🔴 فرمول طلایی ویتنام برای عبور از فقر چه بود؟ / فقیرترین کشور جهان چگونه به اینجا رسید؟

🔺تا سال‌1980، ویتنام فقیرترین کشور جهان بود. ویرانی‌های جنگ و اقتصاد دولتی، این کشور را در دام یک بحران اقتصادی فرو برد.

🔺اما امروزه میزان فقر در ویتنام تقریبا 4‌درصد است. داستان ویتنام یک استثنا بود.

🔺درحالی‌که بسیاری استدلال می‌کنند «کمک‌های خارجی» کلید کاهش فقر است، دیگران مخالف این ادعا هستند.

🔺کمک یک‌تریلیون دلاری که کشورهای آفریقایی از کشورهای ثروتمند در نیم‌قرن گذشته دریافت کرده‌اند، نه فقط در کاهش فقر در آفریقا شکست خورد بلکه فقر را هم تشدید کرد.

❓پس چگونه ویتنام فقر را شکست داد؟

🔺اول از همه اینکه، «کمک» به ویتنام در دهه‌1980 و اوایل دهه‌1990 تمام شد.

🔺در اواخر دهه‌1970 و اوایل دهه‌1980 اتفاق شگفت‌‌‌‌‌انگیزی در ویتنام شروع شد.

🔺ویتنامی‌‌‌‌‌ها برای بقای خود به‌‌‌‌‌طور خودجوش شروع به ایجاد «اقتصاد بازار» کردند.

🔺مقامات دولتی به‌طور فزاینده‌ای چشم خود را بر روی کنترل قیمت‌ها و تخلفات و قراردادهای غیرمجاز (خوان چوی) بین خانواده‌‌‌‌‌ها و تعاونی‌‌‌‌‌ها بستند.

🔺رهبران سوسیالیست هم از اقتصاد بازار استقبال کردند و «اشتباهات» خود را پذیرفتند و قول تصحیح دادند. آنها سعی نکردند سایر عوامل خارجی را مقصر بدانند.

🔺در سال‌1988 مجموعه‌‌‌‌‌ای از اقدامات برای کاهش یا رفع موانع دولت در ‌برابر فعالیت‌های اقتصادی به تصویب رسید. آنها شامل موارد زیر بودند:

• حذف کنترل قیمت‌ها و اعطای یارانه.

• لغو پست‌های بازرسی گمرکات داخلی.

• اجازه‌دادن به شرکت‌های خصوصی برای استخدام حداکثر 10 کارگر (که این سقف بعدا افزایش یافت).

• کاهش و حذف مقررات تنظیمی در مورد شرکت‌های خصوصی.

• مقررات‌‌‌‌‌زدایی از نظام بانکی.

• بازگرداندن کسب‌وکارها و مشاغلی که در زمان ملی‌شدن تصرف شده‌بودند به مالکان خصوصی آنها.

🔺ویتنام با گسترش تجارت با کشورهای سرمایه‌داری مانند استرالیا، تایوان، کره‌جنوبی و ژاپن، به از دست دادن شوروی به عنوان شریک تجاری واکنش نشان داد.

🔺امروزه ویتنام یکی از 10شریک تجاری اصلی آمریکا است.

🔺وجه مشترک همه کشورهایی که در دهه های اخیر از فقر درآمده اند این بوده‌ که با پذیرش یک فرمول مشترک از فقر بیرون آمدند: «اعطای آزادی اقتصادی بیشتر و اقدام به تجارت خارجی آزادتر.»

🔗متن کامل

#دنیای_اقتصاد #ویتنام #اقتصاد_بازار

✅ کانال رسمی روزنامه دنیای اقتصاد👇
@den_ir

کمبود آنچه فراوان بود!

🔹یک زمانی میلتون فریدمن به طعنه بیان کرد که اگر مدیریت یک بیابان را هم به دولت بسپارید، بعد از چند سال با کمبود شن مواجه می‌‌‌شوید.

🔹سیاست‌‌‌های اقتصادی کشور ما، کار را به جایی رسانده که وضعیت مان در حوزه انرژی بی‌‌‌شباهت به این گزاره فریدمن نباشد.

🔹درخصوص بحران انرژی، برخی مسوولان دولتی و اقتصاددان‌‌‌ها انگشت اتهام را به سمت قیمت دستوری نشانه می‌‌‌گیرند.

🔹آنها ادعا می‌کنند که این کالاها، کالاهایی خصوصی یعنی رقابت‌‌‌پذیر و تخصیص‌‌‌پذیرند؛ بنابراین، سازمان‌‌‌دهی عرضه و تقاضای آنها باید به بازار سپرده شود.

🔹بر اساس این دیدگاه، راهکار تنها اصلاح قیمتی است و بس! این دیدگاه اشتباه نیست؛ اما، ناقص است.

🔹چرا وقتی صحبت از آزادسازی قیمت می‌شود، نگاه‌‌‌ها تنها به طرف تقاضا دوخته می‌شود و کسی از آزادسازی طرف عرضه صحبت نمی‌‌‌کند؟

🔹اگر غرض پیروی از علم اقتصاد است، باید این امر برای هر دو طرف بازار صادق باشد.

🔹انحصار تولید در کنار کمبود سرمایه موجب مستهلک‌‌‌شدن امر تولید در صنعت انرژی شده است. در نتیجه، فارغ از مساله قیمت، تولیدکننده انحصاری ما دیگر توان لازم را ندارد.

🔹مقوله‌‌‌ای که نشان می‌دهد برای رفع کمبودهای موجود در حوزه انرژی، کشور نیازمند یک انقلاب در هر دو طرف بازار انرژی است.

🔗متن کامل

#دنیای_اقتصاد #ناترازی #آزادسازی #اقتصاد_بازار #قیمتگذاری_دستوری

✅ کانال رسمی روزنامه دنیای اقتصاد👇
@den_ir

از خیال تا واقعیت / آیا می توانیم از اقتصاد دستوری گذر کنیم؟

🔹دخالت در قیمت‌گذاری کالاها و خدمات، به هر شکلی که اتفاق بیفتد، به ناکارآمدی اقتصادی منجر می‌شود؛ مگر در مواردی محدود که ممکن است بازارهای خصوصی نیاز اقتصاد را برآورده نکنند.

🔹اما نکته کلیدی اینجاست که آزادسازی قیمت‌ها و حذف مداخلات دولتی، خود نیازمند بستری شفاف، رقابتی و قابل پیش‌بینی است.

🔹مشکل آنجاست که در اقتصاد ایران، هر مقام و نهادی، روایتی خاص از اقتصاد ارائه می‌کند و هرکدام ‌ساز خود را می‌‌‌زنند.

🔹نتیجه آنکه نظام اقتصادی مشخص و مبتنی بر مبانی نظری روشن در کشور شکل نگرفته و تصمیمات اقتصادی اغلب پراکنده، متناقض و برآمده از ملاحظات کوتاه‌‌‌مدت سیاسی و امنیتی است.

🔹برخلاف برخی ادعاها، اقتصاد ایران نه نئولیبرال است و نه سوسیالیستی، بلکه آمیزه‌‌‌ای از مداخله‌‌‌جویی دولتی، رانت، انحصار، تصمیمات خلق‌‌‌الساعه و بی‌‌‌ثباتی سیاست‌ها و مقررات است.

🔹در این میان، خصوصی‌‌‌سازی ناقص و ناکارآمد و تحریم‌ها هم بر این وضعیت افزوده است.

🔹این پرونده می‌‌‌کوشد نشان دهد، آزادسازی قیمت‌ها و کاهش مداخلات دولتی تنها زمانی موثر و مفید خواهد بود که در چارچوب یک نظام اقتصادی شفاف و نظریه‌‌‌مند صورت گیرد.

#دنیای_اقتصاد #اقتصاد_بازار #سیاستگذاری #اقتصاد_دستوری

✅ کانال رسمی روزنامه دنیای اقتصاد👇
@den_ir

مرکانتیلیسم علیه رفاه عمومی

🔹بازار، به‌عنوان یک سازوکار خودتنظیم‌‌‌گر، این توانایی را دارد که منابع را بر پایه مزیت نسبی تخصیص دهد؛ پدیده‌‌‌ای که آدام اسمیت و دیوید ریکاردو به‌‌‌خوبی در آثار خود تبیین کرده‌‌‌اند.

🔹بنابراین نادیده‌‌‌گرفتن اصول بازار آزاد می‌‌‌تواند هزینه‌‌‌های سنگینی بر اقتصاد ملی و نظم جهانی تحمیل کند.

🔹در اقتصادی که به بازار احترام نمی‌‌‌گذارد، سیاست‌‌‌های حمایت‌‌‌گرایانه با نیت ظاهری کمک به صنایع داخلی، در عمل مزیت‌‌‌های رقابتی را مختل می‌کنند.

🔹مثال ریگان در دهه ۱۹۸۰ واعمال سهمیه‌بندی بر واردات خودروهای ژاپنی، به‌‌‌خوبی نشان می‌دهد که حتی راه‌‌‌حل‌‌‌های به‌‌‌ظاهر معقول، در صورت نادیده‌‌‌گرفتن منطق بازار، می‌‌‌توانند نتایجی معکوس در پی داشته باشند.

🔹وقتی دولتی با هدف حمایت از تولید داخلی، تعرفه‌‌‌هایی فراتر از ضرورت وضع می‌کند، عملا نظم قیمتی و سیگنال‌‌‌دهی بازار را مختل می‌کند.

🔹نتیجه، تصمیم‌گیری‌‌‌های غلط در تولید، تخصیص ناکارآمد منابع و حتی دامن‌‌‌زدن به رکود اقتصادی خواهد بود؛ همان‌‌‌گونه که پس از تصویب قانون اسموت-هاولی در ۱۹۳۰ رخ داد.

🔹تجربه ایالات‌‌‌متحده نشان می‌دهد که سیاستگذاران حتی در لیبرال‌‌‌ترین اقتصادها نیز در مواقع بحران، می‌‌‌توانند از اصول بازار عدول کنند. اما این عقب‌‌‌نشینی‌‌‌ها، بحران را تعمیق کرده‌‌‌اند.

🔹احترام به بازار به معنای باور به سازوکارهایی است که آزمون خود را در طول تاریخ پس داده‌‌‌اند.

🔗باشگاه اقتصاددانان را بخوانید

#دنیای_اقتصاد #اقتصاد_بازار #مرکانتیلیسم

✅ کانال رسمی روزنامه دنیای اقتصاد👇
@den_ir

بازگشت شکوهمند اقتصاد بازار آزاد

🔹پس از یک دهه گرایش به سیاست‌های مداخله‌جویانه دولتی، شواهد جدید و شکست‌های پی‌درپی، اقتصاددانان جریان اصلی را به سمت پذیرش مجدد اصول بازار آزاد سوق داده است.

🔹این چرخش فکری، اکنون در حال عقب‌نشینی در برابر واقعیتی است که نشان می‌دهد برنامه‌ریزی مرکزی اغلب به ناکارآمدی و اتلاف منابع می‌انجامد.

🔹در کانون این تحول، می‌توان به تغییر نگرش چهره‌های برجسته‌ای مانند نوآ اسمیت، وبلاگ‌نویس اقتصادی، اشاره کرد. او که پیش‌تر از حامیان سیاست‌های صنعتی و منتقد سرسخت آزادی‌خواهان بود، اخیراً در یادداشتی با عنوان «من به لیبرتارین‌ها یک عذرخواهی بدهکارم»، به شکست‌های دولت بایدن در پروژه‌های عظیم زیرساختی و همچنین آسیب‌های ناشی از حمایت‌گرایی دولت ترامپ اذعان کرده است.

🔹این تغییر دیدگاه تنها به یک فرد محدود نمی‌شود. بحران تکرارپذیری در علوم اجتماعی، اعتماد به یافته‌های تجربیِ صرفاً «داده-محور» را که زمانی نظریه‌های کلاسیک اقتصادی را به چالش می‌کشید، تضعیف کرده است. تحقیقات جدیدتر نیز نشان می‌دهد که سیاست‌هایی مانند افزایش‌های شدید حداقل دستمزد، در نهایت به کاهش اشتغال و افزایش قیمت‌ها منجر می‌شود.

🔹تجربه اخیر کشورهایی مانند آرژانتین تحت رهبری خاویر میلی نیز نشان داده است که اصلاحات مبتنی بر بازار آزاد می‌تواند بسیار بهتر از پیش‌بینی‌های بدبینانه عمل کند.

🔗متن کامل

#دنیای_اقصاد #اقتصاد_بازار_آزاد

✅ کانال رسمی روزنامه دنیای اقتصاد👇
@den_ir