👈 آنچه مسلم است واقعه مسجد #گوهرشاد نه از نظر زمانی و نه از نظر سیر تاریخی ارتباطی با مساله «کشف حجاب» ندارد. حتی سندی نیست که ثابت کند موضوع #حجاب در زمینه اصلی ماجرای گوهرشاد مطرح بوده است.
🔹 ماجرا با بخشنامه دولت برای جایگزینی کلاه پهلوی با کلاه شاپو شروع شد. روحانیون مشهد به این بخشنامه معترض شدند و برای مذاکره با شاه نماینده به تهران فرستادند. نماینده آنها دستگیر شد، روحانیون و گروه‌هایی از مردم معترض شدند. در روز دوم اعتراض‌ها کار به خشونت کشید و گروهی کشته شدند.
🔹به نظر می‌رسد که اجباری شدن لباس پوشیدن به سبک غربی‌ها و تلاش دولت برای تغییر چهره و مدرن‌سازی ایران، زمینه‌ساز نگرانی و نارضایتی بوده است. تا آن موقع اثری قابل ملاحظه از کشف حجاب نیست. مواردی از اعتراض‌های موردی به بی‌حجابی هست، اما سندی وجود ندارد که نشان دهد هنگام وقوع ماجرای گوهرشاد، «کشف حجاب» یا نگرانی از «کشف حجاب» در روند شکل‌گیری اعترض‌ها تاثیری داشته است.
👈 می‌توان به طور قطع گفت این ادعا که «واقعه گوهرشاد در اعتراض به کشف حجاب رخ داده» ادعایی مطلقا نادرست است و در شرایطی مطرح می‌شود که به جز استنباط برخی تحلیل‌‌گران معاصر، هیچ سند معتبری برای چسباندن این دو واقعه به هم وجود ندارد.
شرح کامل ماجرا را در لینک زیر بخوانید:
https://factnameh.com/fact-checks/2019-07-14-goharshad.html
✅ @FactNameh
🔹 ماجرا با بخشنامه دولت برای جایگزینی کلاه پهلوی با کلاه شاپو شروع شد. روحانیون مشهد به این بخشنامه معترض شدند و برای مذاکره با شاه نماینده به تهران فرستادند. نماینده آنها دستگیر شد، روحانیون و گروه‌هایی از مردم معترض شدند. در روز دوم اعتراض‌ها کار به خشونت کشید و گروهی کشته شدند.
🔹به نظر می‌رسد که اجباری شدن لباس پوشیدن به سبک غربی‌ها و تلاش دولت برای تغییر چهره و مدرن‌سازی ایران، زمینه‌ساز نگرانی و نارضایتی بوده است. تا آن موقع اثری قابل ملاحظه از کشف حجاب نیست. مواردی از اعتراض‌های موردی به بی‌حجابی هست، اما سندی وجود ندارد که نشان دهد هنگام وقوع ماجرای گوهرشاد، «کشف حجاب» یا نگرانی از «کشف حجاب» در روند شکل‌گیری اعترض‌ها تاثیری داشته است.
👈 می‌توان به طور قطع گفت این ادعا که «واقعه گوهرشاد در اعتراض به کشف حجاب رخ داده» ادعایی مطلقا نادرست است و در شرایطی مطرح می‌شود که به جز استنباط برخی تحلیل‌‌گران معاصر، هیچ سند معتبری برای چسباندن این دو واقعه به هم وجود ندارد.
شرح کامل ماجرا را در لینک زیر بخوانید:
https://factnameh.com/fact-checks/2019-07-14-goharshad.html
✅ @FactNameh
🕌 شایعه کشف گور دسته‌جمعی شهدای مسجد گوهرشاد در مشهد صحت ندارد
🔹در شبکه‌های اجتماعی شایعه شده گور دسته جمعی کشته شدگان واقعه گوهرشاد در مشهد کشف شده است.
🔹این شایعه صحت ندارد، در روزها، هفته‌ها و ماه‌ها و سال‌های اخیر هیچ گور جمعی در مشهد کشف نشده و هیچ خبری به این مضمون به طور رسمی یا غیررسمی در شبکه‌های اجتماعی و رسانه‌ها منتشر نشده است. سازمان میراث فرهنگی و فرماندهی انتظامی خراسان نیز این خبر را تکذیب کرده‌اند.
🔹با این حال این شایعه در مقیاس انبوه در شبکه‌های اجتماعی و رسانه‌های جمهوری اسلامی، از جمله صدا و سیما و خبرگزاری‌های رسمی منتشر و دست‌مایه تولید مطالبی علیه خاندان پهلوی شده است. در این مطالب حجم قابل توجهی از اطلاعات نادرست، تصاویر دستکاری شده و ادعاهای بی‌اساس درباره واقعه #گوهرشاد مطرح شده است.
🔹دقیقا معلوم نیست، چند نفر در ماجرای گوهرشاد کشته شده‌اند. با اینکه در رسانه‌های جمهوری اسلامی صحبت از کشته شدن هزاران نفر است، اما بر اساس برخی روایت‌های منابع دست اول تعداد کشته شدگان بیش از چند ده نفر نبوده است.
🔹طبق روایت محمدتقی بهلول که به عنوان موثرترین چهره معترضان در واقعه گوهرشاد معرفی می‌شود، در این واقعه ۱۴ نفر از معترضان و ۸ نفر از نیروهای نظامی کشته شدند. آقای بهلول می‌گوید کشته شدگان همان روز اول دفن شده‌اند. با این حال برخی منابع هم از حمل اجساد با کامیون صحبت می‌کنند. تاکنون هیچ سندی مبنی بر وجود گور جمعی کشته شدگان واقعه گوهرشاد در مشهد منتشر نشده است.
🔹با این اوصاف فکت‌نامه خبر ««کشف گور دسته‌جمعی کشته‌شدگان مسجد گوهرشاد در مشهد» را شایعه‌ای بی‌اساس می‌داند و به آن نشان «شاخ‌دار» می‌دهد.
👈 توضیحات بیشتر همراه با منابع را در سایت فکت‌نامه بخوانید
👈 در تلگرام بخوانید
✅ @Factnameh
🔹در شبکه‌های اجتماعی شایعه شده گور دسته جمعی کشته شدگان واقعه گوهرشاد در مشهد کشف شده است.
🔹این شایعه صحت ندارد، در روزها، هفته‌ها و ماه‌ها و سال‌های اخیر هیچ گور جمعی در مشهد کشف نشده و هیچ خبری به این مضمون به طور رسمی یا غیررسمی در شبکه‌های اجتماعی و رسانه‌ها منتشر نشده است. سازمان میراث فرهنگی و فرماندهی انتظامی خراسان نیز این خبر را تکذیب کرده‌اند.
🔹با این حال این شایعه در مقیاس انبوه در شبکه‌های اجتماعی و رسانه‌های جمهوری اسلامی، از جمله صدا و سیما و خبرگزاری‌های رسمی منتشر و دست‌مایه تولید مطالبی علیه خاندان پهلوی شده است. در این مطالب حجم قابل توجهی از اطلاعات نادرست، تصاویر دستکاری شده و ادعاهای بی‌اساس درباره واقعه #گوهرشاد مطرح شده است.
🔹دقیقا معلوم نیست، چند نفر در ماجرای گوهرشاد کشته شده‌اند. با اینکه در رسانه‌های جمهوری اسلامی صحبت از کشته شدن هزاران نفر است، اما بر اساس برخی روایت‌های منابع دست اول تعداد کشته شدگان بیش از چند ده نفر نبوده است.
🔹طبق روایت محمدتقی بهلول که به عنوان موثرترین چهره معترضان در واقعه گوهرشاد معرفی می‌شود، در این واقعه ۱۴ نفر از معترضان و ۸ نفر از نیروهای نظامی کشته شدند. آقای بهلول می‌گوید کشته شدگان همان روز اول دفن شده‌اند. با این حال برخی منابع هم از حمل اجساد با کامیون صحبت می‌کنند. تاکنون هیچ سندی مبنی بر وجود گور جمعی کشته شدگان واقعه گوهرشاد در مشهد منتشر نشده است.
🔹با این اوصاف فکت‌نامه خبر ««کشف گور دسته‌جمعی کشته‌شدگان مسجد گوهرشاد در مشهد» را شایعه‌ای بی‌اساس می‌داند و به آن نشان «شاخ‌دار» می‌دهد.
👈 توضیحات بیشتر همراه با منابع را در سایت فکت‌نامه بخوانید
👈 در تلگرام بخوانید
✅ @Factnameh
🕌خبرگزاری فارس می‌گوید تعداد کشته‌شدگان واقعه گوهرشاد ۴ هزار نفر است.
🔹آمار دقیق کشته‌شدگان واقعه #گوهرشاد معلوم نیست. روایت‌های گوناگونی در این باره در دست است که اغلب مبتنی بر خاطرات شفاهی و اسناد واسطه‌ای است. اعداد و ارقام متنوعی- از ۱۱ نفر تا ۱۶۷۰ نفر- درباره تعداد کشته‌شدگان گفته شده، اما تا آنجایی که ما گشتیم روایتی مبنی بر کشته شدن ۴هزار نفر پیدا نکردیم.
🔹محمدتقی بهلول و نواب احتشام رضوی، دو تن از رهبران معترضان در خاطرات خود تعداد کشته شدگان را ۲۲ نفر (۱۴ نفر معترض و ۸ نظامی) و ۶۰ نفر ذکر کردند. منبع ۱۶۷۰ نفر هم خاطرات محمدعلی شوشتری است که در زمان واقعه نماینده رضاشاه در آستان قدس بود.
🔹صرف نظر از روایت‌های تاریخی، طرح ادعای کشته شدن ۴هزار نفر در محوطه صحن مسجد گوهرشاد از نظر منطقی سوال‌برانگیز است. ظرف جمعیتی صحن در متراکم‌ترین حالت که افراد ساکن کنار هم بایستند حدود ۵۷۰۰ نفر است. تراکم جمعیت در زمان درگیری با توجه به حضور ماموران و تحرک جمعیت کمتر از این است.
🔹با این اوصاف فکت‌نامه به ادعای خبرگزاری فارس نشان «نادرست» می‌دهد.
👈 در فکت‌نامه بخوانید
👈 در تلگرام بخوانید
✅ @Factnameh
🔹آمار دقیق کشته‌شدگان واقعه #گوهرشاد معلوم نیست. روایت‌های گوناگونی در این باره در دست است که اغلب مبتنی بر خاطرات شفاهی و اسناد واسطه‌ای است. اعداد و ارقام متنوعی- از ۱۱ نفر تا ۱۶۷۰ نفر- درباره تعداد کشته‌شدگان گفته شده، اما تا آنجایی که ما گشتیم روایتی مبنی بر کشته شدن ۴هزار نفر پیدا نکردیم.
🔹محمدتقی بهلول و نواب احتشام رضوی، دو تن از رهبران معترضان در خاطرات خود تعداد کشته شدگان را ۲۲ نفر (۱۴ نفر معترض و ۸ نظامی) و ۶۰ نفر ذکر کردند. منبع ۱۶۷۰ نفر هم خاطرات محمدعلی شوشتری است که در زمان واقعه نماینده رضاشاه در آستان قدس بود.
🔹صرف نظر از روایت‌های تاریخی، طرح ادعای کشته شدن ۴هزار نفر در محوطه صحن مسجد گوهرشاد از نظر منطقی سوال‌برانگیز است. ظرف جمعیتی صحن در متراکم‌ترین حالت که افراد ساکن کنار هم بایستند حدود ۵۷۰۰ نفر است. تراکم جمعیت در زمان درگیری با توجه به حضور ماموران و تحرک جمعیت کمتر از این است.
🔹با این اوصاف فکت‌نامه به ادعای خبرگزاری فارس نشان «نادرست» می‌دهد.
👈 در فکت‌نامه بخوانید
👈 در تلگرام بخوانید
✅ @Factnameh
This media is not supported in your browser
VIEW IN TELEGRAM
🎙در اپیزود جدید پادکست فکت‌نامه، درباره تعداد قربانیان واقعه مسجد #گوهرشاد صحبت کرده‌ایم.
👈 در کست‌باکس بشنوید
👈 در گوگل پادکست بشنوید
👈 در اپل پادکست بشنوید
👈 در اسپاتیفای بشنوید
✅ @Factnameh
👈 در کست‌باکس بشنوید
👈 در گوگل پادکست بشنوید
👈 در اپل پادکست بشنوید
👈 در اسپاتیفای بشنوید
✅ @Factnameh
🔴 نگاهی به درستی‌سنجی‌های فکت‌نامه درباره موضوع حجاب
🔹ساختن اخبار و آمار نادرست در مورد #حجاب_اجباری و تاریخ‌سازی درباره آن، از تمهیدات حکومت ایران برای جا انداختن حجاب در این کشور است. ما در سال‌های اخیر به موارد متعددی از این اخبار و اطلاعات نادرست برخوردیم و آنها را درستی‌سنجی کردیم، نتایج این بررسی‌ها در قالب چندین مطلب طی سال‌های اخیر منتشر شده که در ادامه آنها را مرور می‌کنیم.
1️⃣ادعای «نادرست» درباره ارتباط واقعه مسجد #گوهرشاد با کشف حجاب.
بر مبنای همین ادعای نادرست ۲۱ تیر، سالروز واقعه گوهرشاد روز «عفاف و حجاب» نام‌‌گذاری شد. واقعه مسجد گوهرشاد نه از نظر زمانی و نه از نظر سیر تاریخی ارتباطی با مساله «کشف حجاب» ندارد.
👈 در فکت‌نامه بخوانید
2️⃣ادعایی «شاخ‌دار» در این مورد که در وصیت‌نامه بیش از ۸۰ درصد شهدا به حفظ حجاب تاکید شده است. بر اساس منابع موجود بالاترین میزان اشاره به حجاب در وصیت‌نامه‌های شهدا حدود ۱۶/۳ درصد بوده است.
👈 در فکت‌نامه بخوانید
3️⃣نقل قولی ساختگی و «شاخ‌دار» از نیویورک تایمز و وال‌استریت ژورنال درباره فواید حجاب و تشکیل گشت پوشش توسط پلیس نیویورک. نه در وال‌استریت ژورنال و نه در هیچ نشریه دیگری نشانی از خبر تاسیس «واحد گشتی پلیس نیویورک برای تذکر به زنان بدپوشش» نیست. مقاله‌ای هم با عنوان «امنیت زنان در اسلام» و محتوای درباره فواید حجاب و ایجاد امنیت برای زنان در نیویورک تایمز منتشر نشده است.
👈 در فکت‌نامه بخوانید
4️⃣آمار بی‌اعتبار و «نادرست» در مورد میزان اعتقاد مردم ایران به حجاب از زبان «دبیر شورای فرهنگ عمومی کشور». هیچ نظرسنجی آزاد و معتبری برای سنجش اعتقاد ایرانیان درباره حجاب انجام نشده یا اگر شده نتایج آن در دسترس عموم نیست.
👈 در فکت‌نامه بخوانید
5️⃣ آمار «گمراه‌کننده» ۷۰ درصدی از اعتقاد ایرانیان به حجاب از زبان سعید منتظرالمهدی، سخنگوی وقت نیروی انتظامی ایران در سال ۹۶. مشخص نیست منتظرالمهدی بر اساس کدام سند گفته ۷۰ درصد مردم ایران به حجاب اعتقاد دارند. اگر این درصد از روی نتایج یک «پیمایش ملی » (به فرض وجود چنین پیمایشی) نقل شده باشد، به دلیل تناقض با یافته‌های سایر پژوهش‌ها و همین‌طور گزارش‌های میدانی، نمی‌تواند به عنوان یک فکت معتبر و قطعی پذیرفته شود.
👈 در فکت‌نامه بخوانید
6️⃣ادعای بی‌اساس و «نادرست» در مورد آمار ۶ تا ٧ درصدی «بانوان بدحجاب» از زبان عبدالرضا رحمانی فضلی، وزیر کشور وقت در سال ۹۸. منبع این گفته مشخص نیست، همچنین اعداد و ارقام گفته شده با گزارش‌های رسمی هم‌خوانی ندارد. طبق پژوهش‌های رسمی که داده‌های آن در گزارش سال ۱۳۹۷ مرکز پژوهش‌های مجلس منتشر شده، تا ۷ سال پیش از آن، چیزی بین ۶۰ تا ۷۰ درصد زنان ایران در گروه بدحجاب دسته‌بندی شده بودند.
👈 در فکت‌نامه بخوانید
7️⃣ادعای «شاخ‌دار» در مقایسه حجاب اجباری در ایران با قواعد پوشش در برخی رستوران‌های کشورهای غربی. برخی رستوران‌های غربی تشریفاتی برای لباس مشتریان خود دارند، اما این قابل قیاس با حجاب اجباری در ایران نیست. این موضوع در ضمن اینکه امری عمومی نیست و اختیاری است، مسئله‌ای تشریفاتی بوده و در نهایت توجیه اقتصادی دارد. مهمتر از همه دولت‌ها در آن نقشی ندارند.
👈 در فکت‌نامه بخوانید
8️⃣ادعای «شاخ‌دار» درباره اخراج دانشجویان به خاطر رعایت نکردن قوانین پوشش در دانشگاه‌های خارج از ایران. هیچ گزارشی درباره اخراج دانشجویان خارج از ایران به دلیل رعایت نکردن قوانین پوشش پیدا نکردیم. کسانی که در گزارش ۲۰:۳۰ به عنوان «دانشجویان اخراج شده» معرفی شده‌اند، دانش‌آموزان دبیرستانی‌اند که به دلیل نپوشیدن یونیفرم مدرسه یک روز تا دو هفته «تعلیق» شدند.
👈 در فکت‌نامه بخوانید
9️⃣گزارش «شاخ‌دار» خبرگزاری فارس در مورد قوانین سخت پوشش دانشگاه‌های غربی. ادعاهای این گزارش درباره قوانین مربوط به پوشش بیشتر دانشگاه‌های نام برده شده را بررسی کردیم. حتی یک مورد از آنچه از سوی خبرگزاری فارس ذکر شده، کم‌ترین ارتباطی با واقعیت ندارد.
👈 در فکت‌نامه بخوانید
✅ @Factnameh
🔹ساختن اخبار و آمار نادرست در مورد #حجاب_اجباری و تاریخ‌سازی درباره آن، از تمهیدات حکومت ایران برای جا انداختن حجاب در این کشور است. ما در سال‌های اخیر به موارد متعددی از این اخبار و اطلاعات نادرست برخوردیم و آنها را درستی‌سنجی کردیم، نتایج این بررسی‌ها در قالب چندین مطلب طی سال‌های اخیر منتشر شده که در ادامه آنها را مرور می‌کنیم.
1️⃣ادعای «نادرست» درباره ارتباط واقعه مسجد #گوهرشاد با کشف حجاب.
بر مبنای همین ادعای نادرست ۲۱ تیر، سالروز واقعه گوهرشاد روز «عفاف و حجاب» نام‌‌گذاری شد. واقعه مسجد گوهرشاد نه از نظر زمانی و نه از نظر سیر تاریخی ارتباطی با مساله «کشف حجاب» ندارد.
👈 در فکت‌نامه بخوانید
2️⃣ادعایی «شاخ‌دار» در این مورد که در وصیت‌نامه بیش از ۸۰ درصد شهدا به حفظ حجاب تاکید شده است. بر اساس منابع موجود بالاترین میزان اشاره به حجاب در وصیت‌نامه‌های شهدا حدود ۱۶/۳ درصد بوده است.
👈 در فکت‌نامه بخوانید
3️⃣نقل قولی ساختگی و «شاخ‌دار» از نیویورک تایمز و وال‌استریت ژورنال درباره فواید حجاب و تشکیل گشت پوشش توسط پلیس نیویورک. نه در وال‌استریت ژورنال و نه در هیچ نشریه دیگری نشانی از خبر تاسیس «واحد گشتی پلیس نیویورک برای تذکر به زنان بدپوشش» نیست. مقاله‌ای هم با عنوان «امنیت زنان در اسلام» و محتوای درباره فواید حجاب و ایجاد امنیت برای زنان در نیویورک تایمز منتشر نشده است.
👈 در فکت‌نامه بخوانید
4️⃣آمار بی‌اعتبار و «نادرست» در مورد میزان اعتقاد مردم ایران به حجاب از زبان «دبیر شورای فرهنگ عمومی کشور». هیچ نظرسنجی آزاد و معتبری برای سنجش اعتقاد ایرانیان درباره حجاب انجام نشده یا اگر شده نتایج آن در دسترس عموم نیست.
👈 در فکت‌نامه بخوانید
5️⃣ آمار «گمراه‌کننده» ۷۰ درصدی از اعتقاد ایرانیان به حجاب از زبان سعید منتظرالمهدی، سخنگوی وقت نیروی انتظامی ایران در سال ۹۶. مشخص نیست منتظرالمهدی بر اساس کدام سند گفته ۷۰ درصد مردم ایران به حجاب اعتقاد دارند. اگر این درصد از روی نتایج یک «پیمایش ملی » (به فرض وجود چنین پیمایشی) نقل شده باشد، به دلیل تناقض با یافته‌های سایر پژوهش‌ها و همین‌طور گزارش‌های میدانی، نمی‌تواند به عنوان یک فکت معتبر و قطعی پذیرفته شود.
👈 در فکت‌نامه بخوانید
6️⃣ادعای بی‌اساس و «نادرست» در مورد آمار ۶ تا ٧ درصدی «بانوان بدحجاب» از زبان عبدالرضا رحمانی فضلی، وزیر کشور وقت در سال ۹۸. منبع این گفته مشخص نیست، همچنین اعداد و ارقام گفته شده با گزارش‌های رسمی هم‌خوانی ندارد. طبق پژوهش‌های رسمی که داده‌های آن در گزارش سال ۱۳۹۷ مرکز پژوهش‌های مجلس منتشر شده، تا ۷ سال پیش از آن، چیزی بین ۶۰ تا ۷۰ درصد زنان ایران در گروه بدحجاب دسته‌بندی شده بودند.
👈 در فکت‌نامه بخوانید
7️⃣ادعای «شاخ‌دار» در مقایسه حجاب اجباری در ایران با قواعد پوشش در برخی رستوران‌های کشورهای غربی. برخی رستوران‌های غربی تشریفاتی برای لباس مشتریان خود دارند، اما این قابل قیاس با حجاب اجباری در ایران نیست. این موضوع در ضمن اینکه امری عمومی نیست و اختیاری است، مسئله‌ای تشریفاتی بوده و در نهایت توجیه اقتصادی دارد. مهمتر از همه دولت‌ها در آن نقشی ندارند.
👈 در فکت‌نامه بخوانید
8️⃣ادعای «شاخ‌دار» درباره اخراج دانشجویان به خاطر رعایت نکردن قوانین پوشش در دانشگاه‌های خارج از ایران. هیچ گزارشی درباره اخراج دانشجویان خارج از ایران به دلیل رعایت نکردن قوانین پوشش پیدا نکردیم. کسانی که در گزارش ۲۰:۳۰ به عنوان «دانشجویان اخراج شده» معرفی شده‌اند، دانش‌آموزان دبیرستانی‌اند که به دلیل نپوشیدن یونیفرم مدرسه یک روز تا دو هفته «تعلیق» شدند.
👈 در فکت‌نامه بخوانید
9️⃣گزارش «شاخ‌دار» خبرگزاری فارس در مورد قوانین سخت پوشش دانشگاه‌های غربی. ادعاهای این گزارش درباره قوانین مربوط به پوشش بیشتر دانشگاه‌های نام برده شده را بررسی کردیم. حتی یک مورد از آنچه از سوی خبرگزاری فارس ذکر شده، کم‌ترین ارتباطی با واقعیت ندارد.
👈 در فکت‌نامه بخوانید
✅ @Factnameh