018. Дунё ғамини қилганинг қадар қалбингдан охират ташвиши чиқади. Охират ғамини қилганинг қадар қалбингдан дунё ташвиши чиқади.

Молик ибн Динор роҳимаҳуллоҳ

019. Ким шаҳватни тарк этишга сидқидилдан ҳаракат қилса, Аллоҳ таоло бу шаҳватни унинг қалбидан кетказади. Аллоҳ эса Ўзи учун шаҳватни тарк этган қалбни азоблашдан улуғ туради.

Абу Сулаймон Дороний роҳимаҳуллоҳ

☪https://tttttt.me/UniPoklaganNajotTopur

020. Одамларнинг зикри дард, Аллоҳники шифодир.

Фузайл ибн Иёз роҳимаҳуллоҳ
---
Изоҳ: Одамларнинг зикри - ғийбат, чақимчилик, туҳмат-бўҳтон каби ишлардан иборат.

021. Орзу-ҳавас охиратни унуттиради.

Али ибн Абу Толиб розияллоҳу анҳу

022. Банда қиёмат куни тоғлар қадар гуноҳлар билан келади. Шунда Аллоҳни зикр қилган тили уларни яксон қилиб ташлаганини кўради.

Ибн Қоййим роҳимаҳуллоҳ

023. Агар осмонни ерга ағдариб тахлаб қўйилса ҳам, Аллоҳ таоло унда тақводорлар учун чиқадиган тешиклар қилиб қўяди. Аллоҳ таолонинг бу оятига қаранг:
"Ким Аллоҳга тақво қилса, У зот унинг йўлини очиб қўюр" (Талоқ сураси, 2-оят).

Абдуллоҳ ибн Аббос розияллоҳу анҳу

☪https://tttttt.me/UniPoklaganNajotTopur

024. Иброҳим ибн Адҳамга: "Нега ҳадис талабида бўлмайсиз?", дейишди. У киши: "Мен уни қизиқмаганим ёки хоҳламаганим учун тўхтатмадим. Балки ундан озгина эшитсам ҳам амал қилишни истадим", дея жавоб қилдилар.

☪https://tttttt.me/UniPoklaganNajotTopur

025. Неъмат берилганлар Аллоҳнинг зикрига тенг келадиган неъматга эга бўлмаганлар.

Молик ибн Динор роҳимаҳуллоҳ

026. Зикрнинг фойдаларидан яна бири, у зокирга шундай қувват берадики, ҳатто у зикр қилган ҳолда бошқа пайт қилолмайдиган ишларни бажариб ташлайди.

Ибн Қоййим роҳимаҳуллоҳ
---
Бу сўзга Абу Мусо Ашъарий ривоят қилган қуйидаги ҳадиси шарифни далил қилса бўлади. Расулуллоҳ соллаллоҳу алайҳи ва саллам айтдилар: "Раббисини зикр қиладиган билан зикр қилмайдиганнинг мисоли тирик билан ўликнинг мисоли кабидир"..
Имом Бухорий ривоятлари.

☪https://tttttt.me/UniPoklaganNajotTopur

027. Бир одамнинг сенда йўқ яхшиликлар билан сени мақтаётганини эшитсанг, сенда йўқ ёмонликларни гапириб юришини ҳам кутавергин.

Ваҳб ибн Мунаббиҳ роҳимаҳуллоҳ

028. Муҳаммад ибн Абдуллоҳ Аздий айтадилар: "Амирлардан бири Шамитни зиёфатига чақирди. Шамит баҳона топиб унга бормадилар. Бу ҳақда у кишидан сўралганида шундай жавоб бердилар: "Бироз емоқни тарк этмоғим, уларга динимни фидо қилмоғимдан кўра енгилроқдир. Мўминнинг қорни динидан кўра азиз бўлмаслиги керак".

☪https://tttttt.me/UniPoklaganNajotTopur

029. Ким Аллоҳга эҳсону ҳушмуомаласида юзланмаса, Ўзига уни синов занжирларига боғлаб олиб келади.

Ибн Атоуллоҳ Сакандарий роҳимаҳуллоҳ.
---
Изоҳ: Яъни инсон фаровонлик, соғлик ва неъмат ичра Аллоҳга юзланмаса, Унга тоат қилмаса, уни турли балолар, касалликлар ва муҳтожликларга дучор қилиб Ўзи томон келтиради.
Бу бахтсизлик ҳам бахтли инсонларга насиб қилади. Агар синовга учраган бўлсангиз, буям яхшиликка. Синов ҳикматини англаб етинг ва сабр қилинг.

☪https://tttttt.me/UniPoklaganNajotTopur

030. Аллоҳга тоатсизликда бирлашганлар, Аллоҳга тоатсизликда ажрашади.

Али ибн Ҳусайн роҳимаҳуллоҳ

Изоҳ: Яъни киши биров билан Аллоҳга тоат бўлмайдиган ишларда ва ҳолатларда бирлашса, дўстлашса, албатта улар Аллоҳга итоатсизликда ажраладилар. Масалан, Аллоҳга тоатсизликда, яъни шариатга хилоф равишда тижорий шерик бўлганлар, Аллоҳга тоатсизликда, яъни бир-бирининг ҳаққини еган, кўнглини оғритган ҳолда ва уруш-жанжал билан ажрашадилар.
Буни шариатга хилоф равишда бирлашилган ҳар қандай иш мисолида кўриб чиқиш мумкин.

☪https://tttttt.me/UniPoklaganNajotTopur

031. Аллоҳ бир бандага ёмонликни раво кўрса, унга амал эшигини ёпиб, фойдаси йўқ нарсаларда тортишув эшигини очиб қўяди.

Маъруф Кархий роҳимаҳуллоҳ

032. Мўмин иймон ва қўрқувни жамлаган бўлади. Мунофиқ эса ёмонлик ва хотиржамликни жамлаган бўлади.

Ҳасан Басрий роҳимаҳуллоҳ
---
Изоҳ: Мўмин киши иймон келтирган бўлишига қарамай Аллоҳдан доимо хавф ва қўрқинчда бўлади. Мунофиқ эса қанчалик гуноҳ ва ёмонлик қилмасин, кўнгли хотиржам бўлади, қилмишлари оқибатидан қўрқмайди.

☪https://tttttt.me/UniPoklaganNajotTopur

033. Саҳл ибн Аслам айтадилар: Собит Баноний ҳар тун уч юз ракат намоз ўқирдилар. Тонг отганда оёқлари увушиб қолар, уларни қўллари билан сиқиб, сўнг: "Обидлар ўтиб кетишди. Шўрим қурисинки, менга келиб тўхтаб қолишди!", дердилар.

☪https://tttttt.me/UniPoklaganNajotTopur

034. Аслида амалдан ҳам кўра, уни қабул бўлмаслигидан қўрқиш оғирроқ.

Молик ибн Динор роҳимаҳуллоҳ
---
Яъни, амал қилиш қийинмас, уни қабул бўладиган қилиб қилиш қийин.

035. Дунёдан зуҳд қилиш қалб ва баданга роҳат беради.

Ҳасан Басрий роҳимаҳуллоҳ
--
Изоҳ:
Зуҳд - бирор нарсага майлни тарк этмоқ, дегани. Ҳақиқат аҳли истилоҳида унинг бир неча таърифи бор:
1. Дунёни ёмон кўриш ва ундан юз ўгириш.
2. Охират роҳати талабида дунё роҳатини тарк этиш.
3. Қўлингиз холи бўлган нарсалардан қалбингизни ҳам холи этиш, яъни ўзингизда йўқ нарсаларга муҳаббат қўймаслик, қизиқмаслик. ("Муъжамут-таърифот"дан).
Ўзингиздаги руҳий сиқилиш ва жисмоний толиқишларнинг сабабини яхшилаб мулоҳаза қилинг. Шунда Ҳасан Басрийнинг сўзлари ва суратдаги кишининг ҳолатини яхши англайсиз.

☪https://tttttt.me/UniPoklaganNajotTopur

036. Кўзнинг кўришига чегара бўлганидек, ақлнинг ҳам англашига чегара бор.

Имом Шофеъий роҳимаҳуллоҳ
---
Буни тушунган ва тан олган инсон жудаям кўп ютуқларга эришади ва бахтли яшайди. Ишонаверинг.

037. Шаҳватларга боғланиб қолган қалблар, унга боғланганлари қадар Аллоҳдан тўсилган бўладилар.

Имом Ибн Қоййим роҳимаҳуллоҳ