#معرفی

✔️گزارشی از پایان‌نامۀ «سلمان المحمّدی کما بیّنها القائم (ع)»

✍️به قلم عباس فتحی


🙃مروری بر داستان زندگی سلمان
🙃سلمان در پرتو قرآن
🙃سلمان در پرتو احادیث
🙃سلمان در پرتو کلمات قائم (ع)


🔗مطالعه مقاله در نشریه شماره 206



🚀@Zaman_Zohour

#هوش_مصنوعی
#ظهور

✔️حقیقت ظهور منجی

✍️به قلم طوبی احمدی

امروز، یک ویدیو از هوش مصنوعی دیدم که لحظۀ ظهور منجی را به تصویر کشیده بود.[1] می‌دانیم که کار هوش مصنوعی در تولید محتوا، این است که با گردآوری اطلاعات فعلی، باورها و ایدئال‌های بشر، به شکلی آرمانی نتایجی را تولید می‌کند.

🟥آنچه در این ویدیو به نمایش گذاشته شده بود، حاکی از آن است که مردم باور دارند ظهور منجی، فرایندی لحظه‌ای است که در آنِ واحد و در ثانیه‌ای رخ خواهد داد؛ به‌گونه‌ای که ایشان، در ساعتی از شبانه‌روز، ناگهان از آسمان، با فرشته‌هایی که همراه او هستند، بر زمین فرود آمده، و پدیده‌های نورانی با اشکال خارق‌العاده باید به استقبال لحظۀ ظهور آمده باشند؛ که برای تمام شاهدان، بسیار حیرت‌آور باشد.
این در حالی است که مردم، مشاهدﮤ ظاهر منجی را دلیلی بر تصدیق ظهور ایشان می‌دانند و گمان می‌کنند که او حتماً جایی در نزدیکی کعبه باید بر بلندی بایستد و با صدای بلند، خود را -به‌نام ‌- معرفی نماید.

🔺نمی‌دانم در چنین وضعیتی، تکلیف کسانی که در اطراف کعبه زندگی نمی‌کنند یا از آنجا عبور نمی‌کنند، در خصوص مسئلۀ ظهور چیست؟ آیا آنان به‌خاطر محدودیت مکانی که در آن قرار گرفته‌اند، هیچ تکلیفی برای دستیابی به حقیقت ظهور منجی زمانه بر گردن نخواهند داشت؟ یا شاید هم انتظار آنان این است که در لحظۀ ظهور، در همۀ جای دنیا باید کعبه‌ای ظاهر شود که اطراف آن، امامی به‌عنوان قائم، خود را به آنها معرفی کند. بله! این سؤالی بس خنده‌آور است؛ اما حقیقت این است که آنچه مردم در تصورات و توهمات خود از لحظۀ ظهور دنبال می‌کنند، چیزی جز این مفهوم دردناک و خنده‌دار نخواهد بود.

🧚مردم می‌خواهند شخصیت منجی، ملائکۀ مقرّبینی به‌همراه داشته باشد، به‌گونه‌ای که آن ملائکه حتی توسط افراد عام و غیرمعصوم، با چشم سر دیده شوند؛ یا این‌که با ایجاد تصویرهای عجیب و خیره‌کننده‌ای بین زمین و آسمان، از میان نورافکنی، ناگهان بر زمین ظاهر شود. حتماً در آن موقعیت، می‌خواهند امام معصوم، به‌عنوان حجت زمان آنها، با پوششی مخصوص عصرهای گذشته، پیش روی چشمان همگان حلول کند، درحالی‌که هیچ سهمی و دستی در تکنولوژی روز و امکانات آن نداشته باشد.
در چنین حالتی، مردم آن‌قدر باید با دیدن او دچار حیرت شوند که دیگر، تنها از روی نشانه‌های ظاهری فراطبیعی -‌ ناچار‌ - به او ایمان آورند. و دیگر هیچ ...

این چگونه ممکن است؟ درحالی‌که خداوند، در خصوص بعثت بهترین خلق خدا و برگزیدﮤ تمام بشر ـ حضرت محمد(ص) ـ در قرآن، به این آیات در سورۀ فرقان اشاره کرده است:

﴿وَقَالُوا مَالِ هَذَا الرَّسُولِ يَأْكُلُ الطَّعَامَ وَيَمْشِي فِي الْأَسْوَاقِ لَوْلَا أُنْزِلَ إِلَيْهِ مَلَكٌ فَيَكُونَ مَعَهُ نَذِيرًا﴾ (فرقان، ۷)
(و گفتند: این چه پیامبری است که غذا می‌خورد و در بازارها راه می‌رود؟ چرا فرشته‌ای به‌سوی او نازل نشده که همراه او بیم‌دهنده باشد؟)[2]

.

﴿وَمَا أَرْسَلْنَا قَبْلَكَ مِنَ الْمُرْسَلِينَ إِلَّا إِنَّهُمْ لَيَأْكُلُونَ الطَّعَامَ وَيَمْشُونَ فِي الْأَسْوَاقِ وَجَعَلْنَا بَعْضَكُمْ لِبَعْضٍ فِتْنَةً أَتَصْبِرُونَ وَكَانَ رَبُّكَ بَصِيرًا﴾ (فرقان، ۲۰)
(و ما پیش از تو، هیچ‌یک از پیامبران را نفرستادیم، مگر آن‌که آنان نیز غذا می‌خوردند و در بازارها راه می‌رفتند؛ و ما برخی از شما را (وسیلهٔ) آزمایش برخی دیگر قرار دادیم. آیا شکیبایی می‌ورزید؟ و پروردگارت همواره بیناست).[3]

📖صفحه ۱
👇ادامه مقاله

🆔@Zaman_Zohour

بغض، گلویم را می‌فشارد وقتی می‌خواهم این را بنویسم: اکثر مردم، تصوّر می‌کنند که منجیِ عالمِ بشریّت، پس از هزار و اندی سال غیبت و انتظار، تنها غایت و هدفی که دنبال می‌کند همین چند صحنۀ چند دقیقه‌ای است که جهانی در تخیّل خود پرورش می‌دهد. اسف‌بار و بسیار مایوس‌کننده است اگر بپنداریم که صرفاً با نظاره بر ظاهر و چهرﮤ امام معصوم، به هدف خلقت و راه الهی دست
می‌یابیم.

💢ریسمان الهی کجاست؟ و چگونه به آن تمسّک جوییم؟

ما بشری هستیم با روحی الهی، و قابلیت‌هایی معنوی، و متنعم به نعمت‌های غیبی؛ و باید جریان نسیم حق را فراتر از این عالم جسمانی بجوییم. زیارت چهرﮤ مبارک امام معصوم، و بهره‌مندی از حضور فیزیکی و برکتِ قدم‌های ایشان، آرزوی قلبی هر انسان آزاده‌ای‌ است که حقیقتِ وجودِ امام خود را دریافته ـ پیش از آن‌که او را دیده باشد ـ، از راهِ غیب، او را شناخته باشد، و حقیقتِ وجود و هدف از حضور ایشان را در قلبِ خود درک کرده باشد. همچنان‌که خداوندِ سبحان و متعال، در آیات ابتدایی سورﮤ بقره، به اهمیت ایمان به غیب برای پرهیزکاران اشاره فرموده است:

﴿ذَٰلِكَ الْكِتَابُ لَا رَيْبَ فِيهِ ۛ هُدًى لِّلْمُتَّقِينَ * ٱلَّذِينَ يُؤْمِنُونَ بِٱلْغَيْبِ وَيُقِيمُونَ ٱلصَّلَوٰةَ وَمِمَّا رَزَقْنَـٰهُمْ يُنفِقُونَ﴾ (بقره، ۲–۳)
(در این کتاب، هیچ شکی نیست؛ سراسرش برای پرهیزکاران، هدایت است. کسانی که به غیب ایمان دارند، و نماز را به‌ جا می‌آورند، و از آنچه ما به آنها روزی داده‌ایم، انفاق می‌کنند.[4]

❔آیا از خود پرسیده‌اید که هدف از حضور و ظهور امام معصوم در هر زمان تاکنون چه بوده، و چه خواهد بود؟

پس اگر در امرِ حجّت الهی، جایی برای چالش و سؤال و شبهه‌ای وجود نداشته باشد، تا با تلاش و جست‌وجوی راهِ صحیح برای شناختِ حجّت الهی در هر زمان، و انتخابِ رویۀ مناسب برای تمایز حق از باطل، به‌سوی او بشتابیم و او را یاری دهیم، دیگر چه هدفی از خلقت، و چه مفهومی از انتظار، و چه حقیقتی از معرفت الهی از طریقِ بعثتِ جانشینِ او در زمین باقی خواهد ماند؟

🔹مردم، اکثراً منتظرِ صدای مردی هستند که بگوید: «من همان قائمِ وعده‌داده‌شدﮤ شما هستم!»
حقیقت این است که هرکس به این شکل، به انتظارِ حجّت زمانِ خود بنشیند، نه‌تنها شأنِ استخلاف و بعثت الهی را نزد خود زیر سؤال برده است، بلکه جای امام و مأموم را در صفحۀ پندارِ خویش تعویض کرده است؛ از این جهت که گمان می‌کند خود باید در جایی از این زمین بنشیند تا این‌که امام به‌سوی مردم بیاید.

قابل انکار نیست اگر کسی به این تفکّر دچار شود که این امام معصوم است که باید به‌سوی مردم بیاید، درحالی‌که هیچ تلاش و تقلایی از سوی مردم برای دستیابی به حجّت زمانشان صورت نگرفته باشد، در واقع نفسِ خود را قبله در نظر گرفته و خواسته یا ناخواسته، امام را تابعِ محورِ خود در نمودارِ روزگار فرض کرده است.

◀️حال، اگر روزی در اطراف کعبه، صدایی از مردی شنیده شود که بگوید: «من قائم هستم»، و این صدا به‌وسیلۀ تمام دستگاه‌های شنود شهر در آن محیط و اطراف کعبه ضبط شده باشد، و شما قادر باشید که با گوش‌دادن به اخبار روزانه، این صدای ضبط‌شده را در رسانه‌ها و تلویزیون بشنوید،
آیا همین، برای شما بر حقانیت حجّت زمان کفایت می‌کند؟ یعنی آیا هرگز به ذهن خطور نخواهد کرد که شخصی معمولی هم می‌تواند در آن محیط، در بلندگویی، این جمله را فریاد بزند؟ و آیا در آن لحظات، در جست‌وجوی نشانه‌ای نخواهید بود که صدق یا کذب این خبر را برای شما اثبات کند؟ آیا از پیش، نباید منتظر نشانه‌ای بود که ما را در تشخیص حق از باطل یاری دهد؟

⬅️چگونه می‌شود که اگر ما بخواهیم به مقصدِ دوری سفر کنیم، از پیش، مکان مقصد و خصوصیات آن را تمام و کمال شناسایی کرده، و با تصوّری صحیح از مقصد، راه سفر را آغاز می‌کنیم؟ اگر کودکی از بین ما گم شود، برای یافتن او شبانه‌روز تلاش می‌کنیم، حتی اگر از خواب و خوراک بگذریم؛ و برای معرفی آن کودک، از ریزترین ویژگی‌ها و خاص‌ترین خصوصیات او بهره می‌بریم تا او را به کمک دیگران پیدا کنیم. پس قطعاً برای حجّت‌های الهی نیز در هر زمان، باید نشانه‌هایی وجود داشته باشد که خاصِّ او باشد، و تنها او بتواند با آن نشانه‌ها، بر حقّانیّت خود بر مردم احتجاج کند.

📖صفحه ۲
👇ادامه مقاله

🆔@Zaman_Zohour

👈مفضّل‌ بن عمر از امام صادق(ع) دربارﮤ ظهور و سخنرانی امام مهدی(ع) چنین نقل می‌کند:

«در آن وقت، آقای ما قائم، تکیه به خانۀ خدا می‌دهد و می‌گوید: ای اهلِ عالم! هرکس می‌خواهد آدم و شیث را ببیند، بداند که من همان آدم و شیث هستم. هرکس می‌خواهد نوح و پسرش سام را ببیند، بداند که من همان نوح و سام هستم. هرکس می‌خواهد ابراهیم و اسماعیل را ببیند، بداند که من همان ابراهیم و اسماعیل هستم. هرکس می‌خواهد موسی و یوشع را ببیند، بداند که من همان موسی و یوشع هستم. هرکس می‌خواهد عیسی و شمعون را ببیند، بداند که من همان عیسی و شمعون هستم. هرکس می‌خواهد محمّد (ص) و امیرالمؤمنین (ع) را ببیند، بداند که من همان محمّد و علی هستم. هرکس می‌خواهد حسن و حسین را ببیند، بداند که من همان حسن و حسین هستم. هرکس می‌خواهد امامان از فرزندان حسین را ببیند، بداند که من همان ائمۀ اطهار هستم. دعوتِ مرا بپذیرید و نزدِ من جمع شوید که هر چه خواهید به شما اطلاع می‌دهم.»[5]

ساده‌ترین مفهومی که از این روایت می‌توان برداشت کرد، این است که ظهور منجی، به‌طور کلّی، حامل نشانه‌ها و رمزهایی است که در تمام حجّت‌های الهی، با نگاهی منصفانه، می‌توان آن‌ها را جست‌وجو کرد.
حال، در توضیحات پیش‌رو، به بررسی احادیث و روایت‌هایی می‌پردازیم که شخصیتی را معرفی می‌کنند که نزدیک‌ترین فرد به امام مهدی (ع) و از نشانه‌های مهم ظهور ایشان است.

📌وصیت رسول خدا (ص) در شب وفات:

«... فَإِذَا حَضَرَتْهُ الْوَفَاةُ فَلْيُسَلِّمْهَا إِلَى ابْنِهِ مُحَمَّدٍ الْمُسْتَحْفَظِ مِنْ آلِ مُحَمَّدٍ، فَذَلِكَ اثْنَا عَشَرَ إِمَامًا، ثُمَّ يَكُونُ مِنْ بَعْدِهِمْ اثْنَا عَشَرَ مَهْدِيًّا... فَإِذَا حَضَرَتْهُ الْوَفَاةُ فَلْيُسَلِّمْهَا إِلَى ابْنِهِ أَوَّلِ الْمُقَرَّبِينَ، لَهُ ثَلَاثَةُ أَسْمَاءٍ: اسْمٌ كَاسْمِي، وَاسْمُ أَبِي، وَهُوَ عَبْدُاللَّهِ وَأَحْمَدُ، وَالِاسْمُ الثَّالِثُ الْمَهْدِيُّ، هُوَ أَوَّلُ الْمُؤْمِنِينَ» «... و چون وفات او برسد، آن (خلافت) را به فرزندش محمد که مستحفظ از آل‌محمد است، تسلیم می‌کند؛ و ایشان دوازده امام‌اند. پس از آن، دوازده مهدی خواهند بود. و چون وفات او فرا رسد، آن را به فرزندش، که نخستین مهدیین است، می‌سپارد. برای او سه نام است: نامی چون نام من، و نامی چون نام پدرم؛ و آن‌ها عبدالله و احمد هستند، و سومین نام «مهدی» است، و او نخستین مؤمنان است.»[6]

.

روایت امام باقر (ع): «...خُرُوجُ السُّفْيَانِيِّ وَالْيَمَانِيِّ وَالْخُرَاسَانِيِّ فِي سَنَةٍ وَاحِدَةٍ، فِي شَهْرٍ وَاحِدٍ، فِي يَوْمٍ وَاحِدٍ... وَلَيْسَ فِي الرَّايَاتِ رَايَةٌ أَهْدَى مِنْ رَايَةِ الْيَمَانِيِّ، هِيَ رَايَةُ هُدًى، لِأَنَّهُ يَدْعُو إِلَى صَاحِبِكُمْ، فَإِذَا خَرَجَ الْيَمَانِيُّ حُرِّمَ بَيْعُ السِّلَاحِ عَلَى النَّاسِ وَكُلِّ مُسْلِمٍ، وَإِذَا خَرَجَ الْيَمَانِيُّ فَانْهَضْ إِلَيْهِ، فَإِنَّ رَايَتَهُ رَايَةُ هُدًى، وَلَا يَحِلُّ لِمُسْلِمٍ أَنْ يَلْتَوِيَ عَلَيْهِ، فَمَنْ فَعَلَ ذَلِكَ فَهُوَ مِنْ أَهْلِ النَّارِ، لِأَنَّهُ يَدْعُو إِلَى الْحَقِّ وَإِلَى طَرِيقٍ مُسْتَقِيمٍ»
«خروج خراسانی، سفیانی و یمانی در یک سال، در یک ماه، و در یک روز واحد است. و در میان پرچم‌ها، پرچمی هدایتگرتر از پرچم یمانی نیست؛ و آن پرچم هدایت است، زیرا او به‌سوی صاحب شما دعوت می‌کند. پس هنگامی که یمانی خروج کند، فروش اسلحه بر مردم و هر مسلمانی حرام می‌شود؛ و اگر یمانی خروج کرد، به‌سوی او بشتابید؛ زیرا پرچم او، پرچم هدایت است. و جایز نیست برای هیچ مسلمانی که از او روی‌گردان شود؛ و هرکس چنین کند، از اهل دوزخ است، زیرا او دعوت به حق و راهی مستقیم می‌کند.»[7]

.
📌حدیث امام صادق(ع) دربارﮤ مولایی که امر امام را بر عهده می‌گیرد:
.

«إِنَّ لِصَاحِبِ هَذَا الْأَمْرِ غَيْبَتَيْنِ، إِحْدَاهُمَا تَطُولُ، حَتَّى يَقُولَ بَعْضُهُمْ: مَاتَ، وَيَقُولَ بَعْضُهُمْ: قُتِلَ، وَيَقُولَ بَعْضُهُمْ: ذَهَبَ... حَتَّى لَا يَبْقَى عَلَى أَمْرِهِ مِنْ أَصْحَابِهِ إِلَّا نَفَرٌ يَسِيرٌ، لَا يَطَّلِعُ عَلَى مَوْضِعِهِ أَحَدٌ مِنْ وُلْدِهِ وَلَا غَيْرِهِ، إِلَّا الْمَوْلَى الَّذِي يَلِي أَمْرَهُ» «برای صاحب این امر، دو غیبت است؛ یکی از آن‌ها به‌اندازه‌ای طولانی می‌شود که برخی از مردم می‌گویند: از دنیا رفته است؛ برخی می‌گویند: کشته شده، و برخی گویند: آمده و رفته است. و جز اندکی از یاران، بر ایمان خود باقی نمی‌مانند؛ و هیچ‌کس از فرزندان و غیر آنان، از جایگاه او آگاه نمی‌شود، جز مولایی که امر او را بر عهده دارد.»[8]

📖صفحه ۳
👇ادامه مقاله

🆔@Zaman_Zohour

💢سخن پایانی:

از آنجا که در دنیایی زندگی می‌کنیم که برای هر رخدادی، زمینه و مقدماتی لازم است، و برای هر پدیده‌ای، نشانه‌هایی وجود دارد که ما را به‌سوی آن آگاه می‌سازد، باید هر مسئله‌ای را با شاخصه‌های منحصر به‌فردش جست‌وجو کرد. چگونه ممکن است در پرورش مزرعه‌ای در این عالم خاکی، این‌همه زمان و مراقبت لازم باشد تا جوانه‌ها رشد کرده و گل‌ها شکوفا شوند، اما در پدیده‌ای جهانی همچون ظهور امام مهدی (ع)، که پیوند زمین با ملکوت آسمان‌هاست، انتظار داشته باشیم همه‌چیز در چند لحظه و چند صحنهٔ افسانه‌ای اتفاق بیفتد، بی‌آن‌که هدفی حقیقی پس از آن دنبال شود؟
در خاتمۀ این نوشتار، به دور از پیچیدگی کلام، این را می‌نویسم:

📌امر ظهور منجی، نهضتی بزرگ با اسباب زمینی و مددهای آسمانی ا‌ست. در هر زمان، حجت‌های الهی با جهاد خود، برای ظهور منجی، زمینه‌سازی و تلاش کرده‌اند. این حقیقت نشان می‌دهد که زمینۀ لازم برای ظهور، نه‌تنها در زمان حاضر، بلکه در تاریخ نیز با مجاهدت‌ انبیا و اوصیا فراهم شده است. چنان‌که سید احمد الحسن در نوشتار ارزشمند خود یادآور می‌شوند:

«هدف از قیام امام حسین (ع) نیز، زمینه‌سازی برای ظهور امام مهدی (ع) بوده است. امام حسین (ع) خون شریف و مقدس خود را فدای خون‌های شما کرد؛ و برترین زنان عالم از اولین و آخرین، پس از مادرش حضرت فاطمه (س)، که زینب (ع) است، را فدای زنان و ناموس‌های شما گردانید؛ و شیرخوارش را فدای فرزندان شما نمود.»[9]

📚منابع:
[1]  https://www.aparat.com/v/khb2u5o
[2] سورﮤ فرقان، آیۀ 7
[3] سورﮤ فرقان، آیۀ 20
[4] سورﮤ بقره، آیات 2 و 3
[5] مجلسی، بحارالأنوار الجامعة لدُرر أخبار الأئمة الأطهار،‌ ج 53، ص 9.
[6] شیخ طوسی، غیبت، ص 301.
[7] نعمانی،غیبت، ص 264 . بحارالأنوار، ج 52، ص 232
[8] شیخ طوسی، غیبت، ص 161.
[9] سید احمد الحسن، متشابهات، ج 4، پرسش 123.

از بررسی این احادیث، به‌علاوﮤ روایات دیگری که به تواتر مضمون این احادیث را تأیید می‌کنند، به‌راحتی می‌توان دریافت که همگی، یک‌صدا شخصیتی را معرفی می‌کنند که از نشانه‌های ظهور امام مهدی(ع) و شخصیتی معصوم و واجب‌الاطاعه است؛ که از طریق او می‌توان به شناخت امام مهدی (ع) دست یافت. همان وصی که در حدیث وصیت رسول خدا (ص) در شب وفات، به‌عنوان نخستین نزدیکان به امام مهدی (ع) و اولین ایمان‌آورندگان به او، با نام‌های احمد، عبدالله و مهدی یاد شده است؛ همان مولا که امر قائم(ع) را بر دوش می‌کشد، و تنها اوست که از مکان امام مهدی(ع) آگاه است؛ همان شخصیت یمانی که امام باقر (ع) در حدیثی طولانی، او را معرفی فرموده و تأکید کرده است که او مردم را به‌سوی صاحبشان دعوت می‌کند.

📖صفحه ۴


🆔@Zaman_Zohour

#نشریه_زمان_ظهور
#نشریه_شماره_206
#پایان_نامه
#سلمان

✔️گزارشی از پایان‌نامۀ «سلمان المحمّدی کما بیّنها القائم (ع)»

✍️به قلم عباس فتحی


💢مقدمه

سلمان محمدی، یار وفادار پیامبر اسلام (ص) و اهل‌بیت (ع)، یکی از شخصیت‌های برجستۀ تاریخ اسلام است که مورد تکریم و ستایش اهل‌بیت (ع) قرار گرفته است. در این مقاله، با استفاده از منابع معتبر اسلامی، به بررسی مقامات و جایگاه او از منظر قرآن، احادیث و بیانات قائم (ع) می‌پردازیم. این مقاله مختصری از پایان‌نامه‌ای است که در حوزﮤ علمیۀ مهدوی ارائه گردیده است و تلاش دارد با حفظ مستندات و ارجاعات علمی، تصویری روشن از فضائل سلمان محمدی ارائه دهد.

💢۱. مروری بر داستان زندگی سلمان

سلمان محمدی که پیش از اسلام روزبه نام داشت، در خانواده‌ای زرتشتی در ایران متولد شد. او از همان کودکی روحیۀ حقیقت‌جویی داشت و به ادیان مختلف علاقه‌مند بود. جست‌وجوی او برای حقیقت باعث شد از آیین اجدادی خود فاصله گرفته و به مسیحیت گرایش یابد. وی سال‌ها در میان راهبان مختلف به تحصیل علوم دینی پرداخت تا اینکه سرانجام در شام به راهبی برخورد که او را از ظهور پیامبری در سرزمین حجاز آگاه کرد. این راهب آخرین وصی عیسی (ع) بود و او را به‌سوی محمد (ص) راهنمایی کرد.

🔻در مسیر رسیدن به مدینه، سلمان گرفتار شد و به‌عنوان برده فروخته شد. او سال‌ها در بندگی گذراند تا اینکه پیامبر اکرم (ص) او را خریداری کرده و آزاد نمود. پس از آزادی، سلمان از نزدیک‌ترین اصحاب پیامبر (ص) شد و به‌دلیل علم و اخلاص و تقوای بی‌نظیرش مورد ستایش خاص پیامبر (ص) و اهل‌بیت (ع) قرار گرفت. او نقش برجسته‌ای در حکومت اسلامی داشت و از مهم‌ترین وظایف او، فرمانداری مدائن بود که آن را به عدل و تقوا اداره کرد. او تا پایان عمر در زمرﮤ یاران صدیق امیرالمؤمنین علی (ع) باقی ماند و در همان شهر مدائن به دیدار حق شتافت.

💢۲. سلمان در پرتو قرآن

در قرآن کریم، آیاتی وجود دارد که اهل‌بیت (ع) آنها را مرتبط با جایگاه و شخصیت سلمان محمدی دانسته‌اند. این آیات، بیانگر مقام والای ایمان، تقوا، صداقت و همراهی سلمان با اهل‌بیت (ع) است. در ادامه، برخی از این آیات همراه با ترجمۀ آنها ارائه می‌شود:

▫️- آیۀ ۲ سورﮤ محمد (ص): (وَالَّذِينَ آمَنُوا وَعَمِلُوا الصَّالِحَاتِ وَآمَنُوا بِمَا نُزِّلَ عَلَىٰ مُحَمَّدٍ وَهُوَ الْحَقُّ مِنْ رَبِّهِمْ كَفَّرَ عَنْهُمْ سَيِّئَاتِهِمْ وَأَصْلَحَ بَالَهُمْ) (و کسانی که ایمان آوردند و کارهای شایسته انجام دادند و به آنچه بر محمد نازل شده است -که حق از جانب پروردگارشان است - ایمان آوردند، (خداوند) بدی‌هایشان را از آنان زدود و حالشان را اصلاح کرد).


📖صفحه ۱
👇ادامه


👏@Zaman_Zohour

👈آیۀ ۲۸ سورﮤ کهف: (وَاصْبِرْ نَفْسَكَ مَعَ الَّذِينَ يَدْعُونَ رَبَّهُمْ بِالْغَدَاةِ وَالْعَشِيِّ يُرِيدُونَ وَجْهَهُ...) (و خود را همراه با کسانی که پروردگارشان را صبح و شام می‌خوانند – درحالی‌که تنها رضای او را می‌طلبند – شکیبا دار).

▫️- آیۀ ۵۵ سورﮤ نساء: (فَمِنْهُمْ مَنْ آمَنَ بِهِ وَمِنْهُمْ مَنْ صَدَّ عَنْهُ وَكَفَىٰ بِجَهَنَّمَ سَعِيرًا) (برخی از آنان به او ایمان آوردند و برخی از او روی گرداندند، و آتش دوزخ برای سوزاندن (کافران) کافی است).

▫️- آیات دیگر
- آیۀ ۱۰۷ سورﮤ کهف: (إِنَّ الَّذِينَ آمَنُوا وَعَمِلُوا الصَّالِحَاتِ كَانَتْ لَهُمْ جَنَّاتُ الْفِرْدَوْسِ نُزُلًا)
- آیۀ ۱۰۰ سورﮤ توبه: (وَالسَّابِقُونَ الْأَوَّلُونَ مِنَ الْمُهَاجِرِينَ وَالْأَنْصَارِ وَالَّذِينَ اتَّبَعُوهُمْ بِإِحْسَانٍ)
- آیۀ ۹۷ سورﮤ بقره: (قُلْ مَنْ كَانَ عَدُوًّا لِجِبْرِيلَ فَإِنَّهُ نَزَّلَهُ عَلَىٰ قَلْبِكَ بِإِذْنِ اللَّهِ ...)
- آیۀ ۱۰۴ سورﮤ آل‌عمران: (وَلْتَكُنْ مِنْكُمْ أُمَّةٌ يَدْعُونَ إِلَى الْخَيْرِ وَيَأْمُرُونَ بِالْمَعْرُوفِ ...)
- آیۀ ۵۴ سورﮤ انعام: (وَإِذَا جَاءَكَ الَّذِينَ يُؤْمِنُونَ بِآيَاتِنَا فَقُلْ سَلَامٌ عَلَيْكُمْ)

💢۳. سلمان در پرتو احادیث

سلمان محمدی در روایات اسلامی شخصیتی است که مورد تأیید و تمجید پیامبر (ص) و ائمۀ معصومین (ع) قرار گرفته است. برخی از مهم‌ترین احادیث دربارﮤ او عبارت‌اند از:

- سلمان دریایی بی‌کران: پیامبر (ص) فرمود: «سلمان بحرٌ لَا يُنْزَحُ"» [1] که نشان‌دهندﮤ عظمت علمی و معنوی سلمان است.
- سلمان ده درجۀ ایمان و یقین را کامل کرد. [2]
- سلمان از اهل‌بیت است: پیامبر (ص) فرمود: «سلمان منا اهل‌البیت.» [3]
- سلمان و حسادت خلیفۀ دوم: نقل شده است که خلیفۀ دوم نسبت به سلمان حسادت می‌ورزید و از جایگاه او نزد پیامبر (ص) نگران بود.
- سلمان ده درجۀ ایمان و یقین را کامل کرد و جزو کسانی شد که شایستۀ حمل و درک ۲۷ حرف علم شد. [11]

✨- سلمان در شمار "قرای ظاهره"، یعنی حجاب و واسطه بین خلفای خدا و مردم بود. [12]
- سلمان وجه‌الله: سلمان هم در حد خودش یکی از نشانه‌های الهی بر روی زمین بود که با شناخت او خداوند شناخته می‌شد:
▫️«أي إنه يكون وجه‌الله بحسب ما تحمل نفسه من صفات الله كماً وكيفاً وبالتإلى فوجه‌الله في الخلق ليس مرتبة واحدة، فمحمد (ص) وجه‌الله، وعلي (ع) وجه‌الله، وفاطمة وجه‌الله، والحسن وجه‌الله، والحسين وجه‌الله، والأئمة وجه‌الله، والمهديون وجه‌الله، والأنبياء والرسل وجه‌الله، وسلمان الفارسي وجه‌الله ولكن كلٌ منهم بحسبه. فوجه‌الله الحقيقي في الخلق هو محمد (ص) وبالتإلى ستكون معرفته بربه سبحانه هي الأكمل في الخلق؛ لأنها عبارة عن معرفته بنفسه، ولا أحد من الخلق أعرف منه (ص) بنفسه التي عكست صورة اللاهوت بالصورة الأكمل في الخلق وكانت هي الأكمل في الخلق» [13]

▫️«هر انسانی که با اخلاص به‌سوی خدا سِیر کند به اندازﮤ خودش و براساس سعی و اخلاصی که دارد، یعنی طبق صفات الهی که نفس وی به‌طور کمّی و کیفی در بر گفته است، وجه‌الله می‌شود. ازاین‌رو وجه‌الله در خلق فقط یک مرحله و مرتبه نیست؛ محمد (ص) وجه‌الله است، علی (ع) وجه‌الله است، فاطمه (س) وجه‌الله است، حسن (ع) وجه‌الله است، حسین (ع) وجه‌الله است و ائمه (ع) وجه‌الله هستند، مهدیون (ع) وجه‌الله هستند، انبیا و فرستادگان وجه‌الله هستند، سلمان فارسی وجه‌الله است؛ ولی هریک به فراخور حال و وضعیت خود. صورت واقعی خدا در خلق، حضرت محمد (ص) است و در نتیجه معرفت آن حضرت به پروردگار سبحانش بالاترین و کامل‌ترین معرفت‌ها در خلایق است، زیرا این معرفت عبارت است از معرفت او نسبت به خودش. در مخلوقات هیچ‌کس بیش از آن حضرت نسبت به خودش شناخت ندارد؛ خودی که صورت لاهوت را به کامل‌ترین شکل ممکن منعکس می‌کند و کامل‌ترین در خلق است.»

▫️- سلمان در رجعت: سلمان ازجمله یاران خاص امام مهدی (ع) در دوران رجعت خواهد بود، یعنی شخصی مثل و نظیر او در میان یاران قائم (ع) است که نقش مهمی در دولت عدل الهی خواهد داشت. [14]

📖صفحه ۲
👇ادامه


👏@Zaman_Zohour

👈- سلمان «علی هدی من ربّه»: او جزو کسانی بود که قبل از بعثت پیامبر (ص) هم بهره‌ای از هدایت با غیب داشت و لذا منتظر آمدن پیامبر (ص) بود و با راهنمایی ملکوتی الهی، او را شناخت و بیعت کرد. [15]
- سلمان حول آتش بود: آتش معروفی برای اهل معرفت هست که پیامبر (ص) در آن سوخت و خودش آتش شد و اوصیای او به اندازﮤ مقامشان در آن سوختند، و شیعیان و اولیای خاص خدا اطراف آن هستند. سید احمد الحسن می‌گوید سلمان هم جزو اطرافیان آتش بود. [16]

▫️- سلمان به فتح رسید، از مقرّبین شد، صاحب مقام قرب فرائض شد، صاحب سعی مشکور بود، و البته با این‌همه، گمان نکنید که او در مقام محمد (ص) و آل‌محمد (ص) قرار گرفت، زیرا کسی با آنها مقایسه نمی‌شود. [17]


📚منابع:

[1] محمدباقر مجلسی، بحارالأنوار، ج ۲۲، ص ۳۲۸.
[2] همان، ج ۲۲، ص ۳۴۱
[3] همان، ج ۲۲، ص ۳۴۲
[4] همان، ص ۳۲۱
[5] همان، ص 356
[6] همان، ص ۳۲۶
[7] همان، ص 327
[8] همان، ص 360
[9] همان، 369
[10] https://alhowzah.com/202403/5216/?fbclid=IwY2xjawJSdJZleHRuA2FlbQIxMQABHfVQaidebzIEKPbzSKE1VVHQCUzQB-YDx3k6rqKaYYbdIGEE_3pdImw0Lw_aem_kokkfpq4ynfgQ4WzQE-vaQ
[11] سید احمد الحسن، الجواب‌المنیر، ج ۱، ص ۵۸ و ۵۹؛ بیان الحق والسداد من علم الإعداد، ص ۱۵ و ۱۶.
[12] سید احمد الحسن، الجواب‌المنیر، ج ۳، ص ۲۷ – ۲۹.
[13] سید احمد الحسن، الجواب‌المنیر، ج ۴، ص ۵۰.
[14] سید احمد الحسن، الرجعة ثالث أیام الله الکبری، ص ۱۳ و ص ۳۵.
[15] سید احمد الحسن، المتشابهات، ص ۹۷.
[16] سید احمد الحسن، المتشابهات، ج 3، ص ۱۷۶ و ۱۷۸.
[17] سید احمد الحسن، مع العبد الصالح، ج ۱، ص ۶۶ و ۶۷.

📖صفحه ۳

🔗نشریه شماره 206

👏@Zaman_Zohour