💢 تابوشکنی در نمایشگاه کتاب ریاض؛ عرضه کتبی که تا دهه‌ها ممنوع بود

🔹روزنامه العرب چاپ لندن نوشت: در نمایشگاه بین المللی #کتاب #ریاض که از اول تا دهم اکتبر برگزار شد، کتبی با عناوین متنوع در زمینه ادبیات و اندیشه‌های مختلف دیده می‌شد که تا پیش از این در #عربستان_سعودی ممنوع بود و تابو محسوب می‌شدند.

🔹العرب همچنین نوشت: نمایشگاه کتاب امسال ریاض هم زمان با موج #اصلاحات اجتماعی و دینی که در عربستان دنبال می‌شود، شاهد گشایش بی سابقه و کاهش چشم گیر سانسور کتب بود؛ به طوری که در قفسه‌های این نمایشگاه، کتبی در مورد #سکولاریسم، #تصوف، #مسیحیت، #هم‌جنسگرایی، رمان‌های سیاسی و رمان‌هایی درباره #جادوگری و دیگر موضوعاتی دیده می‌شد که دهه‌ها در عربستانِ محافظه‌کار ممنوع بود و تابو محسوب می‌شد.

🔹این روزنامه در ادامه با اشاره به اینکه نمایشگاه کتاب امسال ریاض به مدت ده روز در ماه اکتبر جاری برگزار شد و حدود هزار ناشر از سی کشور جهان در آن مشارکت داشتند، در ادامه نوشت: «محمود القدومی» پزشک اردنی که ده سال است در ریاض زندگی می‌کند، در این باره می‌گوید: نمایشگاه امسال شاهد تغییرات بنیادین و جسارت و آزادی بیشتر در انتخاب بود در حالی که در دوره‌های قبلی نمایشگاه، شاهد سانسور شدید کتب بودیم.

🔹القدومی با ابراز تعجب از این موضوع ادامه می‌دهد: در نمایشگاه امسال برخلاف آنچه در دهه‌های گذشته رایج بوده، کتب و رمان‌هایی در مورد تصوف نیز وجود داشت.

🔹کتاب‌هایی با موضوع سوکولاریسم، مسیحیت و همجنسگرایی نیز در قفسه‌های نمایشگاه کتاب ریاض دیده می‌شد.

🔹«اسلام فتحی» مدیر انتشارات «دارالحلم» مصر که هر ساله در نمایشگاه کتاب ریاض شرکت می‌کند، در این باره می‌گوید: امسال کتاب‌هایی را با خود آوردیم که حتی فکرش را هم نمی‌کردیم که بتوانیم در عربستان مطرح کنیم.

🔹وی ادامه می‌دهد: در صدر آنها رمان‌های روسی است که به دلیل واقع‌گرایی و جانبداری از طبقات کارگر و فقرا در نمایشگاه ممنوعه بود در حالی که امسال رمان‌های #داستایوفسکی و #تولستوی در قفسه‌های نمایشگاه دیده می‌شد.

🔹فتحی خاطرنشان می‌کند: ما همچنین رمان‌های سیاسی را نظیر رمان «#قلعه_حیوانات» و «۱۹۸۴» نوشته جرج اورول در این نمایشگاه به معرض فروش گذاشتیم.

🔹از سوی دیگر سه جوان سعودی که از نمایشگاه کتاب امسال خرید کرده بودند، می‌گویند: قبلا کتاب‌های ممنوعه را قاچاقی می‌خریدیم اما اکنون درنمایشگاه دسترس بودند.

🔹مسئولان یک انتشاراتی در لبنان که خواست نامش فاش نشود در این باره می‌گوید: قبلا در امر ورود کتب سختگیری شدیدی می‌شد اما در نمایشگاه امسال چنین چیزی وجود نداشت و وزارت اطلاع‌رسانی عربستان به راحتی مجوز می‌داد. (ترجمه شفقنا)

✍🏼ملاحظه:

🔹از زمانی که محمد بن سلمان در سال 2017 به ولیعهدی رسید، عربستان سعودی دستخوش اصلاحات اساسی اقتصادی، اجتماعی و مذهبی شده است.

🔹وی به #زنان اجازه #رانندگی و برگزاری #کنسرت داده و به ممنوعیت اختلاط زن و مرد پایان داده است و اختیارات هیئت امر به معروف و نهی از منکر را نیز کاهش داده است.

🔹ماجد القصبی، وزیر اطلاع رسانی عربستان در پاسخ به سوال خبرگزاری فرانسه گفت: پادشاهی در حال تجربه دگرگونی بی‌سابقه‌ای است و بی‌تردید کتاب در قلب این تحول قرار دارد... و در حال حاضر گشودگی به فرهنگ و کتاب رسیده است.

🔹سعود الکاتب یکی از مسئولان برگزاری نمایشگاه کتاب در جده در سال 2015، یادآور شد که اعضای هیئت امر به معروف و نهی از منکر در برگزاری رویدادهای فرهنگی دخالت و از مشارکت زنان جلوگیری می‌کردند، که به گفته وی دیگر این امور به تاریخ پیوسته است.

🔹نمایشگاه بین‌المللی کتاب ریاض در طول دوره‌های مختلف دارای حواشی بسیاری بوده که مهمترین آنها ممنوعیت‌های گسترده کتاب در آن است.

🔹در سال ۲۰۱۴، خبرگزاری فرانسه از توقیف بیش از ۱۰هزار نسخه از ۴۲۰ کتاب در نمایشگاه کتاب سال ۲۰۱۴ ریاض خبر داد.

🔹در دوره‌های گذشته، اهالی فرهنگ و ادب عربستان از نبود آزادی برای حضور کتاب‌های متنوع و ممنوعیت بیش از حد در این نمایشگاه، انتقاد می‌کردند.

🔹این در حالی است که پیش از این و در سال‌های گذشته حضور کتاب‌های سیاسی و کتاب‌های مربوط به انقلاب‌های عربی در نمایشگاه ریاض ممنوع بود به گونه‌ای که کتاب‌های «#سید_قطب» به بهانه اینکه این کتاب‌ها مشوق حرکت‌های #جهادی در جهان اسلام و جهان عرب است از حضور در این نمایشگاه ممنوع بود.

🔹در این باره و در سال 2014 ناصر الهجیلان، معاون وزارت فرهنگ و ناظر کلی نمایشگاه، تأکید کرد که کتابهای ممنوعه‌ای که با ثبات مذهبی و سیاسی در تعارض هستند ممنوع و از انتشار آنها جلوگیری به عمل می‌آید.

@dolatedin

⭕️ چانه‌زنی موسیقایی میان اسلام «معتدل» و «رادیکال» در مراکش: هارمونی ناهمگون و صوتی در میان نوازندگان موسیقی‌های الهام‌گرفته از اسلام

✍️ Nina ter Laana
📓Religion (Routledge), Volume 51, 2021 - Issue 2, Pages 214-236.

🔹این مقاله به بررسی این موضوع می‌پردازد که چگونه در مراکش، از #موسیقی برای ساختن و براندازی گفتمان‌هایی درباره #اسلام_معتدل در مقابل #اسلام_افراطی و #رادیکال استفاده می‌شود. پس از 11 سپتامبر و پس از حملات تروریستی کازابلانکا در سال 2003، #مراکش در کنار اجرای تدابیر شدید امنیتی، فعالانه در حال تغییر چهره خود از طریق موسیقی و از آن مهم‌تر برگزاری جشنواره‌های بین‌المللی موسیقی در مقیاسی بزرگ است، که برای ارسال پیام «#تساهل و اعتدال مذهبی در مراکش» طراحی شده‌اند.

🔹نینا تر لانا در مقاله خود به طور خاص بر آوازها و موسیقی‌های الهام‌گرفته از اسلام تمرکز دارد که به طور گسترده شامل دو حوزه است: موسیقی «صوفیانه» و موسیقی «اَناشید». از آنجایی که دولت مراکش رسماً #تصوف را به عنوان نماد اسلام «میانه‌رو» معرفی می‌کند، به نوازندگان موسیقی صوفیانه فضای کافی در پلتفرم‌های رسانه ملی و در صحنه‌های جشنواره‌های معتبر داده می‌شود. با این حال، همتایان آنها، اجراکنندگان #اناشید (تواشیح؛ اجرای دسته‌جمعی سرودهای اسلامی)، عمدتاً به عنوان متعصبان مسلمان معرفی می‌شوند و برای آنها فضای کمی توسط دولت پشتیبانی می‌شود. در عوض، آنها شبکه‌های موازی خود را برای تولید و اجرای این سنخ موسیقی دارند.

🔹تر لانا بر اساس کار میدانی گسترده قوم‌نگاری در میان خوانندگان اناشید و موسیقی صوفیانه، تحلیل می‌کند که چگونه واکنش مراکش به جنگ علیه #تروریسم، و ادراک همزمان از دوگانه اسلام «رادیکال» در مقابل «معتدل»، بر موسیقی و شیوه‌های ارائه آنها تأثیر می‌گذارد. او مفهوم «هارمونی ناهمگون (دزونانس)» را پیشنهاد می‌کند تا تحلیل کند که چگونه این شیوه‌های موسیقایی با گفتمان دولت در مورد اسلام «میانه‌رو» همگرایی داشته، و در عین حال به طور همزمان با آن مقابله می‌کنند.

#چکیده_مقاله #اسلام_رسمی #اسلام_دولتی #استانداردسازی

@dolatedin

⭕️ مشکل کثرت: واسازی «تصوف» و «طالبان»

✍️ نویسنده: آنیکا اشمدینگ
📓 ناشر: «مرکز دین، صلح و امور جهانی برکلی وابسته به دانشگاه جورج تاون»، در مجموعه مقالات «اسلام، سیاست و آینده افغانستان»
📅 تاریخ انتشار: ۳ نوامبر ۲۰۲۱

🔹رویارویی بین مقامات #طالبان و جوامع صوفی در دهه ۱۹۹۰ می‌تواند بینش‌هایی را در مورد برخی از مذاکرات پیچیده آینده ارائه دهد.

🔹جوامع صوفی در طیفی مورد مناقشه -از گروه‌های مختلف- وجود دارند، از فقیر تا ثروتمند، از عمل‌گرا تا عالم، از بی‌تفاوت -نسبت به دولت- تا مخالف یا همسو با دولت. همانطور که جایگاه اجتماعی آنها متفاوت است، تجربه آنها در رژیم سابق طالبان نیز متفاوت است.

🔹پیشینه تحصیلی و اجتماعی نسل اول طالبان (در مقایسه با نسل‌های بعدی که عمیق‌تر در رویکردهای سلفی غوطه‌ور بودند) به واسطه چهارچوب آموزشی #دیوبندی و سنت‌های روستایی #مدارس_دینی آنها تحت تأثیر #تصوف بود.

🔹این زمینه‌های اجتماعی-فرهنگی، با گشایشی خاص نسبت به عبادات صوفیانه، در تضاد با منش مبارزان و عالمان غیر بومی طالبان بود که عمدتاً #سلفی و وهابی‌هایی بودند که در طول دوره #جهاد در دهه ۱۹۸۰ و اوایل دهه ۱۹۹۰ به #افغانستان آمدند.

🔹از اکثر صوفی‌ها نقل شده است که مجالس #ذکر و مراقبه همچنان در دولت نخست طالبان برگزار می‌شد، در حالی که دولت طالبان نگران نحوه برگزاری این مراسم بود و اینکه آیا با #موسیقی همراه است یا خیر.

👈 متن کامل را در اینجا دنبال کنید.

#خلاصه_مقاله
@dolatedin