Forwarded from خوب زيستن|بابک عباسی
اکت را از کجا آغاز کنیم؟
#بابک_عباسی
۱. رویکرد درمانی «پذیرش و پایبندی»(Acceptance and Commitment Therapy) یا همان #اکت را در بافتهای مختلفی میشود طرح کرد: مثلا در مقام معرفی مکاتب و نظریههای روانشناسی، یا مرور تاریخ رواندرمانی، یا به عنوان یکی از حلقههای تاریخ رفتاردرمانی... اما یک زمینۀ دیگر، افزون بر اینها، طرح این رویکرد در چارچوب ارسطوییِ «خوب زیستن»(یودایمونیا) است. در اینجا سعی خواهم کرد اکت را در این چارچوب معرفی کنم.
۲. در معرفیِ مولفههای رویکرد اکت نیز میتوان از معرفیهای رایج و ترتیبی که در آنجا میآید کمی پا فراتر گذاشت. در کتابهای آموزشی اکت، که مؤسسان و شارحان این رویکرد نگاشتهاند(مثلا کتابهای استیون هیز و راس هریس)، بحث معمولا با موضوع رنج آغاز میشود. در این تقریر، نقطۀ عزیمتِ اکت رنج انسان، و پایداری(persistence) آن در زندگی است(مقصد هم کمک به انسانها برای قدم برداشتن در مسیر انعطافپذیری روانی و عاطفی است): با مبحث رنج و دیگر عواطف و احساسات منفی شروع میکنند و پس از معرفی مفاهیم و تکنیکهای اکت، در پایان به مبحث ارزشها و شفافسازی ارزشها میرسند. پس ترتیب رایج اینگونه است: با مبحث رنج آغاز میشود و با مبحث زندگی بر مبنای ارزشها به پایان میرسند.
نقطۀ عزیمت رنج مبدئی بسیار قدیمی است. تعالیم بودا هم با معرفی اصل رنج و چهار حقیقت شریف دربارۀ رنج شروع میشود. اما دربارۀ اکت شاید بشود این ترتیب را جور دیگری هم چید. به این معنا که از آخر شروع کرد: از ارزشها.
گنجاندن مبحث ارزشها در یک رویکرد درمانی، یکی از مهمترین مشارکتهای این رویکرد در رواندرمانی معاصر است که هم آن را به فلسفه پیوند زده هم به غنای مفهومی آن کمک کرده است.
۳. اما وارونه کردن ترتیب معرفی مولفههای اکت چه مزایایی دارد؟ بهطور خیلی خلاصه:
۳-۱. آغاز کردن از ارزشها سبب میشود، در ادامه، تعلیم پایدار بودن رنج و پذیرش آن معنادار شود. تمایل به رنج، به جای اجتناب از آن، فقط از چشمانداز ارزشها معنادار است. وگرنه دشوار بتوان برای رنج معنایی یافت.
۳-۲. معلوم میشود که هدف چیست که به خاطر آن باید احوال و مقامات سخت و دشوار را تاب آورد. همچنین بقیۀ تکنیکهای اکت همه در خدمت زیستن بر مبنای ارزشها خواهند بود. ارزشها مانند یک مغناطیس(آهنربا) تمام دیگر مولفهها را آرایش و نظم و سازمان میدهد.
۳-۳. با شروع کردن از ارزشها میتوان اکت را به ایدۀ «سفر قهرمان»(#جوزف_کمبل) پیوند زد. با شروع کردن از این نقطۀ عزیمت، شما از همان ابتدا به سالک راه آگاهی و روشنایی تبدیل میشوید.
۳-۴. چهارمین و آخرین مزیت این است که با این صورتبندی، اکت نه صرفا در خدمت حل یک مشکل(مثلا بیتابی در برابر احساسات و عواطف منفی) بلکه در رویکردی کلنگر در خدمت خوب زیستن خواهد بود زیرا ارزشها در خدمت خوب زیستن هستند.
بر اساس پیشنهاد بالا، در بازگشایی پروندۀ اکت از مبحث ارزشها شروع خواهیم کرد.
#اکت #ارزشها
@eudemonia
#بابک_عباسی
۱. رویکرد درمانی «پذیرش و پایبندی»(Acceptance and Commitment Therapy) یا همان #اکت را در بافتهای مختلفی میشود طرح کرد: مثلا در مقام معرفی مکاتب و نظریههای روانشناسی، یا مرور تاریخ رواندرمانی، یا به عنوان یکی از حلقههای تاریخ رفتاردرمانی... اما یک زمینۀ دیگر، افزون بر اینها، طرح این رویکرد در چارچوب ارسطوییِ «خوب زیستن»(یودایمونیا) است. در اینجا سعی خواهم کرد اکت را در این چارچوب معرفی کنم.
۲. در معرفیِ مولفههای رویکرد اکت نیز میتوان از معرفیهای رایج و ترتیبی که در آنجا میآید کمی پا فراتر گذاشت. در کتابهای آموزشی اکت، که مؤسسان و شارحان این رویکرد نگاشتهاند(مثلا کتابهای استیون هیز و راس هریس)، بحث معمولا با موضوع رنج آغاز میشود. در این تقریر، نقطۀ عزیمتِ اکت رنج انسان، و پایداری(persistence) آن در زندگی است(مقصد هم کمک به انسانها برای قدم برداشتن در مسیر انعطافپذیری روانی و عاطفی است): با مبحث رنج و دیگر عواطف و احساسات منفی شروع میکنند و پس از معرفی مفاهیم و تکنیکهای اکت، در پایان به مبحث ارزشها و شفافسازی ارزشها میرسند. پس ترتیب رایج اینگونه است: با مبحث رنج آغاز میشود و با مبحث زندگی بر مبنای ارزشها به پایان میرسند.
نقطۀ عزیمت رنج مبدئی بسیار قدیمی است. تعالیم بودا هم با معرفی اصل رنج و چهار حقیقت شریف دربارۀ رنج شروع میشود. اما دربارۀ اکت شاید بشود این ترتیب را جور دیگری هم چید. به این معنا که از آخر شروع کرد: از ارزشها.
گنجاندن مبحث ارزشها در یک رویکرد درمانی، یکی از مهمترین مشارکتهای این رویکرد در رواندرمانی معاصر است که هم آن را به فلسفه پیوند زده هم به غنای مفهومی آن کمک کرده است.
۳. اما وارونه کردن ترتیب معرفی مولفههای اکت چه مزایایی دارد؟ بهطور خیلی خلاصه:
۳-۱. آغاز کردن از ارزشها سبب میشود، در ادامه، تعلیم پایدار بودن رنج و پذیرش آن معنادار شود. تمایل به رنج، به جای اجتناب از آن، فقط از چشمانداز ارزشها معنادار است. وگرنه دشوار بتوان برای رنج معنایی یافت.
۳-۲. معلوم میشود که هدف چیست که به خاطر آن باید احوال و مقامات سخت و دشوار را تاب آورد. همچنین بقیۀ تکنیکهای اکت همه در خدمت زیستن بر مبنای ارزشها خواهند بود. ارزشها مانند یک مغناطیس(آهنربا) تمام دیگر مولفهها را آرایش و نظم و سازمان میدهد.
۳-۳. با شروع کردن از ارزشها میتوان اکت را به ایدۀ «سفر قهرمان»(#جوزف_کمبل) پیوند زد. با شروع کردن از این نقطۀ عزیمت، شما از همان ابتدا به سالک راه آگاهی و روشنایی تبدیل میشوید.
۳-۴. چهارمین و آخرین مزیت این است که با این صورتبندی، اکت نه صرفا در خدمت حل یک مشکل(مثلا بیتابی در برابر احساسات و عواطف منفی) بلکه در رویکردی کلنگر در خدمت خوب زیستن خواهد بود زیرا ارزشها در خدمت خوب زیستن هستند.
بر اساس پیشنهاد بالا، در بازگشایی پروندۀ اکت از مبحث ارزشها شروع خواهیم کرد.
#اکت #ارزشها
@eudemonia