🇦🇿 bilinc بیلینج
(şüur ❌ شۆعۇر)

🏴󠁧󠁢󠁥󠁮󠁧󠁿 Consciousness
فار= شعور، خودآگاهی، ماهیت‌ ذهن
(شعور، ماهیت، ذهن=عربی)
🇩🇪 das Bewusstsein
🇹🇷 bilinç , şuur
@Azturkce 𐰋𐰃𐰠𐰃𐰨

اورمو گؤلونون آجیناجاقلی دورومو اوچون آیاقلانمالیییق.

#burada_bir_deniz_ölür

Urmu gölünün acınacaqlı durumu üçün ayaqlanmalıyıq.
#بورادا_بیر_دنیز_اؤلور

به خاطر وضعیت وخیم دریاچه اورمیه باید بپاخیزیم.
@Azturkce

صفالؽ چئشمه‌دن سۇ ایچن حئیوان
ایچدیگی چئشمه‌نین گؤزۆنۆ بیلمز

خالقؽنؽن تاریخینی بیلمه‌ین اینسان،
اؤزۆنـۆ تانؽـمـاز، سـؤزۆنـۆ بیـلمـز.
👤: بختیار واهاب‌زاده

Səfalı çeşmədən su içən heyvan
içdiyi çeşmənin gözünü bilməz.

Xalqının tarixini, bilməyən insan,
Özünü tanımaz, sözünü bilməz.
👤: Bəxtiyar Vahabzadə
@dushunenturk

🇦🇿 bələk بَلَک
qundaq قۇنداق

bələkləmə بَلَکله‌مه
qundaqlama قۇنداقلاما

🏴󠁧󠁢󠁥󠁮󠁧󠁿 Swaddling, Swaddling bands
فار= قنداق (=تُرکی)
قنداق کردن، در قنداق پیچیدن
🇩🇪 das Wickeln, Fatschen
wickeln
🇹🇷 kundak, belek
Kundaklama
@Azturkce

🇦🇿 sayğac سایغاج
sayac سایاج
su / qaz / qıvıl sayğacı/sayacı
قؽوؽل / سۇ / قاز سایغاجؽ/سایاجؽ

🏴󠁧󠁢󠁥󠁮󠁧󠁿 meter, metering
electricity meter, electric meter
electrical meter, energy meter
kilowatt-hour meter
Water metering
gas meter
فار= کنتور (=فرانسوی)
کنتور آب / برق / گاز
(کنتور=فرانسوی، برق=عربی، گاز=نامعلوم)
🇩🇪 der Zähler
der Stromzähler (Elektrizitätszähler)
der Wasserzähler(Wassermesser)
der Gaszähler
🇹🇷 sayaç
su / gaz / elektirik(kıvıl) sayacı
@Azturkce

🇦🇿 çıxılmaz (küçə, yol və.s)
چؽخؽلماز (کۆچه، یۏل و…)

🏴󠁧󠁢󠁥󠁮󠁧󠁿 dead end, cul-de-sac
no through road, no exit road
فار= بن بست (جاده، راه، کوچه)
🇩🇪 die Sackgasse
🇹🇷 çıkmaz (sokak, yol)
@Azturkce

🇦🇿 taxıc 🔌 تاخؽج
——————————————
taxıclıq ⬜️ تاخؽجلؽق
taxıc yuvası ⬜️ تاخؽج یۇواسؽ
yuva 🔳 یۇوا
——————————————
(ştepsel, vilka, fiş❌ rozetka)
(دوشاخه ❌ پریز)

🏴󠁧󠁢󠁥󠁮󠁧󠁿 plug 🔌 socket ⬜️
فار= دوشاخه 🔌 پریز ⬜️
(پریز= فرانسوی)
🇩🇪 der Stecker 🔌
die Steckdose ⬜️
🇹🇷 fiş 🔌 priz ⬜️
@Azturkce

Tat/ tacik/Farsların bir-birinin canına düşməsini dörd gözlə gözləyirdik, gec-tez olacaqdı, indi isə görürük. 😉

تات/تاجیک/فارس‌لارین بیر-بیرینین جانینا دوشمه‌سینی دؤرد گؤزله گؤزله‌ییردیک، گئج-تئز بو ایش اولاجاقدی، ایندی ایسه گؤروروک.😉

😊💜

▁▁▁▁◕︎︎◕✥🌻✥◕︎︎◕▁▁▁▁
@laylalar

🎧 دیوان لغات التورک‌دن

Divan-u Lüğat əl-Türk-dən

🎤اوخویان : اوغور_ایشیلاک
Oxuyan= Uğur Işılak

Sözləri:
Alplar arıg alkışur
Küc bir kılıb arkaşur
Bir-birüze alkaşur
Edgermedip ok atar

Keldi berü artıru
Berdi ilin ertürü
Munda kalıp olturu
Bükri bolup ün büter

Yabgu maŋa ilindi
Emgek körü olındı
Kılmışıŋa ilendi
Tutgun bolup ol katar

Küçi tengi tokışdı
Oguş konum okuştı
Çerig tapa yakıştı
Bizge kelip öç öter.

Kurvı çuvaç kuruldı
Tuğum tikip uruldı
Süsi otu oruldı
Kançuk kaçar, ol tutar

Kanı akıp yoşuldı
Kabı kamıg teşildi
Ölüg birle koşuldı
Togmuş küni uş batar

Yabgu maŋa ilindi
Emgek körü olındı
Kılmışıŋa ilendi
Tutgun bolup ol katar

Küçi tengi tokışdı
Oguş konum okuştı
Çerig tapa yakıştı
Bizge kelip öç öter.
@Azturkce

📖 Divanu Lüğat-əl-Türkdən Azərbaycan Türkcəsinə çevirisi
💢🌀🌀🌀🌀🌀🌀🌀🌀💢
Alplar yaman savaşır(əlləşir, dalaşır)
Güc birliyi edib arxalaşır
Bir-birini övərlər(alqışlayar)
Düşünmədən(dayanmadan) ox atar

gəldi bəri artıqraq(qalabalıqca)
(Zorunlu olaraq) verdi elini(ölkəsini) bağışladı(keçdi)
Munda(bunda/munlu/bunalımda) qalıb otururur
(Beli)bükülüb, səsi(ünü,hünü) çıxmır

Yabqu mənə ilişdi(əsir oldu)
Əmək çəkdi, canından bıxdı
Qılmışları(etdikləri) üçün iləndi(ilənc/nifrin etdi)
Tutsaq(dustaq) oldu, dərdi(qat-qat) artdı

gücü yetənə-dək toqquşdu(döyüşdü)
Oğuş-evin çağırdı
Çerilərə doğru yaxınlaşdı
Bizə gəlib öc istər.

xan çadırı(xaqan otağı/alaçığı) quruldu
tuğum dikilib (çalğı,kös)vuruldu
Yağı otu kimi oraqlandı(biçildi, vuruldu)
Necə qaçar(qaçsa), o tutar

Qanı axıb boşaldı(fışqırdı)
Qabığı(dərisi) hamısı(bütünü) deşildi
Ölülərlə bir oldu(ölülərə qoşuldu)
Doğmuş günəşi isə batar

Yabqu mənə ilişdi(əsir oldu)
Əmək çəkdi, canından bıxdı
Qılmışları(etdikləri) üçün iləndi(ilənc/nifrin etdi)
Tutsaq(dustaq) oldu, dərdi(qat-qat) artdı

gücü yetənə-dək toqquşdu(döyüşdü)
Oğuş-evin-obasın çağırdı(oxudu)
Çerilərə doğru yaxınlaşdı
Bizə gəlib öc istər.

Çeviri=> Məhəmət Polatlı
@Azturkce

۱۳۲۴-۱۳۲۵ تبریز باشکندلی آزربایجان میلی حؤکۆمتی چاغؽ مارشلاردان بیری ده «ستارخان ائلی مارشؽ» ایدی.

بۇ مارش بؤیۆک آزربایجان (گونئی-قوزئی آزربایجان) اۆلکۆسۆنۆ(مفکوره‌سینی) یئنی بیر اۏلای گؤسترن‌لره، آزربایجان میلی حؤکۆمت اؤندرلرینی تۆرکچۆلۆک اۆلکۆسۆندن یۏخسۇن گؤسترن‌لره و میللی حؤکۆمتی بؤلگه‌چیلیک ایله سۇچلایان‌لارا قاپاق اۏلسۇن.

سؤزلری:
ستارخان ائلی‌ییک قۏرخمارؽق قاندان
دؤیۆش‌لرده چؽخدؽق هر ایمتاحاندان
گۆل‍‍ـله‌لر یاغسا دا گؤیدن هر یاندان
ستارخان ائلی‌ییک قۏرخمارؽق قاندان
عالمه سس‌ سالؽب خالقؽمؽن سسی
یایؽلؽر هر یانا ظفر نغمه‌سی

یاشا آنا وطن یاشا مین یاشا
چکدیگین زحمت‌لر گئتمه‌سین بۏشا
گونئی ده ، قوزئی ده گرک قۏوۇشا
یاشا آنا وطن یاشا مین یاشا
عالمه سس‌ سالؽب خالقیمین سسی
یایؽلؽر هر یانا ظفر نغمه‌سی

آل- الوان بزه‌نسین وطن تۏرپاغی
قۏرخۇیا دۆشۆبدۆر آمانسؽز یاغؽ
دالغالان یۇردۇمۇن شانلؽ بایراغؽ
آل- الوان بزه‌نسین وطن تۏرپاغی
عالمه سس‌ سالؽب خالقؽمؽن سسی
یایؽلؽر هر یانا ظفر نغمه‌سی
@Azturkce

1945-1946 Təbriz başkəndli Azərbaycan milli höküməti çağı marşlardan biri də «Səttarxan eli marşı» idi.

Bu marş böyük Azərbaycan(güney-quzey Azərbaycan) ülküsünü (məfkürəsini) yeni bir olay göstərənlərə, Azərbaycan milli hökümət öndərlərini Türkçülük ülküsündən yoxsun göstərənlər və milli höküməti bölgəçilik ilə suçlayanlara qapaq olsun.

Pişəvərinin yanında olan xanım Səttarxanın qızıdır və Milli höküməti qoldayır.

Sözləri:
Səttarxan eliyik qorxmarıq qandan
Döyüşlərdə çıxdıq hər imtahandan
Güllələr yağsa da göydən hər yandan
Səttarxan eliyik qorxmarıq qandan
Aləmə səs salıb xalqımın səsi
Yayılır hər yana zəfər nəğməsi

Yaşa ana vətən yaşa min yaşa
Çəkdiyin zəhmətlər getməsin boşa
Güney də Quzey də gərək qovuşa
Yaşa ana vətən yaşa min yaşa
Aləmə səs salıb xalqımın səsi
Yayılır hər yana zəfər nəğməsi

Al-əlvan bəzənsin vətən torpağı
Qorxuya düşübdür amansız yağı
Dalğalan yurdumun şanlı bayrağı
Al-əlvan bəzənsin vətən torpağı
Aləmə səs salıb xalqımın səsi
Yayılır hər yana zəfər nəğməsi
@Azturkce

🇦🇿 keçid törəni کئچید تؤره‌نی
(Parad - resm-keçid❌ رژه)

🏴󠁧󠁢󠁥󠁮󠁧󠁿 Parade
فار= رژه
🇩🇪 die Parade
🇹🇷 geçit töreni
----------------------------------
یک سال از روی رژه تاریخی گذشت.

رژه پیروزی ارتش آزربایجان در باکو
با شعار قاراباغ آزربایجان بود و آزربایجان شد!

مثل ارک تبریز، ساوالان و قلعه الینجه استوار هستیم!
برای آنهایی که به ما سنگ می‌اندازند تورک به دنیا آمده‌ایم.
خیلی مسعودیم که تورک به دنیا آمده‌ایم!
مفتخریم که تُرک به دنیا آمده‌ایم!

Əlincə, Savalan, Ərk doğulmuşuq
Bizə daş atana Türk doğulmuşuq
Nə yaxşı, nə yaxşı Türk doğulmuşuq

🎭🐺🇦🇿❤️🇹🇷🎭
🇮🇱🇹🇲🇺🇿🇵🇰🇰🇿🇰🇬🇭🇺🇰🇷🇯🇵

حتما ببیند محتشم 👌🏿
----------

Tarixi keçid törənindən bir il ötdü!
تاریخی کئچید تؤرن‌یندن بیر ایل اؤتدو!
@Azturkce

🇦🇿 əvrən اَورَن
(əjdaha ❌ اژداها)

🏴󠁧󠁢󠁥󠁮󠁧󠁿 Dragon
فار= اژدها، اژدر (ریشه نامعلوم)
🇩🇪 der Drache (Mythologie)
🇹🇷 ejderha, evren
@Azturkce 𐰋𐰼𐰀𐰤 - 𐰀𐰋𐰼𐰀𐰤 #dirgi
Qayanaq 👇🏿 قایناق

قایناق=> دده قۏرقۇد بیتیگ‌ینین ۳-جۆ اَل-یازماسؽ
گۆنئی آزربایجان-تۆرکمن صحرا یازماسؽ
(ولی محمد خۏجانؽن تاپدؽغؽ)، ۷-جی دۆزلم

دده قورقود کیتاب‌ؽنؽن ۱۲+۱-جی(۱۳-جۆ) بۏیۇ
«سالۇر قازانؽن ۷ باشلؽ اَوره‌نی(اژداهانؽ) اؤلدۆرمه بۏیۇ»

قاپقارا اَوْرَن قورساقينه آغو دامزسه دينجيخورمی؟ دينجيخماق يوق.

سۏل قؽراقدا سؤزجۆکلره آچؽقلامادا بئله یازؽلؽب:
اَورَن یعنی اژدها
دینجیخماق بیر اَت کی فاسید اولمیش اولا دیرلر دینجیخوبدور.
(تؽنجؽخماق: بیر اَت کی یۏزلاشمؽش اۏلسا دئیَرلر تؽنجؽخؽب‌دؽر.)

Qaynaq=> Dədə Qorqud bitiyinin 3-cü əl-yazması
Güney Azərbaycan-Türkmən Səhra yazması (Vəli Məhəmməd xocanın tapdığı), 7-ci düzləm

Dədə Qorqud kitabının 12+1ci (13-cü) boyu
«Salur Qazanın 7 başlı Əvrəni(əjdahanı) öldürmə boyu»

Qapqara Əvrən qursaqinə ağu damızsa dıncıxurmı? Dıncıxmaq yoq.
(Qapqara əvrən qursağına ağı(zəhr) damızsa tıncıxırmı? tıncıxmaq yox.)

Sol qıraqda sözcüklərə açıqlamada belə yazılıb:
Əvrən yəni əjdəha (Əvrən yanı Əjdaha)
dıncıxmaq: bir ət ki fasid olmış ola(yozlaşmış olsa) deyərlər, dıcıxubdur(tıncıxıbdır).
@Azturkce

#ی #y
@Atalar_sozu 🍎✔️🍎✔️🍎✔️

Dağda basdırın داغدا باسدؽرؽن
@Azturkce

🇦🇿 bilməz بیلمز
(cahil ❌ جاهیل)

🏴󠁧󠁢󠁥󠁮󠁧󠁿 the ignorant
فار= نادان، جاهل
🇩🇪 ignorant, unwissend, missachtet
🇹🇷 cahil, bilmez

-----------------------------------

🇦🇿 bilməzlik بیلمزلیک
(cəhalət, cahillik, cəhl ❌ جهالت، جهل)

🏴󠁧󠁢󠁥󠁮󠁧󠁿 Ignorance
فار= نادانی، جهل، جهالت
(جهل، جهالت=عربی)
🇩🇪 die Ignoranz, die Missachtung
die Unwissenheit
🇹🇷 cehalet, cahillik, bilmezlik
@Azturkce