اخلاق مهندسی
508 subscribers
254 photos
35 videos
31 files
210 links
لطفا با انتشار مطالب كانال در ترويج مباحث اخلاقي همكاري فرماييد.

Admin: @Hamed_Khanjani
Download Telegram
خودآزمایی قبل از انتخابات نظام مهندسی

حامد خانجانی/ روزنامه دنیای اقتصاد 24-03-97

۳ سال بعد است. ۳ سال بعد از تابستان و پاییز سال ۹۴ که انتخابات دوره هفتم هیات مدیره سازمان‌های نظام مهندسی ساختمان برگزار شد. همچون دوره‌های قبل، در آن زمان هم افراد و گروه‌های بسیاری فعال و پر تلاش برای ورود به مقام و مسوولیت تصمیم‌گیری برای جامعه مهندسی ساختمان بودند. با وعده‌هایی پرشمار در بهبود شرایط خدمات مهندسی، از افزایش میزان درآمد مهندسان تا ارتقای جایگاه اجتماعی ایشان.

بعد از انتخابات گروه‌ها و تشکل‌های فعال به تحلیل میزان موفقیت خود در انتخابات پرداختند. اینکه به‌عنوان مثال در تهران چه تعداد از لیستشان به هیات‌مدیره راه پیدا کرده است. اما هیچ گروهی از میزان هزینه‌ها و مخارجش پرده برنداشت. تحلیل‌ها از تناسب میزان موفقیت گروه‌ها با مقدار مخارج‌شان حکایت داشت. خرج‌کرد هر نفر بعضا تا ۳۰۰ میلیون تومان برآورد می‌شد.

حالا دوره هفتم هیات مدیره نظام مهندسی ساختمان به روزهای پایانی خود نزدیک می‌شود و خبر می‌رسد که گروه‌ها و ائتلاف‌ها در حال شکل‌گیری برای انتخابات دوره بعد هستند. دوباره فضای انتخابات رونق گرفته و جلسات و جشن‌های متناسب تدارک دیده می‌شود. اما مرحله مهمی از هیات مدیره دوره هفتم همچنان باقی مانده که باید مورد توجه مهندسان عضو سازمان قرار گیرد. از همکاران منتخب در هیات مدیره دوره هفتم این مساله باید مورد پرسش قرار گیرد که ماحصل و نتیجه ۳ سال حضور در مسند تصمیم‌گیری برای خدمات مهندسی و مهندسان ساختمان چه بوده است؟

می‌تواند مورد انتظار و مطالبه باشد که هر یک از اعضای هیات مدیره، برنامه‌ها، آرا، نطق‌ها، موافقت‌ها و مخالفت‌ها، میزان و کیفیت حضور خود در جلسات هیات مدیره، کمیته‌ها و کمیسیون‌های زیرمجموعه را در قالب جزوه‌ای منتشر کند. این جزوه می‌تواند حاوی بررسی مشکلات موجود و ارائه راهکارهای پیشنهادی با توجه به تجربه حضور و برخورداری از اختیارات و وظایف هیات مدیره در سازمان باشد. حضور ماهانه از ۲۰ تا ۱۶۰ ساعت که به قرار ساعتی ۶۰ هزار تومان برای آن حق‌الجلسه در نظر گرفته شده است. همچنین گروه‌ها و تشکل‌های فعال در نظام مهندسی لازم است نسبت به عملکرد افراد مورد حمایت خود در دوره اخیر پاسخگو باشند.

لازم است اعضای سازمان این مطالبه را نیز از گروه‌های انتخاباتی داشته باشند که چه میزان در موفقیت یا عدم موفقیت سازمان در این ۳ سال نقش داشته‌اند. اینکه افراد مورد حمایتشان سازمان را در چه شرایطی از هیات‌مدیره دوره قبل تحویل گرفته و در چه شرایطی به دوره بعد تحویل می‌دهند.

هیات‌مدیره ۲۵ نفره سازمان استان تهران عصاره و خلاصه جمعیت ۱۲۰ هزار نفری اعضا هستند. اگر این انتظار وجود دارد که هیات‌مدیره به عملکرد بهتری در هر دوره نسبت به قبل دست یابد، اعضای سازمان نیز باید در ارزیابی نامزدها و نحوه انتخاب ایشان عملکرد بهتری از خود نشان دهند. میزان مخارج و هزینه‌کرد نامزدها باید کمترین تاثیر را در رای اعضا داشته باشد.

لینک مطلب:https://goo.gl/Ae8pKB
@Engineering_Ethics
Forwarded from اخلاق مهندسی
اگر نسبت به حل مشکلات دیگران در جامعه یا حرفه خویش بی تفاوت باشیم،
آن مشکلات به زودی گریبان ما را نیز خواهد گرفت.

@Engineering_Ethics
جذابیت پنهان در هیات‌مدیره نظام مهندسی

حامد خانجانی، روزنامه دنیای اقتصاد 31-03-97

قرارگرفتن در جایگاه تصمیم‌گیری و هدایت مجامع حرفه‌ای و صنفی، سازمان‌ها و انجمن‌های تخصصی برای اکثر افراد عضو جذاب است. چه به‌طور طبیعی این امر موجب افزایش اعتبار حرفه‌ای ایشان در میان همکاران و بهره‌مندان از خدمات آن صنف می‌شود. برای حضور و عضویت در هیات‌مدیره، کارگروه‌های تخصصی و رکن بازرسی یک سازمان یا انجمن رای اعضا به نامزدهای حائز شرایط ملاک قرار می‌گیرد.

لازم است افراد برای اعلام نامزدی سوابق درخشانی در حرفه خود داشته یا برای اعضای آن صنف شناخته شده باشند. اعضا نیز با توجه به سوابق و برنامه‌های نامزدها از میان ایشان دست به انتخاب می‌زنند. این رویه معمول و معروف حضور در ارکان کانون‌ها و سازمان‌های تخصصی است. اما گاهی برخی رویه‌ها به‌خلاف این اتفاق می‌افتد. اینکه بعضی نامزدها با تقلای بسیار و هزینه‌کردهای نامتناسب با جذابیت‌های عیان یک جایگاه، برنامه‌های انتخاباتی خود را پیاده می‌کنند و این قضیه گمان وجود برخی جذابیت‌های پنهان در مسند مورد نظر را تقویت می‌کند. جذابیت‌هایی که البته «مجاز» شمرده نمی‌شوند.

سازمان نظام مهندسی ساختمان که بر اساس ماده ۳ قانون نظام مهندسی و کنترل ساختمان به‌صورت غیرانتفاعی و برای تامین مشارکت هر چه وسیع‌تر مهندسان در انتظام امور حرفه‌ای خود و تحقق اهدافی ازجمله تقویت و توسعه فرهنگ و ارزش‌های اسلامی در معماری و شهرسازی و تامین موجبات رشد و اعتلای مهندسی کشور در سال ۷۶ تاسیس شده است به واسطه نقش و تاثیری که در ساخت‌و‌ساز چه در مراحل اداری صدور پروانه و پایان‌کار و چه با نظارت بر کیفیت کار مهندسان از طراح و مجری و ناظر و به تبع آن کیفیت ساختمان دارد، یکی از سازمان‌های تخصصی مهم کشور محسوب می‌شود. در صورتی‌که ارکان این سازمان در بدو شکل‌گیری با تعیین اهداف حرفه‌ای، محل حضور نخبگان این رشته از استادان بنام دانشگاهی، صاحب‌نظران و مهندسان برجسته بود، پس از یکی، دو دوره ابتدایی و با رشد جمعیت اعضا، کم کم محل حضور مهندسانی با انگیزه‌های صنفی قرار گرفت که بیش از اعتلای حرفه مهندسی به دنبال آن بخش از انتظارات از سازمان بودند که متوجه اشتغال و سطح درآمد و روابط شغلی ایشان بود. در پنج، شش سال گذشته نیز با افزایش تعداد مهندسان عضو (ایران به لحاظ تعداد مهندس در رتبه سوم جهان بعد از روسیه و آمریکا قرار دارد) و کاهش تیراژ ساخت‌و‌ساز که محدودشدن کار حرفه‌ای و کوچک‌شدن بازار رقابتی این قشر تحصیلکرده را در پی داشته، ورود این سازمان به ارجاع کار نظارت و افزایش منابع مالی، جذابیت‌های حضور در هیات‌مدیره را که انتخابات آن هر سه سال یک‌بار برگزار می‌شود، افزایش داده است. چنانچه مشاهده می‌شود برخی اعضا برای ورود به ارکان این سازمان با تلاش و تقلای بسیار و تیم‌سازی‌های انتخاباتی، خود را میان همکاران به‌عنوان نامزد مطرح می‌کنند. در دوره فعلی هیات‌مدیره که انتخابات آن در سال ۹۴ برگزار شد تحلیل‌ها از هزینه ۲۰۰ تا ۳۰۰ میلیونی برخی نامزدها حکایت داشت، که البته تناسبی با حضور پاره‌وقت و حق‌الجلسه ساعتی ۶۰ هزار تومان مقرر ندارد. کاهش جذابیت‌های غیرمجاز ارکان سازمان‌ها و کانون‌های صنفی-حرفه‌ای علاوه‌بر اینکه با اصلاح ساختار، وظایف و شبکه ارتباطی آنها با سایر ذی‌نفعان ممکن می‌شود، با انجام احسن وظایف بازرسی توسط رکنی به همین نام و نظارت عمومی و مطالبه اعضا نسبت به عملکرد مسوولان میسر است.

درخصوص سازمان نظام مهندسی ساختمان، علاوه‌بر ضرورت اصلاحات ساختاری و نظامات اداری مرتبط با وظایف این سازمان، بازنگری در نحوه انتخاب بازرسان نیز ضروری به نظر می‌رسد. چه بازرسانی که قرار است بر عملکرد هیات‌مدیره نظارت کنند توسط خود ایشان گزینش می‌شوند! گزینش ۲برابر تعداد بازرسان توسط هیات‌مدیره و معرفی به مجمع عمومی برای انتخاب نهایی. صد البته عامل اصلی و اساسی در کاهش جذابیت‌های غیرمجاز سازمان‌های تخصصی، نظارت اعضا بر عملکرد مسوولان و مطالبه برنامه‌ها و اقدامات در جهت تحقق اهداف سازمان از ایشان است.
لینک یادداشت: https://goo.gl/pHT5pD
@Engineering_Ethics
باسلام،

كانال اخلاق مهندسی در نظر دارد نسبت به شناسايی، دعوت و حمايت از مهندسان شایسته برای كانديداتوری در انتخابات هيات مديره نظام مهندسی ساختمان که مهرماه امسال برگزار می شود اقدام كند.

لطفا چنانچه مهندس یا مهندسانی را با حداقل شرايط زير می شناسيد كه امكان ثبت نام در انتخابات و حضور در هيات مديره سازمان را دارند به ادمين كانال به آدرس @Engineeringethics معرفی فرماييد:

1-اولويت دهی و ترجيح انتفاع عمومی مهندسان و مردم به منفعت طلبی های شخصی، شركتی و گروهی
2-متعهد به اصول مهندسی و ارزشهای اخلاقی
3-برخوردار از روحيه پيشرفت خواهی، رشد و ارتقا دانش، خدمات و محصولات مهندسی
4-برخوردار از مهارتهای مديريتی
5-دارای سابقه عضويت مداوم و مستمر در انجمن ها، گروه ها و تشكلهای حرفه ای
6-اهل مطالعه، تحقيق و تدريس در زمینه مهندسی ساختمان
7-فاقد هرگونه سابقه رانت و روابط خارج از ضابطه در انجام كار حرفه ای (رانت از سازمان، شهرداری و ديگر نهادهای رسمی و غیررسمی)

بااحترام
@Engineering_Ethics
اخلاق مهندسی pinned «باسلام، كانال اخلاق مهندسی در نظر دارد نسبت به شناسايی، دعوت و حمايت از مهندسان شایسته برای كانديداتوری در انتخابات هيات مديره نظام مهندسی ساختمان که مهرماه امسال برگزار می شود اقدام كند. لطفا چنانچه مهندس یا مهندسانی را با حداقل شرايط زير می شناسيد كه…»
فرسایش سرمایه اجتماعی

⚪️ در آخرین نظرسنجی انجام شده از سوی مدیریت شهری پایتخت از سه گروه شهروندان، نخبگان و استادان دانشگاه، عموم شهروندان معتقدند در حال حاضر با یک جامعه بی‌‌تفاوت و غیرمنسجم روبه رو هستیم. جامعه‌ای که در مقابل مشکلات دیگران بی‌‌تفاوت است.

⚪️ این وضعیت حاکمیت سرمای سخت‌ و سوزان بی‌اعتمادی و بی‌اعتنایی برای هر جامعه‌ای هشدار‌دهنده و خطرناک است؛ زیرا جامعه را نمی‌توان فقط با پول و زور اداره کرد و حوزه‌هایی وجود دارند که وابسته به فضیلت‌های مدنی هستند.

⚪️ در صفحه باشگاه اقتصاددانان امروز این سوال را پیش روی صاحب‌نظران و کارشناسان قرار داده‌ایم که اساسا علت افزایش بی‌‌اعتنایی پایتخت‌نشینان نسبت به یکدیگر چیست؟ ریشه پیدایش این پدیده در چه عواملی قابل جست‌وجو است؟ و نهایتا آنکه این مساله چه تاثیری در به نتیجه نرسیدن برنامه‌ریزی‌های شهری و ارتقای کیفیت زندگی شهروندان دارد؟

کانال رسمی روزنامه دنیای اقتصاد
@den_ir

https://bit.ly/2EPqpZG
«مهندس» و «مهندس نما»

حامد خانجانی، روزنامه دنیای اقتصاد 09-04-97

با گذراندن ۱۴۰ واحد درسی در مقطع کارشناسی از دانشگاه فارغ‌التحصیل می‌شویم، در یکی از رشته‌های هفتگانه مهندسی ساختمان. حجم انبوهی از درس‌های عمومی، پایه و تخصصی را می‌گذرانیم، دانش‌نامه هم دریافت می‌کنیم، اما «مهندس» نمی‌شویم! «نظام آموزش عالی» ما را «مهندس نما» بار می‌آورد، مهندسی که آموخته‌هایش از جزوه‌ کسب شده، با پر کردن برگه آزمون داده و در آخر تاییدیه تحصیلی‌اش یک تکه کاغذ است! نظام آموزش عالی ما را «مهندس» تحویل جامعه نمی‌دهد، چرا که در دوران تحصیل «کارگاه» به خود نمی‌بینیم و فعالیت در یک «دفتر فنی» را تجربه نمی‌کنیم. البته بیشتر ما.

بعد از سه سال فراغت از تحصیل می‌توانیم عضو سازمان نظام مهندسی ساختمان شویم و در آزمون اخذ پروانه اشتغال به کار شرکت کنیم. سه سال بعد از فراغت از تحصیل، که معادل سه سال کارورزی و کسب تجربه به حساب می‌آوریم، به استناد یک برگه «خود‌اظهاری» سابقه کار که طبق ضوابط به امضا و تایید دو عضو از اعضای با سابقه سازمان می‌رسانیم. به تایید و امضای دو عضو از دوستانمان یا دوستان دوستانمان، حتی اگر در این سه سال کمتر کار مهندسی کرده باشیم!

برای شرکت در آزمون خدمات مهندسی نظارت که طبق روال به‌صورت «کتاب باز» برگزار می‌شود، باید به مواد و مفاد معتنابهی از مراجع و مقررات آشنایی داشت. مباحث مقررات ملی ساختمان، قانون نظام مهندسی، قانون کار... برای قبولی لازم است به ۵۰ درصد از ۶۰ سوال (با احتساب نمره منفی) پاسخ درست داد. شرکت می‌کنیم و قبول می‌شویم، به مدد کتاب‌های «کلید واژه آزمون». البته نه همه، که بیشتر ما!
@Engineering_Ethics
با کسب پروانه اشتغال به کار مهندسی از وزارت راه و شهرسازی به حرفه خدمات مهندسی نظارت وارد می‌شویم. لازم است بر عملیات اجرایی ساختمان در انطباق با پروانه ساختمانی، نقشه‌های اجرایی مصوب و مقررات ملی ساختمان نظارت کرده، صحت عملیات یا تخلف از موارد ذکرشده را به مرجع صدور پروانه و سازمان نظام مهندسی ساختمان «گزارش» کنیم. طبق قانون موضوعه، نظارت ساختمان شغل «تمام وقت» به حساب نمی‌آید و البته حق‌الزحمه سالانه‌اش هم کفاف دو، سه ماه در سال را بیشتر نمی‌دهد. از این‌رو سعی می‌کنیم شغل تمام‌وقت دیگری تدارک دیده، نظارت را در اوقات اضافی به انجام رسانیم. نظارت می‌کنیم و گزارش می‌دهیم و چون هیچ ساختمانی نیست که کوچکترین خلافی نداشته باشد، ما هم کار خود را راحت کرده، بار از دوش خویش برمی‌داریم، گزارش خلاف ثبت می‌کنیم. نظارت خود را در گزارش‌دهی به مرجع صدور پروانه خلاصه کرده‌ایم. البته نه همه، که بیشتر ما!

ما مهندس ناظر شده‌ایم اما نه چیزی بیشتر از یک «مهندس‌نما»، چرا که نه «نظام آموزش عالی» و نه «نظام مهندسی» ما را «مهندس» بار نمی‌آورد. در یک بوروکراسی معیوب از ابتدای تحصیل تا پایان دوره خدمت بر اساس یکسری مکتوبات و تاییدیه‌های بی‌محتوا، کاغذ‌بازی می‌کنیم، نه کار مهندسی!

حال تصور بفرمایید که توسط یکی از آشنایان، با اطلاع ایشان از تحصیل شما در رشته مهندسی ساختمان و اطلاع از اشتغال شما به حرفه مهندسی نظارت، در یک پیشنهاد کاری ویژه به خدمت فراخوانده می‌شوید. کاری که به صرف تحصیل و تجربه‌تان به شما پیشنهاد می‌شود. نه مدرک تحصیلی‌تان قبل از عقد قرارداد رویت می‌شود، نه پروانه اشتغال به کارتان. در حین و پایان کار نیز نیاز نیست نه به مرجع صدور پروانه و نه هیچ ارگان و نهاد دیگری گزارش بدهید. برای کارفرما فقط «نقش» شما به‌عنوان مهندس ناظر اهمیت دارد. در این شرایط چگونه به ارائه خدمت می‌پردازید؟ به نظر می‌رسد بین یک «مهندس» و یک «مهندس نما» تفاوت‌های زیادی حاکم است. تفاوت در تلقی «مهندسی»، تفاوت در نحوه ارائه خدمات و تفاوت در محصول نهایی.

نظام آموزشی و نظام اداری ساخت‌و‌ساز، ما مهندسان ناظر را از «کار» انداخته است. از کارآیی. البته نه همه ما را!

لینک یادداشت:https://goo.gl/phrDdk
@Engineering_Ethics
کروکی خروج از فساد شهری

⭕️ شهرداران موفق جهان در «پیشگیری از بروز فساد»، مجموعه‌ای از ۵۰ شاخص اجرایی را در اداره شهر ملاک قرار داده‌اند که اگر حداقل ۸ مورد از آنها توسط شهرداری پایتخت به‌کار گرفته شود، منافذ فساد شهری مسدود می‌شود.

⭕️ نتایج یک پژوهش درباره الگوی شهرداری‌های کشورهای مختلف در مقابله با فساد نشان می‌دهد هرچقدر سطح دسترسی شهروندان به انواع اطلاعات شهری، جزئیات مجوزها و مبادلات مالی شهرداری افزایش یابد، ریسک انحرافات شهری کاهش پیدا می‌کند.

⭕️ آمارها نشان می دهد که همچنان شهرداری به‌عنوان بزر‌گ‌ترین نهاد اجرایی شهرداری تهران دارای بیشترین سطح بروز فساد است. در سال گذشته از ۳۲‌درصد افرادی که به شهرداری مراجعه کرده‌اند درخواست پرداختی‌های برخلاف قانون و ضوابط شده است.

⭕️ کارشناسان معتقدند همچنان روزنه‌های بروز فساد در شهرداری به‌ویژه در دو حوزه «شهرسازی» و «تسویه حساب مالی با پیمانکاران» مسدود نشده است.

کانال رسمی روزنامه دنیای اقتصاد
@den_ir

https://www.donya-e-eqtesad.com/fa/tiny/news-3408538
زیان بی‌تفاوتی به انتخابات نظام مهندسی

حامد خانجانی، روزنامه دنیای اقتصاد 17-04-97

مهرماه امسال هشتمین دوره انتخابات هیات مدیره سازمان نظام مهندسی ساختمان برگزار می‌شود و از ۶ تا ۲۱ تیرماه زمان ثبت نام نامزدها تعیین شده است.

سازمان نظام مهندسی ساختمان به‌عنوان یک سازمان غیردولتی و غیرانتفاعی به منظور تامین مشارکت هر چه وسیع‌تر مهندسان در انتظام امور حرفه‌ای و تحقق اهداف قانون نظام مهندسی و کنترل ساختمان در سطح کشور تاسیس شده است. ساختمان و مسکن به‌طور کلی اهمیت بالایی در ابعاد مختلف زندگی اجتماعی دارد. عموم افراد اغلب اوقات شبانه‌روز را درون یک ساختمان سپری می‌کنند. این قضیه بایسته‌ها و الزاماتی را برای یک ساختمان ایجاد می‌کند: ایمنی، آسایش، بهداشت و بهره‌دهی مناسب. بهره‌برداری و استفاده از یک ساختمان چه به‌عنوان مسکن و چه هر بهره دیگری نیازمند صرف هزینه است. این هزینه در کشور ما به‌گونه‌ای‌ است که اجاره مسکن با بیشترین سهم در سبد هزینه‌ها تا ۶۰ درصد درآمد ماهانه یک خانواده را شامل می‌شود و خرید مسکن به‌عنوان گران‌ترین کالای مصرفی یک خانواده نیازمند برنامه‌ریزی و پس‌انداز دست‌کم ۲۰ ساله است. ساختمان‌سازی به‌عنوان یک صنعت تا ۳۰ درصد حجم سرمایه‌گذاری ملی را به خود اختصاص می‌دهد و ۱۳ درصد اشتغال مستقیم به این صنعت مرتبط است.

سازمان نظام مهندسی ساختمان نیز از نقش و جایگاه ویژه‌ای در صنعت ساختمان برخوردار است. حسب قانون، موارد متعددی از برنامه‌ریزی در جهت تقویت و توسعه فرهنگ و ارزش‌های اسلامی در معماری و شهرسازی، برنامه‌ریزی برای رشد و اعتلای مهندسی ساختمان و مشاغل مرتبط، ارتقای دانش فنی و کیفیت کار شاغلان این عرصه، نظارت بر حسن انجام خدمات مهندسی توسط اشخاص حقیقی و حقوقی و تنظیم روابط بین صاحبان حرفه‌های مهندسی ساختمان و کارفرمایان بر عهده این سازمان است. از این منظر شاید کمتر نهادی مردمی و مستقل با اهمیت و نقش این سازمان در کشور وجود داشته باشد. موارد متعددی موجبات حرکت درست یک سازمان در مسیر تحقق اهداف را فراهم می‌کند. وجود قوانین و مقررات شفاف، ساختار متناسب با وظایف و انتظارات، برخورداری از منابع و امکانات، برخورداری از مدیران و نیروی انسانی شایسته و البته مطالبه‌گری و پیگیری اهداف از سوی ذی‌نفعان.

هر چند براساس ارزیابی‌ها و آسیب‌شناسی‌های انجام‌شده از عملکرد سازمان نظام مهندسی بازنگری در قوانین و مقررات مربوطه، برای افزایش کارآیی و ثمربخشی این سازمان در ساخت‌و‌سازهای شهری ضرورتی بیش از سایر عوامل دارد، مساله‌ای که در ۵ سال گذشته از سوی وزارت راه و شهرسازی به‌عنوان متولی توسعه کمی و کیفی ساختمان و مسکن با تدوین آیین‌نامه کنترل ساختمان و لایحه اصلاح قانون نظام مهندسی پیگیری شده است، اما به‌طور عموم آنچه موجب بروز «بهترین عملکرد در شرایط حاضر» یک سازمان می‌شود، «انتخاب مناسب‌ترین مدیر» یا مدیران است. و در سازمان‌های مردمی همچون سازمان نظام مهندسی که مدیران با احراز شرایط و اعلام داوطلبی، از سوی اعضا انتخاب می‌شوند، انتخاب مناسب‌ترین مدیر ماحصل «مشارکت حداکثر اعضا» در رای‌گیری است. هیات‌مدیره سازمان نظام مهندسی ساختمان از بدو تاسیس تاکنون محل حضور طیف‌های مختلف مدیران با خاستگاه‌ها و دیدگاه‌های متفاوت بوده است، اما به‌طور عمده در دوره‌های اولیه این سازمان در استان تهران استادان دانشگاهی و مهندسان بنام حضور موثری داشته‌اند و در دو دوره‌ اخیر اشخاص به اصطلاح صنفی از بدنه جامعه مهندسی. در دوره ششم انتخابات این سازمان که در سال ۹۱ برگزار شد سطح مشارکت اعضای استان تهران با حدود ۷۰ هزار عضو ۱۴ درصد و دوره هفتم آن در سال ۹۴ با بیش از ۱۰۰ هزار عضو ۸ درصد اعلام شد. هر چند کاهش رو به تزاید سطح مشارکت اعضا در عدم برآورد انتظارات از هیات مدیره ادوار مختلف قابل بررسی است، ولی این مساله باید مورد توجه اعضا قرار بگیرد که کنارکشیدن و بی‌تفاوتی موجب انحراف بیشتر این سازمان از اهداف شده و علاوه بر ناکارآمدی، زمینه منفعت طلبی‌های گروهی را در مقابل صلاح جمعی فراهم می‌کند، چه وقتی طبق آمار در انتخابات‌ اخیر این سازمان امکان ورود به هیات مدیره با حدود ۱۵۰۰ رای (حدود ۵/ ۱ درصد کل اعضا) میسر بوده، ظرفیت‌ها و امکانات این سازمان در صورتی که باید در خدمت ارتقای حرفه و به عبارتی «اعتلای مهندسی» قرار بگیرد، در برآورد مطالبات گروه مشخصی از رای‌دهندگان و منتخبان آنها انحصار می‌شود! در دوره‌های اخیر علاوه بر آسیب عدم مشارکت اعضا در انتخابات، نبود علاقه و رغبت استادان بنام و مهندسان برجسته به اعلام داوطلبی برای حضور در هیات مدیره، باز به علت کارنامه ادوار مختلف و نزول جایگاه حرفه‌ای و اجتماعی این سازمان، آسیب دیگری بوده که موجب کاهش توان عملکردی نظام مهندسی شده است.
(ادامه در پست بعدي)
(ادامه از مطلب قبلي)
انتخابات دوره هشتم سازمان نظام مهندسی در نیمه اول مهرماه امسال برگزار می‌شود و در نهایت آنچه از صندوق آرا بیرون می‌آید و ۳ سال آینده این سازمان را با تمام اهداف ملی و حرفه‌ای‌اش شکل می‌دهد، برآیند عزم، اراده و خرد جمعی مهندسان است. اعلام داوطلبی مهندسان معتبر و استادان باسابقه مهندسی در انتخابات موجب تهییج و تشویق و افزایش مشارکت همکاران است. کنارکشیدن و بی‌تفاوتی اعضا اصلی‌ترین عامل کاهش کارآمدی و گسترش زمینه‌های انحراف در سازمان خواهد بود.

لینک یادداشت: https://goo.gl/uVNxmK
@Engineering_Ethics
🔶پژوهشگاه علوم انسانی و مطالعات فرهنگی برگزار میکند:
🔸مدرسه تابستانی (۳)-۱۳۹۷
درس گفتارهایی پیرامون "اخلاق"
🗓زمان: ۲۴ الی ۲۷ تیرماه
🏢مکان: بزرگراه کردستان، خیابان آئینه وند، پژوهشگاه علوم انسانی
نظام مهندسی ساختمان، نیازمند تغییر الگوواره

نویسنده: مهندس عباس زرکوب

قانون نظام مهندسی و کنترل ساختمان مصوب اسفندماه 1374 و آیین نامه اجرایی آن حدود یکسال بعد با توجه به مناسبات اقتصادی آن زمان و تا حدودی پیش بینی آینده تدوین و تصویب شده است.
به نظر می رسد در آن زمان برای تحول ساختاری در نظام فنی و اجرایی کشور تا حدودی پیش بینی های لازم شده است، از آن جمله اعطای برخی از مسئولیتهایی که در سازمان برنامه و بودجه وجود داشته به این سازمان غیر دولتی و حرفه¬ای بعنوان رابط بین تشکلهای بخش خصوصی با بخش دولتی.
از آنجا که امروزه شاهد کم رنگ شدن حضور اعتبارات نفتی و دولتی در بودجه های عمرانی هستیم شاید این ساختار بتواند بعنوان دست مایه اولیه و تجربی برای اصلاح نظام فنی و اجرایی کشور و هماهنگی کارآفرینان بخش خصوصی با برنامه ریزی های دولتی قرار گیرد.
در یک حکمرانی خوب که قرار است حاکمیت مردم بر مردم شکل گیرد، نقش انسان و منافع جمعی و ملی بعنوان محور برنامه ریزیها قرار دارد و بدیهی است قوانین و مقرراتی که تدوین و تصویب می شود در جهت حفظ منافع ملی و ارتقای سلامت و تسهیل ارتباطات اجتماعی و پایداری جامعه سالم باشد و در این راستا قوانین و آئین نامه ها همواره و در دوره های منظم بر اساس نیازها و ضرورتهای جامعه تجدید نظر و به روز می شود.
اگر بر این باوریم که قانون نظام مهندسی به منظور ایجاد یک تشکیلات حرفه ای جهت تسهیل در امور اجرایی حرفه تصویب شده است باید بپذیریم که با توجه به جمیع جهات و شرایط متحول کنونی دولت وکشور و نیز با علم به روشهای نوین مدیریتی باید به روزرسانی شود و با نگاهی به معیارها و استانداردها و توسعه فن آوری ها در جهان (اعم از سخت افزاری و نرم افزاری) مورد بازنگری قرار گیرد.
ولی نظر می رسد در دوره ای قرار داریم که مشکلات عدیده ای برای این نوع بازنگری وجود دارد. مشکلاتی که عمدتا ناشی از ناهمواریهای جامعه برای تحقق دموکراسی است و البته ریشه در مشکلات اقتصادی دوران گذار دارد. شاید در دوره گذار لازم باشد با تامل بیشتر و با استفاده از ظرفیتهای قانونی و امکانات موجود بسیاری از ضوابط مغفول مانده را احیاء و از قوه به فغل درآورد. به عبارتی مواردی از قانون که معطل مانده را بدون تعصب و توجه به منافع فرد یا افراد و ملاحظات قدرت اجرایی کرد. لازمه این امر جلب اعتماد مهندسان از طریق اصلاح و سالم سازی مناسبات جامعه مهندسی و توجه به اخلاق حرفه ای و سپس بسیج اندیشه های همگانی و دخیل کردن ¬جوانان صاحب فکر و اندیشه در مدیریت و ایجاد تحرک برای سازمان نظام مهندسی است و این امر جز در سایه باور همگان به «تغییر الگوواره» (paradigm shift) امکان پذیر نیست.
بیش از بیست سال از تصویب قانون نظام مهندسی می¬گذرد و هفت دوره مدیریت سازمان تغییر کرده و همواره همگان درصدد اجرای بهتر قانون بوده¬اند و پیشنهادت و اقداماتی هم در جهت تغییر و اصلاح آئین نامه ها انجام شده، ولی متاسفانه این موارد کمترین تحول و اصلاحی در راستای «منافع مردم» ایجاد کرده و همواره نارضایتی ها افزون شده و راههای سوء استفاده بیشتر!
«تغییر الگوواره» نه به مفهوم زیر و رو کردن و نادیده گرفتن تلاشهای سالمی است که در گذشته صورت گرفته و نه به معنی نفی قانون است. بلکه منظور از آن برخورداری از نگاه تکاملی و رو به جلو به بندهایی از قانون است که تاکنون به دلیل تباین و تعارض با شرایط و مناسبات کشور و مصلحت اندیشی ها امکان تحقق نداشته و بعضاً دستخوش اعمال نظرهای سلیقه ای شده است؛ ولی اکنون با توجه به شرایط کشور و رویکرد دولت می تواند احیاء شده و بکار رود.
در ماده نخست قانون مذکور در تعریف نظام مهندسی و کنترل ساختمان به نقش تشکلهای مهندسی، حرفه¬ای و صنفی در جهت رسیدن به اهداف قانون اشاره شده و این از ظرفیتهای قانون است که باید بدان اهمیت داد ولی اکنون مورد غفلت قرار دارد. همچنین است موادی نظیر ماده 15 و مواردی همچون امکان ارائه خدمات کارشناسی فنی به مراجع قضایی و توجه به مناسبات و روابط جامعه مهندسی و مردم.
بدون شک رشد و اعتلای مهندسی، توسعه فرهنگ و ارزشهای معماری و رشد و آگاهی عمومی و وضع مقررات «ملی» ساختمان نهایتاً به منظور بهداشت و بهره¬ دهی مناسب و آسایش مردم است و کسب رضایت آنان در بهتر زیستن و آرامش نسبی و تامین اصلی ترین نیاز آنان بعد از غذا که مسکن است، و تحقق آن در سایه مشارکت هرچه بیشتر در مدیریت سازمان.
(ادامه در پست بعدي)
@Engineering_Ethics
(ادامه يادداشت: نظام مهندسي ساختمان، نيازمند تغيير الگوواره)

تغییر الگوواره (پارادایم شیفت) در نظام مهندسی ساختمان می تواند شامل موارد زیر باشد:
* توجه به مسئولیت اجتماعی مهندسان در رابطه با مردم و نیازها و ضرورتهای زیستی آنان.
* اتکا به فرهنگ و عرف جامعه در جهت تسهیل در ارتباطات و اجرای مقررات و پرهیز از اعمال سلیقه و قدرت.
* ایجاد فضای مشارکتی از طریق مسدود نمودن راههای سوء استفاده مالی - مدیریتی اعم از سازمانی و تشکیلاتی و شخصی. (به آمار مشارکت در انتخابات دوره های ششم و هفتم و مقایسه آن و افت مشارکتها توجه لازم شود.)
* توجه به زمان و تغییراتی که در رابطه با مناسبات دولت و ملت حادث گردیده و نیازها و ضرورتها.
* استفاده از تجارب دیگر کشورها و استانداردهای بین المللی و نیز کسانی که تاکنون دلسوزانه و نه منفعت طلبانه رهنمود داده اند.
* پرهیز از هرگونه تمرکزگرایی مدیریتی (توتالیتاریسم _ قدرت مدیریتی).
@Engineering_Ethics
🔴 شاه کلید شفافیت

بهاره آروین
عضو شورای شهر تهران

اولین فایده تلاش برای ایجاد شفافیت، ایجاد و افزایش اعتماد عمومی است.

دومین فایده ایجاد شفافیت، فعال کردن نظارت همگانی و پیشگیری از فساد است. در واقع، وقتی رانت و فساد آنچنان سیستماتیک می‌شود که بخش‌های مهمی از نهادهای نظارتی و قضایی را نیز درون خود فرو می‌بلعد، یگانه راه برون‌رفت از شرایط، فعال کردن نظارت همگانی است.

فایده سوم ایجاد شفافیت، استفاده از توان متخصصان و بهره‌گیری از خرد جمعی در کشف راه‌حل‌های مؤثر است.

متن كامل اين مطلب را در لينك زير مطالعه فرماييد:
http://ion.ir/News/378750.html

@Engineering_Ethics
Forwarded from اخلاق مهندسی
🔺چطور انسانهایی که به اخلاق، باور دارند دست به شرارت می‌زنند؟

✍️ محسن حسن‌زاده

🔅 هیتلر مشروبات الکلی مصرف نمیکرد و سیگار نمی‌کشید و عاشق موسیقی و نقاشی بود. از آزار دیدن حیوانات ناراحت می‌شد و برای اولین بار در تاریخ اروپا، قوانین حمایت از حیوانات را وضع کرد. وی حامی محیط زیست و خانواده بود و به زنان احترام میگذاشت. این ویژگی‌ها در کنار کشتارهای وسیع سردرگم کننده است با این حال این تضادها در هیتلر خلاصه نمیشود، بی‌رحم‌ترین شکنجه‌ گران هم چه بسا پدرانی دلسوز باشند و از دیدن زخمی در انگشت فرزندشان ناراحت شوند.

🔅پرسش اصلی این است که چطور انسانهایی که باور قوی به ارزشهای اخلاقی دارند و در سایر بخشهای زندگی دل‌رحم هستند می‌توانند دست به اعمال غیراخلاقی بزنند؟

🔅پاسخ "بندورا" استاد دانشگاه استنفورد چنین است "افراد معمولا دست به اعمال ناپسند نمی‌زنند مگر آنکه جنبه‌های غیراخلاقی آن اعمال را برای خودشان توجیه کرده باشند." او این حالت را "غیرفعال کردن کنترل درونی" نامید.

🔅این اتفاق چگونه روی میدهد؟ "بندورا" چند مکانیسم شناختی- روانی را که میتوانند باعث غیرفعال شدن کنترل درونی افراد شوند توضیح داد:

🔅1- توجیه اخلاقی: با تاکید بر اهداف متعالی رفتار غیراخلاقی طوری توجیه میشود که قابل دفاع یا حتی ستایش‌آمیز به نظر برسد. شستشوی مغزی هم مثالی از این روش است. ترویستهای انتحاری با همین روش اقناع میشوند، پاک کردن زمین از گناه، رفتن به بهشت موعود و...

🔅2- تلطیف لغوی یا حسن تعبیر: نامگذاری یک فعل غیراخلاقی با کلمات متفاوت که چهره‌ آن را می‌پوشاند. فرماندهان در ابوغریب از لفظ "نرم کردن" به جای شکنجه کردن استفاده میکردند و رهبران نازی کشتار یهودیان را "پاکسازی اروپا" مینامیدند. نمونه های دم دستی تر این روش استفاده از "اختلاس" به جای دزدی و "شیطنت" به جای خیانتهای جنسی در ازدواج است.

🔅3- مقایسه با دیگران: در این روش فرد با مقایسه رفتار خود با نمونه هایی بدتر از سوی دیگران از عذاب وجدان خود کم میکند. "آنقدر تو این کشور دزدی میشه که از زیر کار در رفتن ما جلوش هیچی نیست".

🔅4- جابجایی یا تقسیم مسئولیت: فرد در این حالت مسئولیت را به گردن یک منبع خارجی می‌اندازد یا آن را میان جماعت بزرگی تقسیم می‌کند. در قتل عام "می لای" یک گروه از سربازان امریکایی پانصد غیر نظامی ویتنامی را شکنجه کردند، مورد تجاوز قرار داند، کشتند و بدن بعضی‌ها را مثله کردند. وقتی 14 نفر از افسران بابت این ماجرا محاکمه شدند مسئولیت را به گردن مافوق انداختند و البته رفع اتهام هم شدند!

🔅5- انسانیت‌زدایی از قربانی: منطق کلی این روش مادون انسان در نظر گرفتن سایرین است. هرچه کیفیت انسانی قربانی بیشتر خدشه دار شود، آسیب رساندن به او سهل‌تر میشود. کاکاسیا خواندن برده ها، کم عقل دانستن زنان و... در واقع پیش درآمدی برای همین رفتارهاست.

🔅6- مقصر دانستن قربانی: در این روش خود قربانی مسبب اصلی شرارت قلمداد میشود. کارگرانی که بدرفتاری کارفرما را دلیل دزدی خود میدانند، متجاوزی که میگوید سر و وضع قربانی تحریک آمیز بوده نمونه‌هایی ازاین مکانیسم هستند.

منبع: صدانت @sedanet
@Engineering_Ethics
Forwarded from اخلاق مهندسی
بررسی تضاد بین ثروت آفرینی و پایبندی به اخلاق-مقاله ای از هاروارد!

تابه‌حال به این فکر کرده‌اید اخلاق مدیران چه تأثیری بر عملکرد مالی شرکت می‌گذارد. آیا اخلاق در مسیر رشد سازمان یک مانع است یا برعکس می‌تواند تسهیل گر باشد؟ آیا دروغ‌گویی و بیگاری کشیدن از منابع می‌تواند به‌واسطه پرهیز از برخی هزینه‌ها سازمان را موفق‌تر نماید؟

پاسخ به سؤال بالا دشوار است زیرا شخصیت یک ویژگی فردی است و سنجیدن آن غیرممکن به نظر می‌آید. اما یک موسسه بین‌المللی با طراحی یک تحقیق دقیق به این سؤال پاسخ داد. نتایج حاصل از این تحقیق برای خود موسسه نیز شوکه کننده بود، لذا نتایج آن مجدداً موردبررسی قرار گرفت و گزینه‌های کم‌تر مطمئن از جامعه آماری حذف گردیدند. اما باز نتایج تکرار شدند!

نتایج این تحقیق در شماره آوریل 2015 نشریه هاروارد منتشر شد. نه‌تنها مدیران بااخلاق مانعی در پیشرفت سازمان به شمار نمی‌آیند بلکه یک عامل تأثیرگذار در موفقیت سازمان می‌باشند. نتایج تحقیق نشان می‌دهد عملکرد مدیران بااخلاق به‌صورت متوسط بیش از پنج برابر مدیران خودخواه است.

بعلاوه این مدیران در داشتن استراتژی، چشم انداز و تمرکز نیز نمرات بسیار بهتری از مدیران خود محور گرفته اند.
در این تحقیق با تضمین ناشناس بودن افراد، در کنار برخی سؤالات دیگر از کارکنان خواسته شد به چهار ویژگی اصلی اخلاقی مدیران یعنی صداقت، مسئولیت‌پذیری، بخشش و همدلی و دلسوزی سوالاتی نمره بدهند.
مدیران خودمحور غالباً این‌گونه توصیف‌شده‌اند، آن‌ها به تحریف واقعیت برای کسب منافع شخصی می‌پردازند و فارغ از هزینه‌ای که بر دیگران وارد می‌شود، خود و امنیت مالی خود را بیشتر موردتوجه قرار می‌دهند. این افراد کمی بیش از نصف موارد حقیقت را می‌گویند، غالباً انتقادها را متوجه دیگران می‌کنند، دائماً افرادی که دارای حسن نیتی که مرتکب اشتباه شده‌اند را مجازات می‌کنند و در عمل به قول‌های خود غیرقابل اعتماد هستند.

⭕️تحلیل راهبردی:
همواره در ذهن ما هست که آنان که راست می گویند، می بازند. آنانکه ساده و غیرسیاسی برخورد می کنند میدان را به کسانی که دروغگو هستند واگذار می کنند. چرا؟ چون فقط ظاهر امور را می بینم. کسی که دروغ می گوید می تواند برای مدتی محدود، عده ای محدود را بفربید اما نمی تواند برای همیشه همه را بفریبد.

اما باطن چیز دیگری است: آنکس که راست می گوید و راستی را پیشه می کند، دارد بزرگترین سرمایه گذاری را می کند چرا که می داند گران ترین کالای بازار، اعتماد است. چون من و شما به عنوان همکار، مشتری و شریک، به دنبال چه کسانی هستیم؟ کسانی که بشود به آن ها اعتماد کرد. بهمین خاطر است که مدیران سالم، گران هستند، چون کالایی گران قیمت را با خود حمل می کنند. و با استفاده از همین سرمایه است که ثروت خود و دیگران را چندین برابر می کنند.
(دكتر مجتبي لشكربلوكي، كانال شبكه استراتژيست)

@Engineering_Ethics
Forwarded from اخلاق مهندسی
سوت زنی/ مبارزه با فساد همراه با درآمدزایی

✍️ جواد معتمدی

⬅️ تصور کنید از مسافرتی چند روزه برگشته اید. نزدیک خانه تان که می شوید، در خانه را گشوده میبینید. دزدی هم در حال بردن وسایل گرانبهای شماست. اولین اقدامی که انجام میدهید چیست؟
فریاد میزنید: آی دزد!
چرا؟ چون تجمیع نیروهای مردمی سریعتر و اثر بخش تر از آن است که چشم به راه ماشین پلیس بمانید.

⬅️ این فرآیند اطلاع رسانی جرایم و فساد از دیرباز شناخته شده است. دیر زمانی افسران پلیس انگلستان، هنگامی که متوجه وقوع جرمی می شدند در سوت خود می دمیدند تا عموم مردم و دیگر افسران فورا متوجه موضوع شده و برای مبارزه با فساد نیرویشان را جمع کنند. کم کم اصطلاح سوت زن (whistleblower) معنایی گسترده تر یافت و به کسی اطلاق شد که جرمی را به طور علنی فریاد میکشد.

⬅️ پدیده سوت زنی، برترین یا یکی از برترین فرآیندهای مبارزه با فساد است. با این حال ممکن است افراد رغبت کمتری برای سوت زنی درباره دزدی از خانه همسایه یا دزدی از اموال عمومی داشته باشند تا دستبرد به منافع شخصی شان. همین باعث شده تا بسیاری از کشورهای پیشرفته سوت زن ها را حمایت و مورد تشویق اقتصادی قرار دهند. یکی از قوانین جامع و مطرح در این زمینه "قانون حمایت از سوت زنان" مصوب ۱۹۸۹ (whistleblower protection act of 1989) در آمریکا است که سوت زنان را برای سوت زنی و افشای نقض قوانین و مقررات توسط مامورین دولتی، سوء مدیریت، هدر دادن منابع مالی، سوء استفاده از قدرت و یا ایجاد خطری برای سلامت یا امنیت عمومی حمایت و تشویق میکند.

⬅️ جالب است بدانید سوت زنی یک فعالیت به شدت سودآور محسوب می شود. برخی نهادها از رقم ۱۰% تا ۳۰% تخلف مالی کشف شده را جایزه سوت زن قرار می دهند. سازمان بورس آمریکا (sec) به طور مرتب و مانند آگهی بازرگانی مردم را تشویق به دریافت چنین مبلغی می کند و حتی اداره ای با عنوان اداره (حمایت از) سوت زنی دارد و جوایزش را مرتب تبلیغ و اطلاع رسانی میکند.
ر.ک. https://www.sec.gov/whistleblower

⬅️ جالب است بدانید اشخاص زیادی از راه سوت زنی میلیونر شده اند. مانند جایزه چشمگیر ۱۵۰ میلیون دلاری (۶۰۰ میلیارد تومانی) که نصیب چند سوت زن گردید که تخلف شرکت خدمات درمانی بهداشتی آمریکا در ارسال ناموجه بیماران به آزمایشگاه ها افشا نمودند.

⬅️ آیا گزاره های اسلامی و دستور کلان "کلکم راع و کلکم مسئول عن رعیته" و وجوب امر به معروف و نهی از منکر و قاعده عقلی و فقهی "واجب بودن مقدمه واجب"، و عقلانیت و انسانیت و مصلحت جامعه توجیه کننده حمایت و تشویق سوت زنی در ایران نیست؟

منبع: کانال حقوق، اندیشه @notes1

@Engineering_Ethics
Forwarded from اخلاق مهندسی
فساد همچون اژدهای هفت سر افسانه هاست . . .

@Engineering_Ethics
Forwarded from اخلاق مهندسی
❇️ ثمربخش ترین راهکار کاهش فساد در یک سازمان چیست؟

▪️استفاده از مامور مخفی برای افشای فساد؟
▪️دادگاه و جریمه سنگین و مجازات؟
▪️عریض و طویل کردن سازمان بازرسی و دیوان محاسبات؟

▪️این موشن گرافی تولید شده به سفارش دفتر مطالعات اجتماعی و فرهنگی شهرداری مشهد، توضیح می دهد که همه اقدامات بالا در جای خود لازم، اما راهکار پایدار و ثمربخش در مبارزه با فساد «ایجاد شفافیت» در سازمان است.

▪️ایجاد شفافیت راهکاری است که به جای مبارزه با معلول، علت ایجاد فساد را هدف می‌گیرد. راهکاری که قابل انطباق با شرایط سازمان نظام مهندسی ساختمان نیز است.
https://tttttt.me/scsoir/1494

@Engineering_Ethics
☘️ شادی را رها کن . . .
✍️ #صدیق_قطبی

🔅همه‌ی ما در آغازِ سال نو و دیگر اعیاد و نیز در سال‌روز تولد برای یکدیگر آرزوهایی از این دست داریم:

«آرزو دارم چنان از جام زندگی بنوشی که در آخرین لحظات، کمترین حسرت‌ها در دلت باشد.»
«آرزو دارم تا آخرین قطره‌ی شیری که در سینه‌ی زندگی هست را ننوشیده‌ای از دنیا نروی.»

گاهی به آنان که از حال و روز خود شاکی و گلایه‌مند هستند اینگونه تسلّی می‌دهیم:

«شادی بزرگ‌ترین انتقامی است که می‌شود از زندگی گرفت.»

🔅به رغمِ اینکه در زمانه‌ی ما روز به روز شاد بودن تأکید و توصیه می‌شود و کتاب‌های مربوط به شاد بودن از تیراژ‌های بالایی برخوردارند و با اقبال روزافزونی روبرو هستند و به رغمِ اینکه کارگاه‌ها و مراجعات روان‌درمانی به طرز فزاینده‌ای در حال گسترش است، اما به نظر نمی‌رسد وضعیت شادمانی ما بهبود چشمگیری پیدا کرده باشد.

🔅از مهمترین آموزه‌ها و رهیافت‌های عارفان و فرزانگان ما این بوده است که با نثار کردن می‌توان دریافت کرد. می‌گویند به جای آنکه ولعِ کام‌جویی حداکثری از زندگی داشته باشید و به این فکر باشید که طوری زندگی کنید تا هنگامه‌ی مرگ، کام‌گرفته از همه‌ی لذت‌ها و تنعم‌ها دنیا را ترک کنید، در پیِ «نثار کردن» باشید.

🔅در رویکرد نخست که کم و بیش به روحیه‌ی غالب زمانه‌ی ما تبدیل شده است، محوریّت با دریافت کردن است. می‌خواهیم تا می‌توانیم از زندگی و جهان دریافت کنیم. از هر آنچه به شادی ما آسیب می‌زند بپرهیزیم و از موقعیت‌های درگیرکننده و مسؤولیت‌آور دوری کنیم. بسیاری از خانواده‌ها بر همین اساس است که از فرزندآوری چشم‌پوشی می‌کنند.

🔅اما در تلقّی دوم که سنت فرهنگی و عرفانی ما تعلیم می‌دهد، رضایت درونی آدمی در گروِ «عطا» و دهندگی است. آنان که دهنده‌ترند بهروزترند.

▫️«تا از آنچه دوست می‌دارید نثار نکنید، به خوبی نمی‌رسید.»(قرآن، آل‌عمران: ۹۲)
▫️«در دادن سعادتی است که در گرفتن نیست.»(پولُس رسول، اعمال رسولان، ۲۰: ۳۵)
▫️«آن کس که بخواهد جان خویش برهاند آن را از کف خواهد داد، لیک آن کس که به خاطر من جان خویش از کف بدهد آن را خواهد یافت.»(مسیح؛ متی، ۱۸: ۲۵؛ نیز: لوقا، ۹: ۲۵؛ مرقس، ۸ : ۳۵)
▫️«با دادن است که میگیریم، با فراموشی خویشتن است که خویشتن را باز می‌یابیم، با بخشودن است که بخشایش به کف می‌آوریم، با مُردن است که به زندگی برانگیخته می‌شویم.»(فرانسیس آسیزی؛ از متن زیبا و معروفِ «نیایش برای صلح» که تا پیش از ۱۹۱۳ ناشناخته بود. این متن پشت یکی از شمایل فرانچسکوی قدیس نگاشته شده بود. انتساب این نیایش به او، در ۱۹۳۶ تأیید گردد.)

🔅دهندگی طیف وسیعی را شامل می‌شود. چه خلاقیت‌ها و ابداعات هنری، فلسفی، علمی و چه کوشش جهت اصلاح نهادهای اجتماعی و یا اهتمام به اقدامات خیرخواهانه و انسان‌نواز. ما در اثرِ پی‌جویی آرمان‌هایی که به بهتر شدن زندگی برای همه‌ی زندگان می‌انجامد می‌توانیم به حال خوب برسیم، اگر چه پی‌جویی آرمان‌ها قرین دلهره‌ها، تشویش‌ها، سرخوردگی‌ها و تلاطم‌ها باشد. با کوشش برای بخشیدن خود به زندگی همه‌ی زندگان است که خود را بازمی‌یابیم و از غنای درونی و رضایت برخوردار می‌شویم.

🔅مطابق این تلقّی کهن، آرزوی ما برای یکدیگر باید از این دست باشد:

«آرزو می‌کنم تا آخرین جرعه از جام زندگی‌ات را به دیگران بنوشانی تا همه‌ی آنچه را وقت مرگ از دست می‌دهی، پیشتر از دست داده باشی.»

«آرزو می‌کنم دارایی‌ خود را در عشقی فعال و دهنده به دیگر زندگان بجویی»

«آرزو می‌کنم چنان همه‌ی توان و داشته‌هایت را به زندگی و جهان ببخشی که وقت مرگ هیچ حسرتی نداشته باشی.»

🔅به نظر می‌رسد آنانی که چون مسیح، گاندی، سیمون‌وی، آلبرت شوایتز، مادر ترزا و مرتضی کیوان، زندگی کردن را در «پیشکش‌ کردن»ِ زندگی معنا کرده‌اند کام‌رواتر و معنایافته‌تر زیسته‌اند، اگر چه شادی در معنای رایج آن را کمتر تجربه کرده‌اند.

🔅می‌شود تعبیر بهتری به دست داد: به جای تلاش برای کام گرفتن از زندگی بکوشیم، هر چه بیشتر به زندگی پیشکش کنیم. مهربانی، غم‌خواری، دست‌گیری، آفرینش هنری، راه‌گشایی علمی، اصلاح‌گری اجتماعی و آرمان‌‌جویی‌های فردی و اجتماعی بیشتر به «حالِ خوب» می‌انجامند.

🔅جای افسوس است که با ناکامی و ورشکستگی جریان چپ و آرمان‌جویی‌های ناسنجیده، امروزه آرمان‌خواهی به تعبیری مشکوک و ناخوش‌آهنگ تبدیل شده است. در عصری که انسان‌ها آرمانی ندارند که تمام زندگی خود را وقف آن کنند و خود را به تمامی در اختیار آن بگذارند و پراکندگی‌های خود را به جانب آن، یکپارچه و منسجم سازنند، دستیابی به حال خوب و رضایتمندانه دشوارتر و دشوارتر می‌شود.

🔅باید در زندگی آرمانی داشت که بتوان در پای آن جان داد و تمام داشته‌های انفسی و آفاقی را بذل آن کرد.

🔅بهتر است به هم بگوییم:
آرزو می‌کنم قبل از مرگ، همه‌ی زندگی‌ات را پیشکش کرده باشی!

🌾 @Sedanet | @sedigh_63
🏞 t.me/sedanet1/12