FactNameh | فکت‌نامه
112K subscribers
2.69K photos
666 videos
3 files
3.26K links
فکت‌نامه اولین سایت درستی‌سنجی (فکت‌چکینگ) سیاسی درباره‌ی ایران است.
وبسایت: factnameh.com
بات تلگرامی فکت‌نامه:‌ @FactnamehBot
ارتباط مستقیم: @FactNamehAdmin
twitter.com/factnameh
fb.com/factnameh
instagram.com/factnameh
Download Telegram
Audio
🎙 جـنگ

🔹قسمت ۲۲۰ پادکست هفتگی فکت‌نامه در شرایطی ضبط و منتشر می‌شود که ایران و اسرائیل کمتر از یک هفته‌ است که درگیر جنگ شده‌اند.

🔹در این قسمت به طور کامل به مرور فکت‌چک‌ها و گزارش‌هایی پرداختیم که در روزهای اخیر با همین موضوع منتشر کردیم.

🔹نگرانی‌های مردم از تبعات حمله به نطنز و فردو و پاسخ به این پرسش که آیا خطر فاجعه نشت رادیواکتیو وجود دارد یه نه؟ موضوعی است که سعی کردیم به آن پاسخ دهیم.

🔹همزمان با بررسی خروج ایران از NPT در مجلس شورای اسلامی، به این پرسش پرداختیم که خروج احتمالی ایران به چه معناست؟

🔹ادعاها، تصاویر و اطلاعات نادرستی که در روزهای اخیر در رسانه‌ها و شبکه‌های اجتماعی پخش شده بود، بسیار زیاد و متنوعند. در این قسمت تلاش کردیم بیش از ۳۰ مورد از این ادعاها را مرور کنیم.

🔹خبرها درباره کشته شدن تعدادی از فرماندهان نظامی جمهوری اسلامی، ادعاها درباره تلاش مقام‌های حکومت ایران برای خروج از کشور و ادعای پرتکرار انهدام جنگنده‌های اف۳۵ اسرائیل از سوی پدافند هوایی ایران، از جمله جریان‌هایی است که در این اپیزود به آنها پرداخته‌ایم.

🔹ادعای عجیب محسن رضایی درباره تهدید پاکستان به حمله اتمی علیه اسرائيل، انتشار صحبت‌های قدیمی پزشکیان به اسم موضع‌گیریِ جدید جمهوری اسلامی و نظرات متفاوت درباره دو فروند اف۱۴ که اسرائیل هدف قرار داد، از دیگر سوژه‌های این هفته هستند.

🔹در میان مشکلات شدید اینترنت در ایران، برخی مدعی‌اند که می‌توانند گوشی‌های تلفن همراه را مستقیما و به صورت رایگان به اینترنت استارلینک وصل کنند؛ ادعای نادرستی که پیش‌تر درباره آن صحبت کرده‌ایم و باز هم فکت‌چک‌های قبلی را یادآوری کرده‌ایم.

🔹این‌ها و سوژه‌های دیگر مرتبط با جنگ را در این قسمت خواهید شنید.

🎙 پادکست فکت‌نامه را از همه اپلیکیشن‌های دریافت پادکست بشنوید.

👈 در کست‌باکس بشنوید

👈 در اپل پادکست بشنوید

👈 در اسپاتیفای بشنوید

00:00:01 یک مقدمه متفاوت
00:04:59 شروع جنگ و نگرانی درباره نشت مواد رادیواکتیو در ایران
00:11:45 خروج ایران از NPT به چه معناست؟
00:14:58 ادعای انهدام اف۳۵ اسرائیل و چند ادعا و تصویر بی‌ربط و جعلی
00:41:27 ماجرای دو اف۱۴ ایران و چند فکت‌چک کوتاه دیگر
00:52:30 کامنت‌ها

🌐 @Factnameh
Please open Telegram to view this post
VIEW IN TELEGRAM
انتشار ویدئوی قدیمی، به اسم دستگیری عوامل موساد در روزهای اخیر

🔹در برخی رسانه‌ها و شبکه‌های اجتماعی ویدئویی با این عنوان منتشر شده است: «بزرگراه قم، تهران، تعقیب و گریز یک عامل موساد که مواد منفجره را با وانت حمل می‌کرد.»

🔹این ادعا نادرست است. ویدئو، قدیمی است و ارتباطی با جنگ این روزها ندارد.

🔹اواخر پارسال برخی رسانه‌ها و سایت‌های خبری (مانند عصرایران و خبرآنلاین) همین ویدئو را با شرح «کشف ۵۰۰ کیلو مواد مخدر زیر بار زردآلو» منتشر کرده بودند.

🔹تاریخ و جزئیات دقیق این اتفاق هنوز برای ما معلوم نیست اما با اطمینان می‌توان گفت که این ویدیو قدیمی و بی‌ارتباط به روزهای اخیر است.

🔹بنابراین فکت‌نامه به این ادعا نشان «نادرست» می‌دهد.

👈 در فکت‌نامه بخوانید

🌐 @Factnameh
Please open Telegram to view this post
VIEW IN TELEGRAM
Please open Telegram to view this post
VIEW IN TELEGRAM
📝 مراقب دودهای نارنجی‌رنگ ناشی از حمله به مراکز سوخت موشک باشید

🔹با توجه به اینکه یکی از اهداف حملات هوایی اسرائیل، مراکز ساخت و انبار سوخت موشک جمهوری اسلامی ایران است، گاه توده دود نارنجی‌رنگی دیده می‌شود.

🔹در این شرایط، احتمال اینکه سوخت موشک بالستیک هدف قرار گرفته باشد، زیاد است.

🔹دود نارنجی ناشی از ترکیبات اکسید نیتروژن، به‌ویژه دی‌اکسید نیتروژن می‌تواند به سرعت باعث تحریک دستگاه تنفس شود.

🔹در موارد شدیدتر، حتی تماس کوتاه‌مدت می‌تواند به التهاب ریوی، تجمع مایع در ریه و آثار مزمن تنفسی بیانجامد.

👈 در فکت‌نامه بخوانید

🌐 @Factnameh
Please open Telegram to view this post
VIEW IN TELEGRAM
ادعای نادرست درباره خطر نشت رادیواکتیو در تاسیسات فردو

🔹نفیسه کوهنورد، خبرنگار بی‌بی‌سی، در بخشی از برنامه صفحه دو بی‌بی‌سی فارسی گفته است: «اگر فردو را بزنند، کشورهای حاشیه خلیج فارس دچار مشکل [تشعشعات رادیواکتیو] می‌شوند.»

🔹اینطور نیست. فکت‌نامه پیش‌تر در گزارشی به همین موضوع پرداخته که خطر نشت رادیواکتیو از تاسیسات غنی‌سازی نطنز و فردو جدی نیست.

🔹آژانس بین‌المللی انرژی اتمی نیز همین موضوع را اعلام کرده است.

🔹علاوه بر این، گزارش‌های معتبر زیادی در تایید این موضوع وجود دارند. حتی در همین برنامه «صفحه دو» نیز کسری ناجی و فرناز قاضی‌زاده به صراحت می‌گویند که نگرانی از آلودگی تشعشعات رادیواکتیو از نطنز یا فردو بی‌مورد است.

🔹در نتیجه، این عبارت که «اگر فردو را بزنند، کشورهای حاشیه خلیج فارس دچار مشکل می‌شوند»، ادعایی «نادرست» است.

👈 در فکت‌نامه بخوانید

🌐 @Factnameh
Please open Telegram to view this post
VIEW IN TELEGRAM
استفاده از عکس قدیمی مربوط به اقلیم کردستان عراق به جای حملات اخیر ایران به اسرائیل

🔹روزنامه «آرمان ملی» در صفحه اول خود در تاریخ ۲۸ خرداد، عکسی منتشر کرده که به نظر می‌رسد مربوط به یک ساختمان ویران‌شده است. این عکس با توضیح «اسرائیل زیر خط آتش ایران» منتشر شده است.

🔹این عکس قدیمی است و ارتباطی با این روزها و حملات هوایی ایران به اسرائیل ندارد.

🔹این عکس اواخر دی‌ماه ۱۴۰۲ در رسانه‌های ایران با عنوان «تصویر خانه پیشرو دیزایی» منتشر شد؛ خانه‌ای که سپاه پاسداران در ۲۶ دی همان سال به آن حمله هوایی کرده بود.

🔹بهمن ۱۴۰۲ در فکت‌نامه، ابهام‌های مربوط به این حمله را بررسی کردیم و اتفاقا همین عکس را نیز به عنوان یکی از عکس‌های منتشرشده مربوط به این حمله، در سایت خود بارگذاری کرده بودیم.

🔹بنابراین فکت‌نامه به ادعای روزنامه آرمان ملی درباره ارتباط این عکس با جنگ اخیر نشان «نادرست» می‌دهد.

👈 در فکت‌نامه بخوانید

🌐 @Factnameh
Please open Telegram to view this post
VIEW IN TELEGRAM
Please open Telegram to view this post
VIEW IN TELEGRAM
استفاده عباس عراقچی از یک نقشه جعلی

🔹عباس عراقچی، وزیر امور خارجه، در حساب X خود یک عکس و یک نقشه را منتشر کرده و با استناد به آنها، گفته جمهوری اسلامی یک مرکز فرماندهی، کنترل و اطلاعات ارتش اسرائیل را در مجاورت این بیمارستان هدف قرار داده و این موج انفجار بوده که موجب شده «بخش کوچکی از بیمارستان سوروکا» آسیب ببیند.

🔹روز گذشته گزارش‌هایی منتشر شد مبنی بر اینکه حملات موشکی ایران، بیمارستان سوروکا در جنوب اسرائیل را هدف قرار داده است. عراقچی پست اخیر خود را در واکنش به این مساله منتشر کرد.

🔹دقت در جزئیات این تصویر و مقایسه آن با نقشه واقعی، نشان می‌دهد نسخه‌ای که عراقچی منتشر کرده، نقشه‌ای جعلی است.

🔹چند ساعت پیش از عراقچی، چند کانال و اکانت غیرفارسی همین نقشه دستکاری‌شده و نادرست را منتشر کرده بودند.

🔹نام و جهت خیابان‌هایی که در نقشه عراقچی اطراف بیمارستان دیده می‌شود، یا اشتباه است و تغییر کرده، یا اصلا وجود ندارد.

🔹نام دو مرکز نظامی مورد ادعای عراقچی نیز به صورت دستکاری‌شده تایپ شده است.

🔹بنابراین نقشه‌ای که عباس عراقچی منتشر کرده، جعلی است و فکت‌نامه به آن نشان «نادرست» می‌دهد.

👈 در فکت‌نامه بخوانید

🌐 @Factnameh
Please open Telegram to view this post
VIEW IN TELEGRAM
Please open Telegram to view this post
VIEW IN TELEGRAM
This media is not supported in your browser
VIEW IN TELEGRAM
ویدئوی جعلی از تظاهرات ضد جنگ علیه ایران در اسرائیل

🔹در شبکه‌های اجتماعی ویدئویی از تظاهرات گروهی از مردم با پرچم اسرائیل منتشر کرده که ادعا می‌شود مربوط به درخواست آنها برای صلح در جنگ با ایران است.

🔹این ویدیو ساخته هوش مصنوعی است و این ادعا که چنین تظاهراتی در اسرائیل برگزار شده، نادرست است.

🔹دقت در جزئیات ثابت می‌کند که این ویدیو ساختگی است؛ ضمن اینکه در قسمت پایین ویدئو لوگوی Veo دیده می‌شود که نشان می‌دهد برای ساخت آن از ابزار گوگل Veo استفاده شده است.

🔹بنابراین فکت‌نامه به این ادعای بی‌اساس و ویدیوی ساختگی، نشان «نادرست» می‌دهد.

👈 در فکت‌نامه بخوانید

🌐 @Factnameh
Please open Telegram to view this post
VIEW IN TELEGRAM
دستکاری تصویری از مصاحبه حسین رزاق با ایران‌اینترنشنال

🔹در شبکه‌های اجتماعی تصویری با عنوان «جای خالی قاب عکس» روی پرده پشت سر حسین رزاق در مصاحبه با تلویزیون ایران‌ اینترنشنال منتشر و ادعا شده این سندی است که ثابت می‌کند مصاحبه در همان محلی انجام شده که پیام علی خامنه‌ای ضبط شده بود.

🔹در نسخه اصلی ویدئوی این مصاحبه هیچ اثری از رد قاب عکس یا چیزی مشابه آن دیده نمی‌شود.

🔹با توجه به اینکه عکس مورد استناد، تصویری است که از صفحه تلویزیون گرفته شده، ممکن است خط سفید به‌خاطر انعکاس در صفحه تلویزیون پدیدار شده باشد.

🔹ما نمی‌دانیم آقای رزاق از چه محلی مصاحبه کرده، اما آنچه به عنوان «جای خالی عکس» روی پرده از آن یاد می‌شود، در ویدیوی اصلی وجود ندارد.

🔹بنابراین فکت‌نامه به این تصاویر نشان «نادرست» می‌دهد.

👈 در فکت‌نامه بخوانید

🌐 @Factnameh
Please open Telegram to view this post
VIEW IN TELEGRAM
Please open Telegram to view this post
VIEW IN TELEGRAM
جا زدن ویدیوی حمله اسرائیل به جای موج اخیر حملات وعده صادق سه

🔹همزمان با انتشار گزارش‌های تاییدشده از حمله‌های هوای جمهوری اسلامی ایران به بخش‌های مختلف در اسرائیل، شبکه خبر صداوسیما ویدیویی را با عنوان تصاویر مربوط به این حمله‌ها منتشر کرده که ارتباطی با این حمله‌ها ندارد.

🔹این ویدیو مربوط به «حمله روز دوشنبه اسرائیل به شهرک شهید باقری چیتگر» در تهران است.

🔹در ویدیوی اصلی، صدای صحبت‌کردن افراد به فارسی شنیده می‌شود اما نسخه‌ای که صداوسیما پخش کرده، صدا ندارد.

🔹همزمان، گزارش‌های مختلفی از برداشته‌شدن دسترسی کامل شهروندان ایرانی به اینترنت منتشر می‌شود که به گفته سخنگوی دولت مسعود پزشکیان، دلیل آن «امنیتی» است.

🔹فکت‌نامه به ادعای صداوسیما مبنی بر اینکه این ویدیو مربوط به حملات ایران به اسرائیل است، نشان «شاخ‌دار» می‌دهد.

👈 در فکت‌نامه بخوانید

🌐 @Factnameh
Please open Telegram to view this post
VIEW IN TELEGRAM
Please open Telegram to view this post
VIEW IN TELEGRAM
Media is too big
VIEW IN TELEGRAM
🎥 ادعای نادرست آتش‌سوزی مقر موساد پس از حمله ایران

🔹ویدیویی با عنوان نادرست «آتش گرفتن مقر موساد» در برخی رسانه‌ها و شبکه‌های اجتماعی منتشر شده است.

🔹محل آتش‌سوزی در پارکینگی در شهر چونگ‌چینگ چین است و ارتباطی با جنگ اخیر ندارد.

🔹این آتش‌سوزی روز ۱۱ ژوئن ۲۰۲۵ رخ داد و خیلی زود مهار شد.

🔹سپاه در بیانیه‌ای از «حمله موثر» به مقر موساد خبر داده بود، اما از آن سو منابع اسرائیلی می‌گویند تنها یک انبار و پارکینگ آسیب دیده است.

🔹 ویدیوهای کوتاه درستی‌سنجی را در کانال یوتیوب فکت‌نامه ببینید:
https://www.youtube.com/@FactNameh/shorts

🌐 @Factnameh
Please open Telegram to view this post
VIEW IN TELEGRAM
🎙 جنگ - روز هشتم

🔹قسمت ۲۲۱ پادکست فکت‌نامه را در شرایطی منتشر می‌کنیم که تنها دو روز از انتشار اپیزود قبلی گذشته، اما به دلیل تداوم جنگ اخیر، سرعت تحولات، محدودیت شدید اینترنت در ایران و درخواست مخاطبان، تصمیم گرفتیم هر هفته دو یا سه قسمت پادکست جدید منتشر کنیم.

🔹انتشار نسخه‌های mp3 این پادکست‌ها در تلگرام، تقریبا همزمان با پادگیرها، ممکن است امکان دسترسی بهتری را برای مخاطبان فراهم کند تا در اوضاع فعلی بتوانند در مدت‌زمان نسبتا کمی چند فکت‌چک و سوژه را همراه با مرور کنند.

🔹در این قسمت، نقشه جعلی عباس عراقچی، هشداری درباره دودهای نارنجی‌رنگ، نگرانی‌ها از نشت گازها یا مواد آسیب‌زا از تاسیسات نطنز و فردو و یکی دو ادعا با تکرار کلیدواژه «موساد» در رسانه‌های داخل ایران را مرور می‌کنیم.

🔹درستی‌سنجی چند عکس و ویدیوی ساختگی، قدیمی یا بی‌ربط به تحولات اخیر، سوژه پرتکرار این روزهای فکت‌نامه است که در این قسمت نیز به چند مورد آن پرداخته‌ایم.

🎙 پادکست فکت‌نامه را از همه اپلیکیشن‌های دریافت پادکست بشنوید.

👈 در کست‌باکس بشنوید

👈 در اپل پادکست بشنوید

👈 در اسپاتیفای بشنوید

🌐 @Factnameh
Please open Telegram to view this post
VIEW IN TELEGRAM
Audio
🎙 جنگ - روز هشتم

❗️ (نسخه کم‌حجم)

🔹قسمت ۲۲۱ پادکست فکت‌نامه را در شرایطی منتشر می‌کنیم که تنها دو روز از انتشار اپیزود قبلی گذشته، اما به دلیل تداوم جنگ اخیر، سرعت تحولات، محدودیت شدید اینترنت در ایران و درخواست مخاطبان، تصمیم گرفتیم هر هفته دو یا سه قسمت پادکست جدید منتشر کنیم.

🔹انتشار نسخه‌های mp3 این پادکست‌ها در تلگرام، تقریبا همزمان با پادگیرها، ممکن است امکان دسترسی بهتری را برای مخاطبان فراهم کند تا در اوضاع فعلی بتوانند در مدت‌زمان نسبتا کمی چند فکت‌چک و سوژه را همراه با مرور کنند.

🔹در این قسمت، نقشه جعلی عباس عراقچی، هشداری درباره دودهای نارنجی‌رنگ، نگرانی‌ها از نشت گازها یا مواد آسیب‌زا از تاسیسات نطنز و فردو و یکی دو ادعا با تکرار کلیدواژه «موساد» در رسانه‌های داخل ایران را مرور می‌کنیم.

🔹درستی‌سنجی چند عکس و ویدیوی ساختگی، قدیمی یا بی‌ربط به تحولات اخیر، سوژه پرتکرار این روزهای فکت‌نامه است که در این قسمت نیز به چند مورد آن پرداخته‌ایم.

🎙 پادکست فکت‌نامه را از همه اپلیکیشن‌های دریافت پادکست بشنوید.

👈 در کست‌باکس بشنوید

👈 در اپل پادکست بشنوید

👈 در اسپاتیفای بشنوید

🌐 @Factnameh
Please open Telegram to view this post
VIEW IN TELEGRAM