کانال کانون صنفی معلمان ایران(تهران)
💠 #گزارش 🔹 تشنگی، بی‌آبی و نفس‌های آخر هورالعظیم #۳ ✍نیلوفر حامدی 🔹اکثر مردم خوزستان ترجیح می‌دهند مهاجرت کنند تبعات اجتماعی کم‌آبی تنها به محیط زیست و سلامت ختم نمی‌شود، بلکه به طور مستقیم زیست روزمره مردم این خطه از کشور را نشانه گرفته است. سارا اصالتا…
💠 #گزارش
🔹 تشنگی، بی‌آبی و نفس‌های آخر هورالعظیم #۴
✍نیلوفر حامدی
🔹#سیل در خوزستان نه بلای طبیعی بلکه حاصل سدسازی است
اینها همه در حالی است که #خوزستان در تاریخ ایران به‌عنوان #جلگه_سبز معرفی شده است.
«محمد مالی»، کارشناس محیط زیست و فعال اجتماعی خوزستان از تاریخ گفت: «چند صد سال است که معیشت و حیات مردم خوزستان به کشاورزی و دامپروری گره خورده است. روستاییان و عشایر این استان طبق آنچه تاریخ نشان می‌دهد با همین دو روش پیش رفتند و زندگی کردند، چراکه بیشترین رودخانه‌های جاری کشور و ۷۰ درصد آب شیرین در همین منطقه بود. در سفرنامه‌های دوره صفویه و قاجار از خوزستان با نام جلگه یاد شده و مورخان و نویسندگان نوشته‌اند که بین دزفول و شوشتر و شوش، میزان سبزی آن‌قدر زیاد بود که به‌سختی می‌شد خورشید را دید. در آخرین سال‌های قرن ۱۹ و اوایل قرن بیستم، شهرهای مسجدسلیمان و هفت گل به‌عنوان نخستین شهرهای نفت‌خیز در خاورمیانه کشف شدند و اینجا بود که به مرور، اقتصاد از کشاورزی و دامداری به سمت صنعتی‌شدن رفت. صنعتی مانند فولاد به‌سرعت پا گرفت و تولید بر محیط زیست اولویت پیدا کرد. از همین‌جا هم ابتدا اقلیم شرایطش تغییر کرد و به‌مرور تأثیرش را بر زندگی مردم گذاشت».این روند به‌مرور و با تغییر سبک اقتصادی تغییر کرد.
مالی افزود: «کشوری که به خاطر مصرف‌گرایی و تأکید بر تولید نیازمند انرژی بود، بدترین نوع تولید انرژی را انتخاب کرد و با شهوت سدسازی به جنگ با زیست‌بوم رفت. ده‌ها سد روی رودخانه‌های استان تأسیس شد و اکوسیستم و روند طبیعی هیدرولوژی آب را نابود کرد. به دنبال همین اقدام بود که هزاران سایت میراث فرهنگی استان نابود شد. روستاهای زیادی از بین رفتند. بزرگ‌ترین حاشیه‌نشینی کشور در خوزستان رخ داد و حلبی‌آبادهای متعددی در اطراف شهرها شکل گرفتند. به‌مرور، طرح‌های نسنجیده شرکت نیشکر آب شیرین و پرآب‌ترین رودخانه‌های کشور را به کم‌آب‌ترین و بی‌کیفیت‌ترین نوعش تبدیل کرد. ابتدا سد کارون و سپس سد گتوند به‌عنوان بزرگ‌ترین دشمنان این استان تمام پایین‌دست کارون را به شوره‌زار تبدیل کرد. همین چند وقت پیش بود که دانشگاه تهران روی این پروژه کار کرد و نتیجه این شد که تنها درصورتی‌که هیچ آبی از سد گتوند تخلیه نشود، می‌توان بحران این سد را کنترل کرد. این سدها آن‌قدر آب ذخیره کردند که دمای هوای استان‌های ایلام و خوزستان حدود پنج درجه افزایش یافته است».
مالی معتقد است سیل‌های خوزستان را نمی‌توان جزء بلایای طبیعی شمرد. او دراین‌باره نیز افزود: «هر بار که سیلی جاری می‌شود، می‌گویند بلای طبیعی است. درحالی‌که سیل خوزستان طبیعی نیست چون از سدها ناشی می‌شود. شرایط زندگی مردم حقیقتا بحرانی شده است. 20 سال پیش که سازمان محیط زیست مجوز برداشت نفت را داد، تالاب هورالعظیم هم به سمت نابودی رفت. تالابی را که نقش رگ حیاتی برای کشور دارد، به پنج حوضچه تبدیل کردند و با کانال‌کشی از هم جدا شدند. آنچه امروزه از هورالعظیم خشک شده است، در واقع یک‌پنجم این تالاب است، چون بقیه تالاب را پیش‌تر با استخراج نفت از بین برده بودند. حالا شما خودتان تصور کنید که این تالاب چه وسعتی دارد. روستاهایی که آب ندارند یک طرف، هزار روستا در این استان حدود چند ساعت در هفته آب دارند. درحالی‌که لوله‌کشی وجود دارد اما آبی یافت نمی‌شود. ۵۰ شهر بزرگ و کوچک استان با مشکل کیفیت آب شرب مواجه هستند. مردم به‌سختی زندگی می‌کنند. دام‌ها در حال نابودشدن هستند.
گاومیش‌هایی که می‌تواند از نظر اقتصادی برای استان ما بازدهی بالا و درآمد فوق‌العاده داشته باشند، به خاطر بی‌آبی تلف می‌شوند. درحال‌حاضر لبنیات حاصل از گاومیش‌ها بالاترین قیمت را در جهان دارد، اما اینجا آب نیست تا این حیوانات سیر شوند. من دیروز به خانه یک روستایی رفتم که عکس پسران شهیدش روی دیوار بود. از همه دنیا فقط یک گاومیش برایش مانده و همان حیوان هم رو به نابودی است. آنچه برای مردم خوزستان ساخته شده، حق آنها نیست. حق این مردم زندگی راحت‌تری بود».
منبع: روزنامه شرق ۱۴۰۰/۴/۲۸
🔹🔹🔹
🖋کانال کانون صنفی معلمان ایران ( تهران)
🆔 @KSMtehran
🔹 تشنگی، بی‌آبی و نفس‌های آخر هورالعظیم #۴
✍نیلوفر حامدی
🔹#سیل در خوزستان نه بلای طبیعی بلکه حاصل سدسازی است
اینها همه در حالی است که #خوزستان در تاریخ ایران به‌عنوان #جلگه_سبز معرفی شده است.
«محمد مالی»، کارشناس محیط زیست و فعال اجتماعی خوزستان از تاریخ گفت: «چند صد سال است که معیشت و حیات مردم خوزستان به کشاورزی و دامپروری گره خورده است. روستاییان و عشایر این استان طبق آنچه تاریخ نشان می‌دهد با همین دو روش پیش رفتند و زندگی کردند، چراکه بیشترین رودخانه‌های جاری کشور و ۷۰ درصد آب شیرین در همین منطقه بود. در سفرنامه‌های دوره صفویه و قاجار از خوزستان با نام جلگه یاد شده و مورخان و نویسندگان نوشته‌اند که بین دزفول و شوشتر و شوش، میزان سبزی آن‌قدر زیاد بود که به‌سختی می‌شد خورشید را دید. در آخرین سال‌های قرن ۱۹ و اوایل قرن بیستم، شهرهای مسجدسلیمان و هفت گل به‌عنوان نخستین شهرهای نفت‌خیز در خاورمیانه کشف شدند و اینجا بود که به مرور، اقتصاد از کشاورزی و دامداری به سمت صنعتی‌شدن رفت. صنعتی مانند فولاد به‌سرعت پا گرفت و تولید بر محیط زیست اولویت پیدا کرد. از همین‌جا هم ابتدا اقلیم شرایطش تغییر کرد و به‌مرور تأثیرش را بر زندگی مردم گذاشت».این روند به‌مرور و با تغییر سبک اقتصادی تغییر کرد.
مالی افزود: «کشوری که به خاطر مصرف‌گرایی و تأکید بر تولید نیازمند انرژی بود، بدترین نوع تولید انرژی را انتخاب کرد و با شهوت سدسازی به جنگ با زیست‌بوم رفت. ده‌ها سد روی رودخانه‌های استان تأسیس شد و اکوسیستم و روند طبیعی هیدرولوژی آب را نابود کرد. به دنبال همین اقدام بود که هزاران سایت میراث فرهنگی استان نابود شد. روستاهای زیادی از بین رفتند. بزرگ‌ترین حاشیه‌نشینی کشور در خوزستان رخ داد و حلبی‌آبادهای متعددی در اطراف شهرها شکل گرفتند. به‌مرور، طرح‌های نسنجیده شرکت نیشکر آب شیرین و پرآب‌ترین رودخانه‌های کشور را به کم‌آب‌ترین و بی‌کیفیت‌ترین نوعش تبدیل کرد. ابتدا سد کارون و سپس سد گتوند به‌عنوان بزرگ‌ترین دشمنان این استان تمام پایین‌دست کارون را به شوره‌زار تبدیل کرد. همین چند وقت پیش بود که دانشگاه تهران روی این پروژه کار کرد و نتیجه این شد که تنها درصورتی‌که هیچ آبی از سد گتوند تخلیه نشود، می‌توان بحران این سد را کنترل کرد. این سدها آن‌قدر آب ذخیره کردند که دمای هوای استان‌های ایلام و خوزستان حدود پنج درجه افزایش یافته است».
مالی معتقد است سیل‌های خوزستان را نمی‌توان جزء بلایای طبیعی شمرد. او دراین‌باره نیز افزود: «هر بار که سیلی جاری می‌شود، می‌گویند بلای طبیعی است. درحالی‌که سیل خوزستان طبیعی نیست چون از سدها ناشی می‌شود. شرایط زندگی مردم حقیقتا بحرانی شده است. 20 سال پیش که سازمان محیط زیست مجوز برداشت نفت را داد، تالاب هورالعظیم هم به سمت نابودی رفت. تالابی را که نقش رگ حیاتی برای کشور دارد، به پنج حوضچه تبدیل کردند و با کانال‌کشی از هم جدا شدند. آنچه امروزه از هورالعظیم خشک شده است، در واقع یک‌پنجم این تالاب است، چون بقیه تالاب را پیش‌تر با استخراج نفت از بین برده بودند. حالا شما خودتان تصور کنید که این تالاب چه وسعتی دارد. روستاهایی که آب ندارند یک طرف، هزار روستا در این استان حدود چند ساعت در هفته آب دارند. درحالی‌که لوله‌کشی وجود دارد اما آبی یافت نمی‌شود. ۵۰ شهر بزرگ و کوچک استان با مشکل کیفیت آب شرب مواجه هستند. مردم به‌سختی زندگی می‌کنند. دام‌ها در حال نابودشدن هستند.
گاومیش‌هایی که می‌تواند از نظر اقتصادی برای استان ما بازدهی بالا و درآمد فوق‌العاده داشته باشند، به خاطر بی‌آبی تلف می‌شوند. درحال‌حاضر لبنیات حاصل از گاومیش‌ها بالاترین قیمت را در جهان دارد، اما اینجا آب نیست تا این حیوانات سیر شوند. من دیروز به خانه یک روستایی رفتم که عکس پسران شهیدش روی دیوار بود. از همه دنیا فقط یک گاومیش برایش مانده و همان حیوان هم رو به نابودی است. آنچه برای مردم خوزستان ساخته شده، حق آنها نیست. حق این مردم زندگی راحت‌تری بود».
منبع: روزنامه شرق ۱۴۰۰/۴/۲۸
🔹🔹🔹
🖋کانال کانون صنفی معلمان ایران ( تهران)
🆔 @KSMtehran