طرح درس دوره فرایند انجام پژوهش کیفی
◙ کلیات
▪️ مفاهيم پايه
1. هستي شناسي جنبش روش شناختی کیفی
2. معرفت شناسي جنبش روش شناختی کیفی
3. روش شناسي جنبش روش شناختی کیفی
پرسش های روش شناختی
◙ طبقه بندی پارادایمی در علوم اجتماعی بر اساس سه جنبش روش شناختی
▪️ جنبش کمی : پارادایمهای اثباتی ، پسا اثباتی ، خردگرایی انتقادی و واقع گرایی اجتماعی انتقادی
▪️جنبش کیفی : پارادایمهای تاویل گرایی کلاسیک و معاصر ، برساختی – تفسیری ، کنش متقابل نمادین گرایی ، پدیدارشناسی ، روش شناسی مردمی و نظریه ساختاریندی گیدنز
▪️جنبش ترکیبی : رویکردهای پراگماتیسم کلاسیک و نوپراگماتیسم
و
▪️ همینطور پارادایمهای انتقادی ( رویکردهای انتقادی ، فمینیسم و پست مدرن ) که گرچه نسبت به استفاده از روش های کمی بی توجه نیست ، اما تمرکز عمده آن بر روش شناسی کیفی است .
◙ نقش پژوهشگر در پژوهش کیفی
◙ جایگاه پرسش در پژوهش کیفی
◙ معرفی اهداف پژوهش کیفی
◙ آشنایی با استراتژی پژوهش کیفی
▪️ استراتژي استفهامي
◙ آشنایی با روش های نمونه گیری در پژوهش کیفی
◙ آشنایی با روشهاي گردآوري دادههاي كيفي :
مصاحبه ، روایت ،مشاهده، گروه های متمرکز ، ....
◙ آشنایی با روش های فنون تقليل داده ها در روشهاي كيفي :
آشنایی با انواع کدگذاری کیفی، فرایند پروراندن مفاهیم ، سنخ شناسی
◙ آشنایی با روش های تحلیل دادههای كيفي :
نظریه مبنایی ، تحلیل گفت و گو ، تحلیل گفتمان ، تحلیل ژانر ، تحلیل محتوا و ....
◙ آشنایی با روش های تحقیق كيفي :
روش تحقیق پدیدارشناختی، اتنومتدلوژی، تحقیق فمینیستی، تاریخی تطبیقی، تحقیق عملی مشارکتی،
مطالعه موردی ، مونوگرافی ، اتنوگرافی ، ......
◙ معیارهای سنجش کیفیت در پژوهش کیفی
◙ نحوه نگارش گزارش کیفی
@isa_ctc
◙ کلیات
▪️ مفاهيم پايه
1. هستي شناسي جنبش روش شناختی کیفی
2. معرفت شناسي جنبش روش شناختی کیفی
3. روش شناسي جنبش روش شناختی کیفی
پرسش های روش شناختی
◙ طبقه بندی پارادایمی در علوم اجتماعی بر اساس سه جنبش روش شناختی
▪️ جنبش کمی : پارادایمهای اثباتی ، پسا اثباتی ، خردگرایی انتقادی و واقع گرایی اجتماعی انتقادی
▪️جنبش کیفی : پارادایمهای تاویل گرایی کلاسیک و معاصر ، برساختی – تفسیری ، کنش متقابل نمادین گرایی ، پدیدارشناسی ، روش شناسی مردمی و نظریه ساختاریندی گیدنز
▪️جنبش ترکیبی : رویکردهای پراگماتیسم کلاسیک و نوپراگماتیسم
و
▪️ همینطور پارادایمهای انتقادی ( رویکردهای انتقادی ، فمینیسم و پست مدرن ) که گرچه نسبت به استفاده از روش های کمی بی توجه نیست ، اما تمرکز عمده آن بر روش شناسی کیفی است .
◙ نقش پژوهشگر در پژوهش کیفی
◙ جایگاه پرسش در پژوهش کیفی
◙ معرفی اهداف پژوهش کیفی
◙ آشنایی با استراتژی پژوهش کیفی
▪️ استراتژي استفهامي
◙ آشنایی با روش های نمونه گیری در پژوهش کیفی
◙ آشنایی با روشهاي گردآوري دادههاي كيفي :
مصاحبه ، روایت ،مشاهده، گروه های متمرکز ، ....
◙ آشنایی با روش های فنون تقليل داده ها در روشهاي كيفي :
آشنایی با انواع کدگذاری کیفی، فرایند پروراندن مفاهیم ، سنخ شناسی
◙ آشنایی با روش های تحلیل دادههای كيفي :
نظریه مبنایی ، تحلیل گفت و گو ، تحلیل گفتمان ، تحلیل ژانر ، تحلیل محتوا و ....
◙ آشنایی با روش های تحقیق كيفي :
روش تحقیق پدیدارشناختی، اتنومتدلوژی، تحقیق فمینیستی، تاریخی تطبیقی، تحقیق عملی مشارکتی،
مطالعه موردی ، مونوگرافی ، اتنوگرافی ، ......
◙ معیارهای سنجش کیفیت در پژوهش کیفی
◙ نحوه نگارش گزارش کیفی
@isa_ctc
طرح درس فرایند انجام پژوهش کمی
◙ کلیات
▪️ مفاهيم پايه
1. هستي شناسي جنبش روش شناختی کمی
2. معرفت شناسي جنبش روش شناختی کمی
3. روش شناسي جنبش روش شناختی کمی
پرسش های روش شناختی
◙ مقایسه جنبش های روش شناختی کمی، کیفی و ترکیبی
◙ طبقه بندی پارادایمی در علوم انسانی بر اساس سه جنبش روش شناختی
▪️ جنبش کمی : پارادایم های اثباتی، پسا اثباتی، خردگرایی انتقادی و واقع گرایی اجتماعی انتقادی
▪️جنبش کیفی : پارادایم های تأویل گرایی کلاسیک و معاصر ، برساختی – تفسیری، کنش متقابل نمادین، پدیدارشناسی، روش شناسی مردمی و نظریه ساختاریندی گیدنز
▪️جنبش ترکیبی : رویکردهای پراگماتیسم کلاسیک و نوپراگماتیسم
▪️ پارادایمهای انتقادی (رویکردهای انتقادی ، فمینیسم و پست مدرن) گرچه نسبت به استفاده از روش های کمی بی توجه نیستند، اما تمرکز عمده آن بر روش شناسی کیفی است .
" مراحل روش شناسی جنبش روش شناختی کمی"
◙ عنصر اول طرح تحقيق کمی ؛ موضوع و مسئله پژوهش کمی
▪️ عوامل مؤثر بر انتخاب موضوع
▪️ ویژگی های عنوان تحقیق کمی
▪️ نقشهاي پژوهشگر کمی
◙ عنصر دوم طرح تحقيق کمی ؛
پرسشها و اهداف پژوهش کمی
▪️ انواع پرسشهاي پژوهش
▪️ انواع اهداف
▪️ روابط بین اهداف و پرسشهاي پژوهش
◙ عنصر سوم طرح تحقيق کمی؛
استراتژيهاي پژوهش کمی
▪️ استراتژي پژوهش استقرائی
▪️ استراتژي پژوهش قياسی
▪️ استراتژي پژوهش پسكاوی ساختارگرا
◙ عنصر چهارم طرح تحقیق کمی
مفاهيم، متغیرها، نظريه ها، فرضيه ها
▪️ نقش مفاهيم در جنبش روش شناختی کمی
سنت هستي شناختي، سنت عملياتيسازي، سنت حساس سازی
نحوه تعریف عمیلیاتی یا شاخص سازی متغیرها
آشنایی با مدل های اندازه گیری
مدل های اندازه گیری انعکاسی
مدل های اندازه گیری ساختی
▪️ نقش متغیرها در جنبش روش شناختی کمی
نحوه سنجش متغیرها
نقش متغیرها در فرایند تحقیق (متغیر کنترکننده، واسط، تعدیل کننده و ....)
▪️ نقش نظريه در جنبش روش شناختی کمی
فرایند آماده سازی مدل نظری تحقیق
فرایند نظریه آزمایی
▪️ نقش فرضيه ها در جنبش روش شناختی کمی
مراحل فرضیه سازی
مراحل آزمون فرضیه
◙ عنصر پنجم طرح تحقيق کمی
منابع، انواع و اشكال دادهها در جنبش روش شناختی کمی
▪️ انواع دادهها
دادههاي دست اول؛
دادههاي دست دوم؛
دادههاي دسته سوم؛
▪️ شكل دادهها
▪️ منابع دادهها
◙ عنصر ششم طرح تحقيق کمی
انتخاب دادهها
▪️ روشهاي نمونه گيری
▪️ حجم نمونه
@isa_ctc
◙ کلیات
▪️ مفاهيم پايه
1. هستي شناسي جنبش روش شناختی کمی
2. معرفت شناسي جنبش روش شناختی کمی
3. روش شناسي جنبش روش شناختی کمی
پرسش های روش شناختی
◙ مقایسه جنبش های روش شناختی کمی، کیفی و ترکیبی
◙ طبقه بندی پارادایمی در علوم انسانی بر اساس سه جنبش روش شناختی
▪️ جنبش کمی : پارادایم های اثباتی، پسا اثباتی، خردگرایی انتقادی و واقع گرایی اجتماعی انتقادی
▪️جنبش کیفی : پارادایم های تأویل گرایی کلاسیک و معاصر ، برساختی – تفسیری، کنش متقابل نمادین، پدیدارشناسی، روش شناسی مردمی و نظریه ساختاریندی گیدنز
▪️جنبش ترکیبی : رویکردهای پراگماتیسم کلاسیک و نوپراگماتیسم
▪️ پارادایمهای انتقادی (رویکردهای انتقادی ، فمینیسم و پست مدرن) گرچه نسبت به استفاده از روش های کمی بی توجه نیستند، اما تمرکز عمده آن بر روش شناسی کیفی است .
" مراحل روش شناسی جنبش روش شناختی کمی"
◙ عنصر اول طرح تحقيق کمی ؛ موضوع و مسئله پژوهش کمی
▪️ عوامل مؤثر بر انتخاب موضوع
▪️ ویژگی های عنوان تحقیق کمی
▪️ نقشهاي پژوهشگر کمی
◙ عنصر دوم طرح تحقيق کمی ؛
پرسشها و اهداف پژوهش کمی
▪️ انواع پرسشهاي پژوهش
▪️ انواع اهداف
▪️ روابط بین اهداف و پرسشهاي پژوهش
◙ عنصر سوم طرح تحقيق کمی؛
استراتژيهاي پژوهش کمی
▪️ استراتژي پژوهش استقرائی
▪️ استراتژي پژوهش قياسی
▪️ استراتژي پژوهش پسكاوی ساختارگرا
◙ عنصر چهارم طرح تحقیق کمی
مفاهيم، متغیرها، نظريه ها، فرضيه ها
▪️ نقش مفاهيم در جنبش روش شناختی کمی
سنت هستي شناختي، سنت عملياتيسازي، سنت حساس سازی
نحوه تعریف عمیلیاتی یا شاخص سازی متغیرها
آشنایی با مدل های اندازه گیری
مدل های اندازه گیری انعکاسی
مدل های اندازه گیری ساختی
▪️ نقش متغیرها در جنبش روش شناختی کمی
نحوه سنجش متغیرها
نقش متغیرها در فرایند تحقیق (متغیر کنترکننده، واسط، تعدیل کننده و ....)
▪️ نقش نظريه در جنبش روش شناختی کمی
فرایند آماده سازی مدل نظری تحقیق
فرایند نظریه آزمایی
▪️ نقش فرضيه ها در جنبش روش شناختی کمی
مراحل فرضیه سازی
مراحل آزمون فرضیه
◙ عنصر پنجم طرح تحقيق کمی
منابع، انواع و اشكال دادهها در جنبش روش شناختی کمی
▪️ انواع دادهها
دادههاي دست اول؛
دادههاي دست دوم؛
دادههاي دسته سوم؛
▪️ شكل دادهها
▪️ منابع دادهها
◙ عنصر ششم طرح تحقيق کمی
انتخاب دادهها
▪️ روشهاي نمونه گيری
▪️ حجم نمونه
@isa_ctc
طرح درس دوره spss
• مرور مبانی فلسفی جنبش روش شناختی کمی
• مرور مراحل اجرایی یک پژوهش کمی
• تشکیل فایل داده ها:
در برنامه SPSS قسمتی که داده ها (اطلاعات) گردآوری شده را وارد کرده و ویژگی آنها را تعریف می کنیم، فایل داده ها می نامیم. فایل داده ها شامل دو قسمت است:
1) داده نامه (Data View)؛
2) متغیرنامه (Variable View)؛
Name, Type, Width, Decimals, Label, Values, Missing, Columns, Align, Measure.
• نحوۀ تعریف متغیرها در نرم افزار
تعریف انواع پرسش های پرسشنامه در نرم افزار
• نحوۀ ورود داده ها (Entering Data).
• پردازش داده ها:
بعد از تشکیل فایل داده های تحقیق، به عبارتی تنظیم داده نامه و متغیر نامه، با پردازش داده ها آنها را برای محاسبات آماری آماده می کنیم. پردازش داده ها شامل:
1) خطایابی؛
2) تجدید طبقه بندی (کدگذاری مجدد Recode)؛
3) مقیاس سازی (Compute).
• معیارهای سنجش مقبولیت تحقیق:
-سنجش اعتبار ابزار اندازه گیری (Validity):
تحلیل عاملی، اعتبار همگرا-واگرا و ....
-سنجش قابلیت اعتماد ابزار اندازه گیری (Reliability):
آلفای کرونباخ، پایایی ترکیبی و .....
نحوه ارائه گزارش : گزارش توصیفی گزارش تحلیلی
گزارش توصیفی
مراحل گزارش توصیفی
• جداول توزیع فراوانی.
• نمودارها.
نمودار ستونی، نمودار ستونی سه بعدی، نمودار خطی، نمودار ناحیه ای، نمودار داریره ای، نمودار جعبه ای، نمودار ستونی خطا، نمودار هرم جمعیتی و ...
• شاخص های گرایش به مرکز (Measures of Tendency).
• شاخص های گرایش به پراکندگی (Measures of Dispersion).
• توصیف شکل توزیع داده ها:
توزیع نرمال (طبیعی، Normal Distribution):
روش های آزمون نرمال بودن توزیع داده ها:
روش های عددی (Numerical)؛
روشهای گرافیکی (Graphical).
توزیع استاندارد (Standardized Distribution)؛
توزیع متقارن (Symmetric) و نامتقارن (Asymmetric).
گزارش تحلیلی(استنباطی)
مرورآمار استنباطی
• برآورد:
1) برآورد آماره های یک متغیره؛
2) برآورد آماره های دو متغیره.
• آزمون فرضیه:
مفهوم فرضیه؛
فرضیه آماری (فرض صفر، فرض خلاف)؛
خطای نوع اول و دوم؛
درجه آزادی؛
سطح معنی داری.
نحوه آزمون فرضیه تحقیق
• انتخاب آزمون آماری:
برای انتخاب آزمون آماری، دو عامل بیش از همه نقش دارند:
1) نوع فرضیه: فرضیه رابطه ای (همبستگی و علی)، فرضیه مقایسه ای (تفاوتی)
2) نوع داده ها: پارامتری و ناپارامتری.
• آماره های مورد استفاده برای آزمون فرضیه های رابطه ای (همبستگی):
- آماره های مورد استفاده برای آزمون فرضیه های رابطه ای (همبستگی) با داده های ناپارامتری:
فی، گودمن کروسکال، کرامر، ضریب توافق، لاندا، ضریب نایقینی، اتا، کندال، اسپرمن، گاما، دی سامرز
- آماره های مورد استفاده برای آزمون فرضیه های رابطه ای (همبستگی) با داده های پارامتری:
پیرسون
• آماره های مورد استفاده برای آزمون فرضیه های رابطه ای (علی):
- آماره های مورد استفاده برای آزمون فرضیه های رابطه ای (علی) با داده های ناپارامتری:
آزمون خی دو
رگرسیون لجستیک (رگرسیون لجستیک دو وجهی، رگرسیون لجستیک چند وجهی)
رگرسیون ترتیبی
- آماره های مورد استفاده برای آزمون فرضیه های رابطه ای (علی) با داده های پارامتری:
تحلیل رگرسیون (رگرسیون خطی دو متغیره، رگرسیون خطی چند متغیره،)
تحلیل مسیر
• آماره های مورد استفاده برای آزمون فرضیه های مقایسه ای:
- آماره های مورد استفاده برای آزمون فرضیه های مقایسه ای با داده های ناپارامتری:
آزمون های ناپارامتری برای یک گروه (آزمون دو جمله ای، خی دو تک متغیره و..)
آزمون ناپارامتری برای دو گروه (آزمون یومن- وایت نی، مک نمار، ویل کاکسون و...)
آزمون های ناپارامتری برای k گروه (آزمون میانه، کوکران و ...)
- آماره های مورد استفاده برای آزمون فرضیه های مقایسه ای با داده های پارامتری:
آزمون های پارامتری برای یک گروه (آزمون T تک نمونه ای، T هتلینگ)
آزمون های پارامتری برای دو گروه (آزمون T با دو نمونۀ مستقل، آزمون T با دو نمونۀ همبسته)
آزمون پارامتری برای k گروه (ANOVA،UNANOVA، MANOVA، RMANOVA، ....)
جهت کسب اطلاعات بیشتر با ایمیل isa.ctc.1394@gmail.com و یا شماره 09337992759 تماس حاصل فرمایید.
@isa_ctc
• مرور مبانی فلسفی جنبش روش شناختی کمی
• مرور مراحل اجرایی یک پژوهش کمی
• تشکیل فایل داده ها:
در برنامه SPSS قسمتی که داده ها (اطلاعات) گردآوری شده را وارد کرده و ویژگی آنها را تعریف می کنیم، فایل داده ها می نامیم. فایل داده ها شامل دو قسمت است:
1) داده نامه (Data View)؛
2) متغیرنامه (Variable View)؛
Name, Type, Width, Decimals, Label, Values, Missing, Columns, Align, Measure.
• نحوۀ تعریف متغیرها در نرم افزار
تعریف انواع پرسش های پرسشنامه در نرم افزار
• نحوۀ ورود داده ها (Entering Data).
• پردازش داده ها:
بعد از تشکیل فایل داده های تحقیق، به عبارتی تنظیم داده نامه و متغیر نامه، با پردازش داده ها آنها را برای محاسبات آماری آماده می کنیم. پردازش داده ها شامل:
1) خطایابی؛
2) تجدید طبقه بندی (کدگذاری مجدد Recode)؛
3) مقیاس سازی (Compute).
• معیارهای سنجش مقبولیت تحقیق:
-سنجش اعتبار ابزار اندازه گیری (Validity):
تحلیل عاملی، اعتبار همگرا-واگرا و ....
-سنجش قابلیت اعتماد ابزار اندازه گیری (Reliability):
آلفای کرونباخ، پایایی ترکیبی و .....
نحوه ارائه گزارش : گزارش توصیفی گزارش تحلیلی
گزارش توصیفی
مراحل گزارش توصیفی
• جداول توزیع فراوانی.
• نمودارها.
نمودار ستونی، نمودار ستونی سه بعدی، نمودار خطی، نمودار ناحیه ای، نمودار داریره ای، نمودار جعبه ای، نمودار ستونی خطا، نمودار هرم جمعیتی و ...
• شاخص های گرایش به مرکز (Measures of Tendency).
• شاخص های گرایش به پراکندگی (Measures of Dispersion).
• توصیف شکل توزیع داده ها:
توزیع نرمال (طبیعی، Normal Distribution):
روش های آزمون نرمال بودن توزیع داده ها:
روش های عددی (Numerical)؛
روشهای گرافیکی (Graphical).
توزیع استاندارد (Standardized Distribution)؛
توزیع متقارن (Symmetric) و نامتقارن (Asymmetric).
گزارش تحلیلی(استنباطی)
مرورآمار استنباطی
• برآورد:
1) برآورد آماره های یک متغیره؛
2) برآورد آماره های دو متغیره.
• آزمون فرضیه:
مفهوم فرضیه؛
فرضیه آماری (فرض صفر، فرض خلاف)؛
خطای نوع اول و دوم؛
درجه آزادی؛
سطح معنی داری.
نحوه آزمون فرضیه تحقیق
• انتخاب آزمون آماری:
برای انتخاب آزمون آماری، دو عامل بیش از همه نقش دارند:
1) نوع فرضیه: فرضیه رابطه ای (همبستگی و علی)، فرضیه مقایسه ای (تفاوتی)
2) نوع داده ها: پارامتری و ناپارامتری.
• آماره های مورد استفاده برای آزمون فرضیه های رابطه ای (همبستگی):
- آماره های مورد استفاده برای آزمون فرضیه های رابطه ای (همبستگی) با داده های ناپارامتری:
فی، گودمن کروسکال، کرامر، ضریب توافق، لاندا، ضریب نایقینی، اتا، کندال، اسپرمن، گاما، دی سامرز
- آماره های مورد استفاده برای آزمون فرضیه های رابطه ای (همبستگی) با داده های پارامتری:
پیرسون
• آماره های مورد استفاده برای آزمون فرضیه های رابطه ای (علی):
- آماره های مورد استفاده برای آزمون فرضیه های رابطه ای (علی) با داده های ناپارامتری:
آزمون خی دو
رگرسیون لجستیک (رگرسیون لجستیک دو وجهی، رگرسیون لجستیک چند وجهی)
رگرسیون ترتیبی
- آماره های مورد استفاده برای آزمون فرضیه های رابطه ای (علی) با داده های پارامتری:
تحلیل رگرسیون (رگرسیون خطی دو متغیره، رگرسیون خطی چند متغیره،)
تحلیل مسیر
• آماره های مورد استفاده برای آزمون فرضیه های مقایسه ای:
- آماره های مورد استفاده برای آزمون فرضیه های مقایسه ای با داده های ناپارامتری:
آزمون های ناپارامتری برای یک گروه (آزمون دو جمله ای، خی دو تک متغیره و..)
آزمون ناپارامتری برای دو گروه (آزمون یومن- وایت نی، مک نمار، ویل کاکسون و...)
آزمون های ناپارامتری برای k گروه (آزمون میانه، کوکران و ...)
- آماره های مورد استفاده برای آزمون فرضیه های مقایسه ای با داده های پارامتری:
آزمون های پارامتری برای یک گروه (آزمون T تک نمونه ای، T هتلینگ)
آزمون های پارامتری برای دو گروه (آزمون T با دو نمونۀ مستقل، آزمون T با دو نمونۀ همبسته)
آزمون پارامتری برای k گروه (ANOVA،UNANOVA، MANOVA، RMANOVA، ....)
جهت کسب اطلاعات بیشتر با ایمیل isa.ctc.1394@gmail.com و یا شماره 09337992759 تماس حاصل فرمایید.
@isa_ctc
شیوه نگارش طرح پژوهش
این کلاس تلاش دارد به یکی از نقدهای اساسی مطرح شده در فضای پژوهش جامعه ایران پاسخ دهد که آن «عدم سازگاری عناصر پژوهش» است. پژوهشگر باید با آگاهی از بنیان های فلسفی عناصر روش شناسی در طول پژوهش دست به انتخاب بزند. در صورت تحقّق این امر هیچگاه عناصر پژوهش با یکدیگر در تعارض قرار نخواهند گرفت؛ اینکه استراتژی قیاس، استراتژی استفهامی، پرسشنامه، روایت، مصاحبۀ عمیق، نمونه گیری نظری، نمونه گیری احتمالی یا هر عنصر پژوهش دیگر به کدام بنیان های فلسفی در علوم انسانی متصل است به او کمک خواهد کرد که از این عناصر در جایگاهی مناسب استفاده نماید. از طرفی پژوهشگر باید نسبت به تمام عناصر پژوهش آگاهی داشته باشد؛ به عنوان مثال پژوهشگر در زمان انتخاب استراتژی پژوهش، علاوه بر انتخاب استراتژی های ترکیبی، چهار گزینه پیش رو دارد؛ استراتژی استقرا، قیاس، پس کاوی، استفهامی و زمانی می تواند بهترین انتخاب را در پژوهش خویش صورت دهد که نسبت به تمام این گزینه ها، آگاهی عمیق داشته باشد. در این کلاس تلاش شده است این دو نکته در راستای یکدیگر مطرح شوند.
@isa_ctc
این کلاس تلاش دارد به یکی از نقدهای اساسی مطرح شده در فضای پژوهش جامعه ایران پاسخ دهد که آن «عدم سازگاری عناصر پژوهش» است. پژوهشگر باید با آگاهی از بنیان های فلسفی عناصر روش شناسی در طول پژوهش دست به انتخاب بزند. در صورت تحقّق این امر هیچگاه عناصر پژوهش با یکدیگر در تعارض قرار نخواهند گرفت؛ اینکه استراتژی قیاس، استراتژی استفهامی، پرسشنامه، روایت، مصاحبۀ عمیق، نمونه گیری نظری، نمونه گیری احتمالی یا هر عنصر پژوهش دیگر به کدام بنیان های فلسفی در علوم انسانی متصل است به او کمک خواهد کرد که از این عناصر در جایگاهی مناسب استفاده نماید. از طرفی پژوهشگر باید نسبت به تمام عناصر پژوهش آگاهی داشته باشد؛ به عنوان مثال پژوهشگر در زمان انتخاب استراتژی پژوهش، علاوه بر انتخاب استراتژی های ترکیبی، چهار گزینه پیش رو دارد؛ استراتژی استقرا، قیاس، پس کاوی، استفهامی و زمانی می تواند بهترین انتخاب را در پژوهش خویش صورت دهد که نسبت به تمام این گزینه ها، آگاهی عمیق داشته باشد. در این کلاس تلاش شده است این دو نکته در راستای یکدیگر مطرح شوند.
@isa_ctc
طرح درس دوره
مفهوم مدرنیته در دانش جامعهشناسی و به ویژه در جامعهشناسی تاریخی اهمیتی مضاعف دارد. جامعهشناسی چیزی جز تلاش سیستماتیک برای فهم جامعهی مدرن نیست. این دانش با مدرنیته بالیده است و خود جزیی از جهانی است که آن را جهان مدرن میدانیم . شاید پرسش جامعهشناختی از مدرنیته در خاستگاه جغرافیایی آن ـ اروپای غربی ـ پرسشی غیر ضروری به نظر برسد؛ زیرا بنیان دانش جامعهشناسی اساساً به منظور فهم مدرنیته پایهگذاری شده و گسترهی وسیع دیدگاهها و رویکردهای مختلف جامعهشناختی در غرب هر یک به نوعی تلاش برای فهم جامعه و زندگی مدرن بودهاند (Wagner, 1994:X). اغلب مفاهیم رایج در تحلیل جامعهشناختی ـ و در رأس آنها مفهوم جامعه ـ زادهی وضعیت مدرناند و برای توضیح و تبیین وجوه مختلف آن ساخته شدهاند. اعتبار کاربرد این مفاهیم در جامعهی ایران ـ همچون سایر جوامع غیر غربی ـ پیش از هر چیز در گرو تبیین و تعیین نسبت ابعاد مختلف حیات اجتماعی در ایران با وضعیت مدرن است. پذیرش چنین مفروضاتی دربارهی دانش جامعهشناسی، مستلزم فهم نسبت وضعیت ایران با مدرنیته است. بر این اساس، جامعه نامیدن یک کلیت فرهنگی اجتماعی ـ همچون ایران ـ مبتنی بر پذیرفتن فرضِ مدرن بودن آن است؛ زیرا جامعه، مطابق با تعریف جامعهشناختی، اجتماعی است مدرن که از پیوستگیهای مفهومی و تاریخی با پدیدهی دولتـملت مدرن برخوردار است (Touraine. 1992: 56-62). بنابراین نخستین پرسش پیش روی جامعهشناسی در ایران ـ و نیز سایر جوامع غیر غربی ـ پرسش دربارهی نسبت نظام اجتماعیسیاسی ایران با مدرنیته است. جامعهشناسی ایران اساساً پس از پاسخ به این پرسش موضوعیت مییابد، زیرا تنها کیفیت پاسخ به این پرسش است که ماهیت ابزارهای نظری لازم را برای فهم و تبیین آنچه در این نظام رخ میدهد، مشخص میکند و ارایهی پاسخهای جامعهشناختی به مسائل پیش روی آن را امکانپذیر میسازد.
فهمِ نسبت وضعیت جوامع غیر غربی با مدرنیته در دیدگاههای جامعهشناسان کلاسیک مبتنی بر مجموعهای از دوگانهانگاری ها ـ دستهبندیهای نظریای همچون سنتی/ مدرن، مکانیکی/ ارگانیک، اجتماع / جامعه و شرقی/ غربی ـ است که برای مدتی طولانی رویکرد غالب در تبیین جامعهشناختی بود. اروپامحوری نیز همواره بخشی جداییناپذیر از این دیدگاههاست. این رویکرد دوگانهانگار، ذاتگرا، اروپامحور و تکاملگرا پس از جامعهشناسی کلاسیک به صورت گستردهای در نظریههای مدرنیزاسیون و نظریههای توسعه بسط یافت و پس از جنگ جهانی دوم، به ویژه تا دهههای 50 و 60 میلادی به رویکرد غالب در جامعهشناسی تبدیل شد .
تبیین جامعهشناختی تاریخ معاصر ایران با تکیه بر رویکردهای جامعهشناسی کلاسیک و نظریهی مدرنیزاسیون، همواره با تناقضها و آشفتگیهایی روبروست و همین امر است که کاربرد مفهوم مدرنیته ـ و وجوه مختلف آن از جمله مدرنیتهی سیاسی ـ را در ایران پروبلماتیک میسازد. در واکنش به این کاستیها روایتهای نظری مختلفی ارایه شدهاند که از جمله مهمترین آنها میتوان به مطالعات متفکران پسااستعماری در این خصوص اشاره کرد که واکاوی افکار آنان موضوع دورهی حاضر نیست. گذشته از نظریهی پسااستعماری، ظرف دهههای اخیر در ادبیات جامعهشناسی و در نقد نسخههای مختلف نظریهی مدرنیزاسیون، دیدگاههای تازهای پدید آمده و مطالعات بسیاری بر اساس آنها به انجام رسیده است. مفهومپردازیهای اخیر، برداشتی تکثرگرا از مدرنیته و مدرنیتهی سیاسی دارند و میکوشند جریان تحول تاریخی هر جامعه را با ارجاع به زمینههای تاریخی، فرهنگی و اجتماعی آن به شیوهای مستقل تبیین کنند و در همین راستاست که مفاهیمی همچون مدرنیتههای جایگزین ، مدرنیتههای چندگانه ، مدرنیتههای جهانی ، مدرنیتههای پسین ، مدرنیتههای نوین ، خط سیرهای مدرنیته و مفاهیم نزدیک یا مشابه به آنها به تدریج وارد ادبیات علوم اجتماعی شدهاند.
موضوع گوناگونیهای مدرنیته در کار بر روی جامعهی ژاپن و برخی دیگر از نمونههای آسیای شرقی ظهور کرد. ژاپن اولین کشور غیر اروپایی بود که به مدرنیتهای پیشرفته دست یافت. توسعهی ژاپن و برخی دیگر از کشورهای شرق آسیا به توجه بیش از پیش برخی پژوهشگران نسبت به شرق آسیا انجامید و به این ترتیب برخی پرسشهای مهم از مطالعهی ژاپن و جوامع شرق آسیا برخاست. چشماندازهای مبتنی بر گوناگونی انواع مدرنیته مدعیاند که مدرنیته نمیتواند بیش از این به عنوان یک فرایند واحد و همشکل ترقی به سوی یک همبستگی جهانی نهایی تفسیر شود. مدرنیته باید همچون واقعیتی گشوده در برابر تعاریف، تجربهها و تفاسیر مختلف و همچون شرایطی که مداوماً در معرض تنش و مناقشه است، انگاشته شود. چنین نگرشی در مقابل تئوری مدرنیزاسیون به عنوان جریان اصلی تئوریپردازی دربارهی مدرنیته قرار میگیرد. دیدگاههای قائل به تنوع مدرنیتهها در جهان، «جهانشمولی»
مفهوم مدرنیته در دانش جامعهشناسی و به ویژه در جامعهشناسی تاریخی اهمیتی مضاعف دارد. جامعهشناسی چیزی جز تلاش سیستماتیک برای فهم جامعهی مدرن نیست. این دانش با مدرنیته بالیده است و خود جزیی از جهانی است که آن را جهان مدرن میدانیم . شاید پرسش جامعهشناختی از مدرنیته در خاستگاه جغرافیایی آن ـ اروپای غربی ـ پرسشی غیر ضروری به نظر برسد؛ زیرا بنیان دانش جامعهشناسی اساساً به منظور فهم مدرنیته پایهگذاری شده و گسترهی وسیع دیدگاهها و رویکردهای مختلف جامعهشناختی در غرب هر یک به نوعی تلاش برای فهم جامعه و زندگی مدرن بودهاند (Wagner, 1994:X). اغلب مفاهیم رایج در تحلیل جامعهشناختی ـ و در رأس آنها مفهوم جامعه ـ زادهی وضعیت مدرناند و برای توضیح و تبیین وجوه مختلف آن ساخته شدهاند. اعتبار کاربرد این مفاهیم در جامعهی ایران ـ همچون سایر جوامع غیر غربی ـ پیش از هر چیز در گرو تبیین و تعیین نسبت ابعاد مختلف حیات اجتماعی در ایران با وضعیت مدرن است. پذیرش چنین مفروضاتی دربارهی دانش جامعهشناسی، مستلزم فهم نسبت وضعیت ایران با مدرنیته است. بر این اساس، جامعه نامیدن یک کلیت فرهنگی اجتماعی ـ همچون ایران ـ مبتنی بر پذیرفتن فرضِ مدرن بودن آن است؛ زیرا جامعه، مطابق با تعریف جامعهشناختی، اجتماعی است مدرن که از پیوستگیهای مفهومی و تاریخی با پدیدهی دولتـملت مدرن برخوردار است (Touraine. 1992: 56-62). بنابراین نخستین پرسش پیش روی جامعهشناسی در ایران ـ و نیز سایر جوامع غیر غربی ـ پرسش دربارهی نسبت نظام اجتماعیسیاسی ایران با مدرنیته است. جامعهشناسی ایران اساساً پس از پاسخ به این پرسش موضوعیت مییابد، زیرا تنها کیفیت پاسخ به این پرسش است که ماهیت ابزارهای نظری لازم را برای فهم و تبیین آنچه در این نظام رخ میدهد، مشخص میکند و ارایهی پاسخهای جامعهشناختی به مسائل پیش روی آن را امکانپذیر میسازد.
فهمِ نسبت وضعیت جوامع غیر غربی با مدرنیته در دیدگاههای جامعهشناسان کلاسیک مبتنی بر مجموعهای از دوگانهانگاری ها ـ دستهبندیهای نظریای همچون سنتی/ مدرن، مکانیکی/ ارگانیک، اجتماع / جامعه و شرقی/ غربی ـ است که برای مدتی طولانی رویکرد غالب در تبیین جامعهشناختی بود. اروپامحوری نیز همواره بخشی جداییناپذیر از این دیدگاههاست. این رویکرد دوگانهانگار، ذاتگرا، اروپامحور و تکاملگرا پس از جامعهشناسی کلاسیک به صورت گستردهای در نظریههای مدرنیزاسیون و نظریههای توسعه بسط یافت و پس از جنگ جهانی دوم، به ویژه تا دهههای 50 و 60 میلادی به رویکرد غالب در جامعهشناسی تبدیل شد .
تبیین جامعهشناختی تاریخ معاصر ایران با تکیه بر رویکردهای جامعهشناسی کلاسیک و نظریهی مدرنیزاسیون، همواره با تناقضها و آشفتگیهایی روبروست و همین امر است که کاربرد مفهوم مدرنیته ـ و وجوه مختلف آن از جمله مدرنیتهی سیاسی ـ را در ایران پروبلماتیک میسازد. در واکنش به این کاستیها روایتهای نظری مختلفی ارایه شدهاند که از جمله مهمترین آنها میتوان به مطالعات متفکران پسااستعماری در این خصوص اشاره کرد که واکاوی افکار آنان موضوع دورهی حاضر نیست. گذشته از نظریهی پسااستعماری، ظرف دهههای اخیر در ادبیات جامعهشناسی و در نقد نسخههای مختلف نظریهی مدرنیزاسیون، دیدگاههای تازهای پدید آمده و مطالعات بسیاری بر اساس آنها به انجام رسیده است. مفهومپردازیهای اخیر، برداشتی تکثرگرا از مدرنیته و مدرنیتهی سیاسی دارند و میکوشند جریان تحول تاریخی هر جامعه را با ارجاع به زمینههای تاریخی، فرهنگی و اجتماعی آن به شیوهای مستقل تبیین کنند و در همین راستاست که مفاهیمی همچون مدرنیتههای جایگزین ، مدرنیتههای چندگانه ، مدرنیتههای جهانی ، مدرنیتههای پسین ، مدرنیتههای نوین ، خط سیرهای مدرنیته و مفاهیم نزدیک یا مشابه به آنها به تدریج وارد ادبیات علوم اجتماعی شدهاند.
موضوع گوناگونیهای مدرنیته در کار بر روی جامعهی ژاپن و برخی دیگر از نمونههای آسیای شرقی ظهور کرد. ژاپن اولین کشور غیر اروپایی بود که به مدرنیتهای پیشرفته دست یافت. توسعهی ژاپن و برخی دیگر از کشورهای شرق آسیا به توجه بیش از پیش برخی پژوهشگران نسبت به شرق آسیا انجامید و به این ترتیب برخی پرسشهای مهم از مطالعهی ژاپن و جوامع شرق آسیا برخاست. چشماندازهای مبتنی بر گوناگونی انواع مدرنیته مدعیاند که مدرنیته نمیتواند بیش از این به عنوان یک فرایند واحد و همشکل ترقی به سوی یک همبستگی جهانی نهایی تفسیر شود. مدرنیته باید همچون واقعیتی گشوده در برابر تعاریف، تجربهها و تفاسیر مختلف و همچون شرایطی که مداوماً در معرض تنش و مناقشه است، انگاشته شود. چنین نگرشی در مقابل تئوری مدرنیزاسیون به عنوان جریان اصلی تئوریپردازی دربارهی مدرنیته قرار میگیرد. دیدگاههای قائل به تنوع مدرنیتهها در جهان، «جهانشمولی»
جوامع انسانی تحت شرایط مدرن را رد میکنند. بنابراین مدرنیته نباید به عنوان جریان حرکت به سمت جهانشمولی تلقی شود. مدرنیته نه میتواند تضادها و تنشها میان کنشگران اجتماعی در جامعهی منفرد را پایان ببخشد و نه قادر است به تنش و تضاد میان جوامع و تمدنها خاتمه دهد. مدرنیته پدیدهای یگانگیبخش نیست. در نظریههای مبتنی بر گوناگونیهای مدرنیته برای غلبه بر اروپامداری تئوریپردازیهایِ رایج دربارهی مدرنیته، بر چند نکته تاکید میشود. از جملهی این نکات تأکید بر پسزمینههای تاریخی هر جامعه است. این تئوریها مدعیاند مطالعهی گوناگونیهای مدرنیته باید چشماندازهای عام و جهانشمول دربارهی تاریخ را با ترسیم تکثر تاریخها به چالش بکشند. در این راستا میتوان استدلال کرد که پسزمینههای متفاوت تاریخی در شرایط مدرن لزوماً به همشکلی و همسانی نمیرسند. به دلیل این تمایزهای تاریخی و زمینهای، عاملان مدرنیته در هر جامعه نیز میتوانند متفاوت باشند. تضادهایی که منجر به تغییر میشوند بین کنشگران همسانی در همهی مکانها رخ نمیدهند. مدرنیته میتواند در قالب نسخههای متفاوتی پدیدار شود. بنابراین پهنهی نهادی مدرنیته میتواند اشکال متنوعی از نهادها را شامل شود. مدرنیته به صورت خودکار به ایجاد عرصههای نهادی غربی همچون اقتصاد سرمایهداری و دموکراسی لیبرال منجر نمیشود.
مدرنیتههای چندگانه ، در سالهای پایانی قرن بیستم و سالهای آغازین قرن بیست و یکم میلادی در قالب آثار جامعهشناسانی همچون اس. ان آیزنشتات ، پیتر واگنر و شمار بسیاری از دیگر پژوهشگران اجتماعی به ادبیات جامعهشناختی معرفی شد. اگرچه در نگرش این جامعهشناسان به مدرنیته اختلاف نظرهای متعددی در خصوص چیستی انواع مدرنیته و نیز روششناسی مطالعهی این مدرنیتهها وجود دارد، اما همهی آنها در دو نقطهی تأکید اساسی و مهم با هم مشترکند: نخست آنکه نقطهی عزیمت مطالعات همهی این پژوهشگران، نقد رویکردهای غالب و مسلط در جامعهشناسی به ویژه پس از جنگ دوم جهانی است. در آثار این محققان نکات مهمی از جمله تصور نوعی فرایند تکاملی تک خطی برای مدرنیته، ارایهی تحلیلی غایتشناختی از مدرنیته، غفلت از توجه به سویهی تاریک مدرنیته در برابر وجوه مثبتی مثل رهایی و ترقی انسان، ارایهی تصویری همگراشونده از آیندهی جهان زیر چتر واحد مدرنیته و پیشفرضهای اروپامدار و غربمدار آنها در مفهومپردازی مدرنیته به عنوان نقدهایی بر رهیافتهای مسلط جامعهشناختی در تحلیل مدرنیته و به ويژه کاربرد آنها در جوامع غیر غربی مطرح شده است. گشودن بحث از مدرنیته با این مبنای انتقادی پیشزمینهای برای دومین نقطهی توافق و اشتراک آنهاست؛ همهی آنها قایل به وجود چندگانگی مدرنیتهها در بسترهای تاریخی و جغرافیایی متفاوت هستند و تحقق یا حتی احتمال تحقق همهگیری مدرنیته در قالبهای فرهنگی و نهادی اروپایی را رد میکنند.
در این دوره دربارهی ضرورتهای به کار بردن رویکردهای بدیل در جامعهشناسی تاریخی ایران گفتگو خواهیم کرد و پیرامون یکی از این روایتهای نظری جایگزین یعنی تئوری مدرنیتههای چندگانه سخن خواهیم گفت. به چالشهای کاربرد این رویکرد در تحلیل جامعهشناختی تاریخ معاصر ایران مینگریم و با برخی کاستیهای آن آشنا میشویم.
سرفصل مباحث دوره
1- مفهوم مدرنیته و اهمیت آن در جامعهشناسی تاریخی
2- مسئلهی تحلیل مدرنیته در جامعهشناسی ایران
3- چند روایت از نظریهی مدرنیتههای چندگانه
4- کاربرد مدرنیتههای چندگانه به عنوان رویکردی بدیل در فهم تاریخ معاصر ایران
@isa_ctc
مدرنیتههای چندگانه ، در سالهای پایانی قرن بیستم و سالهای آغازین قرن بیست و یکم میلادی در قالب آثار جامعهشناسانی همچون اس. ان آیزنشتات ، پیتر واگنر و شمار بسیاری از دیگر پژوهشگران اجتماعی به ادبیات جامعهشناختی معرفی شد. اگرچه در نگرش این جامعهشناسان به مدرنیته اختلاف نظرهای متعددی در خصوص چیستی انواع مدرنیته و نیز روششناسی مطالعهی این مدرنیتهها وجود دارد، اما همهی آنها در دو نقطهی تأکید اساسی و مهم با هم مشترکند: نخست آنکه نقطهی عزیمت مطالعات همهی این پژوهشگران، نقد رویکردهای غالب و مسلط در جامعهشناسی به ویژه پس از جنگ دوم جهانی است. در آثار این محققان نکات مهمی از جمله تصور نوعی فرایند تکاملی تک خطی برای مدرنیته، ارایهی تحلیلی غایتشناختی از مدرنیته، غفلت از توجه به سویهی تاریک مدرنیته در برابر وجوه مثبتی مثل رهایی و ترقی انسان، ارایهی تصویری همگراشونده از آیندهی جهان زیر چتر واحد مدرنیته و پیشفرضهای اروپامدار و غربمدار آنها در مفهومپردازی مدرنیته به عنوان نقدهایی بر رهیافتهای مسلط جامعهشناختی در تحلیل مدرنیته و به ويژه کاربرد آنها در جوامع غیر غربی مطرح شده است. گشودن بحث از مدرنیته با این مبنای انتقادی پیشزمینهای برای دومین نقطهی توافق و اشتراک آنهاست؛ همهی آنها قایل به وجود چندگانگی مدرنیتهها در بسترهای تاریخی و جغرافیایی متفاوت هستند و تحقق یا حتی احتمال تحقق همهگیری مدرنیته در قالبهای فرهنگی و نهادی اروپایی را رد میکنند.
در این دوره دربارهی ضرورتهای به کار بردن رویکردهای بدیل در جامعهشناسی تاریخی ایران گفتگو خواهیم کرد و پیرامون یکی از این روایتهای نظری جایگزین یعنی تئوری مدرنیتههای چندگانه سخن خواهیم گفت. به چالشهای کاربرد این رویکرد در تحلیل جامعهشناختی تاریخ معاصر ایران مینگریم و با برخی کاستیهای آن آشنا میشویم.
سرفصل مباحث دوره
1- مفهوم مدرنیته و اهمیت آن در جامعهشناسی تاریخی
2- مسئلهی تحلیل مدرنیته در جامعهشناسی ایران
3- چند روایت از نظریهی مدرنیتههای چندگانه
4- کاربرد مدرنیتههای چندگانه به عنوان رویکردی بدیل در فهم تاریخ معاصر ایران
@isa_ctc
طرح درس مدل سازی معادله ساختاری با Amos Graphics (از مقدماتی تا پیشرفته)
● کلیات
▪️ مدل سازی معادلات ساختاری چیست؟
▪️ تفاوت مدل سازی ساختاری با روش های معمول آماری
▪️ نمادهای ترسیمی
▪️ متغیرها و داده ها
▪️ انواع پارامترها و نظام نماد گذاری
▪️ انواع مدل ها
▪️ معرفی Amos
▪️ مراحل اجرایی استفاده از Amos Graphics
▫️ تهیه فایل داده ها
داده های خام
ماتریس واریانس – کوواریانس
ماتریس همبستگی
▪️ ترسیم مدل تدوین شده در Amos Graphics
● مدل های رگرسیونی
▪️ همخطی و شاخص تحمل
▪️ ضریب تعیین
▪️ معناداری تفاوت ضرایب
▪️ درجه آزادی مدل های رگرسیونی
● مدل های مسیر و انواع اثرها
▪️ خود گردان سازی و معناداری پارامترها
▪️ مدل های اشباع شده
▪️ مدل های استقلال
▪️ مراحل مدل سازی
▪️ کای اسکوئر مدل
● مدل عاملی تأییدی مرتبه اول
▪️ انواع متغیرها در مدل های عاملی مرتبه اول
▪️ انواع پارامترهای آزاد در مدل های عاملی مرتبه اول
● مدل های عاملی مرتبه دوم
▪️ انواع متغیرها در مدل های عاملی مرتبه دوم
▪️ انواع پارامترهای آزاد در مدل های عاملی مرتبه دوم
● مدل معادله ساختاری
▪️ پارامترهای ثابت و آزاد و درجه آزادی
▪️ برآورد و آزمون مدل های اندازه گیری
▪️ برآورد و آزمون مدل کامل
▪️ خطاهای اندازه گیری و اصلاح مدل
● معادل بودن اندازه گیری
● تحلیل میانجی
● مدل های آشیان شده و غیر آشیان شده
● تحلیل تعدیل گر
● مدل های بازگشتی
● انواع شاخص های برازش مدل
▪️ شاخص های برازش مطلق
▪️ شاخص های تطبیقی
▪️ شاخص های برازش مقتصد
▪️ سایر شاخص ها
▪️ شاخص های اصلاح مدل
● خودگردان سازی
● نرمال بودن چند متغیره
@isa_ctc
● کلیات
▪️ مدل سازی معادلات ساختاری چیست؟
▪️ تفاوت مدل سازی ساختاری با روش های معمول آماری
▪️ نمادهای ترسیمی
▪️ متغیرها و داده ها
▪️ انواع پارامترها و نظام نماد گذاری
▪️ انواع مدل ها
▪️ معرفی Amos
▪️ مراحل اجرایی استفاده از Amos Graphics
▫️ تهیه فایل داده ها
داده های خام
ماتریس واریانس – کوواریانس
ماتریس همبستگی
▪️ ترسیم مدل تدوین شده در Amos Graphics
● مدل های رگرسیونی
▪️ همخطی و شاخص تحمل
▪️ ضریب تعیین
▪️ معناداری تفاوت ضرایب
▪️ درجه آزادی مدل های رگرسیونی
● مدل های مسیر و انواع اثرها
▪️ خود گردان سازی و معناداری پارامترها
▪️ مدل های اشباع شده
▪️ مدل های استقلال
▪️ مراحل مدل سازی
▪️ کای اسکوئر مدل
● مدل عاملی تأییدی مرتبه اول
▪️ انواع متغیرها در مدل های عاملی مرتبه اول
▪️ انواع پارامترهای آزاد در مدل های عاملی مرتبه اول
● مدل های عاملی مرتبه دوم
▪️ انواع متغیرها در مدل های عاملی مرتبه دوم
▪️ انواع پارامترهای آزاد در مدل های عاملی مرتبه دوم
● مدل معادله ساختاری
▪️ پارامترهای ثابت و آزاد و درجه آزادی
▪️ برآورد و آزمون مدل های اندازه گیری
▪️ برآورد و آزمون مدل کامل
▪️ خطاهای اندازه گیری و اصلاح مدل
● معادل بودن اندازه گیری
● تحلیل میانجی
● مدل های آشیان شده و غیر آشیان شده
● تحلیل تعدیل گر
● مدل های بازگشتی
● انواع شاخص های برازش مدل
▪️ شاخص های برازش مطلق
▪️ شاخص های تطبیقی
▪️ شاخص های برازش مقتصد
▪️ سایر شاخص ها
▪️ شاخص های اصلاح مدل
● خودگردان سازی
● نرمال بودن چند متغیره
@isa_ctc
طرح درس دوره فرایند انجام پژوهش کیفی
◙ کلیات
▪️ مفاهيم پايه
1. هستي شناسي جنبش روش شناختی کیفی
2. معرفت شناسي جنبش روش شناختی کیفی
3. روش شناسي جنبش روش شناختی کیفی
پرسش های روش شناختی
◙ طبقه بندی پارادایمی در علوم اجتماعی بر اساس سه جنبش روش شناختی
▪️ جنبش کمی : پارادایمهای اثباتی ، پسا اثباتی ، خردگرایی انتقادی و واقع گرایی اجتماعی انتقادی
▪️جنبش کیفی : پارادایمهای تاویل گرایی کلاسیک و معاصر ، برساختی – تفسیری ، کنش متقابل نمادین گرایی ، پدیدارشناسی ، روش شناسی مردمی و نظریه ساختاریندی گیدنز
▪️جنبش ترکیبی : رویکردهای پراگماتیسم کلاسیک و نوپراگماتیسم
و
▪️ همینطور پارادایمهای انتقادی ( رویکردهای انتقادی ، فمینیسم و پست مدرن ) که گرچه نسبت به استفاده از روش های کمی بی توجه نیست ، اما تمرکز عمده آن بر روش شناسی کیفی است .
◙ نقش پژوهشگر در پژوهش کیفی
◙ جایگاه پرسش در پژوهش کیفی
◙ معرفی اهداف پژوهش کیفی
◙ آشنایی با استراتژی پژوهش کیفی
▪️ استراتژي استفهامي
◙ آشنایی با روش های نمونه گیری در پژوهش کیفی
◙ آشنایی با روشهاي گردآوري دادههاي كيفي :
مصاحبه ، روایت ،مشاهده، گروه های متمرکز ، ....
◙ آشنایی با روش های فنون تقليل داده ها در روشهاي كيفي :
آشنایی با انواع کدگذاری کیفی، فرایند پروراندن مفاهیم ، سنخ شناسی
◙ آشنایی با روش های تحلیل دادههای كيفي :
نظریه مبنایی ، تحلیل گفت و گو ، تحلیل گفتمان ، تحلیل ژانر ، تحلیل محتوا و ....
◙ آشنایی با روش های تحقیق كيفي :
روش تحقیق پدیدارشناختی، اتنومتدلوژی، تحقیق فمینیستی، تاریخی تطبیقی، تحقیق عملی مشارکتی،
مطالعه موردی ، مونوگرافی ، اتنوگرافی ، ......
◙ معیارهای سنجش کیفیت در پژوهش کیفی
◙ نحوه نگارش گزارش کیفی
@isa_ctc
◙ کلیات
▪️ مفاهيم پايه
1. هستي شناسي جنبش روش شناختی کیفی
2. معرفت شناسي جنبش روش شناختی کیفی
3. روش شناسي جنبش روش شناختی کیفی
پرسش های روش شناختی
◙ طبقه بندی پارادایمی در علوم اجتماعی بر اساس سه جنبش روش شناختی
▪️ جنبش کمی : پارادایمهای اثباتی ، پسا اثباتی ، خردگرایی انتقادی و واقع گرایی اجتماعی انتقادی
▪️جنبش کیفی : پارادایمهای تاویل گرایی کلاسیک و معاصر ، برساختی – تفسیری ، کنش متقابل نمادین گرایی ، پدیدارشناسی ، روش شناسی مردمی و نظریه ساختاریندی گیدنز
▪️جنبش ترکیبی : رویکردهای پراگماتیسم کلاسیک و نوپراگماتیسم
و
▪️ همینطور پارادایمهای انتقادی ( رویکردهای انتقادی ، فمینیسم و پست مدرن ) که گرچه نسبت به استفاده از روش های کمی بی توجه نیست ، اما تمرکز عمده آن بر روش شناسی کیفی است .
◙ نقش پژوهشگر در پژوهش کیفی
◙ جایگاه پرسش در پژوهش کیفی
◙ معرفی اهداف پژوهش کیفی
◙ آشنایی با استراتژی پژوهش کیفی
▪️ استراتژي استفهامي
◙ آشنایی با روش های نمونه گیری در پژوهش کیفی
◙ آشنایی با روشهاي گردآوري دادههاي كيفي :
مصاحبه ، روایت ،مشاهده، گروه های متمرکز ، ....
◙ آشنایی با روش های فنون تقليل داده ها در روشهاي كيفي :
آشنایی با انواع کدگذاری کیفی، فرایند پروراندن مفاهیم ، سنخ شناسی
◙ آشنایی با روش های تحلیل دادههای كيفي :
نظریه مبنایی ، تحلیل گفت و گو ، تحلیل گفتمان ، تحلیل ژانر ، تحلیل محتوا و ....
◙ آشنایی با روش های تحقیق كيفي :
روش تحقیق پدیدارشناختی، اتنومتدلوژی، تحقیق فمینیستی، تاریخی تطبیقی، تحقیق عملی مشارکتی،
مطالعه موردی ، مونوگرافی ، اتنوگرافی ، ......
◙ معیارهای سنجش کیفیت در پژوهش کیفی
◙ نحوه نگارش گزارش کیفی
@isa_ctc
دانش پژوهان عزیز
به اطلاع می رساند امروز یکشنبه ۲۴ مرداد ۱۴۰۰ جلسه اول دوره " شیوه نگارش طرح پژوهشی " ساعت ۱۷:۰۰ عصر آغاز می گردد.
لازم به ذکر است دوره به صورت مجازی برگزار می گردد.
شماره تماس جهت شرکت در دوره: ۰۹۳۳۷۹۹۲۷۵۹
مرکز آموزش های تخصصی انجمن جامعه شناسی ایران
به اطلاع می رساند امروز یکشنبه ۲۴ مرداد ۱۴۰۰ جلسه اول دوره " شیوه نگارش طرح پژوهشی " ساعت ۱۷:۰۰ عصر آغاز می گردد.
لازم به ذکر است دوره به صورت مجازی برگزار می گردد.
شماره تماس جهت شرکت در دوره: ۰۹۳۳۷۹۹۲۷۵۹
مرکز آموزش های تخصصی انجمن جامعه شناسی ایران