیوندهای تجاری قابل‌توجه با سایر کشورها، از اقتصاد و حتی بنیان‌‌‌های ملی کشور، دفاع می‌کند.

🔹به این معنی که شرکای تجاری، اقتصادی و راهبردی، مانع تهدید جدی علیه اقتصاد ما خواهند بود.

🔹ایران مزیت‌‌‌های رقابتی گسترده‌‌‌ای همچون ذخایر عظیم انرژی و موقعیت ژئوپلیتیک دارد و با ذخایر عظیم نفت و گاز که طبق برآوردها شامل 157 میلیارد بشکه نفت و 33 تریلیون مترمکعب گاز می‌شود، از ظرفیت خوبی برای توسعه و جذب سرمایه در این بخش برخوردار است.

🔹پتانسیل جغرافیایی کشور در ایجاد و توسعه انرژی‌‌‌های تجدیدپذیر نیز قابل‌توجه است.

🔹تقویت روابط با بلوک‌‌‌‌‌‌‌‌‌های اقتصادی و گسترده‌‌‌سازی روابط تجاری و تولیدی با سایر کشورهای منطقه به‌‌‌خصوص همسایگان ایران در موقعیت کنونی ضرورتی برای عبور از بحران است.

🔹توسعه این روابط نیازمند اصلاح روش‌های فعلی در مدیریت واردات و صادرات است.

🔹واگذاری بخشی از بازار وارداتی کشور به همسایگان، پیش‌‌‌شرطی برای وابستگی متقابل و توسعه صادرات و حتی سرمایه‌گذاری‌‌‌های مشترک است.

🔹در ادامه، مذاکرات منطقه‌‌‌ای برای کاهش یا رفع تنش‌‌‌ها و ایجاد اعتماد در سطح بین‌المللی ضروری است.

🔹البته در این مسیر اجرای اقداماتی همچون تضمین‌‌‌بخشی به تامین امنیت سرمایه، توسعه شفافیت مالی در کشور و از همه مهم‌تر انعطاف‌‌‌پذیری تصمیم‌گیران اصلی کشور در مواضع سیاسی و تنش‌‌‌‌‌‌‌‌‌زدایی در منطقه است.

🔗متن کامل

#دنیای_اقتصاد #بحران #تجارت #سرمایه_گذاری_خارجی #روابط_پایدار_اقتصادی #رفع_تنش_ها

✅ کانال رسمی روزنامه دنیای اقتصاد👇
@den_ir