‍ ?🌹
در ۲۵ اردیبهشت ماه سال ۱۳۵۵ بار دیگر گلوله دژخیمان ساواک هوا را شکافت تا قلب آزاده ای را که خروشان در راه مردم میتپید از تپیدن باز دارد ، ولی باز هم ناکام ماند قلبی که بخاطر مردم رنج دیده و محروم بتپد، هیچگاه خاموش نخواهد شد، و از تپیدن در درون سینه های ستم دیده گان باز نخواهد ماند شهادت پر افتخار و غرور آفرین #دکتر_هوشنگ_اعظمی_لرستانی_بیرانوند..🥀

بیش از چهار دهه از شهادت دکتر هوشنگ اعظمی گذشت و فرزندان جوان این خاک که هرگز زمان این دلیر مرد را لمس نکرده همواره یاد و نام ایشان را گرامی میدارند گویی عطر محبت انسانیت دکتر را استشمام کرده ،و به تک تک سلول های بدن رسیده
هر سلول جوششی از عدالتخواهی دلیر پسر مرتضی خان دارد
انگار میتوانند حسش کنند
این افسانه نیست، پزشکی که مطب و مال و هستی ...خود را بدون چشم داشت و حق الزحمه در اختیار مردم ستم دیده گزارده
و #انسانیت را در عمل و نه در زبان به نمایش در آورده و جان را نیز در راه عدالت دریغ نکرد
انگار تمام لالایی های مادران #ایل_بیرانوند و #قوم_لک و #لر نام هوشنگ را در گوش نوزادان نجوا میکنن تا که در سینه پاکشان حک شود ( لآو لآوه لآو یه چادر کئه ئه دیوان دویره
چادر هوشنگه ئه شاه دلگیره)

آری باید هم شعله فروزانی را در قلب نسل های بعد روشن گرداند
و بی شک این جاودانگی از جاودانگی یکتا معبودی سرچشمه میگرید که بهترین قاضی ست
اوست که عزت و افتخار میبخشد

تقدیم به روح بلند تو دکتر هوشنگ🥀

🖊فروزان کردی تاری بیرانوند

🥀🥀🥀🥀

خبرگزاری ایل بیرانوند🔻
@Khabargozari_beyranvand

‌‌🌹دوستان لک تا پایان بخوانند🌹
در آغاز سومین سال مبارک ثبت زبان فاخر #لکی بر آن شدیم که برروال معهود وتاریخی لکتباران وگویشوران لک که قدر دانے وقدرشناسی است مراتب سپاس و امتنان خود را از جناب #دکتر_داوود_داوودی مسئول پرونده #ثبت_زبان_لکی در سازمان میراث فرهنگی وهنری کشور اعلام داشته و اذعان داریم که جامعه #لک قدر خدمت میداند وهماره بران پیشانی سپاس مےساید ونیک تر بران آگاهیم که اگر نبود اعلام و اذعان سازمان میراث فرهنگی کشور چه بسا کوچکترین نامی از ایشان (دکتر داوودے )توسط خودبینان و خودستایان برجای نمےماند ونیز بےخبر نیستیم که تلاشهای بیشمار ونادیده دکتر #داوودی در کسب هویت ، وافتخار جوانان ونوجوانان لکتبار به تاریخ کهن خویش بسیار اثرگذار بوده و قدردان این تلاشهاییم ، وازین بابت مراتب امتنان وسپاس وقدر دانے و خاکسارےخودرا در برابر هرتلاشگر و کنشگر بےادعایی اعلام میداریم

به خوبی میدانیم چه بسا کسان که بسیار تلاش نموده ومینمایند که تلاشهای وافر ایشان را به سود خود مصادره کرده که شاید ازین نمد کلاهی برای خود بافته ودرین راه برای بالارفتن دیگران را پایین مےکشند ومنکر تلاشهای ایشان میگردند غافل ازانکه چشمان بینای قوم مطالبه گر #لک این روزها وسالها بخوبی سره را از ناسره تشخیص میدهد ودیگر گذشت سالهای سکوت وسکون و بےتفاوتی


علاوه بر خدمات شایان وبسیار دکتر داوودی ،ما برین امر آگاهیم که ایشان درین راه از جیب خود بسیار هزینه کرده وکوچکترین سودی مادی عایدشان نشده است وبرین امر سپاسمندیم

خدمات دکتر داوودی درکسب هویت لکتباران بیشمار است که گوشه ای ازین تلاشهای بدون چشمداشت بدینصورت است:

.
⭐ثبت بیش از ۵۰۰ اثر فرهنگی نقاط مختلف ایران در فهرست آثار ملی از جمله ثبت چندین پرونده در فهرست آثار ناملموس ملی بنام قوم پر افتخار #لک
⭐️ثبت زبان #لکی
⭐️ثبت لالایی #لکی
⭐️ثبت شاهنامه خوانی #لکی
⭐️ثبت دانش و فرهنگ گاهشماری و ستاره شناسی #لکی
⭐️ثبت هنر ساختن و نواختن تمیره #لکی
⭐️ثبت هنر ساختن و نواختن بلور #لکی
⭐️ثبت هنر دو نوازی سازو دهل #لکی
⭐️#ثبت_گلونی_لکی

آنچه گفته آمد تنها گوشه ای از زحمات شبانه روزی وبےدریغ جناب دکتر داوودی است که واجب آمد یکبار دیگر مراتب تقدیر وامتنان خود را ازیشان اعلام داشته و هرچند فقط درحد کلام لیکن بگوییم که تلاشهای پیدا وناپیدای ایشان هرگز ازچشم هیچ لکتباری پنهان نخواهد ماند.
از طرف جمعی از #فعالان #فرهنگی قوم بزرگ #لک

📚کتابهای لکی

▫️توصیف ساختار زبان لکی
▫️ریشه شناسی و معناشناسی در زبان لکی
▫️واج تکواژ و واژه در زبان لکی

مولف: #دکتر_فرامرز_شهسواری
@tabiatelakestan
#طبیعت_لکستان

‍ نقد اظهارات دکتر فرهاد عزتی‌زاده (پژوهشگر و نویسنده‌ی کُرد) درمورد پرونده‌ی ثبت زبان لکی و دیگر مسائل فرهنگی و تاریخی ساکنان زاگرس

منتقد: علی نظری، عضو تیم تشکیل پرونده‌ی #ثبت_زبان_لکی

#نشردهید تا به دست #دکتر_فرهاد_عزتی‌زاده برسد.

@Golvani_lak

‍ مراحل ثبت زبان لکی
صحبتهای شنیدی
#دکتر_داود_داودی_سرپرست_تیم_پژوهشی_ثبت_زبان_لکی_در_فهرست_آثار_ملی
در دهم مرداد اولین سالروز ثبت زبان لکی و چگونگی مراحل ثبت این زبان

کانال تلگرامی گلونی
@golvani_lak

کتاب دو زبانه( فارسی-انگلیسی ) #لک و #لکستان به قلم #دکتر_داود_داودی و مقدمه ای از پرفسور #مارسل_اوت به زودی وارد بازار می‌شود

برای پیش خرید این کتاب ارزشمند با شماره مندرج در عکس بالا تماس حاصل بفرمایید.

کانال تلگرامی گلونی
🌹🌹🌹🌹


@Golvani_lak

امروز گرامیداشت مردیست
که فرزند لایق اش زندگی خود را وقف
پاسداری از فرهنگ و تاریخ قوم‌اش  کرده است....

مراسم تشیع ' خاکسپاری و ختم.   مرحوم علی داودی. 

پدر #دکتر_داود_داودی_سرپرست_تیم_پژوهشی_ثبت_زبان_لکی_در_فهرست_آثار_ملی

طبق اعلامیه

روحش در ارامش

کانال تلگرامی گلونی
🌹🌹🌹🌹


@Golvani_lak

کتاب «لک و لکستان از نگاه مستشرقان قرن ۱۷ تا نیمه‌ی قرن ۲۰ میلادی»، چاپ شده در انتشارات «پیشوک».
جدیدترین اثر دکتر داوودی که بازگوکننده‌ی مطالب شرق‌شناسان درباره‌ی قوم لک است.
نویسنده با کنکاش در متون برجامانده از شرق‌شناسان که به دور از ناسیونالیسم‌های تحریف‌گر بوده، توانسته نمای روشنی از جامعه لک در قرون مذکور در اختیار خوانندگان قرار داده دهد.
مطالعه این کتاب می‌تواند اطلاعات حائز اهمیتی درباره‌ی هویت لک ارائه دهد‌.

#لک_لکستان
#زبان_لکی
#گروه_فرهنگی_آوشان_لکستان
#دکتر_داود_داودی

کانال تلگرامی گلونی
🌹🌹🌹🌹


@Golvani_lak

شبکه لک تی وی تقدیم می کند...

گفتگو با دکتر سید امین نوربخش

سفیر صلح و سازش و بین الملل

#قوم_لک
#زبان_لکی
#اقوام_ایرانی
#شبکه_لک_تی_وی
#دکتر_سید_امین_نوربخش
#سفیر_صلح_سازش_بین_الملل

کانال تلگرامی گلونی
🌹🌹🌹🌹


@Golvani_lak

هر قوم برای بقا به مردانی از جنس حقیقت نیاز دارد....

دهم مرداد سالروز ثبت زبان لکی در فهرست ناملموس ملی را به مردم قوم لک وبه خصوص #دکتر_داوود_داوودی بانی این اتفاق بزرگ تبریک میگوییم.

کانال تلگرامی گلونی
🌹🌹🌹🌹


@Golvani_lak

قاآنی؛ شاعر لک‌تبار فارسی‌سُرا از کهن ایل زنگنه

گردآوری و تحقیق: دکتر داوود داوودی

زنگنه‌ها از کهن ایلاتی هستند که در ایران و برخی کشورهای پیرامون پراکندگی دارند. گویا تا قبل از تحولات سیاسی زمان شاه‌عباس اول صفوی بیشتر در حد فاصل شرق عراق و غرب ایران در حدود کرمانشاهان تردد داشته‌اند. شاه‌عباس گروهی از جمعیت زنگنه‌ها را همراه با زندها از حوالی ماهیدشت به ملایر فرستاد به‌طوری که توماس هربرت در سال ۱۶۲۸میلادی از سکونتگاه‌شان در ملایر با عنوان لکستان یاد کرده‌است (۱)، یعنی جایی که امروزه پری‌زنگنه نام دارد. فرماندهان زنگنه در جریان درگیری‌های نظامی دولت صفوی برای رهاسازی سواحل خلیج‌فارس و مکران از دست اشغالگران اروپایی حضور داشته‌اند. قبرستان‌های کهن در پس‌کرانه‌های خلیج‌فارس و مکران بیانگر این ادعاست. قبرستان لکل (لک‌ها) در کازرون حتی حضور قدیمی زنگنه‌ها در نواحی شمال پس‌کرانه‌ها را ثابت می‌کند (۲). امروزه جمعیت عمده‌ای از عرب‌ها، ترک‌ها، کردها و لرها را زنگنه‌های لک‌تبار تشکیل می‌دهد. در نقشه‌ای از کشور عراق مربوط به سال ۱۹۳۹ میلادی لواء کرکوک با عنوان امارت‌ زنگنه معرفی شده‌است. با توجه به تردد و بازگشت عده‌ای از زنگنه‌‌ها از کرکوک به کرمانشاه، در لیست ایلات کرمانشاه که سال ۱۸۱۳میلادی توسط ژان باتیست روسو تهیه گردیده از آن‌ها با نام کرکوکی و یکی از ایلات لک یاد شده‌است (۳). زنگنه‌ها به همراه تعدادی دیگر از ایلات لک بنیانگذاران شهر کرمانشاه بوده‌اند.
ایل زنگنه در طول تاریخ معرف چهره‌های برجسته‌ای بوده‌است. جلال طالبانی رییس‌جمهور فقید عراق از معروفترین شخصیت‌های زنگنه بود.
اما شخصیت معروفی که از بُعد هویتی به ندرت معرفی شده‌است میرزا حبیب‌الله شیرازی متخلص به قاآنی‌ از شعرای نامدار دوره قاجار است. قاآنی در سال ۱۲۲۳ هجری‌قمری در شیراز متولد شد. اسکات وارینگ سیاح انگلیسی چند سال قبل از تولد قاآنی به شیراز سفر کرد. او جمعیت شیراز را حدود ۴۰هزار نفر ذکر کرده که باوجود تخریبات و تبعیدات آغامحمدخان‌قاجار یک‌چهارمش سکونتگاه لک‌ها بوده‌است (۴). محمدعلی‌گلشن‌کرمانشاهی پدر قاآنی پس از برچیده‌ شدن حکومت هم‌تبارانش در شیراز مجبور به مسامحه با شرایط آن زمان شد و همانجا به زندگی ادامه داد. قاآنی تحصیلات مقدماتی را در شیراز گذراند و در جوانی برای ادامه تحصیلات به مشهد عزیمت کرد. او در سفری که به تهران داشت در مدح فتحعلی‌شاه شعری سرود و از وی لقب مجتهد‌الشعرا گرفت. قاآنی بر ادبیات عرب و فارسی، حکمت، زبان‌های فرانسه و انگلیسی، ریاضیات، کلام و منطق تسلط داشت. وی از شاعران و قصیده‌سرایان بزرگ دربار فتحعلی‌شاه، محمدشاه و آغاز پادشاهی ناصرالدین‌شاه بود که لقبش را از آباقاآن پسر شجاع‌السلطنه گرفته بود (۵).  دیوان اشعار وی بالغ بر بیست هزار بیت است. او کتاب پریشان را به سبک گلستان سعدی در نثر نوشت.
قاآنی در سال ۱۲۷۰ هجری‌قمری در تهران چشم از جهان فروبست و در حرم حضرت عبدالعظیم به خاک سپرده شد.
از معروفترین قصاید قاآنی می‌توان به بهاریه/مدیحه‌ای در وصف غلامحسین‌خان‌غفاری‌صاحب‌اختیار از بزرگان دوره قاجار اشاره کرد که چند بیت اول آن به‌شرح زیر است:
بهار آمد که از گلبن همي بانگ هزار آيد
به هر ساعت خروش مرغ زار از مرغزار آيد
تو گويي ارغنون بستند بر هر شاخ و هر برگي
ز بس بانگ تذرو و صلصل و دراج و سار آيد
بجوشد مغز جان چون بوي گل از گلستان خيزد
بپرد مرغ دل چون بانگ مرغ از شاخسار آيد
خروش عندليب و صوت سار و ناله قمري
گهي از گل گهي از سروبن گه از چنار آيد
تو گويي ساحت بستان بهشت عدن را ماند
ز بس غلمان و حور آنجا قطار اندر قطار آيد
يکي گيرد به کف لاله که ترکيب قدح دارد
يکي بر گل کند تحسين کزو بوي نگار آيد
يکي با دلبر ساده به طرف بوستان گردد
يکي با ساغر باده به طرف جويبار آيد....


منابع:
1. Herbert, T., 1677, Some years travels into divers parts of Africa and Asia the great. London. pp. 153, 225.

۲. داودی، داود، ۱۳۹۹، لک و لکستان، انتشارات آرون، صص ۱۲۷، ۵۱.

3. Rousseu, J. B., 1813, Extrait de l'itinéraire d'un voyage en perse par le voie de Bagdad. Extrait du Magasin Encyclopédique, de l'imprimerie de J. B. Sajou,rue de la Harpe, n. 11, pp. 3, 4, 8, 9.

4. Waring, S. E, 1807, A tour to Sheeraz by the route of Kazroon and Feerozabad. London, p. 33.

۵. باستانی پاریزی، محمدابراهیم ۱۳۸۲، کاسه کوزه تمدن. انتشارات علم، ص ۲۲.


#دکتر_داوود_داوودی #قاآنی #قوم_لک #زنگنه
#شاعر #فارسی #مشاهیر_لک #لکستان


کانال تلگرامی گلونی
🌹🌹🌹🌹


@Golvani_lak

📚 آیین رونمایی از کتاب

🔹 آیین رونمایی از کتاب سرداران ایل مجموعه اشعار لکی #براتعلی_فرهادی‌پور_بیرانوند
این کتاب که به بخش‌های مهمی از تاریخ ایل و سرداران بزرگ ایل بیرانوند پرداخته شده.

🔹کتاب سرداران ایل بیرانوند که به زبان لکی(زبان رسمی ایل بیرانوند) است در قالب قصیده و مثنوی به مبارزات و رشادت های ایل بیرانوند پرداخته است.
استفاده از واژه های ناب لکی و لطافت و شیوایی ابیات در کنار استفاده از صنایع شعری به شیوه ای ماهرانه از ویژگی های بارز شعر وی بحساب می آید.
🔹در این کتاب به بخش‌هایی از رشادتهای #دکتر_هوشنگ_اعظمی_لرستانی_بیرانوند نیز پرداخته شده

🔹 آیین رونمایی از کتاب روز سه‌شنبه ۱۸ دی ماه در شهر بروجرد سالن دکترزرین‌کوب برگزار خواهدشد.
🔹ورود برای عموم آزاد است.

♦️اطلاع رسانی برای هر اصیل‌زاده لک و بیرانوند واجب است

کانال تلگرامی گلونی
🌹🌹🌹🌹


@Golvani_lak

درود عرض ادب استاد نظریان بسیار عالی‌دست مریزاد. برگردان این شعر در گلزار ادب چندان دقیق نیست. ترجمه شما بسیار روان و درخور سروده خانه داجیوند است.
چند نکته به ذهنم رسید که شاید بیان آن خالی از لطف نباشد.

۱.حقه در گذشته به معنای صندوقچه، قوطی، ظرف کوچک برای نگهداری جواهر و عطریات بوده. «حقه‌ی فم» یعنی صندوقچه دهان.

۲.خوارآوا در بیت هفتم احتمالاً همان خراسان یا خورآیان باید باشد، به معنی جای برخاستن خورشید. این واژه در تداول لک‌زبانان مثل واژه شفق معنای ضد می‌دهد و منظور از آن غروب است که خورشید زرد رنگ است.

۳. «سول» در بیت نهم همان سرو است و «سوله بالا» یعنی سرو قامت.

۴.بیت نهم را خیلی بهتر و دقیق‌تر از گلزار ادب معنا کرده‌اید. دست مریزاد! در تکمیل آن باید گفت که نسر طایر/ کرکس پرنده، پرپرتوترین صورت فلکی عقرب به شمار می‌آید. در تابستان نسر طایر، نسر واقع و ردف در سه صورت فلکی عقاب، شلیاق و دجاجه ظاهر می‌شوند.

۵. اسد معادل برج مرداد (وسط تابستان) است؛ می‌توان نتیجه گرفت که مرگ فرزند خانه داجیوند در مردادماه (اَمرداد) رخ داده است.

۶. قافیه بیت پایانی در گلزار ادب به صورت «گیاواناوه» آمده به معنای جان می‌بخشید و زنده می‌کرد.

۷. معنای مصراع دوم بیت پنجم (نمن ژ صوفی...) به نظر می‌رسد چنین باشد: اثری از صورت پاکش که چون «صوفی صافی‌ جلا» بود، نماند به دلیل آنکه زلف روی آن را پوشانده بود.
باز هم سپاس از دغدغه‌های اررزشمند فرهنگی‌تان!

#دکتر_احمد_کنجوری


کانال تلگرامی گلونی
🌹🌹🌹🌹


@Golvani_lak

گپ‌وگفتی دوستانه با استاد میرجلال‌الدین کزازی درباره زبان لَکی و گونه‌های زبانی زاگرس‌‌نشینان
#دکترـاحمد_کنجوری


هفتم اسفند ۱۴۰۳ به همت اعضای انجمن ادبی زرین‌کوب، همایش ملی گوهر گیتی (آیین قدردانیِ شماری از استادان زبان و ادبیات فارسی کشور) در شهر فرزانگان (بروجرد) برگزار شد. استاد فرزانه‌ی شیرین‌سخن و نوشین‌گفتار، دکتر میرجلال‌الدین کزازی سخنران و میهمان ویژه‌ی همایش بودند. در حاشیه همایش فرصتی دست داد که با این استاد فرزانه هم‌کلام شویم. این گفت‌گوی صمیمانه با موضوع گونه‌های زبانی زاگرس‌‌نشینان حدود نیم ساعت به طول انجامید. آقای دکتر سپه‌وندی گفت‌وگو با استاد کزازی را این‌گونه آغاز کرد: «آقای دکتر کنجوری می‌خواهند نظر شما را درباره زبان لَکی بدانند.» استاد کزازی هم مهرورزانه، صبورانه و البته خاکسارانه مطالب فراوانی گفتند که مضمون کلی و ماحصل آن، این بود که من دانشورانه نمی‌توانم مرزهای زبانی زاگرس‌نشینان را روشن کنم.
کتاب‌های استاد را که در ژانرها و موضوعات گوناگونی هستند، با ولع و علاقه خاصی مطالعه و سخنرانی‌های وی را با دقت گوش کرده‌ام؛ اما هیچ جا ندیده و نشنیده‌ام که از زبان لکی یاد کند. برای همین به ایشان گفتم که لک‌زبانان و لک‌تباران از شما انتظار دارند که در سخنرانی به زبان لکی هم اشاره‌ای داشته باشید. استاد پاسخ دادند که یک بار در سخنرانی خرم‌آباد، به لک‌ها اشاره کرده‌ام. من همه زبان‌ها و گویش‌ها و لهجه‌ها ایرانی را دارای ارزش آیینی و سپند می‌دانم.
دکتر مصطفی سلطانی‌نژاد با زبان شیرین فارسی گفتند: من از لک‌های کرمان هستیم. در ادامه از فعالیت‌های فرهنگی خود و دیگر لک‌تباران کرمانی سخن راند.
استاد کزازی به تعریف و ملاک‌های زبان دانستن یک گونه زبانی پرداختند و واژه‌های مجزا و به درک نشدن سخن از سوی دیگر اقوم و گویشوران دیگر زبان‌ها اشاره کرد، اما بر آن بود که چون معنای برخی از واژه‌ها و عبارات لکی را خود و دیگر کردزبانان در‌می‌یابند، باید پژوهش بیشتری کنند تا مرز این دو زبان دانسته شود.
آقای دکتر عالی‌پور مباحثی ارزنده درباره اشتراکات و افتراقات زبان لکی و کردی بیان کردند و این دو را علیرغم قرار گرفتن در شاخه‌ی شمال‌غربی زبان‌های ایرانی، مجزا دانستند.
من هم به نظر زبان‌شناسان به‌‌ویژه دکتر محمد دبیرمقدم در کتاب «رده‌شناسی زبان‌های ایرانی» اشاره کردم و از فصل مبسوطی که به زبان لکی تخصیص داده‌اند، سخن گفتم. نیز به تفاوت‌های واجی، واژه‌ای و نحوی لکی و کردی پرداختم.
شام میهمان کبابی رضایی بودیم. بعد از شام، به همراه استاد میرجلال‌الدین کزازی به دفتر خبرگزاری فرهنگ (بروجرد) رفتیم. در این نشست از حاضران و اعضای انجمن ادبی زرین‌کوب خواسته شد که شعرخوانی کنند. نوبت به من که رسید گفتم: خوشبختانه کهن‌دیار لرستان، دیبای هفت‌رنگی از زبان‌ها و گویش‌ها و لهجه‌های گوناگون را در خود جای داده که باید به عنوان مقوم زبان فارسی بدان‌ها توجه شود. سپس دو شعر لَکی (یک دوبیتی و یک چهارپاره) خواندم که بسیار مورد مهر و توجه استاد واقع شد. پس از تشویق گفتند: خیلی از واژه‌ها و گزاره‌ها را درنیافتم.
من هم گفتم: پس بر اساس معیار تفهیم و تفاهم که خود در گفت‌وگو نیز بدان‌ها پرداختید لکی، زبان است.
بخشی از فیلم گفت‌وگو که کیفیت و وضوح صدای بهتری دارد، به همه فرهیختگان، علاقه‌مندان و فعالان فرهنگی تقدیم می‌شود.
با آرزوی بهروزی و فرخ‌روزی برای استاد بی‌همال سره‌گویی و سره‌نویسی، همچنان که دکتر سلطانی‌نژاد قول پیگیری داده‌اند، چشم‌انتظار سخنرانی‌های استاد میرجلال‌الدین کزازی درباره زبان‌های زاگرس‌نشینان و به‌ویژه زبان لَکی هستیم.

#دکتر_احمد_کنجوری

کانال تلگرامی گلونی
🌹🌹🌹🌹


@Golvani_lak

🔹در تاریخ و فرهنگ بومیان زاگرس نیز از دیرباز نوروز از همان شأن و جایگاه و جلوه‌ها و آداب و رسومی برخوردار بود که نظیر آن را کمابیش در دیگر جوامع و فرهنگ‌های ایرانی نیز می‌توان یافت. تاملی بر روی عید نوروز و جایگاه آن در برخی از گاه‌شماری‌‌های محلی زاگرس‌نشینان (از جمله گاه‌شماری قدیم لکی)

🔹در گاه‌شماری لکی ارائه شدهِ توسط دکتر داوود داودی (که در پرونده‌ی ثبت ملی دانش گاه‌شماری و ستاره‌شناسی لکی درج شده است)، چهارفصل سال لکی تفاوت‌های عمده‌ای با تقویم جلالی و دیگر گاه‌شماری‌های ایرانی دارد. نخستین کارکرد و ویژگی این گاه‌شماری تطابق و سازگاری آن با تغییرات فصلی اکوسیستم زاگرس و سبک معیشت و بقا و نظم زندگانی بومیان این ناحیه است. بر اساس این گاه‌شماری سال خورشیدی لکی دارای ۱۲ ماه و ۳۶۰ روز رسمی و ۵ روز «خمسه‌ی مسترقه» است که در زبان لکی «پنجه دوزه» (پنجه دزده) نامیده می‌شد. فصل بهار در این گاه‌شماری با ماه «خاکه لیه» آغاز می‌شود که تقریباً از بهمن‌ماه آغاز شده و با فرارسیدن ماه «میریون» پایان می‌یابد.

🔹به این ترتیب نظم کل گاه‌شماری لکی (به استثنای پنجه دوزه) مرکب از چهار فصل ۹۰ روزه است که حدود ۴۵ روز زودتر از سال خورشیدی آغاز می‌شود. بر این اساس اعتدال ربیعی (حلول برج حمل)، از اول سال خورشیدی به وسط بهار (یعنی«مونگ عید» در گاه‌شماری لکی) منتقل می‌شود. زمان وقوع اعتدال پاییزی هم به‌جای آن که طبق تقویم جلالی ۱۶ مهرماه رخ دهد، در نیمه‌ی فصل پاییز (اواسط ماه «گاکور» لکی) وقوع می‌یابد. باید دانست این جابه‌جایی‌های زمانی در گاه‌شماری‌های محلی نه از رویِ ذوق و پسند بومیان زاگرس، بلکه مبتنی بر تغییرات فصلی اکوسیستم زاگرس بود. بدیهی است تغییرات ناشی از این گاه‌شماری امری صوری و برخاسته از ضرورت‌های جغرافیای طبیعی این ناحیه بود. به این معنا زمان حلول برج حمل (اول فروردین در تقویم رسمی) همواره با نیمه‌ی بهار لکی (یعنی حدود چهل و پنجمین روز بهار لکی) و اعتدال پاییزی (اوایل مهرماه) نیز با نیمه‌ی پاییز لکی (حدود چهل و پنجمین روز پاییز لکی) مقارن می‌شد.

🔹برای بومیان این گاه‌شماری علاوه بر تعیین زمان تحویل سال خورشیدی(جشن نوروز) مبنای اصلی تشخیص و محاسبه‌ی رخ‌دادهای دیگری چون آغاز فصل چرا، زمان کوچ عشایر بومی، محاسبه‌ی فصل برداشت محصول، زمان سال‌گردانی رمه‌پروران(میریون)، زمان بذرافشانی و بسیاری دیگر از تغییرات انسان- بوم‌شناختی ناحیه‌ی زاگرس بود.
به این معنا گاه‌شماری‌های محلی بومیان زاگرس (از جمله گاه‌شماری مورد بحث)، دخل و تصرفی در طبیعت یا مبانی محاسباتی مندرج در تقویم جلالی ایجاد نمی‌کرد، تنها مبنای محاسبات جا‌به‌جا می‌شد و روشن است که این تغییرات محاسباتی سازگاری بیش‌تری با زیست‌بوم زاگرس و طبیعت چهارفصل آن داشت.در این گاه‌شماری هم نوروز یادمان تقویمی مشخصی برای بزرگداشت زندگی و «تجدید و احیای همه چیز» بود.

🔹یادمان و آیینی که جامعه، فرهنگ، انسان، و شیوه‌های بقای او (به منزله‌ی عالم صغیر) با نظم کیهانی حاکم بر اکوسیستم، تغییرات فصلی، و کل کائنات (عالم کبیر) هم‌سو و هم‌راستا می‌شد.

#ایران #لکستان #گاهشماری #تقویم_لکی #دکتر_داود_داودی #زبان_لکی


کانال تلگرامی گلونی
🌹🌹🌹🌹


@Golvani_lak

*

مقالهِ

جلوه معشوق در سروده‌های شفاهی لَک‌زبانان

نوشتهِ

دکتر علی نوری
دکتر احمد کنجوری
مصطفی ساداتی
*
#زبان_لکی
#ادبیات_لکی
#قوم_لک
#لکستان
#دکتر_علی_نوری
#دکتر_احمد_کنجوری
#مصطفی_ساداتی

کانال تلگرامی گلونی
🌹🌹🌹🌹


@Golvani_lak

📖🖋گذرتاریخ..

۲۵ اردیبهشت ماه سالروز
دکتر هوشنگ اعظمی مردمی ترین دکتر ایران گرامی باد

هوشنگ اعظمی بیرانوند
هوشنگ اعظمی بیرانوند (۱۳۱۵، مشهد ،خراسان رضوی) - ۲۵ اردیبهشت ۱۳۵۵، بیرانوند) پزشک خرم آبادی و از فعالان در جریان نهضت ملی شدن صنعت نفت بود. وی به دلیل عقاید ملی‌گرایانه و مخالفت با حکومت پهلوی بارها توسط سازمان ساواک دستگیر شد. هوشنگ اعظمی که از ایل بیرانوند است سال ۱۳۵۵ در جریان درگیری مسلحانه با مأموران ساواک ب شهادت رسید.

#دکتـرهوشنــگ_اعظمی
فرزند مرتضی اعظمی

نـوه پسری عیلمردان خان بیرانونـد رییس ایل بیرانوند و
نوه دختری غلام علی خان امیرهمایون بیرانوند

مادرش نوه نظرعلی خان غضنفری امیر اشرف

مادر بزرگش نوه دختر کرم الله خان کاکاوند

تاریخ مرگ
۲۵ اردیبهشت ۱۳۵۵
همسر(ان)
فریده کمالوند
فرزندان
شیرین اعظمی، بهرام اعظمی
خویشاوندان سرشناس
سیامک اسدیان و نصیر شیرخانی
اطلاعات سیاسی
حزب سیاسی
سازمان چریک‌های فدایی خلق ایران
فعالیت‌ها
فعال در جریان نهضت ملی شدن صنعت نفت و مبارزه مسلحانه با حکومت پهلوی

زندگی ویرایش
دکتر هوشنگ اعظمی در سال ۱۳۱۵ در مشهد متولد شد. در بدو تولدش، پدر او مرتضی اعظمی دستگیر و همراه تمام اعضای خانواده به خراسان تبعید شدند و در کلات نادری تحت نظر قرار گرفتند. در سال ۱۳۲۰، پس از تبعید رضا شاه، پدر هوشنگ اعظمی از زندان آزاد و همراه خانواده به لرستان بازگشتند.

هوشنگ اعظمی در سال‌های ۱۳۲۹ تا ۱۳۳۲ به مبارزه سیاسی روی آورد. درسال ۱۳۳۸ در دانشگاه پزشکی اصفهان مشغول تحصیل شد و همزمان به دانشکده افسری وارد شد که پس از یک سال به دلیل نداشتن صلاحیت، از دانشکده افسری اخراج شد. وی پس از موفقیت در اتمام دوره پزشکی به زادگاهش خرم‌آباد بازگشت و در این شهر نیز فعالیت‌های سیاسی خود را ادامه داد. هوشنگ اعظمی با گروهی از مبارزان مسلح در شهر خرم‌آباد همکاری می‌کرد.

در دوران دانشجویی و درسال‌های ۱۳۳۹ تا ۱۳۴۲ با سازمان دانشجویان جبهه ملی فعالیت می‌کرد و در این دوره چند بار توسط حکومت پهلوی دستگیر و راهی زندان شد. او در این مقطع با گروه بیژن جزنی آشنا می‌شود و نقش برجسته‌ای در متشکل کردن مبارزان انقلابی استان لرستان ایفا می‌کند. به‌دنبال دستگیری بیژن جزنی و یارانش در تهران، او مبارزات را ادامه می‌دهد. در تابستان سال ۱۳۴۹، دوباره دستگیر و به زندان قزل قلعه تهران منتقل گردید که پس از چندین ماه آزاد شد.


اطلاعیه مرگ هوشنگ اعظمی
وی در خرداد سال ۱۳۵۳، به قصد شروع مبارزه مسلحانه در کوه‌های لرستان، مخفی شد و در ۲۵ اردیبهشت سال ۱۳۵۵ در یک درگیری با نیروهای ساواک کشته شد. ساواک به دلیل جلوگیری از شورش احتمالی مردم خبر مرگ وی را اعلام نکرد و این مسئله باعث شد چند ماه پس از انقلاب ۱۳۵۷، در اسناد بدست آمده از بیمارستان شهدای عشایر خرم‌آباد زمان و نحوه مرگ وی مشخص شود.

کتاب «یادهای ماندگار» ویرایش
فریده کمالوند، همسر هوشنگ اعظمی، در کتابی با عنوان «یادهای ماندگار: خاطرات من و همسرم، هوشنگ اعظمی لرستانی» به شرح زندگی او پرداخته است.

در روزهای ابتدای انقلاب بهمن ۱۳۵۷، مردم نام بیمارستان شهدای عشایر را که تا پیش از آن، بیمارستان ساسان نامیده می‌شد، در بزرگداشت هوشنگ اعظمی به بیمارستان دکتر هوشنگ اعظمی تغییر دادند. با این حال پس از مدتی ، نام هوشنگ اعظمی از روی بیمارستان برداشته شده و بیمارستان به نام شهدای عشایر نامیده شد.

روایت هست
دکتر اعظمی تمام فقیر فقرا را در
خانه خود جمع کرده و خانه خود را تبدیل به بیمارستان کرده بود که پول داروهای بیماران رااز جیب خود پرداخت می کرد.
و حتی برای آن ها غذا و لباس تهیه میکرد
و ملکوک خانم سرتیپ‌نیا هم اون موقع که خود ده ها خدمت کار داشت
خودش برای بیماران غذا پخته و لباس دوخته است.

گردآورنده:رضاگراوند

#مفاخر_لکستان #انسانیت #مردمی #دکتر #تاریخ_ایران #هوشنگ_اعظمی



کانال تلگرامی گلونی
🌹🌹🌹🌹


@Golvani_lak

آسمان
گاه پشتیبان است
پشتیبان کشتی‌بانان.
کشتی‌شان را
در طوفان‌های توفنده
به «سرکشتی»
می‌نشاند
گاه اما «کشتی اربابِ هنر
می‌
شِ
کَ
ند».

#دکتر_احمد_کنجوری
#صوتانه_خیر

کانال تلگرامی گلونی
🌹🌹🌹🌹


@Golvani_lak

هر قوم برای بقا به مردانی از جنس حقیقت نیاز دارد....

دهم مرداد سالروز ثبت زبان لکی در فهرست ناملموس ملی را به مردم قوم لک ولکستان وبه خصوص #دکتر_داوود_داوودی بانی این اتفاق بزرگ تبریک میگوییم.

کانال تلگرامی گلونی
🌹🌹🌹🌹


@Golvani_lak

‍ مراحل ثبت زبان لکی
صحبتهای شنیدی
#دکتر_داود_داودی_سرپرست_تیم_پژوهشی_ثبت_زبان_لکی_در_فهرست_آثار_ملی
در دهم مرداد اولین سالروز ثبت زبان لکی و چگونگی مراحل ثبت این زبان

کانال تلگرامی گلونی
@golvani_lak