#نشریه_زمان_ظهور
#نشریه_شماره_209
#کودک_آزاری
#تنبیه

✔️تنبیه جسمی، کودک‌آزاری پنهان

✍️به قلم مریم احمدی

اصلاح و تربیت، همواره مسیری حساس و مهم است؛ به‌ویژه اگر در مواجهه با کودکان باشد. راه‌های بسیاری برای رسیدن به این هدف وجود دارد که از گذرگاه‌های علمی و با پشت‌سر گذاشتن ندانم‌کاری‌های بشری، به قله‌های آگاهی دست یافته‌اند. با این‌ حال، آیا هنوز بر همگان روشن نشده است که تنبیه کودکان با هدف تربیتی، امری غیراخلاقی و غیرکارآمد است؟

🗣کودک‌آزاری جسمی که تنبیه بدنی از شاخه‌های آن است،[۱] رفتاری است که عوامل متعددی در بروز آن دخالت دارند. بخشی از این عوامل را فاکتورهای محیطی و خانوادگی (وضعیت روانی والدین، مشکلات اقتصادی، درگیری‌های خانوادگی و ...) تشکیل داده و بخشی نیز به خود کودک (مسائل جسمی و روانی آنها) مربوط می‌شود. برای گروه والدین، این ابعاد در چهارچوب کودک‌آزاری فیزیکی، عاطفی و جنسی با فاعلیت والدین در نظر گرفته شده است. در تنبیه جسمی، نه‌تنها آزار جسمی کودک مطرح می‌شود، بلکه تبعات روانی و خسارت‌های تربیتی نیز، آزاری دیگر برای آیندﮤ کودک است.[۲]

🔺بسیاری از والدین بر این باورند که کودکان را باید به کمک تنبیه بدنی تربیت کرد. این به معنای آن است که تنبیه بدنی را نه‌تنها کودک‌آزاری تلقی نمی‌کنند، بلکه آن را روشی تربیتی نیز می‌دانند؛[۳] اما آیا این، عملکردی علمی و صحیح برای مقابله با چالش‌های پیش‌ رو در مسیر آموزش و تربیت کودک است؟

💢ناآگاهی، ریشۀ تنبیه بدنی

كودك باید در پناه حمایت پایدار نهاد اجتماعی خانواده قرار گیرد و امروزه جایی برای غفلت از این امر خطیر وجود ندارد. والدین امروز باید به این نتیجه برسند که بزرگ‌ترین و شایسته‌ترین راه برای تربیت فرزندشان، الگوسازی مناسب است.[۴] کودک، آینۀ خانواده است؛ اگر والدین خود را اصلاح کنند، به‌دنبال آن کودک نیز اصلاح خواهد شد؛ در نتیجه با ورود کودک به محیط خانواده، همۀ افراد حاضر در خانواده باید به خودمراقبتی محکمی چنگ بزنند؛ به‌گونه‌ای که این خودمراقبتی‌ها نیز مانعی برای کودک‌آزاری جسمی خواهد بود. با توجه به این‌که اثرات تنبیه بدنی چرخه‌ای دائمی در زندگی افراد خواهد داشت، همیشه باید سعی کنیم الگوى واقعى باشیم و تا حد زیادی از بروز رفتار نامناسب و خشمگینانه اجتناب کنیم. با الگوسازی شایسته به‌جای تنبیه بدنی، در اصلاح و تربیت کودکان گام بزرگی برداشته خواهد شد.

⚡️در این ‌باره، دین زیبای اسلام معارف و آموزه‌های بسیاری را در اختیار همگان قرار داده است که با مراجعه به آنها، می‌توانیم در پیمودن راه خوشبختی فرزندانِ جامعۀ خود، شاهدِ کمکِ بسزایی باشیم. این وظیفۀ هر فرد از جامعه است که در مقابلِ کودک‌آزاری بایستد و به والدین خاطرنشان کند که کودک، بیش از هر تنبیهِ بدنی، نیازمند توضیح و الگویی مناسب است. در این راه، توشۀ لطفِ پیشوایانِ الهی‌مان با ما همراه خواهد بود؛ آنهایی که بیش از هزار سال پیش، ما را به رفتار مناسب و دینی با فرزندانمان دعوت نموده‌اند.

💢تنبیه بدنی یا کودک‌آزاری؟

به‌صورت کلی و قراردادی، در میان مردم هر جامعه‌ای، کودک‌آزاری رفتاری است که در آن کودک از سوی والدین و اطرافیان مورد سوءاستفاده‌های مختلف جسمی، جنسی، عاطفی یا غفلت قرار می‌گیرد. هرگونه آزار جسمی که به‌طور عمد از سوی مراقبان کودک یا والدین بر کودک اعمال شود، «کودک‌آزاری جسمانی» نام دارد.[۶] بنابراین، اگر تنبیه بدنی از مرزهای کنترل والدین عبور کند و منجر به آسیب به کودک شود، یکی از مصادیق کودک‌آزاری خواهد بود. ما می‌خواهیم به این نکته اشاره کنیم که تنبیه، نباید یک روش و طریق در تربیت باشد؛ زیرا تربیت، مسیری است که شخصیت کودک را شکل می‌دهد. ممکن است والدین، در طول فرایند پرورش فرزندان خود، برای کنترل شرایط حاد، گاه‌به‌گاه به تنبیه جسمانی روی بیاورند. در این صورت، حتماً باید بر رفتار خود کنترل داشته باشند و تنبیه جسمانی صرفاً در حد تذکر و هشدار باشد، نه به‌قصد آسیب زدن و نه برای آموزش دادن به کودک.

رسول خدا (ص) در بخشی از توصیه‌های خود به امیر مؤمنان علی علیه‌السلام فرمود: «برای تأدیب و تربیت بیش از سه ضربه (به کودک) نزن.»[۷]

در گذشته و همچنان امروزه، بسیاری از خانواده‌ها تنبیه بدنی را روشی برای اصلاح تلقی می‌کنند، بدون آن‌که از نتایج مخرب آن اطلاعی داشته باشند. آنها نیاز دارند در این‌ باره آموزش ببینند. قوانین حاکم بر جامعه نیز در این زمینه نقش بسزایی دارد. سیستم‌های آموزشی نیز باید به والدین یادآوری کنند که تنبیه بدنی یک روش تربیتی شخصی نیست و اگر منجر به آسیب کودک شود، از مسائل کودک‌آزاری محسوب می‌شود. اغلب، کتک‌زدن کودکان در پی خشم و عصبانیت والدین صورت می‌گیرد، نه آن‌که به‌عنوان وسیله‌ای برای کنترل کودکان استفاده شود.


📖صفحه ۱
👇ادامه مقاله


👏@Zaman_Zohour