دولت دین | اندیشکده مرصاد
1.53K subscribers
1.17K photos
196 videos
20 files
1.5K links


خبر و تحلیل از «نهاد دین در جهان اسلام». نهادی که می باید به جایگاه راستین خویش، یعنی رهبری جوامع باز گردد.

هیئت تحریر: میز «نهادها»ی اندیشکده حوزوی مرصاد
https://tttttt.me/mersadcss

ارتباط با مدیر: @dolatdin
Download Telegram
⭕️ عربستان به یک روحانی شیعه لبنانی مخالف حزب الله تابعیت داد

🔹عکاظ: عربستان سعودی به «#محمد_الحسینی» روحانی شیعه لبنانی و دبیرکل شورای موسوم به «شورای اسلامی –عربی (#المجلس_الإسلامي_العربي)» در لبنان، تابعیت سعودی داد.

🔹نام الحسینی در فهرستی از کارشناسان حوزه انرژی، شخصیت‌های دینی، پزشکی و آموزشی دیده می‌شود که به تازگی از سوی پادشاه #عربستان تابعیت این کشور را دریافت کرده‌اند.

🔹وی پس از دریافت #تابعیت عربستان گفت: «با یک دستور سخاوتمندانه، تابعیت عربستان را به ما دادند و این افتخار بزرگی است که زیباترین مفاهیم وفاداری و وابستگی را بیان می‌کند».

🔹الحسینی با تمجید از اقدامات محمد #بن_سلمان ولیعهد عربستان سعودی و چشم انداز ۲۰۳۰ وی، تاکید کرد: «اعطای تابعیت عربستان در واقع وفاداری، وابستگی و مسئولیتی است که هر انسان عربی و مسلمان به آن افتخار می‌کند و مسئولیت حفظ چنین بخشش گرانسنگی مترتب بر آن است».

🔹روزنامه عکاظ درباره وی مدعی شده است: «الحسینی به مخالفت با #فرقه‌گرایی، حمایت از طرح‌های اعتدالی و مقاومت با تلاش‌ها برای سیاسی کردن مذهب شیعه شناخته شده است».

🔹الحسینی خود را یک روحانی شیعه #معتدل معرفی می‌کند و مدعی است که با مقابله با فرقهگرایی می‌پردازد.

🔹وی از مخالفان شدید #حزب_الله #لبنان است و سال ۲۰۱۱ میلادی به جرم جاسوسی برای #رژیم_صهیونیستی توسط نیروهای امنیتی این کشور بازداشت شد. (ترجمه: شفقنا)

✍️ملاحظه: طبق گزارش روزنامه الشرق الاوسط چاپ لندن عربستان به 27 شخصیت جدید علمی، پژوهشی و پزشکی تابعیت سعودی اعطا کرده است.

🔸از میان شخصیت‌های دینی، چهار عضو شورای عالی #رابطة_العالم_الإسلامی به چشم می‌خورد که شاید شناخته‌شده‌ترین آنها در ایران، #رضوان_السید، نویسنده و اندیشمند لبنانی و برنده #جایزه_بین‌المللی_ملک_فیصل در زمینه مطالعات اسلامی باشد. سه شخصیت دیگر در این میان، #مصطفی_سریک، رئیس العلماء و #مفتی_اعظم سابق #بوسنی و هرزگوین، حسین داودی، رئیس المجلس الاسكندنافي للعلاقات، محمد نمر السماک، دبیرکل الجنة الإسلامية - المسيحية للحوار هستند.

🔸این فهرست همچنین شامل: عبدالله صالح عبدالله مورخ عراقی و محمد الحسینی است.

@dolatedin
💢 برگزاری نشست مجلس حكماء المسلمين به ریاست شیخ الازهر در امارات

🔹الرئیس نیوز: نشست دوره‌ای #مجلس_حكماء_المسلمين به ریاست #احمد_الطیب شیخ #الازهر در مقر این شورا در ابوظبی پایتخت #امارات برگزار شد.

🔹شیخ الازهر در این نشست به اعضای جدید این شورا از جمله؛ شیخ عبدالرحمن بن محمد بن راشد آل خلیفه، رئیس مجلس اعلای امور اسلامی #بحرین، شیخ محمد ذوالکفل بن محمد البکری عضو مجلس سنای #مالزی، قطب مصطفی سانو دبیرکل #مجمع_فقه_اسلامی در جدّه و شیخ احمد النور محمد الحلو مفتی جمهوری #چاد، خوش‌آمد گفت.

🔹این اجتماع بارزترین مسائل امت اسلامی در عرصه جهانی از جمله؛ #همزیستی مثبت مسلمانان در جوامع غربی، صلح، تقویت نقش #رهبران_دینی اسلامی در حمایت از استقرار جوامع، نقش مجلس حکما در تربیت جوانان شایسته برای برافراشتن پرچم صلح جهانی در آینده، افزایش آگاهی جوانان در بحران‌های انسانی معاصر و تقویت نقش آنها در عمل به نقش‌های کارآمد در قبال این بحران‌ها را مورد بحث و بررسی قرار می‌دهد.

🔹احمد الطیب بر نقش مجلس حکمای مسلمین در یاری و حمایت از مسائل امت اسلامی و تصحیح تصویر منفی و مفاهیم اشتباهی که از دین اسلام انتشار یافته، تأکید کرد.

🔹وی با تاکید بر اینکه باید هرگونه سخنان کینه‌توزانه علیه اسلام، رسول خدا صلی الله علیه و آله و سلم و نمادها و مقدسات اسلامی پیگرد قانونی داشته باشد، افزود: «#اسلام‌هراسی در جوامع غربی و تکرار خشونت علیه مسلمانان در غرب رو به افزایش است و مجلس حکما ملزم است که به وظیفه خود در زمینه مطالبه حقوق مسلمین و اخذ ضمانت‌های قانونی لازم برای حفظ کرامت آنان و مقابله با این پدیده ناهنجار در جوامع غربی، عمل کند و از طرق مختلف قانونی در برابر هر گونه توهین و بی‌حرمتی به نمادها و مقدسات مسلمانان، ایستادگی کند.»

🔹در این نشست همچنین در مورد فراوانی #خشونت علیه #مسلمانان در جوامع غربی و نقش قوانین در غرب بحث و گفتگو و گزارش ویژه‌ای در مورد قوانین مبارزه با سخنان توهین‌آمیز علیه اسلام و رویه‌های دادخواهی در کشورهای مختلف اروپا همچون فرانسه، آلمان، انگلستان و ولز به علاوه آمریکا، ارائه شد.

🔹این گزارش شامل آشنایی مسلمانان با حقوق قانونی خود در هر کشور، فهرست رفتارهای ممنوع، مراحل لازم برای اثبات و برخورد با آنها و مقررات مبارزه با نفرت در کانال‌های ماهواره‌ای، مطبوعات و بسترهای رسانه‌ای و وب سایت‌ها است.

🔹مجلس حكماء المسلمين همچنین تصمیم گرفت که نشست عادی بعدی خود را همزمان با برپایی کنفرانس «گفتگوی شرق و غرب برای برادری انسانی 2022» در منامه، پایتخت بحرین برگزار کند و تاکید کردند که کار بر روی این کنفرانس در چارچوب تقویت روابط بین نهادهای مذهبی و فرهنگی کشورهای اسلامی است.

✍️ ملاحظه: مجلس حکماء المسلمین در سال ۲۰۱۴ در ابوظبی تأسیس و احمد الطیب ریاست آن را بر عهده گرفت. این مجلس یکی از سه ضلع داعیه‌دار مدیریت اسلام سنی در جهان اسلام، در کنار «#رابطة_العالم الإسلامی» سعودی و #«اتحاد_العلماء» قطری است و مأموریت خود را دستیابی به صلح و همزیستی در جهان اسلام و مبارزه با #فرقه‌گرایی و ارتقای روح تحمل، گفتگو و #اعتدال عنوان کرده است.

@dolatedin
⭕️ گام بلند آذربایجان برای اسلام دولتی و کنترل دینی

🔹ریپورت: با تغییر قانونی که اختیار انتصاب #امامان_جماعت مساجد را در جمهوری #آذربایجان از «#اداره_مسلمانان_قفقاز» سلب کرده و به «کمیته دولتی امور دینی» محول می‌کند، روند انتصاب «امامان مساجد» در جمهوری آذربایجان در کنترل کامل دولت قرار خواهد گرفت.

🔹گوندوز اسماعیل‌اف، معاون کمیته دولتی امور دینی جمهوری آذربایجان در تشریح قانون جدید درباره نحوه انتصاب امامان جماعت #مساجد در جمهوری آذربایجان گفت: «#موسسه_الهیات آذربایجان امسال اولین فارغ‌التحصیلان خود را خواهد داد و برخی از این فارغ‌التحصیلان به عنوان روحانی منصوب می‌شوند.»

🔹این مقام کمیته دولتی امور دینی جمهوری آذربایجان گفت: «روال کار به این صورت است که تغییرات باید در شور دوم و سوم نیز به تصویب مجلس ملی برسد و پس از آن رئیس جمهوری مصوبه لازم الاجرا شدن این تغییرات را امضا می کند. تنها در این صورت است که قانون اجرا می‌شود.»

🔹وی افزود: «البته در صورت تصویب تغییرات پیشنهادی، نوآوری‌هایی در حوزه دینی ایجاد خواهد شد. اول، انتصاب #روحانیون مسلمان توسط یک سازمان دولتی (کمیته دولتی امور دینی) انجام خواهد شد. ثانیاً، جوامع مذهبی اسناد تأسیس خود را برای ثبت دولتی مستقیماً به یک سازمان دولتی (کمیته دولتی امور دینی) ارسال می‌کنند، نه از طریق مرکز یا سازمان مذهبی (اداره مسلمانان قفقاز). سوم، شهروندان می‌توانند #صدقات نقدی و الکترونیکی خود را از طریق کارت‌های بانکی و اینترنت انجام دهند. همه اینها البته به معنای تغییر در ماهیت اصلاحات در حوزه روابط دولت و دین است.»

🔹اسماعیل‌اف پیرامون مخالفت این لایحه با قانون اساسی #سکولار آذربایجان گفت: «درست است که طبق قانون اساسی ما دین جدا از دولت است و آذربایجان یک کشور سکولار است، اما انتصاب روحانیون توسط یک نهاد دولتی منافاتی با اصول سکولاریسم و سکولاریسم ندارد. توضیح بدهم: دین هست، روحانی هم هست. دین احکام و آموزه های شرعی است. دولت با تعیین روحانی در شریعت و عقاید دخالت نمی‌کند. مثلاً دولت نمی‌تواند دخالتی در نماز و روزه مردم بکند.»

🔹او در ادامه گفت: «دولت در دین و شریعت دخالت نمی‌کند، بلکه با تعیین سازمان‌دهنده فعالیت‌های مذهبی، این فعالیت‌ها را کنترل می‌کند. در صورت تصویب این اصلاحیه، آذربایجان اولین کشور سکولار نخواهد بود که روحانیون توسط دولت منصوب می‌شوند. به عنوان مثال، در کشور برادر ما، #ترکیه، روحانیون مسلمان از زمان آتاتورک توسط #سازمان_دیانت منصوب می‌شوند. امامان مساجد در ترکیه کارمندان دولت هستند.

🔹وی افزود: «نمونه‌های مشابه در اروپا، مهد #سکولاریسم، وجود دارد. به عنوان مثال در نروژ، دانمارک، فنلاند، انگلستان و ایسلند که به عنوان کشورهای #لیبرال و مترقی در جهان شناخته می‌شوند، قوانین این کشور حتی به یک دین خاص (یا گاهی به یک فرقه) تعلق دارد. طبق قانون اساسی #نروژ، حداقل نیمی از اعضای دولت باید اعضای کلیسا باشند. یا در #انگلستان، این پادشاه است که رئیس کلیسای سلطنتی انگلیکن و همچنین روحانیون اصلی را که در واقع کلیسا را اداره می‌کنند، منصوب می‌کند. نمونه دیگر #فرانسه، وطن سکولاریسم است که نمونه بارز الگوی سختگیرانه سکولاریسم است. در منطقه آلزاس در فرانسه، دولت به روحانیون حقوق می‌دهد، از روحانیون محافظت و آنها را منصوب می‌کند. چنین نمونه‌هایی هم در غرب و هم در شرق فراوان است.»

🔹گوندوز اسماعیل‌اف درباره کنترل دولت بر فضای دینی موجود در جمهوری آذربایجان گفت: «مأموریت آگاهی‌بخشی دینی هر ساله تقویت می‌شود و همه اقشار جامعه را در بر می‌گیرد. آگاهی‌بخشی دینی با مشارکت کارکنان “کمیته دولتی امور دینی” با سازمان‌های مذهبی، نمایندگان “اداره مسلمانان قفقاز”، روحانیون و سایر کارشناسان پیش برده می‌شود. به موازات کار روشنگری، اقدامات منسجمی برای تربیت کادر ملی در حوزه دین انجام می‌شود.»

🔹معاون کمیته دولتی امور دینی جمهوری آذربایجان در عین حال درباره مسایل موجود در زمینه دینی در این کشور گفت: «در مورد مشکلات حوزه دین، باید اعتراف کنیم که هنوز هم تلاش‌هایی برای سیاسی‌کردن دین، #فرقه‌گرایی، #افراط‌گرایی مذهبی و رویارو قرار دادن هویت ملی با هویت دینی وجود دارد که این تلاش‌ها اغلب تحت تاثیر عامل خارجی است و قاطعانه از آن جلوگیری می‌شود.»

#اسلام_دولتی #کنترل_دینی

@dolatedin
⭕️ آقاخان سوم و ایده «پاکستان مستقل»

📌 بخش دوم

🔸جدایی بزرگ

🔹اصلاحات مجلس قانونگذاری شبه قاره هند در سال 1892 به طور واضح و قانع‌کننده‌ای نشان داد که هیچ امیدی به توافق عادلانه برای مسلمانان در داخل یا در اتحاد با حزب حاکم کنگره وجود ندارد. با توجه به حضور و تجربه وی در سیاست بی‌رحمانه هند، آقاخان چاره‌ای جز پیروی از سر سید احمدخان که طرفدار اتحاد و پیشرفت مسلمانان بود، ندید.

🔹در مقاله‌ای که نیوزویک در نسخه پاکستانی خود منتشر کرد، نویسنده خالد احمد گفت که دولت و مردم پاکستان به خاطر کمک‌های آقاخان سوم در توسعه کشور، وامدار او هستند.

🔹خالد احمد می‌نویسد که موضع آقاخان در مورد وضعیت هند مشابه موضع سر سید احمدخان بود، زیرا او "اقلیت مسلمان را بر هویت ملی هند در اولویت قرار داد". این نوعی پاسخ به فشارهای اعمال شده توسط ملی‌گرایی و میراث استعماری آن بر اقلیت‌ها بود و مسلمانان را صرفاً یک فرقه نمی‌دانست، بلکه آنها را یک کیان ملی می‌دانست که حق داشتند یک کشور آنها را نمایندگی کند.

🔹آقاخان در سال 1918 کتاب مهمی درباره سیاست هند با عنوان «هند در گذار: مطالعه تحول سیاسی» نوشت و پیش از آن آثار بحث‌برانگیز دیگری از جمله «آموزش اسلامی در هند» (1902)، «هدف واقعی از آموزش» (1904) «منشور حقوق مسلمانان» (1906)، «برخی افکار درباره نارضایتی هند» (1907)، «توصیه به اتحادیه مسلمانان» و «مشکلات اقلیت‌ها در هند» (1909) منتشر کرده بود.

✍️ آقاخان را می‌توان یک نواندیش اسلامی و از روشنفکران جنبش علیگر دانست. از منظر دینی، آقاخان از رویکرد مدرنیستی به اسلام پیروی می‌کرد. او معتقد بود که بین دین و #مدرنیته هیچ تناقضی وجود ندارد و مسلمانان را به پذیرش مدرنیته تشویق می‌کرد. اگرچه او با تکرار کلی جامعه غربی توسط مسلمانان مخالف بود، اما آقاخان معتقد بود افزایش تماس با غرب در کل برای جامعه مسلمان مفید خواهد بود. او از نظر فکری پذیرای فلسفه و‌اندیشه‌های غربی بود و معتقد بود که تعامل با آنها می‌تواند به پویایی و رنسانس در‌اندیشه اسلامی منجر شود.

🔸مانند بسیاری دیگر از نوگرایان اسلامی، آقاخان نسبت به تشکیلات و علمای سنتی دینی و همچنین نسبت به ظاهرگرایی، شرع‌گرایی و لفظ‌گرایی سفت و سخت آنها، عقیده‌اندکی داشت. در عوض، او از تجدید «اجتهاد» و «اجماع» دفاع می‌کرد. او اجماع را به شیوه‌ای مدرنیستی به معنای اجماع‌سازی می‌فهمید. به گفته وی، مسلمانان برای کشف جوهره و روح واقعی اسلام باید به منابع اصلی به ویژه قرآن مراجعه کنند. اسلام از نظر او دارای روحیه لیبرال و دموکراتیک بود. او همچنین خواستار آزادی کامل مدنی و مذهبی، صلح و خلع سلاح و پایان دادن به همه جنگ‌ها شد.

🔸آقاخان با #فرقه‌گرایی مخالفت کرد که به اعتقاد او قدرت و اتحاد جامعه مسلمانان را از بین می‌برد. وی به طور خاص خواستار نزدیکی بین اهل سنت و شیعه شد. این بدان معنا نبود که او فکر می‌کرد اختلافات مذهبی از بین می‌رود و خود به پیروان اسماعیلی دستور می‌داد که به تعالیم اسماعیلیه پایبند باشند. با این حال، او به #وحدت از طریق پذیرش تنوع و احترام به اختلاف نظرها معتقد بود. به نظر او، قوت مسلمانان در تنوع سنت‌های آنها بود.

🔸آقاخان عمیقاً تحت تأثیر نظریات سر سید احمدخان بود. آقاخان همراه با سر سید، یکی از پشتیبانان و بنیانگذاران «دانشگاه علیگر» بود و با دغدغه عقب نماندن مسلمانان از جامعه هندو از نظر تحصیلی، به طور قابل توجهی برای آن کمک مالی جمع‌آوری کرد و مبالغ زیادی از پول خود را به آن اهدا کرد.

🔸از نظر حقوق #زنان، آقاخان در دیدگاه‌های خود مترقی‌تر از سر سید و بسیاری دیگر از نواندیشان اسلامی زمان خود بود. او تساوی معنوی زن و مرد در اسلام را تأیید می‌کرد و خواهان برابری کامل سیاسی نیز بود. این شامل حق رای و حق تحصیل بود. در خصوص موضوع اخیر، او بر آموزش ابتدایی اجباری برای دختران تاکید داشت. او همچنین زنان را تشویق به ادامه تحصیلات عالی در سطح دانشگاهی کرد و هیچ مشکلی در موسسات آموزش مختلط نمی‌دید.

🔸او پرده‌نشینی و اندرونی‌نشینی برای زنان را ظالمانه و غیراسلامی می‌دانست و برای پیروان اسماعیلی خود کاملاً تحریم کرد. آقاخان همچنین تعدد زوجات را محدود کرد، ازدواج با زنان بیوه را تشویق کرد و ازدواج کودکان را ممنوع کرد. او همچنین قوانین ازدواج و طلاق را به نفع زنان تغییر داد. در مجموع، او زنان را تشویق می‌کرد تا در تمام فعالیت‌های ملی شرکت کنند و برای حقوق کامل دینی، اجتماعی و سیاسی خود تلاش کنند.

🔸امروزه، رویکرد مدرن و رفاه‌طلبانه اسماعیلیه وامدار اصلاحاتی است که آقاخان سوم اعمال کرد.

@dolatedin