. ﷽
سوره ص، آیات ۳-۱ :
بِسْمِ اللَّهِ الرَّحْمَٰنِ الرَّحِيمِ
صٓ وَ الْقُرْآنِ ذِي الذِّكْرِ (١)
بَلِ الَّذِينَ كَفَرُوا فِي عِزَّةٍ وَ شِقَاقٍ (٢)
كَمْ أَهْلَكْنَا مِنْ قَبْلِهِمْ مِنْ قَرْنٍ فَنَادَوْا وَ لَاتَ حِينَ مَنَاصٍ (٣)
ترجمه:
به نام خداوند رحمان و رحیم
ص، سوگند به قرآن كه مشتمل بر ذكر [حقایق، معارف، مطالب اخلاقی، اجتماعی و احكام حلال و حرام] است. (۱)
[اینكه قرآن را نمی‌پذیرند، برای این نیست كه زمینه‌ای برای پذیرش آن وجود ندارد] بلكه كافران [غرق] در تكبّر، [سركشی، عداوت] و دشمنی‌اند. (۲)
چه بسیار اقوامی را پیش از آنها هلاك كردیم كه [وقت نزول عذاب] فریاد كمك خواهی سر دادند، در حالی كه آن هنگام، وقت گریز و یافتن پناهگاه نبود. (۳)
سیمای سوره ص
این سوره در مكّه نازل شده است و هشتاد و هشت آیه دارد.
نام این سوره برگرفته از آیه اول آن و یكی از حروف مقطّعه قرآن است.
آیات این سوره همچون سوره صافّات، بیانگر استمرار جریان بعثت در طول تاریخ و برخورد مشركان و كافران با اعتقادات توحیدی و باور به معاد است.
بخش پایانی سوره،شرح ماجرای آفرینش انسان، سجده فرشتگان بر آدم و نافرمانی شیطان است، تا مؤمنان به كرامت ذاتی انسان نزد خداوند پی برده و از پیروی شیطان برحذر باشند.
كلمه‌ی «عِزَّةٍ» و «عزیز» به معنای نفوذ ناپذیری است. صلابت و نفوذ ناپذیری، گاهی بجاست، نظیر: "ان لِلَّهِ الْعِزَّةُ وَ لِرَسُولِهِ ..." و گاه نابجاست كه به معنای سرسختی، یكدندگی و لجاجت است. گاه سرچشمه عزّت، علم و قدرت و كمالات است، نظیر عزّتی كه برای خدا، رسول و مؤمنان گفته می‌شود؛ گاه نیز سرچشمه عزّت، تكبّر و غرور و تعصّب و خودپسندی است، نظیر آیه مورد بحث. «بَلِ الَّذِینَ كَفَرُوا فِی عِزَّةٍ وَ شِقاقٍ»
كلمه‌ی «شِقاقٍ» به معنای اختلاف و مخالفت شدیدی است كه به جدایی بیانجامد. «قَرْن» به مردمی گفته می‌شود كه مقارن یكدیگرند و در یك زمان زندگی می‌كنند.
كلمه‌ی «لاتَ» مركب از دو حرف است: «لا» كه به معنای نفی است و حرف «ت» كه برای مبالغه و تأكید است، نظیر حرف تاء در علامة. «لاتَ» در نفی زمان به كار می‌رود، یعنی اکنون، وقت انجام چنین كاری نیست. كلمه‌ی «مَناصٍ» از «نوص» به معنای پناهگاه است.
حرف «ص» یکی از حروف مقطعه است که در حدیث می‌خوانیم این حروف از متشابهاتی است كه خداوند علم آن را مخصوص خود قرار داده است.
مراد از ندای كفّار در «نادوا» اعلام پشیمانی آنها از كرده‌های پیشین است كه دیگر سودی به حال‌شان ندارد؛ چنانكه در آیه ۱۴ سوره انبیاء، سخن آنها را چنین بیان می‌كند كه می‌گویند:
«یا وَیْلَنا إِنَّا كُنَّا ظالِمِینَ»
ای وای بر ما، که ما از ستمگران بودیم.
قرآن، ذكر است. «ذِی الذِّكْرِ»
ذكر مبارك است. «هذا ذِكْرٌ مُبارَكٌ» (انبیاء، ۵۰)
برای همه‌ی جهانیان ذكر است. «ذِكْرٌ لِلْعالَمِینَ» (ص، ۸۷)
در دسترس همگان است. «لَقَدْ یَسَّرْنَا الْقُرْآنَ لِلذِّكْرِ» (قمر، ۱۱۷)
پیام آیه شریفه:
۱. سوگند خداوند به قرآن، نشانه عظمت این كتاب و حقانیّت پیامبر است. «وَ الْقُرْآنِ»
۲. قرآن، فطرت‌های خفته را بیدار و دانسته‌های فراموش شده را یادآوری می‌كند. «ذِی الذِّكْرِ»
۳. با این كه مطالب متفاوت و متنوّع زیادی در قرآن آمده است؛ خط اصلی در همه‌ی آنها، هدایت مردم و تذكّر به آنان است. «ذِی الذِّكْرِ»
۴. عظمت قرآن به ذكر بودن آن است. «الْقُرْآنِ ذِی الذِّكْرِ» همان گونه كه ارزش عالِم به غافل نبودن اوست. «فَسْئَلُوا أَهْلَ الذِّكْرِ» (نحل، ۴۳) و (انبیاء، ۷) و نفرمود: «فسئلوا اهل العلم»
۵. انسان اختیار دارد و در انتخاب راه آزاد است. قرآن برای تذكّر و هدایت انسان نازل شده است، لیكن عده‌ای راه كفر را انتخاب می‌كنند. «ذِی الذِّكْرِ بَلِ الَّذِینَ كَفَرُوا»
۶. كفر كافران، ناشی از عناد و لجاجت آنهاست، نه قصور قرآن در بیان حقّ «بَلِ الَّذِینَ كَفَرُوا فِی عِزَّةٍ وَ شِقاقٍ»
۷. از حوادث تاریخ درس بگیریم. «كَمْ أَهْلَكْنا»
۸. همه‌ی غرورها، زمانی می‌شکند و به ناله و فریاد تبدیل می‌شود. «فَنادَوْا»
۹. در برابر قهر خدا پناهی نیست. «وَ لاتَ حِینَ مَناصٍ»
۱۰. توبه و ناله، تا قبل از وقوع قهر كارساز است. «وَ لاتَ حِینَ مَناصٍ»
مولا امیرالمؤمنین حضرت علی علیه السلام :
غَضُّ الطَّرفِ مِن أفضَلِ الوَرَعِ
پرهيز از نگاه ناروا، برترين پرهيزگارى است.
غررالحکم، حدیث شماره ۶۴۰۰
#ص_3_1
—---------------------------—
هر روز خود را با قرآن آغاز کنیم ...
دیگران را هم به قرآن کریم دعوت کنیم ...
لینک تلگرام :
https://tttttt.me/Every_day_Quran
لینک واتساپ :
https://chat.whatsapp.com/GPU5KJGGQgf1QB5vCptqxp
لینک ادمین :
@ar_karimian
سوره ص، آیات ۳-۱ :
بِسْمِ اللَّهِ الرَّحْمَٰنِ الرَّحِيمِ
صٓ وَ الْقُرْآنِ ذِي الذِّكْرِ (١)
بَلِ الَّذِينَ كَفَرُوا فِي عِزَّةٍ وَ شِقَاقٍ (٢)
كَمْ أَهْلَكْنَا مِنْ قَبْلِهِمْ مِنْ قَرْنٍ فَنَادَوْا وَ لَاتَ حِينَ مَنَاصٍ (٣)
ترجمه:
به نام خداوند رحمان و رحیم
ص، سوگند به قرآن كه مشتمل بر ذكر [حقایق، معارف، مطالب اخلاقی، اجتماعی و احكام حلال و حرام] است. (۱)
[اینكه قرآن را نمی‌پذیرند، برای این نیست كه زمینه‌ای برای پذیرش آن وجود ندارد] بلكه كافران [غرق] در تكبّر، [سركشی، عداوت] و دشمنی‌اند. (۲)
چه بسیار اقوامی را پیش از آنها هلاك كردیم كه [وقت نزول عذاب] فریاد كمك خواهی سر دادند، در حالی كه آن هنگام، وقت گریز و یافتن پناهگاه نبود. (۳)
سیمای سوره ص
این سوره در مكّه نازل شده است و هشتاد و هشت آیه دارد.
نام این سوره برگرفته از آیه اول آن و یكی از حروف مقطّعه قرآن است.
آیات این سوره همچون سوره صافّات، بیانگر استمرار جریان بعثت در طول تاریخ و برخورد مشركان و كافران با اعتقادات توحیدی و باور به معاد است.
بخش پایانی سوره،شرح ماجرای آفرینش انسان، سجده فرشتگان بر آدم و نافرمانی شیطان است، تا مؤمنان به كرامت ذاتی انسان نزد خداوند پی برده و از پیروی شیطان برحذر باشند.
كلمه‌ی «عِزَّةٍ» و «عزیز» به معنای نفوذ ناپذیری است. صلابت و نفوذ ناپذیری، گاهی بجاست، نظیر: "ان لِلَّهِ الْعِزَّةُ وَ لِرَسُولِهِ ..." و گاه نابجاست كه به معنای سرسختی، یكدندگی و لجاجت است. گاه سرچشمه عزّت، علم و قدرت و كمالات است، نظیر عزّتی كه برای خدا، رسول و مؤمنان گفته می‌شود؛ گاه نیز سرچشمه عزّت، تكبّر و غرور و تعصّب و خودپسندی است، نظیر آیه مورد بحث. «بَلِ الَّذِینَ كَفَرُوا فِی عِزَّةٍ وَ شِقاقٍ»
كلمه‌ی «شِقاقٍ» به معنای اختلاف و مخالفت شدیدی است كه به جدایی بیانجامد. «قَرْن» به مردمی گفته می‌شود كه مقارن یكدیگرند و در یك زمان زندگی می‌كنند.
كلمه‌ی «لاتَ» مركب از دو حرف است: «لا» كه به معنای نفی است و حرف «ت» كه برای مبالغه و تأكید است، نظیر حرف تاء در علامة. «لاتَ» در نفی زمان به كار می‌رود، یعنی اکنون، وقت انجام چنین كاری نیست. كلمه‌ی «مَناصٍ» از «نوص» به معنای پناهگاه است.
حرف «ص» یکی از حروف مقطعه است که در حدیث می‌خوانیم این حروف از متشابهاتی است كه خداوند علم آن را مخصوص خود قرار داده است.
مراد از ندای كفّار در «نادوا» اعلام پشیمانی آنها از كرده‌های پیشین است كه دیگر سودی به حال‌شان ندارد؛ چنانكه در آیه ۱۴ سوره انبیاء، سخن آنها را چنین بیان می‌كند كه می‌گویند:
«یا وَیْلَنا إِنَّا كُنَّا ظالِمِینَ»
ای وای بر ما، که ما از ستمگران بودیم.
قرآن، ذكر است. «ذِی الذِّكْرِ»
ذكر مبارك است. «هذا ذِكْرٌ مُبارَكٌ» (انبیاء، ۵۰)
برای همه‌ی جهانیان ذكر است. «ذِكْرٌ لِلْعالَمِینَ» (ص، ۸۷)
در دسترس همگان است. «لَقَدْ یَسَّرْنَا الْقُرْآنَ لِلذِّكْرِ» (قمر، ۱۱۷)
پیام آیه شریفه:
۱. سوگند خداوند به قرآن، نشانه عظمت این كتاب و حقانیّت پیامبر است. «وَ الْقُرْآنِ»
۲. قرآن، فطرت‌های خفته را بیدار و دانسته‌های فراموش شده را یادآوری می‌كند. «ذِی الذِّكْرِ»
۳. با این كه مطالب متفاوت و متنوّع زیادی در قرآن آمده است؛ خط اصلی در همه‌ی آنها، هدایت مردم و تذكّر به آنان است. «ذِی الذِّكْرِ»
۴. عظمت قرآن به ذكر بودن آن است. «الْقُرْآنِ ذِی الذِّكْرِ» همان گونه كه ارزش عالِم به غافل نبودن اوست. «فَسْئَلُوا أَهْلَ الذِّكْرِ» (نحل، ۴۳) و (انبیاء، ۷) و نفرمود: «فسئلوا اهل العلم»
۵. انسان اختیار دارد و در انتخاب راه آزاد است. قرآن برای تذكّر و هدایت انسان نازل شده است، لیكن عده‌ای راه كفر را انتخاب می‌كنند. «ذِی الذِّكْرِ بَلِ الَّذِینَ كَفَرُوا»
۶. كفر كافران، ناشی از عناد و لجاجت آنهاست، نه قصور قرآن در بیان حقّ «بَلِ الَّذِینَ كَفَرُوا فِی عِزَّةٍ وَ شِقاقٍ»
۷. از حوادث تاریخ درس بگیریم. «كَمْ أَهْلَكْنا»
۸. همه‌ی غرورها، زمانی می‌شکند و به ناله و فریاد تبدیل می‌شود. «فَنادَوْا»
۹. در برابر قهر خدا پناهی نیست. «وَ لاتَ حِینَ مَناصٍ»
۱۰. توبه و ناله، تا قبل از وقوع قهر كارساز است. «وَ لاتَ حِینَ مَناصٍ»
مولا امیرالمؤمنین حضرت علی علیه السلام :
غَضُّ الطَّرفِ مِن أفضَلِ الوَرَعِ
پرهيز از نگاه ناروا، برترين پرهيزگارى است.
غررالحکم، حدیث شماره ۶۴۰۰
#ص_3_1
—---------------------------—
هر روز خود را با قرآن آغاز کنیم ...
دیگران را هم به قرآن کریم دعوت کنیم ...
لینک تلگرام :
https://tttttt.me/Every_day_Quran
لینک واتساپ :
https://chat.whatsapp.com/GPU5KJGGQgf1QB5vCptqxp
لینک ادمین :
@ar_karimian