@vakilbaashi
↩🔻 #اصول‌فقه 🔻🔻
✔🔻 #عام‌و‌خاص
🔸 #تعریف‌عام
عام به لفظى گفته میشود که همه افراد و مصادیق مفهوم خود را در بر میگیرد. به عبارت دیگر، عام لفظى است که بر شمول و فراگیرى مفهوم خود نسبت به همه افراد و مصادیقش دلالت میکند. که‌در ذیل مثال های برای درک‌بیشتر مطلب بیان میکنیم.
🔸 #مثال‌اول
هر تاجری به استثناء کسبه ی جزء ...
🔸 #مثال‌دوم
کلیه اتباع ایرانی باید دارای شناسنامه باشند.
🔸 #مثال‌سوم
هر صلح جز صلح بر امر نامشروع نافذ است.
🔸 #مثال‌چهارم
کلیه سکنه ایران مطیع قوانین خواهند بود.
🔸 #مثال‌پنجم
کلیه دیون از حیث صلاحیت محاکم در حکم منقول است.
🔸 #تعریف‌‌خاص
خاص به لفظى گفته میشود که تنها برخى از افراد و مصادیق مفهوم عام را در بر میگیرد.
🔸 #مثال
[ اشیایی که مالک آن را برای عمل زراعت اختصاص داده باشد]، از قبیل گاو و گاومیش و ماشین واسباب و ادوات زراعت و تخم و غیره و به طور کلی هر مال منقول که برای استفاده از عمل زراعت، لازم و مالک آن را به این امر تخصیص داده باشد، از جهت صلاحیت محاکم و توقیف اموال، جزو ملک محسوب و در حکم مال غیرمنقول است و همچنین است تلمبه و گاو و یا حیوان دیگری که برای آبیاری زراعت یا خانه و
باغ اختصاص داده شده است.
🔸 #مثال
سند ولادت [اشخاصی که ولادت آنها در مدت قانونی به دایره سجل احوال اظهار شده] رسمی است.
🔸 #مثال
[اتباع خارجه مقیم در خاك ایران]، از حیث مسائل مربوطه به احوال شخصیه و اهلیت خود و همچنین از حیث حقوق ارثیه، در حدود معاهدات، مطیع قوانین و مقررات دولت متبوع خود خواهند بود.
@vakilbaashi
↩🔻 #اصول‌فقه 🔻🔻
✔🔻 #عام‌و‌خاص
🔸 #تعریف‌عام
عام به لفظى گفته میشود که همه افراد و مصادیق مفهوم خود را در بر میگیرد. به عبارت دیگر، عام لفظى است که بر شمول و فراگیرى مفهوم خود نسبت به همه افراد و مصادیقش دلالت میکند. که‌در ذیل مثال های برای درک‌بیشتر مطلب بیان میکنیم.
🔸 #مثال‌اول
هر تاجری به استثناء کسبه ی جزء ...
🔸 #مثال‌دوم
کلیه اتباع ایرانی باید دارای شناسنامه باشند.
🔸 #مثال‌سوم
هر صلح جز صلح بر امر نامشروع نافذ است.
🔸 #مثال‌چهارم
کلیه سکنه ایران مطیع قوانین خواهند بود.
🔸 #مثال‌پنجم
کلیه دیون از حیث صلاحیت محاکم در حکم منقول است.
🔸 #تعریف‌‌خاص
خاص به لفظى گفته میشود که تنها برخى از افراد و مصادیق مفهوم عام را در بر میگیرد.
🔸 #مثال
[ اشیایی که مالک آن را برای عمل زراعت اختصاص داده باشد]، از قبیل گاو و گاومیش و ماشین واسباب و ادوات زراعت و تخم و غیره و به طور کلی هر مال منقول که برای استفاده از عمل زراعت، لازم و مالک آن را به این امر تخصیص داده باشد، از جهت صلاحیت محاکم و توقیف اموال، جزو ملک محسوب و در حکم مال غیرمنقول است و همچنین است تلمبه و گاو و یا حیوان دیگری که برای آبیاری زراعت یا خانه و
باغ اختصاص داده شده است.
🔸 #مثال
سند ولادت [اشخاصی که ولادت آنها در مدت قانونی به دایره سجل احوال اظهار شده] رسمی است.
🔸 #مثال
[اتباع خارجه مقیم در خاك ایران]، از حیث مسائل مربوطه به احوال شخصیه و اهلیت خود و همچنین از حیث حقوق ارثیه، در حدود معاهدات، مطیع قوانین و مقررات دولت متبوع خود خواهند بود.
@vakilbaashi
📚 #اصول‌فقه 🔻🔻
@vakilbaashi
↩🔻 #تخصیص‌ومخصّص
🔘 #تخصیص
عبارت است از اخراج بعضی از افراد از شمول حکم عام.
🔻 #مثال
هر صلحی نافذ است جز صلح بر امر نامشروع.
در این ماده، هر صلحی عام است و با آمدن عبارت جز صلح بر امر نامشروع، تخصیص خورده است.
#مخصّص
یعنی هر لفظ عبارت یا دلیل غیرلفظى که دامنه شمول عام را محدود کند، مخصص نامیده اند.
🔻 #مثال
هر صلحی نافذ است جز صلح بر امر نامشروع.
در این ماده، عبارت (هر صلحی) عام است و عبارت (جز صلح بر امر نامشروع)، مخصص آن است.
🔘 #اقسام‌مخصص
۱. مخصص متصل ومخصص منفصل
۲. مخصص لفظی و مخصص غیر لفظی
🔻 #مخصص‌متصل
زمانی مخصص متصل نامیده می شود که مخصص به عام چسبیده و وصل باشد (مخصص در جمله ای جدا از عام نباشد و همراه عام آمده باشد).
🔻 #مثال
ماده ۵ ق.ت کلیه معاملات تجار تجارتى است، مگر اینکه ثابت شود معامله مربوط به امور تجارتى نیست.
🔸 #مخصص‌منفصل
مخصص منفصل عبارت است از اینکه مخصص جدا از عام باشد (یعنی عام در یک جمله باشد و مخصص در جمله ای دیگر باشد).
🔻 #مثال
ماده ۴۴۵ قانون مدنی: هر یک از خیارات، بعد از فوت، منتقل به وارث میشود.
ماده ۴۴۶ قانون مدنی : خیار شرط ممکن است به قید مباشرت و اختصاص به شخص مشروط له قرار داده شود در این صورت منتقل به وارث نخواهد شد.
🔸 در اینجا؛ ماده ی ۴۴۵ ق.م ، عام؛ و ماده ی ۴۴۶ ق.م ، مخصص منفصل آن است. زیرا عام در یک جمله آمده و مخصص آن در جمله ای دیگر آمده است.
✔لینک عضویت در کانال #وکیل_باشی
http://telegram.me/vakilbaashi
@vakilbaashi
↩🔻 #تخصیص‌ومخصّص
🔘 #تخصیص
عبارت است از اخراج بعضی از افراد از شمول حکم عام.
🔻 #مثال
هر صلحی نافذ است جز صلح بر امر نامشروع.
در این ماده، هر صلحی عام است و با آمدن عبارت جز صلح بر امر نامشروع، تخصیص خورده است.
#مخصّص
یعنی هر لفظ عبارت یا دلیل غیرلفظى که دامنه شمول عام را محدود کند، مخصص نامیده اند.
🔻 #مثال
هر صلحی نافذ است جز صلح بر امر نامشروع.
در این ماده، عبارت (هر صلحی) عام است و عبارت (جز صلح بر امر نامشروع)، مخصص آن است.
🔘 #اقسام‌مخصص
۱. مخصص متصل ومخصص منفصل
۲. مخصص لفظی و مخصص غیر لفظی
🔻 #مخصص‌متصل
زمانی مخصص متصل نامیده می شود که مخصص به عام چسبیده و وصل باشد (مخصص در جمله ای جدا از عام نباشد و همراه عام آمده باشد).
🔻 #مثال
ماده ۵ ق.ت کلیه معاملات تجار تجارتى است، مگر اینکه ثابت شود معامله مربوط به امور تجارتى نیست.
🔸 #مخصص‌منفصل
مخصص منفصل عبارت است از اینکه مخصص جدا از عام باشد (یعنی عام در یک جمله باشد و مخصص در جمله ای دیگر باشد).
🔻 #مثال
ماده ۴۴۵ قانون مدنی: هر یک از خیارات، بعد از فوت، منتقل به وارث میشود.
ماده ۴۴۶ قانون مدنی : خیار شرط ممکن است به قید مباشرت و اختصاص به شخص مشروط له قرار داده شود در این صورت منتقل به وارث نخواهد شد.
🔸 در اینجا؛ ماده ی ۴۴۵ ق.م ، عام؛ و ماده ی ۴۴۶ ق.م ، مخصص منفصل آن است. زیرا عام در یک جمله آمده و مخصص آن در جمله ای دیگر آمده است.
✔لینک عضویت در کانال #وکیل_باشی
http://telegram.me/vakilbaashi
↩🔻 #اصول_فقه 🔻🔻
@vakilbaashi
🔻 #اقسام‌منطوق
🔸 #منطوق‌صریح
معنای صریح معنای مطابقی لفظ است.
🔸 #منطوق‌غیرصریح
معنای غیر صریح معنای تضمنی و معنای التزامی لفظ است.
🔻 #اقسام‌منطوق‌غیر‌صریح
۱. دلالت #اقتضاء
۲. دلالت #تنبیه
۳. دلالت #اشاره
🔸 #دلالت‌اقتضاء
هرگاه دلالت کلام بر چیزی ، عرفا مقصود گوینده بوده و صحت و درستى کلام وى نیز متوقف بر وجود این دلالت باشد، چنین دلالتى را دلالت اقتضا می گویند.
🔸 #مثال
زن ایرانی که با تبعه ی خارجه مزاوجت می نماید به تابعیت ایرانی خود باقی خواهد ماند مگر این که مطابق قانون مملکت زوج، تابعیت شوهر به واسطه ی وقوع عقد ازدواج به زوجه تحمیل شود.
🔻 #منطوق‌غیرصریح
🔸 #دلالت‌تنبیه
دلالت کلام بر چیزىکه عرفا مقصود گوینده است، اما صحت کلام وى متوقف بر وجود این دلالت نیست، دلالت تنبیه یا ایماء نامیده میشود.
🔸 #مثال‌اول
ضمان دینی که سبب آن ایجاد نشده باطل است (هم حکم قابل استناد است و هم علت آن که فقدان سبب است قابل فهمیدن).
🔸 #مثال‌دوم
هر کس از اراضی موات و مباحه قسمتی را به قصد تملک احیا کند مالک آن قسمت میشود.
(احیا و قصد تملک دلیل مالکیت است).
✔ #نکات_آزمونی
✔ #اصول_فقه
✔ لینک عضویت در کانال #وکیل_باشی🔻🔻
https://tttttt.me/vakilbaashi
@vakilbaashi
🔻 #اقسام‌منطوق
🔸 #منطوق‌صریح
معنای صریح معنای مطابقی لفظ است.
🔸 #منطوق‌غیرصریح
معنای غیر صریح معنای تضمنی و معنای التزامی لفظ است.
🔻 #اقسام‌منطوق‌غیر‌صریح
۱. دلالت #اقتضاء
۲. دلالت #تنبیه
۳. دلالت #اشاره
🔸 #دلالت‌اقتضاء
هرگاه دلالت کلام بر چیزی ، عرفا مقصود گوینده بوده و صحت و درستى کلام وى نیز متوقف بر وجود این دلالت باشد، چنین دلالتى را دلالت اقتضا می گویند.
🔸 #مثال
زن ایرانی که با تبعه ی خارجه مزاوجت می نماید به تابعیت ایرانی خود باقی خواهد ماند مگر این که مطابق قانون مملکت زوج، تابعیت شوهر به واسطه ی وقوع عقد ازدواج به زوجه تحمیل شود.
🔻 #منطوق‌غیرصریح
🔸 #دلالت‌تنبیه
دلالت کلام بر چیزىکه عرفا مقصود گوینده است، اما صحت کلام وى متوقف بر وجود این دلالت نیست، دلالت تنبیه یا ایماء نامیده میشود.
🔸 #مثال‌اول
ضمان دینی که سبب آن ایجاد نشده باطل است (هم حکم قابل استناد است و هم علت آن که فقدان سبب است قابل فهمیدن).
🔸 #مثال‌دوم
هر کس از اراضی موات و مباحه قسمتی را به قصد تملک احیا کند مالک آن قسمت میشود.
(احیا و قصد تملک دلیل مالکیت است).
✔ #نکات_آزمونی
✔ #اصول_فقه
✔ لینک عضویت در کانال #وکیل_باشی🔻🔻
https://tttttt.me/vakilbaashi
↩🔻 #اصول‌فقه. 🔻🔻
🔻 #اقسام‌مخصص
🔸 #مخصص‌لفظی
اگر مخصص در جمله به صورت لفظ آمده باشد، به آن مخصص لفظی میگوییم. به طور مثال : ماده ۵ ق. ت کلیه معاملات تجار تجارتى است، مگر اینکه ثابت شود معامله مربوط به امور
تجارتى نیست.
🔸 عبارت (مگر اینکه ثابت شود معامله مربوط به امور تجارتى نیست) در این جا مخصص است که به صورت لفظ بیان شده است.
🔸 #مثال‌دوم
ماده ۱۸۸ قانون آیین دادرسی کیفری محاکمات دادگاه علنى است به استثناء موارد زیر به تشخیص دادگاه:۱....۲....۳.علنى بودن محاکمه مخل امنیت یا احساسات مذهبى باشد.
🔸 عبارت (به استثناء موارد زیر به تشخیص دادگاه:۱....۲....۳.علنى بودن محاکمه مخل امنیت یا احساسات
مذهبى باشد) در این جا مخصص است که به صورت لفظ بیان شده است.
🔻 #مخصص‌غیر‌لفظی
اگر به صورت لفظ نیامده باشد، به آن مخصص غیر لفظی میگوییم.
🔸 #مثال
خداوند در قران فرموده اند : االله خالق کل شی (خداوند همه چیز را آفریده است)؛ که در این جا عقل به این حکم میدهد که خداوند ذات و صفات خودش را نیافریده است. پس این مخصص غیرلفظی است، زیرا به صورت لفظ نیامده است و عقل این را استنباط کرده است.
@vakilbaashi
🔻 #اقسام‌مخصص
🔸 #مخصص‌لفظی
اگر مخصص در جمله به صورت لفظ آمده باشد، به آن مخصص لفظی میگوییم. به طور مثال : ماده ۵ ق. ت کلیه معاملات تجار تجارتى است، مگر اینکه ثابت شود معامله مربوط به امور
تجارتى نیست.
🔸 عبارت (مگر اینکه ثابت شود معامله مربوط به امور تجارتى نیست) در این جا مخصص است که به صورت لفظ بیان شده است.
🔸 #مثال‌دوم
ماده ۱۸۸ قانون آیین دادرسی کیفری محاکمات دادگاه علنى است به استثناء موارد زیر به تشخیص دادگاه:۱....۲....۳.علنى بودن محاکمه مخل امنیت یا احساسات مذهبى باشد.
🔸 عبارت (به استثناء موارد زیر به تشخیص دادگاه:۱....۲....۳.علنى بودن محاکمه مخل امنیت یا احساسات
مذهبى باشد) در این جا مخصص است که به صورت لفظ بیان شده است.
🔻 #مخصص‌غیر‌لفظی
اگر به صورت لفظ نیامده باشد، به آن مخصص غیر لفظی میگوییم.
🔸 #مثال
خداوند در قران فرموده اند : االله خالق کل شی (خداوند همه چیز را آفریده است)؛ که در این جا عقل به این حکم میدهد که خداوند ذات و صفات خودش را نیافریده است. پس این مخصص غیرلفظی است، زیرا به صورت لفظ نیامده است و عقل این را استنباط کرده است.
@vakilbaashi