✍️ همکاری رسمی فکت‌نامه با برنامه درستی‌سنجی متا

🔹سایت فکت‌نامه به طور رسمی همکاری خود را با «متا» آغاز کرد.

🔹خرسندیم که اعلام کنیم فکت‌نامه نخستین مجموعه درستی‌سنجی به زبان فارسی است که در «برنامه فکت‌چکینگ طرف سوم» متا فعالیت می‌کند؛ برنامه‌ای که به ما این امکان را می‌دهد تا اطلاعات نادرست را در فیس‌بوک، اینستاگرام و تردز شناسایی و بررسی کنیم و از این راه با پخش‌شدن اطلاعات نادرستی که در شبکه‌های اجتماعی منتشر می‌شود، مقابله کنیم.

🔹متا برای بررسی اطلاعات نادرستی که در فیس‌بوک، اینستاگرام و تردز دست‌به‌دست می‌شود، با برخی از گروه‌های مستقلی که فکت‌چکینگ می‌کنند، همکاری می‌کند. این گروه‌ها، همگی از شبکه بین‌المللی فکت‌چکینگ (IFCN) تاییدیه دارند و به این دلیل مجوز بررسی و درستی‌سنجی محتوای شبکه‌های اجتماعی متا را در اختیار خواهند داشت.

🔹وقتی یک محتوا پس از بررسی از سوی ما نادرست تشخیص داده می‌شود، دو اتفاق می‌افتد؛ اول اینکه متا از پخش‌شدن بیشتر آن جلوگیری می‌کند و دوم اینکه به مخاطبان خود درباره نادرست‌بودن این محتوا هشدار می‌دهد.

🔹فکت‌نامه یکی از ۱۰۰ گروه و سازمان درستی‌سنجی است که در حال حاضر به ۶۰ زبان زنده دنیا در حال درستی‌سنجی محتواهای شبکه‌های اجتماعی متا هستند. این برنامه باعث می‌شود کاربران بتوانند اطلاعات دقیقی دریافت کنند.

🔹امیدواریم شروع فعالیت فکت‌نامه، باعث جلوگیری از انتشار خبرهای نادرست در فضای فارسی شود.

🔹هدف ما این است که آنچه در شبکه‌های اجتماعی منتشر می‌شوند تا حد امکان قابل اعتماد باشند و تلاش می‌کنیم با حضور در این برنامه متا، کیفیت محتوا برای کاربران فارسی‌زبان را بهبود ببخشیم.

🌐 @Factnameh

📝 از رفع ممنوعیت واردات آیفون و تعرفه آن چه می‌دانیم؟

🔹مقام‌های دولتی در ایران می‌گویند واردات گوشی آیفون در ایران آزاد شده است، اما در گزارش‌ها و اسناد دولتی ارقام متفاوتی با عنوان «تعرفه واردات» اعلام شده است.

🔹در یک ابلاغیه رسمی به امضای محمدرضا عارف، معاون اول رئیس‌جمهوری، تاکید شده تعرفه واردات گوشی آیفون ۹۶ درصد است. سخنگوی دولت اما می‌گوید هنوز درباره آن تصمیم‌گیری نشده است.

🔹مبنای «تعرفه ۹۶ درصدی»، اصلاحیه مصوب دولت سیزدهم در خرداد ۱۴۰۳ است که به امضای محمد مخبر، معاون اول و کفیل ریاست‌جمهوری رسیده است.

🔹در لایحه بودجه سال ۱۴۰۴ اشاره‌ای به واردات آیفون نشده، اما تعرفه واردات گوشی‌های گران‌قیمت (بالای ۶۰۰ دلار) ۱۵درصد تعیین شده است.

🔹در لایحه بودجه، همچنین حقوق واردات گوشی ۵۰۰ میلیون یورو برآورد شده که برای تحقق بر اساس تعرفه ۱۵ درصدی، باید دست‌کم ۴ میلیون گوشی به قیمت متوسط ۸۰۰ دلار وارد کشور شود.

🔹پروژه ممنوعیت واردات گوشی آیفون پس از آن در دستور کار قرار گرفت که علی خامنه‌ای در یک سخنرانی عمومی واردات «یک نوع گوشی لوکس آمریکایی» به ایران را «غیرقابل قبول» خواند و خواستار ممنوعیت واردات آن شد.

🔹با وجود این ممنوعیت، سالانه‌ صدها هزار گوشی آیفون، عمدتا به صورت غیرقانونی وارد کشور و سود آن نصیب قاچاقچیان شده است.

🔹در صورت اعمال تعرفه سنگین، به نظر می‌رسد همچنان خرید و فروش آیفون‌های قاچاق،‌ هم برای خریداران و هم برای قاچاقچیان، صرفه خواهد داشت.

👈 در فکت‌نامه بخوانید

👈 در تلگرام بخوانید

🌐 @Factnameh

🎙 بیروت به جای تهران

🔹در قسمت ۱۸۷ پادکست هفتگی فکت‌نامه اغلب فکت‌چک‌ها با درگیری‌های اخیر اسرائیل، ایران، حماس و حزب‌الله ارتباط دارد.

🔹پس از دو فکت‌چک درباره یحیی سنوار یعنی وصیت‌نامه منتسب به او و ادعای حضور او در جنگ عراق علیه ایران، سراغ تصاویر نادرستی رفتیم که به حمله اخیر اسرائیل به ایران نسبت داده شده بود.

🔹چند عکس قدیمی و عکس‌ها و ویدیوهایی از بیروت، از جمله تصاویری بود که به جای تصاویر واقعی حمله اسرائیل استفاده شده بود.

🔹ویدیویی که به یکی از سربازان جان‌باخته در حمله اسرائیل نسبت داده شده بود، ادعای حضور یک خلبان زن ایرانی در ارتش اسرائیل، دو ویدیوی متفاوت از دو کودکی که گفته شده بود از آوارگان فلسطین و غزه هستند و ادعای بی‌اساسِ اهدای چشم زن لبنانی به همسرش، سوژه‌هایی هستند که در ارتباط با درگیری‌های اخیر منطقه، بررسی کرده‌ایم.

🔹چند روز قبل که موضوع جزایر سه‌گانه باز هم بر سر زبان‌ها افتاده بود، ادعایی درباره نام واقعی جزیره ابوموسی مطرح شد. در مقاله‌ای توضیح دادیم که درباره نام‌های این جزیره چه می‌دانیم.

🔹یک اسکناس نمادین در دستان پوتین، سوژه چند روز رسانه‌ها و شبکه‌های اجتماعی را فراهم کرده بود. در این قسمت درباره این اسکناس و ادعاهای نادرستی که درباره آن مطرح شده بود، صحبت کرده‌ایم.

🔹آخرین فکت‌چک این قسمت، ادعای شاخ‌داری است که درباره غول‌های کشف‌شده در جنگل‌های آمازون بیان شده بود.

🎙 پادکست فکت‌نامه را از همه اپلیکیشن‌های دریافت پادکست بشنوید.

📣 هر هفته ساعت ۸ صبح جمعه به وقت تهران.

👈 در کست‌باکس بشنوید

👈 در گوگل پادکست بشنوید

👈 در اپل پادکست بشنوید

👈 در اسپاتیفای بشنوید

00:01:26 مقدمه
00:05:44 آنچه به عنوان وصیت‌نامه سنوار منتشر شده واقعی نیست
00:09:10 سنوار در جنگ ایران و عراق حضور نداشته است
00:14:12 تصاویر نادرست منتسب به حمله اسرائیل به ایران
00:20:02 ویدیوی نادرست منتسب به سرباز جان‌باخته در حمله اسرائیل
00:23:37 ادعای شاخ‌دار درباره یک خلبان زن ایرانی در ارتش اسرائیل
00:25:10 ویدیو نادرست منتسب به کودک غزه‌ای که زیر آوار مانده
00:29:16 کودک اهل غزه که خواهرش را روی شانه‌هایش حمل می‌کند
00:32:15 ادعای نادرست اهدای چشم زن لبنانی به همسرش
00:35:38 درباره تاریخچه نام‌های جزیره «ابوموسی» چه می‌دانیم؟
00:43:44 از ارز واحد بریکس چه می‌دانیم؟
00:51:28 ادعای شاخ‌دار کشف اسکلت غول در آمازون با گردن دراز
00:56:22 کامنت‌ها

🌐 @Factnameh

❌ انتشار خبر نادرست به نقل از CNN در شرح آمادگی ایران برای حمله انتقام‌جویانه به اسرائیل

🔹بعد از حمله اخیر اسرائیل به ایران، در شبکه‌های اجتماعی و برخی از رسانه‌های داخل ایران خبری به نقل از خبرگزاری CNN با این مضمون منتشر شده که «تعداد بی‌شماری خودرو‌های حمل موشک در حال جابجایی در تمام سطح ایران هستند. این فعالیت‌ها در ۱۸ نقطه در ایران شناسایی شده است.»

🔹این ادعا نادرست است و چنین خبر یا گزارشی در CNN منتشر نشده است.

🔹در خبر اختصاصی که CNN چهارشنبه ۱۰ آبان (۳۱ اکتبر) منتشر کرد، آمده که «یک منبع بلندپایه به این خبرگزاری گفت که حملات اخیر اسرائیل به ایران با پاسخی «قاطع و دردناک» مواجه خواهد شد که احتمالاً قبل از انتخابات ریاست جمهوری آمریکا خواهد بود».

🔹بنابراین فکت‌نامه به این ادعای شبکه‌های اجتماعی نشان «نادرست» می‌دهد.

👈 در فکت‌نامه بخوانید

👈 در تلگرام بخوانید

🌐 @Factnameh

❌ گزارش پزشکی قانونی اسرائیل و غذا نخوردن یحیی سنوار در روزهای آخر

🔹برخی رسانه‌های نزدیک به حکومت در داخلی ایران مانند خبرگزاری‌های تسنیم و مهر و خبرگزاری دانشجو مدعی شده‌اند که نتایج کالبدشکافی پزشکی قانونی اسرائیل نشان می‌دهد سنوار از سه روز قبل از کشته‌شدن، غذا نخورده است.

🔹پزشکی قانونی اسرائیل اما چنین نتایجی را منتشر نکرده و این ادعای مهر و تسنیم، نادرست است.

🔹آنها منبع خود را «رسانه‌های اسراییلی» از جمله «اسرائیل هیوم» و «چن کوگل»، رییس پزشکی قانونی اسرائیل اعلام کرده‌اند.

🔹بر اساس گزارش پزشکی قانونی اسرائیل که دو روز بعد از کشته شدن سنوار منتشر شد، این مرکز نه تنها چنین گزارشی منتشر نکرده بلکه ادعاهایی بر خلاف آن مطرح کرده و گفته که سنوار «دسترسی به تغذیه کافی داشت».

🔹ادعای دسترسی نداشتن یحیی سنوار به غذا از سه روز پیش از کشته‌شدنش، در گزارش روز ۱۲ آبان «الشرق الاوسط» به نقل از منابعش در حماس مطرح شد.

🔹بنابراین فکت‌نامه به این ادعا که «نتایج کالبدشکافی پزشکی قانونی اسرائیل نشان می‌دهد سنوار از سه روز قبل از کشته‌شدن غذا نخورده است»، نشان «نادرست» می‌دهد.

👈 در فکت‌نامه بخوانید

👈 در تلگرام بخوانید

🌐 @Factnameh

📝 از حمله ۵ آبان اسرائیل به ایران چه می‌دانیم؟

🔹بامداد روز ۵ آبان ۱۴۰۳ (۲۶ اکتبر ۲۰۲۴) اسرائیل برای اولین بار به طور کاملا رسمی اعلام کرد که به اهدافی در خاک ایران حمله نظامی کرده‌است.

🔹ارتش اسرائیل مدعی شد در این حمله مراکزی هدف قرار گرفته‌اند که در حملات پهپادی و موشکی علیه اسرائیل (عملیات‌های وعده صادق ۱ و ۲) نقش داشته‌اند.

🔹ستاد کل نیروهای مسلح ایران در اطلاعیه‌ای اعلام کرد: با آمادگی پدافند هوایی کشور تعداد قابل توجهی از موشک‌ها ردگیری و رهگیری شده و از ورود هواپیماهای دشمن به حریم هوایی کشور جلوگیری به عمل آمده‌است.

🔹با این حال منابع جمهوری اسلامی ایران تاکنون هیچ شاهدی برای این ادعا ارائه نداده‌اند.

🔹درباره احتمال ورود جنگنده اسرائیلی به حریم هوایی ایران، هنوز شواهد قابل تاییدی منتشر نشده و این ادعا غیرقابل اثبات است.

🔹اگر جنگنده‌های اسرائیلی مجبور باشند برای هدفی وارد حریم هوایی ایران بشوند، آن هدف، پایگاه فضایی شاهرود است. مسیر کوتاه و امن این حمله، برخلاف تصور، از شمال تهران می‌گذرد نه از جنوب آن، زیرا انحنای کره‌زمین در نقشه‌ها در نظر گرفته نمی‌شود.

🔹از شمال کشور در زمان موج سوم حمله که پدافند سرکوب شده‌بود، دو بار با فاصله چند دقیقه صدای عبور جنگنده شنیده شده که می‌تواند با رفت و برگشت جنگنده از این مسیر بخواند، اما برای طی چنین مسیری اف۳۵ به مخازن سوخت خارجی نیاز دارد که باید آنها را جایی در مسیر رها کرده‌باشد. فعلا چنین شاهدی در دست نیست.

🔹اهداف حمله اسرائیل به جمهوری اسلامی ایران، موارد متعددی از جمله واحد آتش‌بار اس‌۳۰۰ در احمدآباد مستوفی (اسلامشهر، استان تهران)، رادار قدیر اهواز (استان خوزستان) و صنایع موشکی امام رضا (شاهرود، استان سمنان) را شامل می‌شود.

🔹برای اطلاع از فهرست کامل این اهداف و مرور جزئیات و شواهد بیشتر، گزارش کامل را در وبسایت فکت‌نامه ببینید.

👈 در فکت‌نامه بخوانید

🌐 @Factnameh

🎙 هزارداستان بودجه؛ قسمت یازدهم - «رمزگشایی از بودجه ۱۴۰۴»

🔹مسعود پزشکیان لایحه بودجه ۱۴۰۴ را تحویل مجلس داد؛ لایحه‌ای که هم از نظر فرم و هم از نظر محتوا، تفاوت زیادی با بودجه‌های سال‌های قبل دارد.

🔹در یازدهمین قسمت پادکست «هزارداستان بودجه»، درباره لایحه بودجه ۱۴۰۴، نحوه مواجهه مجلس با بودجه، درآمدهای نفتی و افزایش چند برابری سهم نیروهای مسلح از نفت صحبت کرده‌ایم.

🔹هزارداستان بودجه، کار مشترک فکت‌نامه و رادیو فردا را در سایت رادیو فردا و پادگیرها دنبال کنید.

🔹این قسمت پادکست یک هفته قبل در رادیوفردا و کانال هزارداستان بودجه در کست‌باکس منتشر شد و حالا در اکانت‌های فکت‌نامه نیز در دسترس است.

👈 در کست‌باکس بشنوید

👈 در سایت رادیو فردا بشنوید

👈در کست‌باکس فکت‌نامه بشنوید

🌐 @Factnameh

❌ ترجمه نادرست از کتاب آمریکای زمین‌گیر ترامپ

🔹کانال تلگرام بیسیمچی مدیا در پستی، بخشی از ترجمه کتاب «آمریکای زمینگیر؛ چگونه عظمت را به آمریکا بازگردانیم» نوشته دونالد ترامپ را به این مضمون منتشر کرده: «ایران تا زمانی که متعصبان مذهبی بر آن حاکم باشند، ملتی قدرتمند است».

🔹این ترجمه غلطی از جملاتی است که ترامپ در کتاب خود نوشته است.

🔹ترجمه درست متن اصلی به این صورت است: «ایران، تا زمان به قدرت رسیدن مذهبیون تندرو، ملت قدرتمندی بود».

🔹این کتاب در نشر ثالث و با ترجمه سمیرا محتشم، منصور براتی، علیرضا مکی و بهروز نامداری منتشر شد و این ترجمه اشتباه در نسخه فارسی کتاب دیده می‌شود.

🔹بنابراین فکت‌نامه به این ادعای بیسیمچی مدیا نشان «نادرست» می‌دهد.

👈 در فکت‌نامه بخوانید

👈 در تلگرام بخوانید

🌐 @Factnameh

📝 آیا تعرفه واردات آی‌فون تغییر کرده‌است؟

🔹رسانه‌ها روز یکشنبه ۱۳ آبان، به نقل از کامل تقوی‌نژاد، دبیر هیات دولت نوشتند: «تعرفه جدید واردات گوشی اپل اعلام شد.»

🔹در این خبرها آمده: «حقوق ورودی مربوط به گوشی اپل در سال جاری برای گوشی‌های بالای ۶۰۰ دلار مطابق قانون بودجه در رویه تجاری ۱۵ درصد و در سایر رویه‌ها ۳۰ درصد تعیین شد و برای گوشی‌های اپل ۶۰۰ دلار و پایین‌تر حقوق ورودی در رویه تجاری ۵ درصد و در سایر رویه‌ها ۶ درصد تعیین شد.»

🔹این مصوبه جدید دولت، دقیقا همان «جزء ق بند ۴ تبصره یک بودجه سال ۱۴۰۴» است که به عنوان یکی از منابع درآمدی دولت در سال آینده پیش‌بینی شده است. تنها تفاوت تصریح بر کلمه «اپل» و استفاده از آن به جای اسم عام «تلفن همراه» است.

🔹این تفاوت جزئی می‌تواند به این معنا تعبیر شود که با مصوبه جدید، گوشی‌های تلفن همراه هوشمند با نام تجاری اپل یا همان آی‌فون نیز همچون سایر گوشی‌ها مشمول حقوق ورودی معمول ۱۵ و ۳۰ درصدی شده‌اند.

🔹کماکان این ابهام باقی می‌ماند که این مصوبه دولت آیا موجب تغییر متن لایحه بودجه خواهد شد و این جزء بودجه در تصویب نهایی نمایندگان در صحن، تغییر خواهد کرد؟ یا اینکه دولت با این مصوبه صرفا ممنوعیت خاص واردات آیفون را مرتفع کرده و پس از تصویب احتمالی جزییات بودجه سال ۱۴۰۴ این مدل گوشی‌های تلفن همراه نیز مشمول همان جزء از بودجه خواهند شد؟

🔹این ابهام زمانی دوچندان می‌شود که رئیس انجمن تلفن همراه، تبلت و لوازم جانبی ایران گفته در جلسه‌ای که روز ۱۵ آبان در وزارت صمت برگزار شده، مقام‌های این وزارتخانه اعلام کرده‌اند که «تعرفه ۱۵ درصدی واردات آیفون هنوز قطعی نیست و باید در کمیسیون ماده یک بررسی شود.»

👈 در فکت‌نامه بخوانید

👈 در تلگرام بخوانید

🌐 @Factnameh

❌ ویدیو نادرست منتسب به برگزاری نماز جماعت در خیابان‌های پاریس

🔹در شبکه‌های اجتماعی ایران، ویدیویی از نماز جماعت گروهی از مردم در خیابان‌های یک شهر دست به دست و ادعا می‌شود که این نماز جماعت مسلمانان در پاریس، فرانسه است.

🔹جستجوی معکوس اسکرین‌شات‌های این ویدیو نشان می‌دهد مسجد آبی با گنبد بزرگ طلایی که در آن دیده می‌شود، مسجد کلیسای جامع مسکو است و ربطی به فرانسه ندارد.

🔹این ویدیو مربوط به نماز عید فطر سال ۲۰۲۲ در مسکو و در مسجد کلیسای جامع این شهر و خیابان‌های اطراف آن است.

🔹از سال ۲۰۲۲ تا بحال این ویدیو علاوه بر ایران، در شبکه‌های اجتماعی کشورهای مختلف از جمله فرانسه با همین ادعا دست به دست می‌شود.

🔹از این رو فکت‌نامه به این ادعای مطرح شده در شبکه‌های اجتماعی نشان «نادرست» می‌دهد.

👈 در فکت‌نامه بخوانید

👈 در تلگرام بخوانید

🌐 @Factnameh

❌ خبر نادرست به نقل از اکسیوس درباره آمادگی ایران برای حمله به اسرائیل

🔹در شبکه‌های اجتماعی ایران به نقل از وبسایت اکسیوس گفته شده که تحرکات و جابجایی به طور گسترده در ۶۸ نقطه ایران [برای حمله به اسرائیل] مشاهده شده است.

🔹این خبر ساختگی است و در وبسایت اکسیوس چنین خبری منتشر نشده است.

🔹در روزهای اخیر و با بالا گرفتن بی‌سابقه تنش‌ها میان ایران و اسرائیل، خبر‌های ساختگی متعددی به نقل از منابع غربی در ایران منتشر شده که به نظر می‌رسد با الگوی مشابهی ساخته می‌شود.

🔹در همین راستا، چند روز قبل نیز خبر مشابهی به نقل از CNN منتشر شد که آن ادعا هم نادرست بود.

🔹فکت‌نامه به ادعای مطرح‌شده در شبکه‌های اجتماعی به نقل از اکسیوس نیز نشان «نادرست» می‌دهد.

👈 در فکت‌نامه بخوانید

👈 در تلگرام بخوانید

🌐 @Factnameh

❌ شخصیت جومونگ خیالی نیست

🔹روز ۱۷ آبان ۱۴۰۳، رسانه‌های وابسته به رهبر جمهوری اسلامی ایران، ویدیویی از دیدار او با دست‌اندرکاران «همایش بین‌المللی جعفر بن ابی‌طالب» در ۲۹ مرداد ۱۴۰۳ را برای نخستین‌بار منتشر کردند.

🔹سيدعلی خامنه‌ای در بخشی از صحبت‌هایش «جعفر بن ابی‌طالب» و «حمزه بن عبدالمطلب» از شخصیت‌های روایت‌شده در صدر اسلام (به ترتیب پسرعمو و عموی پیامبر اسلام) را با «جومونگ» مقایسه می‌کند.

🔹او می‌گوید: «این‌ها مفاخر تاریخی‌اند، واقعیت هم دارند، وجود هم دارند، مثل جومونگ خیالی هم نیستند اما مثل جومونگ جنگ کردند، مبارزه کردند مبارزه سیاسی کردند، مبارزه نظامی کردند، حضور داشتند، بعد هم شهید شدند.»

🔹جومونگ یا «پادشاه چومو» موسسه سلسله گوگوریو است که بیش از ۷۰۰سال (از ۳۷ قبل از میلاد تا ۶۶۰ میلادی) در منچوری و شبه‌جزیره کره حاکم بود.

🔹در «سنگ‌نوشته گوانگ‌گائتو» در سال ۴۱۴ میلادی از جومونگ با نام «چومو وانگ» به معنای پادشاه چومو یاد شده‌است.

🔹بسیاری از کارهایی که به جومونگ نسبت داده می‌شود در کتب تاریخی چینی «سامگوک ساگی» (۱۱۴۵ میلادی) و «سامگوگ یوسا» (۱۲۰۶-۱۲۸۹ میلادی) به معنی تاریخ سه امپراتوری، ثبت شده که بیش از هزار سال بعد از دوران جومونگ نگاشته شده‌اند.

🔹همچون بسیاری از شخصیت‌های تاریخی که پیش از دوران مدرن و ایجاد استانداردهای روایت تاریخی، درباره آنها اغراق و بزرگ‌نمایی شده، این کتاب‌ها نیز از این نظر مستثنی نبوده و نمی‌توانند معیار تاریخی باشند و نهایتا مجموعه‌ای از روایت‌ها درباره این شخصیت‌های تاریخی هستند.

🔹با توجه به اینکه شخصیت جومونگ، در دوره‌ای از تاریخ کره به‌عنوان خدا-شاه پرستش می‌شده، احتمالا بسیاری از چیزهایی که درباره او گفته شده، دقت و صحت کافی نداشته و اغراق‌آمیز باشد.

🔹با این حال، شخصیت جومونگ، به عنوان موسس امپراتوری گوگوریو، هر چقدر هم درباره او بزرگ‌نمایی و اغراق شده‌باشد، یک شخصیت حقیقی تاریخی است و خیالی نیست.

🔹بنابراین فکت‌نامه به ادعای سید علی خامنه‌ای درباره خیالی‌بودن «جومونگ» نشان «نادرست» می‌دهد.

👈 در فکت‌نامه بخوانید

👈 در تلگرام بخوانید

🌐 @Factnameh

🎙 جزئیات حمله اسرائیل

🔹در ابتدای قسمت ۱۸۸ پادکست هفتگی فکت‌نامه درباره جزئیات حمله اخیر اسرائیل به ایران صحبت کردیم. در مقاله‌ای به طور مفصل به شواهد و مستندات مربوط به این عملیات اشاره کرده بودیم که در این اپیزود، درباره آن توضیح داده‌ایم.

🔹در ادامه، به چند فکت‌چکی اشاره کردیم که به طور مستقیم و غیرمستقیم به درگیری‌های اخیر جمهوری اسلامی ایران و اسرائیل ارتباط دارد. یکی از آنها خبر نادرستی است که به نقل از CNN درباره آمادگی موشکی ایران برای حمله‌ای تازه منتشر شده بود.

🔹در خبری که به طور گسترده منتشر و دست به دست شد، ادعا شده بود پزشکی قانونی اسرائیل اعلام کرده یحیی سنوار در روزهای آخر عمرش دسترسی به غذا نداشت. درباره این ادعا در این قسمت توضیح داده‌ایم.

🔹ادعای ردیابی حسن نصرالله به دست اسرائیل از طریق واکسن کرونا، جدیدترین کار صداوسیمای جمهوری اسلامی در مخالفت با واکسیناسیون است. درباره این ادعا نیز صحبت کرده‌ایم.

🔹در یکی از برنامه‌های صداوسیما درباره وضعیت اقتصادی و قیمت مواد غذایی در غزه ادعاهایی شده بود که ما آن را بررسی کردیم و در این اپیزود به آن پرداخته‌ایم.

🔹رفع ممنوعیت واردات گوشی‌های آیفون در ایران و همچنین تعرفه‌ای که برای آن مطرح شده بود، به یکی از بحث‌های داغ رسانه‌ها و شبکه‌های اجتماعی ایران تبدیل شد. توضیح داده‌ایم که درباره این موضوع چه می‌دانیم.

🔹در پایان این قسمت پادکست، به ادعای ساخت «جت جنگی بشقاب پرنده» ایلان ماسک اشاره کردیم؛ ادعایی که مطابق انتظار، شاخ‌دار بود.

🎙 پادکست فکت‌نامه را از همه اپلیکیشن‌های دریافت پادکست بشنوید.

📣 هر هفته ساعت ۸ صبح جمعه به وقت تهران.

👈 در کست‌باکس بشنوید

👈 در گوگل پادکست بشنوید

👈 در اپل پادکست بشنوید

👈 در اسپاتیفای بشنوید

🌐 @Factnameh

📝 تناقض‌های «آمار ساخت مسکن» در ایران

🔹فرزانه صادق، وزیر راه و شهرسازی دولت پزشکیان گفته: «در پنج سال گذشته فقط ۲۰ هزار واحد مسکونی تحویل شده است». اما هادی عباسی، قائم‌مقام وزیر راه و شهرسازی در دولت ابراهیم رئیسی این آمار را تکذیب کرد و گفت: «از شروع طرح نهضت ملی مسکن ۶۳۹ هزار و ۹۳۵ واحد مسکونی تکمیل شده است.»

🔹این تفاوت آشکار از کجا ناشی می‌شود؟ عباسی می‌گوید آمار وزیر فعلی راه و شهرسازی «تنها مربوط به واحدهای انبوه‌سازی است» و «سایر روش‌های ساخت مسکن نظیر ساخت مسکن روستایی و مسکن بافت فرسوده شهری و سایر شیوه‌های ساخت»، نادیده گرفته شده است.

🔹شعار ساخت میانگین یک میلیون واحد مسکونی در سال، شعار محوری ابراهیم رئیسی در انتخابات ریاست‌جمهوری ۱۴۰۰ بود که در میانه راه، طرح‌های دیگر مسکن‌سازی به‌جا مانده از دولت‌های احمدی‌نژاد با نام مسکن مهر و حسن روحانی با نام طرح مسکن ملی نیز در این برنامه ادغام شد.

🔹گزارش‌های وزارت راه و شهرسازی نیز نشان می‌داد که این وزارتخانه، آمار تمام پروژه‌های ساخت و ساز مسکن در سراسر ایران را در قالب «نهضت ملی مسکن» ارائه کرده است.

👈 در فکت‌نامه بخوانید

👈 در تلگرام بخوانید

🌐 @Factnameh

❌ ویدئوی تقطیع‌شده وصیت‌نامه خمینی و ادعای شاخ‌دار اعتراف‌ به ظلم و جنایت حکومت

🔹مدت‌هاست در شبکه‌های اجتماعی ویدیویی از علی خامنه‌ای هنگام قرائت وصیت‌نامه خمینی در سال ۱۳۶۸ منتشر و در توضیح آن گفته می‌شود که این فیلم سانسور نشده‌ «اعتراف‌های خمینی به ظلم و جنایت‌های جمهوری اسلامی» است.

🔹این ویدئو اما به شکل آشکاری تقطیع شده است.

🔹در اصل وصیت‌نامه خمینی، او نوشته که اینها نمونه‌هایی از «توطئه‌های موذیانه» و «شایعه‌های وسیع» دشمنان هستند که برای بدنام کردن حکومت‌ در «سطح کشور و در شهرستان‌ها بیشتر» مطرح می‌شوند.

🔹در ادامه هم خمینی در وصیت‌نامه‌اش نوشته که «این قبیل امور با نقشه اجرا می‌شود».

🔹با این اوصاف فکت‌نامه به فیلم تقطیع‌شده ادعای «اعتراف خمینی در وصیت‌نامه‌اش به ظلم و جنایت‌های جمهوری اسلامی»‌ نشان «شاخ‌دار» می‌هد.

👈 در فکت‌نامه بخوانید

👈 در تلگرام بخوانید

🌐 @Factnameh

🎙 جزئیات حمله اسرائیل

🔹در ابتدای قسمت ۱۸۸ پادکست هفتگی فکت‌نامه درباره جزئیات حمله اخیر اسرائیل به ایران صحبت کردیم. در مقاله‌ای به طور مفصل به شواهد و مستندات مربوط به این عملیات اشاره کرده بودیم که در این اپیزود، درباره آن توضیح داده‌ایم.

🔹در ادامه، به چند فکت‌چکی اشاره کردیم که به طور مستقیم و غیرمستقیم به درگیری‌های اخیر جمهوری اسلامی ایران و اسرائیل ارتباط دارد. یکی از آنها خبر نادرستی است که به نقل از CNN درباره آمادگی موشکی ایران برای حمله‌ای تازه منتشر شده بود.

🔹در خبری که به طور گسترده منتشر و دست به دست شد، ادعا شده بود پزشکی قانونی اسرائیل اعلام کرده یحیی سنوار در روزهای آخر عمرش دسترسی به غذا نداشت. درباره این ادعا در این قسمت توضیح داده‌ایم.

🔹ادعای ردیابی حسن نصرالله به دست اسرائیل از طریق واکسن کرونا، جدیدترین کار صداوسیمای جمهوری اسلامی در مخالفت با واکسیناسیون است. درباره این ادعا نیز صحبت کرده‌ایم.

🔹در یکی از برنامه‌های صداوسیما درباره وضعیت اقتصادی و قیمت مواد غذایی در غزه ادعاهایی شده بود که ما آن را بررسی کردیم و در این اپیزود به آن پرداخته‌ایم.

🔹رفع ممنوعیت واردات گوشی‌های آیفون در ایران و همچنین تعرفه‌ای که برای آن مطرح شده بود، به یکی از بحث‌های داغ رسانه‌ها و شبکه‌های اجتماعی ایران تبدیل شد. توضیح داده‌ایم که درباره این موضوع چه می‌دانیم.

🔹در پایان این قسمت پادکست، به ادعای ساخت «جت جنگی بشقاب پرنده» ایلان ماسک اشاره کردیم؛ ادعایی که مطابق انتظار، شاخ‌دار بود.

🎙 پادکست فکت‌نامه را از همه اپلیکیشن‌های دریافت پادکست بشنوید.

📣 هر هفته ساعت ۸ صبح جمعه به وقت تهران.

👈 در کست‌باکس بشنوید

👈 در گوگل پادکست بشنوید

👈 در اپل پادکست بشنوید

👈 در اسپاتیفای بشنوید

00:01:33 مقدمه
00:03:08 از حمله اسرائیل به ایران چه می‌دانیم؟
00:11:45 خبر نادرست به نقل از CNN درباره آمادگی ایران برای حمله به اسرائیل
00:13:59 گزارش پزشکی قانونی اسرائیل و غذا نخوردن سنوار در روزهای آخر
00:18:17 ادعای ردیابی نصرالله به دست اسرائیل از طریق واکسن کرونا
00:26:59 آمار ضد و نقیض از قیمت مواد غذایی در غزه
00:31:49 از رفع ممنوعیت واردات آیفون و تعرفه آن چه می‌دانیم؟
00:39:08 ادعای شاخ‌دار در مورد جت جنگی بشقاب پرنده ایلان ماسک
00:44:08 کامنت‌ها

🌐 @Factnameh