نمادشناسي #شطرنج
شطرنج، بازي كهني است كه طي قرون متمادي گذشته در نقاط مختلف جهان بازي شده و مورد تعمق و تأمل قرار گرفته است. در ادامه به #پنج سطح نمادپردازي اين بازي اشاره مي كنم و اميدوارم مورد استفاده علاقه مندان قرار گيرد:
#سطح_اول:
نخستين و آشكارترين سطح نمادپردازي اين بازي، بازنمايي صحنه #جنگ است. پياده شطرنج بازنمايي سرباز يا پياده نظام سبك است. اسب و فيل بازنماي سواره نظام و نيروي زرعي، رخ بازنماي ارابه هاي جنگي سنگين باستان، وزير بازنماي فرماندهي جنگ و شاه بازنماي فرماندهي كل يا حتي اراده نبرد است.
#سطح_دوم:
دومين سطح نمادپردازي شطرنج، جنبه كيهان شناختي دارد و هر چند وضوحش كمتر از سطح اول است. صفحه شطرنج بازنمود دنياست. چهار مربع مركزي صفحه شطرنج معرف چهار مرحله اساسي همه ادوار، اعصار و نيز فصل هاست. (دوازده) مربعي كه بلافاصله آنها را در برگرفته اند به مثابه مدار خورشيد، يا دوازده نشانه منطقه البروج هستند، حال آنكه (بيست و هشت) مربع خارجي، نمايشگر بيست و هشت خانه ماه هستند. سياه و سفيد بودن مربع ها هم معرف شب و روزند. مربع هاي هشت در هشت آن، معرف انجماد حركت هاي كيهاني است كه در زمان پديدار مي شوند. به طور ملي اين صفحه كيهاني، نماد جنگ فرشتگان و اهريمنان است.
#سطح_سوم:
سومين سطح نمادپردازي شطرنج به خود انسان و به بيان دقيق تر، به #نفس باز مي گردد. اگر معناي مهره هاي مختلف شطرنج به قلمرو روحاني منتقل شود، شاه به صورت دل (داراي بصيرت) يا روح در مي آيد و ساير مهره ها قواي متعدد نفس هستند. در اين سطح از دست دادن شاه به معناي از دست دادن دسترسي به دل فرد است و لذا فنا و نابودي در پايان بازي (بازنمايي حيات زميني) و كيش و مات شاه حريف به معناي شكست "من" شخص در مقابل پيروزي و شادي حريف در بازي است.
#سطح_چهارم:
اين سطح نمادين كاملا روحاني و در واقع در تضاد با نمادپردازي نفس است كه بازي تنها در صورت پيروزي، با دستيابي به دل و روح پايان مي پذيرد و مراتب سفر در "روح" را نشان مي دهد. در اينجا بازي به آينه اي خاص ميان همه سطوح نمادپردازي تبديل مي شود. در واقع نمادي واقعي از نماد جنگ (جسم عالم)، نفس عالم، انسان (جسم، نفس، روح) و روح عالم است كه يكجا تجلي مي يابد.
#سطح_پنجم:
آخرين سطح كه تنها شطرنج بازان ورزيده آن را درك مي كنند؛ به رابطه فرد با تقدير خويش مربوط مي شود. بر خلاف بازي هاي مشابه كه تقدير با #تاس تعيين مي شود، تقدير در شطرنج بر اساس انتخاب هاي فرد بر اساس هشياري و در هر لحظه از بازي رقم مي خورد. هر انتخاب اشتباه به تدريج قدرت تحرك و مانور بازيكن را كاهش مي هد و اين قانون كنش جهان است و آزادي عمدتا به شناخت اين قانون و حكمت بستگي دارد. "روح" حق است و به واسطه حق، انسان آزاد مي شود، بيرون از "روح" حق، انسان برده تقدير است و مهمترين آموزه شطرنج همين است.
شطرنج تنها يك بازي ساده نيست، شكلي از مراقبه و عرفان است.
از كتاب #سرچشمه_مقدس/ قاضي بن محمد/ نشر حقيقت
✅ كانال دكتر رضا شجيع
@rezashajie
شطرنج، بازي كهني است كه طي قرون متمادي گذشته در نقاط مختلف جهان بازي شده و مورد تعمق و تأمل قرار گرفته است. در ادامه به #پنج سطح نمادپردازي اين بازي اشاره مي كنم و اميدوارم مورد استفاده علاقه مندان قرار گيرد:
#سطح_اول:
نخستين و آشكارترين سطح نمادپردازي اين بازي، بازنمايي صحنه #جنگ است. پياده شطرنج بازنمايي سرباز يا پياده نظام سبك است. اسب و فيل بازنماي سواره نظام و نيروي زرعي، رخ بازنماي ارابه هاي جنگي سنگين باستان، وزير بازنماي فرماندهي جنگ و شاه بازنماي فرماندهي كل يا حتي اراده نبرد است.
#سطح_دوم:
دومين سطح نمادپردازي شطرنج، جنبه كيهان شناختي دارد و هر چند وضوحش كمتر از سطح اول است. صفحه شطرنج بازنمود دنياست. چهار مربع مركزي صفحه شطرنج معرف چهار مرحله اساسي همه ادوار، اعصار و نيز فصل هاست. (دوازده) مربعي كه بلافاصله آنها را در برگرفته اند به مثابه مدار خورشيد، يا دوازده نشانه منطقه البروج هستند، حال آنكه (بيست و هشت) مربع خارجي، نمايشگر بيست و هشت خانه ماه هستند. سياه و سفيد بودن مربع ها هم معرف شب و روزند. مربع هاي هشت در هشت آن، معرف انجماد حركت هاي كيهاني است كه در زمان پديدار مي شوند. به طور ملي اين صفحه كيهاني، نماد جنگ فرشتگان و اهريمنان است.
#سطح_سوم:
سومين سطح نمادپردازي شطرنج به خود انسان و به بيان دقيق تر، به #نفس باز مي گردد. اگر معناي مهره هاي مختلف شطرنج به قلمرو روحاني منتقل شود، شاه به صورت دل (داراي بصيرت) يا روح در مي آيد و ساير مهره ها قواي متعدد نفس هستند. در اين سطح از دست دادن شاه به معناي از دست دادن دسترسي به دل فرد است و لذا فنا و نابودي در پايان بازي (بازنمايي حيات زميني) و كيش و مات شاه حريف به معناي شكست "من" شخص در مقابل پيروزي و شادي حريف در بازي است.
#سطح_چهارم:
اين سطح نمادين كاملا روحاني و در واقع در تضاد با نمادپردازي نفس است كه بازي تنها در صورت پيروزي، با دستيابي به دل و روح پايان مي پذيرد و مراتب سفر در "روح" را نشان مي دهد. در اينجا بازي به آينه اي خاص ميان همه سطوح نمادپردازي تبديل مي شود. در واقع نمادي واقعي از نماد جنگ (جسم عالم)، نفس عالم، انسان (جسم، نفس، روح) و روح عالم است كه يكجا تجلي مي يابد.
#سطح_پنجم:
آخرين سطح كه تنها شطرنج بازان ورزيده آن را درك مي كنند؛ به رابطه فرد با تقدير خويش مربوط مي شود. بر خلاف بازي هاي مشابه كه تقدير با #تاس تعيين مي شود، تقدير در شطرنج بر اساس انتخاب هاي فرد بر اساس هشياري و در هر لحظه از بازي رقم مي خورد. هر انتخاب اشتباه به تدريج قدرت تحرك و مانور بازيكن را كاهش مي هد و اين قانون كنش جهان است و آزادي عمدتا به شناخت اين قانون و حكمت بستگي دارد. "روح" حق است و به واسطه حق، انسان آزاد مي شود، بيرون از "روح" حق، انسان برده تقدير است و مهمترين آموزه شطرنج همين است.
شطرنج تنها يك بازي ساده نيست، شكلي از مراقبه و عرفان است.
از كتاب #سرچشمه_مقدس/ قاضي بن محمد/ نشر حقيقت
✅ كانال دكتر رضا شجيع
@rezashajie