ابوالحسن صبا:
29 آذر سال 1336، نابغهای چشم از جهان فرو بست که با پایان آرامش نسبی حکومت ناصرالدین شاه دیده بر این جهان باز کردهبود. بیشک از ابوالحسن صبا که مکتب #درویش_خان را به اوج خود رساند، میتوان به عنوان #تاثیرگذارترین شخصیت موسیقی ایرانی نام برد. صبا همچون سایر اهالی موسیقی دوران مشروطه بیوقفه و خستگیناپذیر سعی در نگارش، مستندسازی و تثبیت آثار، آموزهها و ساختارهایی کرد که به تازگی از دل موسیقی غیرحرفهای پیشینیانشان استخراج و تدوین شده بود. این پویایی در #تثبیت دانستهها و یافتهها بیشک نوعی محافظهکاری بود که از دل توهم مواجهه با حقیقت و ترس از گم شدن آن بروز پیدا کردهبود. محافظهکاریای که در اعماق ناخودآگاه این نسل از موسیقیدانان ایرانی نفوذ کردهبود، بهطوری که جز درویشخان که در انجمن اخوت به یاری #انقلاب_مشروطه برخواسته بود و معدودی حامیان حکومت استبدادی نظیر مهدیقلی هدایت نمیتوان رد پایی از آنان در سپهر سیاسی پرالتهاب آن دوران یافت.
از نقطه نظر تاریخی درست در زمانی که #دستگاههای_موسیقی ایرانی اصلاح و ادغام شدند، #ردیف_میرزا_عبدالله به نگارش در آمد و اولین هنرستانها و مدارس موسیقی #تأسیس شدند، نمیشد از صبا و دیگر دستاندرکاران موسیقی ایرانی انتظار تفکری انقلابی داشت. اگر چه آنها در عصری پر از #هیجانات_سیاسی میزیستهاند، اما درست در همین زمان و در آن سوی پردهی تعاملات و کنشهای سیاسی، آنان به موسیقی ایرانی ساختاری مدون بخشیدند. شاید #موسیقی_ایرانی برخلاف دوگان وقتشناس خود، یعنی ادبیات و شعر، دو دهه دیرتر به قائلهی مشروطیت رسیده بود. ابوالحسن صبا و نیما یوشیج، این دو نابغه و دو دوست، نمایندگانی شایسته از این دو نهضتاند.
نمیتوان تصور کرد که فردی زادهی اضطراب و #التهاب عصری پر از تغییر و حادثه باشد، -آن هم در آخرین دورانی از تاریخ بشریت که هنوز واقعیت از مجاز پر نشدهبود- و خود در آیندهی تاریخ اثرگذار نباشد، حتی اگر در دنیایی موازی به رسالت تاریخسازی برای #موسیقی اشتغال داشتهباشد. صبا شاگردانی پرورش داد که یا خود جریانساز بودند و یا خود شاگردان جریانساز دیگری را پرورش دادند و در حوادث #فرهنگی و #سیاسی اواخر دوران پهلوی اول، پهلوی دوم و حتی بعد از انقلاب اسلامی نقشی کلیدی را برای همراهی اقشار مختلف مردم بازی کردند. از شاگردان بلافصل او میتوان به حسن کسایی، فرامرز پایور، غلامحسین بنان، علی تجویدی، همایون خرم، رحمتالله بدیعی، حبیبالله بدیعی و ... اشارهکرد.
@AnjomanPolytechnic
29 آذر سال 1336، نابغهای چشم از جهان فرو بست که با پایان آرامش نسبی حکومت ناصرالدین شاه دیده بر این جهان باز کردهبود. بیشک از ابوالحسن صبا که مکتب #درویش_خان را به اوج خود رساند، میتوان به عنوان #تاثیرگذارترین شخصیت موسیقی ایرانی نام برد. صبا همچون سایر اهالی موسیقی دوران مشروطه بیوقفه و خستگیناپذیر سعی در نگارش، مستندسازی و تثبیت آثار، آموزهها و ساختارهایی کرد که به تازگی از دل موسیقی غیرحرفهای پیشینیانشان استخراج و تدوین شده بود. این پویایی در #تثبیت دانستهها و یافتهها بیشک نوعی محافظهکاری بود که از دل توهم مواجهه با حقیقت و ترس از گم شدن آن بروز پیدا کردهبود. محافظهکاریای که در اعماق ناخودآگاه این نسل از موسیقیدانان ایرانی نفوذ کردهبود، بهطوری که جز درویشخان که در انجمن اخوت به یاری #انقلاب_مشروطه برخواسته بود و معدودی حامیان حکومت استبدادی نظیر مهدیقلی هدایت نمیتوان رد پایی از آنان در سپهر سیاسی پرالتهاب آن دوران یافت.
از نقطه نظر تاریخی درست در زمانی که #دستگاههای_موسیقی ایرانی اصلاح و ادغام شدند، #ردیف_میرزا_عبدالله به نگارش در آمد و اولین هنرستانها و مدارس موسیقی #تأسیس شدند، نمیشد از صبا و دیگر دستاندرکاران موسیقی ایرانی انتظار تفکری انقلابی داشت. اگر چه آنها در عصری پر از #هیجانات_سیاسی میزیستهاند، اما درست در همین زمان و در آن سوی پردهی تعاملات و کنشهای سیاسی، آنان به موسیقی ایرانی ساختاری مدون بخشیدند. شاید #موسیقی_ایرانی برخلاف دوگان وقتشناس خود، یعنی ادبیات و شعر، دو دهه دیرتر به قائلهی مشروطیت رسیده بود. ابوالحسن صبا و نیما یوشیج، این دو نابغه و دو دوست، نمایندگانی شایسته از این دو نهضتاند.
نمیتوان تصور کرد که فردی زادهی اضطراب و #التهاب عصری پر از تغییر و حادثه باشد، -آن هم در آخرین دورانی از تاریخ بشریت که هنوز واقعیت از مجاز پر نشدهبود- و خود در آیندهی تاریخ اثرگذار نباشد، حتی اگر در دنیایی موازی به رسالت تاریخسازی برای #موسیقی اشتغال داشتهباشد. صبا شاگردانی پرورش داد که یا خود جریانساز بودند و یا خود شاگردان جریانساز دیگری را پرورش دادند و در حوادث #فرهنگی و #سیاسی اواخر دوران پهلوی اول، پهلوی دوم و حتی بعد از انقلاب اسلامی نقشی کلیدی را برای همراهی اقشار مختلف مردم بازی کردند. از شاگردان بلافصل او میتوان به حسن کسایی، فرامرز پایور، غلامحسین بنان، علی تجویدی، همایون خرم، رحمتالله بدیعی، حبیبالله بدیعی و ... اشارهکرد.
@AnjomanPolytechnic