روزهای عالی با ترانه های بیادماندنی
نگاهی به‌آخرین اثر #ویم_وندرس
وندرس در فیلم #روزهای_عالی، زندگی روزانه یک مرد مجرد و مسن ژاپنی( هیرایاما) را به تصویر می کشد. او روزهایش را صرف متعادل کردن شغلش به عنوان نظافتچی توالت های عمومی توکیو و اشتیاقش به موسیقی،ادبیات و عکاسی می کند. روال زندگی آرام و ساختارمند هیرایاما به تدریج با برخوردهای غیرمنتظره ای که وی را مجبور می کند با گذشته اش ارتباط بر قرار کند، قطع می شود.
در این فیلم نیز مانند سایر آثار وندرس درک و شناخت عمیق او از موسیقی جزو ارکان اصلی اثر است. ترانه ها و آهنگ هایی که هیرایاما به آنها گوش می دهد نه تنها ما را با روحیات و خلق و خوی وی آشنا می کند، بلکه شاید بتوان پاسخ ابهاماتی را که در مورد گذشته او وجود دارد در متن این ترانه ها یافت. موسیقی اینجا نقش مهمی در پیرنگ اثر و نحوه شخصیت پردازی ایفا می کند.
هیرایاما که به آثار موزیسین هایی در سبک های فولک، جز و راک علاقه دارد هنوز از کاست و ضبط صوت استفاده می کند؛ حتی در خودرویی که شرکت برای کار در اختیار او گذاشته است. یکی از ترانه هایی که دو اجرا از آن در فیلم شنیده می شود؛ یکی به زبان انگلیسی( اجرای گروه انیمالز) و دیگری به زبان ژاپنی، ترانه The House Of the Rising Sun است. ترانه ای قدیمی که مثل بسیاری دیگر از آثار فولک،خاستگاه و گذشته آن و اینکه از کجا آمده مبهم است، مانند گذشته ی خود هیرایاما. ترانه درباره جوانی است که از خانواده ی خود بریده و در مکانی که می تواند روسپی خانه یا قمارخانه باشد تن به مشاغل پست داده. او دربخشی از ترانه از وضعیت خود ابراز پشیمانی می کند اما چاره ای جز گریز و جدایی نداشته است. در سکانسی که هیرایاما با خواهر متمول خود روبرو می شود، مشخص است او نیز به خواست خود از خانواده بریده و ترجیح داده به عنوان یک نظافتچی روزگار بگذراند.
بازه زمانی‌آثار مورد علاقه وی، موسیقی اواخر دهه شصت و اوایل هفتاد میلادی است: آثار گروه ولوت آندر گراند اند نیکو( خواننده زن آلمانی گروه و نام خواهرزاده ی هیرایاما در فیلم)،آثار انفرادی لو رید( رهبر گروه ولوت آندر گراند)،اوتیس ردینگ، پتی اسمیت، گروه رولینگ استونز، نینا سایمون و ... نسلی که وجه اشتراکشان اعتراض به وضعیت سیاسی اجتماعی حاکم، نقد فرهنگ بورژوایی، سنت شکنی و آرمانخواهی بود. نسلی که سودای تغییر جهان در سر داشت، اما از نیمه دوم دهه هفتاد شکست را پذیرفت. هیرایاما که از چنین نسلی است اکنون زندگی آرام و شادمانه ای دارد، اما می توان حدس زد آسیب هایی از گذشته را با خود حمل می کند. مضمون ترانه ی لو رید به نام روز عالی ( Perfect day) که نام فیلم را به ذهن متبادر می کند، به روزی اشاره دارد که راوی(لو رید) با معشوق سابق خود روزی آرام و فراموش نشدنی را در پارک می گذراند. یکی از عادت های روزانه هیرایاما رفتن به پارک و عکاسی از درختی است که به نظر می رسد وی را به یاد دورانی خاص می اندازد؛ فقدانی که او را به تامل وا می دارد.
از سوی دیگر، تامل و تمرکز بر لحظه حال، توجه به محیط پیرامون، به سایه ها، نورها و سحرگاه از سوی هیرایاما یادآور شیوه ای است که ریشه در آیین ذن دارد. او هر کاری را با نظم،انگیزه و دقت بالایی انجام می دهد؛ نظافت توالت ها، خواندن رمان فاکنر، رسیدگی به گلدان هایش، عکاسی و رفتن به رستوران. همین کارهای به ظاهر بی اهمیت است که به زندگی معنای عمیقی می بخشد و آن را غنی می سازد. او هیچ نیازی به تکنولوژی روز ، تلفن همراه شخصی، خودروی شخصی، کامپیوتر، شغل پر در آمد و یکی شدن با نظم موجود ندارد. با کاست هایش زندگی می کند و از عکاسی با یک دوربین قدیمی و آنالوگ لذت می برد.
قناعت و تنهایی هیرایاما شبیه تنهایی شخصیت های یاسوجیرو ازو، فیلمساز صاحب سبک سینمای ژاپن است. کسی که وندرس ارادت فراوانی به او دارد و در دهه هشتاد فیلم مستندی درباره اش ساخته بود. هیرایاما نام شخصیت اصلی آخرین شاهکار ازو ( یک بعد از ظهر پاییزی) است که مثل اغلب شخصیت های او ظاهرا از وضعیت خود_ علیرغم همه مصائب و حرمان های زندگی_ راضی است، ولی در خلوت می گرید. برای وندرس نگرش و سبک زندگی آدم هایی مانند هیرایاما، در تقابل با دنیایی که همه گان در رقابتی جنون آمیز برای رسیدن به ثروت و قدرت بیشتر هستند، ارزشمند و عمیق است. هر چند وندرس دچار این ساده اندیشی نیست که چنین سبک و نگاهی به دنیا کامل و بی کم کاست است. هر نگرشی به هستی نقصان های خود را دارد و هرگز نمی تواند فقدان ها و مصایب عمیق زندگی را ترمیم نماید. برای همین است که هیرایاما در لحظاتی که لبخندی حاکی از رضایت بر لب دارد، مثل کابیریای فلینی با چشمانی که اشک در آن حلقه زده به ما و جهان نگاه می کند.
#علی_حاتم
https://youtu.be/K09dHSQjSEw?si=NXQAAqBPXj1FIIyn
نگاهی به‌آخرین اثر #ویم_وندرس
وندرس در فیلم #روزهای_عالی، زندگی روزانه یک مرد مجرد و مسن ژاپنی( هیرایاما) را به تصویر می کشد. او روزهایش را صرف متعادل کردن شغلش به عنوان نظافتچی توالت های عمومی توکیو و اشتیاقش به موسیقی،ادبیات و عکاسی می کند. روال زندگی آرام و ساختارمند هیرایاما به تدریج با برخوردهای غیرمنتظره ای که وی را مجبور می کند با گذشته اش ارتباط بر قرار کند، قطع می شود.
در این فیلم نیز مانند سایر آثار وندرس درک و شناخت عمیق او از موسیقی جزو ارکان اصلی اثر است. ترانه ها و آهنگ هایی که هیرایاما به آنها گوش می دهد نه تنها ما را با روحیات و خلق و خوی وی آشنا می کند، بلکه شاید بتوان پاسخ ابهاماتی را که در مورد گذشته او وجود دارد در متن این ترانه ها یافت. موسیقی اینجا نقش مهمی در پیرنگ اثر و نحوه شخصیت پردازی ایفا می کند.
هیرایاما که به آثار موزیسین هایی در سبک های فولک، جز و راک علاقه دارد هنوز از کاست و ضبط صوت استفاده می کند؛ حتی در خودرویی که شرکت برای کار در اختیار او گذاشته است. یکی از ترانه هایی که دو اجرا از آن در فیلم شنیده می شود؛ یکی به زبان انگلیسی( اجرای گروه انیمالز) و دیگری به زبان ژاپنی، ترانه The House Of the Rising Sun است. ترانه ای قدیمی که مثل بسیاری دیگر از آثار فولک،خاستگاه و گذشته آن و اینکه از کجا آمده مبهم است، مانند گذشته ی خود هیرایاما. ترانه درباره جوانی است که از خانواده ی خود بریده و در مکانی که می تواند روسپی خانه یا قمارخانه باشد تن به مشاغل پست داده. او دربخشی از ترانه از وضعیت خود ابراز پشیمانی می کند اما چاره ای جز گریز و جدایی نداشته است. در سکانسی که هیرایاما با خواهر متمول خود روبرو می شود، مشخص است او نیز به خواست خود از خانواده بریده و ترجیح داده به عنوان یک نظافتچی روزگار بگذراند.
بازه زمانی‌آثار مورد علاقه وی، موسیقی اواخر دهه شصت و اوایل هفتاد میلادی است: آثار گروه ولوت آندر گراند اند نیکو( خواننده زن آلمانی گروه و نام خواهرزاده ی هیرایاما در فیلم)،آثار انفرادی لو رید( رهبر گروه ولوت آندر گراند)،اوتیس ردینگ، پتی اسمیت، گروه رولینگ استونز، نینا سایمون و ... نسلی که وجه اشتراکشان اعتراض به وضعیت سیاسی اجتماعی حاکم، نقد فرهنگ بورژوایی، سنت شکنی و آرمانخواهی بود. نسلی که سودای تغییر جهان در سر داشت، اما از نیمه دوم دهه هفتاد شکست را پذیرفت. هیرایاما که از چنین نسلی است اکنون زندگی آرام و شادمانه ای دارد، اما می توان حدس زد آسیب هایی از گذشته را با خود حمل می کند. مضمون ترانه ی لو رید به نام روز عالی ( Perfect day) که نام فیلم را به ذهن متبادر می کند، به روزی اشاره دارد که راوی(لو رید) با معشوق سابق خود روزی آرام و فراموش نشدنی را در پارک می گذراند. یکی از عادت های روزانه هیرایاما رفتن به پارک و عکاسی از درختی است که به نظر می رسد وی را به یاد دورانی خاص می اندازد؛ فقدانی که او را به تامل وا می دارد.
از سوی دیگر، تامل و تمرکز بر لحظه حال، توجه به محیط پیرامون، به سایه ها، نورها و سحرگاه از سوی هیرایاما یادآور شیوه ای است که ریشه در آیین ذن دارد. او هر کاری را با نظم،انگیزه و دقت بالایی انجام می دهد؛ نظافت توالت ها، خواندن رمان فاکنر، رسیدگی به گلدان هایش، عکاسی و رفتن به رستوران. همین کارهای به ظاهر بی اهمیت است که به زندگی معنای عمیقی می بخشد و آن را غنی می سازد. او هیچ نیازی به تکنولوژی روز ، تلفن همراه شخصی، خودروی شخصی، کامپیوتر، شغل پر در آمد و یکی شدن با نظم موجود ندارد. با کاست هایش زندگی می کند و از عکاسی با یک دوربین قدیمی و آنالوگ لذت می برد.
قناعت و تنهایی هیرایاما شبیه تنهایی شخصیت های یاسوجیرو ازو، فیلمساز صاحب سبک سینمای ژاپن است. کسی که وندرس ارادت فراوانی به او دارد و در دهه هشتاد فیلم مستندی درباره اش ساخته بود. هیرایاما نام شخصیت اصلی آخرین شاهکار ازو ( یک بعد از ظهر پاییزی) است که مثل اغلب شخصیت های او ظاهرا از وضعیت خود_ علیرغم همه مصائب و حرمان های زندگی_ راضی است، ولی در خلوت می گرید. برای وندرس نگرش و سبک زندگی آدم هایی مانند هیرایاما، در تقابل با دنیایی که همه گان در رقابتی جنون آمیز برای رسیدن به ثروت و قدرت بیشتر هستند، ارزشمند و عمیق است. هر چند وندرس دچار این ساده اندیشی نیست که چنین سبک و نگاهی به دنیا کامل و بی کم کاست است. هر نگرشی به هستی نقصان های خود را دارد و هرگز نمی تواند فقدان ها و مصایب عمیق زندگی را ترمیم نماید. برای همین است که هیرایاما در لحظاتی که لبخندی حاکی از رضایت بر لب دارد، مثل کابیریای فلینی با چشمانی که اشک در آن حلقه زده به ما و جهان نگاه می کند.
#علی_حاتم
https://youtu.be/K09dHSQjSEw?si=NXQAAqBPXj1FIIyn
YouTube
Perfect Days Trailer #1 (2023)
Check out the new trailer for Perfect Days starring Kôji Yakusho! ► Buy Tickets to Perfect Days: https://www.fandango.com/perfect-days-2023-233722/movie-over...