‍‍#فریتین

💠 اندازه گیری سطح فریتین 💠

✔️فریتین یک پروتئین حاوی آهن است و نوع اولیه آهن موجود در داخل سلول است. مقدار کمی فریتین که به خون منتقل می شود بازتاب مقدار کل آهن موجود در بدن است. این آزمون مقدار فریتین خون را اندازه گیری می کند. آزمایش فریتین به منظور ارزیابی ذخایر آهن بدن فرد انجام می گردد این آزمایش گاهی با آزمایش آهن و TIBC برای تشخیص حضور و شدت کمبود آهن یا آهن اضافه در بدن انجام می شود.

◀️زمان درخواست آزمایش

✔️آزمایش فریتین ممکن است به همراه سایر آزمون های آهن انجام شود، زمانی که تست CBC معمولی نشان می دهد که هموگلوبین و هماتوکریت فرد کم است و گلبول های قرمز آنها کوچکتر و کمرنگ تر از حد نرمال (میکروسیتیک و هیپوکلوم) هستند، که نشان دهنده کم خونی فقر آهن است، درخواست داده می شود.

✔️در مرحله اولیه کمبود آهن، هیچ اثر فیزیکی مشاهده نمی شود. اگر فرد سالم باشد، علائم به ندرت قبل از اینکه هموگلوبین در خون پایین تر از حد مشخص (10 گرم در دسیلیتر) باشد بروز می کند. با این حال، به عنوان کمبود آهن پیشرفت می کند و علائم در نهایت شروع به پیشرفت می کنند و پزشک ممکن است فریتین و همچنین سایر آزمایش های مربوط به آهن را درخواست دهد. شایعترین علایم کم خونی فقر آهن عبارتند از:

🔺خستگی / خستگی مزمن
🔺ضعف
🔺سرماخوردگی
🔺 سردرد
🔺 رنگ پریدگی پوست

✔️همانطور که ذخایر آهن تخلیه می شوند، ممکن است ضعف نفس، صدای زنگ زدن (وزوز گوش)، خواب آلودگی و تحریک پذیری وجود داشته باشد. اگر کم خونی پیشرفت کند، درد قفسه سینه، سردرد، درد پا، شوک و حتی نارسایی قلبی ممکن است رخ دهد و در کودکان ممکن است معلولیت های یادگیری (شناختی) توسعه یابد. علاوه بر علائم عمومی کم خونی، علائم خاصی وجود دارد که مشخصه کمبود آهن هستن که شامل احساس سوزش در زبان یا زبان صاف، زخمهایی در گوشه های دهان و انگشت و ناخن قاشق شکل می باشند.

✔️سطح فریتین ممکن است زمانیکه که افزایش آهن در بدن اتفاق می افتد نیز درخواست داده شود، نشانه های افزایش آهن از فردی به فرد دیگر متفاوت باشد و در طول زمان تمایل به بدتر شدن دارد که به دلیل تجمع آهن در خون و بافتها می باشد.

✔️علائم ممکن است شامل موارد زیر باشد:

🔺 دردمفاصل
🔺 خستگی، ضعف
🔺 کاهش وزن
🔺 کمبود انرژی
🔺 درد شکم
🔺 از دست دادن قوای جنسی
🔺 از دست دادن موهای بدن
🔺 مشکلات قلب مانند نارسایی احتقانی قلب (CHF)

✔️برای تایید حضور بیش از حد آهن، ممکن است تست های دیگر آهن (آهن، TIBC ) و یک آزمایش ژنتیکی برای هموکروماتوز ارثی نیز ارائه شود.

◀️تفسیر نتایج آزمایش

✔️سطح فریتین اغلب در رابطه با سایر آزمایشات آهن مورد بررسی قرار می گیرد. خلاصه ای از تغییرات آزمایش های آهن در بیماری های مختلف و وضعیت آهن در جدول عکس ضمیمه نشان داده شده است

✔️فریتین یک پروتئین واکنش فاز حاد است و می تواند در افراد مبتلا به التهاب، بیماری کبد، عفونت مزمن، اختلالات خود ایمنی و برخی انواع سرطان افزایش یابد. فریتین به طور معمول برای تشخیص یا نظارت بر این شرایط استفاده نمی شود.
✔️به طور معمول، بیشتر فریتین درون سلول ها با مقدار کمی در خون یافت می شود. هنگامی که آسیب به اندام هایی که حاوی فریتین هستند مانند کبد، طحال و مغز استخوان وارد شود، سطح فریتین می تواند افزایش یابد حتی اگر مقدار کل آهن در بدن طبیعی باشد.


@Pazishkibaliny

#نکته_آموزشی

#نکات_بالین

#پزشکی

#درمان

#هماتولوژی

📙📕 #تشخیص_افتراقی #تالاسمی_مینور_و #آنمی_فقر_آهن
 
1⃣ تعداد گلبول‌های قرمز (RBC) در فقر آهن پایین می‌آید چون آنمی از نوع هیپوپرولیفراتیو است.
 
2⃣ در تالاسمی مینور شمارش RBC یا تغییر نمی‌کند یا اغلب بالای پنج میلیون میرسد. چون وقتی مقدار هموگلوبین نرمال یا نزدیک به نرمال باشد و حجم هر گلبول قرمز به‌شدت کاهش یافته باشد (۷۲ >MCV) طبعاً باید تعداد RBCها افزایش یافته باشد.
 
3⃣ نسبت MCV به تعداد گلبول‌های قرمز (MCV/RBC) اگر از ۱۳ کمتر باشد بيشتر به نفع تالاسمي مينور است،  چون اين اندکس ها هيچ كدام تشخيص را قطعي نمي كند. البته اگر اندکسها شارپ فاصله واضحی داشته باشند تشخیص تقریبا قطعی است و اگر نزدیک باشد اورلپ خواهد داشت.

4⃣ در فقر آهن چون RBC (یعنی مخرج کسر) کم شده و MCV هم خیلی کم نشده است پس حاصل کسر هم افزایش دارد. اما در تالاسمی مینور مخرج کسر بالاست و صورت کسر (یعنی MCV) هم خیلی کوچک شده و نتیجه این‌که حاصل کسر کاهش یافته و زیر ۱۳ است که به اندکس منتزر معروف است
 
5⃣ در فقر آهن RDW افزایش یافته ولی در تالاسمی مینور نرمال است. (میزان نرمال RDW، عدد ۱۵/۵ درصد می باشد)
 
6⃣ در تالاسمی مینور RDW تغییری نمی‌کند چون میکروستیوز همگن است یعنی همه‌ی RBCها به یک نسبت کوچک شده‌اند اما در فقر آهن RDW افزایش می‌یابد (حداکثر تا ۱۵/۵ درصد نرمال تلقی می شود) ‌چون میکروستیوز همگن نیست.
 
✅ #نکته: افزایش RDW را در دو بیماری  آنمی فقر آهن و آنمی مگالوبلاستیک داریم.
 
7⃣ در آنمی مگالوبلاستیک که MCV بالاست و در این‌جا مورد بحث ما نیست، بنابراین کاربرد عمده‌ی RDW در تشخیص افتراقی آنمی‌های میکروستیک (افتراق فقر آهن از تالاسمی مینور) است.
 
📗📕 #آزمایش_های #تکمیلی:

🖌 مواردی که تا کنون گفته شده از روی یک آزمایش ساده‌ی CBC به ‌دست می‌آید اما در صورت تمایل و برای اطمینان از صحت تشخیص، می‌توان آزمایش‌های تکمیلی هم انجام داد که به دو مورد آن اشاره می‌کنیم.
 
📗📒 #فریتین: در آنمی فقر آهن حتماً باید فریتین زیر ۱۵ باشد، اما در تالاسمی مینور فریتین نرمال یا حتی کمی بالاست.

📕📙هموگلوبین A2 در تالاسمی مینور سه و نیم درصد تا هفت درصد و در فقر آهن زیر سه و نیم درصد است

📒📕 در تالاسمی آلفا با کمبود یک ژن آلفا هیچ تغییر کلینیکی و آزمایشگاهی دیده نمی شود. اگر دو ژن آلفا کم باشد ظاهر سی بی سی شبیه بتا تالاسمی است ولی سطح هموگلوبین A2 نرمال یا پایین است که با فقر آهن اشتباه گرفته میشود ولی در فقر آهن سطح فریتین پایین اما در مبتلایان به آلفا تالاسمی نرمال یا بالاست

🖌 ارسالی: آقای دکتر یوسف توکلی فر (فوق تخصص هماتولوژی کودکان)

🆔 @Pazishkibaliny