لوایح شیخ فضل الله نوری

#انتساب_کتب
جناب آقای حسن انصاری در برخی مقالات خود به احتمال اتحاد کتاب (الایضاح) فضل بن شاذان، با آنچه جناب نجاشی در فهرست کتب فضل بن شاذان به عنوان (المعیار و الموازنة) نام برده است، اشاره کرده و نسخه ای از کتابخانه ی مرعشی هم به این نام معرفی کرده اند.
در تأیید کلام ایشان نسخه ی دیگری نیز از کتاب ایضاح به نظر رسید که با نام (المعیار و الموازنة) شناسانده شده، که توسط عبد الله بن محمد حسن هشترودی در سال 1337 کتابت شده است؛ گرچه تاریخ متأخر است اما بسیار بعید می نماید که کاتب از خود نام را افزوده باشد.

#فوائد_النسخ

در موارد فراوانی صفحات الحاقی در ابتدا یا انتهای نسخه، یادداشتهایی در بر دارد که بعضا فوائد مهمی را در بر دارد. متأسفانه اکثر مفهرسین نسبت به این فوائد توجه لازم را نداشته اند . با جمع آوری این فوائد و بررسی آنها شاید بتوان چندین مجلد کتاب نوشت. در ادامه به مواردی از این فوائد اشاره می شود: (از همه ی بزرگواران هم دعوت میشود چنانچه به اینگونه فوائد مغفول دست یافته اند به ما ارسال کنند تا در کانال منتشر شود).

1) در انتهای برخی نسخه های قرب الإسناد این اجازه به چشم میخورد که متضمن فوائد مهمی در سنت اجازه و همچنین در اسناد حدیثست:
حكاية ما وجدت في النسخة التي نقلت منها وهي بخط ابن مهجنار البزار
ما هذه صورته حدثني بكتاب قرب الإسناد لأبي العباس عبد الله بن جعفر
الحميري أبو غالب أحمد بن محمد بن سلیمان الزراري الكوفي رحمه الله قال حدثنا عبد الله بن جعفر الحميري بهذا الكتاب وبجميع كتبه قراءة عليه وما لم أقرأه منها فإنه دخل في جملة ما اجازه لي وقد أطلقت لأبي الغنائم
محمد بن علي بن الحسين بن مهجنار البزار أدام الله عزه ونفعه بالعلم
وفقه الكلام -انقطعت الورقة-
نسخة اجازة كانت في الأصل بخط محمد ابن عبد الله بن جعفر الحميري تاريخها صفر سنة أربع وثلاثمائة:
قد أطلقت لك يا أبا عمرو سعيد بن عمرو ان تروي هذا الكتاب عني عن
أبي علي تمام هذا الكتاب وما كان فيه عن بكر الأزدي وسعدان بن مسلم
فاروه عن أحمد بن إسحاق بن سعد عنهما وكتب محمد بن عبد الله بن
جعفر الحميري بخطه في صفر سنة أربع وثلاثمائة.
متأسفانه در کتب رجال وتراجم فوائد این اجازه به صورت دقیق بررسی نشده ؛ حتی در جدید ترین تحقیق این کتاب هم، محقق تنها به اشاره بسیار مختصری اکتفا کرده است.

📚برخی از مناشئ اشتباه در انتساب کتاب به غیر مولف، در فهارس نسخ خطی

@kotobmee

#فوائد_النسخ
2) [برگرفته از وبلاگ محقق فاضل سيد حسن موسوی بروجردی]
در پایان نسخۀ کهنی از ارشاد شیخ مفید در کتابخانۀ آیت الله مرعشی نجفی، کاتب نسخه، حسن بن محمد بن حسین الهرازکانی الجاسبی که خود اهل فضل و دانش بوده است و این نسخه را در سال 565 هجری قمری کتابت کرده و در سال 566 قمری با نسخۀ استادش سید فضل الله راوندی بزرگ فقیه و محدث شیعه در قرن ششم قمری مقابله کرده،این روایت به چشم میخورد: (افتادگیها توسط محقق مذکور داخل کروشه قرار داده شده]

🔸حدّث الأمير السید الإمام العالم ضیاء الدین، سلطان العلماء، فضل الله بن علی بن عبیدالله الحسني، قال: أخبرني السید الإمام، السعید، تاج الدین ابوالماجد ظفر بن الحسین بن المظفّر، قال: أخبرني الشیخ المفید العالم الحسن بن جعفر الدوریستي بإسناده إلی ولد تمیم بن مهران، فقال: دخلتُ بلد کوتا قلعة محمد بن مسعود الثقفي فقلت: یا أبا الحسن تری أن تحدّثني بحدیث لم أسمعه منك، قال: نعم، حَدِّثْه... أنّه دخل یوماً علی أبي عبدالله (علیهم السلام) فقد قدم علیه وفود أهل الري فقالوا له: السلام علیکم یا أباعبدالله، فقال: «علیکم السلام، من أنتم؟» فقالوا: قوم من أهل الجبال، فقال: «من أيّ الجبال؟» فقالوا: من أهل الري، فأطرق ملیاً في الأرض حتّی ابتلت لحیته من دموعه، فقال لهم: «لعن الله الريّ وما حَوَت، فقد قتل بسببها جدّي الحسین (علیه السلام)».
قام علیه متکلِّمُهم، فقال: یا أبا عبدالله إنّا رازيّون، فقال: «مرحباً بإخوانتا القمّیین المدينتان متقابلتین»، فقال: یا ابا عبدالله إنّا رازيّون! فقال: «مرحباً بإخواننا [القمّیّین]» فقالوا: یا أبا عبدالله أيّ فضیلة لهم لننتقل إلیها ونسکنها؟
فقال علیه السلام: «ألا إنّ [لله حرماً] وهي مکّة، ألا إنّ لرسول الله (صلی الله علیه وآله) حرماً وهي المدينة، ألا إنّ لأمیر المؤمنین علیه [السلام حرماً] وهي الکوفة، ألا إنّ حرمي وحرم ولدي من بعدی قم، فتدفن فیها امرأة من ولدي اسمها فاطمة تدخل بشفاعتها القمّیّون الجنّة، قالوا: وهذه المرأة من أيّکم؟ قال: من وَلَدي موسی بن جعفر (صلوات الله علیهما)».
وجد في نسخ السعید أبي المکارم، نازویه القمي (رحمه الله)، من إملا السید الإمام ضیاء الدین بأسانید شیخنا إلی أبي عبدالله (علیه السلام).

این روایت زیبا و جالب در هیچ یک از جوامع حدیثی شیعه ذکر نشده است؛ تنها در کتاب تاریخ قم مختصری از آن آمده : بحار الأنوار، 57/ 216

#نسخه_خطي
التشريف بوقوع التكليف ، رساله ای عرفانی از جناب سید بن طاوس
استنساخ شده از نسخه اصل به خط إبن طاوس

#حدیث
سفارشی از امام زین العابدین علیه السلام به فرزندش، با این افراد معاشرت مکن:

نسخه ی کهن مجهول العنوان
منبع: کتابخانه دانشگاه توکیو

#فهرست_نسخ کتابخانه فاضلیه مشهد منتشره در سال 1309

📚وظيفة المعاد در تاريخ سيد الشهداء علیه السلام از تأليفات مرحوم آقا سيد باقر بن سيد علي اكبر قزويني برادر مرحوم آقا سيد رضي الدين قزويني
(دايي مرحوم علامه آقا سيد علي قزويني )

@kotobmee