دولت دین | اندیشکده مرصاد
1.52K subscribers
1.2K photos
199 videos
20 files
1.51K links


خبر و تحلیل از «نهاد دین در جهان اسلام». نهادی که می باید به جایگاه راستین خویش، یعنی رهبری جوامع باز گردد.

هیئت تحریر: میز «نهادها»ی اندیشکده حوزوی مرصاد
https://tttttt.me/mersadcss

ارتباط با مدیر: @dolatdin
Download Telegram
💢 پیامدهای اعطای تابعیت به روحانیون توسط عربستان چیست؟ پیروی از اماراتی‌ها...
✍🏼شريف عمر

🔴 بخش دوم

🔸 راه اماراتی‌ها

🔹الشمری در گفت‌وگو با عربی21 گفت که اعطای تابعیت به شخصیت‌های اسلامی مشابه کاری است که #امارات با علما و در صدر آنها عبد الله بن بيّه انجام داد که اکنون ریاست #مجلس_الإمارات_للإفتاء_الشرعي را بر عهده دارد.

🔹وی افزود: «این اقدام عربستان را می‌توان به عنوان ریسه‌ای برای سفت‌تر کردن بنیان ضعیف رژیم صهیونیستی توصیف کرد و می‌توان آن را شبیه اقدام امارات متحده عربی برای اعطای تابعیت به #وسیم_یوسف، #بن_بیه و #فاروق_حماده مشاور مذهبی در دربار ولیعهد ابوظبی، برشمرد.»

🔹وی خاطرنشان کرد: «تابعیت دادن به شخصیت‌های دینی نشان‌دهنده این است که این رژیم‌ها نسبت به مبلغان دینی داخلی کاملاً بی‌اعتماد شده‌اند و برای ارائه گفتمان دینی جدید، اشخاصی را از خارج وارد و اسکان می‌دهند.»

🔹محمد العمری، مدیر مرکز رسانه‌های الجزیره و مخالف سعودی نیز در این باره گفت: «از طریق این اقدام، بن سلمان ممکن است به دنبال رقابت با ابوظبی در جذب علما و در پروژه #دین_ابراهیمی باشد.»

🔹وی در گفت‌وگو با عربی21 خاطرنشان کرد: «بن سلمان ممکن است با از بین بردن مجلس افتای اروپا (#المجلس_الأوروبي_للإفتاء، به ریاست #قرضاوی) برای تأثیرگذاری بر مسلمانان غرب، پا را فراتر بگذارد.»

🔸 به حاشیه راندن «كبار العلماء» و «جریان جامیه»

🔹پیش‌قراولی رابطة العالم الإسلامي و اعطای تابعیت به اعضای آن، سوالاتی را در مورد به حاشیه رانده شدن هيئت #كبار_العلماء و جریان #جامیه (که به طور مطلق وفادار به دولت است) مطرح کرده است؟

🔹عبدالله الشمری، به عربی21 گفت: «بن سلمان در تلاش است تا از میراث دعوت وهابی با سه جریان آن خلاص شود: جنگجویان (داعش)، سروریه و جامیه.»

🔹وی خاطرنشان کرد: «نکته عجیب این است که از زمانی که بن سلمان به قدرت رسید، عملیات داعش متوقف شده است. در مورد جریان سروریه بن سلمان رهبران آنها را به زندان افکنده و جنگی گسترده علیه آنها به راه انداخته است و جریانی در مقابل او باقی نمانده بود به جز جامیه و ظاهراً آنها خطری برای او ندارند، از آنجایی که آنها قاطعانه به اطاعت از آل سعود اعتقاد دارند، فقط گاهی اوقات مزاحمت اندکی برای پروژه‌های لیبرال سرگرمی دارند.»

🔹وی در پایان خاطرنشان کرد: اقدام برای اعطای تابعیت به اعضای تیم محمد العیسی، پشتوانه‌ای برای آنها است تا وظایف اصلاح چهره رژیم سعودی را از جنبه مذهبی به عهده بگیرند و و نشان دهند که نظام آل سعود به #تسامح و #تساهل مذهبی معتقد است و دیگران را بدون توجه به مذهبشان می‌پذیرد و با #تعصب مذهبی مبارزه می‌کند

🔸 زمینه‌های تاریخی

🔹محمد العمری با اشاره به شواهدی تاریخی که ابعاد این اقدام را نشان می‌دهد، گفت: «هنگامی که ملک فیصل در سال 1964 علیه برادرش سعود کودتا کرد، دایی‌های خود از #آل_شیخ را که در آن زمان مؤسسات مذهبی، آموزشی و قضایی را در انحصار خود داشتند، به حمایت از خود تحریک کرد.»

🔹وی افزود: «پس از موفقیت کودتا، جنبش آل الشیخ شروع به انکار ملک فیصل کرد و یک بار پادشاه نامه‌ای به محمد بن ابراهیم آل الشیخ که مناصب در انحصار او بود، فرستاد و از او خواست که در دادگاهی در #قطیف (با اکثریت #شیعه) قاضی #جعفری را منصوب کند، محمد بن ابراهیم نامه را برگرداند و روی آن نوشت (کسی که گربه را ذبح کرد پوست آن را سلاخی می‌کند!)، که اشاره به رد این تصمیم داشت.»

🔹العمری اشاره کرد که امتناع محمد بن ابراهیم باعث شد که ملک فیصل در سال 1971 هيئة كبار العلماء را با هدف مشارکت بخشی از علمای خارج از خاندان آل شیخ، مانند شیخ عبدالعزیز #بن_باز و دیگران و به منظور کاهش نقش آل شیخ، تاسیس کند.

🔹وی افزود: «وضعیت امروز این است که اعطای تابعیت به اعضای رابطة العالم با هدف سوق دادن آنها به صدور فتواهایی است که عادی‌سازی با اسرائیل را مشروع کرده و جامعه را برای رسیدن به جاه‌طلبی‌های محمد بن سلمان غرب‌زده کنند.»

🔹العمری درباره دلیل جذب مبلغان از خارج به جای تکیه بر شهروندان، گفت: «#وهابیت در بین مبلغان داخلی ریشه‌دار است، بنابراین راه حل اساسی این است که (به خارجی‌ها) تابعیت اعطا کنند و مبلغان داخلی را با دادن نام‌های وزین به آنها ساکت کنند.»

@dolatedin
💢 چرا در مصر از بردن جایزه ملک فیصل توسط دکتر حسن الشافعی چشم‌پوشی کردند؟!

📌 بخش اول

🔹الجزیرة: خبر دریافت #جایزه_ملک_فیصل برای «خدمت به اسلام» از سوی دکتر #حسن_الشافعی، رئیس سابق #مجمع_اللغة_العربية قاهره و یکی از اعضای هيئة #كبار_العلماء #الازهر، بدون توجه رسانه‌های مصری منتشر شد. او در رسانه‌ها مانند بازیگران یا همچون حمو بيكا، حسن شاكوش و دیگر خوانندگان جشنواره‌ها مورد توجه و تجلیل قرار نگرفت.

🔸در کمین دکتر شافعی

🔹مردم #مصر دکتر حسن الشافعی را فراموش نکرده‌اند؛ همو که با لباس مخصوص الازهر و با مجوز شیخ الازهر، در میان جمعیت میلیونی میدان التحریر، در #انقلاب_ژانویه شرکت کرد. او تنها کسی بود که سخن گفتن از جانب الازهر به او سپرده شد، و چون سمت مشاور شیخ الازهر را بر عهده داشت، پیش از رفتن به میدان و صحبت در میان جمع مردم، از منصب خود استعفا داد تا به شیخ الازهر فشاری وارد نشود. چنانکه شافعی در یکی از مصاحبه‌های خود اشاره کرده است، #احمد_الطیب، شیخ الازهر، به او توصیه کرده بود که حتما با لباس الازهر میدان تحریر برود و هر چه می‌خواهد از زبان او و به نام او بگوید.

🔹وی در زمان گفتگوهای مواد قانون اساسی در سال ۲۰۱۲، زمانی که ریاست نمایندگان الازهر در کمیته موسس تدوین قانون اساسی را برعهده داشت، موضع معروفی داشت و برخی از موادی را که بر شیخ الازهر، دکتر احمد الطیب تأثیر می‌گذاشت، رد کرد. مشاجره و بحث داغی پیش آمد که همه در حین رای دادن به آن مواد قانونی آن را به صورت زنده تماشا کردند و او تهدید کرد که انصراف می‌دهد، اما همه برای آرام کردن او و موافقت با آنچه او می خواست، تلاش کردند.

🔹مردم فراموش نکرده‌اند که شافعی در تاریخ ۹ ژولای ۲۰۱۳، در اعتراض به بیانیه ۳ ژوئیه و برکناری رئیس جمهور منتخب مصر، دکتر محمد #مرسی و آغاز خونریزی ارتش در این کشور، بیانیه‌ای قاطع منتشر کرد. گویی وی انتظار حوادث و کشتارهای پیش‌رو مانند واقعه رابعه و النهضه را داشت و در بیانیه خود گفته بود که فشار بر اسلامگرایان آنها را به زیر زمین نمی‌برد.

🔹سپس فشارها بر شیخ الازهر افزایش یافت تا اطرافش را از اخوانی‌ها پاک کند، پس وی تصمیمی مبنی بر تغییر ساختار دفتر خود صادر کرد و از آنجایی که ریاست این دفتر به دکتر عباس شومان، معاون الازهر واگذار شد، الشافعی از سمت مشاور شیخ الازهر استعفا داد.

🔹این مرد از اتهامات پیوستن به #اخوان المسلمین در امان نماند، اگرچه این اتفاق (پیوستن وی به اخوان) در اوایل جوانی او رخ داد و پس از آن از آنان دوری گزید.

@dolatedin
💢قانون ممنوعیت سخنرانی مذهبی بدون مجوز در مصر؛ سرکوب آزادی‌ها یا کنترل آشوب؟

🔹الحرة: بین ادعای کنترل و قانونی کردن سخنرانی در مسائل مذهبی و ترس از ایجاد محدودیت بر #آزادی_بیان و عقیده، پارلمان #مصر در حال بررسی اصلاحات قانونی است که گفتمان دینی را محدود به گروه‌های خاصی می‌کند و پیش‌نویس اصلاحیه توسط متخصصانی از #الازهر و #وزارت_اوقاف مصر پیشنهاد شده است.

🔹با وجود قانون #تنظیم_خطابه در مصر که در سال 2014 در مورد سخنرانی‌های عمومی و موعظه‌های دینی در مساجد و مانند آن در میادین عمومی صادر شد، با این حال، اصلاحات جدید همان محدودیت‌ها را برای کسانی نیز که در مورد مسائل دینی در رسانه‌های دیداری، شنیداری یا الکترونیکی صحبت می‌کنند اضافه کرد و هر کسی که در هر رسانه‌ای در مورد دین صحبت می‌کند موظف است فارغ‌التحصیل الازهر یا واعظ و امامی باشد که مجوز صحبت در مورد مسائل دینی را گرفته است.

🔹پیش‌نویس اصلاحات جدید در پی موجی از جنجال‌ها در مصر پس از آن مطرح شد که نویسنده ابراهیم عیسی در برنامه‌ای تلویزیونی #معراج #پیامبر اسلام(ص) به آسمان را منکر شد و ادعا کرد روایات فقهی می‌گویند این اتفاق نیفتاده است، در حالی که این امر برای مسلمانان ارزش زیادی داشته و نمی‌پذیرند که چنین شخصیت‌هایی به راحتی آن را زیر سوال ببرند.

🔹صحبت‌های عیسی با جنجال‌هایی همراه شد و به دنبال آن درخواست‌هایی برای پاسخ‌گویی و ممانعت از حضور او در رسانه‌ها مطرح شد. وکلای دادگستری قبل از اینکه دادستانی اعلام کند که در حال انجام اقدامات تحقیقاتی علیه وی در این موارد است، با ارسال اطلاعاتی به دادستانی خواستار تحقیق از او شدند.

🔹عصام الاسلامبولی، وکیل دادگاه قانون اساسی مصر به الحره گفت: «اصلاحاتی که به تصویب می‌رسد به اصول قانون اساسی مربوط به #آزادی_عقیده و اندیشه لطمه جدی وارد می‌کند، همین امر منجر به مصادره عقیده در مورد گفتار، نوشتار یا هر وسیله دیگری، که در قانون اساسی مصر به رسمیت شناخته شده است، می‌شود. همچنین این یک عقب‌نشینی برای هر گونه پیشرفت در زمینه #تجدید_گفتمان_دینی است که در گرو ارائه نظرات جدید و متفاوت در برابر گفتمان دینی قدیم است.»

🔹اصلاحات جدید سقف مجازات را برای هرکسی که در مسائل دینی بدون مجوز از الازهر و وزارت اوقاف اظهار نظر کند، به ۶ ماه تا یک سال کامل حبس و جریمه‌ای نقدی از ۵۰ تا ۱۰۰ هزار پوند یا یکی از دو مجازات محکوم می‌شود.

🔹مجازات همچنین شامل هر کسی می‌شود که نظری مخالف با دین حق یا مخالف اصول و مبانی کلی و معتبر آن داشته باشد، در صورتی که نظر او موجب فتنه‌افکنی یا دامن زدن به #خشونت در میان مردم ملت شود.

🔹همچنین کسانی که #لباس_الازهر را بدون اینکه یکی از فارغ‌التحصیلان آن باشند، بپوشند یا به آنها توهین، تحقیر یا تمسخر کنند، به ۶ ماه تا یک سال کامل حبس و جریمه‌ای نقدی از ۵۰ تا ۱۰۰ هزار پوند یا یکی از دو مجازات محکوم می‌شوند.

🔹کمیته امور مذهبی پارلمان مصر با حضور نماینده الازهر طرح اصلاحات را مورد بحث و بررسی قرار داد و به طور اصولی به تصویب رساند و انتظار می‌رود که این بحث در زمان دیگری تکمیل شود.

🔹محمود الهواری، مدیر کل هيئت #كبار_العلماء الازهر، که نماینده الازهر در جلسه بحث و گفتگو بود، به الحره گفت: «این قانون هنوز تصویب نشده است و این فقط یک اصلاحیه است که توسط یکی از آنها ارائه شده است.»

🔹الهواری در مورد حق افراد برای اظهار نظر دینی گفت: «میان اظهار نظر دینی و دینداری فرق است، زیرا دینداری مربوط به هر کسی است که بپرسد، بشناسد و فتوا و نظر دینی بخواهد، اما دین، رجال و علمای خود را دارد که احکام، اصول، مبانی و آن را می‌دانند و قانون‌گذاری برای سخنرانی و اظهار نظر دینی نمي‌تواند مانعی برای عقیده و بیان باشد، بلکه هدف آن حفظ هویت یک ملت و یک وطن از طریق آنچه در وجدان مردم نهاده شده، است.»

🔹به طور کلی، الهواری معتقد است که «آزادی بدون ضابطه، موجب فساد است و بنابراین آزادی باید دارای ضابطه‌هایی قانونی باشد.»

🔹نجاد البرعی، وکیل حقوق بشر، به الحره گفت: «اصلاحات قانونی در مورد اظهار نظر در مورد دین، نشان‌دهنده تعطیلی جدید اجتهاد و اعمال عقل است و محدود کردن اظهار نظر دینی به الازهر، مشابه اتفاقی است که در قرن چهارم هجری اتفاق افتاد و باب اجتهاد در فقه در آن زمان بسته شد.»

🔹طارق رضوان، نماینده پارلمان و رئیس کمیته حقوق بشر در پارلمان مصر، که پیشنهاد اصلاحات جدید را ارائه کرده است، به رسانه‌ها در مصر گفت که پیشنهاد وی برای اصلاح قانون خطابه عمومی و سخنرانی در مورد دین در رسانه‌ها، محدود به دین اسلام نیست بلکه شامل همه ادیان می‌شود.

@dolatedin