دولت دین | اندیشکده مرصاد
1.47K subscribers
1.29K photos
225 videos
21 files
1.56K links


خبر و تحلیل از «نهاد دین در جهان اسلام». نهادی که می باید به جایگاه راستین خویش، یعنی رهبری جوامع باز گردد.

هیئت تحریر: میز «نهادها»ی اندیشکده حوزوی مرصاد
https://tttttt.me/mersadcss

ارتباط با مدیر: @dolatdin
Download Telegram
دولت دین | اندیشکده مرصاد
✍️ فتوای تازه #دار_الافتاء #مصر درباره جواز #توسل به اولیای الهی با واکنش‌های گسترده‌ای روبه‌رو شد و بار دیگر از رشد شدید #سلفیت در مصر پرده برداشت. 🔹شب گذشته دار الافتاء در صفحه فیسبوک خود بر جواز توسل و اعمالی همچون دست کشیدن یا بوسیدن ضریح تأکید کرد و…
💢 «اشعری‌های الازهر» در برابر خدایان تکفیر

📌 بخش اول

🔹النهار: در جریان زیارت جمعی از دانشجویان #الازهر به همراهی دکتر محمد إبراهیم العشماوی استاد حدیث دانشگاه الازهر از مرقد سید احمد البدوی قطب صوفیه در شهر طنطا، عده‌ای از مدافعان جریان‌های سلفی نسبت به این اقدام دانشجویان الازهر اعتراض کردند که موجب ایجاد درگیری لفظی بین این دو گروه شد.

🔹«جریانات سلفی» با سوء استفاده از این اتفاق، موجی از #تکفیر شیوخ الازهر به عنوان نماینده مکتب #اشعری به راه انداختند و رویکرد آنان را به چالش کشیدند. این جریانات همچنین از این مساله به عنوان فرصتی برای ابراز مخالفت خود نسبت به اتفاقات اخیر در صحنه سیاسی ملی و منطقه‌ای استفاده می‌کنند.

🔹مصادیق روشنی از علاقه به مکتب صوفیانه مدرن در دولت #مصر وجود دارد، از قانون‌گذاری و فقه، توانمندسازی اجتماعی آن و سرمایه‌گذاری عملی در مهار پروژه گروه‌های افراطی تا تلاش برای جایگزینی هویت فکری و فرهنگی و اجرای طرح توسعه مساجد و حرم‌های اهل بیت که نمادهای بارز سلوک معنوی میان پیروان فرقه‌های #صوفیه هستند.

🔹با وجود بودجه و حمایت زیاد از جریان‌های #سلفی و تعداد قابل توجه مراکز تحقیقاتی و آکادمیک متعلق به این جریان، با توجه به ترس همیشگی از کوچکتر شدن حوزه‌ی نفوذشان، تمرکز فعلی جریان‌های سلفی به «فضای مجازی» منتقل شده‌ است.

🔹ده‌ها مرکز تحقیقاتی معتبر مرتبط با «جریان سلفی» اخیراً به ارائه تحقیقات فقهی مفصلی پرداخته‌اند که عقاید اشعری را به چالش می‌کشد. در عین حال یوتیوبرهای سلفی را برای برخورد با مکاتب صوفیه و مکاتب قدیمی و معاصر آن‌ها فعال کرده‌اند. جریان‌های سلفی معتقدند مکتب صوفیانه مدرن خصوصا پس از افول جریان‌های مربوط به اسلام حَرَکی در سال‌های اخیر، در جامعه و مخصوصا جوانان نفوذ چشمگیری داشته است.

🔹بسیاری جنبش صوفیانه مدرن را نقطه کانونی در پروژه ریشه‌کنی افراط فکری و ناهنجاری‌های رفتاری دینی می‌دانند که دقیقا مقابل آن چیزی است که از سوی جریان‌های سلفی-جهادی براساس مبانی فقهی ابن تیمیه و محمد بن عبدالوهاب حمایت و ترویج می‌شود.

🔹«جریان‌های سلفی» به دلیل اختلاف فکری محمد بن سلمان ولیعهد سعودی با دکترین محمد بن عبدالوهاب که در سخنرانی وی در مارس 2022 ایراد شد، نسبت به وی نگاه مثبتی ندارند. بن سلمان در این سخنرانی گفته بود محمد بن عبدالوهاب نماینده پادشاهی سعودی نیست، او فقط یک واعظ است نه یک پیام‌آور و هیچ شخصی نمی‌تواند دکترین مشخص و خاصی را بر پادشاهی عربستان تحمیل کند.

🔹#عربستان سعودی به تدریج در حال جایگزینی فرقه اشعریه به جای سلفیه است. برای اولین بار قسمت‌هایی از یک برنامه تلویزیونی با گرایش صوفیانه توسط شیخ جابر بغدادی (یکی از نمادهای مکتب صوفیه مصر) از داخل مدینه المنوره ضبط و در ماه رمضان سال گذشته با عنوان «حالة حب» از شبکه «اقرأ» پخش شد. در این برنامه از رابطه حضرت محمد صلی الله علیه و آله و سلم با اصحاب و خاندان مکرمش صحبت شده است.

👇 ادامه دارد...

@dolatedin
احمد الطیب: تندروها همواره تلاش کرده‌اند مانع دیدار من با پاپ شوند

🔹عربی21: احمد الطیب، شیخ #الازهر گفت: تندروهایی وجود دارند که پیوسته سعی کرده‌اند مانع ملاقات من با #پاپ شوند و حتی گاهی اوقات دیدار من با رهبر کاتولیک‌ها را تحریم کرده‌اند.

🔹شیخ الازهر طی سخنانی در هفتمین اجلاس رهبران دینی جهان افزود: وقتی این دو نفر خالصانه اولین بار با هم ملاقات کردند، هر کدام احساس کرد که دیگری را چند سالی است می‌شناسد. پس خیلی زود احساس محبت و دوستی و صمیمیت نسبت به هم پیدا کردند.

🔹#احمد_الطیب در ادامه گفت: سند برادری انسانی به عنوان اولین پیمان بشردوستانه بین مسیحیان و مسلمانان در عصر مدرن تدوین شد تا نظریه‌ای را تأیید کند که الازهر پیوسته به آن اعتقاد داشته و در همه جا به آن فرا خوانده است: اینکه هر زمان طوفان‌های شيطانی سعی می‌کنند، پايه‌های تمدن بشری را به لرزه درآورده و آن را ريشه‌کن کنند، هرگونه ملاقات جدی و مسئولانه بین رهبران ادیان، ناگزیر به مسیری برای نجات آن تبدیل می‌شود.

🔹شیخ الازهر از علمای ادیان و شخصیت‌های مختلف خواست تا جلسه‌ای ویژه برگزار کنند و در آن با صراحت و شفافیت کامل به این موضوع بپردازند که آن‌ها و رهبران، سیاستمداران و اقتصاددانان در قبال این بلایای اخلاقی و طبیعی که آینده همه بشریت را تهدید می‌کند، چه وظایف و مسئولیت‌هایی دارند.

🔹هفتمین کنفرانس رهبران دینی روز چهارشنبه با حضور احمد الطیب، شیخ الازهر و پاپ فرانسیس، پاپ کلیسای کاتولیک و تعدادی از رهبران دینی سراسر جهان در قزاقستان آغاز به کار کرد.

🔹احمد الطیب در سخنرانی خود در این کنفرانس گفت: هر چند که ما معترفیم تمدن غرب در دو قرن گذشته جهش‌های بزرگی برای بشریت داشته و دستاوردهای عملی شگرفی را در زمینه های علمی، صنعتی، پزشکی، آموزشی، هنری و فرهنگی، حمل و نقل، علوم ارتباطات و علوم فضایی محقق کرده است، اما زوال جنبه معنوی و فقدان بعد اخلاقی در سرنوشت انسان معاصر و تمسخر عمدی و از پیش برنامه‌ریزی شده پیام‌های آسمانی، باعث شده که این تمدن فاقد از هرگونه ارزش واقعی باشد.

✍️ احمد طیب و پاپ فرانسیس در سال 2019 در دیداری که در ابوظبی پایتخت امارات متحده عربی داشتند، با هدف مبارزه با افراط‌گرایی سند «برادری انسانی» را امضا کردند.

@dolatedin
⭕️ شیخ الازهر یک «زن» را به سمت مشاور خود منصوب کرد

🔹میدل ایست نیوز: #احمد_الطیب، شیخ #الازهر، در اقدامی بی‌سابقه، یک زن را به مقام مشاور خود تعیین کرد.

🔹این اولین بار در چندین دهه گذشته است که یک زن به مقام مشاور شیخ الازهر تعیین می‌شود.

🔹خانم نهله الصعیدی که به این مقام منصوب شده، رئیس دانشکده علوم اسلامی و رئیس مرکز افزایش توانمندی دانشجویان خارجی بوده که اکنون به مقام مشاور رئیس دانشگاه الازهر در امور دانشجویان خارجی منصوب شده است.

🔹خانم الصعیدی درباره انتخاب خود به این سمت گفت که این تصمیم نشان می‌دهد که در بر عهده گرفتن مسئولیت‌های مهم تفاوتی میان مردان و #زنان نیست و هر انسانی که در مسئولیت خود موفق عمل کند پیشرفت خواهد کرد. او این اقدام را نشانه بسیار مثبتی دانست.

@dolatedin
✍️ قرضاوی برای الازهر چه کم از ملکه بریتانیا داشت؟!

🔹شیخ #الازهر، #احمد_الطیب، جمعه 9 سپتامبر 2022 در صفحه رسمی خود در توییتر و فیس بوک در سوگ ملکه الیزابت دوم، که هشتم همان ماه درگذشت، به دو زبان عربی و انگلیسی نوشت: «درگذشت ملکه الیزابت دوم را به پادشاه چارلز، خانواده سلطنتی و مردم بریتانیا تسلیت می‌گویم، شخصیتی تأثیرگذار که عمر خود را صرف خدمت به کشورش کرد و سخت برای بهبود وضعیت مردمش تلاش کرد.»

🔹با اعلام خبر درگذشت شیخ یوسف القرضاوی، موسس الاتحاد العالمی لعلماء المسلمین و یکی از اعضای مجمع البحوث الإسلامية الازهر، در 26 سپتامبر، همه منتظر تسلیت مشابهی از سوی الازهر بودند، گرچه بین این دو شخصیت تفاوت بسیاری است؛ اولی در رأس کشوری بود که چندین کشور اسلامی را به استعمار خود درآورد و تجاوزات وحشتناکی را علیه مسلمانان به ثبت رساند و دیگری یکی از برجسته‌ترین علمای الازهر بود.

🔹اما انتظارها برآورده نشد و الازهر و شیخ آن، تا زمان نگارش این سطور، هیچ سخنی درباره درگذشت #قرضاوی بیان نکرده‌اند.

🔹سکوت الازهر بار دیگر استقلال این نهاد برجسته اسلامی را زیر سؤال برده و فشارهای سیاسی حاکمیت مصر بر سوگیری‌های الازهر را برجسته کرد.

🔹وائل قندیل، نویسنده و روزنامه‌نگار مصری، در واکنش به این موضع الازهر، در مقاله‌ای در پایگاه «العربی الجدید» نوشت: «برای الازهر و شیخ اعظم آن مناسب نیست که مواضع آنها مطابق با مواضع حکومت مصر باشد؛ با خواست حکومت به سخن آیند، از موضوعات مربوط به امت اسلامی چیزی نگویند مگر آنکه حاکمان سخنی بگویند و جز تکرار سخنان آنها و هماهنگ با آنها موضعی نگیرند.» وی خاطرنشان کرد که خود شیخ الازهر یکی از کسانی بود که در سال 2011 برای نزدیک شدن به قرضاوی شتاب کرد و از او خواست تا ریاست هیئت کبار العلماء را بر عهده بگیرد، «تا با توجه به اصلاحات اخیر در قانون الازهر، در انتخاب شیخ بعدی الازهر تعیین‌کننده باشد».

🔹قرضاوی یکی از فرزندان الازهر بود که تحصیلات خود را در دانشکده اصول دین این دانشگاه گذراند. او همچنین از سال 2011 تا ژوئن 2013 عضو هيئت كبار العلماء الازهر بود که در اعتراض به مشارکت شیخ الازهر در کودتای نظامی علیه رئیس جمهور منتخب محمد المرسی، استعفای خود را اعلام کرد. قرضاوی در بیانیه استعفای خود نوشت: «من یوسف عبدالله القرضاوی استعفای خود را از هیئت کبار العلماء به مردم بزرگ مصر تقدیم می‌کنم و نه به شیخ الازهر، و در روزی که مردم آزادی خود را به دست آورند و حکومت به اهل آن بازگردانده شود. علمای مردم باید شیخ و هیئت کبار العلماء را با اراده آزاد و مستقل خود انتخاب کنند.»

🔹البته الازهر در این سکوت تنها نبود. نهادهای دیگری نیز بودند که قرضاوی در گذشته با آنها همکاری داشت، اما آنها هیچ واکنشی نسبت به درگذشت وی بروز ندادند. در رأس این نهادها، مجمع فقه اسلامی وابسته به رابطة العالم الاسلامی بود که قرضاوی مدت‌ها عضو این مجمع بود. قرضاوی همچنین ریاست هیئت نظارت شرعی بانک اسلامی الفیصل در بحرین را بر عهده داشت و در هیئت امنای سازمان دعوت اسلامی در آفریقا و کمیته شرعی بین‌المللی زکات در کویت عضو بود، اما هیچ یک از این نهادها نیز تسلیتی ابراز نکردند.

@dolatedin
دولت دین | اندیشکده مرصاد
پاپ راهی بحرین می‌شود 🔹ایکنا: کلیسای #واتیکان اعلام کرد که #پاپ فرانسیس از 3 تا 6 نوامبر (12 تا 15 آبان سال جاری) برای مشارکت در مجمع گفت‌وگوی شرق و غرب به #بحرین سفر خواهد کرد. 🔹ماتیو برونی، مدیر خانه مطبوعات سریر مقدس (اسقف‌نشین کلیسای کاتولیک در شهر…
شیخ الازهر هم همزمان با پاپ به بحرین می‌رود

🔹رأی الیوم: #احمد_الطیب شیخ #الازهر سوم نوامبر (۱۲ آبان) سال جاری به دعوت رسمی حمد بن عیسی آل خلیفه پادشاه #بحرین به این کشور سفر می‌کند.

🔹قرار است شیخ الازهر در فعالیت‌های اجلاس گفتگوی بحرین که تحت عنوان «گفتگوی شرق و غرب به خاطر همزیستی بشری» برگزار می‌شود، شرکت کند.

🔹قرار است این اجلاس با حضور پادشاه بحرین، #پاپ فرانسیس و شماری دیگر از شخصیت‌ها و رهبران ادیان مختلف برگزار شود.

🔹این اجلاس توسط بحرین و باهمکاری شورای حکمای مسلمان در تاریخ سوم تا چهارم نوامبر و با حضور بیش از دویست شخصیت دینی از سراسر جهان و نمایندگانی از همه ادیان و مذاهب برگزار می‌شود.

@dolatedin
⭕️ هتک حرمت صهیونیست‌ها به قرآن حکایت از یک جنگ مذهبی دارد

🔹شهرک‌نشینان صهیونیست به مسجدی در شهر «الخلیل» در کرانه باختری یورش برده و چند نسخه از #قرآن کریم را به آتش کشیدند.

🔹«نضال الجعبری» مدیر اداره اوقاف اسلامی شهر الخلیل در این باره گفت که شهرک‌نشینان تندروی صهیونیست، تعدادی از نسخ قرآن کریم را در مسجد «قیطون» در نزدیکی حزم شریف ابراهیمی در بخش قدیمی الخلیل، پاره کردند و بعد از آتش زدن، آن‌ها را در سطل زباله انداختند.

🔹او تأکید کرد که بی حرمتی به خانه خدا و کتاب خدا بعد از چندین بار ورود غیر مجاز صهیونیست‌ها به #حرم_ابراهیمی و خانه‌های اطراف آن رخ داد.

🔹این مقام فلسطینی همچنین گفت که نظامیان رژیم اشغالگر قدس، فقط در روزهای خاصی از سال به مسلمانان اجازه ورود به حرم ابراهیمی را می‌دهند، اما شهرک‌نشینان صهیونیست، هر زمان بخواهند در طول سال می‌توانند وارد حرم شوند.

🔹در ماه گذشته میلادی نیز #رژیم_صهیونیستی مانع پخش اذان در حرم ابراهیمی شد و یک روز نیز درهای حرم را به روی نمازگزاران حاضر در حرم بست.

🔹در سوم ماه جاری میلادی نیز صدها شهرک‌نشین صهیونیست وارد حرم ابراهیمی شده و اقدام به برگزاری جشن و پایکوبی کردند، در حالیکه نظامیان به شدت از آن‌ها حمایت می‌کردند.

🔹گروه‌ها و جنبش‌های فلسطینی، از جمله حماس، جهاد اسلامی و فتح بیانیه‌هایی در محکومیت این اقدام صهیونیست‌ها صادر کردند.

🔹عبداللطیف قانوع سخنگوی حماس در بیانیه‌ای تاکید کرد که این اقدام نژادپرستانه و اهانت‌آمیز نشان می‌دهد که دشمن صهیونیستی و شهرک‌نشینان اشغالگر به دنبال جنگی دینی هستند که اسلام را هدف قرار داده است.

🔹جنبش فلسطینی فتح سوزاندن نسخه‌هایی از قرآن کریم را جنایتی توصیف کرد که حکایت از جنگ مذهبی دارد.

🔹#الازهر نیز در بیانیه‌ای پاره کردن و آتش زدن نسخه‌هایی از قرآن کریم را که نشانگر بربریت، تروریسم و نژادپرستی نفرت‌انگیز صهیونیسم است و در سکوت کامل و مردود جامعه جهانی صورت می‌پذیرد، به شدت محکوم کرد.

@dolatedin
⭕️ به نام «صلح»، به کام «سلطه»؛ سفر پاپ به بحرین در آستانه انتخابات نامشروع

🔹طبق اعلام خبرگزاری رسمی واتیکان ، #پاپ فرانسیس قرار است در تاریخ 3-6 نوامبر 2022 (۱۲-۱۵ آبان‌‌ماه ۱۴۰۱) برای دیدار با پادشاه #بحرین و شرکت در «مجمع بحرین برای گفتگو: شرق و غرب برای همزیستی انسانی» به این کشور سفر کند. پاپ فرانسیس به طور رسمی از سوی پادشاه حمد بن عیسی آل خلیفه برای سفر به بحرین و شرکت در این مجمع دعوت شده است.

🔹این نشست بین‌الادیانی همچنین شاهد حضور #احمد_الطیب، شیخ اعظم #الازهر مصر خواهد بود. بیش از 200 رهبر مذهبی دیگر نیز از نقاط مختلف جهان قرار است در این مجمع که از 3 تا 4 نوامبر برگزار می‌شود، شرکت کنند.

🔹بخشی از این رهبران مذهبی، اعضای «مجلس #حکماء_المسلمین» خواهند بود که نشستی ویژه با پاپ خواهند داشت. انتظار می‌رود شیخ عبدالله #بن_بیه، عالم برجسته موریتانیایی ساکن در ابوظبی و رئیس مجلس افتای شرعی و مجمع ترویج صلح امارات، نیز به عنوان یکی از اعضای اصلی مجلس حکماء المسلمین در این نشست حضور داشته باشد. مجلس حکماء المسلمین سازمان بین‌المللی به ظاهر مستقل و مستقر در ابوظبی است که #امارات آن را در سال ۲۰۱۴م برای پیشبرد پروژه‌های دینی خود و با شعار «ترویج صلح» بنا نهاد.

♦️سفری با شعار «صلح»

🔹طبق اعلام واتیکان نیوز، شعار سفر پاپ به بحرین «#صلح بر روی زمین برای مردم نیک‌خواه» است که از عبارتی از انجیل لوقا 2:14 گرفته شده است.

🔹لوگوی بازدید متشکل از پرچم‌های واتیکان و پادشاهی بحرین است که به شکل دو دست باز به سوی خدا نشان داده شده‌اند.

🔹به گفته دفتر مطبوعاتی #واتیکان، این لوگو نماد «تعهد مردم و ملت‌ها برای برخورد با یکدیگر فارغ از تعصب و با روحیه‌ای گشاده به عنوان برادران و خواهران یکدیگر» است.

🔹یک شاخه زیتون که از دست‌ها به سمت بالا کشیده می‌شود، نماد صلح و «میوه و ثمره برخورد برادرانه با یکدیگر» است.

🔹گذشته از شعار و لوگو رسمی، وب‌سایت اینترنتی ویژه‌ای نیز برای این سفر طراحی و با آدرس «www.bahrainpapalvisit.org» در دسترس قرار گرفته است. دامنه این وب‌سایت حدود سه ماه پیش (۱۴ جولای ۲۰۲۲) خریداری شده است.

🔹گفتنی است سفر پاپ به بحرین که دقیقا در آستانه انتخابات پارلمانی بحرین (در ۱۲ نوامبر) انجام می‌شود، از مدت‌ها پیش برنامه‌ریزی شده است؛ گرچه خبر این دیدار تنها حدود دو هفته است که رسانه‌ای شده، نخستین زمزمه‌های این سفر از بیش از دو سال پیش (فوریه ۲۰۲۰) مطرح شده است.

♦️برنامه تفصیلی سفر پاپ به بحرین

🔸پنجشنبه، 3 نوامبر 2022 – ۱۲ آبان ۱۴۰۱ : رم – عوالی
09:30 حرکت با هواپیما از فرودگاه بین‌المللی رم به سمت عوالی
16:45 ورود به پایگاه هوایی صخیر در عوالی
16:45 خوش‌آمدگویی رسمی
17:30 دیدار رسمی با پادشاه بحرین در کاخ سلطنتی صخیر
18:10 مراسم استقبال در حیاط کاخ سلطنتی صخیر
18:30 دیدار با مقامات، جامعه مدنی و هیئت دیپلماتیک

🔸جمعه، 4 نوامبر 2022 – ۱۳ آبان ۱۴۰۱ : عوالی
10:00 اختتامیه «مجمع گفتگوی بحرین: شرق و غرب برای همزیستی انسانی» در میدان الفداء قصر سلطنتی صخیر
16:00 جلسه خصوصی با شیخ الازهر در اقامتگاه پاپ در کاخ سلطنتی صخیر
16:30 دیدار با اعضای مجلس حکماء المسلمین در مسجد کاخ سلطنتی صخیر
17:45 نشست تقریبی (میان فرق مسیحیت) و دعا برای صلح در کلیسای جامع بانوی عربستان

🔸شنبه، 5 نوامبر 2022 – ۱۴ آبان ۱۴۰۱ : عوالی
08:30 نیایش دسته‌جمعی در ورزشگاه ملی بحرین (ظرفیت: 35,580 نفر)
17:00 دیدار با جوانان در «مدرسه قلب مقدس» در شهر عیسی

🔸یکشنبه، 6 نوامبر 2022 – ۱۵ آبان ۱۴۰۱ : عوالی - منامه - رم
09:30 مراسم دعا به همراه اسقف‌ها، کشیشان، روحانیون، طلاب و خدام دینی در کلیسای قلب مقدس منامه
12:30 مراسم خداحافظی در پایگاه هوایی صخیر در عوالی
13:00 حرکت با هواپیما از پایگاه هوایی صخیر به رم
17:00 ورود به فرودگاه بین‌المللی رم

@dolatedin
📸 تصویر جلد آخرین شماره روزنامه «صوت الازهر»، روزنامه رسمی #الازهر مصر به مناسبت سفر #پاپ و #احمد_الطیب به #بحرین

🔺 تيتر روزنامه: کشتی برادری انسانی در سواحل بحرین پهلو می گیرد

@dolatedin
💢شیخ الازهر خواستار گفت‌و‌گوی علمای شیعه و سنی شد

🔹فارس: #احمد_الطیب شیخ دانشگاه #الازهر مصر امروز (جمعه 13 آبان) در اختتامیه کنفرانس گفت‌و‌گوهای بحرین، خواستار برپایی گفت‌‌وگوی اسلامی-اسلامی با حضور علمای شیعه و سنی شد.

🔹او که در حضور پاپ فرانسیس که روز گذشته وارد #بحرین شده بود، سخن می‌گفت، افزود: «من و علمای بزرگ الازهر و شورای "حکمای مسلمان" از صمیم قلب و با آغوشی باز آماده هستیم تا با برادران مسلمان شیعه خود دور یک سفره بنشینیم».

🔹احمد الطیب هدف از برپایی گفت‌و‌گوی #شیعه و #سنی را مبارزه با فتنه‌انگیزی و درگیری فرقه‌ای اعلام کرد و افزود: «از تمامی علمای اسلام در جهان می‌خواهم با تمامی اختلافات مذهبی و طائفی و مکتبی به سرعت برای برپایی گفت‌وگوی جدی اسلامی- اسلامی در راستای وحدت و نزدیکی و شناخت یکدیگر وارد عمل شوند».

🔹شیخ الازهر مصر تأکید کرد که هدف از این نشست عبور از گذشته و تقویت اسلام و یکدست کردن مواضع اسلامی است و گفت که باید سخنرانی‌های خصمانه و نفرت پراکنی از سوی هر دو طرف متوقف شود و تحریک و تکفیر از میان برود.

🔹او گفت که باید از اختلافات تاریخی و معاصر با تمامی اشکال آن، عبور کرد.

🔹شیخ الازهر در بخش دیگری از سخنانش به جنگ اوکراین و روسیه پرداخت و در این باره بر ضرورت توقف این جنگ و نشستن دو طرف بر سر میز گفتگو و مذاکره تاکید کرد.

@dolatedin