✍️ نصرالدین مفرح احمد، وزیر امور دینی و اوقاف #سودان روز یکشنبه ۲۶ سپتامبر با #محمد_الخلایله، مفتی و وزیر امور دینی و اوقاف اردن دیدار کرد. در این دیدار که کلیدواژه‌های چون «مبارزه با #افراط‌گرایی»، «ایجاد گفتمان دینی معتدل»، «#وسطیه» و مانند اینها نقل سخنان دو طرف بود، وزیر سودانی به صراحت از استراتژی دولت برای کنترل تمامی امور و نهادهای دینی سخن گفت.

🔹در این دیدار #نصرالدین_مفرح تاکید کرد که «وزارت امور دینی سودان به دنبال ایجاد یک استراتژی مشخص برای امور دینی است و این ما را ترغیب می‌کند تا از تجربه #اردن در این زمینه بهره‌مند شویم، چرا که ما به دنبال تحول در همه چیز از جمله مساجد، امور مذهبی و گفتمان دینی هستیم؛ ما می‌خواهیم تمام آنها را پیرو وزارت امور دینی کنیم تا تبلیغ "پیام واقعی اسلام" تضمین شود».

🔹روز پیش از این دیدار، شنبه ۲۵ سپتامبر، نیز نصرالدین مفرح دیدار مشابهی را با وزیر #اوقاف مصر داشت. در این دیدار نیز که تاکید بر اندیشه وسطیه و #اعتدال محور گفتگو بود، مفرح گفت که #وزارت_امور_دینی و اوقاف سودان به سختی در حال گسترش افکار میانه‌رو و رد خشونت و افراط‌گرایی است و برای دستیابی به این هدف، ما با برادران خود در کشور #مصر همکاری می‌کنیم و درهای خود را برای کاروان‌های آموزشی، فرهنگی و حمایتی آنها باز کرده‌ایم.

🔹در این دیدار #محمد_مختار_جمعه، وزیر اوقاف مصر، کتاب تازه خود، «الجاهلیة و الصحوة»، را به مفرح اهدا کرد که در آن از «ایدئولوژی مسموم» #اخوان پرده برداشته و «خطر منافقین جدید» را برجسته کرده و بر لزوم مقابله با این افراد شرور و محافظت جوامع در برابر افراط‌گرایی تاکید کرده است.

🔹سودان پس از کودتای نظامیان در آوریل ۲۰۱۹م و کنار گذاشته شدن عمر البشیر، با شتاب الگوی مصر پساکودتا را دنبال می‌کند؛ حذف نیروهای اخوانی و اسلامگرا، بوروکراتیزه کردن و #رسمی‌سازی گسترده نهادهای دینی، ایدئولوژی وسطیه و اسلام معتدل، ادعاهای مبارزه با افراط‌گرایی و #تجدید_گفتمان_دینی.

🔹برای این منظور سودان حساب ویژه‌ای بر کمک‌های کشورهای عربی دارای پروژه‌های مشابه باز کرده است و مصر در این میان جایگاه ویژه‌ای داشته است و تنها در همین یک سال گذشته دیدارهای مشترک میان وزرای امور دینی طرفین بارها و بارها تکرار شده و دوره‌ها و برنامه‌های آموزشی متعددی را «مصری‌های پیش‌رو» برای «سودانی‌های پیرو» برگزار کرده‌اند.

#اسلام_معتدل #اسلام_دولتی
@dolatedin

⭕️ تجزیه و تحلیل تطبیقی سه سازمان مسلمان سنی درباره اسلام معتدل و افراطی در مصر، مراکش و اندونزی

🔸سرافتین پکتاش به تازگی در مقاله‌ای در مجله معتبر و شناخته‌شده «Religion» از انتشارات راتلج (دوره 51، شماره 2، 2021)، گفتمان #اسلام_معتدل و #وسطیه را از دریچه سه #سازمان_دینی برجسته داعیه‌دار آن، یعنی #الازهر #مصر، #نهضة_العلماء #اندونزی و #الرابطة_المحمدیة #مراکش مطالعه کرده است.

🔸این مقاله نشان می‌دهد که چگونه این سه سازمان حتی هویت نهادی متمایز خود را از طریق چارچوب دوگانه «#معتدل / #افراطی» تبلیغ می‌کنند و گرچه تفسیر آنها از اسلام معتدل دارای عناصر مشابهی است، اما محتوا، دامنه و استدلال آنها متفاوت است.

🔸تفاوت زمینه‌ها و ایده‌ها در این سه سازمان، الهیات دیالکتیکی را در الازهر، الهیات غایت‌شناختی و مقاصدی را در الرابطة المحمدیة و الهیات تاریخی و بافتمند را در نهضة العلماء برجسته کرده است.

🔸پکتاش در آغاز مقاله خود می‌نویسد:

🔹«تحقیقات اخیر نشان می‌دهد که نتیجه مهم قیام‌های عربی ظهور مدل #اسلام_رسمی یا #اسلام_دولتی بوده است. در این مدل، دولت با اختصاص سرمایه مالی و سیاسی، قدرت نهادی و یا حمایت اخلاقی به یک یا چند سازمان دینی، #کنترل خود را بر حوزه دین تشدید می‌کند. دولت همچنین سعی می‌کند زمینه‌های مذهبی را از طریق تکنیک‌های مختلف #بوروکراتیزاسیون، #استانداردسازی و #نظارت دقیق تنظیم کند. به نوبه خود، این نهادهای مذهبی به دنبال محدود کردن تأثیر و گسترش گفتمان‌ها یا بسیج‌های مذهبی جایگزین هستند که ممکن است نهاد سیاسی را به چالش بکشد، از جمله گروه‌های مذهبی مبارز که "افراطی" تلقی می‌شوند. غالباً، دولت الگوی «رسمی» خود از اسلام را در فضای بین‌الملل به عنوان "بهترین الگو" یا پادزهر موثر برای افراط‌گرایی خشونت‌آمیز تبلیغ می‌کند.»

🔸خلاصه‌ای از این مقاله را می‌توانید در لینک مشاهده فوری زیر یا در سایت اندیشکده مرصاد بخوانید.

#خلاصه_مقاله
@dolatedin

⭕️ چانه‌زنی موسیقایی میان اسلام «معتدل» و «رادیکال» در مراکش: هارمونی ناهمگون و صوتی در میان نوازندگان موسیقی‌های الهام‌گرفته از اسلام

✍️ Nina ter Laana
📓Religion (Routledge), Volume 51, 2021 - Issue 2, Pages 214-236.

🔹این مقاله به بررسی این موضوع می‌پردازد که چگونه در مراکش، از #موسیقی برای ساختن و براندازی گفتمان‌هایی درباره #اسلام_معتدل در مقابل #اسلام_افراطی و #رادیکال استفاده می‌شود. پس از 11 سپتامبر و پس از حملات تروریستی کازابلانکا در سال 2003، #مراکش در کنار اجرای تدابیر شدید امنیتی، فعالانه در حال تغییر چهره خود از طریق موسیقی و از آن مهم‌تر برگزاری جشنواره‌های بین‌المللی موسیقی در مقیاسی بزرگ است، که برای ارسال پیام «#تساهل و اعتدال مذهبی در مراکش» طراحی شده‌اند.

🔹نینا تر لانا در مقاله خود به طور خاص بر آوازها و موسیقی‌های الهام‌گرفته از اسلام تمرکز دارد که به طور گسترده شامل دو حوزه است: موسیقی «صوفیانه» و موسیقی «اَناشید». از آنجایی که دولت مراکش رسماً #تصوف را به عنوان نماد اسلام «میانه‌رو» معرفی می‌کند، به نوازندگان موسیقی صوفیانه فضای کافی در پلتفرم‌های رسانه ملی و در صحنه‌های جشنواره‌های معتبر داده می‌شود. با این حال، همتایان آنها، اجراکنندگان #اناشید (تواشیح؛ اجرای دسته‌جمعی سرودهای اسلامی)، عمدتاً به عنوان متعصبان مسلمان معرفی می‌شوند و برای آنها فضای کمی توسط دولت پشتیبانی می‌شود. در عوض، آنها شبکه‌های موازی خود را برای تولید و اجرای این سنخ موسیقی دارند.

🔹تر لانا بر اساس کار میدانی گسترده قوم‌نگاری در میان خوانندگان اناشید و موسیقی صوفیانه، تحلیل می‌کند که چگونه واکنش مراکش به جنگ علیه #تروریسم، و ادراک همزمان از دوگانه اسلام «رادیکال» در مقابل «معتدل»، بر موسیقی و شیوه‌های ارائه آنها تأثیر می‌گذارد. او مفهوم «هارمونی ناهمگون (دزونانس)» را پیشنهاد می‌کند تا تحلیل کند که چگونه این شیوه‌های موسیقایی با گفتمان دولت در مورد اسلام «میانه‌رو» همگرایی داشته، و در عین حال به طور همزمان با آن مقابله می‌کنند.

#چکیده_مقاله #اسلام_رسمی #اسلام_دولتی #استانداردسازی

@dolatedin

⭕️ گام بلند آذربایجان برای اسلام دولتی و کنترل دینی

🔹ریپورت: با تغییر قانونی که اختیار انتصاب #امامان_جماعت مساجد را در جمهوری #آذربایجان از «#اداره_مسلمانان_قفقاز» سلب کرده و به «کمیته دولتی امور دینی» محول می‌کند، روند انتصاب «امامان مساجد» در جمهوری آذربایجان در کنترل کامل دولت قرار خواهد گرفت.

🔹گوندوز اسماعیل‌اف، معاون کمیته دولتی امور دینی جمهوری آذربایجان در تشریح قانون جدید درباره نحوه انتصاب امامان جماعت #مساجد در جمهوری آذربایجان گفت: «#موسسه_الهیات آذربایجان امسال اولین فارغ‌التحصیلان خود را خواهد داد و برخی از این فارغ‌التحصیلان به عنوان روحانی منصوب می‌شوند.»

🔹این مقام کمیته دولتی امور دینی جمهوری آذربایجان گفت: «روال کار به این صورت است که تغییرات باید در شور دوم و سوم نیز به تصویب مجلس ملی برسد و پس از آن رئیس جمهوری مصوبه لازم الاجرا شدن این تغییرات را امضا می کند. تنها در این صورت است که قانون اجرا می‌شود.»

🔹وی افزود: «البته در صورت تصویب تغییرات پیشنهادی، نوآوری‌هایی در حوزه دینی ایجاد خواهد شد. اول، انتصاب #روحانیون مسلمان توسط یک سازمان دولتی (کمیته دولتی امور دینی) انجام خواهد شد. ثانیاً، جوامع مذهبی اسناد تأسیس خود را برای ثبت دولتی مستقیماً به یک سازمان دولتی (کمیته دولتی امور دینی) ارسال می‌کنند، نه از طریق مرکز یا سازمان مذهبی (اداره مسلمانان قفقاز). سوم، شهروندان می‌توانند #صدقات نقدی و الکترونیکی خود را از طریق کارت‌های بانکی و اینترنت انجام دهند. همه اینها البته به معنای تغییر در ماهیت اصلاحات در حوزه روابط دولت و دین است.»

🔹اسماعیل‌اف پیرامون مخالفت این لایحه با قانون اساسی #سکولار آذربایجان گفت: «درست است که طبق قانون اساسی ما دین جدا از دولت است و آذربایجان یک کشور سکولار است، اما انتصاب روحانیون توسط یک نهاد دولتی منافاتی با اصول سکولاریسم و سکولاریسم ندارد. توضیح بدهم: دین هست، روحانی هم هست. دین احکام و آموزه های شرعی است. دولت با تعیین روحانی در شریعت و عقاید دخالت نمی‌کند. مثلاً دولت نمی‌تواند دخالتی در نماز و روزه مردم بکند.»

🔹او در ادامه گفت: «دولت در دین و شریعت دخالت نمی‌کند، بلکه با تعیین سازمان‌دهنده فعالیت‌های مذهبی، این فعالیت‌ها را کنترل می‌کند. در صورت تصویب این اصلاحیه، آذربایجان اولین کشور سکولار نخواهد بود که روحانیون توسط دولت منصوب می‌شوند. به عنوان مثال، در کشور برادر ما، #ترکیه، روحانیون مسلمان از زمان آتاتورک توسط #سازمان_دیانت منصوب می‌شوند. امامان مساجد در ترکیه کارمندان دولت هستند.

🔹وی افزود: «نمونه‌های مشابه در اروپا، مهد #سکولاریسم، وجود دارد. به عنوان مثال در نروژ، دانمارک، فنلاند، انگلستان و ایسلند که به عنوان کشورهای #لیبرال و مترقی در جهان شناخته می‌شوند، قوانین این کشور حتی به یک دین خاص (یا گاهی به یک فرقه) تعلق دارد. طبق قانون اساسی #نروژ، حداقل نیمی از اعضای دولت باید اعضای کلیسا باشند. یا در #انگلستان، این پادشاه است که رئیس کلیسای سلطنتی انگلیکن و همچنین روحانیون اصلی را که در واقع کلیسا را اداره می‌کنند، منصوب می‌کند. نمونه دیگر #فرانسه، وطن سکولاریسم است که نمونه بارز الگوی سختگیرانه سکولاریسم است. در منطقه آلزاس در فرانسه، دولت به روحانیون حقوق می‌دهد، از روحانیون محافظت و آنها را منصوب می‌کند. چنین نمونه‌هایی هم در غرب و هم در شرق فراوان است.»

🔹گوندوز اسماعیل‌اف درباره کنترل دولت بر فضای دینی موجود در جمهوری آذربایجان گفت: «مأموریت آگاهی‌بخشی دینی هر ساله تقویت می‌شود و همه اقشار جامعه را در بر می‌گیرد. آگاهی‌بخشی دینی با مشارکت کارکنان “کمیته دولتی امور دینی” با سازمان‌های مذهبی، نمایندگان “اداره مسلمانان قفقاز”، روحانیون و سایر کارشناسان پیش برده می‌شود. به موازات کار روشنگری، اقدامات منسجمی برای تربیت کادر ملی در حوزه دین انجام می‌شود.»

🔹معاون کمیته دولتی امور دینی جمهوری آذربایجان در عین حال درباره مسایل موجود در زمینه دینی در این کشور گفت: «در مورد مشکلات حوزه دین، باید اعتراف کنیم که هنوز هم تلاش‌هایی برای سیاسی‌کردن دین، #فرقه‌گرایی، #افراط‌گرایی مذهبی و رویارو قرار دادن هویت ملی با هویت دینی وجود دارد که این تلاش‌ها اغلب تحت تاثیر عامل خارجی است و قاطعانه از آن جلوگیری می‌شود.»

#اسلام_دولتی #کنترل_دینی

@dolatedin