دولت دین | اندیشکده مرصاد
1.53K subscribers
1.17K photos
196 videos
20 files
1.5K links


خبر و تحلیل از «نهاد دین در جهان اسلام». نهادی که می باید به جایگاه راستین خویش، یعنی رهبری جوامع باز گردد.

هیئت تحریر: میز «نهادها»ی اندیشکده حوزوی مرصاد
https://tttttt.me/mersadcss

ارتباط با مدیر: @dolatdin
Download Telegram
دولت دین | اندیشکده مرصاد
⭕️ تجزیه و تحلیل تطبیقی سه سازمان مسلمان سنی درباره اسلام معتدل و افراطی در مصر، مراکش و اندونزی 🔸سرافتین پکتاش به تازگی در مقاله‌ای در مجله معتبر و شناخته‌شده «Religion» از انتشارات راتلج (دوره 51، شماره 2، 2021)، گفتمان #اسلام_معتدل و #وسطیه را از دریچه…
⭕️ چانه‌زنی موسیقایی میان اسلام «معتدل» و «رادیکال» در مراکش: هارمونی ناهمگون و صوتی در میان نوازندگان موسیقی‌های الهام‌گرفته از اسلام

✍️ Nina ter Laana
📓Religion (Routledge), Volume 51, 2021 - Issue 2, Pages 214-236.

🔹این مقاله به بررسی این موضوع می‌پردازد که چگونه در مراکش، از #موسیقی برای ساختن و براندازی گفتمان‌هایی درباره #اسلام_معتدل در مقابل #اسلام_افراطی و #رادیکال استفاده می‌شود. پس از 11 سپتامبر و پس از حملات تروریستی کازابلانکا در سال 2003، #مراکش در کنار اجرای تدابیر شدید امنیتی، فعالانه در حال تغییر چهره خود از طریق موسیقی و از آن مهم‌تر برگزاری جشنواره‌های بین‌المللی موسیقی در مقیاسی بزرگ است، که برای ارسال پیام «#تساهل و اعتدال مذهبی در مراکش» طراحی شده‌اند.

🔹نینا تر لانا در مقاله خود به طور خاص بر آوازها و موسیقی‌های الهام‌گرفته از اسلام تمرکز دارد که به طور گسترده شامل دو حوزه است: موسیقی «صوفیانه» و موسیقی «اَناشید». از آنجایی که دولت مراکش رسماً #تصوف را به عنوان نماد اسلام «میانه‌رو» معرفی می‌کند، به نوازندگان موسیقی صوفیانه فضای کافی در پلتفرم‌های رسانه ملی و در صحنه‌های جشنواره‌های معتبر داده می‌شود. با این حال، همتایان آنها، اجراکنندگان #اناشید (تواشیح؛ اجرای دسته‌جمعی سرودهای اسلامی)، عمدتاً به عنوان متعصبان مسلمان معرفی می‌شوند و برای آنها فضای کمی توسط دولت پشتیبانی می‌شود. در عوض، آنها شبکه‌های موازی خود را برای تولید و اجرای این سنخ موسیقی دارند.

🔹تر لانا بر اساس کار میدانی گسترده قوم‌نگاری در میان خوانندگان اناشید و موسیقی صوفیانه، تحلیل می‌کند که چگونه واکنش مراکش به جنگ علیه #تروریسم، و ادراک همزمان از دوگانه اسلام «رادیکال» در مقابل «معتدل»، بر موسیقی و شیوه‌های ارائه آنها تأثیر می‌گذارد. او مفهوم «هارمونی ناهمگون (دزونانس)» را پیشنهاد می‌کند تا تحلیل کند که چگونه این شیوه‌های موسیقایی با گفتمان دولت در مورد اسلام «میانه‌رو» همگرایی داشته، و در عین حال به طور همزمان با آن مقابله می‌کنند.

#چکیده_مقاله #اسلام_رسمی #اسلام_دولتی #استانداردسازی

@dolatedin
⭕️ «خوجه‌های اسماعیلی»* در کانادا و آمریکا

📓 محل نشر: دائرة‌المعارف «دین» آکسفورد

✍️ نویسنده: کریم ح. کریم، استاد مطالعات اسلامی در دانشگاه کارلتون

📅 تاریخ انتشار آنلاین: ۲۹ نوامبر ۲۰۲۱

🔹#خوجه‌ها گروه غالب را در #شیعیان #نزاری #اسماعیلی در سطح جهان و در آمریکای شمالی تشکیل می‌دهند. آنها از قومیت‌های جنوب آسیا هستند و به سنت ۷۰۰ ساله «ساتپنت (Satpanth)» تعلق دارند. سایر گروه‌های وابسته به اسماعیلی‌های نزاری بومی سوریه، ایران، افغانستان، تاجیکستان و چین هستند. خوجه‌ها این گروه‌ها را در شکل‌دهی جوامع اقلیت دور از وطن (دیاسپورا) در آسیا، آفریقا، اروپا، آمریکای شمالی و استرالیا رهبری کرده‌اند. این مجموعه مذهبی فراملی، #آقاخان چهارم را که در سال ۱۹۵۷ به رهبری رسید، به عنوان «امام» خود از نسب علی بن ابی طالب(ع) و فاطمه(س)، دختر حضرت محمد(ص) می‌داند. او در لیسبون پرتغال یک «مرکز امامت» (که «دیوان» نیز نامیده می‌شود) تأسیس کرده و در فرانسه اقامت دارد و از آنجا به پیروان در سراسر جهان راهنمایی‌های دینی و دنیوی ارائه می‌کند. امام رهبران شوراهایی را که جماعت‌ها را در کشورهای مختلف اداره می‌کنند، تعیین می‌کند. شبکه توسعه فرافرقه‌ای آقاخان (AKDN) که برنامه‌های اجتماعی، اقتصادی و فرهنگی را اجرا می‌کند، به یکی از بزرگترین سازمان‌های غیردولتی (NGO) در جهان تبدیل شده است.

🔹خانواده‌های نخبه خوجه، به‌ویژه خانواده‌هایی که زادگاه‌شان آفریقای شرقی است، تمایل دارند بر رهبری نهادهای وابسته به #امام تسلط داشته باشند. آنها همچنین بر ساختارهای خودگردان کانادا و آمریکا هژمونی دارند. به عنوان یک گروه، خوجه‌ها ثروتمندترین و تحصیلکرده‌ترین افراد در جنبش هستند و بودجه قابل توجه و همچنین خدمات حرفه‌ای و داوطلبانه را به زیرساخت‌های نهادی آقاخان ارائه می‌کنند. جایگاه‌های آنها در آمریکای شمالی جریان ثابتی از منابع مالی، فیزیکی و فکری را برای برنامه‌های فراملی امام فراهم می‌کند.

🔹با این حال، یک پارادوکس در قلب جنبش نهفته است؛ سنت ساتپنت و هویت فرهنگی خوجه از اوایل قرن بیستم در روند به حاشیه رانده شدن قرار داشته است. تلاش مستمری به دنبال حذف جنبه‌های «هندویی» میراث مذهبی و فرهنگی خوجه‌ها بوده است. نهادهای پژوهشی، آموزشی و فرهنگی جنبش کمترین توجه را به ساتپنت می‌کنند.

[* خوجه‌ها به دو گروه اسماعیلی و اثنی‌عشری تقسیم می‌شوند.]

#چکیده_مقاله
@dolatedin
⭕️ ‌‌مقاله «Süslüman: در مورد مسائل طبقاتی و جنسیتی در اسلام سیاسی معاصر ترکیه»

✍️ نویسنده: Hasret Dikici Bilgin

📓 محل انتشار: Turkish Studies

📅 انتشار آنلاین: ۱۲ نوامبر ۲۰۲۱

🔹این مقاله استدلال می‌کند که #شکاف_طبقاتی در جامعه #اسلام‌گرا، جنبه‌ای در حال ظهور از سیاست معاصر #ترکیه است.

🔹نزدیک به دو دهه حکومت توسط یک حزب اسلام‌گرا، #سرمایه‌داری_اسلامی را قادر ساخت تا بدون بهبود قابل ملاحظه شرایط زندگی توده‌های متدین، به بخش مجزایی از #سرمایه‌داری تبدیل شود.

🔹این خط گسل در انتقادهای فزاینده و آشکاری که از سبک زندگی روزمره #زنان مسلمان ثروتمند از درون بدنه #اسلام‌گرایی برخاسته است، خود را بروز داده است.

🔹این مقاله نشان می‌دهد که جنجال Süslüman باید در یک شبکه پیچیده از پویایی‌ها در یک چارچوب تاریخی تفسیر شود. از زمان معرفی اقتصاد اخلاقی اسلامی در اواخر دهه 1960، اقتصاد سیاسی جنبش اسلام‌گرا، شیوه‌های مالی و اقتصادی نئولیبرالیسم را با تفسیر مجدد آن بر اساس اسلام اجرا کرد.

🔹دیدگاه‌ها نسبت به سرمایه‌داری و مصرف‌گرایی اسلامی با رشد و گسترش سرمایه‌های بزرگ اسلامی تغییر کرد. تأسیس #موسیاد (MÜSİAD) در این راستا نقطه عطفی برای عقلانی‌سازی و عادی‌سازی مصرف‌گرایی بود، گرچه تأکید بر فروتنی و صرفه‌جویی در لایه رتوریک به‌ویژه در مورد زنان حفظ شد.

🔹رقابت بین بنگاه‌های کوچک و متوسط با سرمایه‌های بزرگ و بین اصلاح‌طلبان با سنت‌گرایان در جنبش اسلام‌گرا به تسلط سرمایه‌های بزرگ به رهبری موسیاد و غلبه حزب عدالت و توسعه بر میراث سنتی «ملی گوروش» منجر شد.

🔹جنجال‌ها بر سر زیاده‌روی و اسراف زنان محجبه به عنوان یک مبارزه طبقاتی نیابتی بین طبقه متوسط جدید اسلامی و فقرای متدین، و همچنین دوقطبی شدن مداوم بین اسلام‌گرایان و سکولارها ظاهر می‌شود.

✍️ واژه «Süslüman» یک اصطلاح تحقیرآمیز و ابداعی است که با ادغام دو واژه «süslü» (شیک‌پوش) و «Müslüman» (مسلمان) ساخته شده است و به زنان محجبه با لباس‌های پر زرق و برق و سبک زندگی مجلل اشاره دارد.

📷 توضیح تصویر: دو قاب از دیروز و امروز زنان اسلام‌گرای ترکیه که با کلیدواژه‌هایی همچون «Süslüman» در فضای مجازی این کشور داغ شده است.

#چکیده_مقاله #منشورات

@dolatedin
⭕️ نقش آموزش دینی در ساخت هژمونی: مورد مدارس امام هاتیپ در ترکیه

✍️ نویسنده
: Halil Buyruk

📓 محل انتشار: International Journal of the History of Education, Volume 57, 2021 - Issue 6

🔹جایگاهی که دین باید در زندگی اجتماعی داشته باشد و نحوه #آموزش_دینی به مردم، تاکنون یکی از موضوعات بحث‌برانگیز در #ترکیه بوده است. با توجه به تاریخ دوران #کمالیست‌ها، می‌توان گفت که آموزش دینی به جز در برخی دوره‌ها به طور فعال در پیکربندی آموزش رسمی وجود داشته است.

🔹آموزش دینی در سال‌های اولیه جمهوری در روند ساخت #هژمونی #دولت گنجانده نشده بود. با این حال، افزایش تناقضات درونی و نیز تحولات رخ داده در عرصه بین‌المللی باعث شد که آموزش دینی به مرور زمان در دستور کار قرار گیرد.

🔹دین و تربیت دینی نقش‌های مهمی را در فعال کردن توده مردم در مبارزه بین طبقات مسلط برای هژمونی ایفا کرده‌اند.

🔹#مدارس_امام_هاتیپ که نهادهای اساسی ارائه‌دهنده تعلیمات دینی هستند، به موازات مبارزه برای قدرت شکل گرفته‌اند و مطابق با نگرش قدرت‌های سیاسی توسعه یافته‌اند.

🔹این مدارس که به استثنای دوره‌هایی کوتاه، به طور مستمر در تاریخ معاصر ترکیه رشد و توسعه یافته‌اند، امروزه رسالت تربیت نسل جدید را بر عهده دارند و تلاش‌های ویژه‌ای برای ارتقای کیفیت آن مدارس انجام می‌شود.

🔹این مطالعه مدارس امام-هاتیپ(خطیب) را از نظر نقشی که در ساخت هژمونی ایفا می‌کنند ارزیابی می‌کند و توسعه و تحول تاریخی این #مدارس_دینی را بر این اساس در نظر می‌گیرد. ابتدا روابط بین هژمونی، دولت و آموزش مورد توجه قرار گرفته و سپس سیر تاریخی آنها ارزیابی شده و نقش آنها در ساخت هژمونی مورد تحلیل قرار می‌گیرد.

#چکیده_مقاله

@dolatedin