‏در این رشته‌توییت، بخشی از یافته‌هایم درباره‌ی‌ صف‌بندی‌های سیاسی در ⁧ #توییتر_ایرانی⁩ در زمستان 97 را منتشر کرده‌ام:

https://twitter.com/hajizadegan/status/1098518205033676800?s=12

@ahajizadegan

‏در این رشته‌توییت، بخشی از یافته‌هایم درباره بخش‌بندی صفحه‌های تأثیرگذار در ⁧ #اینستاگرام_ایرانی⁩ را منتشر می‌کنم (مشابه کارهای قبلی‌ام با هشتگ ⁧ #توییتر_ایرانی⁩ ). یافته‌های کامل‌تر را به‌زودی در قالب یک مقاله منتشر خواهم کرد.

https://twitter.com/hajizadegan/status/1128559589610356736?s=12

@ahajizadegan

در این رشته‌توییت، بخشی از یافته‌هایم درباره‌ی‌ صف‌بندی‌های سیاسی در #توییتر_ایرانی در بهار ۹۸ را منتشر می‌کنم:

https://twitter.com/hajizadegan/status/1150249686587957248?s=12

لینک یادداشتی که در تحلیل این نتایج، با عنوان «توییتر ایرانی به کدام سو می‌رود؟» در شماره امروز روزنامه شرق (۲۳ تیر ۹۸) نوشته‌ام:

http://www.sharghdaily.ir/fa/main/detail/234710/%D8%AA%D9%88%DB%8C%DB%8C%D8%AA%D8%B1-%D8%A7%DB%8C%D8%B1%D8%A7%D9%86%DB%8C-%D8%A8%D9%87-%DA%A9%D8%AF%D8%A7%D9%85-%D8%B3%D9%88-%D9%85%DB%8C%E2%80%8C%D8%B1%D9%88%D8%AF%D8%9F

‏لینک یادداشت برای افرادی که موفق به باز کردن لینک روزنامه شرق نشدند:

https://www.academia.edu/39818346/%D8%AA%D9%88%DB%8C%DB%8C%D8%AA%D8%B1_%D8%A7%DB%8C%D8%B1%D8%A7%D9%86%DB%8C_%D8%A8%D9%87_%DA%A9%D8%AF%D8%A7%D9%85_%D8%B3%D9%88_%D9%85%DB%8C_%D8%B1%D9%88%D8%AF_-_%D9%85%D9%86%D8%AA%D8%B4%D8%B1_%D8%B4%D8%AF%D9%87_%D8%AF%D8%B1_%D8%B1%D9%88%D8%B2%D9%86%D8%A7%D9%85%D9%87_%D8%B4%D8%B1%D9%82_-_23_%D8%AA%DB%8C%D8%B1_1398 ‏

@ahajizadegan

در این ⁧رشته‌توییت⁩ بخشی از یافته‌های داده‌کاوی اخیرم بر روی اکانت‌های تقلبی ⁧#توییتر_ایرانی⁩ را منتشر کرده‌ام:
https://twitter.com/hajizadegan/status/1173458328300785664?s=21

متن کامل در امتداد:
https://tttttt.me/emtedadnet/35370

متن کوتاه شده در شماره دیروز (۲۴ شهریور ۹۸) روزنامه شرق:
https://www.academia.edu/40358205/%D8%A7%DA%A9%D8%AB%D8%B1%DB%8C%D8%AA_%D9%86%D9%85%D8%A7%DB%8C%DB%8C_%D8%A8%D8%A7_%DA%A9%D9%85%DA%A9_%D8%A7%DA%A9%D8%A7%D9%86%D8%AA_%D9%87%D8%A7%DB%8C_%D8%AA%D9%82%D9%84%D8%A8%DB%8C_-_%D9%85%D9%86%D8%AA%D8%B4%D8%B1_%D8%B4%D8%AF%D9%87_%D8%AF%D8%B1_%D8%B1%D9%88%D8%B2%D9%86%D8%A7%D9%85%D9%87_%D8%B4%D8%B1%D9%82_-_24_%D8%B4%D9%87%D8%B1%DB%8C%D9%88%D8%B1_1398 ‏

@ahajizadegan

نشست تخصصی توئیتر و سیاست در ایران

پنجشنبه ۲۵ مهر ۱۳۹۸
ساعت ۳۰؛۱۶ تا ۱۸:۳۰

فایل صوتی صحبت‌هایم در انجمن علوم سیاسی ایران در ۲۵ مهر ۱۳۹۸

در این سخنرانی، ضمن بیان دلایل ضرورت و اهمیت مطالعه‌ی علمی توییتر، نقدهایم به ایده‌ی «علوم اجتماعی محاسباتی» را مطرح کرده‌ام. همچنین به ملاحظاتی روش‌شناختی در مطالعه و تحلیل کنش‌های سیاسی در توییتر اشاره کرده‌ام.

@ahajizadegan

توییتر ایرانی؛ دوقطبی‌تر از همیشه
 
نتایج داده‌کاوی‌های اخیرم بر روی کلان‌داده‌های توییتر نشان می‌دهد که #توییتر_ایرانی روز به روز دوقطبی‌تر می‌شود. به‌نظر می‌رسد با تشدید بحران‌های سیاسی داخلی و خارجی، اقبال کاربران ایرانیِ توییتر، به سمت دو سر طیف جریان‌های سیاسی افزایش یافته است و پیام‌ها و شعارهای اصلاح‌طلبانه، جذابیت کمتری برای مخاطبان پیدا کرده‌اند.
در این رشته‌توییت، بخشی از یافته‌های داده‌کاوی‌های اخیرم درباره‌ی توییتر ایرانی در پاییز ۹۸ را منتشر کرده‌ام:
 https://twitter.com/hajizadegan/status/1215181041272528898?s=21

یادداشتی نیز در این باره در شماره روز چهارشنبه ۱۸ دی روزنامه شرق نوشته‌ام که در این آدرس قابل مشاهده است:
 https://www.academia.edu/41555704/%D8%AF%D9%88%D9%82%D8%B7%D8%A8%DB%8C_%D8%AA%D8%B1_%D8%A7%D8%B2_%D9%87%D9%85%DB%8C%D8%B4%D9%87_-_%D9%85%D9%86%D8%AA%D8%B4%D8%B1_%D8%B4%D8%AF%D9%87_%D8%AF%D8%B1_%D8%B1%D9%88%D8%B2%D9%86%D8%A7%D9%85%D9%87_%D8%B4%D8%B1%D9%82_-_18_%D8%AF%DB%8C_1398
 
@ahajizadegan

#اختصاصی

🗒نقدی بر نظرسنجی‌های مؤسسه گمان

✍🏻امتداد-ابوالفضل حاجی زادگان/پژوهش‌گر اجتماعی

📌گزارش فاز جدید نظرسنجی مؤسسه گمان، مورد توجه بسیاری از کاربران فضای آنلاین قرار گرفته است. این استقبال را می‌توان از این جهت که طرفداران کاربرد روش‌های علمی در شناخت نگرش‌های سیاسی مردم افزایش پیدا کرده است، به فال نیک گرفت. با این حال، این نظرسنجی‌ها که توسط دوست گرامی، آقای عمار ملکی انجام می‌شوند، دچار خطاهای روش‌شناختیِ فاحشی اند، که بی‌اعتنایی نسبت به آنها می‌تواند منجر به ترویج فهم اشتباهی از واژه‌ی «نظرسنجی» در جامعه شود.

📌 قبل از اشاره به این خطاها، لازم است که با اشاره به نکته‌ای مهم، پیشاپیش از یک سوءبرداشتِ احتمالی در خصوص متنِ پیشِ رو جلوگیری کنم.

📌متأسفانه غالباً پژوهش‌های مرتبط با مناقشات سیاسی، به‌جای نقد علمی، با عینک سیاسی نقد می‌شوند؛ یعنی اگر یافته‌های یک پژوهش، مواضع سیاسی ما را تأیید کند، سعی می‌کنیم بر «علمی» بودن آن پژوهش تأکید کنیم و چنانچه یافته‌های پژوهش در تضاد با مواضع سیاسی‌مان باشد سعی می‌کنیم با توسل به غیرعلمی‌ترین روش‌های ممکن - از جمله اتهام‌زنی، نیت‌خوانی، تخریب شخصیت پژوهشگر و ... - ثابت کنیم که این پژوهش، «غیرعلمی» است! به‌نظر می‌رسد ریشه‌ی اصلی چنین مواجهه‌ای با فعالیت‌های پژوهشی در این پیش‌فرض باشد که «نگرش‌های سیاسی ما نه تنها کاملاً درست است، بلکه همواره با نگرش‌های سیاسی اکثریت جامعه مطابقت دارد»!

📌اما لااقل در این مورد خاص، می‌توانم به آقای ملکی و سایر خوانندگان این یادداشت اطمینان بدهم که نقدهایم به نظرسنجی‌های مؤسسه گمان، هیچ ارتباطی با مواضع سیاسی‌ام ندارد و صرفاً برآمده از دغدغه‌های حرفه‌ای‌ام به‌عنوان یک پژوهشگر اجتماعی است.

📌 حالا می‌توانم با خیالی نسبتاً آسوده، نقدهایم نسبت به نظرسنجی‌های مؤسسه گمان را مطرح کنم. مهمترین ایراد روش‌شناختی نظرسنجی‌های مؤسسه گمان، مربوط به طرح نمونه‌گیری این نظرسنجی‌ها است. روش نمونه‌گیری گلوله برفی (Snowball sampling) برای مصاحبه با گروه‌هایی از افراد که به‌راحتی در دسترس نیستند - مثلاً افراد دارای یک ویژگی خیلی خاص و یا مبتلا به یک بیماریِ نادر که با هم در ارتباطند - مورد استفاده قرار می‌گیرد و کاربرد آن در نظرسنجی‌ای که جامعه‌ی آماری‌اش شهروندان عادی یک جامعه‌اند و مهمتر آنکه یافته‌های آن نظرسنجی قرار است به آن جامعه تعمیم داده شوند، بسیار اشتباه و عجیب است.

📌استدلال آقای ملکی این است که با روش وزن‌دهی می‌شود اریبیِ نتایج را برطرف کرد. اما این استدلال هم نادرست است؛ چرا که اریبیِ این یافته‌ها صرفاً ناشی از متغیرهای جمعیت‌شناختی و یا متغیرهای مربوط به رفتارهای سیاسی پاسخگویان نیست. بخش عمده‌ی اریبیِ یافته‌های برآمده از چنین روشی، ناشی از تفاوت در الگوهای رفتاری پاسخگویان در فضای آنلاین است. بیشتر افرادی که به این پرسشنامه‌ی آنلاین پاسخ می‌دهند، آن دسته‌ی محدود از کاربرانی‌اند که دغدغه‌های سیاسی پررنگ‌تری دارند. حال آنکه نتایج پژوهش‌های مختلف نشان می‌دهد که بخش قابل توجهی از کاربران فضای آنلاین، معمولاً مطالبی با محتواهای غیرسیاسی را دنبال می‌کنند و اساساً انگیزه، تمایل و بعضاً اعتماد لازم برای پاسخگویی به پرسش‌های یک پرسشنامه‌ی آنلاین با محتوای سیاسی را ندارند.

📌لذا چنین یافته‌هایی نه تنها به تمام شهروندان جامعه‌ی ایران، بلکه حتی به کل کاربران ایرانیِ فضای آنلاین نیز قابل تعمیم نیست و هیچ متغیر قابل سنجشِ مناسبی نیز برای تعدیل اریبیِ یافته‌ها از طریق وزن‌دهی نتایج وجود ندارد. علت اصلی اینکه بیشتر مخاطبان گزارش‌های نظرسنجی گمان، به‌طور شهودی چنین خطایی را احساس نمی‌کنند و تصور می‌کنند نتایج این نظرسنجی‌ها، نظرها و نگرش‌ها و رفتارهای سیاسی کل جامعه را نمایندگی می‌کند این است که کاربران فضای آنلاین در وضعیت اتاق پژواک (Echo Chamber) قرار دارند؛ یعنی چون شبکه‌های اجتماعی آنلاین، کاربران را به‌سمت مجاورت با افرادی با نظرها و سلایق مشترک کانالیزه می‌کنند، معمولاً کاربران، در معرض پژواک‌هایی از نظرها و سلایق خودشان قرار می‌گیرند و دچار این توهم می‌شوند که در اکثریت قرار دارند.

📌 با توجه به ایرادهای روش فوق و نیز ایرادها و محدودیت‌های روش‌های دیگر از جمله روش مصاحبه‌ی تلفنی، به‌نظرم کم‌خطاترین روش برای سنجش نگرش‌های سیاسی شهروندان ایرانی، انجام مصاحبه‌ی حضوری با استفاده از ترکیب روش‌های نمونه‌گیری سهمیه‌ای و طبقه‌ای است.

*لینک نظر سنجی گمان در لینک یادداشت

✅برای خواندن متن کامل این یادداشت روی "INSTANT" بزنید:

https://b2n.ir/626905
#امتداد
@emtedadnet

معرکه‌گیرها را حمایت نکنیم

ابوالفضل حاجی زادگان - پژوهشگر اجتماعی

(منتشر شده در سالنامه ۱۳۹۸ شرق)

در این یادداشت، درباره‌ی این توضیح داده‌ام که چگونه ⁧#توییتر_ایرانی⁩ در دام معرکه‌گیری‌های سیاسی قرار گرفته است و در نتیجه بیش از آنکه تسهیل‌کننده‌ی گفتگوهای عمومی و گردش آزادانه‌ی اخبار و اطلاعات باشد، به ابزاری برای اکثریت‌نمایی تبدیل شده است. ⁩

@ahajizadegan

رابطه‌ی عشق و نفرت اصولگرایان با فضای آنلاین

ابوالفضل حاجی زادگان - پژوهشگر اجتماعی

منتشر شده در شماره روز پنجشنبه ۵ تیر ۱۳۹۹ روزنامه شرق

http://sharghdaily.com/fa/Main/Detail/266631/%D8%B1%D8%A7%D8%A8%D8%B7%D9%87-%D8%B9%D8%B4%D9%82-%D9%88-%D9%86%D9%81%D8%B1%D8%AA-%D8%A7%D8%B5%D9%88%D9%84%DA%AF%D8%B1%D8%A7%DB%8C%D8%A7%D9%86-%D8%A8%D8%A7-%D9%81%D8%B6%D8%A7%DB%8C-%D8%A2%D9%86%D9%84%D8%A7%DB%8C%D9%86

@ahajizadegan

انجمن اسلامی دانشجویان دانشگاه شریف برگزار می‌کند:

🔶 کنشگری در فضای آنلاین

با حضور:
⭕️ آرمان امیری (وبلاگ نویس)
⭕️ ابوالفضل حاجی‌زادگان (پژوهشگر اجتماعی)

📆 دوشنبه ۲۰ مرداد
🕕 ساعت ۱۸
🌐 http://vclass.ecourse.sharif.edu/ch/anjomanislami

@AnjomanSUT

📗 پنجمین شماره ماهنامه #مشق_فردا با عنوان «دموکراسی و دشمنانش» منتشر شد.

🔸مشق فردا از فردا در کیوسک‌های مطبوعات و کتابفروشی‌ها در دسترس شماست. همچنین می‌توانید برای خرید اینترنتی (همراه با ارسال رایگان) به لینک زیر مراجعه کنید:
tinyurl.com/yyfnvtyc

🆔 @mashghefarda

📝📝📝 «پیشروی‌های آرام اینستاگرام ایرانی»

🔻🔻🔻پژوهشی به‌کوشش ابوالفضل حاجی‌زادگان درباره روندهای تغییر اینستاگرام ایرانی منتشر شده در وب‌سایت #مشق_نو

از متن:

🖊۷۵ درصد از صفحه‌های روزمره‌نگاری در اختیار زنان قرار دارد. همچنین در حالی که فقط ۱۲ درصد از صفحه‌های تأثیرگذار تجاری در اختیار اشخاص قرار دارند، سه-چهارم از این صفحه‌های شخصی در اختیار زنان است. با توجه به اینکه صفحه‌های روزمره‌نگاری و صفحه‌های مد و زیبایی نیز به‌طور غیرمستقیم موجب درآمدزایی صاحب صفحه می‌شود، می‌توان این فرضیه را مطرح کرد که شاید به مرور زمان، فضای آنلاین (و به‌طور خاص اینستاگرام) در مقایسه با فضای آفلاین، موقعیت‌های شغلی مناسب‌تری را در اختیار بخشی از زنان قرار دهد.

🖊یافته‌های این پژوهش نشان می‌دهد که علیرغم اتهامی که هر از گاهی در خصوص تأثیرپذیری کاربران اینستاگرام از «خارج‌نشین‌ها» مطرح می‌شود، نه تنها اکثریت چشمگیری از صفحه‌های تأثیرگذار در اختیار افراد ساکن ایران است، بلکه این برتری عددی، روندی افزایشی نیز دارد. به‌طوری که سهم صفحه‌های تأثیرگذارِ داخلی در طی یک سال اخیر، از ۷۶ درصد به ۸۰ درصد افزایش پیدا کرده است.

🖊اینستاگرام ایرانی علیرغم اینکه همواره از سوی بعضی از جریان‌های سیاسی و رسانه‌ای و حتی بعضی از اهالی دانشگاه و روشنفکران، در معرض آسیب‌انگاری‌ها و اتهام‌های دست‌ودلبازانه قرار دارد، بر مسیر آزمون و خطا و خوداصلاح‌گری حرکت می‌کند. به‌ازای هر کاربری که زیر صفحه‌ی فلان بازیکن یا داور فوتبال فحاشی می‌کند، هزاران کاربر ایرانی در اینستاگرام در حال مطالعه و آموزش و یادگیری و خرید و فروش و خندیدن و خنداندن اطرافیانشان هستند. لطفاً یک بار دیگر، بخش دوم جمله‌ی قبل را بخوانید. از قضا، این فعالیت‌ها مربوط به همان حوزه‌هایی‌اند که نهاد دولت (و نه صرفاً دولت روحانی) در آنها فاقد کارآمدی لازم است. چه کسی می‌تواند در مؤثر بودن بخشی از صفحه‌های تأثیرگذار اینستاگرام ایرانی در افزایش آگاهی مردم در مقابله با بحران کرونا تردیدی داشته باشد؟

🔸متن کامل این پژوهش را در لینک زیر بخوانید یا در موبایل خود بر روی Instant View کلیک کنید
tinyurl.com/y2x8sb4j
#ابوالفضل_حاجی‌زادگان #شبکه‌های_اجتماعی #اینستاگرام

🔸 نشانی تلگرام «مشق نو»:
t.me/mashghenowofficial

🔸 نشانی وب‌سایت «مشق نو»:
http://mashghenow.com

‏علیرغم آنکه بعضی از جریان‌های سیاسی ادعا می‌کنند که اینستاگرام باعث ترویج بی‌بندوباری‌های اخلاقی شده است، شواهد تجربی نشان می‌دهند که سهم صفحه‌های پورنوگرافی در بین کل صفحه‌های تأثیرگذار ⁧#اینستاگرام_ایرانی⁩ در سال ۹۸ تنها ۹ درصد بوده و در سال ۹۹ نیز به ۶ درصد کاهش یافته است.

@ahajizadegan

لینک یادداشتم با عنوان «پیشروی‌های آرام اینستاگرام ایرانی» در وب‌سایت #مشق_نو:

http://mashghenow.com/%d9%be%db%8c%d8%b4%d8%b1%d9%88%db%8c%e2%80%8c%d9%87%d8%a7%db%8c-%d8%a2%d8%b1%d8%a7%d9%85-%d8%a7%db%8c%d9%86%d8%b3%d8%aa%d8%a7%da%af%d8%b1%d8%a7%d9%85-%d8%a7%db%8c%d8%b1%d8%a7%d9%86%db%8c/

‏علیرغم اتهامی که هر از گاهی در خصوص تأثیرپذیری کاربران اینستاگرام از «خارج‌نشین‌ها» مطرح می‌شود، همان‌طور که در این نمودار می‌بینیم، نه تنها اکثریت چشمگیری از صفحه‌های تأثیرگذار ⁧#اینستاگرام_ایرانی⁩ در اختیار افراد ساکن ایران است، بلکه این برتری عددی، روندی افزایشی نیز دارد.

@ahajizadegan

لینک یادداشتم با عنوان «پیشروی‌های آرام اینستاگرام ایرانی» در وب‌سایت #مشق_نو:

http://mashghenow.com/%d9%be%db%8c%d8%b4%d8%b1%d9%88%db%8c%e2%80%8c%d9%87%d8%a7%db%8c-%d8%a2%d8%b1%d8%a7%d9%85-%d8%a7%db%8c%d9%86%d8%b3%d8%aa%d8%a7%da%af%d8%b1%d8%a7%d9%85-%d8%a7%db%8c%d8%b1%d8%a7%d9%86%db%8c/

‏تعداد دنبال‌کنندگانِ صفحه‌های تأثیرگذار اصولگرا در ⁧#اینستاگرام_ایرانی⁩ در طی یک سال گذشته ۵۴ درصد افزایش پیدا کرده است. این نسبت برای صفحه‌های برانداز ۴۵ درصد، برای صفحه‌های غیرسیاسی ۳۰ درصد، و برای صفحه‌های اصلاح‌طلب تنها ۲ درصد بوده است.

@ahajizadegan

لینک یادداشتم با عنوان «پیشروی‌های آرام اینستاگرام ایرانی» در وب‌سایت #مشق_نو:

http://mashghenow.com/%d9%be%db%8c%d8%b4%d8%b1%d9%88%db%8c%e2%80%8c%d9%87%d8%a7%db%8c-%d8%a2%d8%b1%d8%a7%d9%85-%d8%a7%db%8c%d9%86%d8%b3%d8%aa%d8%a7%da%af%d8%b1%d8%a7%d9%85-%d8%a7%db%8c%d8%b1%d8%a7%d9%86%db%8c/

در مصاحبه با شماره اخیر ماهنامه‌ی «مدیریت ارتباطات» (شماره ۱۲۶، آبان ۹۹) سعی کرده‌ام توضیح بدهم که «پوپولیسم» علیرغم تمام زشتی‌ها و تلخی‌هایش چگونه می‌تواند موجب بروز پویایی‌هایی در زمین سیاست و نیز زمین رسانه شود.

@ahajizadegan

با توجه به گسترش فوق‌العاده سریع شبکه‌های اجتماعی آنلاین و ظهور پدیده‌های جدید در این شبکه‌ها، نیاز به بررسی و داشتن پیش‌ بینی از حوادث پیش رو اهمیت فراوانی یافته است. از همین رو جلسه دوم کافه ایرسا، جمعه ۴ دسامبر ساعت ۱۹ (در تقویمت ثبتش کن) با موضوع «شبکه‌‌های اجتماعی آنلاین؛ بیم‌ها و امید‌ها» و چالش‌های مرتبط با آن برگزار می‌شود. در این جلسه از حضور ابوالفضل حاجی‌زادگان پژوهشگر اجتماعی و دانشجوی دکترای جامعه شناسی دانشگاه تهران بهره‌مند خواهیم شد.
لینک zoom جلسه: https://epfl.zoom.us/j/82111393955
به امید دیدار شما در این برنامه

توضیح:
زمان اعلام شده در این برنامه، به وقت اروپای مرکزی است. در واقع برنامه به وقت ایران، ساعت 21:30 برگزار خواهد شد.

✍ابوالفضل حاجی‌زادگان در مقاله «نبرد با دشمن فرضی» می‌نویسد

🖍خود ارتباطی توده‌ای مبتنی بر شبکه‌های افقی، ارتباط تعاملی‌ای است که معمولاً به دشواری توسط حکومت‌ها و شرکت‌ها قابل کنترل‌اند. این مقوله از نظر کاستلز، پایگاهی فناورانه برای ایجاد خودمختاریِ کنشگر اجتماعی در مقابل نهادهای جامعه فراهم می‌کند و به همین دلیل است که حکومت‌ها از اینترنت می‌ترسند

🖍انتخاب رهبران کنش‌های جمعی در شبکه‌های اجتماعی آنلاین به‌صورت تدریجی و بر اساس اعتمادی که صاحبان این صفحه می‌توانند از کاربران جلب کنند، انجام می‌شود. در نتیجه، این رهبران جدید، موقعیت متزلزل‌تری دارند و ممکن است با چند اظهارنظر به‌طور کلی مورد بی‌اعتمادی کاربران قرار بگیرند

🗞متن کامل این مقاله را در شماره ۶ مجله مشق فردا بخوانید.

♦️نسخه دیجیتال مشق فردا از طریق کتابخوان‌های زیر قابل دسترسی است:
فیدیبو | طاقچه | جار

#مشق_فردا #ابوالفضل_حاجی_زادگان #جامعه_شناسی #شبکه‌های_اجتماعی

🔸به کانال «مشق فردا» بپیوندید:
🆔 @mashghefarda