جوادهاشمی"تربت"
1.59K subscribers
1.8K photos
102 videos
8 files
1.39K links
@javadhashemitorbat
یادداشت و شعر
برای عضویت در کانال، روی لینک کلیک کنید
Download Telegram
#نکته_ادبی
#توارد
#تحقیق

#دهخدا:
گذشتن مضمون یا تعبیری در خاطر شاعری مثل آن‌چه در ذهن شاعری دیگر گذرد به غیر اخذ و سرقت.

#معین:
توارد، مانند بودن شعر دو شاعر هم در لفظ، هم در معنا، بدون اطّلاع داشتن هیچ کدام از یک‌دیگر.

📝امروز در دیوان #شریف_وادقانی_کاشانی که شاعر قرن ۱۱ است، مصراعی یافتم که شبیه آن را از #سروش_اصفهانی، شاعر قرن ۱۳، سراغ داشتم و غزلش را به گمانم در کتاب #جرس_فریاد_می‌دارد آورده‌ام:
▪️
#شریف:
تا نُه سپهر، غلغله‌ی سوز ماتم است
ای دیده! خون ببار که روز محرّم است
▪️
#سروش:
ای دیده! خون ببار که ماه محرّم است
نزد خدای، دیده‌ی گریان، مکرّم است
▪️

#جواد_هاشمی_تربت

http://www.instagram.com/javadhashemi69/

@javadhashemi_torbat
#یادداشت_ادبی
لابد این مصراع برایتان آشناست؟
📖📖📖
ای توتیای دیده‌ی من خاک پای تو!

📝📝📝
امشب در "دفتر اشعار صوفی"، اثر صوفی‌محمّد هروی متخلّص به صوفی، شاعر قرن ۹ هجری، مصراع فوق را دیدم. قصیده‌اش علوی و بیتش این است:
ای توتیای دیده‌ی من، خاک پای تو!
تاج سرم ز خاک کف پای قنبر است

(ص۳۲)

با کمی جست‌وجو ابیات ذیل را یافتم. گاه #توارد رخ داده و گاه #تضمین یا #وام گرفتن.

[حضرت امیرالمؤمنین علیه‌السّلام]
ای توتیای دیده‌ی من، خاک پای تو!
وی کنج خلوتِ دلِ عالم، سرای تو
!
ذبیح الله صاحب‌کار "سهی"

[حضرت امام حسین علیه‌السّلام]
ای توتیای دیده‌ی جان، خاک‌ پای تو!
عالم، رهین منّت بی‌انتهای تو

عابد تبریزی

[حضرت صاحب الزّمان علیه‌السّلام]
ای توتیای دیده‌ی من، خاک پای تو!
بازآ که سر نهم ز ارادت به پای تو

ناشناس

[حضرت امام هادی علیه‌السّلام]
ای توتیای حور و ملک، خاک پای تو!
ای بهتر از بهشت برین سامرای تو
!
محمّد قاسمی


http://www.instagram.com/javadhashemi69/

@javadhashemi_torbat
جوادهاشمی"تربت"
#یادداشت_ادبی لابد این مصراع برایتان آشناست؟ 📖📖📖 ای توتیای دیده‌ی من خاک پای تو! 📝📝📝 امشب در "دفتر اشعار صوفی"، اثر صوفی‌محمّد هروی متخلّص به صوفی، شاعر قرن ۹ هجری، مصراع فوق را دیدم. قصیده‌اش علوی و بیتش این است: ای توتیای دیده‌ی من، خاک پای تو! تاج سرم…
🔷️💠🔶️💠🔷️💠🔶️
1️⃣پس لااقل از این به بعد، پسندیده نیست این مصراع را بنویسیم و گمان کنیم سروده‌ی خودمان است.

2️⃣چه بسا قبل از #صوفی_هروی شاعر دیگری این مصراع را سروده باشد و برای او نیز #توارد رخ داده باشد!

3️⃣دفتر اشعار صوفی به کوشش #ایرج_افشار و توسّط میراث مکتوب در سال ۱۳۸۶ چاپ شده است.


http://www.instagram.com/javadhashemi69/

@javadhashemi_torbat
#یادداشت_ادبی

این مصراع از کیست؟
از كربلا به كوفه و از كوفه تا به شام

شاعره‌ای با نام #فرخنده_ساوجی در صد سال قبل، این مصراع را در قصیده‌واره‌ای آورده است و خطاب به آسمان تشر می‌زند و می‌گوید:

از کربلا به کوفه و از کوفه تا به شام
باز آن عیال، بهر اسیری، فلک! بری


اگر توفیق تصحیح دیوانش را پیدا کنم، در پاورقی می‌خواهم بنویسم:

طبیعی است چنین مصراعی در شعر چندین شاعر دیده شود؛ حُکم، راجع به #توارد یا #تضمین دادن، آسان نیست.

فعلاً و مثلاً این دو نمونه را ببینید؛ البتّه هر دو در دوره‌ی بعد از «فرخنده»اند:

از کربلا به کوفه و از کوفه تا به شام
بود آه و ناله هم‌دم صبح و مسایشان

موزون اصفهانی
(دیوان موزون اصفهانی، ۴۵۶ یا جرس فریاد می‌دارد، ص ۸۷۹).

از کربلا به کوفه و از کوفه تا به شام
تنها به شوق دیدن رویت دویده‌ام

سیّد هاشم وفایی
(گلبن شهادت، ص ۱۷۲ یا جرس فریاد می‌دارد، ص ۹۶۴).

دوست گرامی #محمدعلی_بیابانی هم در شعری گوید:
از کربلا به کوفه و از کوفه تا به شام
دشمن ز بی حیایی و ظلمی ابا نکرد

شما هم اگر نمونه‌ای دارید، در شخصی برایم بفرستید.

#پژوهش
#تحقیق
#جواد_هاشمی_تربت
http://www.instagram.com/javadhashemi69/

@javadhashemi_torbat