@history3000 کانال تاریخ ایران و جهان
1.74K subscribers
19.7K photos
2.63K videos
70 files
132 links
About Iran and the world
اینجا با هم از تاریخ می گوییم

Insta: historiananceint
Download Telegram
۹ / نهم شهریورماه
🍀 زادروز عبدالمجید ارفعی

زاده ۹ شهریور ۱۳۱۸ اِوَز فارس
پژوهشگر و متخصص زبان‌های باستانی
پدر کتیبه‌خوانی ایران زمین

او متخصص زبان‌های #اکدی و #ایلامی، #ایلام‌شناس و از آخرین بازماندگان مترجم خط میخی ایلامی در #جهان و از مهم‌ترین #کتیبه‌خوانان_ایرانی است و برخی از# لوح‌های گلی #تخت_جمشید با تلاش وی ترجمه شده‌است.

وی همچنین #نخستین_مترجم_استوانه #کوروش_بزرگ (منشور‌حقوق‌بشر) از زبان اصلی #بابلی‌نو به #فارسی است و در سال ۱۳۹۴ #جایزه_سرو_ایرانی، در زمینه #میراث_فرهنگی را به‌عنوان یک عمر کوشش فرهنگی دریافت کرد.

او تا پیش از ورود به دانشگاه در سال‌ ۱۳۳۲ در #کتابخانه_ملی با نوشته‌های #ابراهیم_پورداوود آشنا شد. در همان زمان از #استاد_متینی معلم ادبیاتش، الفبای #فارسی_باستان را آموخت و در همان سال‌ها زبان #پهلوی را نیز از روی کتاب کارنامه #اردشیر_بابکان محمدجواد مشکور فراگرفت و برای آموزش زبان #اوستایی گات‌های پورداوود را سرمشق قرار داد و آن را نیز آموخت.

پس از دریافت دانشنامه لیسانس زبان و ادبیات فارسی از دانشگاه تهران، در مهرماه سال ۱۳۴۴ به آمریکا رفت. بنا بر پیشنهاد و توصیه ناتل‌خانلری و استقبال پورداوود، دوسال به آموزش مقدمات اکدی پرداخت و پس از آن به مؤسسه خاورشناسی دانشگاه #شیکاگو رفت و تا ۸ سال زیر نظر #ریچارد_هلک، از مشهورترین استادان خط و زبان ایلامی، به یادگیری زبان #ایلامی و #اکدی مشغول شد. در همان زمان با گل‌نوشته‌های #ایلامی و #کتیبه‌های #تخت_جمشید که به امانت نزد #دانشگاه_شیکاگو بود و ریچارد هلک در حال بررسی، خواندن و ترجمه آن‌ها بود آشنا شد. هلک در آن دوران هرشب چند کتیبه خوانده شده را به وی می‌داد تا او از روی متن ترجمه‌شده، کتیبه‌ها را بخواند. پس از مدتی هلک کتیبههای خوانده نشده را هم به او می‌داد. این تجربه بعدها به وی در نوشتن #کتاب (گل‌نوشته‌های باروی تخت جمشید) کمک کرد. او #اولین_ایرانی است که در این رشته تحصیل کرد و همچنین او تنها متخصصی است که می‌تواند بقیه آن کتیبه‌ها را بخواند و آنها را ترجمه کند.
وی در تیر ۱۳۵۳  از رساله دکترایش باعنوان (زمینه‌های جغرافیایی فارس بر اساس گل‌نوشته‌های تخت جمشید) دفاع کرد و با مدرک دکترا به‌تهران بازگشت. سپس نزد ناتل‌خانلری رفت و در فرهنگستان ادب و هنر ایران به همکاری پرداخت.

نتیجه همکاری او با دکتر خانلری در بین سال‌های ۱۳۵۴ تا ۱۳۵۷  گردآوری گنجینه بی‌شماری از مجلات، مقالات و کتاب‌های گوناگون درباره تاریخ ایران و جهان و گل‌نوشته‌ها و خط‌های خوانده‌ شده است که در پژوهشکده علوم انسانی نگهداری می‌شود. ارزش دلاری این کتابخانه در زمان خرید بین ۳ تا ۴ میلیون دلار بوده که امروز ارزشی به مراتب بالاتر دارد.

تالار کتیبه‌ها در موزه ملی ایران بین سال‌های ۱۳۷۷ تا ۱۳۸۲ توسط او و شاهرخ رزمجو ساخته و آماده شد.

وی سابقه همکاری با بنیاد پژوهشی پارسه و پاسارگاد و بنیاد پژوهشی شوش را در کارنامه‌اش دارد. همکاری او با بنیاد پژوهشی پارسه پاسارگاد، منجر به خوانده شدن کتیبههای خزانه تخت‌جمشید شد که در موزه همان‌جا نگهداری می‌شود.

وی به همراه دکتر جعفری دهقی از استادان دانشگاه تهران در حال تحقیق و بررسی ترجمه دو کتیبه از بیستون است. بخش زبان ایلامی و بابلی "اکدی" این متن‌ها به.عهده ارفعی است.
کتاب گل‌نبشته‌های باروی تخت‌جمشید پژوهشی است بر روی ۱۵۰ گل‌نبشته‌ای که مؤسسه شرقی دانشگاه شیکاگو در سال ۱۳۲۷ به ایران پس فرستاد. علاوه بر این مقدار تعدادی از گل نبشته‌هایی که در بخش تاریخی موزه ملی ایران نگاهداری می‌شوند و گل‌نبشته منفرد دیگری از باروی تخت جمشید برای نخستین بار بازخوانی و به‌همراه تصاویرشان منتشر شدند.

این کتاب در هشتمین دوره جایزه کتاب فصل ویژه آثار منتشره در زمستان سال ۱۳۸۷ در حوزه زبان و در بخش زبان‌های باستانی به‌عنوان کتاب برتر شناخته‌شد.

#آثار:
کتاب فرمان کوروش بزرگ، مرکز دائرةالمعارف بزرگ اسلامی ۱۳۸۹ شابک ۹۷۸-۹۶۴-۷۰۱۵-۹۲-۸
گل‌نوشته‌های باروی تخت جمشید، عبدالمجید ارفعی، مرکز دائرةالمعارف بزرگ اسلامی ۱۳۸۷ شابک
فرهنگ، عبدالمجید ارفعی، مهدی مداینی، وزارت فرهنگ و آموزش عالی، مؤسسه مطالعات و تحقیقات فرهنگی ۱۳۶۹
ترجمه متن‌های حقوقی بین‌النهرین از روی کتیبه‌ها


📚 @history3000
👍4👎1