FactNameh | فکت‌نامه
111K subscribers
2.74K photos
680 videos
3 files
3.32K links
فکت‌نامه اولین سایت درستی‌سنجی (فکت‌چکینگ) سیاسی درباره‌ی ایران است.
وبسایت: factnameh.com
بات تلگرامی فکت‌نامه:‌ @FactnamehBot
ارتباط مستقیم: @FactNamehAdmin
twitter.com/factnameh
fb.com/factnameh
instagram.com/factnameh
Download Telegram
/فکت‌چک #مناظره_اول انتخابات ریاست جمهوری/

علیرضا #زاکانی: رشد نقدینگی در سال ۱۴۰۰ در زمان روحانی ۱۰۱ درصد بود ابتدای دولت رئیسی این به ۲۳ درصد رسید.
«نادرست»

دقیقا گفته نشده منظور چه دوره‌ای است، اما طبق گزارش بانک مرکزی نقدینگی در پایان سال ۱۴۰۰ نسبت به سال قبل از آن ۳۹ درصد رشد داشته. نرخ رشد نقدینگی در سال ۱۳۹۹ در مقایسه با سال قبل از آن ۴۰/۶ درصد گزارش شد. همچنین نرخ رشد نقدینگی در فروردین‌ماه سال ۱۴۰۰ نسبت به ماه مشابه سال ۱۳۹۹، رشدی معادل ۳۸/۸ درصد را تجربه کرد. بانک مرکزی نرخ رشد نقدینگی در ماه‌های مرداد و شهریور ۱۴۰۲ به عنوان نخستین ماه‌های فعالیت دولت سیزدهم، ۲۶/۹ درصد گزارش کرده است.

منبع: بانک مرکزی

🌐 @Factnameh
Please open Telegram to view this post
VIEW IN TELEGRAM
/فکت‌چک #مناظره_اول انتخابات ریاست جمهوری/

علیرضا #زاکانی: رشد نقدینگی بد نیست. نسبت نقدینگی به تولید ناخالص داخلی در چین بیش از ۲۰۰ برابر، در دنیا ۱۴۰ درصد، اما در ایران ۷۵ درصد است.
«گمراه‌کننده»

طبق آمار بانک جهانی در سال ۲۰۲۱ نسبت شاخص Broad money به GDP در چین ۲۱۶ درصد و متوسط جهانی ۱۴۳ درصد است و در ایران (آخرین آمار ۲۰۱۶) حدود ۸۳ درصد ارزیابی شده است.

اما این همه ماجرا نیست. Broad money با نقدینگی متعارف در ایران متفاوت است. در توضیحات نمودار بانک جهانی در تعریف شاخص Broad money نوشته شده این شاخص مجموع «پول خارج از شبکه بانکی، سپرده‌های غیردولتی، سپرده‌های پس‌انداز شهروندان، اوراق و منابع مالی خارجی است.»

مقایسه نقدینگی در اقتصاد بسته و محدود ایران با کشورهای دیگر دنیا که با بازارهای مالی ارتباط دارند، مقایسه‌‌ای گمراه‌کننده است.

https://data.worldbank.org/indicator/FM.LBL.BMNY.GD.ZS?locations=CN-IR-1W

🌐 @Factnameh
Please open Telegram to view this post
VIEW IN TELEGRAM
/فکت‌چک #مناظره_اول انتخابات ریاست جمهوری/

علیرضا #زاکانی: در زمان کرونا به ما واکسن ندادند، رفتیم تولید کردیم، فهمیدند تحریم بی‌اثر است.
«نادرست»

تا پیش از سرکار آمدن دولت رئیسی و بعد از دستور ممنوعیت واردات واکسن‌های آمریکایی و انگلیسی از سوی علی خامنه‌ای، بر اساس آخرین آمار تفکیک‌شده وزارت بهداشت بیشترین واکسن تزریق شده در ایران سینوفارم چین و بعد از آن واکسن بریتانیایی-سوئدی آسترازنکا بود و واکسن‌های تولید داخل (واکسن برکت و پاستوکووک) کمتر از ۲۰ درصد کل واکسن‌ها بود.

براساس گفته‌های مسئولان برنامه جهانی توزیع واکسن سازمان بهداشت جهانی، در برنامه کووکس، ایران جز کشورهای «خودکفا از لحاظ مالی» دسته‌بندی شده‌بود. ارسال واکسن‌ها به ایران از زمان باز شدن اولویت این دسته برای ایران از فروردین ۱۴۰۰ آغاز شد و یک سال ادامه داشت. این برنامه از قبل مشخص بود و ربطی به تولید واکسن‌های برکت و پاستور نداشت. بر اساس آمار وزارت بهداشت بیشترین واکسن تزریق شده در ایران سینوفارم چین بود و بعد از آن واکسن بریتانیایی-سوئدی آسترازنکا بود و واکسن‌های تولید داخل (واکسن برکت و پاستوکووک) کمتر از بیست درصد کل واکسن‌ها بود.

توضیحات بیشتر در مستند #فکت‌نامه:
https://youtu.be/vVe84MI9Izo?si=LDZUnk_BAwdlCiEe

🌐 @Factnameh
Please open Telegram to view this post
VIEW IN TELEGRAM
/فکت‌چک #مناظره_اول انتخابات ریاست جمهوری/

علیرضا #زاکانی: سال ۹۲ دولت وقت ۲۰۵ همت بدهی داشت به بانک‌ها. سال ۱۴۰۰ که تحویل داد ۱۲۹۹ همت بدهی داشت.
«نادرست»

بر اساس گزارش‌های پولی و بانکی بانک مرکزی، مجموعه بدهی‌های دولت به شبکه بانکی، بانک مرکزی و موسسات اعتباری غیربانکی در پایان سال ۱۳۹۲، بیشتر از ۱۷۷ هزار میلیارد تومان بود. این رقم یعنی مجموعه بدهی دولت به بانک مرکزی، به سیستم بانکی و موسسات اعتباری غیربانکی در مرداد سال ۱۴۰۰، به حدود ۱۱۸۷ هزار میلیارد تومان رسید.

ارزش اسمی بدهی‌های دولت به بانک‌ها، بانک مرکزی و موسسات اعتباری غیربانکی از سال ۹۲ تا ۱۴۰۰، نزدیک به ۵۷۱ درصد رشد کرده و در واقع ۶/۷ برابر شده است. اما با محاسبه تاثیر تورم، ارزش واقعی این بدهی با احتساب نرخ تورم، ۸/۷ درصد رشد کرده است.

🌐 @Factnameh
Please open Telegram to view this post
VIEW IN TELEGRAM
/فکت‌چک #مناظره_اول انتخابات ریاست جمهوری/

علیرضا #زاکانی: مجلس ششم، در برنامه چهارم، آزادسازی یک‌باره قیمت‌ انرژی را تصویب کرده بود که ما در مجلس هفتم آن را اصلاح کردیم.
«گمراه‌کننده»

بر اساس بند الف ماده ۳ در لایحه برنامه چهارم توسعه که در مجلس ششم به تصویب رسید، دولت موظف شده بود «نسبت به قیمت‌گذاری نفت کوره، نفت گاز و بنزین بر مبنای قیمت‌های عمده فروشی خلیج فارس» اقدام کند.

با روی کار آمدن مجلس هفتم، این مصوبه تغییر کرد که به «تثبیت قیمت‌ها» مشهور شد که زمینه‌ساز شوک‌های شدید در سال‌های آینده شد.

بر اساس برنامه چهارم قرار بود دولت منابع حاصل از آزادسازی قیمت سوخت را صرف «کمک مستقیم و جبرانی از طریق نظام تأمین اجتماعی به اقشار آسیب‌پذیر»، مقاوم‌سازی ساختمان‌ها و مسکن شهری و روستایی در مقابل زلزله و بهینه‌سازی ساخت‌و‌سازها در مصرف انرژی»، «کمک به گسترش و بهبود کیفیت حمل‌و‌نقل عمومی (درون‌شهری و برون‌شهری، راه‌آهن و جاده‌ای)، تولید خودروهای دوگانه‌سوز و همچنین توسعه عرضه گاز طبیعی فشرده با قیمت‌های یارانه‌ای به حمل‌و‌نقل عمومی درون‌شهری،» «کاهش نقاط حادثه‌خیز جاده‌ای و تجهیز شبکه فوریت‌های پزشکی پیش‌بیمارستانی و بیمارستانی کشور،» و «اجرای طرح‌های بهینه‌سازی و کمک به اصلاح و ارتقای فناوری وسایل، تجهیزات کارخانجات و سامانه‌های مصرف‌کننده انرژی در جهت کاهش مصرف انرژی و آلودگی هوا و توانمندسازی مردم در کاربرد فناوری‌های کم‌مصرف» کند که با «تثبیت قیمت‌ها» ناکام ماند.

🌐 @Factnameh
Please open Telegram to view this post
VIEW IN TELEGRAM
/فکت‌چک #مناظره_دوم انتخابات ریاست جمهوری/

علیرضا #زاکانی: دولت روحانی در زمان تحویل به دولت رئیسی ۱۳۰۰ میلیارد تومان بدهی‌ داشت.
«غیر قابل اثبات»

محاسبه سرجمع بدهی‌های دولت در ایران به دلیل نبود شفافیت و نظام پیچیده حسابداری کاری دشوار و نشدنی است. ضمن آنکه بدهی‌های دولت‌ها اقلام پرشماری دارند، از بدهی به بانک‌ها و بانک‌مرکزی گرفته تا بدهی دولت‌ها به سازمان‌های عمومی بیمه‌گر مانند سازمان تامین اجتماعی و بدهی به پیمانکاران به عنوان بدهی‌های دولت در نظر گرفته می شوند.

در این میان بخشی از اختلافات دولت بر سر رقم بدهی‌هایش به سازمان‌های عمومی و پیمانکاران، محاسبه ارقام تاخیر تادییه بدهی دولت به این نهادها و طلبکاران است. علاوه بر اینها تعهداتی که دولت‌ها با فروش اوراق قرضه و مشارکت برای تامین مالی منتشر می‌کنند نیز، به عنوان بخشی از بدهی‌های دولت در این سرجمع‌ها محاسبه می‌شود.

خبرگزاری دولتی ایران، ایرنا، در شهریور سال ۱۴۰۲ با انتشار گزارشی میزان سرجمع بدهی‌های دولت حسن روحانی را که به دولت ابراهیم رئیسی ارث رسید ۵۵۰ هزار میلیارد تومان عنوان کرده بود.

به نظر می‌رسد عددی که علیرضا زاکانی به عنوان بدهی ۱۳۰۰ هزار میلیارد تومانی دولت دوازدهم عنوان کرده است برداشتی اشتباه از داده‌هایی است که پیش‌تر در گزارشی در روزنامه ایران و برخی سایت‌های خبری مانند مشرق نیوز آن را منتشر کرده بودند.

در مردادماه سال ۱۴۰۰، گزارشی غیر رسمی به نقل از دفتر اقتصاد کلان سازمان برنامه و بودجه منتشر شد که در آن گزارش مجموع بدهی‌های دولت با فرض دو سناریوی ادامه و رفع تحریم‌ها تا سال ۱۴۰۶ تخمین زده شده بود. در مقدمه آن گزارش تصریح شده بود که این گزارش الزاما نظر سازمان برنامه و بودجه نیست و صرفا نظر امور اقتصاد کلان را منعکس می‌کند.

ارزش مجموع بدهی‌های دولت در آن گزارش در پایان سال ۱۳۹۹، ۱۳۰۹ هزار میلیارد تومان برآورد شده بود.

علاوه بر آن، داده‌های آماری صندوق بین‌المللی پول از نسبت بدهی‌های دولت به تولید ناخالص داخلی است. بالاترین نسبت بدهی دولت به تولید ناخالص داخلی در سال ۲۰۲۰ میلادی معادل ۱۳۹۹ رقم خورده که این نسبت به ۴۸.۳ درصد رسید. این نسبت در سال بعد از آن یعنی ۱۴۰۰ به ۴۲.۲ درصد کاهش یافته و بر پایه اطلاعات صندوق بین‌المللی پول، روندی نزولی خواهد داشت.

👈 در فکت‌نامه بخوانید

🌐 @Factnameh
Please open Telegram to view this post
VIEW IN TELEGRAM
.
/فکت‌چک #مناظره_سوم انتخابات ریاست جمهوری/

🔹 علیرضا #زاکانی: حجاب‌بان‌های مترو دروغ است. در مترو حجاب‌بان نداریم.
«شاخ‌دار»

این گفته قبلا در فکت‌نامه بررسی شده و نشان شاخ‌دار گرفته است. او روز ۲۷ خرداد در یک برنامه تبلیغاتی تلویزیون گفته بود فعالیت #حجاب‌بان ها: «یک سری فعالیت‌های مردمی صورت می‌گیرد که مبتنی بر قاعده امر به معروف است. آن‌ها به هیچ وجه زیر مجموعه ما نیستند، مردمند...»

بر خلاف این ادعا فکت‌ها و شواهد زیادی وجود دارد که نشان می‌دهد، حجاب‌بان‌ها بطور سازمان‌یافته در مترو مستقر شده‌اند. خود زاکانی پیش‌تر در اردیبهشت ۱۴۰۲ گفته بود:
«در ۷۰ ایستگاه مترو کار "ایجابیِ سنگین" در رابطه با حجاب انجام دادیم… مطابق قوانین کشور در این رابطه پیش می‌رویم، مواجهه یگان حفاظت شهرداری با بی‌حجابان‌ در قدم نخست اطلاع رسانی سپس تذکر و سپس ممانعت از ورود به ایستگاه‌های مترو است.»

مدیر روابط عمومی یگان حفاظت و شهرداری تهران هم در تابستان ۱۴۰۲ در واکنش به انتشار خبر استخدام «حجاب‌بان» با حقوق ۱۲ میلیون تومانی در شهرداری گفته بود:
«ما فقط از سرویس‌دهی به افرادی که به صورت هنجارشکنانه باعث رفتارهای غیر مرسوم در مترو می‌شوند، تا زمانی که شئون را رعایت کنند، معذوریم. به این صورت که تذکر داده می‌شود، آن خانم حجابش را رعایت می‌کند و بعدش وظیفه ما سرویس‌دهی است. پیش‌تر نیز پلیس مترو این کار را انجام می‌داده و امروز پرسنل جدید انتظامات یگان حفاظت شهرداری این وظیفه را بر عهده دارند… در زمینه حجاب، ما قرار است از ورود افراد بدون حجاب و آقایان به واگن خانم‌ها جلوگیری کنیم. این مطالبه مردم است. همان‌طور که می‌دانید مردم انقلابی بارها مقابل شهرداری و شورای شهر تجمع کرده و خواستار برخورد با افراد هنجار شکن در مقوله حجاب و افرادی که وارد واگن خانم‌ها می‌شوند، شدند. شهرداری تهران نیز این موضوع را در دستور کار خود قرار داده و مسئولیتش را به پرسنل انتظامات داخل مترو سپرده است».

👈 در فکت‌نامه بخوانید

🌐 @Factnameh
Please open Telegram to view this post
VIEW IN TELEGRAM
/فکت‌چک #مناظره_سوم انتخابات ریاست جمهوری/

علیرضا #زاکانی: فیلم «بی‌بدن» که سازمان فرهنگی هنری شهرداری ساخت، پرفروش‌ترین فیلم اجتماعی است که در گذشته هم سابقه ندارد.
«نادرست»

بر اساس آخرین آمارها سامانه مدیریت فروش و اکران سینما، تا امروز تعداد کل تماشاگران فیلم بی‌بدن دقیقا ۷۴۳ هزار و ۵۹۴ تماشاگر بوده است و در مجموع ۴۴۴ میلیارد ریال فروش داشته است.

اما با توجه به تورم بالای قیمت بلیت سینما در سال‌های گوناگون، برای مقایسه درست باید تعداد تماشاگران را بررسی کرد.

در تاریخ سینمای ایران دست‌کم ۲۵۶ فیلم سینمایی بالای یک میلیون تماشاچی داشته‌اند که بسیاری از آنها زمینه اجتماعی داشته‌اند. (منبع: داده‌های جمع‌آوری شده ویکی‌پدیا از سالنامه‌‌های آماری فروش سینما)

به عنوان نمونه می‌توان به فیلم «اجاره‌نشین‌ها» ساخته داریوش مهرجویی اشاره کرد که بیش از ۳ میلیون تماشاگر داشته است. فیلم «فروشنده» با بیش از ۲ میلیون و فیلم‌های «من ترانه ۱۵ سال دارم» و «زرد قناری» هم دیگر فیلم‌های اجتماعی‌اند که تاکنون حدود دو برابر فیلمی که آقای زاکانی به آن اشاره کرد تماشاگر داشته‌اند.

👈 در فکت‌نامه بخوانید

🌐 @Factnameh
Please open Telegram to view this post
VIEW IN TELEGRAM
/فکت‌چک #مناظره_چهارم انتخابات ریاست جمهوری/

علیرضا #زاکانی: بنده هیچ وقت در عمرم حمله به سفارت را تایید نکرده‌ام.
«شاخ‌دار»

این ادعا به وضوح خلاف واقعیت است. زاکانی در اظهارنظرهای عمومی خود به صراحت از حمله به سفارت انگلیس حمایت کرده و سابقه حضور در میان افراد متحصن مقابل سفارت عربستان سعودی را در کارنامه دارد.

او در آذر ۱۳۹۰ در گفت‌وگویی حمله به سفارت انگلیس را «خشم مقدس» توصیف و از آن حمایت کرد.

در اردیبهشت ۱۳۹۰ هم یکی از سخنرانان متحصنان مقابل سفارت عربستان بود. او در سخنرانی خود گفت: «نماد تام و تمام اسلام آمريكایی در آل‌سعود امروز وجود دارد و آل‌سعود امروز در سراشیبی سقوط قرار گرفته است.»

👈 در فکت‌نامه بخوانید

🌐 @Factnameh
Please open Telegram to view this post
VIEW IN TELEGRAM
Please open Telegram to view this post
VIEW IN TELEGRAM
/فکت‌چک #مناظره_پنجم انتخابات ریاست جمهوری/

علیرضا #زاکانی: من از خاتمی‌، زنگنه و روحانی خواستم درباره کرسنت مناظره کنیم، کسی حاضر نشد مناظره کند.
«نادرست»

علیرضا زاکانی در جریان پنجمین مناظره نامزدهای انتخابات گفت: «من از خاتمی‌، زنگنه و روحانی خواستم درباره کرسنت مناظره کنیم، ولی کسی حاضر نشد مناظره کند.»

یک روز پیش از این مناظره بیژن نامدار زنگنه، وزیر پیشین نفت، در ویدئویی جلیلی و زاکانی را خطاب قرار داد و گفت: «من دو سال و نیم در آبان ۱۴۰۰ از شما درخواست کردم بیا مناظره کنیم» 👇

https://x.com/ZanganehBijan/status/1805301391843340732

زنگنه پیش از این هم در واکنش به انتقادها از قرارداد کرسنت خواستار «حضور در صدا و سیما برای پاسخگویی به به اتهامات درباره پرونده کرسنت» شده بود. حتی یک بار در آبان ۱۴۰۰ قرار بود در برنامه «جهان‌آرا» حاضر شود، اما صدا و سیما به او اجازه حضور نداد.

مدیر شبکه تایید کرده بود که برنامه حضور او به درخواست خود زنگنه قرار بود تهیه و پخش شود، اما با مخالفت شبکه افق این برنامه منتفی شد.

👈 در فکت‌نامه بخوانید

🌐 @Factnameh
Please open Telegram to view this post
VIEW IN TELEGRAM
/فکت‌چک #مناظره_پنجم انتخابات ریاست جمهوری/

علیرضا #زاکانی: در بروکسل نایب رییس شهرداران جهان شدیم.
«گمراه‌کننده»

علیرضا زاکانی، شهردار تهران، در مناظرات انتخاباتی چندین بار به سفرش به بروکسل و دستاوردهایش برای جمهوری اسلامی اشاره کرد. حضور او در بروکسل، در کنگره شهرداران کلان‌شهرهای جهان (Metropolis) در خرداد ۱۴۰۲، بسیار جنجالی شد و باعث استعفای مقامات شهری بروکسل، به عنوان میزبان این دوره از اجلاس کلان‌شهرها شد.

زاکانی بارها تلاش کرده حضور در این برنامه را به عنوان دستاوردهای «دیپلماسی شهری و عمومی» خود یاد کرده و حتی یک مستند (مهمان بروکسل) نیز از این سفر ساخته شده‌است. «متروپلیس» یک همکاری بین شهرداران چندین شهر در جهان است که از ایران هم شهرداری‌های شهرهای تهران و شیراز و تبریز و بجنورد هم در آن عضو هستند.

زاکانی در اجلاس چهاردهم که در بروکسل برگزار شد، به عنوان نائب رئیس این گروه در زمینه «اکوسیستم شهری» انتخاب شد. با این‌حال، این مجمع نه یک سازمان بین‌المللی با اقتدار بلکه در حقیقت یک مجمع هم‌اندیشی بین شهرداران چند شهر بزرگ است که بسیاری از شهرهای مهم دنیا نیز در آن عضو نیستند. استفاده از عبارت «شهرداران جهان» اغراق‌آمیز است.

بنابراین ادعای زاکانی «نایب رییس شهرداران جهان» نشان «گمراه‌کننده» می‌گیرد.

👈 در فکت‌نامه بخوانید

🌐 @Factnameh
Please open Telegram to view this post
VIEW IN TELEGRAM