🔴عباس کاظمی جامعه شناس، پنجشنبه عصر یازدهم آبان در غرفه اندیشه پویا حضور خواهد داشت.
ساعت ۱۵ . مصلای تهران . راهروی ۶ . غرفه ۲۲
@andishepouya

کارگاه اتنوگرافی سفر
عباس کاظمی
@varijkazemi
کارگاه moving methodsبه توصیه پژوهشگاه فرهنگ،هنر و ارتباطات برای گروهی از محققان عازم به پیاده روی اربعین برگزار شده است.

🔸در دفاع از مطالعات اجتماعی تشیع🔸
به‌بهانه‌ی جنجال اخیر پیرامون تحلیل‌‌های جامعه‌شناسانه‌ی اربعین

محسن حسام مظاهری

[قسمت ۱ از ۲]


🔻یک
در جامعه‌ی ما، انصافاً جامعه‌شناسی را باید ازجمله مشاغل پرخطر دانست. البته منظورم از جامعه‌شناسی به‌معنای کنشگریِ علمی و مسأله‌مند و فعال با دغدغه‌ی فهم مسایل مردم و جامعه و تلاش برای بهبودبخشیِ روشمند آن‌هاست. نه جامعه‌شناسی برای جامعه‌شناسی، و نه جامعه‌شناسی فارغ از تعهد و مسئولیت اجتماعی، و نه یک دانش بی‌خطرِ منفعلِ پشت‌میزی یا یک پوزیشین آکادمیک برای کارمندان نهادِ وابسته به حکومتِ دانشگاه که برایشان فرقی نمی‌کند حکومت اعلاحضرت آریامهر است یا حکومت ولایت فقیه. حقوق‌شان را می‌گیرند و کارشان را می‌کنند و به‌هیچ‌جای عالم هم بود و نبودشان برنمی‌خورد.

جامعه‌شناس‌بودن پیشه‌ی پرخطری است در کشوری که حکومتش ـ به غلط ـ علوم انسانی و اجتماعی را دشمن خود فرض کرده و ترجیح می‌دهد اساتید و دانشجویان و محققان علوم اجتماعی در درون زندانِ «دانشگاه» یا نهایتاً مؤسسات پژوهشیِ بی‌خطر تحت کنترل باشند و به موضوعات کمتر حساس یا شبه‌مسأله‌های بی‌خاصیتِ تئوریکِ محض سرگرم شوند تا آن‌که بخواهند در مورد مسایل و معضلات جدی جامعه اظهارنظر کنند، و حاضر است میلیون‌ها تومان از پول نفت خرج پژوهش‌های اجتماعی کند؛ منتها پژوهش‌هایی که با جلد گالینگور و زرکوب، در قفسه‌های اداری بایگانی شوند و خاک بخورند یا نهایتاً به مقاله‌ی علمی ـ پژوهشی و علمی ـ ترویجی و علمی ـ تخصصی تبدیل شوند، محبوس در ژورنال‌های بی‌شماری که قرار نیست کسی بخواندشان. ارتقای سازمانی و ارتقای علمی، حق‌السکوتی است که سیستم معیوب دانشگاهِ نان‌خورِ حکومت به پژوهشگران اجتماعی می‌دهد تا حد و حدود گلیم دستش باشد. کافی‌ست کمی لوله‌ی تغذیه‌شان را تنگ‌تر بگیرد تا دغدغه‌ی معاش نگذارد هیچ فکر و ذکری برایشان باقی بماند.


🔻دو
اما بین شاخه‌های جامعه‌شناسی ـ به گمان من ـ پرخطرترین و پرریسک‌ترین شاخه، جامعه‌شناسی دین است. جامعه‌شناسی دین حتا از سیاست هم خطرخیزتر است. زیرا در سیاست نهایتاً طرف حساب، حکومت است. ولی جامعه‌شناس دین هم با حکومت (که خود را متولی دین رسمی می‌داند) طرف است و هم با سازمان دین (روحانیت) و بدنه‌ی دینداران. هم در معرض تحدید سلطه‌ی سیاسی است و هم در معرض تهدید تعصب مذهبی. یکی از دلایل نحیف‌بودن این شاخه و فقر شدید مطالعات اجتماعی و انتقادی تشیع در جامعه‌ی ما همین شرایط دشوار و پرهزینه‌ای است که طبعاً هرکسی توانایی پذیرش و تحمل آن را ندارد.

شاهد مثال واکنش‌های منفی گسترده‌ای است که در این چند روز، انتشار چند یادداشت با موضوع تحلیل جامعه‌شناسانه‌ و انتقادی پیاده‌روی اربعین، به دنبال داشته و مستمسکی تازه شده است برای انتقام‌گیری و هجمه‌ به کل جامعه‌شناسی و جامعه‌شناسان. از فلان سخنران مذهبی و مداح تا بهمان مدیر رسانه‌ای و سیاستمدار و روزنامه‌نگار و کارشناس همه‌فن‌حریف و همه‌جا حاضر شبکه‌های تلویزیونی و تا حتی برخی از علوم‌اجتماعی‌خوانده‌های قایل به مرگِ جامعه‌شناسی (که معلوم نیست چرا دست از سرِ این ـ به‌قول خودشان ـ «میت» برنمی‌دارند)، همه احساس تکلیف کرده‌اند تا خرده‌حساب‌هایشان با جامعه‌شناسی و جامعه‌شناسان را یک‌جا تسویه کنند.

این هجمه‌ها البته دور از انتظار نبود. مسیر مطالعات اجتماعی تشیع، مسیر پرسنگلاخی است و کسی که در این راه پا می‌گذارد باید به عواقب آن اندیشیده باشد. به تجربه دریافته‌ام که در چنین فضای مسمومی، خصوصاً وقتی غلیان مذهبی و عاطفی هم در آن دخیل باشد، امکان مفاهمه به پایین‌ترین سطح خود می‌رسد. حرف حقی هم اگر گفته شود، شنیده نخواهد ‌شد. بنا بر جدل و مراء است تا نهایتاً یک طرف در موضع انفعال قرار گیرد و عقب‌نشینی کند تا رضایت‌خاطر هجمه‌کنندگان فراهم آید و حساب کار دست بقیه بیاید.

(به‌عنوان مثال واقعاً باعث تأسف است که یک استاد جامعه‌شناسی دانشگاه بعد از نوشتن دو یادداشت تحلیلی درباره‌ی اربعین براثر فشارها مجبور می‌شود فایل صوتی منتشر کند که بگوید گرچه تحلیلی کرده که به مذاق برخی خوش نیامده، اما خودش شیعه است و به عاشورا معتقد است و حسرت زیارت کربلا دارد و خانواده و پدرش مذهبی بوده‌اندو ... من البته با لحن و ادبیات و برخی مفاد یادداشت ایشان موافق نیستم و معتقدم مواجهه‌ی سیاسی با مقولات دینی، مخرب است. ولی بسیاری از هجمه‌ها به آن یادداشت را هم غیرمنصفانه می‌دانم.)‌

[ادامه 👇🏻]


#مطالعات_فرهنگ_شیعی
#جامعه_شناسی_تشیع
#دین_در_جامعه_ایرانی

@mohsenhesammazaheri

🔸در دفاع از مطالعات اجتماعی تشیع🔸
به‌بهانه‌ی جنجال اخیر پیرامون تحلیل‌‌های جامعه‌شناسانه‌ی اربعین

محسن حسام مظاهری

[قسمت ۲ و پایانی]


🔻سه
اما روی سخنم با آن دسته از منتقدان منصف است که اغراض سیاسی و باندی در مخالفت‌شان با مطالعات اجتماعی تشیع دخیل نیست. پدیده‌هایی مثل دین و جنگ، همزمان واجد چند ساحت متفاوت‌‌اند که یکی از آن ساحات، وجه بشری و دنیوی و محسوس آن‌ها است. قایل‌بودن به وجود چنین ساحتی و تلاش برای شناخت و تحلیل آن، [الزاماً] به‌معنای نفی ساحت فوق‌طبیعی آن‌ها نیست. همچنان‌که با قدسی‌دانستن این پدیده‌ها، وجوه بشری‌‌شان از بین نمی‌برد.

به‌عنوان مثال جنگ، چه اسمش «دفاع مقدس» و «جهاد» باشد چه نباشد، چه رزمندگانش باور مذهبی داشته باشند چه نداشته باشند، لاجرم به حیث بشری‌اش ابعاد و پیامدهای محسوس اجتماعی، فرهنگی، سیاسی و اقتصادی دارد که بررسی و تحلیل آن‌ها وظیفه‌ی علوم انسانی است. این وجه بشری و جهانی و مشترک همه‌ی جنگ‌هاست. چه جنگ جهانی اول، چه دفاع مقدس هشت‌ساله، ناگزیر پیامدهایی مثل حاشیه‌نشینی و مهاجرت و تغییرات نسلی دربر داشتند. اشتباه است اگر گمان کنیم با قدسی‌دانستن جنگ این پیامدها مرتفع می‌شوند.

دین و دینداری هم دقیقاً همین‌طور است. مطالعات جامعه‌شناسانه‌ی پدیده‌هایی مثل عزاداری یا اربعین، با هدف بررسی ابعاد بشری و انسانی و محسوس آن‌هاست. طبعاً‌ از یک جامعه‌شناس انتظار نمی‌رود در باب پدیده‌های دینی، مواجهه‌ای الاهیاتی داشته باشد یا درباب مشروعیت این مقولات سخن بگوید.

به‌عنوان مثال از آیین پرشکوه پیاده‌روی اربعین، هر برداشت و تحلیل مذهبی داشته باشیم، چه «مانور قدرت شیعه» باشد چه نباشد، چه «بزرگترین اجتماع انسانی» باشد چه نباشد، چه «زمینه‌ساز ظهور امام‌زمان(ع) و تجربه‌ی محدود زیست مهدوی» باشد چه نباشد، چه «تجلی حضور خدا روی زمین و معجزه و واقعه‌ای فراطبیعی»‌ باشد چه نباشد، چه «بنیان تمدن جهانی شیعی» باشد چه نباشد، درهرحال یک‌سری وجوه غیرقدسی و مادی و بشری دارد که نباید از نظر دور داشت.

بیش‌ترین بهره‌برداری و استفاده از مطالعات اجتماعی دین و دیگر مقولاتی که «مقدس» فرض می‌شوند از قضا می‌تواند عاید حکومت دینی و سازمان رسمی دین (روحانیت) و در مرحله‌ی بعد خود دینداران شود. یعنی دقیقاً همین‌ها که در صف اول مخالفان این مطالعات جا خوش کرده‌اند.


🔻چهار
درهرحال متولیان رسمی و سنتی تشیع در مواجهه با مطالعات اجتماعی دین دو راه در پیش دارند:
یا کمافی‌السابق به موضع بدبینی و طرد این مطالعات ادامه دهند و از فواید ـ ولو فرض کنید اندکِ ـ این مطالعات خود را محروم سازند و درعوض به تولید ادبیات انتزاعی و شبه‌دانش‌های اجتماعی توسط گروهی از حامیان خود دل خوش کنند (که عملاً دردی را دوا نمی‌کند)؛ و یا راه دیگری را در پیش گیرند و از این مطالعات حمایت و بهره‌برداری کنند و بستری برای ارتقا و غنای آن‌ها فراهم آورند و به پژوهشگران برای رفع نواقص کار خود یاری رسانند.

گرچه انتخاب این متولیان هرچه باشد، مطالعات اجتماعی دین و تشیع به راه خود ادامه خواهد داد. با همه‌ی دشواری‌ها و هزینه‌ها و موانع.


#مطالعات_فرهنگ_شیعی
#جامعه_شناسی_تشیع
#دین_در_جامعه_ایرانی

@mohsenhesammazaheri

📍آیا کاری غیر از تسلیت گفتن از ما بر می آید؟ 🖌حسین ایمانی جاجرمی با آن که کشور زلزله خیزی هستیم و از خطرات زندگی در کنار گسل های فراوان آگاه هستیم متاسفانه از انبوه زلزله هایی که در کشور آمده و تعداد زیادی از هموطنان را کشته و مصدوم کرده درس نمی گیریم. زلزله طبس، زلزله رودبار، زلزله بم هر کدام به فاصله سال ها آمده اند و غیر از چند روز اول که همه هیجان زده در گیر آن شده اند، پس از چند روز زلزله غرب کشور هم مانند خیلی از امور مهم دیگر مثل تعداد وحشتناک کشته و مصدوم شده گان تصادفات رانندگی به فراموشی سپرده شده و جریان عادی امور و موضوعات پیش پا افتاده در صدر مسائل قرار می گیرد. در کشوری با شرایط ما باید مهترین سازمان دولتی مدیریت بحران باشد، تمامی مدیران و مسوولان آموزش های لازم را برای پیشگیری و مقابله با زلزله و حوادث طبیعی دیگر فرا گرفته باشند و مردم هم در قالب تیم های محله ای کاملا آموزش دیده، آماده و مجهز باشند. مگر ژاپن، نیوزیلند و حتی خود آمریکا زلزله خیر نیستند و بد نیست مقایسه ای میان رفتارهای خودمان با آن ها در مورد زلزله داشته باشیم. جالب است می دانیم بیشتر خانه های روستایی و بخش قابل توجهی از بافت های شهری در کشور فرسوده و آسیب پذیرند اما منابع مالی که باید برای مقاوم سازی و یا نوسازی آن ها هزینه شود عموما خرج پروژه های غیر ضرور و بدون تناسبی می شود که در معامله میان سیاست مداران ملی و محلی تعیین می شوند. عکس ها و فیلم ها از مناطق زلزله زده نشان می دهد بناهای نوساز هم ریخته و نابود شده اند، پس دانش مهندس محاسب و سازنده و نظارت سازمان های پرخرج شهرداری و دهیاری کجا بوده؟ به جای کار جدی هر روز برای یک حرفه نه چندان حرفه ای روز تعیین کرده و مرتب برای دانش ها و تخصص های مختلف که نقش چندانی در توسعه آن ها نداشته ایم، پدر پیدا می کنیم! به خودمان بیاییم، نه آموزش دیده ایم و نه کاری از دستمان بر می آید، فقط می توانیم تسلیت بگوییم و بعد هم که یادمان می رود، همانطور که طبس، رودبار و بم را از یاد بردیم. اما بدانیم که روزی نوبت خود ما هم خواهد شد. @imani_jajarmi

چهارمین کنفرانس ملی انجمن آموزش عالی ایران با محوریت سیاستگذاری در آموزش عالی ایران در چابهار برگزار می شود.
روابط عمومی کنفرانس
@Am25264
سایت کنفرانس:
http://pmhei.ir/Home/Index
🆔 @HEchabahariran

#فراخوان اهدای کتاب کودک، وسایل نقاشی و اسباب بازی به کودکان روستاهای زلزله‌زده کرمانشاه 📚🎨⚽️

پژوهش‎ها نشان می‏‌دهند که کودکان در بلایای طبیعی مانند زلزله از دیگران آسیب‌پذیرترند و فشارهای روانی بیشتری را تجربه می‏‌کنند.
به همین دلیل، در گروه «گیان»، هدایای نقدی و غیرنقدی شما را جمع می‏‌کنیم و آنها را فقط به دست کودکان روستاهای آسیب‏ دیده می‏‌رسانیم.
@giaann
همچنین با همکاری و هماهنگی کانون پرورش فکری کودکان و نوجوانان، کارگاه‎هایی را در قالب آموزش و بازی برای کودکان روستایی مناطق زلزله‏‌زده برگزار خواهیم کرد.
منتظر کالاهای فرهنگی اهدایی و کمک‏‌های نقدی شما هستیم. به گیان بپیوندید.

مکان: دانشکده علوم اجتماعی دانشگاه تهران، بزرگراه جلال آل احمد، پل نصر (گیشا)، جنب بیمارستان شریعتی
⏰زمان: چهارشنبه و پنجشنبه 8 و 9 آذر 1396 از ساعت 10 تا 17

@giaann

http://instagram.com/giaangroup

اخبار نشست ها و رویدادهای های دانشگاهی/بررسی تازه ترین اثر دکتر مقصود فراستخواه / با حضور صاحب نظران و اساتید
.
جزئیات در👇👇
@daneshgaheno

تاریخچه بازارچه های تهران به روایت مسعودبهنود

شماره‌ی 20ام ماهنامه‌ی فرهنگ امروز منتشر شد. پرونده مطالعات فرهنگی این شماره به خوراک و امر فرهنگی پرداخته که شامل مقالات پژوهشگران مطالعات فرهنگی و مصاحبه‌ای مفصل با دکتر عباس کاظمی است.
@iaocscisf

منبع: عبده وازن، گفت و گو با محمود درویش( شاعر فلسطینی)، هر روز زاده می شوم،انتشارات فرهنگ جاوید،1389. کانال:@varijkazemi
عبده وازن : وقتی اشعار یک شاعر اسرائیلی را می خوانی که سرزمین فلسطین موضوع ترانه او می شود، چه احساسی پیدا می کنی؟
محمود درویش: .... من یک شاعر اسرائیلی را می شناسم که شعرش را دوست دارم، او یهودا عمیحای است. هیچ نقطه ای از فلسطین نیست که در موردش شعری نسروده باشد. بعضی از این سروده ها بسیار زیباست، حقیقتا شاعر فلسطینی را تحت فشار قرار می دهد. .. شاعر فلسطینی هیچ وقت فکر نمی کرد که نیازی به ارائه دلیل و مدرک برای اثبات حق مالکیتش بر زمین داشته باشد.... این شاعر اسراییلی { است}که می داند قضیه اسراییل چگونه به وجود آمده.... {او}نیازمند بسیج تمام توان ابداعی خویش است تا با زبان، مالک این مکان شود. این بخشی از پروژه دگرگونی بافت جمعیت است. سرانجام اینکه این مساله واقعا وحشتناک { مظرح می شود} که اگر هرکس مکان را زیباتر بنویسد و توصیف کند، از دیگران در مالکیت آن مستحق تر است. مردمی هستند که شاعری ندارند، آیا دیگری حق دارد سرزمین شان را اشغال کند؟

🔴 تجمع اهالی خیابان پاسداران تهران در اعتراض به تغییر کاربری پارک به برج‌های ۱۵ طبقه در این منطقه در دوره‌ی شهرداری محمدباقر قالیباف

@Amadnews

عباس کاظمی
@varijkazemi
مخالفت با ساختن مراکز خرید در ایران چندان سابقه ای ندارد. دلیل اصلی این است که بسیاری از این مجتمعهای تجاری بدون شناسنامه و تابلو رشد می کنند و برخی از انها مانند مجتمع ارگ تجریش چندین بار تابلوی خود را به نامهای مختلف تغییر می دهند تا ایجاد حساسیت نکنند.
ساختن مجتمعهای تجاری در نزدیکی محل سکونت ما، همانند بیمارستان یا ساختن دانشگاه، فضای زندگی محله را به کل تغییرمی دهد. ترافیک و الودگی ایجاد می کنند، کاربری فضاهای اطراف خود را به تدریج تغییر می دهند، موجب تغییر بافت جمعیتی می شوند، بر قیمت زمینهای اطراف خود تاثیر می گذارند. بنابراین، شهروندان حق دارند که اگاه باشند و حق خود را مطالبه کند.

ماهنامۀ «فرهنگ امروز»/ شمارۀ 20/ فصل «مطالعات فرهنگی»/ پروندۀ «غذا»

از غذای روزگار/ تأملاتی دربارۀ «غذا» به مثابه امر فرهنگی

فهرست مطالب (صفحات 118-95):
- غذا و امر فرهنگی/ سیدحمید میرهادی
- از ناپدیدشدن آشپزخانه تا معنای محافظه‌کارانۀ غذا در حوزۀ عمومی/ گفتگو با عباس کاظمی دربارۀ مطالعات فرهنگی غذا
- سی‌تیر؛ مواجهه با شکست یک فانتزی/ گزارشی اتنوگرافیک از استریت‌فود سی‌تیر/ هاله میرمیری
- بسط منوی مفهومی مطالعات فرهنگی در ایران: دعوتی به مطالعۀ غذا و فرهنگ/ گفتگو با محمود شهابی دربارۀ نسبت غذا و مطالعات فرهنگی
- استعاره‌های نمایشیِ غذاخوردن/ باب اشلی و همکاران/ صدف عباسی
- مائده‌های سینمایی/ غذای ایرانی چگونه در سینما شخصیت می‌یابد؟/ بهارک محمودی
- مصائب هیولا سر میز شام!/ غذا، امر مذهبی و سینمای وحشت در دهۀ 1930/ هادی آقاجان‌زاده
- لقمۀ لقمانی/ جستاری دربارۀ غذا و امر هویت مذهبی/ محسن دریابیگی