آخرین روزهای لطفعلی خان زند لک

در تاریخ پر فراز و نشیب ایران، چهره‌هایی هستند که نه تنها به خاطر قدرت و حکومتشان، بلکه به واسطه شجاعت، نجابت و انسانیتشان ماندگار شده‌اند. لطفعلی خان زند لک، آخرین پادشاه سلسله زندیه، یکی از این شخصیت‌هاست.

در مورد صدای لطفعلی خان زند گویند که صدایی داشت گرم و با تُنی غمناک که دیگران را تحت تاثیر قرار میداد. آغامحمدخان قاجار قبل از به قتل رساندن او به خاطر حسادت به صدایش، دستور داد حین شکنجه در حلقش سرب داغ بریزند. بخاطر تحمل شکنجه های اغامحمدخان مقامش را در تاریخ شرق همچون شهید میدانند.

سر هارفورد جونز نویسنده بریتانیایی در کتابش درباره او چنین نوشته: «لطفعلی‌خان به وقت نعمت جوانمرد، خوشایند و دست و دلباز و به وقت سخت‌ترین مصیبت‌هایی که بتوان بر آدمی روی آورد، باوقار و خوددار و با عزم بود.»

#لکستان #زندیه #قوم_لک #کریم_خان_زند #لطفعلیـخان_زند

#شوتانه_خیر

کانال تلگرامی گلونی
🌹🌹🌹🌹


@Golvani_lak

*

مقالهِ

جلوه معشوق در سروده‌های شفاهی لَک‌زبانان

نوشتهِ

دکتر علی نوری
دکتر احمد کنجوری
مصطفی ساداتی
*
#زبان_لکی
#ادبیات_لکی
#قوم_لک
#لکستان
#دکتر_علی_نوری
#دکتر_احمد_کنجوری
#مصطفی_ساداتی

کانال تلگرامی گلونی
🌹🌹🌹🌹


@Golvani_lak

ای میهن غم‌دیده‌ام...
تا کی زخم بر پیکرت بنشیند؟
تا کی چشمانت به داغ فرزندانت تر شود؟
ای خاک مقدس،
کدامین صبح بی‌درد، به دامن تو باز خواهد گشت؟

درد عمیق حادثه‌ی تلخ بندرعباس، قلب ایران را سوگوار کرد.
با دلی اندوهگین، از طرف تمام مردم #قوم_لک این مصیبت را به همه هم‌میهنان عزیز تسلیت عرض میکنیم.
برای درگذشتگان آرامش، برای زخمی‌ها شفا، و برای بازماندگان صبر مسئلت داریم.
در این غم نیز، کنار هم ایستاده‌ایم...

کانال تلگرامی گلونی
🌹🌹🌹🌹


@Golvani_lak

‍ پرتغالی‌ها از زمان شاه اسماعیل اول و به مدت بیش از صد سال به طور نسبی بر سواحل جنوب ایران تسلط داشتند. در زمان شاهان اولیه‌ی‌ صفوی به‌ویژه شاه اسماعیل اول تنش‌هایی بر سر مناطق ساحلی جنوب ایران با پرتغالی‌ها رخ داده بود. در سال هزار و ششصد و بیست و دو میلادی یعنی زمان شاه‌عباس اول قوای نظامی ایران به فرماندهی امام‌قلی‌خان گُرجی توانستند پرتغالی‌ها را شکست دهند و تسلط بر سواحل جنوب ایران را در دست گیرند. لازم به اشاره است که تعدادی از فرماندهان نظامی ایران در این جنگ‌ها لک‌هایی بوده‌اند که از غرب کشور به سواحل پارس و تنگه‌ی هرمز اعزام شده بودند. امروزه حضور مردم لک را با تغییرات فرهنگی در کرانه‌های دریای مکران و دریای پارس و نیز سرزمین‌های پس‌کرانه‌ای می‌توان ردیابی کرد. احمدعلی‌خان وزیری در زمان قاجار می‌گوید لک‌های کرمان متجاوز از صد و پنجاه سال است از جرون (تیاب، هرمز) آمده‌اند. برخی سنگ قبور لک‌های کرمان حدود نیم قرن کهنتر از تاریخ شکست قطعی پرتغالی‌ها در سال هزار و ششصد و بیست و دو میلادی هستند. بنابراین بخشی از جمعیت لک‌های کرمان از اعقاب فرماندهانی هستند که از زمان شاه اسماعیل اول در کرانه‌ها و پس‌کرانه‌های پارس و‌ مکران حضور داشته‌اند و تاریخ حضور بخشی از آن‌ها نیز به زمان شکست قطعی پرتغالی‌ها در زمان شاه عباس اول و دوره‌های بعد به ویژه زندیه می‌رسد.
نام‌گذاری روز ملی خلیج فارس نیز به خاطر آزادسازی سواحل جنوب ایران از سلطه‌ی پرتغالی‌ها بوده‌است.
نویسنده: دکتر داوود داوودی

۱۰ اردیبهشت روز ملی خلیج فارس

آهنگ لکی مهدی مرادی گلدسته به نام خلیج فارس

#مهدی_مرادی_گلدسته #خلیج_فارس #داوود_داوودی #ایران #اردیبهشت
#قوم_لک #لکستان #موسیقی_لکی

کانال تلگرامی گلونی
🌹🌹🌹🌹


@Golvani_lak

《 یاهو 》

🌹مه سازم ساز دَس شاخوشينَه
🌹مــه آوازم اَذان جـَــمـنشينَـه
🌹لالای لالَه مَكَم اَر بَرزي عاواس
🌹كَـلامـم ذكـر رَب اَلـعـالَـميـنَه

🔹معنی واژه های لکی در این رباعی

🔸مه : من

🔸شاه خوشین : زین الواصلین و فخرالعاشقین مبارک شاه ملقب به حضرت شاه خوشين از اعاظم بزرگ اهل حق ميباشد و... كه سپاهي معروف و متشكل از نهصد نهصده تشكيل كه هركدام سازي تخصصي براي خود ساخته و نواخته است كه در اين ميان تنبور ساز حضرت شاه خوشين مي باشد.

🔸جم : پديده اي مبارك و سازنده و ارجمند و مورد تقديس درآيين مبارك حقيقت براي درك حضور خداوند تبارك و تعالي كه بنيان گذار اين آيين مبارك براي فيض بردن ابداع فرموده است.

🔸جمنشين : كساني كه در جم حاظر مي شوند

🔸لالاي لال : نام يكي از مقامات كهن تنبور مي باشد (به زبان بي زباني)

🔸برزي : بلندي

🔸عاواس : كوه يا دره مشهور «باباعباس» در فاصله هشت کیلومتری جنوب باختری شهر خرم آباد به سوی کوهدشت و در میان دو کوه،واقع شده است.
کوه شمالی این دره، سفید کوه نام دارد. در ابتدای دره و در سینه کش «سفید کوه» دخمه ای در کوه کنده اند و در اطراف آن، چند ستون و یک چهار دیواری به وجود آورده اند.
این بنا، پرستشگاه آیین «مهر» یا همان آيين (حقيقت) بوده است كه بخشي از زندگي حضرت شاه خوشين در اين دره و هم اكنون بارگاه (ماما جلاله)مادر حضرت شاه خوشين نيز در آنجا مي باشد.

💫شعر از ؛ م حسینی

#لکستان #یارسان #شاخوشین #شعر_لکی #زبان_لکی #تنبور #تمیره #قوم_لک

کانال تلگرامی گلونی
🌹🌹🌹🌹


@Golvani_lak

معروف است لطفعلى خان زند لک هنگامى كه توسط آغامحمد خان قاجار اسير شد با خون خودش بر ديوار زندان چنين نوشت:

یا رب ستدی مملکت از همچو منی
دادی به مخنثی، نه مردی نه زنی
از گردش روزگار معلومم شد
پیش تو چه دف‌زنی چه شمشیرزنی


#لکستان #ایل_زند #کریم_خان #لطفعلی_خان #زندیه #قوم_لک

کانال تلگرامی گلونی
🌹🌹🌹🌹


@Golvani_lak

#معرفی_کار_آفرین_لک

نام: #شهره_دلفان_اذری از لک های منطقه کلاردشت
متولد روستای طویدره
هنر کار: بافنده و مدیر ۲ کارگاه بافنده فرش دستی کلاردشت

شهره از خودش می گوید:
از دیرباز کانون بافت فرش سنتی در کلاردشت بود و این دیار زیبا زادگاه صدها نفر هنرمند و بافنده ی فرش است.
وی در ادامه می گوید: با عشق و علاقه ی وافری که به فرش کلاردشت دارم از سالیان دور وقتی که فرش در استانه ی فراموشی و رکود کامل بود دست از تلاش نکشیدم و بافت فرش و احداث کارگاه قالی بافی به صورت متمرکز و غیر متمرکز با زیر پوشش قرار دادن صدها بافنده و هنرمند در حوزه فرش کمک شایانی در احیا و رواج دوباره فرش کلاردشت کردم.

و در ادامه می گوید:👇

در حال حاضر مدیریت یکی از بهترین کار گاه های بافت فرش را در روستای طویدره بر عهده دارم که سالانه صدها متر مربع از زیباترین فرش های کلاردشت را تولید و روانه بازارهای محلی و نمایشگاه ها می کنم البته همه این موفقیت هارا مدیون شوهر خوب و مهربانم آقای غلامرضا بیک محمدی هستم که هم در کار و هم در خانه مدیون ایشان هستم

#قالی_لکی
#کار_آفرین
#کلاردشت
#قوم_لک
#ایل_دلفان

کانال تلگرامی گلونی
🌹🌹🌹🌹


@Golvani_lak

تو اِی دنیا فِرئَه رنج و دردت
کیئِت بازی نیا وَه تخته نردت؟

تو هُم بازی کُشین و حقه بازین
بِری مورین، بِری تِر هانَه گَردِت

دهم تیرماە زادروز استاد عزیز بیرانوند شاعر نامی لکستان گرامی باد

#عزیز_بیرانوند
#شعر_لکی
#قوم_لک
#لکستان
#شاعران_لک

کانال تلگرامی گلونی
🌹🌹🌹🌹


@Golvani_lak

نام اثر : آگای کل حال
مقام : مقام مجلسی "درده داران" (از مقامهای شاه خوشینی)
خواننده و تنبور: #مجتبی_حسینی

#آگای_کل_حال
#تنبور #تمیره #درده_داران #یارسان #قوم_لک #موسیقی_لکی

کانال تلگرامی گلونی
🌹🌹🌹🌹


@Golvani_lak

شمامه یا دستنبو در ادبیات ایرانی

لک‌ها و کردها میوه‌ی زیبا و خوش‌بو دستنبو را شمامه یا شمومه می‌گویند. در ادبیات کلاسیک فارسی دستنبو گفته شده و در گویش لری در نتیجه‌ی لغزش واجی یا خطای گفتاری دس‌عامو گفته می‌شود که تغییر شکلی از دستنبو فارسی‌ست.

شمامه در ادبیات هجایی و فولک لکی جایگاه ویژه‌ای دارد:
زلفه هویله‌کت چوی بَره‌دامه
خِرّ مارن و دور جفتی شمامه
در این بیت گیسوان طلایی رنگ معشوق به نوعی دام‌ یا تله‌ی شبکه‌ای تشبیه شده که به دور صید یا سینه‌های همچون شمامه می‌چرخند.

جفتی شمامه نیم‌رسم دیه
دوران پرچینه دس‌رسم نیه
شاعر لک در حسرت سینه‌های همچون شمامه و نیم‌رس معشوق آن‌ها را در پرچینی محصور دانسته که راه دسترسی ندارند.

مولانا در بیتی گفته‌است:
بودم از گنج نهانی بی‌خبر
ور نه دستنبوی من بودی تبر

تک بیتی با شاعر نامعلوم از ادبیات فارسی نیز در وصف بوی خوش دستنبو و بوی دست یار گفته‌است:
يار دستنبو به دستم داد و دستم بو گرفت
وه چه دستنبو! كه دستم بوي دست او گرفت

نویسنده: دکتر داوود داوودی

#داوود_داوودی #اتنیک_لک #شمامه #زبان_لکی
#قوم_لک #ادبیات_لکی #ادبیات_فارسی

کانال تلگرامی گلونی
🌹🌹🌹🌹


@Golvani_lak

دوبیتی #قوم_لک شاعر واحد یاری

پخش از رادیو کرماشو

کانال تلگرامی گلونی
🌹🌹🌹🌹


@Golvani_lak

چلسرو میراث شفاهی قوم لک

چل‌سرو کوتاهترین قالب شعری در زبان لکی است، «این تک‌بیت‌ها مضامینی پندآمیز، عاشقانه، اجتماعی، فلسفی، طنزآمیز و گاه هجو و هزل را در خود جای داده‌اند.»

تمام ابیات چلسرو مختص زبان لکی هستند «شعر چل‌سرو دارای سه ویژگی اساسی است: لکی بودن، داشتن وزن ده هجایی و قابلیت چهاربخشی. این تک‌بیت‌ها در عین ایجاز، تمام ویژگی‌های شعر کلاسیک را دارا هستند.»

این ابیات نقش مهمی در آموزش غیررسمی ارزش‌های اجتماعی، انتقال مفاهیم اخلاقی و حفظ و احیای زبان مادری ایفا می‌کنند. چلسرو ابزاری مهم در هویت‌بخشی قومی و بازتاب‌دهنده‌ی نگرش لک‌ها به زندگی، عشق، مرگ، طبیعت و سرنوشت است.»

شاعر اشعار چلسرو نامعلوم است و شمار ابیات آن نیز مشخص نیست
برای حفظ ارزش‌های فرهنگی و ادبی چلسرو راهی غیر از مکتوب و مستند کردن همه ابیات آن وجود ندارد، زیرا مستند نشدن این ابیات راه تحریف و تخریب این سرمایه اجتماعی و فرهنگی را هموار می‌کند.»

یادآور می شود که فال چلسرو بیشتر در شب های زمستان مخصوصا شب چله که افراد فامیل دور هم جمع هستند مورد استفاده قرار میگیرد.

#فرهنگ_لکستان #چل_سرو #زبان_لکی #قوم_لک #ابیات_عامه

@Golvani_lak

شاماران(ملکه مارها)

شاماران، موجودی خارق العاده است که سرش انسان و بدنش مار است.شاماران نشانه زایایی، برکت و دانایی است. بر این باورند که شا ماران سبب موفقیت می گردد.
بنا به باور مردم، شاماران، در یک قلعه زندگی میکرد.بر اساس این افسانه، تمامی مارها در این قلعه زندگی می کرده اند. شاماران، رئیس انها، که می توانست با چشم های دقیقش تا کیلومترها دورتر را ببیند، صاحب ویژگی های خاصی بود. روزی شاماران، دختر پادشاه را هنگام آبتنی در برکه می بیند و عاشق او می شود. شاماران، از پادشاه دخترش را خواستگاری کرده ولی پادشاه به دلیل ترس و زشتی دخترش را به او نمی دهد پس شاماران تصمیم به دزدیدن دختر می گیرد.روزی که دختر در برکه در حال آبتنی بود، به آنجا می رود. ولی نگهبانان، شاماران را دیده و او را می کشند. به دنبال مرگ شاماران، تمامی مارهایی که در قلعه بودند به شهر ریخته، مردم را نیش زده و انتقام رئیسشان را می گیرند.
هم اکنون نیز برای حفظ از گزنه مردم #قوم_لک نذر آش شاماران را با آدابی خاص می پزند که بیشتر در مناطق روستایی انجام میدهند.

کانال تلگرامی گلونی
🌹🌹🌹🌹


@Golvani_lak

🍃پیشکش به خاندان آتش بیگی ، یارسان و مردم #قوم_لک

ساج نار - گره بان

.
کانال تلگرامی گلونی
🌹🌹🌹🌹


@Golvani_lak

#ویروشه

این فیلم مربوط به اسفند سال 1376 و مراسم فاتحه‌خوانی در روستای "کل کشوند سفلی" در شهرستان هرسین است

نوستالژی‌ از رسوم و آداب مردم #قوم_لک در 25 سال پیش.

نحوه پوشش مردم و شیوه عزاداری #زنان_لکستان در انتهای این فیلم، از نکات جالب توجه آن است.


کانال تلگرامی گلونی
🌹🌹🌹🌹


@Golvani_lak

#گزارش_شبکه_خبر

*گلونی، روسری ریشه دار در دل تاریخ زاگرس نشینان*
گلونی روسری است که به عنوان حجاب زنان در استان های زاگرس نشین استفاده می شود، حجابی که ریشه در تاریخ و تمدن دارد.

#نکته:هیجدهم شهریور سالروز ثبت ملی گلونی لکی است

و شیوه‌های سنتی بستن گلونی لکی در میان زنان و‌مردان قوم لک
به شمارهٔ ۱۶۵۷ در تاریخ ۱۳۹۷/۰۶/۱۸ در فهرست ملی میراث فرهنگی ناملموس ثبت گردید، ولی در این گزارش به آن اشاره نشد متاسفانه صدا و سیما مرکز استان ها در حال سانسور قوم لک و فرهنگ آن هستند.

#گلونی #گلونی_لکی #قوم_لک #ایران
#لکستان #ایلام #کرمانشاه #لرستان
#همدان #شهریور #زبان_لکی #لک

کانال تلگرامی گلونی
🌹🌹🌹🌹


@Golvani_lak

‍ به مناسبت سال روز ثبت ملی زبان لکی

دهم مرداد سال روز ثبت ملی زیان لکی
زبان لکی یکی از ریشه دارترین زبانهای مردمان زاگرس است که هنوز پاهای استوارش را در اعماق فرهنگ و زبان ایران زمین محکم و استوار نگه داشته است. زبان لکی یکی از زبان‌های بسیار قدیمی است. تعداد واژه‌ها در این زبان را تا 30 هزار واژه اعلام کرده‌اند. در زبان لکی بسیاری از لغات، واژه‌ها و اصطلاحات موجود در اوستا و پهلوی به همان شکل اولیه بدون هیچ تغییری رایج و معمول هستند.
اشعار پیشینه‌ی تاریخی و فرهنگ قوم لک بر پیشانی این زبان می‌درخشد.
هنوز اشعار شاخُشین، باباطاهر، ملامنوچهر، ترکه میر، نوشاد، ملا حقعلی، و هزاران اختر تابناک شعر و ادب از زبان گویشوران لک جاری و ساری است.
هنوز مردم لک به خود می‌بالند که زمانی در این کشور نوای وکیل الرعایای لک دست مرهمی شد بر دل سوختگان عدالت و اتحاد اقوام ایرانی.
هنوز ادبیات فولکلور لکی بر سر بازار دلهای عاشق این فرهنگ زمزمه‌ی هر صبح و شام مردمان و هنرمندان و خوانندگان این دیار بوده و چه بسا کسانی از روزنه‌ی دید خود و استفاده‌ی قطره‌هایی از آبشخور این دریای گسترده در سطح ملی مطرح شده و نامی و نانی کسب کرده‌اند.

ذکر نکاتی بر اساس منابع موثق ضروری است:

الف) دگرگونی‌های هویتی ناشی از جنگ جهانی اول و سپس هویت سازی تعمدی حکومت پهلوی برای گروهی از همسایگان لک در نیمه اول سده بیست میلادی، تشدید مناقشه‌های هویتی، حاشیه نشینی و چالش های بیش از پیش را برای لک تباران در پی داشت.
ب) تا پیش از سده بیست میلادی، هیچ منبع غیرمحلی و بی طرفی وجود ندارد که لکی را زیر مجموعه گونه‌های زبانی پیرامونش به شمار آورده باشد.
ج) برخی از منابع بی‌طرف و غیرمحلی پیش از سده بیست میلادی، گویش های همسایه لکی را منشعب از لکی دانسته اند.
د) لکی تنها زبانی است که اصالت و ایرانی بودنش در منابع بی‌طرف و غیرمحلی پیش از سده بیست میلادی مورد اشاره قرار گرفته است.
ه) لکی تنها زبان ایرانی است که در منابع بی‌طرف و غیرمحلی پیش از سده بیست میلادی برای تحقیقات زبان شناسی پیشنهاد شده است.
و) لکی تنها زبان ایرانی است که در منابع بی‌طرف و غیر محلی پیش از سده بیست میلادی به عنوان زبان اصیل ایران با ذکر جملات و ترجمه های فارسی و انگلیسی مورد اشاره قرار گرفته است.
ز) لکی تنها زبان ایرانی است که در منابع بی طرف و غیرمحلی پیش از سده بیست میلادی به عنوان زبانی دشوارتر و کهن‌تر نسبت به گونه‌های پیرامون مورد اشاره قرار گرفته است.
از تمام لک تباران عزیزی که بنا به دلایل مختلف در مرداب الیناسیون و آسیمیلاسیون گیر افتاده‌اند خواهشمندیم با کمی تفکر ارزش فرهنگ و زبان اجدادی خود را بدانند و برای معرفی خود از عنوان افتخارآمیز لکِ ایرانی استفاده کنند.
به امید حفظ تشخُص زبان لکی توسط گویشوران این زبان ارزشمند ایرانی در قالب تولیدات فاخر و اجتناب از به کارگیری ادبیات سخیف در تولیدات.
به امید برچیده شدن تفکرات فاشیستی، لک‌ستیز و لک‌گریز رایج در استان‌های لرستان، ایلام، کرمانشاه و همدان.
به امید دستیابی زبان لکی به رسانه‌های رسمی سمعی‌بصری و آموزش این زبان در آموزشگاه‌های بومی.
با تشکر از تمام کسانی که به هر نحوی در ثبت ملی زبان لکی نقش آفرین بوده‌اند.

شماره ثبت: 1438
تاریخ ثبت زبان لکی : 10 مرداد 1396
تاریخ ابلاغ : 1 شهریور 1396

#داوود_داوودی #زبان_لکی #قوم_لک #اتنیک_لک #ایران #لکستان
کانال تلگرامی گلونی
🌹🌹🌹🌹


@Golvani_lak