💠 #از_تاریخ
#ریشه_ها
🔹اولین مدارس دخترانه در ایران و چالشها...
✍️علی مرادی مراغه ای
♦️اولین مدرسه دخترانه در تهران، توسط مبلغان مسیحی آمریکایی در ۱۲۵۳ش در دوره ناصرالدین بوجود آمد، اما شاگردانش مسیحی و دختران ارامنه بودند، چون ایرانیان مخالف تحصیل دختران بوده، فکر میکردند ھدف این مسیحیان غربی، مسیحی کردن ایرانیان است!
ديدار ناصرالدين شاه از این مدرسه جالب است:
در يكى از روزهاى پاييز ۱۲۶۹ ش صبحگاهان هنگامیكه دختران در تالار جمع بودند، شاه و ملازمان دربار وارد شدند «شاه شخصا امتحان میکند و يكى از دختران را پاى تخته سياه میخواند كه چيزى بنويسد ولى طفلك از هيبت شاه ياراى نوشتن نداشته. شاه گچ را از دست دخترك میگيرد، به خط خود روى تخته سياه كلماتى مینويسد كه بعدا قاب میكنند تا از ريزش محفوظ بماند...»
(تاريخ مؤسسات تمدنى جديد... ج ۱، ص ۳۶۸)
اما دیدار ناصرالدین شاه نیز نتوانست نگرش منفی مردم را نسبت به مدرسه دخترانه تغییر دھد و تقریبا تمامی دانش آموزان، دختران مسیحی بودند و مجله ملانصرالدین در نقد آن کاریکاتوری کشید و زیرش نوشت:
مسلمان، دختربچه خود را شوهر میدهد و غیرمسلمان به مدرسه میفرستد...!
♦️اما در ۱۲۷۰ ش. ربابه مرعشی همسر سيدعلى شمس المعالى(پزشك ناصر الدين شاه) دست بکار عجیبی میزند! او در خانه اش كلاس درس براى زنان داير میکند. هر چند در خانه اش آموزش میداد اما از آزار و اذیت قشریون در امان نماند و مدام مزاحمش شدند.
در سال ۱۲۸۲ ش. طوبي رشديه در قسمتی از خانه خود، مدرسه دخترانه ای بنام پرورش داير نمود. گرچه با استقبال مردم روبرو گرديد و روز چهارم تاسيس ۱۷ شاگرد داشت، اما فراشان دولتی ریختند و تابلوی او را با فحش و تهديد برداشتند و مدرسه را منحل کردند.
(رشدیه، شمس‌الدین، سوانح عمر...ص ۱۴۸)
♦️تا این زمان مدارس دخترانه را در داخل خانه ایجاد میکردند تا بلکه از تعرضِ متعصبین در امان باشند اما در ۱۲۸۳ ش، زن شجاعی بنام بی بی خانم وزیراف نویسنده کتاب معايب الرجال که در پاسخ به کتاب تاديب النسوان نوشته بود مدرسه دخترانه ای افتتاح نمود كه مخالفت شیخ فضل الله نوری را برانگیخت وشیخ فتوا داد که تاسیس مدارس دخترانه مخالف شرع اسلام است.
(ملک زاده، تاریخ انقلاب مشروطیت... ج۴، ص ۲۱۸)
و سیدعلی شوشتری در آستانه حضرت عبدالعظیم بست نشست و تكفیرنامه ای صادر کرد و نوشت: «وای بحال مملكتی كه در آن مدرسه دخترانه تاسیس شود»
و عجیب اینکه، این تكفیرنامه در آن زمان دانه ای یك شاھی فروش رفته و حتی بازار سیاه پیدا كرد!
(کارنامه زنان مشهور ایران - فخری قویمی... ص ۱۳۲)
این اقدام علما، مخالفان مدارس را جسورتر كرد بطوری كه در خیابان به محصلان و معلمان حمله کرده و بصورتشان تُف می انداختند و آنھا را بی عفت ميخواندند.
(ملکزاده... ج ۳ ص ۱۸۲)
فشارھای مخالفان باعث شد سرانجام، بی بی خانم به وزارت معارف شكایت کند امّا چون سمبه مخالفان پر زور بود در نتیجه، مدرسه تعطیل شد.
♦️مدارس دخترانه چون نهر کوچکی جریان داشت که طلوع انقلاب مشروطیت، آنرا به رودی پرشتاب بدل ساخت، برخی مشروطه خواهان مانند ناظم الاسلام به حمایت از تأسيس مدارس دخترانه پرداخته، گفتند:
«در تربيت بنات و دوشيزگان وطن بکوشيم و به آنها لباس علم و هنر بپوشيم، چه تا دخترها عالم نشوند، پسرها بخوبی تربيت نخواهند شد»
(ناظم‌الاسلام کرمانی، تاريخ بيداری ايرانيان... ج ۱ ص ۴)
پس از مشروطیت به بی بی خانم اجازه داده شده مدرسه اش را باز کند اما به شرط اینکه دختران بین ۴ تا ۶ سال تحصیل نمایند و كلمه دوشیزه نیز از تابلوی مدرسه حذف شود.
(مجله گنجینۀ اسناد، سال اول، دفتر اول، ص ۸۲)
مدرسه ناموس در ۱۲۸۶ش بكوشش خانم طوبی آزموده آغاز بکار کرد و مدرسه «ترقی بنات» توسط ماھرخ گوھرشناس در ۱۲۸۸ ش بوجود آمد البته او فعالیت خود را از شوهرش پنھان كرده بود اما زمانیكه شوھرش فهمید او را متھم كرد كه از دایره دین و فضیلت پا بیرون نھاده و با عمل شرم آور خود موجب بدنامی خانواده گردیده...»!
(فخری قویمی...ص ۱۴۰)
♦️روزنامه سادات، نامه اعتراض آمیز گروھی از زنان را چاپ كرد كه خود را طرفدار تعلیمِ زنان ستمدیده ميخواندند. آنان در نامه خود خطاب به مخالفین مدارس دخترانه نوشتند که:
«...آخر ما جماعت اناثیه مظلوم ایران مگر از نوع شما نبوده و در حقوق نوعیه با شما شریک نیستیم؟ مگر ما بیچارگان در ردیف انسانھای عالم به شمار نمی آئیم و در جرگه حیوانات باركش باید محسوب باشیم؟ از شما انصاف ميخواھیم تا كی ما باید از فرمان طَلَبُ العِلمِ فَريضَةٌ عَلى كُلِّ مُسلِمٍ و مُسلِمَةٍ خارج باشیم؟...»
(روزنامۀ مساوات، ۲ فروردین ۱۲۸۷، شماره ۱۸ ص ۶)
✔️ منبع: کانال سخنرانی‌ها
کاریکاتور مجله ملانصرالدین، وضعیت دختر مسلمان و مسیحی را به تصویر می کشد.
#آموزش_دختران
#زنان_پیشرو
🔹🔹🔹
🖋کانال کانون صنفی معلمان ایران (تهران)
https://tttttt.me/httpsksmtehran2/38
#ریشه_ها
🔹اولین مدارس دخترانه در ایران و چالشها...
✍️علی مرادی مراغه ای
♦️اولین مدرسه دخترانه در تهران، توسط مبلغان مسیحی آمریکایی در ۱۲۵۳ش در دوره ناصرالدین بوجود آمد، اما شاگردانش مسیحی و دختران ارامنه بودند، چون ایرانیان مخالف تحصیل دختران بوده، فکر میکردند ھدف این مسیحیان غربی، مسیحی کردن ایرانیان است!
ديدار ناصرالدين شاه از این مدرسه جالب است:
در يكى از روزهاى پاييز ۱۲۶۹ ش صبحگاهان هنگامیكه دختران در تالار جمع بودند، شاه و ملازمان دربار وارد شدند «شاه شخصا امتحان میکند و يكى از دختران را پاى تخته سياه میخواند كه چيزى بنويسد ولى طفلك از هيبت شاه ياراى نوشتن نداشته. شاه گچ را از دست دخترك میگيرد، به خط خود روى تخته سياه كلماتى مینويسد كه بعدا قاب میكنند تا از ريزش محفوظ بماند...»
(تاريخ مؤسسات تمدنى جديد... ج ۱، ص ۳۶۸)
اما دیدار ناصرالدین شاه نیز نتوانست نگرش منفی مردم را نسبت به مدرسه دخترانه تغییر دھد و تقریبا تمامی دانش آموزان، دختران مسیحی بودند و مجله ملانصرالدین در نقد آن کاریکاتوری کشید و زیرش نوشت:
مسلمان، دختربچه خود را شوهر میدهد و غیرمسلمان به مدرسه میفرستد...!
♦️اما در ۱۲۷۰ ش. ربابه مرعشی همسر سيدعلى شمس المعالى(پزشك ناصر الدين شاه) دست بکار عجیبی میزند! او در خانه اش كلاس درس براى زنان داير میکند. هر چند در خانه اش آموزش میداد اما از آزار و اذیت قشریون در امان نماند و مدام مزاحمش شدند.
در سال ۱۲۸۲ ش. طوبي رشديه در قسمتی از خانه خود، مدرسه دخترانه ای بنام پرورش داير نمود. گرچه با استقبال مردم روبرو گرديد و روز چهارم تاسيس ۱۷ شاگرد داشت، اما فراشان دولتی ریختند و تابلوی او را با فحش و تهديد برداشتند و مدرسه را منحل کردند.
(رشدیه، شمس‌الدین، سوانح عمر...ص ۱۴۸)
♦️تا این زمان مدارس دخترانه را در داخل خانه ایجاد میکردند تا بلکه از تعرضِ متعصبین در امان باشند اما در ۱۲۸۳ ش، زن شجاعی بنام بی بی خانم وزیراف نویسنده کتاب معايب الرجال که در پاسخ به کتاب تاديب النسوان نوشته بود مدرسه دخترانه ای افتتاح نمود كه مخالفت شیخ فضل الله نوری را برانگیخت وشیخ فتوا داد که تاسیس مدارس دخترانه مخالف شرع اسلام است.
(ملک زاده، تاریخ انقلاب مشروطیت... ج۴، ص ۲۱۸)
و سیدعلی شوشتری در آستانه حضرت عبدالعظیم بست نشست و تكفیرنامه ای صادر کرد و نوشت: «وای بحال مملكتی كه در آن مدرسه دخترانه تاسیس شود»
و عجیب اینکه، این تكفیرنامه در آن زمان دانه ای یك شاھی فروش رفته و حتی بازار سیاه پیدا كرد!
(کارنامه زنان مشهور ایران - فخری قویمی... ص ۱۳۲)
این اقدام علما، مخالفان مدارس را جسورتر كرد بطوری كه در خیابان به محصلان و معلمان حمله کرده و بصورتشان تُف می انداختند و آنھا را بی عفت ميخواندند.
(ملکزاده... ج ۳ ص ۱۸۲)
فشارھای مخالفان باعث شد سرانجام، بی بی خانم به وزارت معارف شكایت کند امّا چون سمبه مخالفان پر زور بود در نتیجه، مدرسه تعطیل شد.
♦️مدارس دخترانه چون نهر کوچکی جریان داشت که طلوع انقلاب مشروطیت، آنرا به رودی پرشتاب بدل ساخت، برخی مشروطه خواهان مانند ناظم الاسلام به حمایت از تأسيس مدارس دخترانه پرداخته، گفتند:
«در تربيت بنات و دوشيزگان وطن بکوشيم و به آنها لباس علم و هنر بپوشيم، چه تا دخترها عالم نشوند، پسرها بخوبی تربيت نخواهند شد»
(ناظم‌الاسلام کرمانی، تاريخ بيداری ايرانيان... ج ۱ ص ۴)
پس از مشروطیت به بی بی خانم اجازه داده شده مدرسه اش را باز کند اما به شرط اینکه دختران بین ۴ تا ۶ سال تحصیل نمایند و كلمه دوشیزه نیز از تابلوی مدرسه حذف شود.
(مجله گنجینۀ اسناد، سال اول، دفتر اول، ص ۸۲)
مدرسه ناموس در ۱۲۸۶ش بكوشش خانم طوبی آزموده آغاز بکار کرد و مدرسه «ترقی بنات» توسط ماھرخ گوھرشناس در ۱۲۸۸ ش بوجود آمد البته او فعالیت خود را از شوهرش پنھان كرده بود اما زمانیكه شوھرش فهمید او را متھم كرد كه از دایره دین و فضیلت پا بیرون نھاده و با عمل شرم آور خود موجب بدنامی خانواده گردیده...»!
(فخری قویمی...ص ۱۴۰)
♦️روزنامه سادات، نامه اعتراض آمیز گروھی از زنان را چاپ كرد كه خود را طرفدار تعلیمِ زنان ستمدیده ميخواندند. آنان در نامه خود خطاب به مخالفین مدارس دخترانه نوشتند که:
«...آخر ما جماعت اناثیه مظلوم ایران مگر از نوع شما نبوده و در حقوق نوعیه با شما شریک نیستیم؟ مگر ما بیچارگان در ردیف انسانھای عالم به شمار نمی آئیم و در جرگه حیوانات باركش باید محسوب باشیم؟ از شما انصاف ميخواھیم تا كی ما باید از فرمان طَلَبُ العِلمِ فَريضَةٌ عَلى كُلِّ مُسلِمٍ و مُسلِمَةٍ خارج باشیم؟...»
(روزنامۀ مساوات، ۲ فروردین ۱۲۸۷، شماره ۱۸ ص ۶)
✔️ منبع: کانال سخنرانی‌ها
کاریکاتور مجله ملانصرالدین، وضعیت دختر مسلمان و مسیحی را به تصویر می کشد.
#آموزش_دختران
#زنان_پیشرو
🔹🔹🔹
🖋کانال کانون صنفی معلمان ایران (تهران)
https://tttttt.me/httpsksmtehran2/38
Telegram
..
This media is not supported in your browser
VIEW IN TELEGRAM
💠 #از_تاریخ
🔹 روز جهانی مبارزه با خشونت علیه زنان
در تاریخ ٢۵ نوامبر ١٩۶٠ دربخش شمالی دومیینکن خواهـران میرابال به نامهای پاتریا،مینروا،ماریاترزا ازمبارزان فعال علیه حکومت دیکتاتوری و ضد زن تروخیلو بودند. آنها بارها بخاطـر افشاگری برضددیکتاتوری وفعالیت زیرزمینی ، باهمسرانشان بـه زندان افتادند.جنبش ١۴ ژوئن در سالل١٩۶٠توسط پاتـریا پایــه گذاری شد. دوخواهردیگرنیزعضو جنبش بودند.٢۵ نوامبر ١٩۶٠ در حالی که به ملاقات همسرانشان می رفتند پــس از شکنجــه و تجاوزبه دست حکومت مستبد به فجیع ترین شکلی به قتل رسیدند هر چند حکومت می خواست قتل آنها را یک حادثه جلوه دهـد اما به ســــرعت نوع تجاوز و قتل آنها باعث رسوایی آشکار حکومت دیکتاتوری تروخیلوشد.یکسال بعدبساط دیکتاتوری به پایان رسید. بعد از چندی ســـازمان ملل روز ٢۵ نوامبر برابربا ۴ آذرماه روزجهانی محوخشونت علیه زنان اعلام کرد.
#نه_به_خشونت
#نه_به_تبعیض_جنسی
#آزادی
🔹🔹🔹
🖋 کانال کانون صنفی معلمان ایران
🆔 @KSMtehran
🔹 روز جهانی مبارزه با خشونت علیه زنان
در تاریخ ٢۵ نوامبر ١٩۶٠ دربخش شمالی دومیینکن خواهـران میرابال به نامهای پاتریا،مینروا،ماریاترزا ازمبارزان فعال علیه حکومت دیکتاتوری و ضد زن تروخیلو بودند. آنها بارها بخاطـر افشاگری برضددیکتاتوری وفعالیت زیرزمینی ، باهمسرانشان بـه زندان افتادند.جنبش ١۴ ژوئن در سالل١٩۶٠توسط پاتـریا پایــه گذاری شد. دوخواهردیگرنیزعضو جنبش بودند.٢۵ نوامبر ١٩۶٠ در حالی که به ملاقات همسرانشان می رفتند پــس از شکنجــه و تجاوزبه دست حکومت مستبد به فجیع ترین شکلی به قتل رسیدند هر چند حکومت می خواست قتل آنها را یک حادثه جلوه دهـد اما به ســــرعت نوع تجاوز و قتل آنها باعث رسوایی آشکار حکومت دیکتاتوری تروخیلوشد.یکسال بعدبساط دیکتاتوری به پایان رسید. بعد از چندی ســـازمان ملل روز ٢۵ نوامبر برابربا ۴ آذرماه روزجهانی محوخشونت علیه زنان اعلام کرد.
#نه_به_خشونت
#نه_به_تبعیض_جنسی
#آزادی
🔹🔹🔹
🖋 کانال کانون صنفی معلمان ایران
🆔 @KSMtehran
💠 #از_تاریخ
🔹ترور دکتر فاطمی توسط فدائیان اسلام
در چنین روزی ۲۵ بهمن ۱۳۳۰، فدائیان اسلام سعی در ترور دکتر حسین فاطمی وزیر امورخارجه ایران و مبتکر طرح ملی شدن نفت دست داشتند که نافرجام ماند اما بعداز کودتای خائنانه ۲۸ مرداد دستگیر و حکومت پهلوی در١٩ آبان ١٣٣٣ او را اعدام کرد.
حسین فاطمی را بی شک باید مغز متفکر ملی شدن نفت دانست. مبارزی جوان که با کارکرد رسانه آشنا بود، مردم را می شناخت، مواضع روشن وقاطعی علیه استعمار خارجی و استبداد شاهنشاهی داشت و در راه آرمان‌های مردم یعنی آزادی و دموکراسی واستقلال جان باخت.
دکتر مصدق بعد ازاعدام وی چنین گفت:
«اگر ملی شدن نفت خدمت بزرگی است از آن کسی که اول این پیشنهاد را نمود باید سپاسگزاری کرد و آن کس شهید راه وطن دکتر حسین فاطمی است. در تمام مدت همکاری با این جانب حتی یک ترک اولی هم از آن بزرگوار دیده نشد.»
🔹🔹🔹
🖋 کانال کانون صنفی معلمان ایران
🆔 @KSMtehran
🔹ترور دکتر فاطمی توسط فدائیان اسلام
در چنین روزی ۲۵ بهمن ۱۳۳۰، فدائیان اسلام سعی در ترور دکتر حسین فاطمی وزیر امورخارجه ایران و مبتکر طرح ملی شدن نفت دست داشتند که نافرجام ماند اما بعداز کودتای خائنانه ۲۸ مرداد دستگیر و حکومت پهلوی در١٩ آبان ١٣٣٣ او را اعدام کرد.
حسین فاطمی را بی شک باید مغز متفکر ملی شدن نفت دانست. مبارزی جوان که با کارکرد رسانه آشنا بود، مردم را می شناخت، مواضع روشن وقاطعی علیه استعمار خارجی و استبداد شاهنشاهی داشت و در راه آرمان‌های مردم یعنی آزادی و دموکراسی واستقلال جان باخت.
دکتر مصدق بعد ازاعدام وی چنین گفت:
«اگر ملی شدن نفت خدمت بزرگی است از آن کسی که اول این پیشنهاد را نمود باید سپاسگزاری کرد و آن کس شهید راه وطن دکتر حسین فاطمی است. در تمام مدت همکاری با این جانب حتی یک ترک اولی هم از آن بزرگوار دیده نشد.»
🔹🔹🔹
🖋 کانال کانون صنفی معلمان ایران
🆔 @KSMtehran
💠 #از_تاریخ
🔺بر دار کردن شیخ فضل الله...
✍️علی مرادی مراغه ای
🔹 امروز مصادف است با سالروز بردار کردن شيخ فضل الله نوری در۱۲۸۸ش.
بدون شک او یکی از سرسخت ترین دشمنان مشروطه و مجلس ایران بود، هنگامیکه مجلس اول به توپ بسته شد او گلوله های شلیک شده بسوی مجلس را به اصحاب فیل تشبیه کرده بود.
(حرمت مشروطه...ص۱۵۷)
♦️پس از به توپ بستن مجلس اول، وقتی قیام تبریز بر علیه محمدعلی شاه آغاز شد و دولتین روس و انگلیس به شاه فشار آوردند که انتخابات مجلس را از نو برگزار کند، محمدعلی شاه نرم شده در پی برپایی یک مجلس صوری بود اما با مخالفت سرسخت شيخ فضل الله مواجه شد!.
برای اینکه شاه از به توپ بستن مجلس پشیمان نشود، شیخ در نامه ای به شاه، هشدار داد که اصلا عقب نشینی نکند:
«آنچه را بنده یقین دارم اینست که غلبه با شماست، هیچ از این بادها نلرزید و اگر فی الجمله لغزشی شود دیگر اصلاح نمی شود...»
و در مخالفت با مجلس خطاب به محمدعلی شاه نوشت:
«قسم به جمیع معظات شرعیه که ماها بلکه تمام اهالی اسلام این مملکت برای تاسیس مجلس شورای عمومی حاضر نیستند و نتیجه آن جز هدم دین و هرج و مرج و هدر دما محترمه و هتک نوامیس اسلامیه نمی دانیم»
(محمد ترکمان، مکتوبات...ص ۱۵۵)
و در نتیجه شاه از برپایی دوباره مجلس منصرف شد و نوشت:
«حال كه مكشوف داشتيد تأسيس مجلس با قواعد اسلاميه منافى است...ما هم از اين خيال بالمره منصرف و ديگر عنوان همچو مجلسى نخواهد شد»
(کتابهای آبی...ص۱۵۹)
♦️برای پی بردن به نقطه نظرات شیخ و مشروعه خواهان در این زمان، بهترین منبع رساله«حرمت مشروطه» نوشته خود شیخ فضل الله است که در همین زمان نگاشته شده یعنی زمانیکه دیگر هیچ مانعی برای بیان نظرات شیخ وجود نداشت.
این رساله به روشنی نشان میدهد که شیخ نه تنها به آشتی بین اسلام و مشروطه معتقد نبوده بلکه کاملا به تضاد و مباینت مشروطه با دین اسلام قائل بوده.
پس اگر قبل از این گاهگاهی او با مشروطه خواهان کنار می آمده یا دم از «مشروطه مشروعه» یا به رسمیت شناختنِ وجود مجلس شورای به شرط «نظارت مجتهدین» را پیش میکشیده اینها بخاطر فشار اوضاع و احوال بوده و اکنون، پس به توپ بستن مجلس و قلع و قمع مشروطه خواهان، شیخ اعلام میکرد که هر گونه قانونگذاری جدید توسط مجلس به معنای ضدیت کامل با دین اسلام است...
🔹نگرش شیخ دقیقا نکته مقابل نگرش مشروطه طلبانی بوده که متاثر از اندیشمندانی چون هابز ، لاک، مونتسكیو و روسو...اعلام میکردند که مشروعیت قدرت و حکومت نه از بالا، بلکه از پایین و از اراده های تک تک انسانها سرچشمه میگیرد و این، در اصل ۲۶ متمم قانون اساسی مشروطیت بدین شکل، منعکس شده بود:
«سلطنت ودیعه ای است موهبت الهی که از طرف ملت به شخص پادشاه مفوض شده...»
و بعد از فتح تهران توسط مشروطه خواهان نیز، محمدعلی شاه براساس همین اصل از قدرت کنار گذاشته میشود و این موهبت از گرفته و از سوی مردم به فرزند او یعنی احمدمیرزا داده می شود.
پس از فتح تهران، محمدعلی شاه به سفارت روسیه پناهنده شد، اما شیخ در هیچ سفارتخانه ای متحصن نشد و همچنان به انتظار سرنوشت نشست.
و در نهم مرداد دستگیرش کرده، در محاکمه ای که دادستان آن را شیخ ابراهیم زنجانی برعهده داشت به مرگ محکوم شده و در عصر ۱۳ رجب ۱۳۲۷ مطابق با زاد روز تولد حضرت علی در میدان توپخانه به دار آویخته میشود:
«وسط تابستان بود، عرق کرده بود و عرق از پیشانیش می ریخت؛ خسته به نظر می آمد...صحنه توپخانه مملو از خلق بود که کف میزدند و یک ریز فحش داده، میرقصیدند...»
(سردار، تندرکیا، تهران...ص ۴۲)
♦️زمانی يكى به شيخ گفته بود: «حضرت آقا، اينقدر با مشروطه مخالفت نكن».
و او جواب داده بود:
«مؤمن! من چهل هزار صيغۀ عقد ازدواج در اين شهر جارى كرده ام و جوانان آن در حكم فرزندان من هستند، چطور با من بد مى شوند؟»
(تلاش آزادى ص ۱۷۰)
اما گذشتِ زمان نشان داد که در لحظه ی بردار کردنش، بسیاری از جوانانی که در زیر دارش شادی می کردند و می رقصیدند حاصل همان صیغه های عقدی بودند که خود شیخ خوانده بوده، چون تنها معدود پيرمردهاى هم سن و سال خود شيخ، امثال اديب الممالك برايش مرثيه ساخته و گریستند و در مقابل، هیچکدام از آن جوانان بی شمار به دادش نرسیدند حتی پسرش شیخ مهدی...!
https://s8.uupload.ir/files/2_41za.jpg
🔹🔹🔹
🖋 کانال کانون صنفی معلمان ایران
🆔 @KSMtehran
🔺بر دار کردن شیخ فضل الله...
✍️علی مرادی مراغه ای
🔹 امروز مصادف است با سالروز بردار کردن شيخ فضل الله نوری در۱۲۸۸ش.
بدون شک او یکی از سرسخت ترین دشمنان مشروطه و مجلس ایران بود، هنگامیکه مجلس اول به توپ بسته شد او گلوله های شلیک شده بسوی مجلس را به اصحاب فیل تشبیه کرده بود.
(حرمت مشروطه...ص۱۵۷)
♦️پس از به توپ بستن مجلس اول، وقتی قیام تبریز بر علیه محمدعلی شاه آغاز شد و دولتین روس و انگلیس به شاه فشار آوردند که انتخابات مجلس را از نو برگزار کند، محمدعلی شاه نرم شده در پی برپایی یک مجلس صوری بود اما با مخالفت سرسخت شيخ فضل الله مواجه شد!.
برای اینکه شاه از به توپ بستن مجلس پشیمان نشود، شیخ در نامه ای به شاه، هشدار داد که اصلا عقب نشینی نکند:
«آنچه را بنده یقین دارم اینست که غلبه با شماست، هیچ از این بادها نلرزید و اگر فی الجمله لغزشی شود دیگر اصلاح نمی شود...»
و در مخالفت با مجلس خطاب به محمدعلی شاه نوشت:
«قسم به جمیع معظات شرعیه که ماها بلکه تمام اهالی اسلام این مملکت برای تاسیس مجلس شورای عمومی حاضر نیستند و نتیجه آن جز هدم دین و هرج و مرج و هدر دما محترمه و هتک نوامیس اسلامیه نمی دانیم»
(محمد ترکمان، مکتوبات...ص ۱۵۵)
و در نتیجه شاه از برپایی دوباره مجلس منصرف شد و نوشت:
«حال كه مكشوف داشتيد تأسيس مجلس با قواعد اسلاميه منافى است...ما هم از اين خيال بالمره منصرف و ديگر عنوان همچو مجلسى نخواهد شد»
(کتابهای آبی...ص۱۵۹)
♦️برای پی بردن به نقطه نظرات شیخ و مشروعه خواهان در این زمان، بهترین منبع رساله«حرمت مشروطه» نوشته خود شیخ فضل الله است که در همین زمان نگاشته شده یعنی زمانیکه دیگر هیچ مانعی برای بیان نظرات شیخ وجود نداشت.
این رساله به روشنی نشان میدهد که شیخ نه تنها به آشتی بین اسلام و مشروطه معتقد نبوده بلکه کاملا به تضاد و مباینت مشروطه با دین اسلام قائل بوده.
پس اگر قبل از این گاهگاهی او با مشروطه خواهان کنار می آمده یا دم از «مشروطه مشروعه» یا به رسمیت شناختنِ وجود مجلس شورای به شرط «نظارت مجتهدین» را پیش میکشیده اینها بخاطر فشار اوضاع و احوال بوده و اکنون، پس به توپ بستن مجلس و قلع و قمع مشروطه خواهان، شیخ اعلام میکرد که هر گونه قانونگذاری جدید توسط مجلس به معنای ضدیت کامل با دین اسلام است...
🔹نگرش شیخ دقیقا نکته مقابل نگرش مشروطه طلبانی بوده که متاثر از اندیشمندانی چون هابز ، لاک، مونتسكیو و روسو...اعلام میکردند که مشروعیت قدرت و حکومت نه از بالا، بلکه از پایین و از اراده های تک تک انسانها سرچشمه میگیرد و این، در اصل ۲۶ متمم قانون اساسی مشروطیت بدین شکل، منعکس شده بود:
«سلطنت ودیعه ای است موهبت الهی که از طرف ملت به شخص پادشاه مفوض شده...»
و بعد از فتح تهران توسط مشروطه خواهان نیز، محمدعلی شاه براساس همین اصل از قدرت کنار گذاشته میشود و این موهبت از گرفته و از سوی مردم به فرزند او یعنی احمدمیرزا داده می شود.
پس از فتح تهران، محمدعلی شاه به سفارت روسیه پناهنده شد، اما شیخ در هیچ سفارتخانه ای متحصن نشد و همچنان به انتظار سرنوشت نشست.
و در نهم مرداد دستگیرش کرده، در محاکمه ای که دادستان آن را شیخ ابراهیم زنجانی برعهده داشت به مرگ محکوم شده و در عصر ۱۳ رجب ۱۳۲۷ مطابق با زاد روز تولد حضرت علی در میدان توپخانه به دار آویخته میشود:
«وسط تابستان بود، عرق کرده بود و عرق از پیشانیش می ریخت؛ خسته به نظر می آمد...صحنه توپخانه مملو از خلق بود که کف میزدند و یک ریز فحش داده، میرقصیدند...»
(سردار، تندرکیا، تهران...ص ۴۲)
♦️زمانی يكى به شيخ گفته بود: «حضرت آقا، اينقدر با مشروطه مخالفت نكن».
و او جواب داده بود:
«مؤمن! من چهل هزار صيغۀ عقد ازدواج در اين شهر جارى كرده ام و جوانان آن در حكم فرزندان من هستند، چطور با من بد مى شوند؟»
(تلاش آزادى ص ۱۷۰)
اما گذشتِ زمان نشان داد که در لحظه ی بردار کردنش، بسیاری از جوانانی که در زیر دارش شادی می کردند و می رقصیدند حاصل همان صیغه های عقدی بودند که خود شیخ خوانده بوده، چون تنها معدود پيرمردهاى هم سن و سال خود شيخ، امثال اديب الممالك برايش مرثيه ساخته و گریستند و در مقابل، هیچکدام از آن جوانان بی شمار به دادش نرسیدند حتی پسرش شیخ مهدی...!
https://s8.uupload.ir/files/2_41za.jpg
🔹🔹🔹
🖋 کانال کانون صنفی معلمان ایران
🆔 @KSMtehran