🇦🇿 ağlar söyüd آغلار سؤیۆد / سؤڲۆد

🏴󠁧󠁢󠁥󠁮󠁧󠁿 Salix babylonica
Babylon willow, weeping willow
فار= بید مجنون
🇩🇪 die Echte Trauerweide
Babylonische Trauerweide
🇹🇷 salkım söğüt
@Azturkce 🌿 #bitki

🇦🇿 Tanrıçılıq تانرؽچؽلؽق
(teizm تئیزم)

🏴󠁧󠁢󠁥󠁮󠁧󠁿 Theism
فار= خداباوری، تئیسم
(خدا= تُرکی از قوت/کوت+آی راه یافته به سغدی
کوتای> قوتای>قودای>خودای>خُدای> خُدا)
🇩🇪 das Theismus
🇹🇷 Tanrıcılık, Teizm
🛐✝️☦️☪️🕎🕉☯️
---------------- =|= -------------------
🇦🇿 Tanrısızçılıq تانرؽسؽزچؽلؽق
(ateizm آتئیزم)

🏴󠁧󠁢󠁥󠁮󠁧󠁿 Atheism
فار= خداناباوری، بی‌خدایی، آتئیسم
🇩🇪 das Atheismus
🇹🇷 Ateizm, Tanrısızcılık
——————————————————
🇦🇿 çoxtanrıçılıq چوْختانرؽچؽلؽق
neçətanrıçılıq نئچه‌تانرؽچؽلؽق
(Politeizm پۏلیتئیزم)

🏴󠁧󠁢󠁥󠁮󠁧󠁿 Polytheism
فار= چندخدایی، چند‌خدا باوری، چندخداپرستی
🇩🇪 das Polytheismus, der Vielgötterei
🇹🇷 Çoktanrıcılık, Politeizm
---------------- =|= -------------------
🇦🇿tanrısaymazlıq تانرؽ‌سایمازلؽق‌
tanrısaymazçılıq تانرؽ‌سایمازچؽلؽق
tanrıumursamazlıq تانرؽ‌اۇمۇرسامازلؽق
tanrıumursamazçılıq تانرؽ‌اۇمۇرساماز‌چؽلؽق
(Apateizm آپاتئیزم)

🏴󠁧󠁢󠁥󠁮󠁧󠁿 Apatheism
فار= خدانامهم‌دانی، بی‌خدایی عمل‌گرا، اپاتئیسم
(مهم، عمل=عربی، خدا=ترکی)
🇩🇪 das Apathiesmus
🇹🇷 tanrıumursamazlık, Apateizm
@Azturkce #inanc

🇦🇿 xaşa خاشا
xaşaotu خاشا اۏتۇ
(xəşə خشه)

🏴󠁧󠁢󠁥󠁮󠁧󠁿 the sainfoin (Onobrychis)
فار= اسپرس، گیاه اسپرس
🇩🇪 die Esparsette, Staat-Esparsette
🇹🇷 korunga, korungaotu
-------------
۷۰-۵۰ جۆر خاشا اۏتۇ واردؽر.
5-70 cür xaşaotu vardır.
-------------
قایناق؛
ماحمۇد قاشقارلؽ‌نؽن یازدؽغؽ دیوان لغات التورک‌-ده «قاشاق» اۏلاراق کئچر.
قاشاق > قاشا > خاشا > خشه
قؽندؽرغا اۏتۇنا بنزه‌دیلدیگیندن آرا-سؽرا قؽندؽرقا دا دئییلیر.

Qaynaq;
Mahmud Qaşqarlının yazdığı Divan-ü lüğat-əl Türkdə «qaşaq» olaraq keçər.
Qaşaq > qaşa > xaşa > xəşə
qındırğa otuna bənzədildiyindən ara-sıra qındırqa da deyilir.
@Azturkce 🌿 #bitki

Azcıq biz susaq, qısaq səsimizi kölgələrimizi danışdıraq, mənim kölgəm isə belə danışdı.
sizin kölgələriniz necə, nə danışır?

آزجؽق بیز سۇساق، قؽساق سسیمیزی کؤلگه‌لریمیزی دانؽشدیراق، منیم کؤلگم ایسه بئله دانؽشدؽ.
سیزین کؤلگه‌لرینیر نئجه، نه دانؽشؽر؟
--------------------------
🇦🇿 kölgə کؤلگه

🏴󠁧󠁢󠁥󠁮󠁧󠁿 shadow, shade
فار= سایه
(سایه= از سایا و سایاق ترکی که به شکل سیاق در معنای شکل و شمایل وارد عربی نیز شده است)
🇩🇪 der Schatten
🇹🇷 gölge
🎭 @Azturkce

🇦🇿 bənzətim بَنزه‌تیم
(simulyasiya❌)

🏴󠁧󠁢󠁥󠁮󠁧󠁿 Simulation
فار= شبیه‌سازی، سیمولاسیون
(شبیه = عربی، سیمولاسیون=اروپایی)
🇩🇪 die Simulation, die Simulierung
🇹🇷 benzetim, Simülasyon
@Azturkce

🎼 Balam və doğduq(məhrəm) ev-ocaq
🎼 بالام و دۏغدۇق(مَحرَم) ائو-اۏجاق

🔹Züleyha Kakayeva زۆلئیخا کاکایئوا🔸

▫️تۆرکمن هۆودی - لای - آللئی 🇹🇲
▫️Türkmen hüvdi - lay - alley 🇹🇲

@Azturkce ┄┅✹𖣘︎🌸𖣘︎✹┅┄

🇦🇿 yeyəcək یئیه‌جک
(qida ❌)

🏴󠁧󠁢󠁥󠁮󠁧󠁿 Food
فار= خوراک، أغذیه
(أغذیه = عربی)
🇩🇪 das Lebensmittel
🇹🇷 yiyecek
@Azturkce #yeyəcək

🇦🇿 bəsin بَسین
(Qidalandırıcı ❌Biogen)

🏴󠁧󠁢󠁥󠁮󠁧󠁿 Nutrient
فار= مواد مغذی، مغذّيات (=عربی)
🇩🇪 der Nährstoff
🇹🇷 besin
@Azturkce

🇦🇿 bəslənmə بَسلَنمه
(qidalanma ❌ تغذیه)

🏴󠁧󠁢󠁥󠁮󠁧󠁿 Nutrition
فار= تغذیه (=عربی)
🇩🇪 die Ernährung, Nutrition
🇹🇷 beslenme
@Azturkce

🇦🇿 ağarantı آغارانتؽ
ağartı آغارتؽ
süd ürünü سۆد اۆرۆنۆ
#ağartı
🏴󠁧󠁢󠁥󠁮󠁧󠁿 Dairy product, Dairy products
milk products, lacticinia
فار= لبنیات، فرآورده لبنی، فراورده‌های شیر
(لبنیات، لبن = عربی)
🇩🇪 das Milcherzeugnis, Milchprodukt
das Molkereiprodukt
🇹🇷 Mandıra ürünü, süt ürünü
@Azturkce 🧈🧀🥛#yeyəcək

Eki attar(yey atlar 🎼 ائکی آتتار(یئی آتلار

Throat singing
Qırtlaq küy قؽرتلاق کۆی
Ağız qopuz آغؽز قۏپۇز
xoomey / Hömey هؤمئی / خؤمئی

🔹Yasaq Halva qrup یاساق هالوا قروپ🔸
🔹Ağdəniz Ərbaş آغ‌دنیز اَرباش🔸
@Azturkce

🇦🇿 qatıq قاتؽق
(ağız= qatıx آغؽز= قاتؽخ)

🏴󠁧󠁢󠁥󠁮󠁧󠁿 Qatiq
فار= قاتوق، قاتُق، قاتیق، کاتخ، کتخ
(قاتُق - کتخ - کته =تُرکی، کلمه کَته در ترکیب «برنج کته و کته برنج/پلو» نیز همین واژه قاتق ترُکی هست، #کته همان کتخ، کاتخ، کاتیخ، کاتیک و قاتق تُرکی در معنای شِفته، سفت، خشکه، تغلیظ و غلیظ شده هست.
کاتیک >کاتیق >قاتیق >قاتق >کاتیخ >کاتخ >کتخ >کته)
🇹🇷 katık
𐰴𐱃𐰍 - 𐰴𐱃𐰃𐰍 - 𐰴𐰀𐱃𐰃𐰍
@Azturkce #yeyəcək #ağartı

🇦🇿 Yoqurt یۏقۇرت
yoğurt یۏغۇرت
(Ağız= yoğut آغؽز = یۏغۇت)

🏴󠁧󠁢󠁥󠁮󠁧󠁿 Yogurt, yoghurt, yogourt
yoghourt (from Turkish: yoğurmak)
فار= ماست
🇩🇪 der/die/das Joghurt, Jogurt
(von Türkisch yogurt ~ yogurmak)
🇹🇷 Yoğurt
@Azturkce 𐰖𐰆𐰍𐰆𐰺𐱃 #yeyəcək #ağartı

🇦🇿 qaymaq قایماق

🏴󠁧󠁢󠁥󠁮󠁧󠁿 Kaymak, Qashta / Ashta
Clotted cream
فار= سرشیر, قیماق، قیماغ، قایماق
خامه لخته
عربی= قيمر، قشطة
(خامه = ترکی، تغییر یافته واژه ترکی قایماق باشد.
قایماق > خایماق > خایما > خاما > خامه)
🇩🇪 Kaymak, Kajmak
der Streichrahm, Clotted Cream
🇹🇷 kaymak
𐰴𐰖𐰢𐰴 ~ 𐰴𐰀𐰖𐰢𐰀𐰴 ~ 𐰍𐰖𐰢𐰍 ~ 𐰍𐰀𐰖𐰢𐰀𐰍
@Azturkce #yeyəcək #ağartı

🇦🇿 xama خاما
(krem ❌)

🏴󠁧󠁢󠁥󠁮󠁧󠁿 Cream
فار= خامه
(خامه: تُرکی، تغییر یافته واژه تُرکی قایماق است.
کایماک > قایماق > خایماق > خایما > خاما > خامه)
🇩🇪 der Rahm, die Sahne
Nidel, Obers
🇹🇷 krema
---------------
خاما؛
قایماق سؤزۆنۆن دؤنۆشۆمۆدۆر.
کایماک > قایماق > قایما > خایما > خاما
قایماق > خاما)
Xama;
Qaymaq sözünün dönüşümüdür.
Kaymak > qaymaq > xaymaq > xayma > xama
Qaymaq > xama
@Azturkce #yeyəcək #ağartı

🇦🇿 kərə کره
tərə تره
kərəyağı کره‌یاغؽ
tərəyağı تره‌یاغؽ

🏴󠁧󠁢󠁥󠁮󠁧󠁿 Butter
فار= کره (=تُرکی همریشه با تره و تَرَک)
🇩🇪 die Butter
🇹🇷 tere yağı
@Azturkce 𐱅𐰀𐰼𐰀 #yeyəcək #ağartı

🇦🇿 ayran آیران
ovduq اوْودوق
oğduq اوْغدۇق
ağuduğ آغۇدۇغ

🏴󠁧󠁢󠁥󠁮󠁧󠁿 ayran, daw, tan
فار= دوغ، آبدوغ
(دوغ= از دووغا و تویقا، توغقا تُرکی
برخی‌ها آن را از ریشه تولوغ تورکی نیز میدانند. آب= آغو، آوو، اوْو، آغوز ترکی)
🇩🇪 der/das Ayran
🇹🇷 ayran
𐰖𐰺𐰣 - 𐰀𐰖𐰺𐰀𐰣
@Azturkce #yeyəcək #ağartı

🎼 yol havası یۏل هاواسؽ 🎼

Tulum - Tuluq تۇلۇم - تۇلۇق

🔹Aycan Yetər آیجان یئتر🔸

🇦🇿 qımız قؽمؽز
kumıs کۇمؽس

🏴󠁧󠁢󠁥󠁮󠁧󠁿 Kumis (also spelled kumiss or koumiss or kumys)
فار= کومیس، قمیز(=ترکی)
🇩🇪 Kumys
(andere Schreibweisen: Kumyß, Kumyss, Kumiss, Kumis oder Kumiß)
🇹🇷 kımız
-----------
قؽمؽز;
•قؽسراق و یۇنت سۆدۆندن دۆزه‌لن تۆرک ایچکیسیدیر.
qımız;
•Qısraq və yunt südündən düzələn Türk içkisidir.
•Düzəlməsi 1 gün sürən «sağmal qımız», 2 gün sürən «Ərək qımız», 3 gün sürən isə «qara qımız» adlanır.
-----------
𐰴𐰆𐰢𐰃𐰽 - 𐰴𐰃𐰢𐰃𐰽 - 𐰴𐰃𐰢𐰃𐰔 - 𐰍𐰃𐰢𐰃𐰔
@Azturkce #yeyəcək #ağartı

تین‌یاشار رفیق ذکاء خندان (۱۳۳۹-۱۹۹۹)
Tinyaşar Rəfiq Zəka Xəndan(1339-1999)
@Azturkce