دغدغه ایران
55K subscribers
784 photos
194 videos
129 files
1.8K links
این تنها رسانه ویژه انتشار نوشته‌های محمد فاضلی در تلگرام است. هیچ کانال دیگری برای نشر نوشته‌هایم ندارم.
Download Telegram
Forwarded from اتچ بات
زیبایِ خُشک
(محمد فاضلی – عضو هیئت علمی دانشگاه شهید بهشتی)
فاتحان تاریخ چه می‌کردند؟ کریستف کلمب یا هرنان کورتس (فاتح مکزیک) سرزمین‌های جدیدی را به امپراطوری اسپانیا اضافه کردند. آن‌ها سرزمین‌های جدیدی را پیش روی سیاستمداران قرار دارند. واژه‌ها و مفاهیم هم همین نقش را دارند. هر مفهوم جدیدی، بسته به قابلیت‌هایش می‌تواند سرزمین جدیدی از اندیشه را پیش روی ما بگشاید. مفاهیم ذهن ما را به عرصه‌های جدید راهگشا می‌شوند.

من امروز صبح یکی از همین مفاهیم را شنیدم که اطمینان دارم اکثریت مردم نشنیده‌اند و به آن فکر نکرده‌اند. فضاهای سبز شهری یکی از کارکردهای‌شان این است که «منظر شهری» را زیبا کنند. زیبایی منظر در شهر، سازمان یا هر فضایی که انسان حضور دارد مهم است. مکان زندگی ما باید «خوشمنظر» باشد.

راهکاری که چندین دهه است برای «خوشمنظر» کردن مکان زندگی آموخته‌ایم، کاشتن چمن، گلکاری و توسعه فضاهایی است که به شدت نیازمند آبیاری هستند؛ اما «خوشمنظر» بودن فقط نیازمند استفاده از آب نیست. راهکارهای دیگری هم هست.

واژه‌ای که می‌تواند ذهن ما را به سرزمین جدیدی از ایده‌ها برای زیباسازی و «خوشمنظر» ساختن محل زندگی ببرد، مفهوم «خشکمنظر» است. خشکمنظر یعنی فضاهای شهری زیبایی که بدون استفاده از آب و آبیاری، کارکردهای زیباسازی فضای سبزهای موجود را انجام می‌دهند. نمونه‌ای از آن را در عکس زیر می‌بینید.

دو مفهوم «خوشمنظر» و «خشکمنظر» ظرفیت زیادی برای ترکیب‌های مفهومی جالب دارند و ایده‌هایی برای طراحی شهری و فضاسازی زیبا ایجاد می‌کنند. شما به این مفاهیم دقت کنید: «خشکمنظر و خوشمنظر»، «خشکِ خوشمنظر» یا «خوشمنظرِ خشک». ما عادت کرده‌ایم همیشه فضای سبزهایی بینیم که خیس هستند، زیبایی را در پرآبی دیده‌ایم؛ اما وقتی شرایط ایجاب کند، می‌توانیم زیبایی را در خشکی ببینیم.

مفهوم «زیبایِ خشک» می‌تواند ایده‌ای در طراحی فضاهای شهری، تغییر فضاهای سبز و حرکت به سمت پایدارسازی استفاده از منابع آب باشد. ما به زیبایی پرآبی عادت کرده‌ایم، گاه به شیوه‌ای تقلیدی از اروپای پُرآب، اما زیبایی را می‌توان در خشکی نیز جست‌وجو کرد. مجموعه‌ای از مفاهیم که می‌توانند در این نوع از اندیشیدن به‌کار آیند عبارتند از: «طراحی خشکمنظر»، «خشک‌منظرسازی» یا «فضای شهری خشکمنظر».

ما مردم، روزنامه‌نگاران، فعالان محیط‌زیست، استادان هنر و معماری، طراحان فضای شهری، مدیران دستگاه‌های دولتی، فعالان بخش خصوصی و همه کسانی که دغدغه پایدارسازی منابع آب ایران داریم، چرا به جای مصیبت‌خوانی و مرثیه‌خوانی درباره آب این کشور، چرا مجموعه‌ای از اقدامات جدی برای محور قرار دادن مفهوم «زیبای خشک» در زیباسازی شهری را مطالبه نکنیم؟

چرا مسابقات ملی طراحی زیباسازی فضاهای شهری خشک برگزار نکنیم؟ چرا به بهترین طراحی و اجرای زیباسازی شهری بر مبنای «زیبای خشک» جایزه ندهیم؟ چرا رساله‌های دانشجویان رشته‌های طراحی، معماری یا زیباسازی شهری برای «زیبای خشک» تعریف نشوند؟ چرا جشنواره عکس و فیلم «زیبای خشک» برگزار نکنیم؟ چرا موفقیت‌های شهرداری‌ها و سایر سازمان‌ها در طراحی بر مبنای «زیبای خشک» را در رسانه‌ها به تصویر نکشیم؟ چرا «#سازگاری_با_کم‌آبی» را از مسیر «#زیبای_خشک» هم دنبال نکنیم؟ چرا برترین شهرداری‌ها در به‌کار بستن طراحی خشکمنظر شناسایی و معرفی نشوند و جایزه نگیرند؟

ما همواره زیبایی بیشتر را با پرآبی و فضای سبزهایی به تصویر کشیده‌ایم که امروز تناسبی با شرایط آبی کشور ندارد؛ بیایید «زیبای خشک» را الهام‌بخش زیباسازی قرار دهیم، شاید کویر با همه عظمت و زیبایی‌اش، تجلی «زیبای خشک» است.
#سازگاری_با_کم‌آبی، #زیبای_خشک، #خوش‌منظر_خشک‌منظر
(این متن را اگر می‌پسندید، برای دیگران هم ارسال کنید.)
کانال «دغدغه ایران» @fazeli_mohammad
کانال «#موفقیت‌های_کوچک_ایرانیان» @IR_S_S