‍ فارسی را پاس بداریم (۵)

«ناخدا» یعنی کسی که خدا نیست؟!

#زبان_فارسی | #درست‌نویسی | #ویرایش | #ریشه‌شناسی | #صداوسیما | #فارسی_را_پاس_بداریم

💠 | مهنه‌وِشت را بخوانید |

@mehnevesht

‍ فارسی را پاس بداریم (۶)

چرا دشوارنویسی؟!

#زبان_فارسی | #درست‌نویسی | #ویرایش | #ساده‌نویسی | #صداوسیما | #فارسی_را_پاس_بداریم

💠 | مهنه‌وِشت را بخوانید |

@mehnevesht

۱۲. آیا رواج #شکسته‌نویسی در داستان‌های فارسی و مخصوصاً در فضای مجازی، باعث تباهی زبان #فارسی و ازمیان‌رفتن ارتباط ما با گذشتهٔ ادبی‌مان نمی‌شود؟

داستان‌های نویسندگانی چون #هدایت و #آل‌احمد و هوشنگ #گلشیری که در آثار خود به‌فراوانی از صورت‌های شکسته استفاده کرده‌اند، بخشی جدایی‌ناپذیر از #ادبیات ماست و همان طور که این آثار باعث از رواج افتادن مطالعهٔ اشعار #رودکی و #فردوسی و #مولانا و #سعدی و #حافظ نشده‌اند، فارسی شکسته نیز که خود بخشی از زبان فارسی امروز است، مطلقاً نه باعث تباهی زبان فارسی و نه باعث فراموش‌شدن آثار گذشتگان می‌شود.

تعداد صورت‌های #شکسته به‌قدری اندک است که تقريباً كل موارد قاعده‌مند و غيرقاعده‌مند آن را می‌توان در همین کتاب کوچک مشاهده کرد. بدیهی است که چنین قطرات اندکی هرگز نمی‌تواند لطمه‌ای به اقیانوسی همچون #زبان_فارسی بزند!

نکته‌ای که مخالفان شکسته‌نویسی مطلقاً بدان توجه نمی‌کنند، این است که آنچه باعث #تحول_زبان می‌شود، تغییر در ساختارهای صرفی‌نحوی زبان است و نه تغییرات اندک در صورت‌های تلفظی و حتی واژگانی. مثلاً زبان فارسی پس از اسلام و تحت‌تأثیر #زبان_عربی دچار تغییرات بسیاری در حوزهٔ تلفظ و مخصوصاً در حوزهٔ واژگان خود شد؛ به‌حدی که امروزه بیش از ۶۰درصد از لغات فارسی ریشه‌ای #عربی دارند؛ اما ساختار صرفی‌نحوی این زبان تغییر چندانی نکرد و به همین دلیل نیز این زبان فارسی باقی ماند و مبدل به عربی نشد.

کسانی که از وحشت #تغییر زبان فارسی، نویسندگان را ترغیب به استفاده از #نحو_گفتاری و دوری‌جستن از صورت‌های شکسته می‌کنند، در واقع ندانسته آنان را به‌سمت ایجاد تغییراتی هرچه عمیق‌تر و وسیع‌تر در زبان هدایت می‌کنند!

به مثال ساده‌ای در این زمینه توجه شود: جملهٔ «ما به تهران رفتیم» در #فارسی_گفتاری مبدل می‌شود به «ما رفتیم تهرون.» آنچه باعت تغییر زبان می‌شود، نه مطلقاً تبدیل «تهران» به «تهرون»، بلکه #حذف #حرف_اضافهٔ متمم‌نمای به، و #حرکت متمم بدون #حرف_نشانه (تهران) به پایان جمله، و از همه مهم‌تر، تغییر محل #فعل از موقعیت پس از متمم به موقعیت پیش از #متمم است.

اما نکتهٔ دیگری که باید بدان توجه داشت، این است که اصولاً تغییر در ذات زبان نهفته است و وحشت از تغيير و ایستادگی در مقابل آن، به شدیدترشدن هرچه بیشتر #دوزبان‌گونگی می‌انجامد. ما برای حفظ #ارتباط با گذشته ادبی‌مان لزوماً نباید مانع از تغییر #زبان_رسمی بشویم؛ زیرا این عمل به دوزبان‌گونگی دامن می‌زند؛ بلکه باید از یک سو، #نظام_آموزشی خود را وادار به عرضهٔ هرچه بیشتر ادبیات فارسی در مدارس و دانشگاه‌های کشور کنیم و از سوی دیگر، به‌طرق گوناگون، جوانان را به مطالعهٔ هرچه بیشتر این آثار ترغیب و علاقه‌مند سازیم.

امید طبیب‌زاده، فارسی شکسته؛ دستورخط و فرهنگ املایی، ص۱۸ و ۱۹.

‍ فارسی را پاس بداریم (۱۱)

این «یک» سیب است!

#زبان_فارسی | #درست‌نویسی | #ویرایش | #ویرایش_زبانی | #گرته‌برداری | #زبان_انگلیسی | #فارسی_را_پاس_بداریم

💠 | مهنه‌وِشت را بخوانید |

@mehnevesht