سوره غافر، آیه ۵۵
(قسمت اول)
فَاصْبِرْ إِنَّ وَعْدَ اللهِ حَقٌّ وَ اسْتَغْفِرْ لِذَنْبِكَ وَ سَبِّحْ بِحَمْدِ رَبِّكَ بِالْعَشِيِّ وَ الْإِبْكَارِ
ترجمه:
پس [چنان كه موسی بر آزار بنی اسرائیل صبر کرد؛ تو هم بر آزار دشمنان] شكیبا باش. بیتردید وعده خدا حق است و برای از میان رفتن [توطئهها و موانعی كه به وسیله دشمنان در راه پیشرفت دعوتت به اسلام برای تو ایجاد شده] از خدا بخواه و برای پیامد کارها از خدا آمرزش طلب و شب و صبح، پروردگارت را همراه با ستایش، تسبیح گوی.
دلایل عقلی و نقلی گواه بر آن است كه انبیا معصوماند، زیرا اگر معصوم نبودند پیروی و اطاعت مطلق و بی چون و چرا از آنها واجب نبود و اطاعت از آنها مشروط میشد، همان گونه كه اطاعت از والدین مشروط به آن است كه فرزند را به شرك و انحراف دعوت نكنند.
از سوی دیگر دلیل نیاز ما به پیامبر و امام آن است كه ما را از انحراف باز دارد و اگر او نیز اهل خلاف باشد، حجّت خدا بر ما كامل نیست؛ در حالی كه قرآن میفرماید: «فَلِلَّهِ الْحُجَّةُ الْبالِغَةُ» (انعام، ۱۴۹) بگو حجّت قاطع ويژه خداست.
به هر حال رسولی كه خداوند میفرماید: «اطاعت او اطاعت من و تبعیّت از او تبعیّت از من و اذیّت او اذیّت من است» باید معصوم باشد. بنابراین در مواردی مثل این آیه كه سخن از گناه پیامبر به میان آمده است؛ مراد از گناه، ترك اولی است، یعنی كار برتر را رها كرده نه كار واجب را.
بلكه گاهی از باب ادب و توجّه به حضور در محضر بزرگان است.
عصمت و استغفار پیامبران
اگر شما با یك چراغ كم نور وارد سالن بزرگی شوید، تنها اجسام بزرگ را میبینید، ولی اگر با یك نورافكن قوی وارد شوید، یك هستهی خرما یا كوچكتر از آن را هم خواهید دید.
اگر نور ایمان در انسان كم باشد، انسان تنها گناهان بزرگ را میبیند، ولی اگر نور ایمان در وجودش بیشتر باشد؛ لغزشهای كوچك را نیز میبیند و از آنها دوری میکند.
پیامبران الهی به دلیل داشتن ایمان كامل و تقوای بالا، از گناهان كوچك نیز دوری میكردند؛ به همین جهت میگوییم آنها معصوم بودند.
گاهی خطاب آیات قرآن به شخص پیامبر است، ولی مراد دیگرانند. در آیه ۲۳ سورهی اسراء، خداوند به پیامبرش خطاب میكند: «إِمَّا یَبْلُغَنَّ عِنْدَكَ الْكِبَرَ أَحَدُهُما أَوْ كِلاهُما فَلا تَقُلْ لَهُما أُفٍّ» اگر یكی از والدین یا هر دو به پیری رسیدند؛ به آنها اُف نگو. همه میدانیم که پیامبر عزیز اسلام والدین خود را در كودكی از دست داده بود و جایی برای خطاب «عِنْدَكَ الْكِبَرَ» باقی نمیماند، بنابراین خطابِ «عِنْدَكَ» به امّت اوست. در آیهی مورد بحث نیز كه میفرماید: «وَ اسْتَغْفِرْ لِذَنْبِكَ» اگرچه پیامبر اسلام صلی الله علیه و آله و سلم مورد خطاب قرار گرفته است، ولی مخاطب اصلی گنهكارانِ امّت پیامبر هستند كه باید برای گناهان خود استغفار كنند و اگر هم مخاطب شخص پیامبر باشد، منظور این است كه برای گناهان امّت آمرزش بخواه.
استغفار انبیا در قرآن
در قرآن كریم، آیاتی از استغفار پیامبران سخن میگوید:
استغفار حضرت آدم علیه السلام: «رَبَّنا ظَلَمْنا أَنْفُسَنا وَ إِنْ لَمْ تَغْفِرْ لَنا» (اعراف، ۲) پروردگارا! ما به خویش ستم كردیم و اگر ما را نیامرزی، از زیانكاران خواهیم بود.
استغفار حضرت موسی علیه السلام: «رَبِّ إِنِّی ظَلَمْتُ نَفْسِی فَاغْفِرْ لِی» (قصص، ۱۶) پروردگارا! به خود ظلم كردم، پس مرا ببخش.
استغفار حضرت سلیمان علیه السلام: «رَبِّ اغْفِرْ لِی وَ هَبْ لِی مُلْكَاً» (ص، ۳۵) پروردگارا! مرا بیامرز و حكومت بی نظیری به من مرحمت كن.
استغفار حضرت نوح علیه السلام: «رَبِّ اغْفِرْ لِی وَ لِوالِدَیَّ» (نوح، ۲۸) پروردگارا! من و والدین مرا بیامرز.
استغفار حضرت داود علیه السلام: «وَ ظَنَّ داوُدُ أَنَّما فَتَنَّاهُ فَاسْتَغْفَرَ رَبَّهُ» (ص، ۲۴) داود متوجه شد که ما او را آزمایش کردیم، پس از پروردگارش عذرخواهی کرد .
استغفار حضرت یونس علیه السلام: «سُبْحانَكَ إِنِّی كُنْتُ مِنَ الظَّالِمِینَ» (انبیاء، ۸۷)
خداوندا تو منزّهی. بیشک من از ستمكارانم.
استغفار حضرت محمّد صلی الله علیه و آله و سلم «وَ اسْتَغْفِرْ لِذَنْبِكَ» (غافر، ۵۵) برای گناهت استغفار كن.
مولا امیرالمؤمنین حضرت علی علیه السلام:
مَن عَجِلَ كَثُرَ عِثارُهُ
هر كس شتاب كند، لغزشش زیاد شود .
غررالحکم، حدیث شماره ۷۸۳۸
#غافر_55
قسمت اول
—---------------------------—
هر روز خود را با قرآن آغاز کنیم ...
دیگران را هم به قرآن کریم دعوت کنیم ...
لینک تلگرام :
https://tttttt.me/Every_day_Quran
لینک واتساپ :
https://chat.whatsapp.com/GPU5KJGGQgf1QB5vCptqxp
لینک ادمین :
@ar_karimian
(قسمت اول)
فَاصْبِرْ إِنَّ وَعْدَ اللهِ حَقٌّ وَ اسْتَغْفِرْ لِذَنْبِكَ وَ سَبِّحْ بِحَمْدِ رَبِّكَ بِالْعَشِيِّ وَ الْإِبْكَارِ
ترجمه:
پس [چنان كه موسی بر آزار بنی اسرائیل صبر کرد؛ تو هم بر آزار دشمنان] شكیبا باش. بیتردید وعده خدا حق است و برای از میان رفتن [توطئهها و موانعی كه به وسیله دشمنان در راه پیشرفت دعوتت به اسلام برای تو ایجاد شده] از خدا بخواه و برای پیامد کارها از خدا آمرزش طلب و شب و صبح، پروردگارت را همراه با ستایش، تسبیح گوی.
دلایل عقلی و نقلی گواه بر آن است كه انبیا معصوماند، زیرا اگر معصوم نبودند پیروی و اطاعت مطلق و بی چون و چرا از آنها واجب نبود و اطاعت از آنها مشروط میشد، همان گونه كه اطاعت از والدین مشروط به آن است كه فرزند را به شرك و انحراف دعوت نكنند.
از سوی دیگر دلیل نیاز ما به پیامبر و امام آن است كه ما را از انحراف باز دارد و اگر او نیز اهل خلاف باشد، حجّت خدا بر ما كامل نیست؛ در حالی كه قرآن میفرماید: «فَلِلَّهِ الْحُجَّةُ الْبالِغَةُ» (انعام، ۱۴۹) بگو حجّت قاطع ويژه خداست.
به هر حال رسولی كه خداوند میفرماید: «اطاعت او اطاعت من و تبعیّت از او تبعیّت از من و اذیّت او اذیّت من است» باید معصوم باشد. بنابراین در مواردی مثل این آیه كه سخن از گناه پیامبر به میان آمده است؛ مراد از گناه، ترك اولی است، یعنی كار برتر را رها كرده نه كار واجب را.
بلكه گاهی از باب ادب و توجّه به حضور در محضر بزرگان است.
عصمت و استغفار پیامبران
اگر شما با یك چراغ كم نور وارد سالن بزرگی شوید، تنها اجسام بزرگ را میبینید، ولی اگر با یك نورافكن قوی وارد شوید، یك هستهی خرما یا كوچكتر از آن را هم خواهید دید.
اگر نور ایمان در انسان كم باشد، انسان تنها گناهان بزرگ را میبیند، ولی اگر نور ایمان در وجودش بیشتر باشد؛ لغزشهای كوچك را نیز میبیند و از آنها دوری میکند.
پیامبران الهی به دلیل داشتن ایمان كامل و تقوای بالا، از گناهان كوچك نیز دوری میكردند؛ به همین جهت میگوییم آنها معصوم بودند.
گاهی خطاب آیات قرآن به شخص پیامبر است، ولی مراد دیگرانند. در آیه ۲۳ سورهی اسراء، خداوند به پیامبرش خطاب میكند: «إِمَّا یَبْلُغَنَّ عِنْدَكَ الْكِبَرَ أَحَدُهُما أَوْ كِلاهُما فَلا تَقُلْ لَهُما أُفٍّ» اگر یكی از والدین یا هر دو به پیری رسیدند؛ به آنها اُف نگو. همه میدانیم که پیامبر عزیز اسلام والدین خود را در كودكی از دست داده بود و جایی برای خطاب «عِنْدَكَ الْكِبَرَ» باقی نمیماند، بنابراین خطابِ «عِنْدَكَ» به امّت اوست. در آیهی مورد بحث نیز كه میفرماید: «وَ اسْتَغْفِرْ لِذَنْبِكَ» اگرچه پیامبر اسلام صلی الله علیه و آله و سلم مورد خطاب قرار گرفته است، ولی مخاطب اصلی گنهكارانِ امّت پیامبر هستند كه باید برای گناهان خود استغفار كنند و اگر هم مخاطب شخص پیامبر باشد، منظور این است كه برای گناهان امّت آمرزش بخواه.
استغفار انبیا در قرآن
در قرآن كریم، آیاتی از استغفار پیامبران سخن میگوید:
استغفار حضرت آدم علیه السلام: «رَبَّنا ظَلَمْنا أَنْفُسَنا وَ إِنْ لَمْ تَغْفِرْ لَنا» (اعراف، ۲) پروردگارا! ما به خویش ستم كردیم و اگر ما را نیامرزی، از زیانكاران خواهیم بود.
استغفار حضرت موسی علیه السلام: «رَبِّ إِنِّی ظَلَمْتُ نَفْسِی فَاغْفِرْ لِی» (قصص، ۱۶) پروردگارا! به خود ظلم كردم، پس مرا ببخش.
استغفار حضرت سلیمان علیه السلام: «رَبِّ اغْفِرْ لِی وَ هَبْ لِی مُلْكَاً» (ص، ۳۵) پروردگارا! مرا بیامرز و حكومت بی نظیری به من مرحمت كن.
استغفار حضرت نوح علیه السلام: «رَبِّ اغْفِرْ لِی وَ لِوالِدَیَّ» (نوح، ۲۸) پروردگارا! من و والدین مرا بیامرز.
استغفار حضرت داود علیه السلام: «وَ ظَنَّ داوُدُ أَنَّما فَتَنَّاهُ فَاسْتَغْفَرَ رَبَّهُ» (ص، ۲۴) داود متوجه شد که ما او را آزمایش کردیم، پس از پروردگارش عذرخواهی کرد .
استغفار حضرت یونس علیه السلام: «سُبْحانَكَ إِنِّی كُنْتُ مِنَ الظَّالِمِینَ» (انبیاء، ۸۷)
خداوندا تو منزّهی. بیشک من از ستمكارانم.
استغفار حضرت محمّد صلی الله علیه و آله و سلم «وَ اسْتَغْفِرْ لِذَنْبِكَ» (غافر، ۵۵) برای گناهت استغفار كن.
مولا امیرالمؤمنین حضرت علی علیه السلام:
مَن عَجِلَ كَثُرَ عِثارُهُ
هر كس شتاب كند، لغزشش زیاد شود .
غررالحکم، حدیث شماره ۷۸۳۸
#غافر_55
قسمت اول
—---------------------------—
هر روز خود را با قرآن آغاز کنیم ...
دیگران را هم به قرآن کریم دعوت کنیم ...
لینک تلگرام :
https://tttttt.me/Every_day_Quran
لینک واتساپ :
https://chat.whatsapp.com/GPU5KJGGQgf1QB5vCptqxp
لینک ادمین :
@ar_karimian
. ﷽
سوره غافر، آیه ۵۵
(قسمت دوم)
فَاصْبِرْ إِنَّ وَعْدَ اللهِ حَقٌّ وَ اسْتَغْفِرْ لِذَنْبِكَ وَ سَبِّحْ بِحَمْدِ رَبِّكَ بِالْعَشِيِّ وَ الْإِبْكَارِ
ترجمه:
پس [چنان كه موسی بر آزار بنی اسرائیل صبر کرد؛ تو هم بر آزار دشمنان] شكیبا باش. بیتردید وعده خدا حق است و برای از میان رفتن [توطئهها و موانعی كه به وسیله دشمنان در راه پیشرفت دعوتت به اسلام برای تو ایجاد شده است] از خدا بخواه و برای پیامد کارها از خدا آمرزش طلب و پروردگارت را شب و صبح، همراه با ستایش، تسبیح گوی.
پیام آیه شریفه:
۱. با توجّه به وعدهی خداوند در مورد نصرت پیامبران، «إِنَّا لَنَنْصُرُ رُسُلَنا ...» این آیه میفرماید مقاومت كن. «فَاصْبِرْ»
۲. انگیزه صبر، رسیدن به وعدههای الهی است. «فَاصْبِرْ إِنَّ وَعْدَ اللهِ حَقٌّ»
۳. پیامبر نیز مأمور به استغفار است. «وَ اسْتَغْفِرْ لِذَنْبِكَ»
۴. تنزیه خداوند اگر همراه با ستایش او باشد، ارزش بیشتری دارد. «وَ سَبِّحْ بِحَمْدِ رَبِّكَ»
۵. در دعا و عبادت، عنصر زمان نقش دارد. «سَبِّحْ ... بِالْعَشِیِّ وَ الْإِبْكارِ»
چنانكه در آیات دیگر میفرماید:
«وَ بِالْأَسْحارِ هُمْ یَسْتَغْفِرُونَ» (آلعمران، ۱۷)
«أَقِمِ الصَّلاةَ لِدُلُوكِ الشَّمْسِ» (اِسراء، ۷۸)
۶. تسبیح و حمد، زمانی وسیلهی رشد و تربیت ؛ و سبب تقویت توحید است؛ كه هر صبح و شام و دائمی باشد، نه لحظهای. «بِالْعَشِیِّ وَ الْإِبْكارِ»
مولا امیرالمؤمنین حضرت علی علیه السلام:
مَن أحَبَّ شَيئا لِهِجَ بِذِكرِهِ
هر كه چيزى را دوست بدارد، ياد آن وِرد زبانش مى شود.
غررالحکم، حدیث شماره ۷۸۵۱
#غافر_55
قسمت دوم
—---------------------------—
هر روز خود را با قرآن آغاز کنیم ...
دیگران را هم به قرآن کریم دعوت کنیم ...
لینک تلگرام :
https://tttttt.me/Every_day_Quran
لینک واتساپ :
https://chat.whatsapp.com/GPU5KJGGQgf1QB5vCptqxp
لینک ادمین :
@ar_karimian
سوره غافر، آیه ۵۵
(قسمت دوم)
فَاصْبِرْ إِنَّ وَعْدَ اللهِ حَقٌّ وَ اسْتَغْفِرْ لِذَنْبِكَ وَ سَبِّحْ بِحَمْدِ رَبِّكَ بِالْعَشِيِّ وَ الْإِبْكَارِ
ترجمه:
پس [چنان كه موسی بر آزار بنی اسرائیل صبر کرد؛ تو هم بر آزار دشمنان] شكیبا باش. بیتردید وعده خدا حق است و برای از میان رفتن [توطئهها و موانعی كه به وسیله دشمنان در راه پیشرفت دعوتت به اسلام برای تو ایجاد شده است] از خدا بخواه و برای پیامد کارها از خدا آمرزش طلب و پروردگارت را شب و صبح، همراه با ستایش، تسبیح گوی.
پیام آیه شریفه:
۱. با توجّه به وعدهی خداوند در مورد نصرت پیامبران، «إِنَّا لَنَنْصُرُ رُسُلَنا ...» این آیه میفرماید مقاومت كن. «فَاصْبِرْ»
۲. انگیزه صبر، رسیدن به وعدههای الهی است. «فَاصْبِرْ إِنَّ وَعْدَ اللهِ حَقٌّ»
۳. پیامبر نیز مأمور به استغفار است. «وَ اسْتَغْفِرْ لِذَنْبِكَ»
۴. تنزیه خداوند اگر همراه با ستایش او باشد، ارزش بیشتری دارد. «وَ سَبِّحْ بِحَمْدِ رَبِّكَ»
۵. در دعا و عبادت، عنصر زمان نقش دارد. «سَبِّحْ ... بِالْعَشِیِّ وَ الْإِبْكارِ»
چنانكه در آیات دیگر میفرماید:
«وَ بِالْأَسْحارِ هُمْ یَسْتَغْفِرُونَ» (آلعمران، ۱۷)
«أَقِمِ الصَّلاةَ لِدُلُوكِ الشَّمْسِ» (اِسراء، ۷۸)
۶. تسبیح و حمد، زمانی وسیلهی رشد و تربیت ؛ و سبب تقویت توحید است؛ كه هر صبح و شام و دائمی باشد، نه لحظهای. «بِالْعَشِیِّ وَ الْإِبْكارِ»
مولا امیرالمؤمنین حضرت علی علیه السلام:
مَن أحَبَّ شَيئا لِهِجَ بِذِكرِهِ
هر كه چيزى را دوست بدارد، ياد آن وِرد زبانش مى شود.
غررالحکم، حدیث شماره ۷۸۵۱
#غافر_55
قسمت دوم
—---------------------------—
هر روز خود را با قرآن آغاز کنیم ...
دیگران را هم به قرآن کریم دعوت کنیم ...
لینک تلگرام :
https://tttttt.me/Every_day_Quran
لینک واتساپ :
https://chat.whatsapp.com/GPU5KJGGQgf1QB5vCptqxp
لینک ادمین :
@ar_karimian