❌ ویدیوی ساختگی از موجودی افسانه‌ای «مردآزما»

🔹در شبکه‌های اجتماعی ویدیویی پربازدید شده که سر و صورت یک جاندار عجیب را نشان می‌دهد و ادعا می‌کند فیلمی واقعی از یک موجود خیالی به اسم «مردازما» است.

🔹این ویدیو طنز است و ادعا البته شاخ‌دار است. ویدیوی استفاده‌شده نیز ساختگی است.

🔹اصل ویدیو (پست پایین) مربوط به یک خرگوش کوهی است که با استفاده از هوش مصنوعی در یک حساب کاربری غیرفارسی به این شکل بدل شده است.

🔹«مردازما» که با نام‌های دیگری مثل «مرده‌آزما» و «مردزما» نیر شناخته می‌شود، موجودی خیالی است و در افسانه‌های قدیمی از آن نام برده‌اند.

🔹منتشرکننده‌‌ اصلی این ویدیو و ادعا در اینستاگرام فارسی، کمی بعد توضیح داد که ویدیو، ساختگی است؛ هرچند که ادعای بی‌اساس وجود «مردازما» را باز هم تکرار کرد.

👈 در فکت‌نامه بخوانید
🌐 @Factnameh

ویدیوی اصلی فکت‌چک قبلی

👈 در فکت‌نامه بخوانید
🌐 @Factnameh

❌ ادعای شاخ‌دار زنده کردن مرده از طریق فصد کردن در طب سنتی

🔹در روزهای اخیر در یکی از برنامه‌های شبکه افق صداوسیما گفتگویی با حسین خیراندیش، مروج طب سنتی منتشر شده و او ادعا می‌کند، اگر کسی بر اثر تصادف یا سانحه‌ای از این دست جان خود را از دست بدهد می‌توان با ایجاد برشی در رگ بین دو انگشت کوچک دست چپ، او را زنده کرد. او می‌گوید «اگر خون فوران کرد زنده خواهد شد و اگر فوران نکرد، نه، چندین نفر به این ترتیب جانشان برگشته».

🔹این ادعا که بریدن رگ بین انگشت کوچک و انگشت حلقه دست چپ روشی برای احیا فرد یا به گفته خیراندیش زنده کردن مرده باشد، مبنای علمی ندارد و شاخ‌دار است.

🔹این روش می‌تواند خطرناک باشد و باعث خونریزی، عفونت و آسیب‌های جدی به بافت‌ها و عصب‌های اطراف شود. روش‌های علمی احیا شامل مراحل و اعمالی مانند؛ CPR، دفیبریلاسیون، ACLS ، BLS است؛ روش‌هایی که نهادهای سلامت و متخصصان حوزه پزشکی از آن استفاده می‌کنند.

🔹در این ویدیو حسین خیراندیش تلویحا جهش خون در هنگام فصد (انجام برشی که به خروج خون می‌انجامد) را نشانه زنده بودن فرد می‌داند که این ادعا هم نادرست است. پس از مرگ، خون ممکن است به دلیل فشار باقی‌مانده در رگ‌ها یا تغییرات پس از مرگ (مانند تجزیه بافت‌ها و تجمع گازها) تحت فشار قرار گیرد و در صورت باز شدن یک رگ اصلی، این فشار می‌تواند باعث تراوش خون به بیرون شود.

🔹بعضی از پزشکان نیز به این ادعای نادرست خیراندیش واکنش نشان داده و آن را رد کرده و شبه علم نامیدند.

👈 در فکت‌نامه بخوانید
🌐 @Factnameh

🔹 بررسی اثر مصرف پنیر بر سرطان پستان

🔹در اینستاگرام فارسی پستی منتشر شده است و به زنانی که هر روز پنیر می‌خورند هشدار می‌دهد که «مصرف زیاد پنیر، خطر سرطان سینه را ۵۳ درصد افزایش می‌دهد.»

🔹در سال ۲۰۱۷ تحقیقی منتشر شد که نشان می‌داد افرادی که بیشترین میزان پنیر پرچرب را مصرف کرده بودند، ۵۳ درصد افزایش خطر ابتلا به سرطان سینه داشتند.

🔹در سال ۲۰۱۹ هم کمیته پزشکان برای پزشکی مسئولانه (PCRM)، که موسسه‌ای غیرانتفاعی است، با استناد به این تحقیق و چند تحقیق دیگر، از سازمان غذا و داروی ایالات متحده (FDA) درخواست کرد برچسب هشداردهنده سرطان سینه روی پنیر را الزامی کند.

🔹با این وجود، اینها تنها تحقیقات انجام‌شده در این باره نیستند و تحقیقات تازه‌تری وجود دارند که مفید بودن یا بی‌اثر بودن مصرف پنیر بر سرطان سینه را نشان می‌دهند.

🔹اوایل سال ۲۰۲۴ یک مطالعه منتشر شد که تمامی شواهد تحقیقات قبلی در این باره را بررسی کرده و به این نتیجه رسیده بود که شواهد قطعی برای ارتباط بین لبنیات و سرطان سینه وجود ندارد.

🔹یک مطالعه مروری دیگر پیش از آن در سال ۲۰۲۳ نشان داد که مصرف برخی از محصولات لبنی، از جمله ماست و پنیر، حتی ممکن است اثر محافظتی در برابر سرطان سینه داشته باشد.

🔹یک مطالعه بزرگ دیگر در سال ۲۰۲۴ با شرکت بیش از ۶۳ هزار زن در بریتانیا انجام شد که نشان می‌داد مصرف پنیر با کاهش خطر سرطان سینه مرتبط است.

🔹در نهایت مرکز سرطان سینه ایالات متحده شواهد موجود برای ارتباط بین لبنیات و سرطان پستان را به‌اندازه‌ کافی قوی نمی‌داند و بر ادامه مصرف این محصول لبنی تاکید دارد.

👈 در فکت‌نامه بخوانید

🌐 @Factnameh

❌ ادعای بی‌اساس درباره خسارت جدی حمله موشکی حوثی‌ها و خطر غرق شدن ناو آمریکایی

🔹پیمان عارف، فعال سیاسی، مدعی است در پی حمله حوثی‌ها به ناو آمریکایی هری ترومن، این ناو دچار خسارت‌های جدی شده، در حدی که احتمال غرق شدن آن وجود دارد.

🔹او می‌گوید تصاویر خسارت‌های حمله موشکی به عرشه و بدنه ناو آمریکایی در رسانه‌های معتبر، از جمله خبرگزاری رویترز منتشر شده است.

🔹این ادعا واقعیت ندارد. نه رویترز و نه هیچ رسانه‌ دیگری گزارش یا تصویری از آثار حمله حوثی‌ها به ناوهای آمریکایی منتشر نکرده است.

🔹حوثی‌ها مدعی‌اند با ۱۸ موشک بالستیک و پهپاد ناو هری ترومن را هدف حمله قرار داده‌اند، اما تاکنون به جز برخی تصاویر ساختگی، گزارش مستندی از این حملات منتشر نشده است.

🔹از سوی دیگر مقام‌های آمریکایی ادعای حوثی‌ها را تکذیب می‌کنند و می‌گویند ادعای هدف قرار دادن ناو آمریکایی دروغ و مصداق دروغ‌پراکنی است.

❗️ما از آقای عارف در اینباره پرسش کردیم. او در پیامی به ما گفت که ادعای حوثی‌ها را درباره احتمال آسیب دیدن ناو ترومن بازگو کرده است اما قبول کرد که در مورد تصاویر رویترز از آسیب به ناو اشتباه کرده است.او برای ما نوشت: «بابت این بی‌دقتی واقعا متاسفم و از مخاطبانم پوزش میخواهم ولی فارغ از این فکت ارور، کلیت تحلیل و روایتم از موضوع یمن را درست و قابل دفاع می‌دانم.»

🔹در همین راستا در شبکه‌های اجتماعی ویدئویی با عنوان «لحظه اصابت موشک یمنی به ناو هواپیمابر ترومن» منتشر شده است.

🔹این ویدئو، هم قدیمی و هم جعلی است و صحنه‌ای از بازی ویدئویی ARMA3 است که تابستان ۱۴۰۳ نیز با عنوان حمله موشک‌های یمنی به ناو آمریکایی آیزنهاور در شبکه‌های اجتماعی منتشر شده بود.

🔹ناو این تصویر جعلی به وضوح شباهتی به ناوهای هری‌اس ترومن یا آیزنهاور ندارد و در واقع تصویری بازسازی‌شده از ناو جرالد فورد است که از در پایگاه نورفوک در ایالت ویرجینیا آمریکا استقرار دارد.

👈 در فکت‌نامه بخوانید

🌐 @Factnameh

🎙 ماجرای معدضما

🔹در قسمت ۲۰۷ و نخستین اپیزود پادکست هفتگی فکت‌نامه در سال ۱۴۰۴، ابتدا آمار یک عضو شورای شهر تهران درباره تعداد قربانیان سگ‌گزیدگی در ایران و سپس ادعای یکی از مروجان مشهور شبه‌علم در صداوسیما درباره زنده کردن مرده‌ها را بررسی کردیم.

🔹در ادامه، به دو ادعای مربوط به ضریب هوشی (IQ) پرداخته‌ایم؛ یکی ادعای تکراری رتبه ایرانیان در دنیا و دیگری اخبار مربوط به ضریب هوشی یک نوجوان ایرانی.

🔹اعلام مجتمع ایران‌مال به عنوان یکی از اهداف حمله اسرائیل و لخت شدن و بی‌احترامی سربازان روس در رزمایش مشترک با ایران، دو ادعایی هستند که نشان شاخ‌دار گرفتند.

🔹ادعای سرطان‌زا بودن ضدآفتاب‌ها و ویدیویی که به تولید غیربهداشتی ماکارونی در پاکستان نسبت داده شده بود، موضوعات دیگری هستند که در این قسمت به آنها پرداخته‌ایم.

🔹پیدا شدن یک موجود افسانه‌ای در ملایر، سوژه دیگری است که پیش از مرور کامنت‌ها درباره آن صحبت کرده‌ایم.

🔹در ابتدا و انتهای این قسمت نیز از مخاطبان عزیز خواستیم تا به ما در انتخاب «ترین»های فکت‌نامه در سال ۱۴۰۳ کمک کنند.

🎙 پادکست فکت‌نامه را از همه اپلیکیشن‌های دریافت پادکست بشنوید.

📣 هر هفته ساعت ۸ صبح جمعه به وقت تهران.

👈 در کست‌باکس بشنوید

👈 در اپل پادکست بشنوید

👈 در اسپاتیفای بشنوید

🌐 @Factnameh

❌ ادعای شاخ‌دار درباره دخالت نکردن خامنه‌ای در امور و برنامه‌‌ریزی‌های اقتصادی

🔹علی خامنه‌ای، رهبر جمهوری اسلامی ایران، می‌گوید: «رهبری در برنامه‌ریزی‌های اقتصادی دخالتی نمیکند؛ یعنی حقّ دخالت هم ندارد.»

🔹این ادعا به وضوح خلاف واقعیت است. فکت‌ها، دلایل و شواهد مستندی وجود دارد که ثابت می‌کند دایره دخالت‌های رهبر جمهوری اسلامی در امور اقتصادی، از جمله برنامه‌ریزی، بسیار گسترده است.

🔹رهبر جمهوری اسلامی با استفاده از ظرفیت‌های قانون اساسی، از طریق تعیین و ابلاغ سیاست‌های کلی چارچوب سیاست‌های کلی اقتصادی و برنامه‌ریزی توسعه، روابط اقتصادی با سایر کشورها را تعیین می‌کند.

🔹علی خامنه‌ای به واسطه نهادهای مانند شورای نگهبان و مجمع تشخیص مصلحت در فرآیند تدوین و تصویب و اجرای برنامه‌های اقتصادی مداخله فعال دارد. به عنوان نمونه می‌توان به پرونده FATF اشاره کرد.

🔹رهبر جمهوری اسلامی از طریق نهادهای قدرتمند و ثروتمند مانند ستاد اجرایی فرمان امام، بنیاد مستضعفان، آستان قدس و بنگاه‌های اقتصادی نیروهای مسلح در اقتصاد ایران حضور پررنگی دارد.

🔹به دلیل عدم شفافیت اطلاعات دقیقی از ابعاد فعالیت اقتصادی این نهادها در دست نیست، اما برآوردها از سهم بالای آنها در اقتصاد ایران حکایت دارند.

🔹رهبر جمهوری اسلامی در روال تدوین و تصویب بودجه دخالت‌های مستقیم دارد. با اینکه در اساسنامه صندوق توسعه ملی اشاره‌ای به نقش او نشده، اما عملا اختیار منابع صندوق با او است.

🔹او بارها در مسائل جزئی اجرایی هم دخالت مستقیم کرده است. از موارد مشهور می‌توان به دستور او برای ممنوعیت و محدودیت واردات بعضی برندهای لوازم خانگی، یا گوشی‌ها تلفن همراه اشاره کرد.

🔹در سوابق آقای خامنه‌ای حتی می‌توان به دخالت در امور جزئی‌تر مانند تعیین نژاد مرغ (احیای مرغ‌لاین ایرانی) اشاره کرد.

🔹با این اوصاف، فکت‌نامه این ادعای علی خامنه‌ای را به وضوح خلاف واقعیت می‌داند و به آن نشان «شاخ‌دار» می‌دهد.

👈 در فکت‌نامه بخوانید

🌐 @Factnameh

❌ خبر نادرست درباره کشف منابع جدید آنتیموان در ایران

🔹خبرگزاری فارس روز ۲۸ اسفند ۱۴۰۳ خبری منتشر کرد که بر اساس آن منابع جدید از یک شبه‌فلز به نام آنتیموان در ایران به وزن ۷هزار تن در سیستان‌وبلوچستان کشف شده و ادعا کرد این استان ۱۰ درصد از ذخایر آنتیموان جهان را در اختیار دارد.

🔹بررسی خبرهای موجود درباره اکتشاف شبه‌فلز آنتیموان در ایران نشان می‌دهد که این خبر نه جدید است و نه دقیق.

🔹بر اساس خبرهایی که دست‌کم سابقه آن را می‌توان تا سال ۱۳۹۴ در وبسایت سازمان توسعه و نوسازی معادن و صنایع معدنی ایران (ایمیدرو) پیدا کرد، وجود ۲۵ هزار تن ذخیره قطعی آنتیموان با عیار ۱۶ درصد در معادن استان سیستان و بلوچستان برآورد شده است.

🔹در سال ۱۳۹۵ هم نخستين كارخانه شمش آنتيموان در منطقه سفیدابه استان سیستان و بلوچستان با توليد ۱۷۵ تن در سال به بهره‌برداری رسید.

🔹بر اساس آمار و ارقام معتبر موجود، میزان ذخایر آنتیموان در جهان تقریباً دو میلیون تن است. ۱۰ درصد این مقدار، معادل ۲۰۰ هزار تن است؛ یعنی سیستان و بلوچستان برای اینکه ۱۰ درصد ذخایر آنتیموان جهان را در اختیار داشته باشد، باید از ۲۰۰ هزار تن ذخیره قطعی آنتیموان برخوردار باشد. این رقم تقریبا ۱۰ برابر میزان ذخایر اعلام‌شده برای سیستان و بلوچستان است.

🔹از آنتیموان برای تولید باتری‌های سرب-اسید، انواع شیشه‌ها و سرامیک‌ها و همچنین مهمات و مواد منفجره استفاده می‌شود.

🔹از این رو فکت‌نامه به خبر منتشر شده در خبرگزاری فارس نشان «نادرست» می‌دهد.

👈 در فکت‌نامه بخوانید

🌐 @Factnameh

❌ ادعای بی‌اساس درباره نامه ترامپ به سنا برای حمله به ایران

🔹این روزها برخی کانال‌های تلگرامی و کاربران شبکه‌های اجتماعی ادعا می‌کنند دونالد ترامپ در نامه‌ای به مجلس سنای آمریکا، با اشاره به یک قانون و یک قطعنامه، آمادگی برای حمله نظامی به ایران را اعلام کرده است.

🔹این ادعا در شبکه‌های اجتماعی غیرفارسی‌زبان نیز همراه با یک عکس منتشر شده که به نظر می‌رسد نامه‌ای است که روز ۱۹ مارس در سایت کاخ سفید منتشر شده است.

🔹چنین نامه‌ای وجود خارجی ندارد، این عکس ساختگی است و این ادعا که رئیس‌جمهور ایالات متحده چنین نامه‌ای نوشته نیز ادعایی بی‌اساس است.

🔹ترامپ، نه در روز ۱۹ مارس و نه قبل یا بعد از آن، چنین نامه‌ای ننوشته است.

🔹بنابراین فکت‌نامه به این ادعای جعلی و بی‌اساس درباره نامه ترامپ به مجلس سنای آمریکا درباره حمله به ایران نشان «نادرست» می‌دهد.

👈 در فکت‌نامه بخوانید

🌐 @Factnameh

🎙 ماجرای معدضما

🔹در قسمت ۲۰۷ و نخستین اپیزود پادکست هفتگی فکت‌نامه در سال ۱۴۰۴، ابتدا آمار یک عضو شورای شهر تهران درباره تعداد قربانیان سگ‌گزیدگی در ایران و سپس ادعای یکی از مروجان مشهور شبه‌علم در صداوسیما درباره زنده کردن مرده‌ها را بررسی کردیم.

🔹در ادامه، به دو ادعای مربوط به ضریب هوشی (IQ) پرداخته‌ایم؛ یکی ادعای تکراری رتبه ایرانیان در دنیا و دیگری اخبار مربوط به ضریب هوشی یک نوجوان ایرانی.

🔹اعلام مجتمع ایران‌مال به عنوان یکی از اهداف حمله اسرائیل و لخت شدن و بی‌احترامی سربازان روس در رزمایش مشترک با ایران، دو ادعایی هستند که نشان شاخ‌دار گرفتند.

🔹ادعای سرطان‌زا بودن ضدآفتاب‌ها و ویدیویی که به تولید غیربهداشتی ماکارونی در پاکستان نسبت داده شده بود، موضوعات دیگری هستند که در این قسمت به آنها پرداخته‌ایم.

🔹پیدا شدن یک موجود افسانه‌ای در ملایر، سوژه دیگری است که پیش از مرور کامنت‌ها درباره آن صحبت کرده‌ایم.

🔹در ابتدا و انتهای این قسمت نیز از مخاطبان عزیز خواستیم تا به ما در انتخاب «ترین»های فکت‌نامه در سال ۱۴۰۳ کمک کنند.

🎙 پادکست فکت‌نامه را از همه اپلیکیشن‌های دریافت پادکست بشنوید.

📣 هر هفته ساعت ۸ صبح جمعه به وقت تهران.

👈 در کست‌باکس بشنوید

👈 در اپل پادکست بشنوید

👈 در اسپاتیفای بشنوید

00:00:45 مقدمه
00:07:23 آمار نادرست درباره مرگ و میر ناشی از سگ‌گزیدگی
00:18:19 ادعای شاخ‌دار زنده کردن مرده از طریق فصد کردن در طب سنتی
00:30:43 تکرار چندباره ادعای نادرست درباره ضریب هوشی ایرانیان
00:34:45 ماجرای تارا شریفی و ضریب هوشی بالاتر از اینشتین و هاوکینگ
00:41:31 خبر جعلی درباره برنامه اسرائیل برای حمله به ایران‌مال تهران
00:46:15 ادعای شاخ‌دار لخت‌شدن و ادرار نیروهای روسی در برابر ناو ایرانی
00:52:21 کرم‌های ضدآفتاب استاندارد برای سلامتی ضرر ندارند
00:58:32 این ویدیو، تولید صابون رشته‌ای در پاکستان است، نه ماکارونی
01:04:42 ویدیوی ساختگی از موجودی افسانه‌ای «مردآزما»
01:12:54 کامنت‌ها

🌐 @Factnameh

❌ ادعای شاخ‌دار درباره دستیابی ایران به سلاح پلاسمایی

🔹در شبکه‌های اجتماعی و برخی رسانه‌ها و پایگاه‌های خبر در ایران شایعه شده پنتاگون دستیابی ایران به سلاح پلاسمایی را تایید کرده است.

🔹این خبر جعلی در ادامه شایعات بی‌پایه و اساسی است که از اواخر اسفند ماه با عنوان «رونمایی از اولین و بزرگ‌ترین سلاح پلاسمایی جهان» در حساب‌های کاربری هواداران جمهوری اسلامی در شبکه‌های اجتماعی منتشر شده‌اند.

🔹اول، نقل قول نسبت داده شده به سخنگوی پنتاگون جعلی است. نه در سایت پنتاگون، نه در رسانه‌ها و نه سایت‌های خبری، جایی اشاره‌ای به چیزی شبیه به این خبر هم نشده است.

🔹دوم، سلاح پلاسمایی در حال حاضر بیشتر موضوعی مربوط با داستان‌های علمی تخیلی است. تولید چنین سلاحی، از نظر تئوری و روی کاغذ غیرممکن نیست، اما با محدودیت فناوری در جهت دسترسی به انرژی لازم برای کنترل و مهار پلاسما، فعلا تولید چنین چیزی امکان‌پذیر نیست.

🔹سوم، در هفته‌های اخیر هیچ گزارش جدیدی از دستیابی ایران به جنگ‌افزارهای نوین در رسانه‌ها منتشر نشده، اما انتشار اخبار جعلی درباره دستیابی ایران به فناوری‌های بسیار پیشرفته فیزیکی/ هسته‌ای، بی‌سابقه نیست.

🔹با این اوصاف فکت‌نامه به این ادعا که «پنتاگون دستیابی ایران به سلاح پلاسمایی را تایید کرده است» نشان شاخ‌دار می‌دهد.

👈 در فکت‌نامه بخوانید
🌐 @Factnameh

اظهارات وزیر نفت عراق درباره استفاده نفتکش‌های ایرانی از اسناد عراقی جعلی

🔹معاون وزیر نفت جمهوری اسلامی ایران می‌گوید «صحبت‌های وزیر نفت عراق درباره جعل اسناد رسمی عراق، به‌صورت ناقص منعکس شده و وی این ادعا را به نقل از مقامات آمریکایی مطرح کرده است.»

🔹این‌طور نیست. تطبیق دقیق گزارش‌های منتشر شده در رسانه‌ها، با فیلم مصاحبه وزیر نفت عراق نشان می‌دهد صحبت‌های وزیر عراقی به صورت کامل منعکس شده است.

🔹اتهام جعل اسناد رسمی عراق، نه‌تنها از سوی آمریکایی‌ها مطرح شده، بلکه وزیر نفت عراق هم آن را تایید کرده‌ است.

🔹وزیر نفت عراق اخیرا به مواردی از توقیف نفتکش‌هایی با پرچم عراق در خلیج فارس، توسط نیروهای آمریکایی، اشاره کرده و گفته بود که «این نفتکش‌ها متعلق به جمهوری اسلامی ایران بودند و اسناد جعلی داشتند.»

🔹با این اوصاف، فکت‌نامه به این ادعای معاون وزیر نفت جمهوری اسلامی ایران نشان «نادرست» می‌دهد.

👈 در فکت‌نامه بخوانید

🌐 @Factnameh

❌تکرار ادعاهای نادرست درباره ذخایر لیتیوم ایران


🔹سید محمد حسینی، معاون پارلمانی دولت ابراهیم رئیسی و وزیر ارشاد دولت احمدی‌نژاد، می‌گوید ایران با برخورداری از «۸ و نیم میلیون تن
ذخیره لیتیوم» در آستانه «انقلاب لیتیوم سبز» قرار دارد.
🔹این ادعا نادرست و تکرار ادعاهای مشابه قبلی است که در سال‌های اخیر با یک اشتباه خبری آغاز شد.
🔹تنها گزارش عمومی که منابع داخلی از کشف لیتیوم در ایران داده‌اند، مربوط به اواخر سال ۱۴۰۱ است که یک مقام وزارت صمت اعلام کرد در استان همدان «۸/۵ میلیون تن کانسنگ لیتیوم» کشف شده که در بهترین حالت به استخراج ۵۰۰ تا ۶۰۰ تن لیتیوم منجر می‌شود. این عدد یک‌صدم ذخایر قزاقستان است که در رده‌بندی کشورها در رده بیست‌وچهارم قرار دارد.
🔹در این ادعاها که در برخی پایگاه‌های خبری و شبکه‌های اجتماعی تکرار شده، به گزارشی «جدید و بی‌سابقه» از وزارت صمت استناد می‌شود که اثر و نشانه‌ای از آن دیده نمی‌شود.
🔹هرچند شواهد قابل استنادی درباره مطالعات ایران در زمینه لیتیوم و همکاری با برخی شرکت‌های روسی در این رابطه وجود دارد، اما تا کنون هیچ مراجع رسمی و معتبری کشف منابع قابل توجه لیتیوم در ایران را بطور رسمی تایید نکرده‌ است.
🔹با توجه به این توضیحات هیچ نشانه‌ای در تایید این ادعا که «ایران در آستانه انقلاب لیتیوم» قرار دارد در دست نیست و ادعای وجود «۸ و نیم میلیون تن ذخیره لیتیوم» تکرار ادعاعای «نادرست» پیشین است.


👈در فکت‌نامه بخوانید

🌐 @Factnameh

👀واکنش امام جمعه نیشابور به حضور و شعارهای مردم در مقبره خیام


🔹در شبکه‌های اجتماعی ویدئویی از سخنرانی یک روحانی با این توضیح منتشر شده که «امام جمعه نیشابور [در واکنش به شعارهای مردم در آرامگاه خیام، خواستار تخلیه آرامگاه خیام شده است.»


🔹پس از انتشار این ویدئو در شبکه‌های اجتماعی و واکنش‌های گسترده، امام جمعه «صحبت‌های نسبت داده شده به امام جمعه» را تکذیب کرده و گفته فرد سخنرانی یک روحانی دیگر است.

🔹بله، سخنران ویدئوی منتشر شده، یک روحانی به اسم «رباطی»، از سخنرانان مذهبی در نیشابور است.
آنچه مشخص است سید قاسم یعقوبی، امام جمعه متولی مراسم بوده است، در مراسم و در حین سخنرانی حضور داشته و صحبت‌های مشابهی با سخنران مطرح کرده است.

🔹او در واکنش به حضور و شعارهای
مردم در مقبره خیام، به صراحت خواستار تغییر طرح کنونی محوطه آرامگاه خیام، به گونه‌ای شده که به «امام‌زاده در حاشیه» قرار نگیرد و «عظمت» آن دیده شود.


👈در فکت‌نامه بخوانید

🌐 @Factnameh

🎙 مستعان پلاسمایی

🔹در قسمت ۲۰۸ پادکست هفتگی فکت‌نامه، ابتدا صحبت‌های علی خامنه‌ای درباره دخالت نکردن خود در اقتصاد ایران را درستی‌سنجی کردیم و موارد متعددی در رد این ادعا را برشمردیم.

🔹ادعای دستیابی جمهوری اسلامی ایران به سلاح پلاسمایی، سوژه دیگری است که درباره آن توضیح داده‌ایم.

🔹اظهارات وزیر نفت عراق درباره استفاده نفتکش‌های ایرانی از اسناد جعلی عراقی، با تکذیب معاون وزیر نفت ایران همراه شد؛ تکذیبی که البته به ادعای نادرستی استناد کرده بود و درباره آن توضیح داده‌ایم.

🔹تنش‌های اخیر آمریکا و ایران، بهانه‌ای برای انتشار اخبار و ادعاهای نادرست شده است. در این قسمت چند موضوع از جمله ادعای بحران تخم‌مرغ در آمریکا، نامه ترامپ به سنا برای حمله به ایران و یک ویدیوی دستکاری‌شده از ترس ترامپ در یک سخنرانی را مرور کردیم.

🔹در ادامه ادعاهای مختلف درباره ترور جان اف کندی، این‌بار به افشای نقش موساد و اسرائیل اشاره شده که درباره نادرست بودن این ادعا نیز صحبت کرده‌ایم.

🔹سه ادعای مختلف درباره وضعیت ناوهای هواپیمابر آمریکا در خاورمیانه، سوژه‌های دیگر این قسمت پادکست فکت‌نامه هستند.

🔹یک گزارش نادرست درباره میزان منابع آنتیموان در ایران و همچنین تکرار چندباره ادعاها درباره ذخایر لیتیوم ایران، دو موضوع دیگری هستند که در کنار ادعای ساخت سلاح پلاسمایی، خاطره رونمایی از «دستگاه کرونایاب مستعان ۱۱۰» را برای ما زنده کرده است و در این قسمت به آن پرداخته‌ایم.

🔹در پایان، فکت‌چک کوتاهی داریم درباره اینکه ماجرای اسکلت غول‌پیکر در غارهای تایلند چیست.

🎙 پادکست فکت‌نامه را از همه اپلیکیشن‌های دریافت پادکست بشنوید.

📣 هر هفته ساعت ۸ صبح جمعه به وقت تهران.

👈 در کست‌باکس بشنوید

👈 در اپل پادکست بشنوید

👈 در اسپاتیفای بشنوید

🌐 @Factnameh