#نشریه_زمان_ظهور
#نشریه_شماره_209
#تربیت_فرزند

المنقــــــذ، روایت‌های انتخاب‌شده

❄️سلسله‌مقالات تربیت فرزند |قسمت هفتم

✔️راه‌حل در خانۀ شماست

⚪️قسمت سوم
✍️به قلم لمی مؤمن   

💢لجباز یا آینده‌ساز؟

بسیاری از ما دوران کودکی و نوجوانی را به‌عنوان دوره‌ای سرشار از سبک‌بالی و آسوده‌خیالی به یاد می‌آوریم و تصور می‌کنیم که زندگی کودکان، آسان و بدون چالش یا مسئولیت است؛ اما این تصور درست نیست. زندگی کودکان مملو از چالش‌هاست و برای آن‌که کودکان، توانایی‌های لازم برای مقابله با چالش‌های مختلف زندگی را پیدا کنند، باید اعتمادبه‌نفسشان را پرورش دهند، احترام به خودشان را تجربه کنند و توانایی ایستادگی در برابر شکست‌ها را داشته باشند.
اما اگر کودکی دارید که به‌شدت بر نظرات خود پافشاری می‌کند، دربارﮤ هر موضوع ریز و درشت بحث می‌کند و از اجرای خواسته‌هایتان امتناع می‌ورزد، به شما تبریک می‌گویم؛ فرزندتان لجباز است!

⏪جالب است بدانید درحالی‌که بسیاری از والدین، لجبازی کودکان را نشانه‌ای از نافرمانی و مشکل‌آفرینی می‌دانند، روان‌شناسان تربیتی معتقدند که این رفتار، در واقع نخستین گام‌های کودک برای شکل‌گیری هویت مستقل و اعتمادبه‌نفس است و بسیاری از کودکان لجباز، در بزرگسالی به افرادی مصمم، خلاق و موفق تبدیل می‌شوند.

با ما همراه باشید تا ببینیم چگونه می‌توانیم از این چالش ظاهری، فرصتی برای پرورش فرزندی بااراده و قوی بسازیم.

🙃۱. لجبازی کودکان: یک مرحلۀ طبیعی رشد
در ابتدا باید بدانیم برخلاف تصور رایج، لجبازی کودکان بیماری یا اختلال نیست، بلکه بخشی از فرایند رشد شناختی و عاطفی آنهاست. مطالعات نشان می‌دهد که این رفتار معمولاً از دو سال و نیمگی آغاز شده و در چهارسالگی به اوج می‌رسد، اما تا پنج‌سالگی به‌تدریج کاهش می‌یابد.
کودکان لجباز عزم و ارادﮤ قوی دارند و می‌توانند با مشکلات روبه‌رو شده و برای حل آنها تلاش کنند؛ زیرا کودک لجباز دارای اعتمادبه‌نفس بسیار بالایی است و کنجکاوی، تخیل قوی و بی‌پروایی از ویژگی‌هایی هستند که او را متمایز می‌کند.
چرا کودکان لجبازی می‌کنند؟

نکتۀ مهم دیگری که والدین باید بدانند، این است که ممکن است خودشان دلیل تشدید لجبازی در کودک باشند. کودک مانند صفحه‌ای سفید است که چیزی دربارﮤ لجبازی نمی‌داند. برای مثال، کارهای زیر به لجبازی کودک دامن می‌زند:

🙃۱. برآورده کردن تمام خواسته‌های او فقط برای این‌که از لجبازی‌اش خلاص شوند.

🙃۲. مقایسۀ او با سایر خواهر و برادرها یا دوستانش.

🙃۳. عصبانی ‌بودن والدین و عدم فراهم‌کردن فضایی برای او تا بتواند به‌آرامی خواسته‌هایش را بیان کند.

همچنین، موارد زیر می‌تواند انگیزﮤ لجبازی او باشد:

🙃۱. کشف استقلال: کودک می‌خواهد ثابت کند که می‌تواند تصمیم‌گیرنده باشد.

🙃۲. جلب توجه: گاهی لجبازی راهی برای دریافت توجه بیشتر از والدین است.

🙃۳. واکنش به محدودیت‌ها: مقاومت در برابر دستورات، روش کودک برای آزمایش مرزهاست.

🙃۴. داشتن انرژی زیاد: او فضایی لازم دارد تا بتواند حرکت و بازی کند، تا کلافه و لجباز نشود.
پیامبر اکرم (ص) می‌فرمایند: «چهار چیز از خوشبختی است: همسر نیکو، خانۀ وسیع، همسایۀ صالح و مرکب راهوار.» (بحارالأنوار، ج ۷۱).

پس می‌بینیم که خانۀ وسیع می‌تواند در شکل‌گیری شخصیت کودک نقش داشته باشد.

💢راهکارهای طلایی برای مدیریت لجبازی

▫️الف) جایگزین‌های تنبیه
انتخاب‌های محدود: به‌جای گفتن «نه»، از او بخواهید بین دو گزینه انتخاب کند. (مثال: «اول پیژامه‌ات رو می‌پوشی یا مسواک می‌زنی؟»)
همدلی: به‌جای سرزنش، احساسش را درک کنید. (مثال: «می‌دانم دوست داری بیشتر بازی کنی، اما الآن وقت خوابه.»)

▫️ب) تقویت رفتار مثبت
تشویقِ پشتکار: اگر کودک مدت زیادی روی یک پازل کار کرد، بگویید: «چه عالی که تسلیم نشدی!»
الگوسازی: خودتان در برابر مشکلات مقاومت نشان دهید تا او هم بیاموزد.

▫️ج) ایجاد فضای امن برای تخلیۀ انرژی
بازی‌های فیزیکی: فضایی برای دویدن، پریدن و بازی‌های خلاقانه فراهم کنید.
قوانین انعطاف‌پذیر: در برخی موارد، به او اجازه دهید انتخاب‌هایش را تجربه کند.

💢چرا کودکان لجباز در آینده موفق‌ترند؟

تحقیقات نشریهٔ لافارکواریدا اسپانیا نشان می‌دهد افرادی که در دوران کودکی لجباز هستند، در بزرگسالی ویژگی‌های مثبت زیر را دارند:

✔️۱. مهارت‌های مذاکرﮤ بهتری دارند.
✔️۲. در حل مشکلات پشتکار بیشتری نشان می‌دهند.
✔️۳. ریسک‌پذیرتر و خلاق‌تر هستند.

همان‌طور که آلبرت اینشتین می‌گوید: «تخیل از دانش مهم‌تر است.»
پس کودک لجباز شما ممکن است همان دانشمند یا کارآفرین آینده باشد که با پشتکارش دنیا را تغییر می‌دهد!

📖صفحه ۱
👇ادامه مقاله


👏@Zaman_Zohour

💢چند توصیۀ گهربار و سخن پایانی

مسئلهٔ لجبازی کودک، موضوع ساده و بی‌اهمیتی نیست؛ بلکه مسئله‌ای تربیتی و دشوار است که نیاز به صبر، حکمت و درک رفتارهای کودک دارد. در این راه، با اخلاص از خداوند متعال یاری بجویید و به توصیه‌های زیر عمل کنید:

✅۱. به توصیۀ امام صادق (ع)، بر کودکانتان سخت نگیرید: «فرزند خود را هفت سال آزاد بگذار، هفت سال ادب کن و هفت سال وزیر و مشاورت باشد.» (وسائل الشیعه، ج ۱۵)
این حدیث شریف به‌وضوح نشان می‌دهد که کودک تا هفت‌سالگی باید دارای آزادی نسبی باشد.

✅۲. به توصیۀ پیامبر (ص)، هیچ‌وقت بین فرزندانتان فرق نگذارید: «خداوند متعال دوست دارد که میان فرزندانتان عدالت ورزید، حتی در بوسیدن.» (مکارم‌الأخلاق، ج ۱، ص ۴۷۳، ح ۱۶۲۴)

✅۳. به توصیۀ حضرت عیسی (ع)، صبر و پشتکار داشته باشید: «شما به آنچه دوست دارید نمی‌رسید، مگر با صبر بر آنچه از آن اکراه دارید؛ و به آنچه می‌خواهید نمی‌رسید، مگر با ترک آنچه آرزو دارید.» (مسکن الفؤاد، ص ۴۸)
هیچ‌کس نمی‌تواند ثبات را به‌ دست آورد و در این مسیر موفق شود، مگر از طریق تلاش و پشتکار.

✅۴. به توصیۀ امیرالمؤمنین (ع)، با اخلاص دعا کنید: «دعا از کلیدهای موفقیت و رموز رستگاری است، و بهترین دعا آن است که از قلبی پاک و سینه‌ای با تقوا صادر شود. در مناجات، سبب نجات وجود دارد و رهایی و نجات با اخلاص است. پس هنگامی که ترس و وحشت شدید شود، به‌سوی خداوند پناه ببرید.» (الکافی، ج ۲، ص ۴۶۸)

✅۵. به توصیۀ امیرالمؤمنین علی (ع)، امیدوار باشید: «به خیر امیدوار باشید تا موفق شوید.» (غررالحکم، شمارﮤ ۴۴۶۶)

تربیت کودک لجباز، اگرچه چالش‌برانگیز است، اما با صبر، خلاقیت و آگاهی می‌توانید این ویژگی را به نقطه‌قوت او تبدیل کنید.

✨به پایان این قسمت رسیدیم. برای شما آرزوی موفقیت و خوشبختی داریم و امیدواریم در تربیت فرزندان خود موفق باشید.
خداوند، شما و فرزندانتان را در حفظ و حمایت خود نگه دارد.

📖صفحه ۲


🔗نشریه شماره 209

🔗قسمت اول

🔗قسمت دوم

🔗قسمت سوم

🔗قسمت چهارم

🔗قسمت پنجم

🔗قسمت ششم


👏@Zaman_Zohour