@dusharge || همت شهبازی
278 subscribers
119 photos
2 videos
30 files
346 links
@dusharge
کانالدا کی یازی‌لاری کانالین لینکینی وئرمک شرطی ایله پایلاشماق اولار.
اشتراک‌گذاری مطالب کانال به شرط ارائه لینک آن مجاز است.
Download Telegram
ایضاح‌سیز تصویرلر
( #کاظم_نظری نین شعرینه کیچیک یادداش)

#همت_شهبازی


کاظم نظری بقا هایسیز کوی‌سیز یازان شاعیرلردندیر. اونو یایدیغی اثرلری ایله تانییرام. ایندییه‌جک #آنا_دیلیمیزده اونون 9 کیتابینی اوخوموشام. باشقا اثرلریندن خبریم یوخدور. بونلاردان بیری فارس دیلینده « #تنقید» موضوعسوندا یازیلیبدیر.

#کلاسیک قالیبده یازدیغی شعرلری‌نین آلچاق-هؤندورلویو واردیر. مثلن « #گؤزلرینده_مین_ارکید» شعر توپلوسوندا داها چوخ کلاسیک‌لشدیینی گؤرورم. قاباقکی کلاسیک شعرلرده اؤزللیکله «فورم» باخیمیندان کلاسیک شعرین ائلئمئنت‌لریندن آزاجیق استفاده ائتدیینی گؤرنده بو توپلودا نییه بو قدر گئرییه دؤندویونو بیلمه‌دیم. شعرلری‌نین مضمونو بو گونون مضمونلاری اولماسادا بیر سیرا شعرلری یاددا قالان شعرلردیر.

سؤزومو شاعیرین « #سربست» شعرلرینه گتیریرم.
نظری جنابلاری‌نین شعر توپلولاری ایچینده داها چوخ ایکی اثری منیم ماراغیمی اؤزونه چکدی: «گونه‌باخانلار» و « باغ‌لار ایچین چالیر».

«با‌غ‌لار...» توپلوسوندا عادی حیاتین تصویرلری سانکی موضوع اوزره یازیلمیش: یئرآلما اکین‌لریندن مختلیف و چئشیدلی صحنه‌لر یاراتماقدان توتموش گونشله باغلی ایماژلار، نوستالژیک حیس‌لر، حیاتین آجیلی-شیرینلی حیس‌لرینه قدر. بو ایکی شعر توپلوسو، #ایماژیستی اثرلردیر. تصویرلر جانلی اولاراق گؤز قاباغیندا اؤز تظاهورونو گؤستریرلر. «گونه باخانلار» توپلوسو حقیقتن ده تصویرلر، ایماژلار کلکسیونودور. عادی حیاتدا و یا حتتا شعرده بئله، اؤنم وئریلمه‌ین شئیلره اؤنم وئریب شعرسل دویغولار یارادیر. بعضن بو شعرسل‌لیک محض تصویردیر. بعضن تصویرله بیرلیکده مضمون قاریشیغی. آنجاق دئمک اولار کی چیلخا مضمون یوخدور. عمومیتله فورمون، تصویرین چیلخا و محض‌لیینه طرف یؤنه‌لن شعرلردیر.

کاظم نظری‌نین ایماژلاریندا (تصویرلری) اوزونچولوق یوخدور. دئییم آچیق-آیدین‌لیغی دا یوخدور. عینی حالداکی ساده و شیرین‌دیر، بیر دویغونو آشیلاماق اوچون تصویرلری ده آرتیق آچیقلامیر. اصلینده تصویرلر ایضاح‌سیزدیر. تصویر گؤستریجی‌دیر. دئییم‌ طرزی آخارلی، وقارلی‌دیر. اؤزونو اوزه چکمیر. تصویر یاراتمانین اصیل کاراکتئرلریندن اولان استعاره و تشبیه‌لر یئرلی-یئرینده‌ و دقیق‌دیر. دقیق‌لییی ایله ده، دیلده دویولان آچیق-آیدین‌لیقدان، چیلخالیقدان سئچیلیر. شعر هارمونیاسی بؤلونور. تام سربست دئییل. سطیرلر هئجالارا بؤلونور. بؤلونن هئجالاری آچیق-آیدین سئزیب آییرا بیلیرسن. ریتمده قارما-قاریشیق‌لیق یوخدور. بیر سؤزله هر شئیدن آرینمیش، صاف-چوروک ائدیلمیش خالیص بیر ایماژیستی شعرین شاهیدی اولوروق. شاعیر، اؤزونو شعرین طالعیندن قیراقدا ساخلامیر. شعرده، بیله‌رکدن اشتراک ائدیر. اؤزونون تصویر آلغی‌لارینی خائوسدان قورویور. تصویرلر شاعیرین سوبیئکتینده بولاق سویو کیمی دورولور، سونرا گئرچک‌لشیر. کاظم نظری‌نین خوشا گلن ایماژلاری‌نین اؤزللیک‌لریندن بیری ده بودور کی اوندا ایماژلار اوست‌-اوسته قالانماییر. بونون اساس خئیری هم شعر، هم ده اوخوجوسو اوچون بو اولورکی شعرده نفس آلماغا امکان یارانیر. هم شعر نفس آلیر، هم اوخوجو. اوست‌-اوسته قالانان تصویرلر اؤزللیکله بو تصویرلر سیمبوللاشارسا، شعرین حیاتینی قاپالی ائدر. شعرده ابهام یارادار. بونون اؤرنک‌لرینی بیز، #سیمبولیست‌لرین شعرینده اؤزللیکله #استئفان_مالارمه و #شارل_بودلئرده گؤروروک.

رقص ائدیرلر
ناخیش لاردا
کپنک لر.
مین بیر اولدوز
دوزولوب
ایپک بویاق‌لاریندا.
سارماشیق‌لار
بوی آتیر
آددیم آددیم
اوره یینده.
ساچاق‌لاریندان
آسلانیب
گونه باخان‌لار
سرگی سینده
اردبیل خالچاسی.

#گونه_باخانـلار توپلوسوندان

https://telegram.me/dusharge
#ريچارد_باخ
#قاغايي_جاناتان
اویغونلاشدیران: #ائلیار_پولاد

" #ریچارد_باخ"-ین #قاغایی_جاناتان اثری بیر دیرلی اثر اولاراق فارس دیلینده مختلیف ترجمه‌چی لر واسیطه سییله چاپ اولاراق بیزیم #آنادیلیمیزه ترجمه اولونوبدور. بونو دوستوم #ائلیار_پولاد استانبول تورکجه سیندن اویغونلاشدیراراق ائتمیشدیر. تاسوفلر اولسون کی بو #کیتاب #آنا_دیلیمیزده اولاراق یئنه ده فارس ترجمه لرینی اوخوماغا ماراق اولاراق حتتا بو کیتابدان اؤرنک لر وئریلدیکده ده بئله، یئنه ده فارس قایناقلارینا اشاره اولونور.
بو گون مشهور #اثرلر آنادیلیمیزده چاپ اولور. آنجاق #ادبیاتچیلاریمیز آراسیندا حتتا اؤز شخصی #کیتابخانالاریندا بو کیتابلارین تورکجه سی اولا اولا یئنه ده پایلاشیم یا #قایناق گؤتوردوکلری یئرلری فارس دیلینده چاپ اولونانلاری گؤستریرلر. بونون آدینا نه دئمک اولار بیلمیرم.
منجه آنادیلیمیزده چاپ اولان اثرلره #رئفرانس وئرمک یازار اوچون اکسیک لیک گتیرمز. اوسته لیک بئله اولدوقدا کیتابلاریمیز دا تبلیغ اولونور.


###



«...بير گون، قاغايي جاناتان ليوينگستون، مسئوليتسيزليين چيخيلماز بير يول اولدوغونو آنلاياجاقسان. حياتين سيررينه وارا بيلمز بو دونيادا گلیشمه¬نین تکجه سببي واردير. يئمه‌ييميزي تاپماق و اولدوقجا اوزون ياشاماق.»
سورغودا ايکن هئچ بير قاغايي قورولتايا قارشي اؤزونو مدافعه ائده بيلمزدي. آما قاغايي جاناتان، جينگيلده¬ين سسي ايله بو قايداني ¬دا ييخيردي: «مسئوليتسيزليکمي قارداشلاريم؟ اوجا بير حياتين مقصديني، معناسيني گؤروب اونون آرخاسيندا قاچان بير قاغاييدان داها مسئول بيري وارديرمي؟ مين ايللردن بري آرتيق باليق باشلاري آرخاسيندا سوروندورولدوک. حال‌بوکي ايندي، ياشاماق اوچون باشقا بير مقصديميز وار: اؤيرنمک، يئنيليک‌لره قوجاق آچماق، آزاد اولماق. منه بير شانس وئرین؛ تاپديقلاريمي، اؤيرنديک‌لريمي سيزلرله پايلاشيم.»
سورو، سانكي داشدان ايدي.
سونرا هامي بير آغيزدان قيشقيرديلار: «قارداشليق اؤلدو!»


#جاناتان #جاناتان_مرغ_دریایی اثرینی آنادیلیمیزده اوخویاغین.


https://telegram.me/dusharge
#دنیز_صمدپور ، تبریز دانشگاهی نین آنا دیلیمیزده #آذربایجان_دیل_و_ادبیات رشته سینده ایلک قبول اولوب اوخویانلاردان بیری دیر. بو مدتده، دیلیمیزین یازی قایدالارینی و قراماتیکاسینی اونون طرفیندن اوستاجا استفاده ائتمه سی منیم دیققتیمی چکه رک، بونون سببینی بو دیلده تحصیل آلماسیندا گؤرورم.

نئچه آی بوندان قاباق همی ده منه سئویندیریجی بیر خبر وئردی. منیم #نقد_شعر_معاصر_آذربایجان کیتابیمین بؤیوک شاعیرلریمیزه حصر اولونموش #سهند و #ساهیر بؤلومو #ترم_درسلیک لری معرفی اولاراق اوخوماغینی تکلیف ائتمیشلر حؤرمتلی اوستادلاری جناب #دوکتور_خاکپور. بونو ائشیدنده بیر داها اؤیرنجی اولماق آرزوسونو یاشادیم. اؤزو ده #آنا_دیللی_ادبیاتیمیزین اؤیرنجیسی کیمی.
#
بیر آز دا مزه قاتیم بو یازییا:
گؤیلوم ایستردی کیتابین بو بؤلوملرینی اوخویان #اؤیرنجی لرین منفی و مثبت رئاکسییالارینی ائشیدم.
او زامانلار معرفی اولونان بیر کیتاب بیز اؤیرنجی لرین اوره یینجه اولمایاندا مؤلفینی یامان یووزا باساردیق.

#آنا_دیلیمیزده منه دئییلن یامان یووزلاری جان و دیلدن ائشیتمک آرزوسوندایام. نه قدر شیرین اولاردی بو یامانلار آخ خ خ خ…


###
👇👇👇👇👇👇

ی.س: ایندیجه بیلدیم کی بو کیتابین تانیتدیرماسیندا عزیز دوستوم #رسول_اسمعیلیان جنابلاری نین امه یی اولموش. اونا و اثرلریمیزی تانیتدیران و امه یی کئچن بوتون دوستلارا منتدارام.

https://telegram.me/dusharge
@dusharge || همت شهبازی
4_6048622513338975743.pdf
#حافظ_خیاوی‌نین #آلچا_گؤزوندن_گلسین رومانی #الکترون_کیتاب کیمی نشر اولدو


#حافظ_خیاوی ایله ایلک تانیش اولدوغوم گوندن (1380 دان) اونو ساوادلی، ایشی‌نین تکنیکی اوصول‌ و جیهازلارینا بلد اولان بیر یازار کیمی تانیدیم. هله ایلک کیتابی چاپ اولمامیشدان اؤنجه او، یازار اوچون عاید اولان باشقا علم‌لرین او جومله‌دن #فلسفه و سوسیولوژی‌ کیمی علم‌لرین نظریه‌لری ایله تانیش اولاراق بو نظریه‌لری اؤزو اوچون ایچ ائتمیش بیر یازار ایدی. بونا گؤره ده یازدیغی ایلک یعنی « #مردی_که_گورش_گم_شد» اثری ایله، ایلک باشلانغیجدان اؤزونه مخصوص اوسلوب صاحیبی اولان بیر یازار کیمی اؤزونو تقدیم ائتدی. ایلک اثرین اوغورو تکجه اؤلکه داخیلینده یوخ، همی ده دونیا سوییه‌سینده اونو پروفسیونال بیر یازار اولدوغونو تصدیقله‌دی. بونلار هامیسی اونون دوشونجه یئنی‌لییی قایناغینا، بیر ده خام ماتئریال اولان سوژئت خطینی حکایه‌چی‌لیین تکنیکی اوصول‌لارینی یاخشیجا اؤیره‌نیب اونو اثر بویو ایشلتمه‌سینه قاییدیر. تاسوفله بیزیم #تورکجه یاییلان نثر اثرلریمیزین بیر چوخلاریندا بونو رعایت ائتمه‌دن خام سوژئت‌لری اوزرینده ایشله‌مه‌دن، #حکایه تکنیک‌لرینی اوزرینده یوروتمه‌دن استفاده ائدیرلر. #حافظ_خیاوی بونو یئترینجه بیلیر و ایشینده ده یورودور. کیچیک بیر اؤرنک وئریرم:

«اگر به مادر می‌‌گفتم می‌روم خانه‌ی سومان، حتم دارم که می‌گفت که به زن‌دایی بگویم برگ مو نمی‌خواهد؟ اگر می‌خواهد چه قدر می‌خواهد، یا می‌گفت که ازش بپرسم، خوب نیست دوتایی، با هم، ده‌ کیلویی بخرند و بیندازند تو شورآب؟»
(حافظ خیاوی، مردی که گورش گم شد، 1390:‌8).

(ترجمه: اگر آناما دئسه‌ایدیم گئدیرم سومان‌گیله، یقین منه دئیه‌جکدی کی داییمین خانیمینا دئییم کی اوزوم یارپاغی ایسته‌میر؟ اگر ایسته‌ییر نه قدر ایسته‌ییر، یا دئیه‌جکدی کی اوندان سوروشوم، ایکیمیز بیرلیکده اون کیلو آلیب شوراب قویماق یاخشی اولمازمی؟)

بورادا دیالوگ‌لار، راوی‌نین اؤز دیلی ایله دئییله‌رک ایضاح اولونور. بونون آدینی بلکه ده «ایضاح‌ائدیجی» راوی قویماق اولار. دیالوگ‌لار بلاواسیطه کاراکتئرلرین آغزیندان چیخمیر. اونلار، راوی‌نین راویت دیلینه گیره‌رک دولاییملی و واسیطه‌سیز داها دوغروسو، فیزیکاسی اولمایان دانیشیغا چئوریلیر. یازیچی‌نین باجاریغی اوندادیر کی بو دیالوگ‌لاری بیر یئره توپلایاراق ییغجاملاشدیریر.

منجه ایشینه نابلد اولان یازیچی اولسایدی ایچ‌ایچه کئچن نئچه دیالوگچو بو روایتی آشاغیدا کی غیربدیعی بیر دیالوگا بؤله‌جکدیر:

-آناما دئدیم: گئدیرم سومان گیله.
-آنام دئدی: داییمین خانیمینا دئییم کی اوزوم یارپاغی ایسته‌میر؟ اگر ایسته‌ییر نه قدر ایسته‌ییر؟
سونرا دا آرتیردی:
- اوندان سوروش، ایکیمیز بیرلیکده اون کیلو آلیب شوراب قویماق یاخشی اولمازمی؟

بو ایکی روایتین فرقی اوندادیر کی حافظین دیالوگا وئردییی خط، روایت خطی‌دیر. آنجاق کیچیک کیچیک دیالوگ‌لارا بؤلدویوم دیالوگ‌لار «فیلم» دیالوگ‌لاری‌دیر. فیلمده، راوی یوخدور. هر شئی دیالوگ‌لارلا ایره‌لی گئدیر. آنجاق حکایه‌ده راوی وار. راوی هر ایش گؤره بیلیر. حتتا کاراکتئرلرین دیلی ایله ده دانیشا بیلیر. #فیلم دیالوگ‌لارینا اوخشایان دیالوگ‌لار، حکایه‌نین هم سرعتینی آزالدیر، هم اونون «حشویاتینی» چوخالدیر. یعنی اوزونچولوغا سبب اولور. همی ده حکایه‌ده راوی‌نین وارلیغینی و اوندا اولان اؤنملی رولونو ایتیریب باتیریر. بئله حاللاردا یعنی فیلمه بنزر دیالوگ‌لاردا، راوی اؤز گوجونو گؤستره بیلمیر. او، بونو چؤزمک اوچون (حافظ خیاوی‌دن یوخاریدا گتیردییم نمونه کیمی)، دیالوگ‌لاری اؤز روایتینه قاتاراق اوخوجویا چاتدیریر.

حافظ خیاوی‌نین #آنا_دیلیمیزده یاییلان ایلک اثری‌دیر بو اثر. ایشینه بلد اولان یازاریمیزین بو اثرینی، نثریمیزه یئنی روح و جان باغیشلایاجاغی اومید ایله عزیز دوستومو تبریک ائدیرم.

حؤرمتله – #همت_شهبازی
موغان- ۱۳۹۹/۱/۸

https://telegram.me/dusharge
@dusharge || همت شهبازی
هیأت داوران همچنین با اکثریت آرا رمان پرنده‌ها دیگر نمی‌ترسند نوشته رقیه کبیری را که حمزه فراهتی از زبان ترکی آذربایجانی به فارسی برگردانده و نشر نشانه آن را انتشار داده به دلیل کاربست درست سازه‌های داستانی، پیوند خلاقانه میان دو مقطع تاریخی، صداقت در پرداخت…
#رقیه‌_کبیری‌نین تحکیه اوسلوبو

یازان: #همت_شهبازی

#باشلانیش:
رقیه کبیری‌نین #قوشلار_داها_قورخمورلار» رومانی #مهرگان ادبی اؤدولونده تقدیره لاییق گؤرونمه‌سینه سئویندیم. اونون یارادیجیلیق استعدادینی نظره آلدیقدا، بوندان دا یوکسک یئرلره لاییق اولماسی دوشونجه‌سینده‌یم. بو ادبی اؤدولون مکافات قازانان اثرلرینی اوخومامیشام. آنجاق #ژوری_هیئت‌لری‌نین ایللر بویو یازیب یاراتدیقلارینی و اونلارین موضوع حاقدا نظر صاحیب‌لری اولمالاری‌نین آلتینا جیزیق چکمک اولار. اونلارین پروفسیونال یاناشمالاری‌نین بیر دلیلینی ده ائله، رقیه خانیم کبیری‌نین آدی گئدن اثری حاقدا وئردیک‌لری کیچیک نظرده گؤرمک اولار. اثری اوخویانلار، اونلارین دئدیک‌لری بو کیچیک نظرلرینی، اوبیئکتیو بیر نظر اولدوغونو تصدیقله‌یه‌جک‌لر. طبیعی کی بو ادبی اؤدولون تنقید ائدیجی مقامی‌ دا واردیر. او دا اؤلکه داخیلینده اولان دیل‌لرین ادبی یارادیجیلیق‌لارینی مکافات قیراغی باشقا بیر بؤلوم کیمی گتیریلمه‌سی‌ و اونلاری یئنه ده مجبورا اؤلکه‌نین رسمی دیلینه ترجمه ائدیلمه‌سی‌دیر. #مستقل_ادبی_مکافات، ادبیاتا #دئموکراتیک یاناشماق ایسته‌ییرسه اونلاری اؤز دیل‌لرینده یازیلان اثرلر ایله اؤدول‌لندیرمه‌لی ایدی. بو دیل‌لرده یازیلان اثرلری یازدیقلاری دیلده قبول ائتمه‌لی ایدی.

رقیه کبیری‌ #آنا_دیلیمیزده یاراتدیغی نثر اثرلری‌نین بدیعی کیفیتینه گؤره، همی ده سایجا چوخلوغونو نظره آلاراق کیفایت قدر ادبی محفلیمیزده تانیتدیریلماییب‌دیر. بوگونه قدر نثر ساحه‌سینده (من بیلیب اوخودوغوم قدر) بئش رومان، بئش حکایه‌لر توپلوسو و ایکی سفرنامه نثری‌نین چاپ اولماسینا شاهید اولموشوق.
«قوشلار داها قورخمورلار» اثرینه گلدیکده ایسه دئمک اولارکی اثر اوچونجو شخص دیلی ایله دئییلیر. عمومیتله رقیه کبیری، بو دیلین عوض ائدیلمز بیر استفاده‌چیسی‌دیر. بو چوخ حاللاردا یاخشی آلینیر. تکجه #ائویم رومانیندا سئچدییی بو دیل‌له راضی‌لاشا بیلمیرم. اونون دا خاص سبب‌لری واردیر.
رومانین تحکیه زامانی بلکه ده بیر ساعاتین ایچینده اولونور. نیلفرله نرگیز دنیز ساحیلینده یئرلشن لؤتگه‌ ایچینده تانینمادان بیر بیرلرینه تصادوفی اولاراق یاخینلاشیر. داها دوغروسو اونلار لؤتگه ایچینه اوتوروب یئره دوشدوکده رومان باشلاییب سونا چاتیر. حادثه زامانی ایسه، #دئموکرات_فرقه زامانیندان بو گونه‌دک اوزون بیر زامانی احاطه ائدیر.
تحکیه ایکی قولدا ایره‌لی گئدیر. نیلفرله نرگیزین حیات‌لاری چرچیوه‌سینده. هر ایکیسی سولچو بیر حرکاتا باغلی‌لیقلاری اولدوغو حالدا زامان سوره‌سینده دوشونوب ایناندیقلاری دوشونجه‌نین بهره وئرمه‌مک فاکتورو اثرین سؤز قونولارینا چئوریله‌رک اونون موتیو مرکزینده دایانیر. عمومیتله «قوشلار داها قورخمورلار» رومانی ایله «ائویم» رومانی آراسیندا اوخشارلیقلار چوخدور. هر ایکی روماندا موتیو باخیمیندان یاخینلیق‌لار وار. سیاسی مبارزه نتیجه‌سینده –خصوصیله هر ایکی اثرده سولچولوق جریانی ایله باغلی- سینیخیب یئنیلن انسانلارین دوشونجه طرزلرینی گؤرمک اولور. اونلارین آراسیندا مبارزه طرزلری‌نین ده اوخشارلیقلاری واردیر. عمومیتله مبارزه‌نی، مدنی حالدا یعنی اعلامیه یایماق و کوتله‌نی اویاندیرماق مسئله‌سینده گؤردوک‌لرینی بیلیریک. هر ایکی رومانین قهرمانلاری، توپلومون اوخوموش و ضیالی قاتلاریندان اولماسی دا باشقا بیر اوخشارلیق‌دیر. (بونو بیز «مر آغاجی‌نین کهربا گؤزلری« و «یئردن اوجا تورپاق» رومانلاریندا دا گؤروروک).
بو ایکی رومانین #تحکیه_اوسلوبو دا عینی‌دیر. هر ایکی روماندا سوژئت‌لر قهرمانین حال حاضیردا دوردوغو زامان و مکاندان کئچمیشه آخیر، آرا سیرا حالا گلیر. داها دوغروسو تحکیه زامانی کئچمیشله ایندی آراسیندا گل‌-‌گئت ائدیر. قهرمانلارین بئینی بو ایکی زامان آراسیندا اولایلاشان حادثه‌لرله اویغون آخیب گئدیر. تکجه «ائویم» رومانیندا بو بئیین آخما جریانی‌نین هم سورعتی، هم ده تحکیه بیتیشیک‌لییی تئز تئز اولور. بونا گؤره ده «ائویم» رومانی بو تئکنیکی یئرینه یئتیرمکده داها سیخلیق حال داشییر. یعنی سوژئتین تئز تئز بیتیشیک‌لییی، رومان یازاری‌نین روایت استراتئژیسینی هم گوجلندیریر، همی ده مدرن‌لشدیریر. «قوشلار...» رومانیندا ایسه، سوژئت‌لر آراسیندا بعضن حتتا نئچه بؤلوم مسافه واردیر. بونا گؤره ده #رومان سوژئتی او قدر ده یاخینلاشماییر. حتتا رومانین ایکی قهرمانی اولان نیلفرله نرگیزین باشینا گلن حادثه‌لری آیری آیریدا بیر رومان کیمی ده یازماق اولاردی. ساده‌جه یازیچی اونلاری دنیز ساحیلینده گؤروشدورمه نؤقطه‌نظرینی نظره آلاراق اونلارین سوژئت اورتاق‌لیقلاری دا بیر بیرینه یاخینلاشیر. اونلارا عاید اولان سوژئت‌لر آیری آیریجا سوژئت‌لر حساب اولونا بیلردی.
رقیه کبیری‌نین اثرلری‌نین بؤیوک استعدادی، #سوژئت_چئشیدلییی‌دیر. سوژئت چئشیدلییی‌نین اساس فاکتورور، اونلاری #آسلاق ساخلاییب (تعلیق) اونونلا باغلی یئنی
@dusharge
#فرهنگ_کنایات|| #حسین_دلدار_بناب

✍️ #حسین_دلداربناب جنابلارینی تورکجه‌میزده کینایه‌لر سؤزلویونو ایشله‌مه‌میشدن اؤنجه‌دن تانییرام. ۱۳۷۱دن. اونونلا من #تبریز_دانشگاهیندا همکلاس اولموشام. او زامانلار داها چوخ #نثر (رومان، حکایه، تنقید و..‌.) اوخویاردی. بونلارین کناریندا خاص بیر مسئله‌یه ده ماراقلی ایدی: #فتوت‌نامه‌لره. هئچ بیر کیمسه‌نین ماراغینی چکمه‌ین بیر موضوع اونون ماراغینی چکه‌رک بوتون فتوت‌نامه‌لری اوخوماغا باشلامیشدی.
اوزون مدت سونرا اونون #فرهنگ_کنایات کیتابی چیخاندا دا هئچ تعجب‌لنمه‌دیم. چونکی بیلیردیم او، هر زامان خاص بیر شئیین، اوزرینده ایشله‌نیلمه‌ین بیر شئیین آختاریشیندادیر‌. بیزیم هر ایکیمیزین اوستادلاریمیز اولان دکتر #منصور_ثروت و مرحوم دکتر #رضا_انزابی_نژاد بو ایشی فارس دیلینده یازدیقلاری فرهنگ کنایات کیتابیندا گؤرموشدولر. اونلار بو سؤزلری عمومیتله چاغداش فارس دیلینده یازیلان نثر اثرلری او جومله‌دن: #جمالزاده، #هدایت، #چوبک کیمی ناثیرلرین کیتابلارینا اساسلاناراق توپلامیشدیلار. دوستوم جناب دلدار ایسه #آنا_دیلیمیزده ایشلکده اولان کینایه‌لری توپلاییب آچیقلامیشدیر. ایشین نه قدر اهمیتلی اولماسینی یازارلیقلا مشغول اولانلار بیلرلر. بونون عیانی مثالی دوستوم جناب #شریف_مردی نین اونون حاقدا اولان یازیسی‌دیر.

حؤرمتله #همت_شهبازی‌
موغان - ۱۴۰۰/۴/۷


کنایه‌لره عاید مکتوب
«شریف مردی»

✍️ ایلک اؤنجه عزیز محققیمیز میرحسین دلداربناب جنابلارینا درین سایغیلاریمی بیلدیریب تشکور ائله‌ییرم. لاپ ائله بیرینجی برنامه‌دن ایندییه کیمی سؤزلرین، دئییم‌لرین و کینایه‌لرین هامیسینا دؤنه دؤنه قولاق آسمیشام، چوخلارینی هئچ ائشیتمه‌میشدیم، چوخلارینی ائشیتمیشدیم آنجاق آنلامینی بیلمیردیم یوخسا قوللانیمینی بیلمیردیم. هر حالدا بئله سؤزلر و دئییم‌لر بیزیم دیلیمیزین زنگین خزینه‌سینین بیر لایه‌سی اولاراق، قولانماغی، قوللانما باشاریسی، دانیشدیغیمیزین و بلکه ده یازیمیزین نئچه قاتلی، رنگلی اولدوغو و گئنیش معنادا ایفاده گوجوموزه یاردیم اولماسینا اینانیرام. ایشین نه درجه‌ده اهمیت‌لی اولدوغونا منیم دانیشماغیم هئچ ده گرک دَییل دیر. اوتوز ایل بیر ایشین اوغروندا زامان آییرماق ایسه، جناب دلدارین سؤزه، فرهنگه و اؤز آنا دیلینه نئجه اؤنم وئریب اوغروندا چالیشدیغینی گؤرسه‌دیر. بونلاردان واز کئچیرم. سؤز بعضی کلمه‌لره و بعضی حیطه‌لره مخصوص اولان کلمه‌لردن گئدیر. ایکی هفته بوندان قاباق دا بیر پارا سؤزلر دئمیشدیم آنجاق چالیشاجاغام داها ییغجام شکیلده نظریمی دئیم.
مساله‌یه نئچه یؤنلو گیریشمک اولار؛ آنجاق بوردا سؤز دیلیمیزده اولان بعضی دئییم‌لر و سؤزلردن گئتدییینه گؤره ائله من ده او آچیدان گیرمک ایسته‌ییرم. سؤز بو دیر: دیلیمیزده اولدوغو و بیزلرین ده بیلدیییمیز بعضی کلمه‌لری فرهنگی بیر دیسکورس یا گفتمان‌دا نئجه ایشله‌ده بیلریک یوخسا ایشله‌تمه‌یینه نجور باخا بیلریک؟
بیر: عرف، شرم، حیا و ادب، دئیه تانینان حیطه‌نین نسبی آنلامی وار؛ اؤلکه‌دن اؤلکه‌یه، فرهنگ‌دن فرهنگه بونلارین حیطه‌سی و تعریفی بوسبوتون فرقلی دیر.
ایکی: قُبح دئیه تانینان بیر قاورامین باغلی و سویوت تعریفی یوخ دیر. اینسان باشقاسینین یانیندا اؤزل یئرینی گؤرسه‌تمه‌یه یوخسا اوندان دانیشماغا قباحت دئیه بو ایشی گؤرمه‌سه ده، ائله همن قونودا بیر اوزمانین یانیندا چوخ راحات داورانیر. بئله ایسه دیسکورس یوخسا پارادایم دییشینجه هر شئی آلت اوست اولابیلر.
اوچ: اون هفته‌دیر، جناب دلدار بنابین اوتوز ایل امه‌یینه سایقی دویاراق گؤردویو ایشلردن بیر شِمّه‌سینی فرهنگی و ادبی بیر دیسکورس‌دا، اؤز ایسته‌ییمیزله قولاق آسیریق. قونو ایسه ائله ایلک باشدان بیلدیییمیز اینسان گؤوده‌سینه عایید اولان دئییم‌لر دیر.
اوسته دئدیییم سؤزلره باشقا نئچه سؤز داها آرتیریرام.
بیر: ویکتوریا دؤنمینه عایید اولان دب، عرف، دیسکورس و پارادایمی، جسارتلی دوشونورلر، چؤزولمز سانیلان چیزگیلری پوزاراق بشرین ساختا و أل‌آیاغا دولاشان سینیرلاری گئنیشله‌ندیریب، اونون اینسان گؤوده‌سی ایله باریشدیراراق چئشیتلی آلانلارا یول آچماغی باشاردیلار. بونلاردان بیری روانکاوی علمی‌دیر.
ایکی: ییرمینجی یوز ایلین فلسفه‌سینین تمل داشلاریندان اولان، اون دوققوزونجو یوز ایلین بوتون فلسفی باخیشینی قیراغا قویان، فردریش نیچه، اؤز فلسفه‌سینین بینوره‌سینی اینسان بدنینه قاییداراق قویدو. بدن ایسه بیر بوتون دیر.
اوچ: بیر شئییین آدی اولماسا، (یانی سؤزه گلمه‌سه... وَعَلَّمَ آدَمَ الْأَسْمَاءَ كُلَّهَا) اوزرینده فیکیر یوروتمک یوخسا اونا گؤره دویقو پایلاشماق
@dusharge
آردی وار