❌ ادعای شهردار تهران درباره حجاب‌بان‌ها در مترو

🔹علیرضا زاکانی، شهردار تهران و یکی از نامزدهای انتخابات ریاست جمهوری چهاردهم می‌گوید «در مترو حجاب‌بان نداریم».

🔹این ادعای او شاخ‌دار است.

🔹زاکانی این ادعا را در حالی مطرح می‌کند که اظهاراتش با سیر شکل‌گیری «حجاب‌بان‌ها» در مترو، اظهارات پیشین خود او، مسئولان شهرداری و شورای شهر، بخش‌نامه وزارت کشور و همچنین عکس و فیلم‌های منتشر شده در رسانه‌ها و شبکه‌های اجتماعی در تناقض است.

🔹از این رو با توجه به اطلاعات موجود و همچنین عکس و فیلم‌های منتشر شده در رسانه‌ها و شبکه‌های اجتماعی، فکت‌نامه به این ادعای زاکانی نشان «شاخ‌دار» می‌دهد.

👈 در فکت‌نامه بخوانید

👈 در تلگرام بخوانید
🌐 @Factnameh

/فکت‌چک #مناظره_اول انتخابات ریاست جمهوری/

محمدباقر #قالیباف: در دهه ۱۳۹۰ نقدینگی ۲۶ برابر شد.
«نادرست»

اگر دهه ۹۰ را سال ۱۳۹۱ تا ۱۴۰۰ بگیریم نقدینگی در این مدت ۱۱ برابر شده. اگر بازه زمانی ۱۳۹۰ تا ۱۳۹۹ را حساب کنیم رشد نقدینگی ۱۰ برابر شده است. نقدینگی ۹۰: ۳۵۴ همت/ نقدینگی ۹۹: ۳,۴۷۷ همت نقدینگی ۹۱: ۴۶۱ همت/ نقدینگی ۱۴۰۰: ۴,۸۳۲ همت

منبع: نماگرهای بانک مرکزی https://cbi.ir/category/EconomicTrends_fa.aspx

🌐 @Factnameh

/فکت‌چک #مناظره_اول انتخابات ریاست جمهوری/

محمد باقر #قالیباف: در دهه ۹۰ رشد اقتصادی متوسط یک درصد بود.
«نیمه‌درست»

میانگین ساده نرخ‌های رشد اقتصادی از ۱۳۹۰ تا ۱۳۹۹ نزدیک ۱/۵ درصد و متوسط ساده نرخ‌های رشد اقتصادی در دوره ۱۳۹۱ تا ۱۴۰۰ حدود ۰/۹ درصد بود. میانگین هندسی نرخ‌ رشد اقتصادی ایران طی سال‌های ۱۳۹۰ تا ۱۳۹۹، ۱.۱ درصد بوده اما اگر دهه ۹۰ را سال‌های ۱۳۹۱ تا ۱۴۰۰ در نظر بگیریم میانگین هندسی نرخ رشد اقتصادی در این دوره، ۱.۷ درصد می‌شود.

منبع: مرکز آمار ایران

🌐 @Factnameh

/فکت‌چک #مناظره_اول انتخابات ریاست جمهوری/

امیرحسین #قاضی‌زاده_هاشمی: رشد اقتصادی در یک دهه اخیر منفی بوده است.
«نادرست»

بر اساس گزارش‌های مرکز آمار ایران، میانگین هندسی نرخ رشد اقتصادی سالانه یک دهه اخیر، یعنی سال‌های ۹۳ تا ۱۴۰۲ حدود ۳/۳ درصد است. اما اگر فرض کنیم منظور دهه ۹۰، یعنی سال‌های ۹۰ تا ۹۹ باشد، متوسط هندسی نرخ رشد اقتصادی حدود ۱/۱ درصد بوده است.

منبع: داده‌های مرکز آمار ایران
🌐 @Factnameh

/فکت‌چک #مناظره_اول انتخابات ریاست جمهوری/

مصطفی #پورمحمدی: شش برنامه توسعه تا الان بوده، اما رهبری فرمودند فقط 30 تا 35 درصد آنها فقط اجرا شده است.

فکت‌نامه قبلا (۱۶ فروردین ۱۴۰۳) این اظهارات علی خامنه‌ای را درستی‌سنجی کرده و به آن نشان «نیمه‌درست» داده است.

👈 در فکت‌نامه بخوانید

🌐 @Factnameh

/فکت‌چک #مناظره_اول انتخابات ریاست جمهوری/

مسعود #پزشکیان: ما از نظر آمارها از نظر فساد در دنیا، پانزدهم از آخریم.
«نادرست»

بر اساس جدیدترین گزارش سازمان شفافیت بین‌الملل مربوط به سال ۲۰۲۳ میلادی، ایران از نظر شاخص ادراک فساد، از ۱۰۰ امتیاز ممکن، ۲۴ امتیاز کسب کرده است که با این امتیاز در میان ۱۸۰ کشور بررسی شده در رده ۱۴۹ ایستاده است.

فاصله رتبه ایران با آخرین کشور فهرست شاخص ادراک فساد سازمان شفافیت بین‌الملل، ۳۱ رتبه است.
https://www.transparency.org/en/countries/iran

🌐 @Factnameh

/فکت‌چک #مناظره_اول انتخابات ریاست جمهوری/

علیرضا #زاکانی: رشد نقدینگی در سال ۱۴۰۰ در زمان روحانی ۱۰۱ درصد بود ابتدای دولت رئیسی این به ۲۳ درصد رسید.
«نادرست»

دقیقا گفته نشده منظور چه دوره‌ای است، اما طبق گزارش بانک مرکزی نقدینگی در پایان سال ۱۴۰۰ نسبت به سال قبل از آن ۳۹ درصد رشد داشته. نرخ رشد نقدینگی در سال ۱۳۹۹ در مقایسه با سال قبل از آن ۴۰/۶ درصد گزارش شد. همچنین نرخ رشد نقدینگی در فروردین‌ماه سال ۱۴۰۰ نسبت به ماه مشابه سال ۱۳۹۹، رشدی معادل ۳۸/۸ درصد را تجربه کرد. بانک مرکزی نرخ رشد نقدینگی در ماه‌های مرداد و شهریور ۱۴۰۲ به عنوان نخستین ماه‌های فعالیت دولت سیزدهم، ۲۶/۹ درصد گزارش کرده است.

منبع: بانک مرکزی

🌐 @Factnameh

/فکت‌چک #مناظره_اول انتخابات ریاست جمهوری/

علیرضا #زاکانی: رشد نقدینگی بد نیست. نسبت نقدینگی به تولید ناخالص داخلی در چین بیش از ۲۰۰ برابر، در دنیا ۱۴۰ درصد، اما در ایران ۷۵ درصد است.
«گمراه‌کننده»

طبق آمار بانک جهانی در سال ۲۰۲۱ نسبت شاخص Broad money به GDP در چین ۲۱۶ درصد و متوسط جهانی ۱۴۳ درصد است و در ایران (آخرین آمار ۲۰۱۶) حدود ۸۳ درصد ارزیابی شده است.

اما این همه ماجرا نیست. Broad money با نقدینگی متعارف در ایران متفاوت است. در توضیحات نمودار بانک جهانی در تعریف شاخص Broad money نوشته شده این شاخص مجموع «پول خارج از شبکه بانکی، سپرده‌های غیردولتی، سپرده‌های پس‌انداز شهروندان، اوراق و منابع مالی خارجی است.»

مقایسه نقدینگی در اقتصاد بسته و محدود ایران با کشورهای دیگر دنیا که با بازارهای مالی ارتباط دارند، مقایسه‌‌ای گمراه‌کننده است.

https://data.worldbank.org/indicator/FM.LBL.BMNY.GD.ZS?locations=CN-IR-1W

🌐 @Factnameh

/فکت‌چک #مناظره_اول انتخابات ریاست جمهوری/

علیرضا #زاکانی: در زمان کرونا به ما واکسن ندادند، رفتیم تولید کردیم، فهمیدند تحریم بی‌اثر است.
«نادرست»

تا پیش از سرکار آمدن دولت رئیسی و بعد از دستور ممنوعیت واردات واکسن‌های آمریکایی و انگلیسی از سوی علی خامنه‌ای، بر اساس آخرین آمار تفکیک‌شده وزارت بهداشت بیشترین واکسن تزریق شده در ایران سینوفارم چین و بعد از آن واکسن بریتانیایی-سوئدی آسترازنکا بود و واکسن‌های تولید داخل (واکسن برکت و پاستوکووک) کمتر از ۲۰ درصد کل واکسن‌ها بود.

براساس گفته‌های مسئولان برنامه جهانی توزیع واکسن سازمان بهداشت جهانی، در برنامه کووکس، ایران جز کشورهای «خودکفا از لحاظ مالی» دسته‌بندی شده‌بود. ارسال واکسن‌ها به ایران از زمان باز شدن اولویت این دسته برای ایران از فروردین ۱۴۰۰ آغاز شد و یک سال ادامه داشت. این برنامه از قبل مشخص بود و ربطی به تولید واکسن‌های برکت و پاستور نداشت. بر اساس آمار وزارت بهداشت بیشترین واکسن تزریق شده در ایران سینوفارم چین بود و بعد از آن واکسن بریتانیایی-سوئدی آسترازنکا بود و واکسن‌های تولید داخل (واکسن برکت و پاستوکووک) کمتر از بیست درصد کل واکسن‌ها بود.

توضیحات بیشتر در مستند #فکت‌نامه:
https://youtu.be/vVe84MI9Izo?si=LDZUnk_BAwdlCiEe

🌐 @Factnameh

/فکت‌چک #مناظره_اول انتخابات ریاست جمهوری/

علیرضا #زاکانی: سال ۹۲ دولت وقت ۲۰۵ همت بدهی داشت به بانک‌ها. سال ۱۴۰۰ که تحویل داد ۱۲۹۹ همت بدهی داشت.
«نادرست»

بر اساس گزارش‌های پولی و بانکی بانک مرکزی، مجموعه بدهی‌های دولت به شبکه بانکی، بانک مرکزی و موسسات اعتباری غیربانکی در پایان سال ۱۳۹۲، بیشتر از ۱۷۷ هزار میلیارد تومان بود. این رقم یعنی مجموعه بدهی دولت به بانک مرکزی، به سیستم بانکی و موسسات اعتباری غیربانکی در مرداد سال ۱۴۰۰، به حدود ۱۱۸۷ هزار میلیارد تومان رسید.

ارزش اسمی بدهی‌های دولت به بانک‌ها، بانک مرکزی و موسسات اعتباری غیربانکی از سال ۹۲ تا ۱۴۰۰، نزدیک به ۵۷۱ درصد رشد کرده و در واقع ۶/۷ برابر شده است. اما با محاسبه تاثیر تورم، ارزش واقعی این بدهی با احتساب نرخ تورم، ۸/۷ درصد رشد کرده است.

🌐 @Factnameh

/فکت‌چک #مناظره_اول انتخابات ریاست جمهوری/

سعید #جلیلی: تورم کشور در سال‌های اخیر ناشی از قیمت ارز است. وقتی بالا رفته تاثیر روی سایر کالاها گذاشته.
«نادرست»

هیچ شاهدی در تایید این ادعا وجود ندارد. به اعتقاد اکثر اقتصاددانان افزایش پایه پولی تحت تاثیر کسری بودجه و بی‌انضباطی مالی دولت مهم‌ترین عامل تورم است.

از سوی دیگر مقایسه تغییرات قیمت ارز و تورم در سه سال گذشته نیز نشان می‌دهد میزان افزایش قیمت مواد خوراکی بیشتر از افزایش قیمت ارز بوده است. بر اساس داده‌های مرکز آمار ایران، شاخص قیمت کالا خدمات در اردیبهشت ۱۴۰۳ شاخص قیمت مواد خوراکی ۲/۷ برابر قیمت‌های سال ۱۴۰۰ است. در حالی که طبق آمارهای بانک مرکزی متوسط قیمت دلار در سال ۱۴۰۰ دقیقا ۲۵ هزار و ۹۴۸ تومان بوده است. با احتساب متوسط ۵۹ هزار تومانی قیمت دلار در یک ماه گذشته، ۲/۳ برابر شده است.

🌐 @Factnameh

/فکت‌چک #مناظره_اول انتخابات ریاست جمهوری/

سعید #جلیلی: «فلان دانشگاه [استنفورد] در طول حیات خودش دهمین هلدینگ اقتصادی در جهان شده‌است».
«شاخ‌دار»

جلیلی در مناظره به اسم دانشگاه اشاره نکرد اما روز گذشته در برنامه شبکه دو هم گفته ‌بود که «دانشگاه استنفورد دهمین هلدینگ اقتصادی جهان است».

مبنای این ادعا خبری است که ۱۳ سال پیش با این توضیح منتشر شده بود که اگر ارزش همه کمپانی‌هایی را که فارغ‌التحصیلان دانشگاه استنفورد تاسیس کرده‌اند با هم جمع‌ بزنیم، به اندازه دهمین اقتصاد جهان خواهد شد».

این محاسبات سال ۲۰۱۱ انجام شده و درست و دقیق هم نیست و تنها مبتنی بر احتمالات و تخمین‌ها بوده است و صرفا جنبه تبلیغاتی و ژورنالیستی دارد.

https://www.mercurynews.com/2012/10/24/stanford-alumnis-companies-combined-equal-10th-largest-economy-on-the-planet/

https://en.wikipedia.org/wiki/List_of_companies_founded_by_Stanford_University_alumni

🌐 @Factnameh

/فکت‌چک #مناظره_اول انتخابات ریاست جمهوری/

امیرحسین #قاضی‌زاده_هاشمی: بانک جهانی تایید کرد که رشد اقتصادی در ایران در دوران رئیسی باثبات شده است.
«نیمه‌درست»

بانک جهانی در صفحه مربوط به ایران، اشاره کرده است که اقتصاد ایران با افزایش عملکرد بخش نفت و همچنین بهبود بخش خدمات پس از پایان فراگیری کرونا، شروع به احیا کرده است.

در جدیدترین گزارش چشم‌انداز اقتصاد جهانی نیز به رشد معتدل اقتصاد ایران اشاره شده اما در عین حال نسبت به افزایش عدم اطمینان هشدار داده است.

در همین گزارش، بانک جهانی پیش بینی کرده است که نرخ رشد اقتصادی ایران از سال جاری میلادی تا سال ۲۰۲۶ میلادی روندی رو به افول خواهد داشت.

در این گزارش، نرخ رشد اقتصادی ایران در سال ۲۰۲۶ میلادی، ۲/۴ درصد پیش‌بینی شده است.

🌐 @Factnameh

/فکت‌چک #مناظره_اول انتخابات ریاست جمهوری/

علیرضا #زاکانی: مجلس ششم، در برنامه چهارم، آزادسازی یک‌باره قیمت‌ انرژی را تصویب کرده بود که ما در مجلس هفتم آن را اصلاح کردیم.
«گمراه‌کننده»

بر اساس بند الف ماده ۳ در لایحه برنامه چهارم توسعه که در مجلس ششم به تصویب رسید، دولت موظف شده بود «نسبت به قیمت‌گذاری نفت کوره، نفت گاز و بنزین بر مبنای قیمت‌های عمده فروشی خلیج فارس» اقدام کند.

با روی کار آمدن مجلس هفتم، این مصوبه تغییر کرد که به «تثبیت قیمت‌ها» مشهور شد که زمینه‌ساز شوک‌های شدید در سال‌های آینده شد.

بر اساس برنامه چهارم قرار بود دولت منابع حاصل از آزادسازی قیمت سوخت را صرف «کمک مستقیم و جبرانی از طریق نظام تأمین اجتماعی به اقشار آسیب‌پذیر»، مقاوم‌سازی ساختمان‌ها و مسکن شهری و روستایی در مقابل زلزله و بهینه‌سازی ساخت‌و‌سازها در مصرف انرژی»، «کمک به گسترش و بهبود کیفیت حمل‌و‌نقل عمومی (درون‌شهری و برون‌شهری، راه‌آهن و جاده‌ای)، تولید خودروهای دوگانه‌سوز و همچنین توسعه عرضه گاز طبیعی فشرده با قیمت‌های یارانه‌ای به حمل‌و‌نقل عمومی درون‌شهری،» «کاهش نقاط حادثه‌خیز جاده‌ای و تجهیز شبکه فوریت‌های پزشکی پیش‌بیمارستانی و بیمارستانی کشور،» و «اجرای طرح‌های بهینه‌سازی و کمک به اصلاح و ارتقای فناوری وسایل، تجهیزات کارخانجات و سامانه‌های مصرف‌کننده انرژی در جهت کاهش مصرف انرژی و آلودگی هوا و توانمندسازی مردم در کاربرد فناوری‌های کم‌مصرف» کند که با «تثبیت قیمت‌ها» ناکام ماند.

🌐 @Factnameh