#ሾተላይ (የጽንስ መጨንገፍ)


በተለምዶ ሾተላይ “በእንግሊዘኛው Rh-Incompatablitiy” በሚባለው ችግር ብዙ ሰዎች ወልደው መሳም ፈልገው ሳይችሉ መቅረታቸውን፣ በዚሁ ምክንያት አያሌ ቤተሰብ እንደተበተነ ሁላችንም የምናውቀው እውነታ ነው፡፡ ሾተላይ መፍትሄው ቀላል ሆኖ ሳለ በየአካባቢያችን የፈጠረው ቀውስ ቀላል አይደለም፡፡ የመጀመሪያው መፍትሄ ስለችግሩ ተዓማኒ እውቀት ማግኘት ነውና ይህንን መረጃ ለተከታዮቻችን እናደርሳለን፡፡
#ሾተላይ #ምንድን #ነው?
ሾተላይ በመባል የሚታወቀው ክስተት ብዙ ጊዜ አንዲት እናት ከመጀመሪያ እርግዝናዋ በኃላ በተደጋጋሚ የሚከሰት የጽንሱ መጥፋት ነው።
ይህ ለምን ይሆናል?
የሰዎች ደም በአራት መደብ ይከፈላል
(A, B, AB, O) እነዚህ ደግሞ እያንዳንዳቸው በሁለት አበይት መደብ ይከፈላሉ፡
#አር ኤች ፖዘቲቭ(Rh +) እና
#አር ኤች ኔጋቲቭ(Rh-)። ለምሳሌ፦ የአንድ ሰው የደም ዓይነት A+ ወይም A- ሊሆን ይችላል። የሰው ማንነቱ ከእናቱና ከአባቱ በሚወስደው የዘር-መል ይወሰናል። የደም ዓይነትም በዚሁ መልክ እንወስዳለን። ከአር ኤች ፖዘቲቭ(Rh +) አባት እና ከአር ኤች ኔጋቲቭ(Rh-) እናት የሚፈጠር ጽንስ አር ኤች ፖዘቲቭ(Rh +) የመሆን እድሉ የሰፋ ነው።
ሾተላይ የሚከሰተው አንዲት ሴት የደም ዓይነቷ አር ኤች ኔጋቲቭ (Rh-) ሆኖ ከዚህ በፊት አር ኤች ፖዘቲቭ( Rh +) የሆነ ደም ወደ ሰውነቷ ሲገባ ደሟ ውስጥ አር ኤች ፖዘቲቭ(Rh +) የሆኑ የደም ህዋሶችን የሚያጠፋ ንጥረ-ነገር በደሟ ውስጥ ይመረታል። ይህ ንጥረ-ነገር አንዴ ከተመረተ በደሟ ውስጥ እስከ ህይወቷ ፍጻሜ ድረስ ይኖራል።
በመሆኑም በማህጸንዋ ውስጥ የያዘችው ጽንስ የደም ዓይነቱ አር ኤች ፖዘቲቭ ከሆነ የተመረተው ንጥረ-ነገር ጽንሱን እንደ ባእድ አካል ስለሚቆጥረው ያጠቃዋል። በዚህም ምክንያት በተደጋጋሚ የምትይዘው ጽንስ የደም ዓይነቱ አር ኤች ፖዘቲቭ ከሆነ አስፈላጊውን ህክምና ካልተደረገላት ይሞትባታል። የደም ዓይነቱ አር ኤች ኔጋቲቭ (Rh-) ከሆነ ግን በጤና ይወለዳል። ይህ እንዲሆን ግን የአባትየው የደም ዓይንት አር ኤች ኔጋቲቭ (Rh-) መሆን አለበት?
👉ሕክምናው
#1. የደም ዓይነቷ አር ኤች ኔጋቲቭ (Rh-) የሆነች እናት ሕክምናዋ በሆስፒታል ውስጥ መሆን አለበት።
#2. በደሟ ውስት ያለውን የንጥረ-ነገር መጠን መለካትና የጽነሷን የጉዳት መጠን በማየት ብዙ ሳይጎዳ እንዲወለድ ማድረግ።
#3. በሀገራችን በቅርቡ የተጀመረው ጽንሱ በማህጸን ውስጥ እያለ ደም በመለገስ እንዲያድግና እንዲወለድ ማስቻል።
#እንዴት #እንከላከለው?
👉ማንኛዋም ሴት ከማርገዟ ወይም ማንኛውንም ደም ከመውሰዷ በፊት የደም ዓይነቷን ማወቅ አለባት።
👉 የወንድ አጋሯን የደም ዓይነት ማወቅ አለባት።
👉 እርግዝና አር ኤች ፖዘቲቭ( Rh +) ከሆነ አጋሯ ከተፈጠረ መጀመሪያ በሚደረግላት ምርመራ (indirect coomb’s test) ንጥረ-ነገሩ አለመመረቱን ያረጋግጣል። እዳይመረት የሚከላከል መድኃኒት (Anti-D) 7ተኛ ወሯ ላይ ይሰጣታል። ከወለደች በኃላ የልጇ የደም ዓይነት አር ኤች ፖዘቲቭ( Rh +) ከሆነ በድጋሚ መድኃኒቱ ይሰጣታል።
👉እርግዝናው ከማህጸን ውጭ ወይም በውርጃ ቢያበቃም መከላከያውን መድኃኒት መውሰድ አለባት። ሼር በማድረግ ለወዳጆዎ ያጋሩ
💚መልካም 💛ቀን ❤️ለሁላችን

#የትርፍ #አንጀት #ሕመም (APPENDICITIS)

#የትርፍ #አንጀት ሕመም የምንለው የህመም ዓይነት የሚከሰተው ከትልቁ አንጀት ቀጣይ በሆነው እና 6 ሴ.ሜ ርዝመት ባለው የአንጀት ክፍል ነው፡፡
እስካሁን ድረስ የትርፍ አንጀት ጥቅም በእርግጠኝነት ያልታወቀ ሲሆን ያለ ትርፍ አንጀት ጤናማ ኑሮንም መምራት እንደሚቻል የሚታወቅ ነው፡፡
#የትርፍ #አንጀት ሕመም በአፋጣኝ ሕክምና ማግኘት ያለበት ሲሆን ሕክምና ካልተደረገለት ግን በሰውነት ውስጥ ይፈነዳና ኢንፌክሽን አምጪ ተዋስያንን በሆድ ዕቃ ውስጥ የከፋ
ኢንፌክሽን እንዲፈጥሩ ያደርጋል፡፡

አንዳንድ ጊዜ መግል የያዘ ኢንፌክሽን ከሌላው የሰውንት ክፍል ራሱን ለይቶ ስለሚቆይ በጣም አጣዳፊ ባይሆንም እንኳን
በእርግጠኝነት ለመለየት ግን ቀዶ ጥገና አስፈላጊ ስለሆነ ሁሉም የትርፍ አንጀት ሕመሞች የቀዶ ጥገና ሕክምና ያስፈልጋቸዋል፡፡

#የትርፍ #አንጀት #ሕመም #በምን ይከሰታል ?

የትርፍ አንጀት ሕመም የሚመጣው በትርፍ አንጀትና በትልቁ አንጀት መካከል የሚገኘው አንገት ሲዘጋ ነው
👉ይህ በሠገራ
👉በቁስ አካል ወይንም
👉 በካንሰር አልያም በኢንፌክሽን
ምክንያት ሊዘጋ ይችላል፡፡
#የትርፍ #አንጀት #ሕመም #ምልክቶች
👉ከእምብርት አካባቢ ጀምሮ ወደ ታችኛው የቀኝ የሆድ ክፍል የሚወርድ የህመም ስሜት
👉የምግብ ፍላጎት ማጣት
👉ማቅለሽለሽና ማስመለስ ከሆድ ሕመሙ በመቀጠል ይከሰታል
👉 ትኩሳት
👉አየር ለማስወጣት መቸገር
👍 ለመንቀሳቀስ መቸገር
ከላይ የተጠቀሱትን ዓይነት የህመም ስሜት ከተሰማዎ በአፋጣኝ ወደ ሕክምና ቦታ መሄድ ተገቢ ነው ይህም የሚሆነው በአፋጣኝ ሕመሙ ታውቆ ሕክምና ሊደረግ ስለሚገባው ነው
ምንም ዓይነት ምግብ ወይንም መጠጥ ወይንም ሕመም ለማስታገስ የሚወሰዱ የቤት ውስጥ መድኃኒቶች እንዳይወሰዱ ይመከራል ይህም ያበጠው ትርፍ አንጀት እንዳይፈነዳ
ያደርጋል።
#የትርፍ #አንጀት #ሕመም #ምርመራዎች
#በምልክቶች #ብቻ #የትርፍ #አንጀት #ሕመምን #በእርግጠኝነት
#ለማወቅ #ስለሚያስቸግር #ሌሎች #በመሳሪያ #የታገዙ #ምርመራዎች #ማድረግ #ተገቢ #ነው፡፡
👉የሆድ አልትራሰውንድ
👉የደም እና የሽንት ምርመራዎች የመሳሰሉት ናቸዉ፡፡
#የትርፍ አንጀት #ሕክምና #ምንድን #ነው?
👉በቀዶ ጥገና የትርፍ አንጀቱን ቆርጦ ማውጣት ይህም በህክምናዉ (Appendectomy) የምንለዉ ዋነኛው ሕክምና
ሲሆን መግል የያዘ ትርፍ አንጅት መጀመሪያ መግሉን በማስወገድ አልያም ፀረባክቴሪያ መድኃኒቶችን በመጠቀም
የቀዶ ጥገና ጊዜው የሚራዘምበት ሁኔታ ሊኖር ይችላል ቀዶ ጥገናው ከተደረገ በ12 ሰዓት ውስጥ እቅስቃሴ መጀመር የሚቻል ሲሆን፣
👉የማይቆም ማስመለስ
👉ከፍተኛ የሆድ ሕመም
👉ራስ ማዞር
👉ደም የቀላቀለ ማስመለስና ሽንት ከጋጠምዎ
👉 በስፌቱ ላይ ሕመም እና መቅላት ካመጣ
👉ትኩሳት እና መግል ከቁስሉ የወጣ ከሆነ በአፋጣኝ ወደ ሐኪምዎ በመሄድ እንዲያማክሩ ይመከራል፡፡
የትርፍ አንጀት እንዳይመጣ ለመከላከል የማይቻል ቢሆንም፣
ጥናቶች እንደሚሳዩት ከሆነ ግን በፋይበር የበለፀጉ ምግቦችን
(ፍራፍሬዎችና አትክልት) የሚመገቡ ሰዎች ላይ የመከሰት ዕድሉ እንደሚቀንስ ይነገራል።

#መልካም #ጤና

#ቃር (Heartburn)

#ቃር የምንለው ወይንም በህክምና አጠራሩ ሀርትበርን (Heartburn) በመባል የሚታወቀው የህመም አይነት ሲሆን አብዛኞችን የሚያጠቃ እና እጅግ የተለመደም ችግር ነው።
በደረት አካባቢ የማቃጠል ስሜት መሰማት በአብዛኛው ከምግብ በኃላ እና እንቅልፍ ስንተኛ የሚብስ ነው። ይህም የሚከሰተው የጨጓራ ውስጥ አሲድ ወደ ላይኛው የምግብ አስተላላፊ ቱቦ ሲገባ ነው።

#ለቃር #ተጋላጭነትን #የሚጨምሩ #ሁኔታዎች

👉ቅመም የበዛባቸው ምግቦችን መመገብ
👉ሽንኩርት
👉ሲትረስ ያላቸው ምግቦች
👉ቅባት የበዛባቸውን ምግቦች
👉ቸኮሌት
👉የአልኮል መጠጦችን መውሰድ
👉ካፊን ያላቸውን መጠጦች መውሰድ
👉ከጥጋብ በላይ መመገብ
👉ከመጠን ያለፈ ውፍረት
👉ነፍሰጡርነት ናቸው።

#ምልክቶች

👉ደረት አካባቢ የማቃጠል ስሜት በተለይ ምግብ ከተመገብን በኋላ እንዲሁም ምሽት ላይ
👉በጀርባ በምንቸኛበት ወቅት የማቃጠል ስሜቱ መጨመር
👉አፋችን ላይ የመምረር ስሜት።

#ሃኪምዎን #ማማከር #የሚገባው #መቼ #ነው

#ቃር በአብዛኛው አመጋገብን በማስተካከል እና ቀስቃሽ ሁኔታዎችን በማስወገድ የሚድን ሲሆን ከፍተኛ የሆነ የደረት ማቃጠል፣ ውጋት፣መጨምደድ ስሜት እና ወደ ትከሻ የሚሰራጭ የህመም ስሜት ከትንፋሽ ማጠር ጋር ከተከሰተ በአፋጣኝ ሃኪም ማማከር ተገቢ ነው ምክንያቱም የድንገተኛ ልብ ህመም ምልክት ሊሆን ስለሚችል ነው።
#ከዚህ #በተጨማሪ
👉 በሳምንት ውስጥ ከሁለት ጊዜ በላይ የሚያቅርዎ ከሆነ
👉 ለመዋጥ የሚችገሩ ከሆነ
👉 ማቅለሽለሽና ማስመለስ ካልዎት
👉 የምግብ ፍላጎት በማጣት ወይንም ለመመገብ በመቸገር ምክንያት የሰውነት ክብደትዎ ከቀነሰ ሃኪምዎን ማማከር ይኖርብዎታል።

#ቃርን #ለማስታገስ #መደረግ #ያለባቸው #የአኗኗር #ዘይቤ #ለውጦች

👉የሰውነት ክብደትዎን ማስተካከል
👉ቃርን የሚይያስነሱ ምግቦችን አለመመገብ
👉የአልኮል መጠጦችን አለመውሰድ
👉ሲጋራን አለማጤስ
👉በመኝታ ጊዜ ጭንቅላትዎን ከፍ ባለ ትራስ ላይ ማሳረፍ ናቸው።

መረጃዉ ጠቃሚ ሆኖ ካገኙት ይቺን👍 አይንፈጉን

#ጤና #ይስጥልኝ

#የጥፍር #ፈንገስ #ኢንፌክሽን

#የጥፍር #ፈንገስ #ኢንፌክሽን የምንለው በፈንገስ ምክንያት የሚከሰት ህማምን ሲሆን ከአንድ በላይ ጥፍሮችንም ሊያጠቃ ይችላል።
የጥፍር ፈንገስ ጥፍራችን እንዲወፍርና የህመም ስሜት እንዲሰማን ያደርጋል። የጥፍር ፈንገስ ኢንፌክሽኑ በጣቶችዎ መካከል ሊዛመትም ይችላል።

#የጥፍር #ፈንገስ #ምልክቶች #ምንድን #ናቸው

👉የጥፍር መወፈር
👉የጥፍር ቀለም ወደ ቢጫነት መለወጥ
👉የጥፍር ቅርጽ መለወጥ
👉መጥፎ ጠረን ማምጣት ናቸው።
የጥፍር ፈንገስ በአብዛኛው በእግር ጥፍሮች ላይ የሚከሰት ሲሆን አልፎ አልፎ በእጅ ጣት ጥፍሮች ላይም ይከሰታል።

#ለጥፍር #ፈንገስ #ተጋላጭነትን #የሚጨምሩ #ሁኔታዎች #ምንድን #ናቸው?

👉 እድሜ መጨመር
👉ከፍተኛ ላቦት መኖር
👉በባዶ እግር ውሀ ዋና ቦታ፣ በጂም እና የገላ መታጠቢያ ቦታዎች መራመድ
👉ስኳር ወይም በሽታ የመከላከል አቅምን የሚያዳካሙ ህመሞች መኖር ናችው።

#የጥፍር #ፈንገስ #እንዴት #መከላከል #ይቻላል

👉እጅዎን እና እግርዎን በሚገባ መታጠብ እና ማድረቅ
👉በፈንገስ ያልተበከለ የጥፍር መቁረጫን መጠቀም ወይንም በሚገባ አጽድተን መጠቀም
👉ላቦትን የሚመጡ ካልሲዎችን መጠቀም
👉በየትኛውም ቦታ ጫማ ተጫምተው መንቀሳቀስ
👉የአየር ዝውውርን የሚፈቅዱ ጫማዎችን መጠቀም
👉ጥፍርዎን ለማስዋብ የሚጠቀሟቸው እቃዎች በሚገባ የጸዱ መሆናቸው ማረጋገጥ
👉የጥፍር ማስዋቢያ እቃዎችን ከሌሎች ሰዎች ጋር አለመጋራት ናቸው።

#ህክምናው

👉የጥፍር ፈንገስን ለመከላከል ዋናውና ቀላሉ መንገድ ጥፍሮቻችንን አጭርና ንፁህ አድርጎ መያዝ ነዉ በበሽታዉ ከተጠቃን በኋላ ግን በሀኪም ትዛዝ የሚሰጡ መድሀኒቶች አሉ ከነዚህም ውስጥም
በአፍ የሚወሰዱ የፈንገስ መድሀኒቶች
በቅባት መልክ የተዘጋጁ መድሀኒቶች ናቸው

#ሀኪምዎን #ማማከር #የሚገባው #መቼ #ነው

የጥፍር ፈንግስ ኢንፌክሽን በከፍተኛ ሁኔታ ከአንድ ጥፍር ወደ ሌላው ሊዛመት ስለሚችልና ተገቢው ጥንቃቄ ካልተወሰደ ደግሞ ሌሎች የቤተሰብ አባሎችንም ሊያጠቃ ስለሚችል ወደሀኪም በመሄድ ተገቢውን መድሀኒት በታዘዘው መሰረት በሚገባ በመጠቀም እንዲለቅ ማድረግ ይቻላል።

ጠቃሚ መረጃ ነውና ለወዳጆችዎ ያከፍሉ አብሮነታችሁን በዚ 👍 አሳዩን


#መልካም #ጤና