#лікбез
Хачу параіць суполку “Укантакце” - “Забраны край. 1925-1929”.
Тэматыка суполкі вельмі блізкая тэматыцы канала “Беларускі піонэр”. “Забраны край” асвятляе падзеі ў міжваеннай Беларусі 1925-29 гадоў, як у БССР так і ў Заходняй Беларусі. Пасты там з’яўляюцца рэдка, але ўсе яны вельмі грунтоўныя і прысвечаныя пэўным тэмам, ад выхада кніг і фільмаў, да газетных дыскусій.
Хачу параіць суполку “Укантакце” - “Забраны край. 1925-1929”.
Тэматыка суполкі вельмі блізкая тэматыцы канала “Беларускі піонэр”. “Забраны край” асвятляе падзеі ў міжваеннай Беларусі 1925-29 гадоў, як у БССР так і ў Заходняй Беларусі. Пасты там з’яўляюцца рэдка, але ўсе яны вельмі грунтоўныя і прысвечаныя пэўным тэмам, ад выхада кніг і фільмаў, да газетных дыскусій.
#лікбез
100 гадоў ІнБелКульту.
Цэнтральная навуковая біблітэка імя Я.Коласа пры Акадэміі навук падрыхтавала інтэрактыўны сайт з нагоды юбілея Інстытута Беларускай культуры з якога бярэ пачатак гісторыя белару кай Акадэміі навук:
http://csl.bas-net.by/inbelcult/
100 гадоў ІнБелКульту.
Цэнтральная навуковая біблітэка імя Я.Коласа пры Акадэміі навук падрыхтавала інтэрактыўны сайт з нагоды юбілея Інстытута Беларускай культуры з якога бярэ пачатак гісторыя белару кай Акадэміі навук:
http://csl.bas-net.by/inbelcult/
#лікбез
Заметка пра незакончаны фантастычны раман "Вызваленне сіл" Змітрака Астапенкі 1932 года, які мог стаць першым НФ-раманам у Беларусі:
https://fantlab.ru/blogarticle75099
Заметка пра незакончаны фантастычны раман "Вызваленне сіл" Змітрака Астапенкі 1932 года, які мог стаць першым НФ-раманам у Беларусі:
https://fantlab.ru/blogarticle75099
FantLab.ru
Papyrus: Белорусская фантастика. Персоналии. Змитрок Астапенко (Беларуская фантастыка. Персаналіі. Змітрок Астапенка)
Змитрок Астапенко (Змітрок Астапенка) Змитрок Астапенко должен был стать автором первого белорусского научно-фантастического романа, но судьба распорядилась иначе. В 1932 году в двух номерах журнала "Маладняк" молодой автор, до этого более известный как поэт…
#лікбез
Вялічэзны артыкул пра лёс рэпрэсаванага ў 1930-я гады беларускага навукоўцы, прафесара геаграфіі БДУ і акадэміка БАН Аркадзя Смоліча на сайце "Сибирь. Реалии":
https://www.sibreal.org/a/polveka-semya-rasstrelyannogo-professora-iskala-ego-sledy/31509463.html
Вялічэзны артыкул пра лёс рэпрэсаванага ў 1930-я гады беларускага навукоўцы, прафесара геаграфіі БДУ і акадэміка БАН Аркадзя Смоліча на сайце "Сибирь. Реалии":
https://www.sibreal.org/a/polveka-semya-rasstrelyannogo-professora-iskala-ego-sledy/31509463.html
Сибирь.Реалии
"Казалось, никто не сможет разлучить нас". Полвека семья расстрелянного профессора искала его следы
Одного из первых руководителей Белорусской Народной Республики, автора первого учебника географии Беларуси, выдающегося географа и экономиста Аркадия Смолича арестовали в 1930 году по сфабрикованному делу "Союза вызволения Беларуси". Жена с тремя маленькими…
#лікбез
Учора ў Нацыянальным гістарычным музеі адчынілася выстава “Лёс музея - лёс краіны”, прысвечаная гісторыі стварэння музея і яго развіцця ў пешыя дзесяцігоддзі існавання БССР.
На выставе прадстаўленыя разнастайныя музейныя экспанаты, сабраныя супрацоўнікамі музея ў 1919–1950-х гадах. Гэта ўнікальныя знаходкі з першых у краіне археалагічных раскопак, прадметы сялянскага і гарадскога побыту, фатаграфічныя здымкі і замалёўкі з этнаграфічных экспедыцый 1920-х гадоў, творы мастацтва, звезеныя з палацаў і маёнткаў у 1918–1919 гг., культавыя рэчы, рукапісы, кнігі і шмат іншага.
Раздзелы экспазіцыі адлюстроўваюць самыя значныя этапы гісторыі музея: Абласны музей 1919 г., дзейнасць Беларускага дзяржаўнага музея 1920-х гадоў, музейная ўстанова ў 1930-я гады, лёс музейных калекцый ў гады Вялікай Айчыннай вайны і пасляваенны час, праца Арганізацыйнай групы па падрыхтоўцы Беларускага дзяржаўнага гісторыка-краязнаўчага музея, адкрыццё экспазіцыі 1967 годзе.
Учора ў Нацыянальным гістарычным музеі адчынілася выстава “Лёс музея - лёс краіны”, прысвечаная гісторыі стварэння музея і яго развіцця ў пешыя дзесяцігоддзі існавання БССР.
На выставе прадстаўленыя разнастайныя музейныя экспанаты, сабраныя супрацоўнікамі музея ў 1919–1950-х гадах. Гэта ўнікальныя знаходкі з першых у краіне археалагічных раскопак, прадметы сялянскага і гарадскога побыту, фатаграфічныя здымкі і замалёўкі з этнаграфічных экспедыцый 1920-х гадоў, творы мастацтва, звезеныя з палацаў і маёнткаў у 1918–1919 гг., культавыя рэчы, рукапісы, кнігі і шмат іншага.
Раздзелы экспазіцыі адлюстроўваюць самыя значныя этапы гісторыі музея: Абласны музей 1919 г., дзейнасць Беларускага дзяржаўнага музея 1920-х гадоў, музейная ўстанова ў 1930-я гады, лёс музейных калекцый ў гады Вялікай Айчыннай вайны і пасляваенны час, праца Арганізацыйнай групы па падрыхтоўцы Беларускага дзяржаўнага гісторыка-краязнаўчага музея, адкрыццё экспазіцыі 1967 годзе.
#лікбез
Вялікі артыкул пра гісторыю Мінскай балотнай станцыі з фотаздымкамі 1932 года.
https://dapamoznik.blogspot.com/p/blog-page_28.html
Вялікі артыкул пра гісторыю Мінскай балотнай станцыі з фотаздымкамі 1932 года.
https://dapamoznik.blogspot.com/p/blog-page_28.html
Blogspot
Истоки исследования белорусских болот
Здание музея Минской болотной станции 1932 год Болота — неотъемлемая часть ландшафтов Беларуси, несомненно, их изучали всегда. Но первые док...
#кнігібсср #лікбез
Пра першую беларускую кнігу па шашках Якава Гордзіна 1932 года піша Віталь Аніська.
https://telegra.ph/Pershaya-belaruskaya-kn%D1%96ga-pa-shashkah-09-06
Пра першую беларускую кнігу па шашках Якава Гордзіна 1932 года піша Віталь Аніська.
https://telegra.ph/Pershaya-belaruskaya-kn%D1%96ga-pa-shashkah-09-06
#лікбез
Артыкул пра наркама сельскай гаспадаркі БССР і яго аграрную палітыку ў 1920-я:
https://tttttt.me/onlinerby/38214
Артыкул пра наркама сельскай гаспадаркі БССР і яго аграрную палітыку ў 1920-я:
https://tttttt.me/onlinerby/38214
Telegram
Onliner
Около ста лет назад активно продвигалась идея, что Беларусь может стать Данией на востоке Европы: один нарком решил, что страны схожи по бедности земельных ресурсов, поэтому могут рассчитывать только на эффективное сельское хозяйство. Явление позже назвали…
#лікбез
Артыкул пра першы чэмпіянат Менску па шашках, які пачаўся роўна 100 гадоў таму (аўтар Віталь Аніська):
https://telegra.ph/100-gado%D1%9E-tamu-pacha%D1%9Esya-pershy-chehmp%D1%96yanat-M%D1%96nska-pa-shashkah-12-15
Артыкул пра першы чэмпіянат Менску па шашках, які пачаўся роўна 100 гадоў таму (аўтар Віталь Аніська):
https://telegra.ph/100-gado%D1%9E-tamu-pacha%D1%9Esya-pershy-chehmp%D1%96yanat-M%D1%96nska-pa-shashkah-12-15
Telegraph
100 гадоў таму пачаўся першы чэмпіянат Мінска па шашках
15 снежня 1922 года ў клубе Карла Маркса пачаўся шашачны турнір “на чэмпіёна горада Менску”.
Мінск і мінчане 1920я.jpg
1.3 MB
#лікбез
Артыкул Таццяны Агеенка пра жыллёвыя ўмовы вядомых жыхароў Менска ў 1920-я гады, напісаны на падставе матэрыялаў фонда Цэнтральнага статыстычнага упраўлення БССР (Ф. 30 НАРБ) за 1926-28 гг.
"Краязнаўчая газета" №10 2023.
Артыкул Таццяны Агеенка пра жыллёвыя ўмовы вядомых жыхароў Менска ў 1920-я гады, напісаны на падставе матэрыялаў фонда Цэнтральнага статыстычнага упраўлення БССР (Ф. 30 НАРБ) за 1926-28 гг.
"Краязнаўчая газета" №10 2023.
#лікбез
У тых падпісчыкаў, хто зараз у Мінску ці недалёка, у бліжэйшыя дні ёсць цудоўная магчымасць набыць адну з галоўных кніг па гісторыі даваеннага Мінска - двухтомнік Л.Маракова "Галоўная вуліца Мінска" - за адносна невялікія грошы. На Мінскай міжнароднай кніжнай выставе, якая сёння адчынілася, на стэндзе "Мастацкая літаратура" за 2 тома просяць усяго 68 рублёў (у розніцы яны каштуюць у разы два даражэй).
У тых падпісчыкаў, хто зараз у Мінску ці недалёка, у бліжэйшыя дні ёсць цудоўная магчымасць набыць адну з галоўных кніг па гісторыі даваеннага Мінска - двухтомнік Л.Маракова "Галоўная вуліца Мінска" - за адносна невялікія грошы. На Мінскай міжнароднай кніжнай выставе, якая сёння адчынілася, на стэндзе "Мастацкая літаратура" за 2 тома просяць усяго 68 рублёў (у розніцы яны каштуюць у разы два даражэй).
#звязда #лікбез
Як "Звезда" стала "Зьвяздой".
9 жніўня 1927 года у дзень свайго дзесяцігоддзя галоўная партыйная газета БССР "Звезда" выйшла пад новай беларускай назвай "Зьвязда" (згодна з арфаграфіяй таго часу), ад гэтага моманту і да сёння газета выходзіць цалкам па-беларуску.
Рашэнне аб пераводзе партыйнай прэсы на беларускую мову было прынятае яшчэ ў 1924 годзе, калі на II сесіі ЦВК БССР была зацверджана на дзяржаўным узроўні палітыка беларусізацыі. Але ў дачыненні да "Звезды" працэс зацягнуўся на 3,5 гады. Зрэшты, не гледзячы на рускамоўную назву, у першую палову 1920-х газета фактычна была двухмоўнай - цэлыя раздзелы, асабліва прысвечаныя вясковым справам, у "Звезде" даваліся на беларускай мове, і з часам колькасць беларускамоўных артыкулаў павялічвалася.
Больш падрабязна пра тое, як "Звезда" пераходзіла на беларускую мову, можна пачытаць у артыкуле на старонцы сучаснай газеты "Звязда" (спасылка).
У якасці ілюстрацыі: две шапкі газеты за жнівень 1927 года №178 са старой назвай і №179 з новай.
Як "Звезда" стала "Зьвяздой".
9 жніўня 1927 года у дзень свайго дзесяцігоддзя галоўная партыйная газета БССР "Звезда" выйшла пад новай беларускай назвай "Зьвязда" (згодна з арфаграфіяй таго часу), ад гэтага моманту і да сёння газета выходзіць цалкам па-беларуску.
Рашэнне аб пераводзе партыйнай прэсы на беларускую мову было прынятае яшчэ ў 1924 годзе, калі на II сесіі ЦВК БССР была зацверджана на дзяржаўным узроўні палітыка беларусізацыі. Але ў дачыненні да "Звезды" працэс зацягнуўся на 3,5 гады. Зрэшты, не гледзячы на рускамоўную назву, у першую палову 1920-х газета фактычна была двухмоўнай - цэлыя раздзелы, асабліва прысвечаныя вясковым справам, у "Звезде" даваліся на беларускай мове, і з часам колькасць беларускамоўных артыкулаў павялічвалася.
Больш падрабязна пра тое, як "Звезда" пераходзіла на беларускую мову, можна пачытаць у артыкуле на старонцы сучаснай газеты "Звязда" (спасылка).
У якасці ілюстрацыі: две шапкі газеты за жнівень 1927 года №178 са старой назвай і №179 з новай.
#лікбез #архітэктурабсср
Цікавыя матэр'ялы па архітэктуры канструктывізма ў Беларусі выклаў сёння Беларускі дзяржаўны архіў навукова-тэхнічнай дакументацыі (БДАНТД) на сваёй старонцы - віртуальная выстаўка "КОНСТРУКТИВИЗМ В ИСТОРИИ ГОРОДА МИНСКА":
https://bdantd.by/konstruktivizm_v_istorii_goroda_minska/
Цікавыя матэр'ялы па архітэктуры канструктывізма ў Беларусі выклаў сёння Беларускі дзяржаўны архіў навукова-тэхнічнай дакументацыі (БДАНТД) на сваёй старонцы - віртуальная выстаўка "КОНСТРУКТИВИЗМ В ИСТОРИИ ГОРОДА МИНСКА":
https://bdantd.by/konstruktivizm_v_istorii_goroda_minska/
#лікбез
Да гісторыі шахмат і шашак у міжваеннай БССР -
артыкул В.Аніські "Выязныя матчы беларускай зборнай у 1934 і 1935 гадах":
https://telegra.ph/Vyyaznyya-matchy-belaruskaj-zbornaj-u-1934-%D1%96-1935-gadah-07-06
Да гісторыі шахмат і шашак у міжваеннай БССР -
артыкул В.Аніські "Выязныя матчы беларускай зборнай у 1934 і 1935 гадах":
https://telegra.ph/Vyyaznyya-matchy-belaruskaj-zbornaj-u-1934-%D1%96-1935-gadah-07-06
Telegraph
Выязныя матчы беларускай зборнай у 1934 і 1935 гадах
У сярэдзіне 1930-х гадоў беларуская шахматна-шашачная зборная двойчы выязджала на таварыскія сустрэчы за межы рэспублікі. Першая паездка адбылася па маршруце Мінск – Варонеж – Масква – Смаленск – Мінск з 4 па 13 чэрвеня 1934 года. У склад зборнай прафсаюзаў…
#лікбез
Дарэчы, у міжваеннай БССР усе суботы былі працоўнымі. Выходнымі былі толькі нядзелі і святочныя дні, якіх было не так і шмат.
Пры гэтым з 1928 года паступова стаў ажыццяўляцца пераход да 7-гадзіннага рабочага дню, але пры 6-ці працоўных днях рабочы тыдзень атрымліваўся роўны 42 гадзінам, што адрозніваецца ад сёняшніх 40 гадзін стандарту.
2 выходных дні на тыдзень - гэта ужо дасягненне хрушчоўскай эпохі (прыняты ў 1957 годзе да 40-годдзя Рэвалюцыі). Праўда, 42-гадзінны рабочы тыдзень тады пакінулі, так што працаваць у некаторыя дні прыходзілася даўжэй за 8 гадзін.
Дарэчы, у міжваеннай БССР усе суботы былі працоўнымі. Выходнымі былі толькі нядзелі і святочныя дні, якіх было не так і шмат.
Пры гэтым з 1928 года паступова стаў ажыццяўляцца пераход да 7-гадзіннага рабочага дню, але пры 6-ці працоўных днях рабочы тыдзень атрымліваўся роўны 42 гадзінам, што адрозніваецца ад сёняшніх 40 гадзін стандарту.
2 выходных дні на тыдзень - гэта ужо дасягненне хрушчоўскай эпохі (прыняты ў 1957 годзе да 40-годдзя Рэвалюцыі). Праўда, 42-гадзінны рабочы тыдзень тады пакінулі, так што працаваць у некаторыя дні прыходзілася даўжэй за 8 гадзін.
Беларускі піонэр
Сёння ў Нацыянальным Гістарычным музеі ў Мінску адчынілася створаная сумесна з Нацыянальным Архівам Рэспублікі Беларусь выстава "Забытая экпедыцыя. 100 год", прысвечаная 100-годдзю экспедыцыі па БССР Шлюбскага і Дашкевіча, арганізаванай Інстытутам Беларускай…
#лікбез
Выйшла кніга, прысвечаная 100-годдзю этнаграфічнай экспедыцыі па БССР Шлюбскага і Дашкевіча, арганізаванай ІнБелКультам у 1923-м годзе. Нядаўна ў Нацыянальным Гістарычным музеі ў Мінску была выстава на гэтую ж тэму.
Выйшла кніга, прысвечаная 100-годдзю этнаграфічнай экспедыцыі па БССР Шлюбскага і Дашкевіча, арганізаванай ІнБелКультам у 1923-м годзе. Нядаўна ў Нацыянальным Гістарычным музеі ў Мінску была выстава на гэтую ж тэму.
#лікбез
Роўна 97 гадоў таму 8 снежня 1926 года Прэзідыюмам ЦВК БССР была прынята пастанова аб далучэнні да БССР Рэчыцкага і Гомельскага паветаў са складу былой Гомельскай губерні РСФСР.
Тэкст пастановы на беларускай і рускай мовах пададзены са "Збора законаў і загадаў рабоча-сялянскага ураду БССР" №50 1926 года.
Роўна 97 гадоў таму 8 снежня 1926 года Прэзідыюмам ЦВК БССР была прынята пастанова аб далучэнні да БССР Рэчыцкага і Гомельскага паветаў са складу былой Гомельскай губерні РСФСР.
Тэкст пастановы на беларускай і рускай мовах пададзены са "Збора законаў і загадаў рабоча-сялянскага ураду БССР" №50 1926 года.
#лікбез
Таксама ў той жа дзень 8 снежня 1926 года з нагоды далучэння да БССР Рэчыцкага і Гомельскага паветаў была апублікавана адозва Прэзідыюма ЦВК БССР да ўсіх працоўных Савецкай Беларусі.
Тэкст пастановы на беларускай і рускай мовах пададзены са "Збора законаў і загадаў рабоча-сялянскага ураду БССР" №50 1926 года.
Таксама ў той жа дзень 8 снежня 1926 года з нагоды далучэння да БССР Рэчыцкага і Гомельскага паветаў была апублікавана адозва Прэзідыюма ЦВК БССР да ўсіх працоўных Савецкай Беларусі.
Тэкст пастановы на беларускай і рускай мовах пададзены са "Збора законаў і загадаў рабоча-сялянскага ураду БССР" №50 1926 года.
#лікбез
Лонгрыд ан Нацыянальнага мастацкага музея Беларусі пра скульптара Абрама Жорава, які працаваў у БССР у міжваенны час:
https://artmuseum.by/online/u-maisterniu-ne-viarnulisia-abram-zhorau
Лонгрыд ан Нацыянальнага мастацкага музея Беларусі пра скульптара Абрама Жорава, які працаваў у БССР у міжваенны час:
https://artmuseum.by/online/u-maisterniu-ne-viarnulisia-abram-zhorau
Нацыянальны Мастацкі Музей Рэспублікі Беларусь
У майстэрню не вярнуліся... Абрам Жораў - Нацыянальны Мастацкі Музей Рэспублікі Беларусь