#دانش‌های_ادبی
#متناقض‌نما #تناقض #پارادوکس
#تضاد
⏺ متناقض‌نما یا تناقض ظاهری، آوردن دو واژه یا دو معنی که به ظاهر متناقض و متضاد به نظر می‌رسند و واژه دوم ناقض اولی باشد.
مانند: غم شیرین، جُک جدی، یا قیام آرام.
متناقض‌نما در کلام، به گونه‌ای که آفریننده زیبایی باشد، جزو آرایه‌های ادبی بدیعی قرار می‌گیرد.
تناقض معادل پارادوکس است که در فارسی به بیان نقیضی یا متناقض‌نما یا ناسازنما
نیز آمده است.
تناقض‌های ظاهری در زمینه‌های متفاوتی بروز می‌کنند.
زیبایی تناقض در این است که ترکیب سخن به گونه‌ای باشد که تناقض منطقی آن از قدرت اقناع ذهنی و زیبایی آن نکاهد.
نقطه اوج تناقض را در اشعار سبک هندی، به ویژه اشعار بیدل دهلوی و صائب تبریزی دانسته‌اند.
ترکیب‌هایی چون:
«لباس عریانی»، «فریاد خاموشی»، «بحر آتش» یا «شرم سرافرازی» ،" معراج از پا افتادن"
در اشعار بیدل بسیار دیده می‌شود؛ مانند این شعر از بیدل:
🔹فلک در خاک می‌غلطید از شرم سرافرازی
اگر می‌دید معراج ز پا افتادن ما را
⏺ متناقض نما معمولا به دوشکل درکتاب های درسی آمده است
۱- اضافی با کسره( نقش نمای اضافه با صفت ):
🔹مثال: شولای عریانی ، فریاد خاموشی , درد بی دردی , پادشاه گدا و...
۲- غیر اضافی که باید از مفهوم کلی بیت یا جمله درک شود در این نوع معمولا بین مفهوم یا کلمه ی متضاد نقش نمای «از » نیز می آید
🔹مثال: نیست شو تا هستی‌ات از پی رسد
تا تو هستی هست در تو کی رسد ( هستی از نیستی یافتن)
⏺ تفاوت تضاد و تناقض
تضاد یا طباق یعنی این که سخنور واژگانی را که در معنی با هم ناسازی و ناسازگاری دارند، در سخن بیاورد برای مثال، وقتی بگوییم:
«بعضی از بچه ها خواب و بعضی بیدار بودند»، بین «خواب» و «بیدار» آرایه تضاد است اما پارادوکس، جمع دو امرمتضاد با هم است؛ مثلاً اگر بخواهیم از همان تضاد بالا پارادوکس بسازیم؛ بدین گونه است:
خفتگان بیدار(برای اصحاب کهف) یا آن‌ها خفتگانی بیدار بودند.
به طور کلی، پارادوکس را می توان بهترین و هنری ترین نوع تضاد دانست...
اکرم رفیعی
ابرگروه دبیران ادبیات کشور
ادبياٺ دهم ٺا ڪنڪور
Link:
http://jvan.me/124Y
Tag:
@adabiate10
اطلاعات و نمونه‌های بیشتر در پی‌دی‌اف⇩
#متناقض‌نما #تناقض #پارادوکس
#تضاد
⏺ متناقض‌نما یا تناقض ظاهری، آوردن دو واژه یا دو معنی که به ظاهر متناقض و متضاد به نظر می‌رسند و واژه دوم ناقض اولی باشد.
مانند: غم شیرین، جُک جدی، یا قیام آرام.
متناقض‌نما در کلام، به گونه‌ای که آفریننده زیبایی باشد، جزو آرایه‌های ادبی بدیعی قرار می‌گیرد.
تناقض معادل پارادوکس است که در فارسی به بیان نقیضی یا متناقض‌نما یا ناسازنما
نیز آمده است.
تناقض‌های ظاهری در زمینه‌های متفاوتی بروز می‌کنند.
زیبایی تناقض در این است که ترکیب سخن به گونه‌ای باشد که تناقض منطقی آن از قدرت اقناع ذهنی و زیبایی آن نکاهد.
نقطه اوج تناقض را در اشعار سبک هندی، به ویژه اشعار بیدل دهلوی و صائب تبریزی دانسته‌اند.
ترکیب‌هایی چون:
«لباس عریانی»، «فریاد خاموشی»، «بحر آتش» یا «شرم سرافرازی» ،" معراج از پا افتادن"
در اشعار بیدل بسیار دیده می‌شود؛ مانند این شعر از بیدل:
🔹فلک در خاک می‌غلطید از شرم سرافرازی
اگر می‌دید معراج ز پا افتادن ما را
⏺ متناقض نما معمولا به دوشکل درکتاب های درسی آمده است
۱- اضافی با کسره( نقش نمای اضافه با صفت ):
🔹مثال: شولای عریانی ، فریاد خاموشی , درد بی دردی , پادشاه گدا و...
۲- غیر اضافی که باید از مفهوم کلی بیت یا جمله درک شود در این نوع معمولا بین مفهوم یا کلمه ی متضاد نقش نمای «از » نیز می آید
🔹مثال: نیست شو تا هستی‌ات از پی رسد
تا تو هستی هست در تو کی رسد ( هستی از نیستی یافتن)
⏺ تفاوت تضاد و تناقض
تضاد یا طباق یعنی این که سخنور واژگانی را که در معنی با هم ناسازی و ناسازگاری دارند، در سخن بیاورد برای مثال، وقتی بگوییم:
«بعضی از بچه ها خواب و بعضی بیدار بودند»، بین «خواب» و «بیدار» آرایه تضاد است اما پارادوکس، جمع دو امرمتضاد با هم است؛ مثلاً اگر بخواهیم از همان تضاد بالا پارادوکس بسازیم؛ بدین گونه است:
خفتگان بیدار(برای اصحاب کهف) یا آن‌ها خفتگانی بیدار بودند.
به طور کلی، پارادوکس را می توان بهترین و هنری ترین نوع تضاد دانست...
اکرم رفیعی
ابرگروه دبیران ادبیات کشور
ادبياٺ دهم ٺا ڪنڪور
Link:
http://jvan.me/124Y
Tag:
@adabiate10
اطلاعات و نمونه‌های بیشتر در پی‌دی‌اف⇩